$ïieum r i itsrljr GTnuraitt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
""EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Uit de Haagsciie Raadszaal
A, PARMENTIER's MAGAZIJN
Breestraat 128 - Telefoon 1936
ABONNEMENT:
er kwartaal In Lelden en In plaat-
n waar n ag-uitschap gevestigd Is ƒ2 35
ranco per post 2.35 portokosten
n ,Fer week f 0.18
347iVoor hel Buitenland bij wekelijk-
jeche zending „4 50
c By dagenjksche zending 5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Y2 cent
ndagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
w'oil (lummel bestaat uit 1WEF biaoei
Bureau: Breestnat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
N°. 3826 DINSDAG 29 NOVEMBER 1932
ADVwBTEN,AEN
Van I tot 5 regels1.1
Elke regel meer0-22V5
Ingez. Mededeelingen
Van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan t bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
U* RELIGIE EN NEGOTIE
Dr Kuyper heeft van onze vaderen gezegd,
lat zij aan twee zaken bijzondere aandachl
ichonken: de religie en de negotie.
Niet als tegenstelling, maar
idzakelijke aanvulling van het een
iet het ander heeft het Calvinisme deze
legripssamenvatting steeds aangevoeld en
laarom: een goed Christen behoort ook een
;oed burger, een goed zakenman te zijn,
Zeker mag de nevenstelling van beide be-
•R'grippen niet aldus worden opgevat, dat men
^ran de religie wel een negotie, een „zaaltje"
m maken, dat men den godsdienst moet
stellen tot een bron van gewin of daaruit
roordeel heeft te trekken.
Niet genoeg kan daartegen worden ge-
aarschuwd, en te vreezen is, dat elk pogen
>m den godsdienst of het zedelijk leven te
LI [maken tot bron van winstbejag of althans
«l'inancieel verband tusschen beide te leggen,
anders dan tot nadeel der religie zal
strekken.
Daarom kunnen wij weinig waardeering
lebben voor een maatregel gelijk de Over
bid in Engeland toepast, die ontheffing
rerleent van het verbod van schouwburg-
1GI roorsleHingen en ander openbare vermakc-
ijkheden op den Zondag, mits een zeer be-
angrijk percentage der ontvangsten ten
jede komt aan liefdadige instellingen.
Daarom kan ons slechts matig bekoren
»n regeling als onze Drankwet bevat, die
mjstelling verleent van betaling van een
leker gedeelte van het vergunningsrecht.
ranneer men zijn lokaliteit vrijwillig op
len Zondag gesloten houdt.
Op denzelfden grond hebben wij beden
king tegen het standpunt, dat wij onlangs
een gemeenteraad zagen ingenomen, toen
Wn verzoek om den grondslag, „biljarten"
°'f voor de personeele belasting te verlagen be
dreden werd met de opmerking, dat men
rich hiertegen verklaarde, omdat de her-
gü[i*7gen niet des Zondags gesloten waren.
In waardocring voor de beteekenis van de
ïndagsrust wenschen wij voor niemand
inder te doen en ons blad legt van ons in-
icht herhaaldelijk getuigenis af.
Maar wij willen waarschuwen tegen een
ilsplaatst gebruik van wetgevende en ver
ordenende bevoegdheid om langs dien weg
een premie te stellen op zedelijkheid en
godsdienst
De tijden, dat ons Christelijk volksdeel
Gjtverd onderdrukt juist vanwege zijn
rs,|godsdienstige overtuiging, wenschen wc
j1'' teker niet terug, al mag nog weieens worden
ïrkend, dat de drukking der melk boter
leeft voortgebracht.
Maar nog minder verlangen wij naar een
jestand, waarbij door overheidsmaatrege-
in op grond van moraliteit en religie pri
vileges worden geschonken.
Niet op voordeel, maar op nadeel van
leide. zou dit. uitloopen.
Tl
VERTROEBELD INZICHT
Hoe een met verkeerde middelen en op
tnin deugdelijke gronden gevoerde propa-
?anda tot een geheel onjuist inzicht kan
rijdragen, leert een punt uit het voorloopig
Verslag betreffende de Defensie-begrooting.
