VRIJDAG 9 DECEMBER 1932
BUITENLAND
AMERIKA'S ANTWOORD
WEL TOT BESPREKINGEN
BEREID
MAAR NIET TOT SCHRAPPING
HOE DE LEENINGEN GEBRUIKT WERDEN
IDe inhoud van de Amerikaansche ant
woord -nota aan Engeland is thans gepubli
ceerd.
Na verklaard te hebben, dat de regeering
der Vereenigde Staten de Britsche nota van
1 December met de grootste zorg heeft onder
zocht, gaat de nota verder met op te merken
dat, welke rol de betalingen der oorlogs-
Ischulden in de economische wereldgeschie
denis na den oorlog ook zouden hebben kun
nen spelen, het duidelijk is, dat in de tegen
vvoordige omstandigheden de werelddepres-
seie, welke vergezeld gaat van een ernstige
prijsdaling, het gewicht der oorlogsschulden
ten zeerste verzwaard heeft en dat de be
talingen van deze schulden in een duidelijke
betrekking staan tot het vraagstuk inzake
het wereldherstel, waarbij het Amerikaan
sche en Britsohe volk zoo nauw betrokken
zijn.
De president der Vereenigde Staten, aldus
vervolgt de nota, is bereid, in samenwerking
met de Britsohe regeering den geheelen toe
stand te onderzoeken en na te gaan. welke
middelen zouden kunnen worden aangewend
tot herstel van de stabiliteit der valuta's, her
leving van den handel en herstel van de prij-
Met instemming, aldus gaat de nota dan
voort, ontvangen wij het voorstel der Brit
sche nota betreffende een nauwkeurig onder
zoek van den geheelen wereldtoestand door
de Vereenigde Staten en GrootBrittannië, in
afwachting van de internationale economi-
ieche conferentie. Dit onderzoek sluit echter
niet een schrapping der schulden in.
Wij kunnen, aldus de Amerikaan
sche nota, de gevolgtrekkingen van uw nota
dat nl. de leeningen, welke de Vereenigde
Staten aan u hebben toegestaan, ge'heel zijn
heengegaan aan betalingen tot herstel der
oorlogsschulden, dat de betalingen, deze lee
ningen betreffende, grootelijks oorzaak zijn
van de bestaande werelddepressie en de con
centratie van goud in de Vereenigde Staten
en dat de schrapping, der schulden noodza
kelijk is voor het herstel der wereld, niet
aanvaarden.
Talrijke leeningen, die zijn toegestaan
voor het sluiten van den wapenstilstand en
meest alle leeningen na het sluiten van den
wapenstilstand, werden niet tot herstel der
oorlogssohade en niet meer dan voor een
derde voor munitie gebezigd. Groote sommen
geld werden uitgegeven voor levensmiddelen
tabak enz., voor katoen en hulpverleening.
Een groot deel der levensmiddelen, tabak
katoen en andere voorraden, op crediet ver
kocht, werden door de regeeringen weer ver
kocht ten gebruike door haar eigen burger
lijke bevolkingen. In zekere gevallen, aldus
besluit de nota, werden deze voorraden wer
kelijk weer verkocht en de opbrengst van
den verkoop ging in de schatkist van de re
geeringen der dabiteur-staten.
Het antwoord aan Frankrijk.
De Amerikaansche antwoordnota aan
Frankrijk is wel gereed doch nog niet over
handigd.
Betaalt Belgis In geen geval?
Van welingelichte zijde te Brussel wordt
verklaard, dat België zijn schuldenbetaling
van 15 December in geen geval zal verrich
ten, ook al zouden Frankrijk en Engeland
ietalen.
DE SCHULDENBESPREKING TE PARIJS
Over het verloop en het resultaat der En-
gelsch-Fransche besprekingen te Parijs over
't vraagstuk der oorlogsschulden is nog niets
officieels bekend geworden.
Chamberlain zou gisteren reeds in den
vooravond naar Londen terugkeeren, terwijl
Mac Donald overeenkomstig zijn voornemen,
gisteravond weer naar Genève zou terugkee
ren.
Volgens een nader Reuter-telegram is be
treffende deze besprekingen het volgende of-
ficieele gemeenschappelijke communiqué ge
publiceerd, „Terwijl de ministers hun onaf
hankelijkheid van handelen inzake de be
sproken kwestie zullen handhaven, verklaren
zij, te hebben besloten hun actie voort te
zetten, teneinde door internationale samen
werking het nemen van maatregelen moge
lijk te maken, welke het economisch herstel
der wereld zullen bevorderen."
Ie overeenkomst van Laosanne
Reuter publiceert een hem na afloop der
Parijsche schuldenbesprekingen gegeven in
formatie, volgens welke de Lausanne-overeen
komsten van kracht zullen blijven van 15
December en slechts opgezegd zullen wor
den, als een bevredigend eindaccoord met de
Ver. Staten niet bereikt wordt.
Engelsche regeering heeft nog geen
eindbesluit genomen wat betreft de betaling
op 15 dezer, maar er bestaat weinig twijfel, of
ze zal geheel in goud geschieden. Neville
Chamberlain verklaarde zich zeer voldaan.
