STATEN-GENERAAL
GRIEP 7 7
Gemengd Nieuws.
Radio Nieuws.
saterdag 3 december 1932
eerste kamer
storgerlijke en handelszaken Leef
dsgrens voor rechterlijke ambte-
l,iren Het O.M. in burgerlijke zaken
Vergadering van 2 December 1932.
een suppletoir br srrootinkje van BI
tche Zaken z.h.st. w-u» goedgekeurd, h
_edachlenwl8seling plaats over het we'
twerp; Verdere ontwikkeling van de
enkelvoudige Kamer der rechtbank,
enkelvoudige Kanier boetond reeds te
__fcjterdam en Rotterdam. Uit hoorde van effl-
CH' ncy werd voorgesteld om de enkelvoudige
er als normaaJ Instituut ln te voeren bü
rechtbank, op gelUke wijze, als er bij elke
ïbtbank een enkelvoudige kamer Is voor de
i.'indellng van burgerlijke kinderzaken (kin-
7.2 rechter).
i werd voorgesteld 't verhoor vara par-
ren.°Het lid d.
iélvoudlge kamer evenals de plaatsver-
7.2fcgers zal door de Kroon worden aange-
EP
ra Is. dat het oordeel, of een zaak
'Uzlng naar de enkelvoudige kamer
ichikt is, verblijft bü de rechtbank.
>o heer v. SASSE v. IJSSKLT (r.k.) wilde 't
tje elgenlük liefst aanhouden, nu over de in
plug der rechterlüke organisatie een zeer
rechtbanken
kamer ln te stallen.
heer MICHIELS VAN KESSENICH (r.k.»
er op, dat bü tal van rechtbanken reeds
chledt, wat het wetsontwerp beoogt.
Ir SMEENGE (lib.) had het te Amsterdam
Tmmai
i breiden.
HU vroeg zich echter af,
nachelijk Is. dit systeem u"
büv. ook echtscheiuiuBo- uu 'ouw-
s aan den enkelvoudigen rechtertoe-
trouwd worden. Het komt hem wel wensche-
voor, daarin het overleg met ambtgenooten
rehouden, althariB met deze aangelegenheden
noodige voorzichtigheid te betrachten,
ok de heer MENDELS (a d.) stond vrü scep-
Ji tegenover dit wetsvoorstel, dat van den
u judex meer regel wil maken. HU verwacht
hem vernomen, dat hem zéér
sn ter enkelvoudige behande-
ragen. HU zou willen, dat de
worden gehoord ln de vraag
de collegiale dan wel door
rechtbank moet worden be-
iakert door een
■echter zullen worden afgedaan
kan dit lelden tot verzwakking van de
•le kamer. Het vinden van de geschikte
oon voor enkelvoudige behandeling kan
llUkheden opleveren; ln elk geval is het
•ratief voorschrift wel eenlgermate be-
arlUU. Maar hU zal zUn stem aan het ont-
p niet onthouden, ln de hoop, dat hot ln
iraktük zal meevallen, zooals dat ook met
polltie-rechter ls geschied, en om het lnstd
.JtlNISTER DONNER was van oordeel, dat
!ir het wetsontwerp het verantwoordelük-
1 ;gemoedlgd. BU te
(Wikkelde gevallen kan lerugwUzing plaats
hooren der procureurs heeft dan
vaststelling van een leeftijds
grens voor het ontslag van
rechterlijke ambtenaren
r MENDELS (s.d.) zag geen strUd met de
ad wet.
[1N1STER DONNER erkende het pensdoen-
waar niet; voor andere categorieën gaat het
sloen reeds op 65-Jar!gen leeftUd ln. Het
«ontwerp heeft beteekenls, ook al zou de
rimplng van rechtbanken niet tot stand
werd het wetsontwerp aangenomen.
pauze werd de Wijziging van de voor-
riften betreffende
het O.M. in burgerlijke zaken
«daan na een korte gedachtenwlsaellng
en mr v. SASSE v. IJSSELT (r.k.)
NNER. De minister verklaarde, dat ae de-
gdheld van de rechtbank om aan het O.M.
clusle te vragen, blUft bestaan, ln welke
allen deze kan worden verstrekt. Het goede
behouden blüven, het onnutte wordt echter
eschaft.
et wetsontwerp werd z.h.st aangenomen,
e 2 uur werd de vergadering gesloten. Waar
IjnlUk komt de Kamer a.s. Donderdag op-
MIN.
bü<*
tweede kamer
line wetsontwerpen Indische
oerrechten Geldleeningen
Drtingen in fondsen verminderd
am ZwolleBlokzijl. Groot verzet
tegen opheffing Behandeling
gesohcrst.
Vergadering van 2 December 1932.
OVERZICHT
e Kamer heeft zich gister met kleinere
Isontwerpen bezig gehouden, die op en
kele uitzonderingen na weinig moeite ga-
Zoo werd zonder debat en z. h. s. de Re-
georing gemachtigd tot het aangaan van
geldleeningen.