Daar toch lezen we het volgende:
.Verscheiden leden drongen er op aan.
iat meer bekendheid zal worden gegeven
aan de mogelijkheid, dat dienstplichtigen
-Jzich op gemoedsbezwaren beroepen. Deze
leden wezen er op, dat den jongelieden bij
-het in dienst treden hun plichten worden
^Voorgehouden. Waarom vroegen zij
wordt hun ook niet van hun rechten mede-
deeling gedaan?"
Hier is het misverstand toch wel heel
groot1
Alsof het gemoedsbezwaar meebracht een
complex van duidelijk omschreven rechten
een gelijkwaardige tegenhanger vormen
de verplichtingen, wenscht men beide
°P één lijn te stellen.
Hier wreekt zioh de volmaakt verkeerde
ai propaganda voor. het gemoedsbezwaar, die
tot gansch onjuiste voorstellingen blijkt te
leiden.
Zelfs met het begrip „propaganda",
Waarbij men denkt aan een massaal actie
Voeren voor een bepaalde zaak, verdraagt
zich het gemoedsbezwaar niet.
Het gemoedsbezwaar is geen vrucht van
cerebraal verstandswerk of van collectief
handelen, maar het Is inspraak van Gods
slem in het geweten van den enkeling, een
innerlijke reactie op een bepaald feit.
Daarom i3 het teere beweeg van het ge
moedsbezwaar wel heel ver verwijderd van
de drukdoenerige massale propaganda, waar
mee wel zeer uiteenloopende richtingen in
dezen tijd aandacht vragen voor hun in
zicht
Want maar al te vaak blijkt, dat wat met
gemoedsbezwaar wordt aangekondigd het
karakter van een onmiddellijk appèl van 't
geweten mist en niets anders is dan een
e opinie, een ander oordeel
Deze kunnen, zooals de onderscheiden
leden in het V.V. dat blijkbaar begeeren,
naast elkaar worden gesteld als van ge
lijke orde.
Maar het gemoedsbezwaar staat daar
boven.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
STEUN AAN DE ROGGETEELT
Op desbetreffende vragen van het Kamer
lid Van den Heuvel heeft de Minister
van Economische Zaken geantwoord, dat het
maatregelen in voorbereiding zijn tot steun
aan de roggeteelt
VEENKOLONIALE AARDAPPELS
Op vragen van het Kamerlid Van
Voorst tot Voorst heeft de Minister
van Economische Zak engeantwoord, dat het
in de bedoeling der regeering ligt aan te
dringen op een beperking van den veen-
kolonialen aardappeloogst voor 1933, echter
niet tot 50 pet. van den oogst van 1932,
maar tot 35 pet. van den oogst van 1929.
EEN NEDERLANDSCH-DUITSCHE
CLEARING?
HOE ZIJ ZOU WERKEN
De Nederlandsche Kamer van Koophandel
voor Dui'schland deelt mede, dat, nu de boy
cotbeweging èn in Nederland én in Duitsch
land bedenkelijke afmetingen begint aan te
nemen, zij er op meent te moeten wijzen,
dat dit particulier optreden op zijn zachtst
gezegd „overhaast" is. Ten aanzien van het
deviezen waagstuk bes'aat groote waarschijn
lijkheid. dat tusschen Nederland en Duitsch
land een clearing-overeenkomst, zooals deze
reeds tusschen Zweden en Duitschland geldt,
tot stand zal komen.
De Duitsche importeurs zullen de uit Ne
derland betrokken goederen, waarvan de
waarde 't bedrag dat hun in deviezen wordt
toegewezen te boven gaat, kunnen betalen in
marken, 4e voldoen door storting ten gunste
'an de Nederlandsche leveranciers op een
conto van de Nederiandsohe Bank bij de
Duitsche Rijksbank. De Nederlandsche Bank
zal van een aantal dér grootste Nederland
sche importeurs het door hen aan Duitsch
land verschuldigde in guldens in ontvangst
nemen om deze guldens aan de Nederland
sche exporteurs uit te betalen ter verreke
ning van hun markentegoed, terwijl het mar-
kentegoed van de Nederlandsche Bank bij de
Rijksbank gebezigd wordt om het door de
bovenbedoelde Nederlandsche importeurs
aan hun Duitsche leveranciens verschuldig
de te vereffenen.