Engeland wil in gond betalen
LONDEN, 9 Dec. Betreffende de conferen
tie over het schuldenvraagstuk wordt gemeld
dat de besprekingen te Parijs geen wijziging
in de Engelsche politiek hebben gebracht.
De door Amerika geëischte betaling zal op
15 Dec. a.s. in goud geschieden. In haar vol
gende nota zal de Engelsche regeering de
Ver. Staten verzoeken zoo spoedig mogelijk
besprekingen te openen over de geheele
kwestie der schulden.
FRANKRIJK EN ENGELAND ZULLEN
BETALEN
PARIJS, 9 December. Herriot zal in don
loop van vandaag voor de financieele com
missie en voor de commissie van buiten-
landsche zaken der Kamer en morgen voor
dezelfde commissies van den Senaat ver
schijnen, teneinde het definitieve standpunt
van de regeering ta.v. de schuldenkwestie
toe te lichten.
In welingelichte politieke kringen wordt
verklaard, dat tusschen de Engelsche en de
Fransche regceringen overeenstemming Is
bereikt, en de beide regeeringen Dondrdag
a.s. hun betalingsverplichtingen zullen
nakomen.
DE CONFERENTIE VAN VIJF
INZAKE DE
GELIJKBERECHTIGING
TON NEURATH STELT VRAGEN.
In de conferentie van vijf, die Woensdag
en Donderdag in hotel Beau Rivage te Op-
nève zijn voortgezet, heeft de Duitsche mi-
nis'er van buitenlandsche zaken gistermid
dag verklaard, dat de door Herriot voorge
stelde formule voor het pariteitsvraagstuk
in dezen vorm voor Duitschland niet aan
nemelijk is.
Hij heeft twee vragen om opheldering ge
daan:
1. Zal de rechtsgelijkheid In de toekomsti
ge conventie in elk opzicht praclische toe
passing vinden en is zij dus het uitgangs
punt der toekomstige conferentie-besprekin
gen?
2. Sluit de ui'drukking „een systeem, dat
aam alle naties veiligheid verschaft", het
element der veiligheid in, dat in de alge-
meene ontwapening gelegen is, zooals dit
door de Volikewbondsvergadering is erkend?
Von Neurath heeft zijn vragen in dien zin
toegelicht, dat er ndet alleen sprake mac
zijn van rechtsgelijkheid in beginsel, maar
dat de volle toepassing ervan slechts in aan
merking kan komen, ten aanzien van alle
bewapeningselementen. Valt het antwoord
op zijn vraag niet posi'ief uit, dan heeft
Duitschlands deelneming aan do ontwar»*
ningsconferentie geen zin, omdat het dan
niet weet of de gevonden oplossingen ook
op Duitschland van toepassing zullen zijn
Wat de veiligheidsvraag be'reft, die moet
ook de veiligheid omvatten, welke door de
algemeene ontwapening is tot stand ge
bracht
Paul Boncour antwoordde, dat Herriot
persoonlijk de formule over de rech'sgelijk-
heid heeft uitgewerkt en de vragen dus aan
hem moeten worden voorgelegd.
Men vermoedt, dat Von Neuraths vragen
5 aanleiding zullen worden tot een be
sluit, om thans de besprekingen niet voort
te zetten, doch een commissie van tien per
sonen te benoemen (uit ieder cler vijf mo
gendheden één staatsman en één deskun
dige), die bestudeeren zal, op welke wijze
het beginsel der rechtsgelijkheid praktisch
moet worden toegepast en welke politiekp
gevolgen (veiligheidswaarborgen, enz.) de
erkenning der rechtsgelijkheid zou met zich
moetan brengen.
Indian de conferentie van vijf vandaag
inderdaad tot dit laa'ste, n.l. om de kwes
ties van rechtsgelijkheid en veiligheid g?
lijktijdig en gemeenschappelijk te behande
len, komen zou. zouden wij natuurlijk een
heelen stap op den goeden weg vooruitzijn
EINDE VAN HET MANDSJOE-
RIJE-DEBAT
CHINA VERZOENINGSGEZIND.
ONDER VOORBEHOUD
JAPAN, DB VOLKENBOND, AMERIKA
EN RUSLAND
De Fransche Regeering zal er echter tege
lijkertijd op wijzen, dat deze betaling de
laatste is binnen het kader der Mellon-
Berenger-overeenkomst, en dat zij een prin
cipieele regeling der schuldenkwestie eischt,
die parallel loopt met de te Lausanne ge
troffen overeenkomst.
Dit besluit Herriot vandaag en mor
gen in de coi.. nissie der beide huizen en
Maandagmiddag in de Kamer verdedigen en
daarbij de beslissing in laatste instantie
ban het Parlement overlaten.
GREGOR STRASSER MET
ZIEKTEVERLOF
Oneenigheïd in de nazi-leiding over
deelneming aan de regeering?
NAAR EEN SPLITSING
Gregor Strasser, een der voornaamste na-
tionaal-socialistische Rijksdagleden, is. met
toestemming van Adolf Hitler, met drie we
ken ziekteverlof gegaan, zoo meldt de pers
dienst der N.S.D.A.P.. die erbij voegt, dat
daar niets achter zit.