Iets minder vlot ging het met het wetsont
werp, dat bedoelde de rijksuitgaven in te
periken door opschorting van de stortingen
in het Invaliditeitsfonds en het Pensioen
fonds gedurende enkele jaren. Dit ontwerp
bevatte tevens een wijziging der Pensioen
wet. waardoor de pensioenbijdragen voor
eigen ensioen der ambtenaren zullen kun
nen worden verhoogd van 3 tot 8 percent.
De s.-d. volhardden in hun zonderlnge hou
ding. Zij waren er tegen en wilden eigenlijk
de sociale uitgaven nog verhoogen. Het is 'n
onbegrijpelijke manier om een sluitende Ir'
grooting te verkrijgen, waarvan ze zeggeD
zoo groote voorstanders te zijn. Het was hel
oude spel: deze marionetten mogen niet
voorstemmen krachtens den wil van onver
antwoordelijke partij-instanties in de
S.D.A.P.
Bij de pensioenen reden de Staatk. Geref.
een vreemde schaats. Zij zijn, net als cle
soc.-dem., voor premievrij pensioen en wil
den niet aan de stortingen raken, maar wel
de salarissen verlagen. Een rare stelling.
Immers pensioen is een deel van het loon
en dus is er principieel geen verschil of loo-
nen verlaagd dan wel pensioenbijdragen
door de belanghebbenden verhoogd worden.
De ministers Verschuur en de Geer verde
digden het wetsontwerp.
De heer J ter Laan herhaalde de poging,
die bij de Alg. Beschouwingen mislukt was,
om de Kamer te doen uitspreken, dat geen
inkomstenvermindering der ambtenaren
mag plaats hebben. Met groote meerderheid
wees de Kamer dit weinig serieuse voorstel
af en vereenigde zich t^n slotle met 60 te
gen 24 stemmen met het wetsontwerp. Al
leen de soc.-dem. met enkele eenlingen stem
den tegen.
Twee dingen zijn nog van belang op te
merken. Ten eerste, dat de minister over
nam een amendement van den heer Suriug,
waardoor de machtiging tot uitbreiding van
het pensioenverhaal niet zal gelden voor
lagere organen dan het Rijk. Die zullen op
een andere wijze zich moeten zien te hel
pen. In de tweede plaats is niet zonder be-
teekenis de verklaring van minister de
Geer, dat hij tot een offer bereid is om met
het Georg. Overleg tot overeenstemming te
komen omtrent de salarisherziening, waar
over nog steeds besprekingen gaande zijn.
Later op den middag hield de door mi
nister Revmer voortrenomen opheffing van
de tram Zwolle—Blokzijl, waardoor de N.W.
hoek van Overijsel in een volslagen isole
ment zou komen, de aandacht bezig van
hen, die over deze zaak wenschten te spre
ken. De rest van de Kamer vertrok snel Elf
sprekers voerden het woord. Tien er van
waren felle tegenstanders en drongen op
schorsing aan: alleen de soc.-dem. v. Braam
beek verdedigde het ontwerp.
Minister Reymer verklaarde aan het
slot van zijn rede geen toezeggingen te kun
nen doen, zonder eerst overleg te hebben
gepleegd met de Ned. Spoorwegen. Daarom
verzocht hij schorsing der beraadslagingen.
Wat geschiedde toen het al zeer laat was.
Het had ook wel twee uur eerder kunnen
gebeuren, nadat de heer v. Dijk er op had
aangedrongen. Het land zou er geen schade
van hebben gehad. Alleen zouden de Hande
lingen wat dunner zijn geworden, 0.i. ware
dat geen gering voordeel
VERSLAG
Tegen a.s. Dinsdagavond werd de
Postbegrooting
op de agenda gebracht.
De Kamer heeft vervolgens een serie kleinere
wets-ontwerpen afgedaan. DaarbU waren er
enkele, die nog al wat debat uitlokten.
VUf naturalisaties gingen er z.h.st. door. even
als twee suppletolre Indische begrootingen
voor 1033
Daarmee ls beslist over de Invoering van een
molorvoertuigenbelastlng op Java en Madoeru
per 1 Jan. 1933 en over enkele crisis-heffingen
op het In komen, op benzine en gedistilleerd
door verhooging van den accUns. en op de In-
BU het wetsontwerp tot bestendiging voor
1933 van de tUdelüke opcenten op
de Indische invoerrechten
atand ook heel slecht
De heer WIJNKOOP (comm.) herhaalde zUn
rsproken beweringen over
handigheden dwingen
De hP6r JOEKES (vd.) verklaarde, dat do
vrüz.-dem. mei het oog op de zeer groote finan-
cleele moeilUkheden, goen vrüheld kunnen vin
den om tegen het wetsontwerp te stemmen.
Het wetsontwerp werd goedgekeurd met 69
tegen 24 stemmen.
Tegen «le soc.-dem. en de heer WUnkoop.
Z.h.st. passeerden weer: Kasgeld Curasao,
Tlendwetfonds, Leenluglonds, Pensioenfonds en
werd z.h.st
i aan het Invaliditeitsfonds I
or 1933 en 1934 met ruim 1
1935 en 1936 met ruim f7.
