H
WOENSDAG 14 DECEMBER 1932
"RSJE BL/ PAG 10
BUITENLAND
HET EINDE DER
HERSTELSCHULDEN?
De snelheid waarmee het eene groote
vrangs'uk in de internationale politiek zich
in de plaats dringt van het andere, zoodra
dit is opgelost, is kenteekencnd voor den
ornstigen tijd waarin wij leven.
Men is er nog maar net in geslaagd een
formule te vinden, die het Duitschland mo-
peliik maakt weder aan de eonferen ietafel
te Geneve plaats te nemen, of het schulden
probleem neemt aller aandacht in beslag.
Reeds tijdens de onderhandelingen van
verleden week te Genèvc hield dit vraag
stuk de leidende staatslieden Mac Donald
en Herriol bezig, getuige de conferentie die
zii tusschentijds te Parijs hebben gehouden.
Bii die Parijsrhe besprekingen zijn zij
overeengekomen om ten aanzien vran de op
15 December vervallende termijn van b«ta-
linc aan de Ver. Staten één lijn te trekken.
Men weet. dat de Ver. Staten de herstelbe
talingen niet als één geheel wenschen te
zien. maar zioh het recht willen voorbehou
den elk hunner schuldenaars ten aanzien
■van die betalingen afzonderlijk te behan
delen.
Maar de Europcesche debiteuren, die on
langs te Lausanne gedwongen waren geza
menlijk Dui sell land zijn oorlogsschuld fei
telijk kwijt te schelden, zien er hun belang
in dat het verband tusscben hetgeen zij
ontvingen en hetgeen zij moeten betalen
erkend wordt. Zij zullen dan, als de heernn
te Washington dat nu zóó graag willen, wel
afzonderlijk optreden, maar ze willen één
lijn trekken.
Zoodoende is er dan ook groote overeen
stemming tusschen datgene wat Engeland
en wat Frankrijk aan de Ver. Staten heb
ben loten weten in verband met hun op
15 December vallende be'aljngsverplichting
In de Eneelsehe nota. die op 11 December
aan Washington werd gericht, staat, kort
gezegd, dat men. van meening zijnde, dat
de bestaande regeling, na het door Hoover
zelf uitgeroepen moratorium en na de be
sluiten van Iteusanne, dringend her/.icning
eischt en dat men daarom, teneinde niet in
gebreke te blijven, weKswaar op 15 Dec.
den vervallcnden termijn zal voldoen, doch
dat men de overgedragen som slechts be
schouwt als afbetaling op de nieuwe rege
ling, die, ook volgens de heeren Hoover en
KUmson, ten spoedigste gemaakt moet wor
den.
De regeering van Herriot heeft de Fran-
sche Kamer, in overeenstemming met de
afspraak met de Engelschen, voorgesteld de
betaling onder hetzelfde vooihehoud.te ver
richten. Zij wilde Amerika laten weten, dat
Frankrijk, nu het zelf niets meer van
Duitschland ontvangt, niet meer kan beta
len: dat de herstelbetalingen dus geschrapt
dienen te worden wanneer niet een nieuwe
algemeene regeling der schulden wordt ge
vonden en dat Frankrijk op 15 December
de ruim 10 millioen dollar dus wel betaalt,
maar verlengt, dat deze betaling in reke
ning wordt gebracht in de toekomstige over
eenkomst.
De F.ngelsclie regeering heeft deze zaak
buiten het parlement om kunnen behande
len. Herriot heeft dat echter niet kunnen
doen en juist nu wij dit sohrijven komt het
bericht binnen, dat de Fransche Kamer zich
met overgroote meerderheid, 402 tegen 87
stemmen, tegen dit antwoord aan de Ver.
Staten heeft verklaard en heeft geëischt,
dat Frankrijk eenvoudig verdere betaling
zal weigeren.
Daar Herriot de kwestie van vertrouwen
had gesteld, is hiermee zijn kabinet ge
vallen.
F.r zal wel zelden een Fransche regeering
onder dergelijke omstandigheden gevalleD
zijn. Herriot heeft in zijn rede van Maan
dag feitelijk niet veel anders gedaan dan
materiaal aandragen voor het standpunt, dat
de Kamer uiteindelijk heeft ingenomen en
zijn conclusie om toch den December-ter-
mijn te betalen klopte dan ook niet met zijn
betoog. De traditioneele eerbied van Frank
rijk voor verdragenverplichtingen was eigen
lijk zijn eenig argument. Toen dan ook, na
dat de beslissing was gevallen, de regee-
i-inespersonen de Kamer verlieten, kregen
zij luide bijvalslbetuigingen en er werd „Le-
ye Herriot!" geroepen.
Wij kunnen er ons slechts over verheugen,
dat de Fransche Kamer de consequentie uit
de werkelijke situatie heeft getrokken. Als
demonstratie tegenover de weifelende en
nief-begrijpende heeren aan den overkant,
van den Oceaan is het besluit reeds niet
kwaad. Maar bet is ook meer oprecht dan
de ..betaling op de nieuwe rekening", die
nog niet eens bestaat en waarop men mis
schien nog lan.g zou moeten wachten wan
neer de Amerikanen niet eens hardnekkig
werden wakker geschud.