Dit laatste wordt niettemin in politieke
kringen te Berlijn aangenomen. Dat Strasser
met verlof zou gaan was al bekend voor de
persdienst 't bekend maakte. Het gerucht
liep dat hij aan Hitler had geschreven dat hij
al zijn functies bij de partij wilde neerleg
gen.
Men gelooft dan ook, dat dat „ziekteverlof"
verband houdt met een meeningsverschil
over al- of niet-deelneming aan de regeering
Het is bekend, dat Strasser een voorvechter
is van de gedachte, dat de nationaal-socia-
listen in de regeering moeten treden.
De onderhandelingen tusschen centrum
en nazi's over het Pruisische minister-presi
dentschap, op te dragen aan een nationaal
socialist, moeten reeds in een vergevorderd
stadium zijn.
Hitier zou zich er echter tegen verzetten,
dat die nat soc. minister president tevens
vice-kanselier werd in de Rijksregeering. zoo
dat zijn partij door een achterdeurtje toch
gebracht werd waar Hindenburg, Schleicher
c.s. haar wilden hebben. Doch Gregor Stras
ser zou een voorstander van deze oplossing
zijn en daaruit zou het conflict zijn voortge
komen, dat dit „ziekteverlof" nuttig maakt.
Daar Strasser de radicale richting in de
N.S.D.A.P. aandoet en Hitier tot de meer
gematigde richting overhelt, wordt te Ber
lijn in sommige kringen aan het „ziekte
verlof" van Strasser de verwachting vastge
knoopt, dat dit verlof het begin is van de
vaak voorspelde groote splitsing in de Hitier
beweging. Hitiers weifelende houding van
de laatste weken vooral zou het geduld van
Strasser en zijn volgelingen hebben uitgeput.
De sovjet-regeering wijst Engelands elsch
tot genoegdoening af.
De Britsche regeering heeft, zooals wij
reeds meldden, dezer dagen van de sovjet-
regeering door middel van den Russischen
ambassadeur te Londen genoegdoening ge-
eischt voor de anti-Britsche propaganda in
Rusland. De sovjet-regeering heeft, naar Reu
ter meent te weten, dezen eisch afgewezen.
Zij wijst iedere 'verantwoording voor de ge
wraakte persartikelen af en verklaart dat
de redactie, welke de „Isvestia" beheert, geen
officieel lichaam is en dat de „Isvestia"
slechts in zooverre officieel is, als zij de of
ficieele bekendmakingen der regeering af
drukt
MONUMENT VOOR COLUMBUS
TE GENUA
Het gemeentebestuur van Genua heeft be
sloten tot aanvaarding van een gift waar
mee te Chicago gevestigde Italianen te Ge
nua een monument voor Christophorus Co
lumbus willen oprichten.
De bladen te Belgrado maken melding
van een smokkelaarsdrama, waarbij elf per
sonen om het leven zijn gekomen. Negen
smokkelaars, die door de douanen werden
vervolgd dwongen een veerman en zijn zoon
hen over de Nere'wa-Narenta te zetten. Door
dat de boot overbelast was, liep zij vol, met
het gevolg dat alle inzittenden verdronken.
HEVIGE BRAND IN EEN THEEPAKHUIS
De kokende thee vloeit over de straat
Te Sjanghai zijn duizenden liters kokende
thee op straat gestroomd, toen een hevige
brand 'n een opslagplaats van thee was uit
gebroken.
De brandweer bestreed het vuur met ver
scheidene stralen, doch door de groote hitte
viel het water kokend en sissend op de tal
rijke kisten thee.
De kosten van deze groote „theepartij" wor
den geschat op 9^000 pond stealing.
In de buitengewone Volkenbondsvergade;
ring is de laatste dagen met toewijding het
moeilijke Japansch-Chineesche geschil over
Mandsjoerije bediscussieerd.
Gisternamiddag is het algemeen debat ten
einde gekomen, nadat de vertegenwoordi
gers der beide partijen gedurende vier uren
de zaak van hun landen hadden verdedigd.
De Chineesche gedelegeerde Kwo Tai-tsji
was heel duidelijk in zijn betoog. China, zoo
zeide hij, is bereid in een laatste verzoe
ningspoging overeenkomstig artikel 15, pa
ragraaf 3 van het Volkenbondsverdrag toe
te stemmen en goed te vinden, dat de toe
passing van artikel 15. paragraaf 4, dus
wederom wordt uitgesteld.
China is bereid, de commissie van negen
tien als het orgaan tot verzoening te aan
vaarden. Het is eveneens ervoor, dat de
commissie van negentien voor dit doel zal
worden aangevuld met vertegenwoordigers
van China, Japan, de Vereenigde Staten van
Amerika en Sovjet-Rusland.
China stelt echter als voorwaarde, dat de
Volkenbondsvergadering tevoren een resolu
tie zal aannemen, waarbij de Volkenbonds
leden zich plechtig verbinden, Mandsjoekoeo
niet te erkennen en daarmede ook niet in be
trekkingen te treden. Bovendien moet de
verzoeningsprocédure geschieden op de
grondslagen van de resolutie van de Vol
kenbondsvergadering van 11 Maart en van
de beginselen, die de commissie-Lytton voor
de oplossing van het geschil heeft aanbe
volen.
