Kerknieuws.
BINNENLAND.
DONDERDAG 15 DECEMBER 19?2
EERSTE BL AD PAG. 3N1
f I
BUITENLAND
HEDEN DE BETAALDAG
WASHINGTON EN DE FRANSCHE
WEIGERING
De Fransche weigering te betalen heeft in
officieele kringen te Washington grooten
indruk gemaakt, daar men gehoopt had, dat
Frankrijk op het laatste oogenblik nog zou
betalen. De Fransche beslissing wordt in
politieke kringen een ernstige fout genoemd,
welke een te verwachten revisie der oorlugs-
schulden moeilijkheden in den weg zou kun
nen liggen.
In kringen van het congres Is men ten
deel% verbitterd over Franknjks weigering.
Er wordt op gewezen dat de regeering der
Vereenigde Stalen reeds drie vierden der
Fransche oorlogsschulden heeft geschrapt,
terwijl Frunkrijk goudvoorraden heeft aan
gelegd en wapeningen financiert, zoodal be
taald kan worden. In politieke kringen
wordt toegegeven, dat de Fransche beslissing
van politieken aard is, doch anderzijds
wordt or op gewezen, dat Frankrijk, groot-
crediteur, een gevaarlijk precedent zou kun
nen scheppen voor zijn debiteuren.
De regeering dor Vereenigde Staten zal
officieel de niet-betaling van den December-
termijn door Frankrijk ignoreeren.
Italië heeft de morgen, 15 December ver
vallende betaling, reeds verricht Engeland,
Tsjecho Slowakije en Letland hebben het
Araerikaansche ministerie van Financiën er
van op de hoogte gesteld, dat zij Donderdag
hun termijnen in goud zullen voldoen.
WASHINGTON, 15 December. Uit regee-
ringsknngen verluidt dat men op het Witte
Huis overweegt, het Congres voor te stellen
het schuldenprobleem onmiddellijk aan de
orde te stellen in onderhandelingen met
andere mogendheden, lu dit geval zullen het
eerst in aanmerking komen de staten die
vandaag aan hun verplichtingen hebben
voldaan, terwijl de weigerachtige schul
denaars uitgesloten zullen worden. Bij hei
Congres schijnt de bereidheid te bcstaun
om de betalende schuldenaars, in hel bij
zonder Engeiand, zoo spoedig mogelijk te
gemoet te komen.
De Herald Tribune deelt mede, dat Presi
dent Hoover voornemens zou zijn uit lie»
Congres een commissie te vormen bestaande
uit drie republieken en drie democraten,
doch het blad voegt er aan toe, dat nog
niets is beslist
Polen heeft gisteravond laten modedeelen
dat het niet in staat is den vervallcnden
tentlijn van 3,3 millioen dollar te betalen,
zoodat nu Frankrijk, België, Hongarije en
Polen de betaling weigeren.
De Bank van Engeland en de Amcrikaan-
sche Federal Reserve Bank zijn overeenge
komen dat het bedrag van den op 15 Decem
ber vervallendcn termijn van 95.550.000 dol
lar morgenochtend te New York in goud ter
beschikking van het Amerikaansche depar
tement van de Schatkist staat
Schuldcndebat ln het Lagerhuis.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de mi
nister van Financiën Neville Chamberlain
gisteren een uitvoerige rede over de schul-
denkwestie gehouden, aan het slot waarvan
bii zeide:
Wij wenschen in allen ernst een defini
tieve en bevredigende regeling met de Ver
eenigde Staten te treffen, een regeling,
welke, naar men hopen mag, niet enkel aan
beide landen, maar de gansche wereld tot
nut zal zijn.
Van het grootste belang is, dat al het
mogelijke worde gedaan, om de te Lausanne
bereikte regeling te rodelen. Van de hand
having dier regeling toch moet de voortzet
ting der samenwerking der Europeesche
mogendheden afhangen en evenzoo, voor een
groot deel, de stabiliteit en de zekerheid
van den financieelen toestand in een groot
deel van Europa.
Zou echter het accoord van Lausanne niet
worden geratificeerd, dan zou de wettelijke
toestand herleven, die bestond voor het
moratorium.
Komen wij tot een accoord met Amerika,
waarbij ons vermindering der nog te beta
len bedragen wordt verleend, dan zullen
onze debiteuren met ons overleg moeten
plogcn over de betalingsvoorwaarden of
eventueele vermindering der bedragen,
welke zij ons schuldig zijn.
Bij het debat verweet Churchill de regee
ring, dat ze de schuldenkwestie verkeerd
behandeld had. Speciaal vielen Chamber
lains verklaringen tijdens de conferentie
van Lausanne te laken. Immers Hoover kon
eruit afleiden, dat de Vereenigde Staten Uj
Lausanne niet gevraagd waren en dat zo
dus ook niet door de overeenkomst gebon
den waren.
Engeland had nooit mogen goedvinden
dat Frankrijk wel aan de Vereenigde Staten,
echter niet aan Engeland betaalde, zooals
bij de onderhandelingen met Frankrijk werd
overeengekomen.
DUITSCHE VERORDENING INZAKE
LOONSVERLAGING INGETROKKEN
In het Duitsche staatsblad wordt een ver
ordening van de Rijksregeering gepubli
ceerd inzake de intrekking van de verorde
ning tot vergrooting en handhaving van de
werkgelegenheid. De verordening is op 14
December gedateerd en door den Rijkskan
selier, aen Rijksminister van Arbeid, den
Rijksminister voor Economische Zaken en
den Rijksminister voor de Voedselvoorzie
ning onderteekend.