;rd de bevoegdheid gevraagd
bUdragen voor eigen pensioen van burgerlUke
en militaire ambtenaren te verruimen (van
8 tot 8 pet) en om de storting ln bet Pen
sioenfonds voor 1933 en 1934 te verlagen met
f 2S 4 millloen.
De heer SUR1NG (r.k.) was bereid de ge
vraagde bevoegdheid ln zake pensloen-vertiaal
aan de regeering te verleenen; maar wilde dlo
bevoegdheid niet uitstrekken tot lagere orga
nen. Hij iroeg 's ministers oordeel over een
amendement in dien geest
r>» heer J. TER LAAN (s.d.) meende, dat met
dit voorstel heel het salarlsvraagstuk gemoeid
ls en dat het beoogt den weg vrU te maken
ook voor de lagere organen.
Naar een RoomBche beeldspraak sprak de heer
ter Luan van een moker voor afbraak.
De heer Suring werd geanimeerd om het aan
gekondigde amendement In te dienen en zich
het Invaliditeitsfonds geen
sing van lasten ls en of de zekerheids-
In het fonds al zoo groot is, dat zonder
tot de voorgestelde opschorting van
Jres van den heer
Suring ls zeer ongepast. Bovendien is de heer
Ter Laan de lauUte, die zoo'n waarschuwing
geven mag HU en alle soc.-dem. krügen goen
kans om zich self te zUn; zü zUn slaaf van
partblnstantles. De gevallen stapelen zich op,
dat soc.-dem niet zloli zelf blUken te zUn; zUn
ze het wel. dan leert Amsterdam wat gebeurt
met hen. die zich zelf durven zUm
Met liet denkbeeld van den heer Suring om
trent beperking van het pensioenverhaal tot 't
RUk. was de Leer Schouten het eens.
De heer KOPERS (s.d.) bestreed de vermin
dering der büdrage aan het Invaliditeitsfonds.
De fondsen bohooren aan de verzekerden en
door wat nu voorgesteld wordt zal verbetering
der Invaldltelts- en ouderdomsverzekering be
lemmerd worden. De heer Kupers trachtte n.1.
te beredeneeren, dat de toestand van het fonds
niet zoo gunstig ls.
De heer KETELAAR (v.d.) vindt verhooging
van premleverhaal beter dan salarisverlaging.
Gevraagd werd naar 'a ministers verdere
plannen.
De heer KERSTEN (s.g.p.) meende, dat het
volk de laaten van verzekering en pensioenen
niet dragen kan. De verzekeringsafgod wordt
gevood mot het vleesch en het bloed van het
volk. Alle verzekeringslasten moeten verdwünen
Inva
liditeitsfonds. Het Is verschuiving van lasten,
maar geen bezuiniging van uitgaven. Deze laat
ste wordt er Juist door voorkomen. Maar dat
schijnt de heer Kupers niet te willen, blUkens
zijn afwijzing der verschuiving.
De heer Kersten begrUpt er niets van. als hU
meent, dat nu bewezen ls. dat de sociale lasten
ondiogelük zUn. We spreken onze spaarpot
«i«-chts aan. maar maken, als verstandige men-
schen. niet alles op.
De noodige reserve zal kunnen worden geacht
beschikbaar te blüven. We hadden 67 millloen
on maken er 40 van op over een periode van
4 Jaar. De verplichtingen van het fonds *Un
zeer ruim getaxeerd.
Voorgenomen verbeteringen sullen voorloo-
plg achterwege moeten blüven, gegeven de tüds
omstandigheden.
MINISTER DE GEER behandelde de pensioen
aangelegenheid.
De heer Ter Laan zei. dat een groot deel van
ons \olk wil, dat de ambtenaren niet ln een
uitzonderingspositie worden geplaatst. Dit wets
ontwerp komt aan dien wehsch tegemoet van
degenen, die reeds Inkomsterevermlnderlng on
dergingen cn wien hoogerc belastingen wachten
De heer Kersten ls voor premièvrü pensioen.
Maar pensioen is een deel van het salaris en
daarom heeft het geen zin wel salarisverlaging
te willen en pensloenkortlng af te wUzen, ge-
lflk de heer Kersten deed.
Onze hooge ambtenaren, bv. dc- rechterlüke
macht zUn niet hoog bezoldigd. Daarom ls het
niet ln 's lands belang die salarissen te ver-
Het voortgezet overleg heel* nog niet tot
overeenstemming geleid. De Regeer ing streeft
er naar. ook na aanneming van dit wetsont
werp; de minister heeft er wel een offer voor
zullen zich, zoo noodig. wel
edden.
Suring zich zelf zal zUn, ver-
Het artikel betreffende het Invaliditeitsfonds
Tegen socf dem.. WUnkoop enSFl. Vos.