De Japansche gedelegeerde, Matsoeoko,
verdedigde met geestdrift de Japansche
zaak. Hij protesteerde tegen de poging den
bewijslast aangaande de Japansche nood
weer-actie ten nadeele van Japan om te
keeren. Japan is toegetreden tot den Volken
bond in de verwachting, dat ook de Ver.
Staten lid zouden worden. Van het oogen-
blik af, dat Amerika's afzijdigheid vast
stond, heeft het lidmaatschap van den Bond
voor Japan zijn voornaamste belang ver
loren. Indien de Ver. Staten en de Sovjet-
Unie lid van den Bond waren, da" zou mis
schien, aldus Matsoeoko het verlangen ge-
rechtvaaruigd zijn het pact strikt uit te voe
ren. De toestand in China is echter zoo, dat
er in de komende tien of twintig jaar geen
centrale regeering zal zijn die zich kan doen
gelden. Rusland heeft de Mandsjoerijsche
kwestie en het standpunt van Japan begre
pen en onthoudt zich van elke inmenging.
Door deze houding van Rusland zijn thans
gunstige kansen aanwezig voor het sluiten
van het door Rusland gewenschte pact van
non-agressie.
Matsoeoko zweeg alleen over de vraag tot
welke verzoen!ngsprocedure Japan zou ge
neigd zijn. Wil men dit gunstig uitleggen
dan kan men zeggen, dat hij de deur heeft
willen openhouden voor verdere onderhan
delingen op dit punt.
Men verwacht nu, dat de buitengewone
Volkenbondavergadering vandaag de reso
lutie van Benes en Motta zal aannemen, om
de geheele aangelegenheid naar de commis
sie van negentien te verwijzen, die dan zoo
spoedig mogelijk bij de algemeene Volken-
bondsvergadering voorstellen zal moeten in
dienen over de te volgen verzoeningsproce
dure.
Vermoedelijk zal Japan zich niet tegen
deze resolutie verzetten.
De Msb.-corr. te Genève verneemt nog:
Indien de motie-de Madariaga in stemming
zou worden gebracht, waarbij de Volken
bondsvergadering thans reeds een veroor
deeling over het Japansche optreden zou uit
spreken, en welke motie de aanleiding werd
tot de scherpe verklaring van Matsoeoko,
dan zal deze motie waarschijnlijk verworpen
worden, want er zijn vele gedelegeerden, die
weliswaar het in de motie-de Madariaga uit
gesproken gevoelen volkomen deelen, doch
terecht van oordeel zijn, dat het een groote
fout van de Volkenbondsvergadering zou zijn
om bij den aanvang van een laatste verzoe
ningsprocedure eenige oordeelvellingen over
het verleden uit te spreken, die voor een
van de twee partijen onaannemelijk zijn.
opstaan, volgde onmiddellijk het voorbeeld
van den rijkspresident. Bij het gezang houdt
Hindenburg den tekst ver van zich af en
neemt dien zonder bril in zich op. Tijdens
de prediking moet hij zich geheel omdraaien
naar den kansel en het is mij niet duidelijk,
waarom men den hoogbejaarden veldmaar
schalk niet een plaats geeft, welke meer met
zijn hoogen leeftijd in overeenstemming is.
Ik spoed mij naar buiten en stel vast, dat
de auto voor een zij-ingang van den Dom
gereed staat.
Ondersteund door Meissner komt Hinden
burg blootshoofds naar buiten. Wat is hij
plotseling oud geworden en hoe opvallend
ernstig staat zijn gelaat! De gebeurtenissen
der laatste maanden schijnen sterk op hem
gedrukt te hebben! De honderden die op eer
biedigen afstand buiten staan te wachten,
wagen het ditmaal niet, den hoogsten staats
burger toe te juichen, zij nemen hun hoed in
de hand en laten den wagen langs zich heen
rijden. Beseffen zij. welk een voortreffelijk
staatsman God hun in dezen oprechten Chris
ten gegeven heeft, of vragen zij zich slechts
af, hoe lang zij Hindenburg nog als rijks
president zullen bezitten?
Kerknieuws.
EEN KERKELIJKE PLECHTIGHEID
(Van onzen Duitschen Correspondent)
Ondanks de. scherpe scheiding tusschen
kerk en staat is het gebruikelijk gebleven,
dat beide kerken, de evangelische en de
katholieke, de eerste zitting van iederen
nieuwen rijksdag met een openbare gods
dienstoefening inleiden. Hiertoe luiden op
het aangegeven uur de Dom en de H ed wigs
ki rche hun klokken en een goede tradi
tie getrouw vinden ook in onzen tijd van
onverschilligheid en ongeloof nog velen don
weg naar het Huis van gebed en overden
king.
Terwiil het orgel een preludium van Bach
spee'de, werd rijkspresident von Hinden
burg, voorafgegaan door den dienstdoenden
geestelijke, vice-president D Burghart en
den zich nog steeds hofprediker noemenden
dnmnre-dikant D. Döhring, vergezeld door
staatsecretaris Meissner naar het midden
der sacristie geleid Zilverwit glanst zijn
haar onder het electrisch licht. Voor de
Dii<itsch-nationale partij zijn geheimraad
Hugenberg en de vroegere partijleider dr.
