De belangstelling voor het perceel Naaldwijksche straat 103 te Den Haag, waar een 25-jarige vrouw, moeder van drie
kinderen, werd vermoord.
193
WOENSDAG 14 DECEMBER 1932
TWEEDE BLAD PAG.
ECONOMISCHE PROBLEMEN
DE INDISCHE SUIKER-
MAATREGELEN
m
jooafs wij In ons vorig artikel hébben ver-
Li, wil de Regeering alleen een verkoops-
aan; welke verdere plannen er door Bui-
korg gekoesterd worden, is nog niet be
id. Doch bij dit centrale verkoopslichaam,
N.IV..A.S. (Ned. Ind. Verg. voor Afzet van
ker) kan het vanzelfsprekend niet blij-
tenzij belanghebbenden tot een zooda-
p gezamenlijke regeling komen, dat de
feering niet verder behoeft in te grijpen,
jnmers het principe van de Nivas is:
pel jelui eerst zelf je eigen wasch; hoe
jder ik (de Regeering) er mij mede te be
zien heb, hoe liever het mij is". Eerst
fineer belanghebbenden niet tot een over
stemming kunnen' komen, treedt Buiten-
g arbitrair op.
r zijn natuurlijk verschillende voordee
lder Nivas op te noemen, maar ook vele
leelen. Het voordeel schuilt grootendeels
pet feit, dat er één krachtige verkooper
fmover het buitenland staat. Want alle
:er-ofidernemingen moeten zich erbij
sluiten, willen zij kunnen expoiteeren,
geen bij de Visp niet het geval was. De
p was een vereeniging van vrijwilligers;
Iele outsiders hebben van meet-uf-aan
L afzijdig gehouden om van de organisa-
Jte profiteeren zonder tot de lasten bij te
igen. Het tweede voordeel is het feit, dat
fegeeringsinmenging tot de geringst mo-
Ijke proporties wordt teruggebracht, ten-
jiste wanneer de belanghebbenden vol-
mde meegaand zijn om hun moeilijkheden
nenskamers op te lossen.
(oor dit laatste echter vreezen wij.
|r zijn tal van tegenstellingen. Er zijn
rieken, die over flinke geldmiddelen be-
ikken, anderen, die op hun tandvleesch
pen. De financieel zwakke concerns heb-
I vanzelfsprekend crediet opgenomen bij
banken, die tevens eigen suikerfabrieken
>ben en die bovendien een groote rol in
Nivas spelen. Al mogen de belangen der
Ineren officieel op voldoende wijze worden
|artigd, een ieder kent de afhankelijke
jitie van den credietnemer, die niet beta-
kan!
iisschien dat hier de Javasche Bank ver-
Jhting zal kunnen brengen. Tot nu toe
■ijnt de Indische centrale bank nog niet
wk door de suikerfabrieken te zijn aange-
loken, maar wat niet is, kan komen. De
igreis van een der directeuren dezer Bank
r Holland moet, volgens vage geruchten,
de suikerfinanciering venband houden,
mneer de Javasche Bank, als lichaam,
gecenseerd wordt de algemeene belan-
i te dienen, zich met dit object bezig
I stond in ons blad van 12 Dec.
houdt, dan mag men ongetwijfeld verwach
ten, dat niet de strenge bankbepalingen zul
len worden toegepast, die gewone banken
ter wille van hun eigen liquiditeit m o e t e n
toepassen. Een credietverleening door de
Javasche Bank ontheft de financieel zwak
ken van een n iet-ge we nsch te voogdij van de
zijde van de concurrentie.
Wanneer men gedwongen wordt den ver
koop in handen te geven van een centraal
lichaam, waarover men slechts een theore
tische zeggenschap heeft en dat nog wel in
verhouding tot de geheele suiker-industrie,
•an heeft men af te wachen, hoe energiek
(of niet-energiek) dit centrale lichaam op
treedt. Men zal ons tegenwerpen, dat dit met
de Visp. ook het geval was, tenminste, wan
neer men zich daarbij vrijwillig had aange
sloten; er bestaat echter een fundamenteel
verschil. Ten eerste werkte de Visp voor het
langste gedeelte van haar bestaan in een
tijd, dat suiker zeer gemakkelijk was te ver-
koopen. Gewoonlijk waren de Java-oogsten
een goed jaar voor het binnenkomen van het
riet reeds voorverkocht; eerst de laatste ja
ren stagneerde de verkoop en vanaf dat
moment begon ook het verzet van de zijde
der aangeslotenen.