Misschien, dat zij nu gaan begrijpen, dat
er doorgetast moet worden, wil de wereld
eindelijk eens verlost worden van de ellende
der geldoverdrachten, die het herstel van
den handel verhinderen en de wereld daar
door in economischen nood gedompeld hou-
den.
Vóór de Fransche Kamer zijn verreikend
besluit had genomen, was reeds bekend,
dat de Belgische regeering reeds de beta
ling aan Amerika bad geweigerd en daar
mee het voorbeeld had gegeven.
HET KABINET-HERRIOT
GEVALLEN
pVER DE SCHULDENKWESTIE
„LEVE HERRIOTj,"
PARIJS, 14 December. De beslissing over
de vraag of Frankrijk den morgen verval
lenden termijn aan de Ver. Staten zal be
talen, is hedenmorgen te kwart over 5 ge
vallen
Deze beslissing beteekent tevens het einde
van dit kabinet-IIerrioL
De Kamer heeft het voorstel van den ra
dicalen afgevaardigde Chauvin, die den
tekst van het voorstel der regeering had
overgenomen en waarbij de minister-presi-
rien Herriot de vertrouwenskwestie had ge
steld met 402 tegen 87 stemmen verworpen.
Hiermede heeft de Kamer de betaling aan
Amerika geweigerd.
De regeering zal zich hedenmorgen vroeg
naar liet Elysee begpven om den President
der Fransche Republiek het ontslag van het
kabinet aan te bieden.
De betaling „uitgesteld".
PARIJS. 14 December. Na het bekend wor-
den van het resultaat der stemming, ver-
het de Regeering onder luide bijvalsbetui
gingen de Kamer. Er werd geroepen: leve
Herriot.
Na een korte pauze had daarna de stem
ming plaats over de resolutie van de com
missies van financiën en buitenlandsche
zaken, waarin van de regeering wordt ver
langd de betaling van den op 15 December
vervallenden termijn aan Amerika in af-
iwachting van nieuwe algemeene onderhan
delingen over het sohuldenvraagstuk. uit te
stellen. Het voorstel werd met 380 tegen 57
temmen en vele blanco stemmen van ra-
du caal-soci al istische afgevaardigden, aange
nomen.
Oordeel in politieke kringen
PARIJS, 14 Dec. In politieke kringen ver
klaart men de beslissing van de Kamer dat
de schuldcnovereenkomsten door het Hon-
vermoratorium en de daarujt voortgevloeide
consequenties haar kracht hebben verloren
Ook van economisch standpunt gezien kun
nen de betalingen niet geschieden daar der
gelijke groote internationale betalingen zon
der tegen prestatie beschouwd moeten vvor-
dea als de werkelijke oorzaken van de eco
nomische crisis.
PARIJS, Door den val van dc regeering-
Herriot is bet prestige dat de regeering in
bet land zelf en bij het grootste deel der
kamerafgevaardigden h'eeft, in geenen deele
verminderd.
De huldiging die de leden der Regeering
en in 't bijzonder Herriot na het bekend wor
den van den uitslag van bijna alle banken
werd gebracht, is er veeleer het bewijs van
dat dit keer geen partijpolitieke overwe
gingen hebben gegolden, en dat ook zij die
door hun stem den val der regeering hebben
veroorzaakt, niet tegen de Regeering, doch
uitsluitend tegen den eisch van Amerika tot
betaling zijn.
Moeilijke taak der volgende regeering
PARIJS. 14 Dec. Of de pessimistische voor
spellingen die Herriot heeft gedaan (hij voor
spelde isoleering van Frankrijk) werkelijk
zullen uitkomen, zal de toekomst leeren
De nieuwe Fransche regeering, zal wie ook
de leiding moge hebben, geen gemakkelijke
taak hebben om de thans tegenover Ame
rika ingeleide politiek voort te zetten.
PARIJS, 14 Dec. In do gehouden nacht
zitting deelde Auriol namens de socialisten
mede, dat zij tegen de betaling zouden stem
men.
De radicaal Cot verdedigde de regeerings-
politiek en wees op de samenwerking met
Engeland.
Herriot verweet aan de rechterzijde incon
sequentie, daar zij de schuldenovereenkomsi
hebben onderteekend. De linkerzijde wees hij
vooral op het gevaar van een isoleering van
Frankrijk wanneer het zijn eigen weg zou
gaan.
Hij las voorts een telegram van Hoover
voor waarin deze liet weten, dat hij het
srhuldenvraagstuk opnieuw wil laten L>
studeeren.