De clearing-overeenkomst gaat uit van de
veronderstelling, dat de verhouding tusschen
de totale uit- en invoercijfers der beide lan
den onderling geen wezenlijke wijziging zal
ondergaan en ook de verhouding tusschen
bodem- eu industrieproducten gehandhaafd
blijft Deze clearing zal betreffen den handel
in Nederlandsche bodem- en industriepro
ducten, doch niet in het algemeen den door
voerhandel van in Nederland geïmporteerde
goederen, koloniale produc'en enz. De tot
standkoming der clearingovereenkomst zou
de volle betaling der door Nederland naar
Duitschland te exporteeren bodem- en indu
strieproducten verzekeren terwijl de goede-
renruil daardoor overbodig zou worden.
DE STICHTING WOLFHEZE
HET 25-JAHIG BESTAAN
In het kerkgebouw der stichting Wolf-
heze te Wolfhezen, is gister het 25-jarig be
staan van de stichting herdacht
In de samenkomst welke onder leiding
stond van den voorzitter der stichting, den
heer K. van Rijsse Jr te Velp, waren o.a.
aanwezig de commissaris der Koningin in
Gelderland, mr S. baron van Heemstra, met
de leden van Gedep. Staten mr A. v. d.
Deure en J. de liefde, de heer J. v. d Molen
Tzn.. burgemeester van Renkum met de
wethouders Beelaerts van Blokland en Crc-
vels en den gem.-secretaris, den heer G.
Krul, dr. Schuurmans S'ekhoven, inspecteur
van het staatstoezicht op het krankzinnigen-
:n: de heer T. Plantenga en Ds J. Don-
ner. namens hel centraal bestuur der ver-
eeniging, verder ta! van directeuren van
dergelijke instellingen en andere autori
teiten.
In een korte toespraak wees de voorzitter
er op, dat het bestuur gemeend had, aan
deze herdenking niet een feestelijk karakter
te moeten geven, wat trouwens met het oog
op den aard van de instelling ook niet goed
mogelijk zou zijn Spr wenschte den genees
heer directeur. Dr. J. Ronda. en verscheidene
ambtenaren, die thans 25 jaar in functie
zijn, van harte geluk.
Dr. Ronda gaf een historisch overzicht van
de instelling, am het eind waarvan hij het
bestuur een album aanbood met foto's van
de verschillende deden der inrichting. Hij
onthulde verder een teekening van een ge
brandschilderd raam, dat namens het ge-
heele personeel aan het bestuur zal worden
aangeboden.
Hierna spraken de commissaris der Ko
ningin in Gelderland, de burgemeester van
Renkum, Dr. J. Schuurmans Stekhoven, Ds
J. Dormer als vice-voorzitter van het cen
traal bestuur der stichting en vele anderen.
De plechtigheid werd besloten door Ds. W.
Bech, geestelijk verzorger der stichting. Hier
op volgde een druk bezochte receptie.
Aanvulling
Behalve de In ons artikel van 24 October
genoemde jubilarissen moet nog gemeld wor
den. dat de heer E. Smit 25 jaar aan de
stichting verbonden is, eerst als verpleger,
thans als hoofd van het buitenwerk.
EEN SMAADSCHRIFT
WAT IN NEDERLAND HOGELIJK IS
Van bevriende zijde zendt men ons ter
kennismaking een lasterlijke brochure over
„Nederland, God en Oranje", geschreven
door een revolutionairen atheïst, die men
overal aantreft, waar stakingen of arbeids
conflicten de mogelijkheid van ordeversto
ring bieden.
We troffen hem indertijd aan in de Drent-
sche venen, waar hij de opgewonden bevol-
kin aanzet e tot strafbare feiten, doch op een
wijze, welke de politie belette hem op een
plaats te brengen, waar hij thuis hoort
In Enschede speelde hij dit jaar weer het
zelfde spel van opruier: de misleiden er aan
wagen en zelf buiten schot blijven.
Thans schreef hij bovenaangeduide bro
chure. Het is het laagste en minste, dat we
ooit gelezen hebben. De „Tribune" kan het
overdrukken, zonder den naam van schend
en spotblad te verliezen. Het is vuil als
straatmoü 'er en vol satanische schimperijen.
Hevig laait de haat tegen Gods werk in de
historie en 't godsdienstig leven van onzen
tijd op. Het verhaal, dat de kerkelijke goe
deren mir. tens 500 mlllioen bedragen, en
van alle belastingen zijn vrijges'eld en dat
er voor godsdienstig onderwijs 60 millioen
wordt betaald, bewijst genoegzaam welke
historische waarde deze vuilschrijverij heeft.