Doch ten tweede leven wij in een periode,
waarin het buitengewoon moeilijk is een be
hoorlijk kwantum van eenig stapelproduct
te kunnen verkoopen. Men moet over een
soepel en goed geïnformeerd verkoopsappa
raat beschikken om bij de scherpe concur
rentie en de groote verschillen in noteerin
gen zijn partij te kunnen medeblazen. Onge
twijfeld zullen de meeste Java-fabrieken
daartoe niet in staat zijn, zoodat zij zullen
profiteeren van het bestaan der Nivas. An
deren daarentegen worden gehandicapt; zij
zullen m wèl voor een verkoopsorganisatie
kunnen zorgen, voldoende uitgerust en ge-
'eïd door kundige mannen, die slechts het
'»elang van hun eenen opdrachtgever hebben
te dienen Door den dwang der Regeering
moeten zij hiervan afzien en hun belangen
indragen aan een organisatie, die zij nipt
beheerschen en beïnvloeden kunnen en
waarvan zij moeten afwachten, welke lijn
zal worden gevolgd.
De minderheid, d.z. buiten enkele licha
men, die zich voor die minderheid hebben
gespannen (de N.I. Handelsbank o.a.) de
kleinere suikerfabrieken, die onafhankelijk
zijn en den strijd om het bestaan nog vol
doenden tijd kunnen uitzingen, wenscht
een reeks vart aparte verkoopvereenigingen,
onder toezicht van een centralen ruikerraad.
De Regeering heeft dit plan onaanneembaar
en omdat het vorkeerd zou zijn om verkoop
cht, omdat de grooten het niet wenschcn
en prijsbepaling te scheiden. Want de cen
trale suikerraad zou den minimumprijs be
palen, waar beneden de verschillende ver-
koopsvereenigingen niet zouden mogen ver
koopen. Toch kunnen wij het standpunt van
de Regeering niet deelen. Want wanneer
verschillende verkoopsvereenigingen worden
opgericht, die natuurlijk aan vastomlijnde
voorschriften de hand moeten houden op
traffe anders van den vrijen verkoop te
worden uitgesloten, dat kan elke fabrikant
i e vereeniging kiezen, waartoe hij affini-
PER SPOOR OF BUS?
DE JONGENS ZIJN GAARNE
'S ZONDAGS THUIS
EN SPAREN ER VOOR
Plotseling komt door het noodlottige on
geval bij Muiden het vervoer der militairen
in 't midden der belangstelling te staan. En
menigeen zal verrast zijn door de mededee-
ling, dat né he<t ongeval honderden
dienstplichtigen die vreeselijke Maandag
morgen naar Amsterdam terug zijn gegaan,
omdat zij niet verder durfden met het oog
op het slipgevaar.
Te Amsterdam hadden eenigen van hen,
naar wij vernemen, een gesprek met den
garnizoenscommandant, en deze bepaalde,
dat zij die dag in Amsterdam konden blij
ven. maar zij moesten de volgende morgen
met ie trein van 5.31 vertrekken.
Dinsdagmorgen waren velen aanwezig en
een der aanwezige korporaals heeft toen een
gezelschapsbiljet voor allen genomen.
Echter, de soldaten moesten de reis zelf
betalen en velen konden dat niet. Zij zijn
weggegaan en hebben waarschijnlijk een an
der vervoermiddel gevonden. Daarover straks
meer.
Eerst moeten wij de vraag stellen: Waan-
om was geen enkele autoriteit aanwezig?
Alleen een dienstplichtige korporaal was bij
de trein
De soldaten hadden de bus betaald en
konden nu het spoorkaartje niet betalen;
waarschijnlijk hebben ze gedaan, wat zeer
gebruikelijk was: ter zijde van den weg op
•■t gevoelt en waarvan hij meent, dat zijn
belangen het best gediend worden.
Bovendien maakt het een verschil, of een
klein aantal fabrieken een verkoopsvereeni-
ging vormen dan of de geheele Java-suiker
industrie om één centrale is gegroepeerd. In
het eerste geval heeft elke directie iets ip te
brengen, kan leiding helpen, geven in de
wijze van verkoop, terwijl dit in het laatste
geval practisch is uitgesloten.
Wij vreezen, dat de Nivas, die o.i. veel te
omvangrijk en dus veel te weinig elastisch
is om behoorlijk werk te doen, den weg der
Visp zal opgaan. In zekeren zin dus ambte
narij, beïnvloeding door slechts enkele tiran
nieke suiker-magnaten met gevolg opnieuw
ontstemming: Maar dén kan men niet Vrij
willig uittreden; de Regeering heeft gezorgd
voor dwingend recht
Misschien dat de Volksraad ingrijpende
amendementen indient.
Zooals in den beginne gezegd, zijn de be-
i-hten echter nog te vaag, om het geheel
voldoende te kunnen overzien. Wij zullen
daarom met onze verdere beoordeeling wach
ten tot de officieele stukken ons bereiken, en
volstaan met hetgeen wij hierboven hebben
uiteengezet.
automobilisten wachten en dan probecren
om op de bonnefooi mee te rijden.