Zoopls men weet, maakte de betreffende be
paling, dat een werkgever bij aanstelling van
personeel boven een zeker aantal, de vrijheid
kreeg het tariefloon te verlagen, deel uit vara
de groote soociaal-politieke verordening die
de regcering-Von Papen in het leven heeft
geroepen.
RUSLAND EN JAPAN
Verscherpte betrekkingen
De betrekkingen tusschen Rusland en
Japan schijnen opnieuw te zullen worden toe
gespitst doordat men zich in regeeringskrin-
gen te Tokio ontstemd toont over de her
vatting der diplomatieke betrekkingen tus
schen Rusland en China. De „Iswestia" be
vat een scherp artikel tegen de Japansche
aanmerkingen op de Russische vriendschap
met China.
BIJ DE ZESDAAGSCHE
was het bij de beesten af: in de
wedstrijd om nieuwe abonné's
kan men wèl een fiets winnen,
doch niet van de fiets vallen!
DUITSCHLANDS
ECONOMISCHE TOESTAND
OPTIMISTISCHE BEOORDEELINGEN
De Woensdag gehouden vergadering van
de centrale commissie van het „Reichsver-
band der Deutschen Industrie" werd geopend
mei een "ede van den voorzitter D r. K ru p p
vonBohlen undHalhach, waarin deze
een overzicht gaf over het afgeloopen jaar
Op internationaal gebied dient in de eerste
plaats genoemd te worden de definitieve re
geling van de reparatiekwestie. De gunstiger
teekenen ov de eeld- en grondstof enmarkl
wettigen de hoop, dat het diepste punt der
crisis thans voorhij is.
Dr. Krupp so rak met lof over de sociaal-
politieke maatregelen van het kabinet-Von
Papen en hij constateerde als gevolg daar
van een opleving in het bedrijfsleven en een
ermindering der werkloosheid. Spr. sprak de
hoop uit, dat de regcering von Sch'eicher
de grondslagen vaa het programma-Von
Papen zou waarborgen en voor alles experi
menten op crediet- en valuta-politiek gebied
zou verhinderen.
In de eerste plaats moet een streep worden
getrokken onder het verkeerde systeem van
ubsidieverleening. Dr. Kraipp von Bohlen
besloot zijn rede, met de bekentenis, dat hij
de voornaamste voorwaarden voor een ver-
betering van den economischen toestand in
een veel gunstiger licht zag dan een jaar ge
leden.
Vervolgens hield de rijksminister
van Economische Zaken, Dr.
Warmbold, een rede. Hij zeide, dat de
nieuwe regeering zal vasthouden aan de drie
voornaamste gedeelten van het economische
programma van 4 September. Bij een over
zicht zal men een pessimistische beoordoc-
ling van het economische programma a's
voorbarig moeten beschouwen, aldus dr.
Warmbold. Men heeft het economische pro
gramma een éénjarig plan genoemd. Van dit
jaa- ziin practisch pas 2V, maand voorbij,
dus nog niet eens een kwartaal.
„Wij hebben de laatste drie jaar aanhou
dend een afwaartsrhe beweging gekend en
inkrimpingen op "11e gebied medegemaakt.
Alleen het feit. dat deze ononderbroken af-
waartsche beweging tot stilstand is gekomen,
mopt ons tevr den stemmen. Wij kunnen
onmogelijk onmiddellijk uitbreidingen en een
opwaartsehe tendens verwachten.
De ondraaglijk geworden handelsbelemme
ringen moeten worden ve-zacht en ten slot'e
is een der voornaamste cn moeilijkste vraag
stukken de definitieve stabilisatie der valu
ta's Bij het voortduren van den huldigen
rhaos op valutagehied over de ceheeln wero'd.
bestaat het ernstige gevaar, dat al'e krach
ten. die werken tot vergronting van het vo
lume van den wereldhandel, hierdoor te niet
worden gedaan.
Op binncnlandsch politiek gebied staan wii
erhter voor groote vraagstukken. Ik behoef
slechts de gemeentefinanciën en de sanee
ringen bij verschillende ondernemingen te
noemen. Voor alles is echter een terugkeer
van vertrouwen en rust noodzakelijk. Hpt
handhaven van de valuta is hierbij een drin
gende eisch.
De deviezcnregeling moet als noodzakeliik
kwaad zoolang worden gehandhaafd tot de
internationale sehutdvraacstukken opgelost
zullen zijn en de Rijksbank haar goud- en
deviezenvoorraad kan verhoogen.
Wij kunnen momenteel vaststellen, dat er
geen deflatie bestaat Wij zullen alle maat
regelen die een delationlstisrh karakter dra
gen, vermijden. Wanneer wij geduld zullen
uitoefenen en aan een wederopleving blijven
geloovcn, zal het gelukken, de economische
crisis te overwinnen, aldus besloot dr. Warm.
bold zijn rede.
DE ANTI-IT ALIA ANSCHE
INCIDENTEN IN ZUID-SLAVIE
EEN SCHERPE REDE VAN MUSSOLINI
Uit Rome wordt gemeld:
De incidenten in Trau, veroorzaakt door
Jocgo-Slavische studenten hebben te Rome
groote verontwaardiging gewekt.