De artt. 2. 3 en 4, die op dezelfde materie
betrekking hadden, werden
hst vastgesteld.
c.-dem. en de heer
art. &,w dat de wüzlglng bracht van de
sloenwet. verdedigde de heer SURING (r.k.)
amendement, dat bedoelde om aan provln-
en gemeenten niet de bevoegdheid te geven
Snorren, die haar schaduw
vooruit werpen
Wat kun je toch soms op eenmaal wonderlijk
uit je rust worden opgeschrikt! Komt me
daar een Engelsch dagblad met het bericht,
dat Koning George een wensch heeft geuit
aan het adres van de officieren van zijn
Household Cavalry. De Household Cavalry
moet U weten, is het corps, waarvan de
Koning zelf kolonel-commandant is, en daar
Z. M. persoonlijk gesierd is met snor en
baard, zou hij er prijs op stellen indien zijn
officieren, met het oog op hun „tenue", zidh
evemeens, zoo mogelijk, van dit specifiek
mannelijk schoon voorzagen! De wensch van
een vorst is een bevel, natuurlijk, maar wat
zal van dezon wensch het allereerste ge
volg zijn? Dat een aantal respectabele gent
lemen, laten we zeggen een maand, er als
struikroovers zullen uitzien
Dit echter, hoe betreurenswaardig op zich-
zelve, is nog niet het ergste. De traditie wil,
dat Engeland op het gebied der heerenmode
den toon aangeeft. En wat zal, voor overig
beschaafd Europa het gevolg wezen, als er
één schaap, ongeschoren, over den dam
is? Ik hoef U verder niets te vertellen. Deze
krijgshaftige Engelsche officiers-snorren wer
pen baar schaduw vooruit, naar wij vreezen
over heel het vasteland.
Wat zal, dunkt U, daartegenover de houding
der dames wezen? Het schoone geslacht is,
ook te dien opzichte, een moeilijk bereken
baar element! In den ouden tijd waren er,
die onverholen de meening uitten: „Een kus
je zonder baard, een eitje zonder zout".
ziet, ik roep de vaderlandsche letterkunde
op als getuige. Maai- met evenveel recht had
ik een anderen, niet minder vaderlandschen
poëet kunnen citeeren, die een schoone ont
nuchterd laat constateeren:
„Je bent een harde zoender,
Je hebt een baard zoo scherp gelijk een
platte boender!"
Wij bevinden ons derhalve, zoo wij tout
prix navolgers van vreemde moden willen
blijven, in een netelige positie:
„Indien de baard de wijsheid bracht,
de bock werd d'alderwijst' geacht"!
Het Perzische Ketting-Hols
Die uitdrukking Ketting-Huis klinkt veel
belovend, vindt u niet? Doe* je denken aan
het kettingbruggetje en de bedriegertjes,
waar je vroeger plezier mee had, in Velp of
Oosterbeek, dat weet ik niet zoo precies meer,
't is al zoo lang geleden
Een Ketting-Huis in Perzië is echter een
verre van plezierig ding, het is zooveel als
de stadsgevangenis. Op 't eerste gezicht valt
het nogal mee, want de omwalling is geen
vijf voet hoog, zoodat de kans op ontsnap
ping heel groot lijkt
Bij den ingang bevindt zich een wacht van
een half dozijr. soldaten, die deels onder hun
tapijten slapen, deels, als de tijd van het
jaar het meebrengt, hurken rond een pot
gloeiende kolen en hun handen warmen.
Hun wapen is zeer simpel, een met ijzer be
slagen knuppel, maar zwaar genoeg om er
een os mee te vellen.
De portier verleent aan ieder toegang, die
daarom verzoekt, want de fooien, die hij
van de gevangenen of van hun vrienden
soms ook van hun vijanden krijgt, maken
de voornaamste Lron van zijn inkomsten uit!
Langs een steile trap klimt men vervolgens
op naar een vertrek, dat uitzicht verleent op
een vierkant plein. Daar liggen meestal in
de zon, de gevangenen uitgestrekt Het
kamertje is de woning van den cipier en
zijn gezin. Terwijl deze voor den bezoeker
een waterpijp stopt, het zou zeer onbe
leefd wezen, deze te weigeren kan men
van den man meestal de klacht vernemen,
dat zijn betrekking maar een mager
baantje is Moet er 'n rijk heer brommen, dan
neemt de gouverneur dien meestal in zijn
eigen huis. Van de gevangenen in het Ket
ting-Huis is niets te halen, omdat ze enkel
maar twee brooden per dag krijgen, en als
hij probeerde daarvan wat achter te houden,
zouden ze hem kort en klein slaan, 't Eenige
wat hij kan doen is bijvoorbeeld voor zestig
man brood aan te vragen, als er maar 45 ge
vangen zitten. En dan blijven natuurlijk nog
de kleeren van de boeven overl Geven ze die
niet 0ewillig af, dan worden ze in het „gat"
opgesloten.
Vrouwelijke gevangenen vindt men niet in
het Ketting-Huis. Die worden 6teeds bij een
priester ingekwartierd!
Ontvluchten is voor een gevangene bijna on
mogelijk, want ze zitten twee aan twee ge
klonken, en hebben bovendien nog een blok
aan het been.