Wilt gij, aldus vervolgde Herriot, voor
480 millioen francs, Frankrijk van zijn ma-
terieele en moreele middelen voor het voe
ren van onderhandelingen berooven? Ge
looft gij vorder dat Engeland Frankrijk nog
langer uitstel van betaling zal geven, wan
neer Frankrijk thans weigert te betalen en
hiermede de overeenkomst met Londen zou
opgeven?
Verder wees Herriot er op dat alle des
kundigen die de mogelijkheid van arbitrage
hebben onderzocht de toepassing daarvan
onmogelijk hebben geacht
Te 4.20 uur eindigde Herriot zijn rede, die
met applaus werd ontvangen.
Daarna had de stemming plaats, met het
reeds gemelde gevolg.
LONDEN. 14 December. De debatten van
hedenavond in het Lagerhuis zullen geen
wijziging meer brengen in het feit dat Enge
land morgen den vervallenden schuldenter-
mijn aan Amerika zal voldopn.
Over de politiek der regeering zal niet'
worden gestemd, zoodat geen verrassingen
te verwachten zijn.
Mac Donald zal in verband met zijn ge
zondheidstoestand niet aan de zitting deel
nemen.
KABINETSCRISIS IN BELGIE
De regeering-De Brocqueville is afgetre
den, doch de koning heeft den kabinëtslei-
der reeds belast met de vorming van een
nieuwe regeering. De Brocqueville voert
trouwens reeds sedert een paar dagen offi
cieus© besprekingen met de katholieke en
liberale leiders, met het doel het totstand
komen eener nieuwè katholieke liberale re-
geeringscoalitie voor te bereiden.
WAT TE WASHINGTON MOGELIJK IS.
Een aanklacht tegen Hoover
In het Amerikannsche Huis van Afgevaar
digden heeft Mac Faddon een sensationeel
voorstel ingediend, volgens hetwelk Hoover
zou worden aangeklaagd wegens „ernstige
overtredingen en het zich wederrechtelijk
toeëigenen van de wetgevende macht". Het
voorstel is duidelijk gericht tegen Hoovers
houding in de schuldenkwestie. De aan
klacht bestaat uit 19 punten, waarin Hoo
ver wordt verweten, dat hij zich in de schul
denkwestie heeft genion,<d ten gunste van
de vreemde mogendheden, dat hij geheime
conferenties heeft gehouden met de Duit-
sche regeering en internationale bankiers,
welker resultaat het moratorium is geweest
en dot hij den stoot heeft gegeven tot de
Slillhalte-overeenkomst ten gunste, van par
ticuliere belangen.
Het voorstel van Mac Fadden is echter
zonder eenig debat door het Huis van Afge
vaardigden verworpen.
GROOTSCH KANALENPLAN.
Verbinding van Oostzee en Witte Zee,
Van Golf van Finland en Zwarte Zee
Uit' Helsingfors wordt gemeld: Een plan
om de Oos'zee te verbinden met de Witte
Zee en de Golf van Finland met de Zwarte
Zee wordt op het oogenblik te Kieff door
Russische deskundigen en ingenieurs onder
zocht.
Vijf rivieren, de Dnieper, Wolgn, Dunai,
Karna en Ncwa ziillcn een rol spelen bij
deze groo'sche onderneming en een systeem
vain sluizen en dammen is uitgedacht, om
de aldus verkregen waterwegen bevaarbaar
te maken zelfs voor schepen van groote
tonnenmaat.
BLOEDIGE NACHT TE CHICAGO
De nacht op Dinsdag onderscheidde zich
te Chicago weer eens door een heropleving
van het banditisme, nan welks uitroeiing
den laatsten 'ijd zoo krachtig gewerkt wordt.
Op verschillende punten eter stad hebben
overvallen en schietpartijen plaats gehad,
waarbij In totaal acht personen werden ge
dood
Vermoedelijk heeft men hier te doen met
een wraakneming der bandieten, naar aan
leiding van de door burgemeester Cermak
aan de politie gegeven .ader, om de stad te
zuiveren van ongewenrchte elementen.
NAAR OPHEFFING DER NOOD
VERORDENINGEN?
ONDERHANDELINGEN GAANDE.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Op het oogenblik worden tusschen den
rijksminister van arbeid en sociaal-politici
van dte rijksdagfracties in de ondercommis
sie der begrootingscommissie van den Rijks
dag onderhandelingen gevoerd over een
overgangsregeling waardoor het mogelijk
zal zijn de noodverordening van 5 Septem-
?r op te heffen.
Reeds bij de voorbereidende onderhande
lingen betreffende de regeeringsvorm, wa
ren von Schleicher en de vakbonden het cr
over eens geworden, dat een einde moet
worden gemaakt aan verdere salariskortin
gen. De nieuwe rijksminister van arbeid,
Dr. Svrup, heeft zich principieel bereid ver
klaard tot opheffing van de noodverorde
ning van 5 September.
Vandaag zal in de ondercommissie de
noodzakelijke overgangsregeling tot stand
komen. De regeering zal dan, naar wij ver
nemen, zelf haar veelhestreden noodveror
dening opheffen, zonder dat de Rijksdag
opnieuw hoeft bijeen te komen.