De gehcele Romeinsche pers protesteert
tegen het gebeurde en ook de commissie van
het Italiaansche historische instituut heeft
aan den burgemeester van Zara in een tele
gram uiting gegeven aan haar verontwaar
diging.
In den senaat werden debatten over het ge
beurde gehouden, waarbij Mussolini een rede
heeft uitgesproken.
Voordat de Duce het woord nam, lichtte
senator Riccl de Ingediende interpellaties
over „de barbaarsche behandeling van kunst
werken in Dalmatië" zooals men weet zijn
de Marcusleeuwen te Trau door studenten
vernield nader toe.
Daarna was het woord aan Mussolini:
De duce begon met de verklaring, dat het
gebeurde In Trau, Vegija en andere plaatsen
van Jocgo-Slavië de uiting is van een geest
van vijandschap jegens Italië.
Wat zich te Trau heeft afgespeeld, heeft
heel het Italiaansche volk met hevige ver
ontwaardiging vervuld. Immers die inciden
ten zijn niet het gevolg van een plotseling
opgekomen volksimpuls zij passera veeleer In
:n wel overwogen plan.
Men moet de verantwoordelijke personen
elders zoeken.
Van de tribune werd geroepen „In Frank
rijk!"
De ware schuldigen moeten gezocht wor
den onder zekere elementen der politieke
elite van den buurstaat.
Mussolini vervolgde, dat te Belgrado de
noodige diplomatieke stappen waren gedaan,
doch dat 't antwoord van Italië op de plaats
gehad hebbende incidenten vooral gegeven
was in het fulminant protest van de Itali
aansche jeugd en dat van den senaat.
Hierna werd de zitting gessloten.
BARBAARSCHE MOORDEN IN SPANJE
In het Spaansche Castellar zijn extremisti
sche personen op barbaarsche wyze tegen drie
tegenstanders opgetreden.
Een der slachtoffeiu, die secretaris is vai
plaatselijke socialistische partij, werd door
schot in het been getroffen en door de onver
laten uit zijn huis gesleept. Men vond later zijn
lyk terug doorboord met 20 kogels.
De twee andere slachtoffers werden even
eens uit hun huis gesleurd en in koelen bloede
om het leven gebracht.
Op verzoek van den dintrictsgouverneur is
de plaatselijke politie versterkt, daar men
nieuwe onlusten vreest.
AARDVERSCHUIVING IN SPANJE
Twaalf dooden, veertien zwaargewonden
Bij het dorp Alcala del Jucar maakte zich
Dinsdag een geweldig rotsblok los, dat het
dorp binney rolde.
De rotsmassa's stortten neer op vier huizen,
die geheel verwoest werden. Er zyn twaalf men
schen gedood en veertien zwaar gewond.
De aardverschuiving is waarschijnlijk
oorzaakt door den hevigen regenval der laatste
weken.
Ook wordt melding gemaakt van overstroo
ming der Guadalquivir, waardoor o.a. twintig
huizen dreigen in te storten.
GREGOR STRASSER
DE MAN DIE VAN HITLER
ZIEKTEVERLOF KREEG
HET CONFLICT IN DE N.S.D.A.P.
(Van onzen Duitschen correspondent)
In mijn herinnering ligt een intieme praat
avond in Charlottenburg, waar de gebroe
ders Strasser hun kantoor hadden. Gregor
en Otto waren toen nog beste maatjes en
hadden eenzelfde dool voor oogen: het Derde
Rijk onder Adolf Hitler. Het frappeerde mij,
dat vooral Gregor de voorzichtige was in zijn
formuleering, terwijl Otto mij de obstinate
toescheen. Ik keek dan ook niet verwonderd,
toen enkele maanden later Otto Strasser de
N.S.D.A.P. met zijn volgelingen verliet, om
onder medewerking van Stennes het Zwarte
Front te vormen. Van deze Stennes-groep
hoort men in Berlijn weinig.
Terwijl Otto Strasser met zijn kleine
schaar echter vrijwel in de vergetelheid ge
raakt is, trad Gregor steeds meer op den
voorgrond. Hij was tot kortgeleden de kanse
lier-kandidaat der N.S.D.A.P. Toen Hitler de
macht voor zijn partij en zichzelf opeisclite,
hoorde men Strasser weer noemen als de
eventueele premier voor Pruisen. Reeds wa
ren besprekingen met het Centrum dienaan
gaande in gang en de groote meerderheid,
welke Gooring als voorzitter van den Rijks
dag direct behaalde, bewijst, dat de verhou
ding tusschen de N.S.D.A.P. en het Centrum
een gunstige wijziging heeft ondergaan.
Gregor Strasser behoorde nimmer tot de
scherpslijpers, die thans hun onverwoest
bare trouw aan Hitier gezworen hebben Toen
Hitier na zijn mislukte putsch in 1923 tot
vestingstraf te Landsberg aan de Warte
veroordeeld werd, nam Strasser de leiding
der diep teleurgestelde nazi's, in samenwer
king met Ludendorf, voor zijn rekening. De
partij en vooral Hitier heeft dus ongetwijfeld
veel aan Strasser te danken.