Met uitzondering van de ergste misdadigers
worden de gevangenen met Nieuwjaar allen
ontslagen. Een gevangenisstraf van een heel
jaar is dus bijzonder lang. Soms krijgen de
gevangenen bij het heengaan nog een paar
stokslagen, als toegift Komt er een nieuwe
gouverneur, dan wordt er veelal amnestie
verleend, wat niet verhindert, dat er dik
wijls. bij zoo'n gelegenheid, om de vrees er
wat in te krijgen, vijf zes man worden ter
dood gebracht Niet altijd zijn het alleen de
moordenaars, die dat lot treftl
Om oproerige gevangenen te tuchtigen is er
een kamer met een dubbelen vloer, waarin
gaten zijn aangebracht, waardoor zij de voe
ten moeten steken, wat natuurlijk een on
gemakkelijke houding is, om een paar uur
in door te brengen!
Zoo ziet de Perzische „Zanyr-Khana", het
Ketting-Huis er uit
lit
Uw luchtwegen,
doet hoest bedaren,
maakt hef slijm' los)
Prijs fl:'2.50 p. flacon.
Vraag het oordeel
van Uw dokter!
20.00 1
20.05 I
20.15 1
20.40 1
21.25
21.30 1
shbopfaiwef
tot het ruimer pensioenverhaal. dat het RUk
voor zich wenschL
Het amendement werd door MINISTER DE
GEFR oserweiM.men.
Art. 5 werd aangenomen met 60 tegen 27
stemmen. Tegen de boc -dem. en de heeren WUn
koop en Fl. Vos met de Staatk. Geref
Het wetsontwerp werd aiingcnoi
tegen
>t 60
dem., WUnkoop.
Braat.
sseerde den hamer de Toelating van
het HH.S.-A-dlplotn3
>rd gesproken
Zwollo—Kampen en den Dold«;rBaarn, n
begrip vaD opheffing van de tram Zv
BloktUl-
De heer LANGMAN (c.h.) duchtte,
exploitatie ZwolleKampen ln het gedra
komel» en maakte er groot bezwaar teg
dien de train Zwolle—BlokzUl. waarvc
dat de staat voor ZwolleKampen de verplich
tingen van de Ned. Centraal Spoorwegen niet
zal nakomen, niet ongegrond ls. De Staatsspoor-
is reeds ln gebreke en Kampen ls al eens bt
arbitrale uitspraak ln het geluk gesteld tegen
over de S.S. En nu wil men door de naasting
van de verplichtingen heelemaal afkomen,
de aangegeven hasls ls naasting ontoelaatbi
Noodig zal zUn eerst een overeenkomst i
Kt mpen aan te gaan, ten einde haar belan
te verzekeren. Daartoe behooren de beraadsla
gingen over het wetsontwerp te worden ge
schorst. Het opherfen van de tramlün is o
een onverkwikkdUke zaak. Men ontneemt a
den N.W. hoek der provincie alle verblndl:
met Zwolle en brengt deze streek ln volkom
Isolement. Wel levert de lün verlies op. ma
waarom ls nooit gepoogd, tot beter exploita
te komen? Voor doorgaand autobusvervoer z
de wegen ln deze streek ongeschikt Ande
streken krügen een spoorverbinding om Uol
ment op te heffen; hier wordt een streek
isolement gebracht. Heft men de tram toch
dan rust op het Verkeersdepartement de vt
pllchlliig om voorat een behoorlUke verbindli
er voor ln de plaats te stellen. Op ,dit pu
wordt van den minister een volstrekt bindende
toezegging verwacht
De minister zal daartoe wel overleg moeten
plegen en daarom zou hU goed doen het Initia
tief te nemen oin schorsing der behandeling t<
vragen.
Prof. v. d. BILT (lib.) betuigde zün instem
ming met dc beschouwingen van de belde vorlgi
Ook hti drong aan op schorsing dei
de streek 1
heffing er van werpt de streek 1
zou slechts kunnen geschieden. Indien op
wUze langs behoorlUke wegen een ander
binding tot stand koi
gaan. Doet hü dat niet dan
zal de heer D. V. Twist niet voor het wets-
Precies dezelfde bezwaren werden ontwik
keld door de heeren KRIJGER (c.h.), EBELS
(v.d.) en ENGELS (r.k.). ZANDT (s.g.p.)
PEEREBOOM (h g.s.) on WIJNKOOP (comm.).
Een geheel ander geluld deed de heer v.
BRAAMBEEK (s.d.) hooren; deze bleek een
warm voorstander van opheffing te zün. HU
was de eenige met MINISTER REYMER.
Deze constateerde, dat geen bezwaar bestaat
tegen naasting van den spoorweg Utrecht
Zwolle. HU verdedigde het beleid van de
Spoorwegen ten aanzien van de onderhandelin
gen met de gemeente Kampen. Kampen heeft
zich niet te beklagen. Wat de lün Z
BlokzUl betreft, de Spoorwegen hebben
en tonnen toegelegd op deze lün. De Spoor
wegen moesten er nooit mee begonnen zün.
De minister kon thans geen toezeggingen
doen zonder eerst overleg te hebben gepleegd
Spoorwegen. Daarom verzocht hu
schorsing der beraadslagln„
De beraadslagingen werden geschorst en
vergadering verdaagd op een zeer laat
BETOOGING VAN WERKLOOZE MUSIC!