Naar verder werd gemeld, heeft de be-
prootingsrommissie van den Rijksdag mot
24 stemmen, die der nationaal-socialis'en,
sociaal-democraten en communisten een
voorstel der sociaal-democraten aangeno
men, volgens hetwelk de noodverordening
van 14 Juni 1932 tot handhaving der werk-
loozenhulp en sociale verzekering buiten
werking moet worden gesteld.
Alle andere parlijen onthielden zich van
stemming.
Verder werd met stem onthouding van 't
Centrum en de Beiersche volkspartij een
voorstel der Duitsch-nationalen aangeno
men, volgens hetwelk ook de sociale hard
heden der noodverordening van 8 Dec. 1931
buiten werking zullen worden gesteld.
De besluiten van de begrootingsrommissie
hebben natuurlijk peen bindende kracht, zoo
dat dus van'n ooheffing der noodverordenin
gen op grond van deze besluiten nog geen
sprake is.
TREINONGEVAL IN ZWITSERLAND
BOTSING IN DEN GUTSCH-TUNNEL.
Uit Lüzern wordt gemeld: Tn den Giitsch-
tunnel zijn twee treinen met elkaar in bot
sing gekomen, doordat de machinist van
een uit Lüzern komenden trein op valsch
spoor reed.
De gevolgen waren ontzettend. De twee
locomotieven, dé bagagewagens en twee
personenrijtuigen, die gelukkig slechts zwak
bezet waren, zijn geheel vernield. De wa
gens stapelden zich op tot aan de zoldering
van den tunnel.
Met het opruimineswerk werd terstond
begonnen, waarbij echter gronte moeilijkhe
den .werden ondervonden. Met autogeen-
apps'raten is men in de weer geweest, om
de in elkaar geschoven stukken ijzer los te
snijden. Het opruimingswerk zal waarschijn
lijk nog den geheelen nacht duren.
Na de botsing on'stond er in den tunnel
door kortsluiting brand, die echter spoedig
gcbluscht kon worden.
Onder de dnoden bevinden zich de beide
machinisten en een conducteur. Alle ver
ongelukten zijn in de ziekenhuizen opgen-v
men. De meesten hunner hebben schedel-,
arm- en beenbreuken.
Naar Bonter nader meldt, zouden nog
vier personen worden vermist.
Hel ongeluk is vermoedelijk veroorzaakt
doordat de machinist van den uit Lüzern
komenden trein door een onveilig sein is
gereden.
Waarschijnlijk 13 dooden
Uit T.üzern wordt nader gemeld:
Het aantal dooden bij het spoorwegonge
luk bij Lüzern is nop gestegen. In den loop
van den avond zijn 3 zwaar geworden o"or
leden, zoodat het aantal dooden thans 9 be
draagt. Bovendien worden nog 4 personen
vermist, waarvan men aanneemt, dat zii
dood onder de overblijfselen liggen. Het
aantal dooden zou dus in totaal 13 bedragen.
ELF KINDEREN VERDRONKEN
Te Roxheim (Palts) zijn gisternamiddag
bij het schaatsenrijden zes meisjes van 6 tot
15 jaar door het ijs gezakt en verdronken.
Na vergeefsche reddingspogingen, welke on
geveer een uur duurden, konden de jeugdi
ge drenkelingen slechts als lijken worden
geborgen.
Vijf van de verdronken meisjes waren
zusters, allen kinderen van den werkloozen
slotenmaker J. Weintz. Het oudste meisje
van de familie Weintz wist na het ongeluk
den oever te bereiken en trachtte haar an
dere, zusjes te hulp 1e komen. Daarbij werd
zij echter door een van hen, die zich aan
haar vastklampte, Weer in het water ge
trokken. Ook zij verdronk jammerlijk. De
plaatselijke autoriteiten hebben den ouders
met het verlies hun deelneming beluigcl en
hun ondersteuning toegezegd.
Uit Mtilheim a. d. Mosel wordt gemeld,
dat 5 kinderen, die op een toegevroren wa
terplas aan den Mosel aan het spelen wa
ren, door het ijs zijn gezakt en verdronken.
Eenipe voorbijgangers zijn erin geslaagd
vijf andere kinderen, die eveneens door het
ijs waren gezakt, te redden.
DE GEVAARLIJKE BENZINEDAMP.
Uit Kopenhagen wordt gemeld: De leider
van het bekende officieuse Deensche nieuws
bureau, Heinrich Ritzau, is gisternacht be
wusteloos in zijn garage gevonden. Hij lag
met een Engelschen sleutel in dc hand on
der zijn wagen en is waarschijnlijk door
benzinegassen bedwelmd geraakt. In em-
stigen toestend is hij naar het ziekenhuis
ovex-gebracht.
STUWDAM DOORGEBROKEN.
Gevolg van de jongste aardschokken?