Wij leerden hem kennen als een levens-
lustigen veertiger, apotheker van beroep,
uit Landshut naar Berlijn overgewaaid, lnj
maakte den oorlog aan het front mee en
kon liet klaarblijkelijk achter weegschaal en
ctort niet meer uithouden. Hij begaf zich
naar Beieren, verkocht hier overdag allerlei
pillen tegen hoofdpijn en andere kwalen,
om 's nachts eon troep vrijwilligers te com-
mandeeren. Hij had de gouw Niederhayern
van Anton Drexlers Duitsche Arbeiderspartij
onder zijn leiding, waartoe als nummer 7 de
toen volmaakt onbekende Adolf Hitier be
hoorde. Men kan begrijpen, dat het den hel-
bionden germaan, wiens stoere figuur nog
bij de laatste rijksdagzittingen iedereen op
viel, niet gemakkelijk valt, Hitier i:i siaaf-
sche gehooi zaamheid te volgen. Tijdens den
Münchcner Putsch commandeerde Stiassei
een batterij aan den Isar-oever en toen Hit-
Ier en Ludendorf bij de jammerlijke nnsiuk
king de stad allang verlaten hadden, stond
jicgor nog steeds bij zijn kanonnen op een
bevel van den aanvoeidcr te wachten! Toen
Hitler verwijten gemaakt werden over een
gebroken cerewoord, moet Strasser lachend
gezegd* hebben: „Dat was geen eerewoord
maar een soldaten!ist!" Voor hem schijnt
alles, wat na den oorlog in Duilsciiland ge-
>eurt, nog dezen oorlogsgeest te ademen.
Ondanks de mislukte putsch maakten de
volksche partijen zich in het parlementaire
leven opnieuw bemcriobaar en met hen kwam
ook Strasser naar Berlijn, werd rijksdag
afgevaardigde en verheugde zioh over een
steeds grooter wordend arbeidsveld. Hitier
voilaat de vesting als vrij man, reist naar
Berlijn en leest zijn kameraden, die op eigen
initiatief parlementariërs geworden zijn,
danig de les. Alleen Strasser trekt zich van
zijn verwijten niets aan. Hij verkoopt zijn
apotheek in Landshut en steekt zijn kapitaal
in de partij. Hij is dus min of meer aan
deelhouder van Hitier; neemt de organisatie
van Noord-Duitschland voor zijn rekening
en gaat met zijn broer Otto in Pruisen be
ginnen.
Hij vormde met zijn broer den „Kampf-
Vcrlag", die nationaal-socialistisclie kranten
uit den grond stampte. Van de opbrengst de
zer kranten betaalde hij de propagandistische
organisatie voor Noord-Duitschland.
Op een bijeenkomst der politieke leiders
te Hannover formuleert Gregor Strasser zijn
gedachten ten opzichte van Hitier aldus:
„Wij hebben geen paus uit München noo-
dig!" De Noord Duitsche gouw der N.S.D.A.P.
bestond uit mannen, die met fanatieke lief
de aan den froontgccst der soldaten bleven
hangen cn sterk socialistisch denken. Dr.
Otto Strasser was van huis uit soc. democraat
en zorgde voor een formuleering, welke de
sa in zich kon opnemen. Op het natio
nalistische clement werd door hem nooit xlea
nadruk gelegd.
De Noord-Duitschers wagen een paar maal
een aanval op Münchcn, maar Hitler trot
seert hun attaque, hij verhoogt de soldij der
Berlijnschc S.A.-manncn en stikt alle rebel
lie met zijn fascinoercnde fomiuiuenng.
De partij doet uitspraak over de gebroe
ders Strasser, een histuriscne uiteenzetting
over het begrip socialisme, door Conrad Hei
den in zijn voortreffelijke „Gcschichte des
Nazionalsozialismus" vastgelegd. Hitier geeft
zijn sympathie voor het particulier eigen
dom te keiMicn. Gregor komt zijn broer utto
te hulp, maar Hitler zegt afwijzend: „Het is
ondenkbaar, dat Duitschland in de oerstvol-
fende jaren door zijn economische crisis
omt". Otto en de hem trouwe socialistische
ideologen worden uit de partij gestootcn,
Goebbels behaalt de overwinning, maar niet
geheel, want Gregor blijft bij de partij. Zijn
Kampf-Verlag wordt gaboycotteerd, zijn
kranten brengen niets meer op, maar hij
blijft de leider der organisatie. Hij groeit tot
den besten parlementairen vertegenwoordi
ger der N.S.D.A.P., overvleugelt Frick en
Goebbels en wordt als de meest beteekencrade
man zijner partij beschouwd. Hij spreekt op
minstens tweehonderd vergaderingen per
jaar en wordt niet moede, nacht in, nacht
uit. door Noord-Duitschland te jagen.
Zijn vroolijk gelaat heeft sedert onze eer
ste kennismaking in Charlottenburg een
andere uitdrukking gekregen, geeft den in
ternen strijd weer, dien hij sedert 1923 met
Hitier, Goebbels en Gocring voert Hij is de
economische adviseur der N.S.D.A.P. ge
worden en heeft in dezen Feder en Rosen
berg overtrofffen.
Wij wisten allang, dat het tot een conflict
tusschen Hitier en Strasser moest komen.