Tegen Duitsche werkkrachten
Men meldt ons uit Amsterdam:
Het café-restaurant „De Kroon" aan he
Rembrandtplein is het middelpunt geweest
van een actie van een vrjj groot aantal werk-
looze Nederlandsche musici, dat op krachtda
dige wijze uiting heeft gegeven aa!n zijn mis
noegen over het feit dat de directie een strijkje
had geëngageerd, dat vrijwel geheel uit Duit-
sche krachten was samengesteld.
De betoogers, die aanvankelijk door het uit-
deelen van biljetten het publiek trachtten te
bewegen het etablissement niet te bezoeken,
gingen later tot krachtiger maatregelen over.
Eenigen van hen mengden zich onder de be
zoekers in de zaal en maakten daar o.a. door
hevig fluitconcert aan te heffen, zulk eei
muit, dat de muziek wel verplicht was te zwij
gen. Het lag voor de hand, dat de hulp va
ZATERDAG 3 DECEMBER.
Iversua VARA. De Noten»
i i z e n. KRO. Orkest
ilzen. KRO. KRO-boys.
n d e n R Liederen door manner
1 v e r s u m. VARA. Klein orke,
1 u n d b o r g. Vioolspel,
irschau. Plano-recital.
Iversum. VARA. Orgelspel.
30 Hulzen. KRO. Weekoverzicht.
20.00 Hilversum. VARA. Dorpsbarbier.
21.00 Hulzen. KRO. Microfoonvertelsel.
19.30 Hulzen. KRO. Politiebericht.,
21.15 Huizen. KRO. Persberict
22.30 H 11 v
in. VARA. Persberichten.
ZONDAG 4 DECEMBER
00 Hulzen NCRVGramofoonmuziek
10.00;10.20 Huizen NCRV: Orgelbespeling
Voorganger: Pastor M. Herbst. Organist: M.
Keuljexnans. Klokgelui Orgelspel
Koor liigangalled Votum enz. Gebed
„Altarlektlon" Koor Geioofsbelljde-
Grgelspel Tel
18.0019.15 H u l
Psrkkerk te ..■■■■11.
Ds J. J. Buskes Jr. 1 Zingen: Pu, 27 5_
7b. 2 Votum en Zegen. 3 Lezen: Apast. Ge
loofsbelijdenis waarna gezongen wordt Lied
2 1 (Gez. 3 1). 4 Gebed. 5 Zingen: Ps. lu3
n 6. 6 Lezen: Joh. 15:716
S S DECEMBER.
i Hult
H 1 1 v
H 11 v
i H I 1 v
i H u Iz
H I 1 v
Kalu
10.30 H u lz
H 11 v
AVRO. Klein orkest
sum. AVRO Gramofoonmui
b u m. NCRV. Liederen-recital
i u in. AVRO. Orgelconcert,
berg. Strijkorkest,
sum. AVRO. Lunch-concert.
NCRV. Gramofoonmuzlek.
r y. Studio-orkest.
NCRV. Orgelconcert
s u m. AVRO. Gramofoonmui
NCRV. Gramofoonmuzlek.
sum. AVRO. Kamerorkest
NCRV. Accordeon-duo.
3 u m. AVRO Gramofoon
um. AVRO. Orkest.
3 u m. AVRO. Vlaamsche vertel-
NCRV. Wenken voor de kou-
NCRV. Vragenuurtje,
sum. AVRO. Boekenhalfuur.
Kerkdieneieo, en*.
NCRV. Schriftlezing,
sum. AVRO. Morgenwüdlng.
NCRV. Morgendienst Ds. W. J,
orsL
NCRV. BUbellezlng Ds. G. O,
Kloderourtje*. en*.
sum. AVRO. Kinderuur.
NCRV. Politieberichten.
NCRV. Politieberichten.
NCRV. Persberichten.
GRATIS DE OMROEPGIDS
tot 1 Januari voor wie zich
thans opgeeft als lid. 4 gld.
p. half jaar of 18 ct p. week
NED. CHR RADIO VER!
..Vooglenzang", EDE.
politie werd ingeroepen. Eenige agenten be
gaven zich onder leiding van een inspecteur
naar binnen en verwijderden de ordeverstoor
ders.
Teneinde te voorkomen dat de strijd opnieuw
zou losbranden, hield men het café onder po
litiebewaking. De actie der betoogers heeft
zich ook nog op enkele andere zaken aan het
Rembrandtplein gericht. Gedurende het groot
ste deel van den avond bleef het in de omge
ving vrij rumoerig.
Arrestaties zijn, voor 2oover ons bekend,
niet geschied.
BRANDEN
Te Ryssen (Ov,) is door onbekende oor
zaak „Rijssenberg", bewoond door baronesse
Van Sass. geheel afgebrand. De brandweer
stond machteloos wegens watergebrek. Verze
kering dekt de schade.
Te Veendam onstond door onbekende
oorzaak brand in een depöt van waschmachi-
nes. Met moeite werden vrouw en kinderen
van den bewoner Altena gered. Alles ging ver
loren. Verzekering dekt de schade. Het belen
dende pand van het hoofd der school Van Veen
kroeg brand- en waterschade.
DE RELLETJES TE PEI7.E.