Hergt verschenen. De Christelijk-sociale
volksdienst is door zijn voorzitter Simpfen
dörfer vertegenwoordigd De partij van
Adolf Hitler toont door een viertal geüni
formeerde rijksdagleden haar helangstel'ing
voor de kerk.
Klokslag twaalf uur zingt het domkoor
..Ich hebe meine Au gen auf zu den Bergen,
von welchen mir Hilfe kommt" en begint
hiermede een korte liturgie Tekst er. gezang
staan in nauw verband met rie tijdsomstan
digheden. Wij zingen met het koor: „Wach
auf. wach auf, du deutsches Land. du liast
genug geschlafen!" Oberdomprediker D.
Burghart leest aan de staande gemeente als
tekst zijner predikatie voor: „Ich bin ge-
kommen, ein Feuer anzuzilnden. was wollte
ich lieber, als es hrennete schon". Hij
spreekt over het Goddelijk vuur, dat al'es
verteert, wat niet in overeenstemming is
met den wil van Christus en plaatst het
geestelijk leven van een Christelijk denkend
volk boven allen partijhaat Hij kondigt de
geboorte van den Heiland dezer wereld
aan en spreekt de honp uit, dat het Kerst
feest niet door politieke haatdragendheid
aatwijd moge worden.
Na gebed zingen domkoor en gemeente
staande, terwijl de leden van den rijksdag
blijven zitten: „Die uns allhie regie ren,
Herr, die regfere du!" Het is mij opscva1-
lcn, dat Hindenburg tijdens de liturgie en
het gebed op zijn zetel is blijven zitten. Meiss
ner, die aanvankelijk met de gemeente wilde
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Maartensdijk (U.), D. J.
van de Graaf te Ede (C Te Huizen, N.-H.
(3de pred.pl.), B. N. B. Bouthoorn te Renkum.
Te Purmerend, C. C. de Kloet te Veendam.
Aangenomen: Naar Boskoop, Dr. D.
Jacobs te Tuil en 't Waal (U.). Naar Hier-
den, cand O. van Dop te Delft.
Bedankt: Voor St. Pancras, E. Warmolts
te Scherpenzeel (G.). Voor Benthuizen,
Rijnsaterwoude en Leerbroek, cand. C. van Dop
te Delft.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
De heer E. T e u n i s, Theol. cand., Alsteed-
scha straat 20 te Enschedé, is door de Classis
Deventer der Geref. Kerken na praeparatoir
examen beroepbaar verklaard en zal gaarne
des Zondags de Kerken dienen en een evc
tueel beroep in overweging nemen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Cand. J. Loos, tijdelijk te Zwolle, hoopt
Zondag 10 December a.s. afscheid te nemen
als hulpprediker van de Ned. Herv. Gemeente
te Enschedé en Zondag 22 Januari 1933 zijn
intrede te doen te Oudega (W.), na bevestigd
te zijn door Ds. W. A. B. ten Kate, van Was
senaar.
Cand. G. P. Post,- van Den Haag,
hoopt Zondag 8 Januari 1933 by de Ned. Herv.
Gemeente te Serooskerke (Schouwen) intrede
te doen. Als bevestiger hoopt op te treden Ds.
D. J. Lazonder, van Werkendam. De bevesti
gingsplechtigheid zal te Kerkwerve plaats
hebben.
EMERITAAT
Ds. D. Tom Wzn., predikant der Geref.
Kerk te Hilversum, die 1 Januari 1933 hoopt
te herdenken dat hij 40 jaar geleden te Charlois
hét ambt aanvaardde, werd door de jongste
Classis-vergadering eervol emeritaat verleend
met ingang van 1 Februari a.s.
FRISCH BLOED
Te N i e u w-S tadskanaal heeft de ker
kelijke kiesvereeniging in de Ned. Hervormde
Gemeente besloten het Kiescollege te advisee-
ren voortaan de aftredende leden van den Ker-
keraad niet meer terstond te herkiezen, opdat
er ook eens nieuw bloed in het bestuur zal
komen. Een en ander zal, naar het oordeel der
kiesvereeniging, den bloei der gemeente
het contact tusschen Kerkeraad en Gemeente
bevorderen.
Verder is besloten, dat voortaan dezelfde
persoon niet meer dan één kerkelijke functie
zal bekleeden, omdat het behoorlijk ws
der toevertrouwde belangen den vollen persoon
vraagt en geenszins als een bijzaak mag wor
den beschouwd
Te Havelte (Dr.) ontving de Diaconie der
Ned. Hervormde Gemeente een legaat van
f 1000 van wijlen Mr. J. T. Linthorst Homan,
oud-Commissaris der Koningin in Drente, te
Havelte overleden.