Wij glimlachen om de naïviteit, waarmede
de gehoorzame nazi's het bericht van Straö-
sers ziekteverlof als absolute waarheid
slikken. Wanneer Adolf Hitler op Gregor
Strassers ontslag-aanvrage nog niet direct
is ingegaan, dan deed hij zulks, om den
schijn te redden. Het gaat in waarheid om
de vraag: wil Hitier nu eindelijk kleur be
kennen en met zijn twaalf millioen Duit-
schers medewerken aan den wederopbouw
van volk en vaderland? Geeft hij op deze
raag oen bevestigend antwoord, dan is een
eerlijke verzoening tusschen hem en Stras
ser denkbaar. Blijft hij In zijn hardnekkig
heid vasthouden aan den eisch der absolute
macht, dan zal een tweede splitsing in de
N.S.D.A.P. zich weldra bemerkbaar maken.
Tienduizenden zijn het aarzelen en afwach
ten van den leider der partij van ganscher
harte zat en zij zeggen met Gregor Strasser:
„Wir wollen mit jedem ehrlich zusammen-
arbeiten, der guten Willens ist".
Berlijn, 13 December 1932.
DE ALGEMEENE COMMISSIE
EN HET ACCOORD VAN VIJF
EEN PROTEST VAN KLEINE
MOGENDHEDEN
In de Woensdag bijeengekomen Algemee
ns Commissie der On wapeningsconferentie
hebben Polen, Joego-Slnvië Griekenland,
Roemenië, Uruguay, So nje en België er
nadrukkelijk tegen geprotesteerd, dot de
vijf groote mogendheden op hun eigen
boutje en buiten de Ontwapemngsconferen
tie als-zoodanig om, beslissingen hebben ge
nomen, die op die van de conferentie voor
uit loopen. De vertegenwoordigers van deze
landen maak'en een officieel voorbehoud te
gen elke overeenkomst tusschen de groote
mogendheden, die buiten de ontwapenings
conferentie was tot stand gekomen en waar
door de conferentie voor voldongen feiten
werd gesteld. Alle beslissingen dienen te
worden genomen binnen het kader der
Conferentie met deelneming van alle mo
gendheden
Onder daverend gelach van alle aanwezi
gen verklaarde de Russische Volkscommis
saris van Buitnnlndsche Zaken Litwinov,
dat de Conferentie zich na tien maanden
gelukkig weer in haar oorspon kei ij-ken vorm
had gereconstitueerd. Hij sprak de hoop uit.
dal in de komende tien maanden geen nieu
we verliezen zouden ontstaan, die opnieuw
tien maanden voor het herstel der conferen
tie noodig zouden maken.
In zijn openingsrede had Henderson geen
enkele opmerking gemaakt over den terug
keer van Duitschland in de Conferentie.
Litwinov en de vertegenwoordigers van
Hongarije, Turkije en Spanje en andere
landen begroeiten dit feit mot een kort
woord.
Sir John Simon heeft daarna het accoord
dor vijf groote mogendheden in een uifcvoe
rige rede verdedigd.
De Fransche vertegenwoordiger Massigli
verzekerde dat zijn regeering nooit de be
doeling had gehad door besprekingen met
de overige vier mogendheden de Ontwape
ningsconferentie voor voldongen feiten te
s ellen.
Tenslotte sprak ook de voorzitter, Hen
derson, zijn voldoening over de aanwezig
heid van Duitschl-and uit
De Duitsche vertegenwoordiger Von
Weis-zaecker dankt in het Engclsch voor de
vele bewijzen \an sympathie met den 'e-
rugkeer van Duitschland. Na Kerstmis zou
de Rijksregeering weer in vollen omvang
aan het werk der Ontwapeningsconferentie
meewerken. Hij was pr van overtuigd dat de
practisohe toepassing der vijf mogen -en-
overeenkomst nie. op nieuwe moeilijk-.eden
zou stuiten, waardoor de Rijksregeering ge-
noodziakt zou worden nieuwe besluiten te
nemen.
De algcmccne commissie is, nadat zo in
een resolutie met voldoening van de ver
klaring der \ijf mogendheden had kennis
genomen, tot 31 Januari verdaagd.
HERRIOTS AFTREDEN
Preaitd-ent Lebrun is met zijn consultaties
naar aanii-ei-diinig van de kabinetscrisis be
gonnen.
De „Paris Soir" neemt aan, da>t de presi
dent der repubMek zioh wed-er tot Herriot
zaü wenden met het verzoek, een kabinet
samen te f tellen-
PARIJS, 15 December- Men sdhijrat de
hoop te moeten opgeven dat Hernat z. h
opnieuw zal bolaeten met de kabun-eiefor-
matie, aangezien zijn reeds voor de rede
van zijn kabinet afgelegde verklaring dat
hij niet bereid is een schukkmpoliui-ek te
voeren, die indruischt tegen zijn innerlijke
overtuiging ernstiger gemeend blijkt te zijn
da-n men toen aannam-
In politieke en parlementaire kringen
verojrd-oistelt men, dat President Lebrun
vandaag in de eerste plaats zal trachten de
afgetreden minister-president te overreden
van zijn genomen bee'uit af te zien. Indien
hem dit echter niet gelukt, vorwacht men
dat (ilj den Minister vna Oorlog vera het
domiesionai-ie kabinet Paul Bon court met
de vorming van een nieuwe regeering zaJ
bi - asten.