Uit Dortmund wordt gemeld: Door tot
nog toe onbekende ooi-zaak is een breuk
ontstaan van ongeveer 15 M. breedte in den
stuwdam van de electriciteitscentrale Froen-
denberg.
Geweldige watermassa's stortten naar be
neden naar de wijde vlakten langs de Roer
en over de wegen in de omgeving.
Nabij de centrale ontstond een kolk met
een doorsnede van ongeveer 25 M. Het in de
nabijheid gelegen plantsoen werd geheel
weggespoeld en verschillende fabrieken
moesten het werk stopzetten, aangezien hun
stroom werd afgesneden.
Het herstel zal verscheidene dagen duren,
dorh men hoopt binnen enkele dagen in de
bedrijven het werk te kunnen hervatten.
Vermoedelijk is de breuk in don dijk
oorzaakt door de aardschokken, die de laat
ste weken in Wesl-Duitschland zijn waarge
nomen.
Kerknieuws.
ZILVEREN AMBTSJUBILEUM
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Amerongen, C. J. Schweit-
ir te Amsterdam. Te Driesum, L. G. Bruyn
te Katwjjk a. d. Rijn. Te Pingjum en Zurich,
cand. S. Zeilstra te Sneek. Te Hummelo,
D. C. Goedhart te Halle.
id an kt: Voor lJsselstein, L. Vroeginde-
weij te Wilnis. Voor Tienhoven (U.), J. D.
Beerekamp te Heelsum.
H.ULPPREDIKERS
Te Sassenheira wordt door den Kerke-
raad der Geref. Kerk overwogen een hulppredi-
.an te stellen. In een Gemeentevergadering
zal hierover gesproken worden.
Cand. H. van der Veen, Théol.
cand., te Leens (Gron.), heeft de benoeming
als hulpprediker naar de Geref. Kerk van
IC o 1 li o r n N.-H.)voor de Evangelisatie
onder de Zuiderzeearbeiders, aangenomen. Hy
blijft intusschen zich beroepbaar stellen en zal
ook in de gelegenheid zijn zoo nu en dan de
Geref. Kerken des Zondags te dienen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Ds. W. Weseeldyk hoopt Zondag 15
Januari 1933 afscheid te nemen van de Ned.
Herv. Gemeente te Don Ham (O.) en Zondag
22 Januari d.a.v intrede doen te Kampen, na
bevestiging door Ds. M. Ottevanger, aldaar.
D s. W. G. van d e r V1 i e t, eervol ont
slagen N.O.I.-predikant van Malang, deed Zon
dag j.l. zijn intrede bij do Ned. Herv. Gemeente
te Hontenisse, na des morgens tot zijn dienst
werk te zijn ingeleid door den consulent, Ds.
W. L. Hermanidec, van Hulst, die predikte over
Jozua 1 9: 1. een goddelijk bevel, 2. een god
delijke bemoediging, 3. een goddelijke belofte.
Na de zegenbede van 't formulier zong de Ge
meente haar predikant toe Psalm 134 3.
is namiddags deed Ds. Van der Vliet zijn
intrede en sprak over 2 Oor. 5 lSb. Aan het
'nde van den dienst werden verschillende col
lege's en personen toegesproken, waarna Ds.
G. van Dis. van Zaamslag, hem 't welkom toe
riep namens de Classte IJzendijke en den Ring
Axel. Ds. Hermanides begroette hem namens
Kerkeraad en Kerkvoogdij en verzocht de Ge
meente staande en biddende te zingen Gezang
91 3.
Met den consulent waren mede aanwezig de
predikanten Ds. van Dis, Dr. L. J. Cazemier,
Temeuzen en Ds. P. van Oeveren van
Axel,
Een talrijke schare, ook uit omliggende Ge
meenten, vulde het kerkgebouw.
NIEUWE PREDIKANTSPLAATSEN
Te Den H a a g-W est zal nu door den
Kerkeraad der Geref. Kerk overgegaan worden
tot het beroepingswerk voor het verkrijgen van
een vijfden predikant.
Dr. ALBERT KRUYT
De „Locomotief" van 29 Nov. j.l. bevat het
bericht, dat Dr. Alb. C. Kruyt, de bakende In
dische Zendingsman, die 16 Nov. van Java naar
het vaderland terugkeerde en dus spoedig hier
zal arriveeren en bestemd was directeur van
het Ethnologisch Museum te Leiden te worden,
des Zaterdags vóór zijn vertrek uit Indië een
bericht ontving, dat een vervulling van de be
doelde functie voorloopig wegens bezuiniging
niet zal plaats vinden.
Ds. C. TH. SCHARTEN
Naar we vernemen, is Ds. C. Th. Scharten,
emeritus-predikant der Lüthersche Gemeente
van Doesburg en woonachtig te Apeldoorn,
ernstig ongesteld.
Ds. J. W. KNAAP f
Te A p e 1 d o o r n is in den ouderdom van
62 jaar overleden Ds. J. W. Knaap, em.-pred.
in de Ned. Herv. Kerk.