Het ware te veel eer er verder een woord
aan te besteden, doch de vraag rijst, of de
wijze waarop God gehoond wordt, zelfs in
Nederland toelaatbaar is.
Wil men beweren, dat „hoogstens nog 10
percent van de Nederlai.ders geregeld ter
kerke gaat", dan staat zulks ieder vrij en
men heeft een betrouwbare maatstaf om de
waarheidsliefde vai. den schrijver voor an
dere vragen te beoordeelen; maar aan 'de
manier, waarop men spreekt en schrijft, zijn
grenzen
En deze worden hier o.i. overschreden;
daarom maken we er hier melding van. zij
het ook met tegenzin. Doch ook, om nog een
andere reden.
Het gore pamflet wordt op straat verkocht
voor lage prijs: 5 ct.; en de titelpagina van
oranjepapier met zwarte lijnen, waarin een
portret van Willem de Zwijger is opgenomen
en daar boven het geschrift: Nederland, God
en Oranje, maakt de indruk, dat het een po
ging is om de liefde voor ons Vonstenhuis te.
versterken.
Eenvoudige zielen hebben zich daardoor
laten misleiden
Ook daarom moesten we even waar
schuwen.
Nader vernemen wij nog, dat de aandacht
van de „politieke politie" te Rotterdam op
dit minne geschrijf Is gevestigd. Die scheen
echter niet voornemens te zijn in te grijpen.
We vragen: acht men zelfs dit toelaatbaar/
Dan kon er wel eens op andere wij^e ge
reageerd worden.
GEMENGD NIEUWS
DE SANEERING VAN HET
BAKKERSBEDRIJF
Coöperaties vrij.
De Ned. Vereen, van Huisvrouwen heeft de
minister verzocht om bij de voorgenomen sa
neering van het bakkersbedrijf ook aan
dacht te schenken aan de belangen der con
sumenten en zoo een regeling noodzakelijk
mocht blijken, althans de noodige waarbor
gen te scheppen en te voorkomen dat deze
zouden worden geschaad. Verdere prijsverhoo
ging van eenste voedingsmiddelen, welke zij
vreest, dat van een toepassing van de voor
genomen regeling het gevolg zou kunnen zijn
is nl. in dezen tijd, waarin de huisvrouw op
allerlei wijzen moet trachten te bezuinigen,
naar haar meening niet wel fe verdedigen.
Verder vernemen wij, dat de meelfabrikan
ten aan de Handelskamer te Rotterdam,
waar de coöperatieve bakkerijen voor een
groot deel hun bloem betrekken, hebben
medegedeeld, dat de coöperatie (die en bloc
weigerden zich aan het contract te binden)
vrij blijven in het bepalen van de prijs van
het brood en van hun dividend terwijl ze
toch meel kunnen krijgen.
Dit is voor de actie der meelfabrikanten
een heele zelfoverwinning, doch ook een
nederlaag.
Er loopen geruchten dat ook aan groote
bakkerijondernemingen vrijstelling gegeven
zal worden.
NAT. VEREEN. PRO REGE
PROPAGANDA-AVOND TE DEN HAAG
In de groote zaal van den Haagschen Die
rentuin is .gisteravond door de Nat. Vereen.
„Pro Rege" een uitstekend geslaagde propa-
gandasamenkomst gehouden met als spre
kers Ds. T. J. Hagen, Geref. predikant te
Delft (voorz. van het hoofdbestuur van Pro
Rege) en Mr. Dr. H. H. A. van Gybland
Oosterhoff, secretaris van de Indologische
faculteit te Utrecht.
Na opening door Ds. Jac. van Nes, mls9.
dienaar des Woords te Den Haag, werd door
Ds. Hagen een gloedvolle rede gehouden
onder den titel: „De handen van Nederland
af! Pro Rege!" (di. voor den Koning),
Mr. Gybland Oosterhoff behandelde het
onderwerp: „De aanslag op onze christelijke
fundamenten", waarop eveneens een dave
rend applaus volgde.