Ook den naam van den voorzitter d-er fi
nancieel* ©enaatsoommissie Cail-laux wordt
alt, oaradldaat voor de fuinctie van minister
president gen-oemd. en men gelooft, dat ook
hij goede karaeen heeft om een levensvat
baar kabira-et te vormen. QvHaux schijnt
er echter weinig voor te voelen zijn plaats
in de financieele commissie te verlaten-
Het door een artikel in de „Isvestia" ont
stane incident tusschen de Engelsche en Rus
sische regeering is bijgelegd. De verantwoor
delijke redacteur der „Ivestia" heeft gezegd
door zijn Engelsche correspondent op een dwaal
spoor te zijn gebracht. Hy heeft toegegeven dat
da gepubliceerde verklaringen niet met de fei
ten in overeenstemming waren en daarom zyn
verontschuldiging aangeboden.
Geen voldoend aantal leden om de verorde
ningen van den Rijkscommissaris aii te
schallen.
In den Pruisischen landdag is Woensdag
middag bij de stemming over het Sociaal De
mocratische voorstel alle verordeningen van
den Rijkscommissaris ongeldig te verklaren,
gebleken, dat het Huis geen bevoegdheid had
tot 't nemen van besluiten. Er waren slechts
1G5 kaarten afgegeven. Voor het voorstel heb
ben gestemd de sociaal democraten cn de
communisten. De prresident kondigde voor
direct een nieuwe zitting aan.
LUIT.-GEN. PHILIPSEN t
In den ouderdom van 92 jaar Is te Voor
burg in St. Antoniushove overleden de heer
W. Th. Philipsen, Luit.-Generaal-Tit. Oud-
Inspecteur van den Geneeskundigen Dienst
van de Landmacht, en Ridder in de orde van
den Nederlandschen Leeuw.
De begrafenis zal plaats hobben Zaterdag
ochtend op de R. K. begraafplaats te Voor
burg.
SCHOOL VOOR ONDEROFFI
CIEREN-ADMINISTRATEUR
VAN BREDA NAAR MIDDELBURG
Met Ingang van 1 April 1933 wordt de
School voor dienstplichtige onderofficieren
administrateur overgeplaatst van Breda
naar Middelburg cn komt het 14de regimem
infanterie in zijn geheel te Bergen op Zouui
in garnizoen,
NED. HERV. KERK
(dankt: Voor 's Heer Arendskerke (Z.),
Adr. Oskamp te Ruurse. Voor Balk, D.
Bouman te Moükwerum. Voor Usselo, H. C.
Touw te Kage. Voor 's-Grevelduin-Capelle,
J. D. Kleyne te Willige Langerak.
GEREF. KERKEN
stal: Te Groningen (vac.-G. H. A. van
der Vegte), B. A. Bos te Assen, P. C. de Bruyn
te Apeldoorn, J. van Herksen te Ermelo, P. N.
Kruyswyk te Hilve.vum, K. Sietsma te Eind
hoven en Mr. W. S. de Vries te Voorburg.
Beroepen: Te Uithoorn, P. J. O. de
Bruyne te Vrouwenpolder.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schryft ons:
Cand. D. B i e s m a, van Groningen, hoopt
Zondag 15 Januari 1933 intrede te doen als
predikant de; Chr. Geref. Kerk te Drogeham
(Fr.), na bevestiging door Ds. A. H. Hilbers,
van Groningen.
Ds. N. Streefkerk is voornemens
Zondag 8 Januari 1933 te Wormer afscheid te
preeken en Zondag 22 Jan. d.a.v. by de Geref.
Kerk van Wolvega inntrede te doen. Als beves
tiger zal optreden Ds. J. van der Kooy, van
Midwolda (Oldambt).
Ds. L. BOUMA
Ds. L. Bouma, em.-predikant wn de Geref.
Kerk te Middelburg, die gedurende zyn eme-
nat de kleine Gemeente te Hij urn (Fr.)
heeft wegens zyn gezondheidstoestand
ook als zoodanig zyn ontslag genomen.
Ds. A. J. RUYS
Ds. A. J. Ruys. em.-prcdikant der Ned. Herv.
Gemeente te Ocgstgcest, wonende te Utrecht,
heeft onder veel belangstelling zyn 80sten ver
jaardag gevierd. Hoogleeraren. predikanten en
wykvertegenwoordigers kwamen hem te zynen
huize complimenteeren.
GODSDIENSTONDERWIJS
Door het Class. Bestuur van Rotterdam
der Ned. Herv. Kerk zyn na examinatie toege
laten als godsdienstonderwijzer(es) de heeren
AI. M. Hcngeveld, H. Stolk en H. A. Vellekoop
en de damce C. H. Bogert en A. H. Meyer.
VERKIEZINGEN
In de Ned. Herv. Kerk:
Gouda. Voor de gisteren gehouden stem
ming voor: Kerkeraad of Kiescollege? zyn
r"1 Tebracht 1559 geldige stemmen, waarvan
"Z voor Kerkeraad en 666 voor Kiescollege,
zoodat de Kerkeraad is aangewezen.
KERKGEBOUWEN
Te Apeldoorn zal door de Ned. Herv.
Gemeente een vierde kerkgebouw gesticht wor
den, dat aan de Asselsche straat zal verrijzen.
Te Doornspijk is een stuk growls aan
gekocht om daarop een kerkgebouw met plm.
200 zitplaatsen te bouwen, bestemd voor een
te institueren Ch.-. Geref. Gemeente aldaar.
TeEindhoven hoopt de Chr. Geref.