Ds. Jan Willem Knaap was in 1870 geboren
werd in 1897 candidaat in Groningen, om 19
September van dat jaar te Grootegast het pre
dikambt te aanvaarden. Vandaar vertrok hij
in 1902 naar Dantumawoude, welke Gemeen
te hij heeft gediend, totdat hem in 1921 eervol
emeritaat verleend werd. Hy vestigde zich
daarop metterwoon te Apeldoorn, waar hij
plotseling overleed.
De teraardebestelling van het stoffelijk over
schot zal te Harderwijk plaats vinden.
OVERGANGEN
Le Christianisn e au XXe siècle somt deze
week een aantal bekende' figuren op, die in de
laatste jaren uit de R.-K. kerk tot het Protes
tantisme overgingen. Het blad noemt o.a. den
pauselyken geheimraad Rudolph von Uerlach,
den vicaris-generaal prins Egon van Hohen-
lohe, de profemoren Aloys Riehl, August
Meeser, L. Fenut, den litterator Walter de
Molo, den artist Hans Thoma, de Dominicaner
paters Alph. Vict. Muller en baron von Für-
stenberg, den Jezuïet graaf Hoensbroech, den
bisschop Jules Garret, enz.
Er'zijn, naar het blad oordeelt, soms over
gangen van belangryke figuren tot de R.-K.
kerk te noemen; overgangen in omgekeerde
richting komen echter nog veelvuldiger voor.
KERKGEBOUWEN
Te Apeldoorn heeft de Commissie voor
Nieuwbouw der Ned. Herv. Gemeente te Apel
doorn en Het Loo besloten over te gaan tot het
bouwen van een vierde kerkgebouw, hetwelk
verrijzen zal op een terrein aan de Asselsche-
straat. De plannen zijn dezer dagen voorgelegd
aan Kerkeraad en Kerkvoogdij.
KERKORGELS
Aan de N.V. Standaait's Orgelfabrieken te
Schiedam, is opgedragen de levering van
rain-electrisch kerkorgel voor de nieuwe kerk
der Stichting „Vogelenzang" te Benne-
broek.
Het orgel zal 2 klavieren en pedaal bezitten,
met de nieuwste technische vindingen worden
toegerust en van een verplaatsbare speeltafel
worden voorzien. Het prachtige front, waarir
de 16-voets prestantpijpen zullen worden ge
plaatst, is ontworpen door den bouwmeester
der kerk, den heer A. F. Kraan, te Oegstgeest.
De dispositie is samengesteld door den hee>
S. P. Visser, toonkunstenaar te Hillegom, welke
tevens met het opzicht is belast.
Te 1J m u i d e n zal in de Bethléhems-
kerk der Ned. Hervormde Gemeente een elec-
trisch pneumatisch orgel gebouwd worden door
de firma Flentrop te Zaandam. De speeltafel
is rein-electrisch en is met een 30 Meter lange
kabel met het orgel verbonden. De speeltafel
is beneden in de kerk opgesteld.
EVANGELISATIE-AR BEID IN FRIESLANDS
Z.O.-HOEK
Ds. D. Prins, predikant der Geref. Kerk te
Donkerbroek, en de heer S. Wybrandi, hoofd
der Chr. School te Oudehome, verzoeken
naar aanleiding van een advertentie in ons
nummer van gister od te nemen:
De Geref Kerken te Donkerbroek en Oudt
home hebben jnet kracht den Evangelisatie-
arbeid te Oldpherkoop en Nyeberkoop, in Fries
land Zuidoosthoek gelegen, ter hand genomen.
Het is er geestelijk, wel zeer donker. De be
volking is, geheel van God en van Zyn Woord
vervreemd geraakt.
Ds. J. H. LammerlsmaGeref. predikant te
Appinqcdam, hoopt 13 December a.s. zijn
zilveren avibtsjnbileum te vieren.
En nu hopen we in dit donkere oord met de
Zondagsschoolkinderen Kerstfeest te vieren.
Ook de stoffelijke nood is groot.
En daarom doen we gaarne een vriendelijk
beroep op Uw lezens, om onze arbeid te geden
ken. Er wordt voor onzen Zuidoosthoek veel ge
vraagd, maar er is dan ook veel noodig. Wie
mei giften in geld of in natura kleding
stukken zijn zeer gewenscht wil verblijden,
zende ze liefst spoedig, aan bovenstaande
adressen.
Schoolnieuws.
Dr. H. DE JONG
Aan Dr. H. de Jong, werkzaam aan het
Psycho-Physiologisch Laboratorium van de
Valeriuskliniek der Vrije Universiteit te Am
sterdam (hoogleeraar-directeur Prof. Dr. L.
der Horst), is door de „Académie de Méde-
i" te Parys, de „Prix Herpin de Genève'
verleend. Deze onderscheiding, aldus de
.Stand.", is hem ten deel gevallen voor zyr
onderzoekingen, in samenwerking met Dr. Ba-
ruk verricht, waarvan de resultaten zijn neer
gelegd in hun boek, getiteld: „La Catatonie
expérimentale par la bulbocapnine".