Luiden bijval ontving voorts De Oude Ja
gersband. o. 1. v. den sergeant-hoornblazer
A. W. Huguenin, die zich gedurende den
geheelen avond uitstekend van zijn taak
kweet, waartoe vooral gerekend moet wor
den een geestdriftig uitgevoerde taptoe. Den
dirigent werden fraaie bloemen aangeboden.
Tot de velen die de samenkomst bijwoon
den behoorden o.a. oud-minister J. J. C. van
Dijk; Jhr. W. Roëll, commandant van het
veldleger en gouverneur van de residentie;
tal van predikanten; de besturen der Prov.
Verbanden N.- en Z.-Holland van Pro Rege;
meerdere Westlandsehe afdeelingen enz. enz.
Waar de vergadering door den Huizer
zender draadloos werd verspreid, kwamen
uit verschillende plaatsen van het land sym
pathiebetuïgingen binnen. Vanuit de verga
dering werd een telegram verzonden aan
H. M. de Koningin.
DE AARDBEVING
IN NOORD-BRABANT
SCHOORSTEENEN TUIMELDEN
Te Echijndel (N.-Br.) schrok de bevolking
omstreeks vier uur wakker tengevolge van
het schudden van den grond. Hevig ont
daan coor dezen nieuwen schrik en vertuit
rust dooi liet steeds opnieuw zich herhalen
van deze aardbevingsverschijnselen vlucht
te men naar de Maasb. meldt, in tuin en
straat. Heel het dorp was in een oogwenk
in rep en roer en toen vooral bij den laot-
sten schok, o.m. enkele schoorsteenen sneu
velden, nam de ontsteltenis toe. Eerst veel
later in den morgen keerde de rust terug.
Schoorsteenen werden vernield bij den
hoor Sthellekcns, op de garage van Hees-
wijk, op een werkmanswoning der firma
gebr. Bolsius én op verschillende andere
woningen.
Kinderen vallen nit bed
Te Den Bosch zijn de schokken ook zeer
duidelijk waargenomen. De laatste
evenals in Schijndel, het hevigst en alge
meen, ook in de dorpen in de omgeving.
aar zelfs gerommel werd waargenomen.
Ook nu dreunden de huizen en geraakten
alle mogelijke voorwerpen in beweging. Te
Den Bosch zelf was deze schok zoo hevig,
dat in een woning een kind uit bed viel.
Te Vught heeft men zelfs vier schokken
gevoeld, waarvan er een zóó ernstig was
dat stoelen en tafels dansten en op cén
plaats beelden onder stolpen van de kast
rolden.
Te Den Dungen vertoeven verschillende
bewoners reeds dagenlang uit angst in hou
ton schuurtjes of kippenhokken, wat ook
het geval is in Heeswijk, waar in verschil
lende woningen vrij diepe scheuren zijn
ontstaan.
Aardschokken in het Roergebied
De aardbevingen, die in ons land werden
waargenomen in Brabant en in Limburg,
zijn ook geregistreerd door de seismografen
van het Geologisch Instituut te Bochum,
terwijl zij te Essen ook door verschil lende
personen konden worden gevoeld. De eerste
beving begon te 5.02 uur, de tweede te 6. u.
42 min. 6 sec. In beide gevallen begon na
ongeveer 14 seconden de tweede beving, wat
er op wijst, dat de haard op een afstand
van ongeveer 125 K.M. ligt, zoodat hij zich
op Nederlandse!) gebied moest bevinden.
De schok moet in Noord-Brabant zeket
roo zwaar zijn geweest als in den nacht van
Zondag 20 November. Tafels en kasten ston
den te schudden, terwijl de deuren der ka
mers stónden te klepperen. Vele menschen
werden dan ook wederom zoodanig door
den schrik bevangen, dat zij in allerijl de
huizen ontvluchtten.
Het is niet uitgesloten, dat de aardschol
len in de Brabantsche en Limburgsche stre
ken nog een tijdlang in zwakke beving zul
len blijven. Bij eenzelfde periode in 1755
hadden nog maanden na den eersten groo
ten schok nabcvingen plaats.
Uit eenige andere plaatsen dan Brabant
sche komen ook berichten over schokken
voor.