Kerk in den loop van de volgende maand haar
nieuwe kerkgebouw aan de Plaggenstraat in
gebruik te kunnen nemen.
KERKORGELS
Te Biezelinge is door de Kerkvoogdij
der Ned. Herv. Gemeente besloten een electri-
scha windinstallatic aan te schaffen, voor aan
drijving van het orgel.
„KERK EN VREDE"
Het Centrale Comité tot waarschuwing te
gen eenzijdige ontwapening heeft onder het op
schrift: „Collecten, die niet in de Kerken be-
hooren te worden gehouden", een omzendbrief
verspreid, waarin wy lezen:
„Rlijkens het December-nummer van „Kerk
en Vrede", heeft het hoofdbestuur van de ge
lijknamige Vereeniging aan alle Kerkeraden
van Protcr,tantsch-Christelyke Kerken in ons
land een omzendbrief gezonden, waarin het
verzoekt, in den Adventstijd of op Kerstmis
het werk van „Kerk en Vrede" met een col
lecte te steunen.
Wy brengen onder de aandacht van de kerk
gangers, dat de opbrengst van deze collecte
zal worden besteed voor een vereeniging, die
nationale weerloosheid en verzet tegen de
wett ge overheid predikt"
Het secretariaat van genoemd Comité is ge
vestigd Obrechtstraat 363, Den Haag.
ZENDING
Zendingsarbeiders. Aan het „Zen
dingsblad" der Geref. Kerken ontleenen we de
volgende berichten:
D r. J. Berg is door de Alg. Vergadering
op Roemba de vraag gedaan, of hij zóó spoedig
naar Soemba kan komen, dat Dr. F. Veldstra
op zyn gewonen tyd met verlof kan vertrek
ken.
D r. B. J. E s s e r, misn.-pred. voor Rotter
dam te Poerbolinggo, en mevr. EsserRutgers
hopen 20 Januari 1933 van Marseille met de
„Indrapoera" naar Java terug te keeren.
De heer F. E jjg e n r a a m, leeraar aan de
Chr. Hollandsch-Inlandsche Kweekschool te
Solo, in dienst van de Zending der Geref. Ker
ken, en mevr. M. Eygenraam—Renting, met
verlof hier te lande, hopen 23 December a.s.
te Genua aan boord van de „Marnix van St.
Aldegonde" te gaan, om naar Midden-Java te
rug te keeren.
D s. S. J. P. G o o s s e n s, die Is uitgezonden
voor den dienst te Meioio, maar eerst eenigen
tijd op West-Soemba moest blijven, mede met
het oog op zijn studie onder leiding van Dr. L.
Onvlee, zal in het voorjaar van 1933 zich te
Melolo vestigen.
M e j. H. H. King, benoemd tot directrice
van 't Internaat en leerares aan de Javaansche
Chr. Huishoudschool te Poerboling-go, zal
gelyk met Dr. en mevr. Esser-Rutgers naar
Indië afreizen.
De heer D. H.'Kryger, hoofdverpleger in
het Geref. Zendingsziekenhuis te Pajeti (Soem
ba), komt volgend jaar met verlof naar Hol
land, in dien daarvoor de Gouvernementssubsi
die wordt toegestaan.
D s. P. J. L u y e n d ykdie uitgezonden ii
voor den miss.-dienst op Soemba, zal zich ves
tigen te Anakalang. Er wordt 'n woning voor
hem gebouwdd.
Mr. C. S. Graaf vanRandwyck,
Zendingsconsul te Batavia, komt met verlof
naar ons land.
De heer H. H. S c h o 11 e n, admin'ntrateur
van het Petronella-Zendingshospitaal te Djok
jakarta, is me mej. J. Piccer, een der hoofden
van de huishouding van dat hospitaal, in het
huwelijk getreden.
Dr. N. C. A. Slotemakerde Bruine,
de oudste van de twee Zendlngsconsuis te
Batavia, is door de Regeering benoemd tot
voorzitter van het Bestuur over de Prat.
Kerken in Ned.-Indië, welke benoeming hem
de gelegenheid zal geven veel Invloed te oefe
nen op de reorganisatie-plannen der Indische
Kerk en haar uitgebreiden Zendingsarbold.
Mej. J. A. Ve 11 e n g a, hoofdverpleegster In
het Zendingsziekenhuis te Waikaboebak, zal in
het najaar van 1933 naar Holland terugkeeren
Weerbericht-
(Het dunne pelltje geeft den vorlgen stond
Hoogste stand te Budapest 1112. 's
Laagste stand te Reykjavik 728.2.
Stand vanmorgen halftwaalf 770.4. Pn-
in;
WEERVER WACHTING fee
(Medegedeeld door 't Kon. Ned. Meteoro-jpn
logisch Inst. te De Bilt).
Zwakke later weer toenemende Z. tot Z.W.df
vind. nevelig tot gedeeltelijk bewolkt, weiniapr
of geen nterslag, weinig verandering in tem-de
peratuur. uc
Let
BUITENLANDSCH WEERBERICHT en
(Medegod. door 't Kon. Ned Meteorologischef
Inst. te De Bilt.) icr
De diepe depressie op den oceaan, die InU,
het overzicht van gisteren werd genoemd!.:
naderde gisteravond IJsland en ligt thans tenL,
W. vara dit Mland. De hooge druk in het Ole
nam toe, die uit het W. breidde zich uit totjL
de Golf van Bricaye. Een vlakke depressie r
ligt over het Westelijk Middellandeche zee- n
gebied.