DIACONIE IN INDTE
Ds. J. H. Sillevis Smitt te Semarang (Java)
besluit zyn serie artikelen over „De Diaconie
de Geref Kerken in Ned.-Indië"
„Kerkblad" dezer Kerken met de opmerking,
dat hy in Indië zich vaak, innerlijk bezwaard
heeft gevoeld bij de bevestiging der diakenen,
omdat er indien de zaken bleven zooals ze
waren eigenlijk geen noemenswaardige re-
om diakenen te benoemen. En „dat
mag beslist zoo niet blijven". De Geref. Ker-
Indië „hebboi, schier geen armen", twee
kerken hebben er „in het geheel geen". Maar
dat neemt de diaconale taak niet weg en mag
die niet tot een sinecure doen worden. Voor de
Christelijke barmhartigheid is genoeg te doen.
nl. in het „onbekende terrein van kampong
,n God moet gevraagd worden ons t
weg te wijzen naar het Indische huis, en
wij daar zijn, naar het Indische hart, waarvan
het leven en lijden ons zoo veelszins onbekend
Ds. Sillevis Smitt hoopt, dat deze zaken
eerst plaatselijk bezien worden en dan een
Diaconale Conferentie byeen zal komen, om
rer den weg en de middelen te spreken.
GROEI
Te Amsterdam-Zuid (Overtoom) is, sinds de
scheuring in 1926 (kwestie-Dr. Geelkerken) het
zielental van de Geref. Kerk gestegen van 1600
tot 3400, terwyl in diezelfde jaren uit genoem
de Kerk ook weer ongeveer 1000 personen zyn
vertrokken.
Blijkens het verslag van de vergadering van
den Kerkeraad (afgedrukt in de betreffende
Kerkbode) is thans een derde predikant noo-
dig. De Kerkeraad*heeft dan ook verklaard.dat
er op het oogenblik een predikantsvacature be
staat. De commissie van beheer- zal binnenkort
rapporteeren over: a. de financieele lasten, ver
bonden aan de stichting van een derde predi
kantsplaats en de stichting van een derde
van samenkomst; b. de financieele draag
kracht der gemeente.
RECHTS EN LINKS
In de vergadering van de Alg. Vereeniging
van Vrijzinnige Lutherschen in Nederland heeft
voorzitter, Ds. L. I. P van der Chys,
van Rotterdam, in zyn openingswoord gewezen
veranderde betrekkingen tusschen Recht-
zinnigen en Vrijzinnigen in het Luthersch Kerk
genootschup. „Thans is er", zoo sprak hy.
.,meer eer, geest tot samenwerking dan een
jaar geleden, doch daarbij zullen wjj waakzaam
moeten blijven voor de vrijzinnige belangen"
KERKORGELS
Te Een rum (Gron.), heeft men aan de
firma M. Spiering, te Dordrecht, opgedragen
de totale restauratie en uitbreiding van
bekende kerkorgel in de Ned. Herv. Kerk al
daar..
Te S p y k (Gron.) is verleden week in
de Geref. Kerk een nieuw pneumatisch kerk
orgel met twee klavieren en een pedaal in ge
bruik genomen. Het werd Ifeleverd door de
Electrische Kerkorgelfabriek M. Spiering, te
Dordrecht 9
DE MARIAVITEN
De Mariaviten vormen in Oost-Europa een
niet onbelangrijke secte. Dat nu het tijdschrift
dezer secte, het i'oolsche „Krélestevo Pose"
na Ziend openlijk voor de veelwijverij opkomt,
is dus wel een verschijnsel van ernstige ver
wording dezer zich „Christelijk" noemende
secte.
EVANGELISATIE
Te B e i 1 e n besloot de Kerkeraad der Geref
Kerk in de buurtschap Hoethe een gebouwtje
te stichten ten behoeve van den Evangelisatie-
arbeid.
ZENDTNG
E. Freytag. f Aneta meldt, dat de jonge
zendeling-leeraar van de Zending,^rSalatiga.
de heer E. Freytag, overleden is. c
Zendingsweek. Op Woensdag Jl.
was, nauwkeurig aangegeven, een totaal-bedrag
f 168.666.77 naar aanleiding van de Zen
dingsweek by het Zendingsbureau te Oegst-
geest ingekomen.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Amsterdam heeft in de Geref. Ker
ken, wier Diaconie een tekort van f9.000 had,
bijzondere collecte tot dekking daarvan
f 10.340.61 opgebracht. Naar de „Stand." meldt,
waren hierbij verschillende bedragen van
thans „buiten" wonende Amsterdammers, te*
wijl de verwachting is, dat dit bedrag door na-
giften niet onbelangrijk zal sty gen.
Schoolnieuws.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN.
Overdracht rectoraat.
Gisterenavond had in de groote aula der
school de overdracht plaats van het rectoraat
der Theologische School te Kampen.
Na een inleiding over de verschillende mee
ningen in vroeger en later tijd, aangaande de
moedertaal des Hee-
ren, kwam de aftre
dende rector Prof.
S. G r e ij d a n u s tot.
zyn onderwerp: „Het
gebruik van
Grieksch door
Heere en Zijn Apos
telen in Palestina'"
Eerst gaf Spr.
historisch overzicht
over de gedachten
omtrent het al óf niet
gebruiken der Griek-
sche taal door den
Heere. besprak daar
na wat Josephus
bekendheid en gebruik van het Grieksch
destijds in Palestina doet weten, wees vervol
gens op de staatkundige en godsdienstige toe
standen van dien tijd in het Joudsche land, en
behandelde ten slotte, verschillende plaatsen
uit de Handelingen der Apostelen, die in dezen
licht verspreiden.