Volgens Amerikaansche seismologen zou
den de schokken in ons land in verhand
staan met de droogmaking van de Wierin-
germeer. Het komt 'n schrijver in de N. R. C.
echter zeer onwaarschijnlijk voor. Hij wil
echter gaarne aannemen verplaatsingen
'verzakkingen) in de huurt van het droog
gelegde stuk, zoo althans do ondergrond
daar ter plaatse er aanleiding toe zou ge
ven, wat niet het geval is.
Verreweg de meeste aardbevingen hebben
niets met mecanisme te maken. Men is zich
zeer goed bewust van het karakter. Het zijn
tectonische aardbevingen, die verband hou
den met den bouw van de buitenste lagen
der aardkost. Deze is op veel plaatsen, waai
zij aan groote spanningen is blootgesteld,
vroeger of nu nog, „gescheurd" langs breuk
vlakken, waarlangs voortdurend, nog steeds
verschuivingen plaats hebben. Een veld van
dergelijke breukvlakken ligt in en om Lim
burg.
Ook zou gevraagd kunnen worden, of het
na te gaan, of er, na een van de vele
geweldige watervloeden, die in den loop der
eeuwen ons land hebben geteisterd, en waai
mee soms ongetwijfeld meer gewichtsver
plaatsing gepaard ging dan met het leeg
pompen van de Wieringermeer, aardbevin
gen zijn geconstateerd.
FELLE BRAND TE VENRAAY
Men meldt ons uit Venraay (L.):
Maandagavond is op den weg naar Vier-
lingbepk de kapitale hoeve van den lieer
Arts, hewoond door twee gezinnen, dooi
een geweldige brand verwoest. In den brand
zijn 25 vette varkens, 16 koeien en 5 paai
den omgekomen. De bewoners waren op hit
moment van het uitbreken van den brano
niet thuis. Alleen een kleine jongen wiu
thuis, .ïie door buren kon worden gered. De
oorzaak van den brand is onbekend.
MISLUKTE BANKOVERVAL
Op het Damrak te Amsterdam, waar ge
vestigd is de „Noord-Hollandsche Bank"
kwam Maandagmiddag tegen zes uui
iemand binnen om geld te wisselen. De kas
sier voldeed aan dit verzoek. Toen hij nog
bezig was kwam een tweede man binnen,
die onmiddellijk een revolver op den kassier
richtte. Deze schrok hevig en begon te gil
len. Ook sloeg hij een ruit stuk. Door dai
lawaai verschrikt, maakten de beide man
nen, dat zij weg kwamen. Zij verdwenen
tusschen het publiek, dat op het lawaai
kwam toeloopen. Bij de bank wordt niets
vermist
NACHTELIJK AUTOBUS
ONGELUK
NEGEN GEWONDEN
Men meldt ons uit Leiden:
Gisteravond te half 12 is de laatste auto
bus van den dienst Leiden—Haarlem, te
Oegstgeest ter hoogte van de Deufzstraat
doordat het stuur defect raakte, tegen een
mast van de electrische bovenleiding van de
tram en daarna tegen een boom gereden
mpt een vaart van circa 40 K.M. Door den
hevigen schok ontstond er groote verwar
ring onder de IS passagiers.
Op het eerste gezicht leek dat er een zeei
ernstig ongeluk had plaats gehad, maai
lukkig viel het nogal mee. Slecnfs één de:
inzittenden J. G. uit Sassenheim, moest met
vrij ernstige snij wonden naar het Acade
misch Ziekenhuis worden vervoerd. Zeven
andere passagiers en de bestuurder werden
licht gewond en konden ter plaatse worden
verbonden.
De autobus werd zwaar beschadigd. Mei
een reservebus zijn de reizigers later naai
huis gebracht.
MISLUKTE ROOFOVERVAL
Zaterdagavond i9 de 65-jarige koopman.
Levie Sclilusser geheeten, wonende in de ge
meente Den Ham (Ov.), het slachtoffer ge
worden van een mislukten roofoverval. Hij
kreeg bezoek van een woonwagenhewonei
uit de buurt,"zekere van E., die hem een
glas water vroeg. Plotseling viel de man op
S. aan, wierp hem op den grond en sloeg
hem met zijn vuist en een knuppel vei
scheidene malen op het hoofd. Hoewel
eenigszins verdoofd wist de oude man bij
de worsteling, die ontstond, te vluchten
doch buiten werd hij wederom door van E.,
die hem achtervolgde, gegrepen en in een
sloot geworpen met de kennelijke bedoeling
hem te verdrinken. S. wist echter uit de
sloot te kruipen en, voordat E. hem
kon bereiken, verder te vluchten. Hij
schreeuwde luidkeels om hulp en de dader
vluchlte daardoor. Hij had geen gelegenheid
gehad iets te rooven.