Tusschen de held. depressies in het N.ia
en Z. ligt over Frankrijk en de Alpen e*n^e
langgerekt zadelgeMed van den luchtdruk.^
met windstilte en mist. Het mistgehipd om-j]
vat ook ons land en Westelijk Duitsrhland.kr
Boven de mist blijrt ue temperatuur hij voort-jjp
during zomersr.h warm en zeer droog. Het^r
vorstgebied in het O. is nog steeds aanwezig,ie
doch neemt eiken dag meer af. Ook in hetl
N.O. nam de vorst af. Heel Scandinavië Is tejj,
warm. De beid», depressies geven zware regen
in Ierland en in 7,uid-Frankrijk. i0
Het is te verwachten dat de toestand van'
stil en zacht weer met mist en nevel voop-L
loopig nog zal aanhouden.
TEMPERATUUR j®
Sband vanmorgen halftwaalf 6.4 C. gi
16 DECEMBER t
VOERTUIGEN MOTTOV HUN LICHTEN
OP HEBBEN: c
Van 'a avonds 4.15 u. tot 's morgens 7.37 o.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Herlfii Vorla Heden Vorig 11
Walshut 1.88 1.8S Caup i 1.f>« 1.«0
Itaael -0.IH 0.48 Erna l.|8 1.19
llunlneen 0.00 0.00 Cohl-nz 1>8 188
Meihnweilei -1.92 -2.00 Trier 0.8* i'.98
K-hi «.IS 2.12 Keulen 1.54 l.HÖ
Majtau 3.65 3.58 Kuhrorl 0.20 0.35»
D'-leshelm 0.93 0.98 W-*el 0.06 0.15 b
Mannheim 2.26 2.31 Eininerlk 1.39 1.72 t
Lolir 1.48 1.48 Du.HseM.irl 1.02 1.10
Muinz 0.29 1.35 Maastricht 2.08 2.05
ei.iigen 1.44 1.60 Venio .11.34 11.28
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl 0.47 14.18 HelieVoetBl. 4.47 17.02 l
Terschelling 10.3" 22.38 WilleuwUUl 6.42 17.(8 c
llürungen 11.08 23.14 Uruuwersh. 3.->9 18.14
lii-Mer K 6.41 K.59 Zierikzet 4.31 18.58','
hl-in 2e 1-.04 20.6j WeinehJIng» 4.66 18.14,
IJiiiunlen -J.5Hl7.il Vimaingen 2.68 1522
II.v Holland 4.07 16.18 l'eru. uzeu 3.31 I--.63
aciit-veuingeii 4.1/ 16.^8 Hausweeri 3.4j 16.02 i
KoilcMain 6.55 18..'3
en heeft te kennen gegeven, niet voornemens
te zyn na haar verlof weer naar Soemba te
gaan.
D r. D. Verveen, miss. arts te Klaten,
is benoemd tot geneesheer-directeur van het i
Geref. Zendingshospitaal te Wonosobo. j
De heer J. A. W i g g e r s, directeur van de i
Keucheniusschool te Djokjakarta, en mevr. AL i
Wi^-gers-ltonhaar niet gezin, met verloi m j
ons land, hopen 26 Januari 1933 met de -
„Johan van Olaenbarneveldt" naar Indië terug
te keeren.
De Alg. Vergadering van Zen« 1
dmgsaroeiders op Soemba zal de volgende
onderwerpen aan de orde stellen:
1. Heeft de Zending een taak ten opzichte
van de economische ontwikkeling van een
volk? Ink: T. van Dyk, schoolopziener.
2. Tuchtoefening in de jonge Christenge
meenten. Inl.: Dr. L. Onvlee.
8. De Christenprediking onder een primi
tief volk. Inl.: Ds. W. van Dyk.
A d a t-h u w e 1 (j k. De Alg. Vergade
ring op Soemba heeft een Commissie benoemd
(Dr. W. P. van Dijk, Ds. L. P. Kryger, Dr. L
Onvlee) om zoo mogelijk te komen tot 'n voor-
loopjge door de Overheid op Soemba erkende
f^hristelyke adat-regeling voor het huwelijk,
"ok reeft zij zich bezig te houden met de
kwestie der gemengde huwelyken, kinderhu
welijken en het Christelijk eedzweren. Enkele
Ooeroes-Indjil worden in het overleg betrok
ken.
Gemengd Nieuws
DOODELÏJK MOTORONGELUK
De 32-jarige slager Zwaan uit IJmuiden
Is op den Rijksweg nabij Santpoort mei zijn
motorrijwiel in botsing gekomen met een
personenauto, welke de garage van don
eigenaar wilde binnenrijden. De botsing
was zoo hevig, dat de motorrijder eenige
meters ver werd weggesllngord en dood
werd opgenomen.
DRIJFIJS IN HET TJEUKEMEER
Men meldt ons uit Lemmer.
Het Tjeukemeer zit nog vol drljfljs. Op
kosten van de gemeente Lemsterland en van
de Holland—Friesland—Groninger Lijn, Mij.
Nieveen worden de zeil- en motorschepen
door een motorslccpboot door genoemd meer
gbraoht
Wat de ijsgang in het vaarwater Lemmer
—Groningen betreft, deze wordt steeda
lichter.