Zyn conclusie was, dat de Heere en Zyn
Apostelen van dor jeugd, by het Aramee,sch,
als hun moedertaal, ook het Grieksch hebben
leeren kennen en gebruiken, zoodat Petrus
reeds op den Pinksterdag beginnen kon den
Heere in het Grieksch te verkondigen, en geen
moeite had te Caesarea aan Cornelius en de
zijnen het Evangelie in het Grieksch te predi
ken, en de gemeente to Jerusalem als ontstaan
is door de Grieksohe prediking van Petrus, zoo
als ook bevestigd wordt uit hetgeen Hand. 6
van den toestand der gemeente aldaar in dien
vroegen tyd mededeelt.
Er is daarom geen reëele basis voor de be
wering, dat de Heere en Zyn Apostelen in Pa
lestina alleen ma".r het Arameesch, en niet ook
het Grieksch, gekend en gesproken zouden heb
ben, en dat de gemeente te Jerusalem niet van
den aanvang tweetalig geweest kan zyn, als
ook, dat hel Evangelie niet reeds in Palestina
en te Jerusalem een Griekschen vorm heeft
kunnen en moeten aannemen.
Voor de gedachte van een kloof tusschen
de Arameesche prediking der Apostelen te Je
rusalem, met het geloof der gemeente aldaar,
èn de Grieksche Evangelieverkondiging, èn het
Christelijk geloof buiten Palestina, bestaat
geen wezenlyke grond.
Hierna vermeldde de spreker de fata der
Theologische School tijdens zyn Rectoraat,
waarna hy dit overdroeg aan zyn opvolger
Prof. Dr. H. Bouwman.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Tot wederopzeggens zyn toegelaten als pri
vaatdocent aan de Rijksuniversiteit te Utrecht:
1. in de Faculteit der Geneeskunde,
derwijs te geven in de Heelkunde, Dr. j. F.
Nuboer, te Utrecht;
2. in de Faculteit der Wis- en Natuurkunde,
om onderwijs te geven in de toegepaste warm
teleer, Dr. E. F. M. van der Held, te Utrecht.
Prof. Dr. L. J. VAN HOLK
Prof. Dr. L. J. van Holk, hoogleeraar te Lei
den, zal Vrijdagavond 16 December a.s. in het
gebouw der Handels-Hoogeschoolrte Rotter
dam, voor de Vereeniging voon (Wijsbegeerte
spreken over: „De overwinning op het histo
risme".
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
o 11 e (Herv. Marnixschool voor U.L.O.,
hoofd R. Steenstra), W. van den Bosch te
Zwolle.
Weerdinge (Chr. Nat School,
hoofd J. H. Meyer), M. Strik te Hoogkerk.
Voor tijdelijk.
Hilversum, B. Krol te Makkum.
OudeiKerk a. d. IJssel (School I,
hoofd W. A. Brouwer), mej. P. Sterk te Leer
dam. Aantal soil. 61.
H. BOUMA
De heer H. Bouma, hoofd der Geref. School
te Rouveen (O.), hoopt 1 Mei a.s. met pensioen
de school te verlaten.
Weerbericht.
STANLEY JONES
bezoeken.
GODSDIENSTONDERWIJS
Het Class. Bestuur van Haarlem heeft na
examinatie de akte van godsdienstonderwijzer
in de Ned. Herv. Kerk uitgereikt aan den heer
G. van Duinen, te Heemstede.
GEREF. ONDERWIJZERSVEREENIGING
Te Rotterdam wordt Woensdag 28
December a.s. een vergadering gehouden door
onderwyzens, werkzaam aan Scholen, uiigaan-
de van de Gereformeerde Gemeenten.
SCHOOLGEBOUWEN
Te Ry s wy k (Z.-H.) moet de Julianaschool
voor Chr. U.L.O. wegens toeneming van het
aantal leerlingen, dat nu reeds 110 bedraagt,
met een tweetal lokalen uitgebreid worden.
EXAMENS
PR 3MOTIBS
NED. HANDELSHOOGESCHOOL TE ROTTER
DAM. Gepromoveerd ls tot Doctor In de Hsn-
- prft.f.ohTlft c-etiteld:
Hoogste stand te Thorshaven 767.3.
Laagste stand te Biarritz 753.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 770.7.
WEERVERWACHTING
Zwakke tot matige N.O. tot O. wind, zwaar
tot half, later 1/narschijnlijk licht bewolkt,
weinig of geen sneeuw, 's nachts in het N.W.
lichte, in het Z.O. matige vorst, temperatuur
om het vriespunt.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Het hooge drukgebied heeft zich in zijn
kern nog eenigszins versterkt naar de Oost
zijde. De depressie over do Oostzee-Staten
vulde op. In de Golf van Biscaye bleef het
minimum vrijwel onveranderd. De vorst
heeft zich thans over heel Duitschland, het
Z. O van ons land en N. en Midden Frank
rijk uitgehreid. Verder vriest het in het
binnenland van Engeland en Ierland en in
Scandinavië. In midden- en Noord-Zweden
is de vorst echter zeer sterk afgenomen. Do
depressie over de Oostzeelanden bracht in
Duitschland eenige sneeuw Van Stettin via
Dresden tot Erfurt strekt zich een sneeuwge-
bled uit dot waarschijnlijk tot eenige ver
sterking van de hooge druk aldaar kan aan
leiding geven Verder is N. en Midden Scan
dinavië met een dikke sneeuwlaag bedekt,
zoodat de kans groot is dat ook daar cte
hooge druk blijft aanhouden. Voor ons land
heteekent dit een voortduren van den 7).
wind, met voral in het Z.O. matige vorst
In N. W. Frankrijk waait het krachtig tot
stormachtig uit het O.; in N Noorwegen lit
het W. Er viel slechts weinig neersla*
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 0.2 C.