Te Assen zijn twee arbeiders ln arrest ge
steld, die tjjdens de relletjes in de werkver
schaffing te Peize (Dr.) openlijk geweld
hebben gepleegd tegen den uitvoerder.
FEUILLETON
HAAR SCHULD?
EEN DOEPSVEEHAAL door F. L.
RTE INHOUD VOOR NIEUWE LEZERS
een eenvoudige woning achter den zwaren
dijk woonde Jacob Kleiweg met vrouw en
iren. ToeD de kinderen klein waren, was t
altijd mogelijk geweest 't gebrek bullen
mr te houden. Maar nu ze groot waren ge-
ikelijke welvaart gekomen.
ite zoon, Willem Kleiweg, was verloofd
i van hoven, dochter van een kippen-
ïenhandeiaar, die op 't zelfde dorp
mde.'zijn zaakje ging den laatsten lijd nog
b meubelen hebben
ging zijn vrouw
r Van Hoven heelemaa.1
'«mille,
eg en zijn i
Van Hover
gaan De h
1 't e
zij
m goed hart toedroi
a de zaken voorlooplg
'juffrouw™^var>an ifoven
zóó noemde zij zichzelf) beleefde geluk-
N dagen en haar verjaardag
"eef luister gevierd worden. Natuurlijk kon
*m daar niet wegblijven, maar toch kreeg
veer de Indruk, dat zijn Komst meer geduld
verlangd werd. En hoe stond Greta tegen-
hem? „Heb Je me werkelijk Hef?" vroeg
t meisje, toen zij even alleen waren voor ze
Huiskamer binnentraden.
„Wat een vraag is dat. hier in dit achter-
portaal. Natuurlijk, m'n jongen, hoeveel
keoren moet ik je dat nog verzekeren?"
„Dezi ééne keer nog", zei Willem, „ik
spreek in vollen ernst, het is toch de be
geerte ven je hart om met mij en niemand
anders het leven in te gaan?"
Het «reisje schrok van zijn ernstigen toon.
„Maar, Willem, waarom vraag je dat toch?
Dat weet je wel".
„Ik wilde het je nu nog eens vragen en
als je mij nu daar nog eens volmondig toe
stemmend op wilt antwoorden, dan ben ik
gelukkig".
Zij sloeg haar armen om zijn hals en
kuste hem.
„Ik ben voor altijd de jouwe, is het nu
goed?"
„Nu is het goed, kom nu" zei Willem.
Zoo traden zij binnen.
Willem feliciteerde juffrouw van Hoven
en groette heel beleefd de aanwezige gasten
een veekoopman met een koperen ketting
om zijn hals, waaraan bepaald een dikke
portefeuille, die in den binnenzak van zijn
vest moest zitten, verder zijn vrouw, en de
rijke banketbakker, die op den hoek van de
dorpsstraat woonde en die leefde met twee
dochters, waarvan hij de oudste had mee
gebracht en, niet te vergeten, Kees Vermeer,
Anna's verloofde, die Willem's groet met
een genadig hoofdknikje beantwoordde.
..Zooals ik u zei", vatte juffrouw van
Hoven den draad van haar verhaal, waar
aan zij bezig was, weer op, terwijl zij zich
keerde tot haar deftige visite, „ik heb dezen
haard pas laten plaatsen, het ding is wel
duur, maar ik zeg aitijd maar, als je wat
koopt, koop dan wat goeds".
„Gelijk heb je", was het antwoord van de
vrouw van den veehandelaar, terwijl en
licht spotlachje om haar mond speelde, om
dat zij wel wist, hoe de zaken hier stonden,
„gelijk heb je, juffrouw, een mensch moot
met zijn tijd mee. In zoo 'n mooie kamer
behoort een mooien haard. Ik zeg altijd
maar, alles moet naar verhouding wezen".
„Is het me* waar", hernam jui r- uw van
Hovci, nut weinig verheugd, dat zij, be
halve haar /aard, ook .aar kamer hoorde
prijzen Je kunt hier i».ci geen potkichel
zetten, zooals u> een arbeidershuin e-.. Oal
zeg ik niet op jon hoor Willem', probeerde
zij het ueor goed te maken, „maar dit huts
is nu eenn^ia. mei einders en dan moet het
«ene naar het andere wezen".
„Ja, ja", zei Willem en anders niets.
Hij had het maar half gehoord; in ge
dachten verzonken, als hij was, moest hij
eerst even denken, om het gelegde van zijn
aanstaande schoonmoeder goed te begrijpen
Hii had aan Greta zitten denken, die vlak
uaast hem zat, hoewel hij haar niet veel had
aangezien; hij was afgetrokken, maar dan
toch van blijdschap. Greta bleef hem trouw,
dat stond als een paal boven water. Op
overtuigenden toon had hij het zooeven van
haar gehoord. Wat kon hem de rest sche
len? Een potkachel? O ja, thuis hadden zij
er een. en snorren, dat die deed. vooral als
de wind Óóst was! Wat was het dan gezel
lig! Als zij 's winters na volbrachte dag
taak allen er om.ieen zaten en moeder koffie
zette on vader vertelde dan. terwijl hij zijn
pijp Het uitgaan. Vader kon smakelijk ver
tellen cn altijd bleek weer, dat die man
zich rijk voelde met hetgeen hij had. Na
tuurlijk stond hij niet onverschillig tegen
over de dingen van diit leven, maar hij
maakte er geen hoofdzaak van. alsof dit
leven het voornaamste was.