Dat was vroeger, zoowel voor thuis- als
terugreis feitelijk gewoonte en vele automo
bilisten deden de jongens gaarne een plezier
Langs den weg zag men dan overal militai
ren staan, die zelfs de vuilste vrachtauto's
met smeeker.de blikken gadesloegen en de be
stuurders wisten wel, wat dat beteekende:
zeer velen kregen rij vervoer.
Echter, onhebbelijke menschen vindt men
overal en nu schijnt een der automobilisten
aan de militaire autoriteiten geschreven te
hebben, dat hij door soldaten werd lastig
gevallen. Gevolg: de militairen werden
onder geleide van* kader naar bus of trein
gebracht en de geleiders moesten goed con-
ttoleeren. dat men vertrok.
Dit voorschrift wordt hier en daar nog
streng nageleefd; bij andere korpsen licht
men er de hand mee. Vooral ook, omdat de
militairen de controle onmogelijk maakten;
van Amersfoort naar Soest öf Baarn
liepen en dan daar stonden te hunkeren
naar een auto.
Waarom 1 bh? Omdat de jonge mannen
gelukkig!!!! zeer gaarne des Zondags
thuis zijn èn, omdat de soldij ontoereikend
is om de vrachtprijs te betalen. Want, ze
gaan op eigen kosten. In de 5% maand
diensttijd heeft men slechts één keer vrij
vervoer.
Doch als ze Zondags in de kazerne moeten
blijven, zitten ze maar te piekeren over thuis,
zij vervelen zich of moeten dienst doen,
omdat de meesten weg zijn. Daarom sparen
zij zich het brood uit de mond. om van de
.1,25 traktement per week maar wat over
te houden voor reiskosten. En, nemen dus
de allergoedkoonste gelegenheid.
Nu zal men opmerken: maar de overheid
kan toch elke week geen vrij vervoer geven;
ongeacht het feit. dat wie ver van huis in
garnizoen ligt, te veel tijd noodig zou heb
ben voor héén- en terugreis.
Dit laatste bezwaar lijkt ons niet zoo heel
groot. Zóó ver is men in den regel niet van
huis. Van Harderwijk naar Amsterdam is al
een heel eind en ook daar gaat men weke
lijks naar huis.
De kosten zijn natuurlijk een bezwaar
Doch billijk is het rijk niet Want voor ver
lof op Zondag wordt geen menagegeld gege
ven. En men gaat zelfs zoo ver, dat men
vraagt of de verlofgangers des Maar.dags
gebruik willen maken van het ration brood
anders wordt ook dit ingehouden en niet
vergoed.
Over het eten in de kazerne wordt geluk
kig veel minder geklaagd dan vroeger; maar
is bovenstaande regeling billijk? Is dit een
geoorloofde bezuiniging?
Voorts zouden wij willen vragen, of het
Departement van Defensie geen reductie bij
de sporen kan verkrijgen voor militairen?
Dat zou wederzijdsch voordeel zijn. Vroeger,
we hooren er thans niet meer van, sloten
groote werkgevers wel heel groote vervoer-
contracten met de Spoor voor willekeurige
dagen en afstanden. Het personeel reisde
dan de helft en meer poedkooper dan het
gewone tarief was.
Ons dunkt zoo: er moet tooh wel iets
daan kunnen worden. De Spoorwegen kla
gen; maar hebben de leiders niet al te lij
delijk toegezien, dat de autobussen het ver
voer naar zioh toetrokken?
De militairen klagen, want zij willen
graag naar huis, maar kunnen de hooge
reiskosten niet voldoen.
En zoo noopt de overheid hen om per
bus te gaan. Met het risico, dat nu eenmaal
vooral aan massavervoer per bus verbonden
De zaak is ernstige overweging waard.
NASCHRIFT
Het bovenstaande was reeds persklaar en
ter zetterij, toen wij over dezelfde aangele
genheid nog een brief ontvingen van „Een
abonné"; niets meer. Geen naam van per
soon of plaats. Vreest hij, dat we zijn bit
tere woorden, voor een deel berustend, gelijk
zoo vaak, op onnauwkeurig lezen, hem zoo
kwalijk zullen nemen, dat hij liever zijn
naam verz\ ijgt?
Dan vergist hij zich ten eenenmale. Op
dat punt is ons dossier rijk voorzien.
Toch is 't jammer, voor den schrijver; nu
kunnen we hem, noch schriftelijk, noch
mondeling persoonlijk van ongelijk overtui
gen en hem van streng rechter medelijdend
vriendvan de soldaten maken.
Laat hij onze hoffelijkheid eens op de
proef stellen in een persoonlijk onderhoud!
TWEEDE NASCHRIFT.