DIRECTIES VAN NIJVERHEIDSSCHOLEN
Dezer dagen vergaderde onder voorzitter
schap van den heer G. C Michell te Amster
dam de Vcreeniging van Directies van Nij
verheidsscholen.
In zijn openingswoord legde de voorzitter
er den nadruk op, dat wanneer de maat
regelen, welke getroffen zijn of zullen wor
den, die ons nijverheidsonderwijs verslech
teren, kunstmatig worden opgewekt, wij
ons tegen zullen verzetten.
De heer Ellens bracht verslag uit van het
congres voor vakopleidingsvraagstukken te
Brussel en van den stand van het radio-vak-
onderwijs De voorzitter deed mededeeling
dat men thans kon overgaan tot het instel
len van een commissie voor een normaal
leerplan voor het avond-nijverheidsonder-
wijs. Alle honden en vereenigingen, welke
hierbij belang hebben, hebben vertegen
woordigers aangewezen.
Een langdurige discussie ontstond over de
bezwaren, welke de leden der vereeniging
ondervinden van de reeds genomen of nog
te nemen maatregelen door de regeering in
zake het nijverheidsonderwijs, als inkorting
van den cursusduur, schoolgeldverhooging
en dergelijke.
HOOFDBENOEMINGEN
Pingjum, J. de Boer, ond. te Minnertsga.
Aang.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Koud urn (Chr. Nat. School), J. Miedema
te Huizum.
Nieuwlande (Herv. School, hoofd H.
Hazenberg), mej. M. C. S Touwen te Meppel.
Sliedrecht (Geref. School, hoofd H. Hak-
kenes), J. Kleijer te Asperen. Voor tijdelyk.
P. WIELINGA
Reeds is gemeld, dat het aantal hoofdinspec
teurs by het Lager Onderwijs van vyf op drie
teruggebracht zal worden. Thann wordt meege
deeld, dat een van de twee hoofdinspecteurs,
die zijn functie neerleggen moet, zal zyn de
heer P. Wielinga te Utrecht, die thans 65
jaar is.
De heer Wielinga, geboortig van Sneek en
daar aan de Chr. Normaalschool opgeleid tot
onderwijzer, is als zoodanig werkzaam geweest
in Kralingen (Rotterdam) en Sneek. Vervol
gens was hij hoofd eener Chr. School te Fer-
werd en te Hoogeveen, daarna leeraar aan de
Kweekschool met den Bybel te Groningen. Na
achtereenvolgens schoolopzicneV in het a
dissement Borger en het district Assen
wenst te zyn, werd hy in 1920 benoemd tot
hoofdinspecteur.
„BARTIMEUS" TE ZEIST
Naar wij vernemen, heeft wijlen de heer
Abraham Wieland. overleden te Temeuzen,
f 1000 gelegateerd aan de Vereeniging „Barti-
méus" tot bevordering van Christelijke opvoe
ding en onderwijs voor blinde kinderen en jon
gelieden, waarvan het instituut te Zeist staat.
SCHOOLDAG VOOR ZUID-ROTTERDAM EN
HET EILAND IJSSELMONDE
De heer L. B. Ktiipscheer te Ridderkerk, die
zich over een totstandkoming van een jaarlyk-
schen schooldag voor Zuid-Rotterdam
eiland IJsselmonde verblijdt, spreekt als zyn
verwachting uil, dat bij slagen van dien
de commissie, hiervoor in het leven geroepen,
permanent mag blijven, om ieder jaar een
schooldag te organiseeren zooals dit ook ge
schiedt by den hekenden Westlandschen Unie-
dag. Mag de heer K. de commissie adviseeren,
dan zou er ten deze opzichte omtrent de uit
voering van zoodanige schpoldag ook vooral
omtrent de financieele zyde der zaak wel
eenige inlichting te bekomen zijn by Ds. Troost
te Naaldwijk.
EXAMENS
PROMOTIES
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
promoveerd is tol Doctor In do Letteren er
Wijsbegeerte, op een proefschrift getiteld: ..Lei
rapports entre Saint Frangols do Sales
ACADEMISCHE EXAMENS
NED HANDELSHOOOESCHOOL TE ROT
TERDAM. Gesl.: Handeswetenschap: cand. ex.,
de heeren J. Saarloos, G. H. L. Zeegers en C.
N. R. Swarttouw.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
W.s- en Natuurkunde F: cand. ex., de heer G.
Henneman te Oegstgeest; id., boofdv. Dierkun
de: doet. ex. mej. E. J. Schuurman te Den Haag.
Weerbericht.
;w»]il3ldMü!ii
(Het dunne pelltje geeft den vorlgen ston
Hoogste stand te Budapest 776.3.
Laagste stand te Isafjord 743.5.
Stand vanmorgen half twaalf 7G6.2.