10 DECEMBER
Zonsopgang 8.00 u.; Zonsondergang 3.45 u.
Maansopgang 1.44 u.; Maansonderg. 5.33 u.
Voertuigen moeten hun lichten op hebben."
Van ,'8 avonds 4.15 u. tot 's morgens 7.31 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Heden Vorig
Watshat 1.94 1.93
Basel 0.05 0.04
Huningen 0.00 0.00
Relhnweller -1.89 -1.92
Kehl 2.23 2.30
Maxau 8.-5 3.86
Diedeshelra 1.13 1.23
Mannheim 2.61 2.73
Lohr 1.83 1.91
Main* 0.74 0.84
in gen 1.85 1.90
Caop 2.02 2.1t
Erna 1.27 1.30
Cobl»nz 2.39 2.52
Trier 1.26 1.46
Keulen 2.36 "2.44
Ruhrort 1.14 1.08
Weael 0.98 0.89
Emmerik 2.28 2.20
Duwel.lorr 1.86 1.85
Maastricht 2.02 2.06
Venio .11.52 11.71
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl
Terschelling 6.27 19.02
Harllngen 7.17 19.43
Helder le 2.15 4.46
Idem 2e 14.35
IJinuiden 1.17 13A3
li.v. Holland 0.24 12.49
acheveningen 0.31 12.69
Rotterdam 2.28 14.33
10 D Cember
9.10 21.48 Helievoetsl.1.02 13.23
Willemstad 2.00 14.19
Brouwersh. 0.14 12.35
Zlerlksee 0.42 12.57
Wetneldlngt 1.06 13.23
Vliaslngen 11.42
Terneuzen 0.01 12.15
Hans weert 12.01
„De ontwikkeling der Rotterdamsche gemeente*
schuld van het jaar 1851 af tot den wereldoor-,
log", de hoer R, E. Berends, gob. to Amsterdam*
RIJKSUNIVERSITEIT TB LEIDEN. Gepromo-
eerd U tot Doctor In de Rechtswetenschap, op
en proefschrift getiteld: „Beschouwingen over
e aansprakollke staat'', de heer Tj. Ste.-ringa,
H. Roobol, geb. te Veendam.
ACADEMISCHE EXAMENS
NED. HANDEt/SHOOQESOHOOL TE ROTTER
DAM. Gesl.: Handelswetenschap: doet. ex. da
heeren G. Brouwers en P. Switters; cand.exi, de
H. A. R. Boerrlgter.
Amsterdam.
RIJKSUNIVERSITEIT '3 GRONINGEN. Gesl.:
Klass. Letteren: cand.ex„ de heer H. H. Klevits
Rechtswetenschap: doet. ex.. mevr. L. F*
Wttewaal—Moens.
Geneeskunde: artaex., de heer F, KleJn,
EXAMENS-WISKUNDE
DEN HAAG 8 Deo. M.O. Akte KI. Geëx. 3
»nd., geslaagd geen.
L.O. Art. 86. Gt
J. M. Faas te Amsterdam
VUeland en C. J. van dor Maarel te Neede.
EXAMENS-AARDRIJKSKUNDE
AMSTERDAM. 8 Dce. M.O. Akte K9. Geëx. en
?.e®i^a1mcand', 9l' d* heer J- H- Mulder te Am-
EXAMENS-STAATSINRICHTING
DEN HAAG. 8 Dec. M.O. Akte Kil. Geëx. 4.
„.I 9 Klolt te Zutphen
goal. 2 cand..
en L A. Hoe be rich Ls
de hulsakte.
i L>en Haag. beldei
EXAMENS-P AEDAOOGIEK
AMSTERDAM, 8 Dec. Vrije Universiteit. Aki
- - oraaf inspe<
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG, 8 Deo. Gesl. voor Sden stuurma
gr: atoomv., de heer'j. Besuyen.
EXAMENS-CONSERVATORIUM
DEN HAAG, 8 Dec. Cons, voor Muziek. Gesl.
^■(onderwijskunst): mej. E.
H. B. te
(met onderscheiding
de heer G. J. Goet
diploma plano (soioepeïx
ake. mej. A. Nederbragt.
de heer C. W. J. S
virtuosi
Uit het Sociale Leven
CONTLICT BIJ L. VAN HEEK EN ZONEN
De Rijkshemiddelaar In het derde district,
Mr. A. J. Josephus Jitta, heeft de partijea
betrokken bij het dreigend conflict bij de
Textiel-Mij. L. van Heek en Zonen le Losser
opgeroepen tot een bespreking op Woensdag
a.s. ten gemeentehuize te Enschedé.