Zeer tot onze spijt moest het bovenstaande
enkele dagen «.verstaan. Daardoor zijn wij
verplicht een tweede naschrift te geven.
Want het droevige voorval heeft gevolgen
gehad.
L.1. Zaterdag kwam een mbtenaar van de
Spoorwegen van de kazerne te Amersfoort en
verkocht aan de militairen retcurkaartjos
voor een prijs, dat niemand ei nog aan dacht
pef"bus te gaan. Eerst scheelde het bijna de
helft van de prijs, -poor of bus, en nu enkele
centen; AmersfoortAmsterdam b.v., naar
wij meenen, slechts 12 ct.
Wij herhalen, het Is jammer, dat spoor- en
leger-Ieiding tot heden zoo weinig actief
zijn geweest (de Spoorwegen verwaarloozen
door te weinig soepelheid ook eigen belan
gen!) maar wij zijn dankbaar, dat nu krach
tig aangepakt is.
Zoo moet het meer gaan.
We misgunnen de bussen zeker geen behoor
lijke inkomsten; maar het massa-vervoer, des
morgens en 'savonds in 't duister en op zeer
drukke wegen, levert nu eenmaal groot ge
vaar op. Het kostte nu twee jonge levens.
Vermelden we nog, dat op de dag der be
grafenis van de zijde der militaire autoritei
ten groote belangstelling is getoorfd.
Er werd in de kazerne te Amersfoort een
plechtige rouwdienst gehouden, waarbij ka
pitein Sitzen een korte toespraak hield. De
militairen waren zeer onder de indruk.
De Reg. Commandant Luit. Kol. Ontrop
en de hoofd-instructeur Gaillard kondeu
hierbij niet tegenwoordig zijn, doch woonden
de begrafenis bij en Maandag heeft deze
Overste nog het regiment even toegesproken.
ROFFELPdJH EN.
Zuivering
Rusland gaat in Drie-en-dertig
Schoone dagen tegemoet
,J)e Partij" wordt uitgezuiverd
Met de kogel en de knoet.
Ja, dat zal wel noodig wezen
Als je de berichten leest
Is het permanent gezuiver
Nog maar onvolmaakt geweest:
Nu eens honderd, dan eens duizend
Ambtenaren der Sovjet
Worden om oneerlijkheden
Even aan de muur gezet
Salvo vüürl Knal! Afgeloopen
Wie zijn plicht niet wil verstaan
Heeft „bij onsin volle vrijheid
Afstand van zijn recht gedaan.
Heeft de liefde zóó bevorderd,
Zóó versterkt voor Vader Staat,
Dat de zoon zijn eigen vader
Aan den rooden beul verraadt:
Vader, een verarmd klein boertje
Hield, uit nood, iets van het graan
Dat hij aan de ambtenaren
Van de Sovjet af moest staan;
En de zoon heeft hem verraden;
Vader werd gefusilleerd;
En toen heeft zich de familie
Tegen dezen zoon gekeerd;
En de zoon werd doodgeranseld;
't Is heel slecht, maar 't kan bestaan
En toen is heel de familie
Naar Siberië gegaan.
Het was dom van die familie;
Wat de zoon deed was heel goed:
In 't belang van de gemeenschap
Zwijgt de stomme stem van 't bloed
Als de zuivering maar krachtig,
Krachtiger wordt doorgezet
Dan komt alles gauw in orde
In de heilstaat der Sovjet
(Nadruk verboden.)
LEO LENS
Uit Oost-lndie
HET KRAKATAU-ONGEVAL
BATAVIA, 13 Dec. (Aneta). Het Departe*
ment van Marine in Ned. Indië deelt mede,
dat het rapport van de Commisie van onder
zoek inzake het aan de mijnenlegger Kra-
katau overkomen ongeval om advies in'
handen is gesteld van de Advocaat-fiscaal
van Hr. Ms Zee- en Landmacht en het
Hoog Militair Gerechtshof in Nederland,
Gisterenmiddag ontspoorde een der wagens van den electrischen trein Rotterdam-Hofpleinfs-Gravenhage,
tengevolge van het verspringen van een wissel. De ontspoorde wagens over de baan.
Rechts: De cutterzuiger (combinatie van ploeg-, bagger- en zuigmachine) in 't Omsnijkanaal bij Groningen, een
onderdeel van de betere verbinding Amsterdam-Groningen via het IJsselmeer.
Tengevolge van de gladheid van den weg schoof een zeswidige vrachtauto Leerlingen van de Ivydale Roadschool te Nunhead (Eng.) hebben zelf een telefoon- Diana Churchill, dochter van den bekenden Engelschen
door de leuning van de Hoornbrug te Rijswijk. centrale in elkaar gezet. Alle lokalen zijn er op aangesloten. staatsman, trad deze week in 't huwelijk met Mr. Baily.
De bruid met haar vader