WEERVERWACHT1NG
(Medegedeeld door 't Kon. Ned. Meteoij-
logisch Inst. te De Bilt).
Zwakke tot matige Z.W. tot Z. wind, ni
lig tot zwaar bewolkt, weinig of geen rej
aanvankelijk zachter.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medeged. door 't Kon. Ned Meteorologii
Inst te De Bilt.) Vji
De hooge druk is in het N.O. afgeni
in het Z.O. en Z.W. totgenomen. De depn
bij IJsland nam af, maar een veel diep
nadert r'»ir uit het Z.W. In N.-Séandina d
en N.O. Duitschland nam de vorst toe. In
Europa werd het zachter. Terwijl in het^e;
de vorst zich zal handhaven, zullen de vo iet
tige en warme luchtmassa's uit het W. h
bij het stijgen van de barometer mist en t,
zacht weer brengen. Op de Britsc-he eilanr f
viel vrij veel regen. Op het vasteland hl
de neerslag uiterst gering. ,re
Uit Frankrijk en Duitschland wordt d
veel mist gemeld en ook elders is de lui
zwaar bewolkt, behalve over de DuitscL
Oostzeekust. In 't waarnemingsgebied waf>ei
niet meer dan matige of krachtige wind. V
de oceaan wordt een zware Z.-W. storm |ie
meld, die vermoedelijk naar IJslapd tre ro
TEMPERATUUR 'r^
Stand vanmorgen halftwaalf 6.6 C. jt
15 DECEMBER K'
Zonsopgang 8.95 u.; Zonsondergang 3.45 M
Maansopgang 5.38 u.; Maansonderg. 10.25 gt
VOERTUIGEN MOETV.M HUN LICHT©"-
OP HEBBEN: ?c'
Van 's avonds 4.15 u. tot 's morgens 7.36^®
Mannheim 2.32 2.34 Emmerik 1.72
Lohr 1.48 1.56 Du*Bel«lorr 1.10 lC
Malnz 0.35 ('.40 Maastricht 2.05
HOOGWATER NED. ZEEHAVEN^
15 December
Delfzijl 0.15 12.41 Hellevoetsl.4.13
Terschelling 9.54 22.02 Willemslaü 5.08
Hariingen 10.35 22.42 Bruuwersh. 3.25
Helder le 4.07 8.22 Zierikzec 4.00
ldi-m 2e 17.17 20.23 Wemeldingt 4.22
IJ munten 4.20 16.83 Vlissingen 2.26
H.v. Holland 3.32 15.43 Tern.-uzen 2.f8
öcheveningen 3.42 15.;i3 Uanaweeït 3.10
Rotterdam 5.21 17.45
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. G c
slaagd. Klass. Letteren: doet. ex., mej. a
3r (met lof).
rmaansche Taal (Duitsoh): cand. ex., de
doel
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT: Ges
Godgeleerdheid: cand. ex. de heeren W. Bousf
W. C. Hnodus en J. S. van den Berg.
Rechtswetenschap: cand. au
der Flier; doet ex. de heei
i mej. M. Visser.
Apothekersassistent: van_ de geëxamineerde
l.'L. C. Pannekoe
Is geen geslaagd. Deze examens zijn nu afgelo
THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN. G<
slaagd: Godgeleerdheid: cand. ex., de heer
van Dijk te Kampen.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN: Ge
slaagd: Wis- en Natuurkunde, hoofdv. Sc"--
kunde: doet. ex., de heeren J. Kramer en E
C. Bartsma: id., hoofdv. Plantkunde: doet
mej. A. G. Zuldeveld.
EXAMENS-NED. TAAL
AMSTERDAM. 13 Dec. M.O. Akte K 7. Geë
2. gesl. 1 cand. nl. de heer W. A. van de:
den te Nijmegen.
EXAMENS-AARDRIJKSKUNDE
AMSTERDAM. 13 Dec. M. O. Akte _K 9. Ge8
2 c-and. geslnagd geen.
ARNHEM. H. Th. Rolnders, kleermaker.
terbeek. Heuveloordweg 13. R--c. mr H
Hütschler; cur mr G A de Cocq, Oosterbeek.
DE UNIECOLLECTE
Vier en vijftigste jaarcollecte voor
de Scholen met den Bijbel
Oud-Srhoonebeek
Diepenveen (Schalkhaar)
Den Ham
imperzeedijk
83 4.1
92.f
ïfio.a
tede
Honseleredljk 2:
Monster 2;
Ter Aar (Z H.) 11
Dinteloord 2<
Waardhuizen (N.Br.) 2!
i >ta&! van 500 Locale comlté'e 66 Ti
Voor de Geref. scholen te Den Ham en Dn
werd de UnlernUeCte langs de hulzen geho.
(opbrengst resp. 272 75 en 20(1) en vooi
Herv. school te Den H-im In de Ned. Herv. T
(opbrengst 57.99). Totaal 530.74.
Opga'
:st dei
let In
J. J. HANGELRROEW