„Drink eens uit, jo", zei Greta, „je laat
je thee koud worden".
„En die gebakjes komen uit den fijnsten
banketwinkel van het dorp", zei juffrouw
van Hoven, natuurlijk om haar gasten te
vleien.
Kees Vermeer verklaarde, dat men ze „in
de stad zóó niet bakte", welk gezegde Anna
staalde, terwijl de banketbakker alle aan
dacht besteedde aan den nieuwen haard.
Menschenkennis had hij wel.
Van Hoven had nog niet veel kans gehad,
om wat te zeggen.
Eindelijk, bij een gaping in het gesprek,
vroeg hij aan den veehandelaar: „Wat denk
je. zullen d« prijzen nog verder oploopen?"
Waarop deze antwoordde, dat het toppunt
wel bereikt zou zijn.
Willem was de eerste, die opstond. Hij
voelde zich hier maar niet thuis. Hij groette
de aanwezigen en werd door Greta tot de
straat uitgeleide gedaan.
Het was te koud, om lang stil te staan
„Nu, wel te rusten. Gré" zei Willem, „tot
Zaterdagavond".
„G'n nacht, jongen, slaap wel, tusschen
ons mag er nooit iets komen, denk daarom
hoorl"
„Neen, nooit, hoorl"
„En nu vooruit, het is veel ta winderig
hier".
Willem hoorde de achterdeur dichtslaan
en vervolgde zijn weg in de duiternis.
Greta had hem toch innig lief. Dat begon
hij al beter te begrijpen. Zij had mot liet
blufferig gedoe van haar moeder niets te
HOOFDSTUK VII.
De winter was dit jaar dan al bijzonder
zacht Januari was zoo goed als uit en Je
had nog geen schilfertje ijs en nog geen
vlokje sneeuw gezien", zooals Bram Zee
man zei.
Wel veel ruw weer. Storm uit het Zuid
westen.
„Och ja", zeiden de dorpsmenschen, „het
is des winters altijd wat; als het niet vriest
dan stormt en regent het".
Janus Blom, de stoker van de vlasfabriek
van baas Vlessing, had de schuifdeuren van
zijn stookhok wijd opengezet en zat nu op
zijn houtblok in de deuropening, de elle
bogen op zijn knieën, de handen onder zijn
kin.
In gepeins verzonken, zat hij daar.
„Jongen, jongen, hoeveel winters bad hij
hier al doorgebracht! Eens kijken. Het twee
de jaar, dat hij getrouwd was, was hij bier
gekomen en aanstaande Mei hoopte hij al
acht en twintig jaar getrouwd te zijn, dus
zeven en twintig winters is hij al hier ge
weest Menige schej» afval had bij al in den
geoj»enden muil van do stoomketel ge
worpen".
Werktuigelijk rees hij overeind, om nieu
we brandstof op het geregeld mind«>r*n«le
vuur te gooien.
Zoo 'n vlasfabriek is eigenlijk maai
primitief ding. Ze bestaat uit een lange, lug.
keet; langs een der buitenmuren een lange
rij zwingelborden, waarlangs de spanen in
razende vaart rondvliegen. Do arbeiders
houdea het yIsjj.
op gekartelde braakrollen, per handvol in
de kraag, dat is een sleuf in de borden, zoo
dat het door de rondvliegende spanen met
kracht gegeeseld wordt en er niets dun de
huid of liet „lint", waarvan het linnen ge-
woven wordt, in de hand gehouden wordt,
terwijl de afval, de stoppels, neergeslagen
wordt en naar het stookhok vervoerd, waar
de stoker er zijn vuur mee onderhoudt- Dat
goedje brandt geweldig, maar het is iedere
vijf minuten opgooien. Een zwaar werk was
het niet, alleen, men kon er niet lang bij
vandaan blijven.
Zeven en twintig winters had Janus Blom
dit werk al verricht
„Zeven en twintig jaar. Waar blijft de tijd".
Toen hij hier kwam, had hij één klein kind
en nu heeft hij er zeven groote. Lieven men-
schen. wat had hij vroeger in de narighoid
gezeten toen ze allemaal klein waren en hij
.diet alleen moest gaan halen!" Toen ver-
langde hij, hij weet het nog goed, naar den
tijd, dat zij allemaal groot zouden zijn. Fn
nu zijn zij groot, tenminste de meesten
maar is het nu beter? Drie er van verdien
den, dat is waar, maar hij heeft er ni-ts
meer over te zeggen. Toen ze nog wat klei-
ner waren, had hij ze steeds „het goeie'
voorgehouden, ze desnoods gedwongen om
naar de kerk te gaan, misschien was bij
ook wel wat al te streng geweest, hoe het
zij, nu zij hem boven het hoofd gewasvn
aren, gingen ze den verkeerden weg op.
f Wordt vervotgdi