De politie van Den Ham en het parket
van Almelo zijn met het onderzoek begon
nen. De dader is voortvluchtig.
Eigenlijk valt er vrijwel nletó te „over
zichten" van de gisteren gehouden middag
en avondvergadering.
Ileel de middag vrijwel, van kwart voor 2,
tot kwart voor 5, is verdaan aan het voor-
setel om kleine gasgeysers verkrijgbaar te
stollen ten einde de kleine, voor het i
bedrijf onvoordeelige, gasverbruikers, tot
hooger gebruik van gas te verlokken. Dit
zal geschieden door kleine doorstroom-
geysers beschikbaar te stellen. Tegen
tientje per maand plus een riks extra voor
de eerste maand kan men zoo'n apparaat
in huur verkrijgen. Meestal worden ze in
de keuken aangebracht ter vervanging van
de waterkraan, waardoor men dan naar ver
kiezing behalve koud ook warm water kan
verkrijgen. Haagsche gasfitters zullen de
apparaten installeeren, maar de gemeente
zal ze koopen. Daarvoor werd f250.000 aan
gevraagd.
Er is nog al hevig gedebatteerd over da
vraag: doen of niet doen. Ten slotte zei de
meerderheid: doen En nu zal straks de
Haagsche burgerij zich zelf gelukkig kun
nen maken door een gasgeysertje en de
minst draagkrachtigen zullen het gemeen
telijk Gasbedrijf aan hooger omzet kunnen
helpen.
We zullen niet twisten over de vraag, wie
trelijk had. Voorshands neigen we naar de
zijde van de minderheid; de risico's lijken
ons nog al groot. Het G.E.B. met zijn dure
naehtstroom-warmwater-installaties zal nu
wel weer kunnen inpakken.
Als we aan den eenen kant misschien
zullen winnen, wacht ons anderzijds wel
licht een strop.
Een netelige kwestie vormde het Vent-
vraagstulc. B. en W. hadden, nadat een com
missie rapport had uitgebracht een voor
stel gedaan, dat de touwtjes op het gebied
van het venten wat strakker aanhaalde.
Wel noodig was dit, want venters schijnen
niet te behooren tot degenen, die zich gaarne
aan overheidsvoorschriften onderwerjien. In
tegendeel. Niet zelden doen ze het geveins-
delijk en zoodra de man van de openbare
orde den rug heeft gewend, vrijbuiteren ze
zoo hard als ze kunnen. Winkeliers en pu
bliek hadden vaak van hun optreden nog
al last Gepoogd wordt deze en andere bezwa
ren hv. het venten door kinderen l
ondervangen, althans te verminderen. W
hopen er het beste van, nu het voorstel van
B. en W. z.h.st is aangenomen.
Over de kwestie der brillende agenten
werd vrij uitvoerig gedebatteerd door den
heer Spiesz en den burgemeester. Eerstge
noemde verloor met glans.
Wetli. de Vries zag het sympathieke voor
stel ten aanzien van de rechtspositie van
minder-validen in gemeentedienst, zonder
stemming aangenomen.
Het slot der vergadering verliep, dank zij
wethouder Marchant, in het humoristische.
Het gold het verzoek der vakschool voor
meisjes om uit te spreken, dat het noodig
was het onderwijs uit te breiden met een
cursus tot opleiding tot chef-kokin.
De dames Loeff en Blaauw verdedigden
het en de wethouder van Marchant zorgde
eveneens voor een verdediging, maar van
eenigszins humoristisch karakter. De zaak
zelf scheen hij weinig serieus te nemen,
doch hij stelde zich op het standpunt: waar
om zouden wij afwijzen? laat wat stellig
gebeuren zal het Rijk „neen" zeggen. We
nemen dat niet ernstig en ook niet de uit
spraak, die ten slotte uit hoffelijkheid voor
de beide verdedigsters gedaan werd, als zou
de dure cursus, waarvan de noodzakelijk
heid niet was aangeloood, wel noodig zijn.
De aanwezige liberalen en katholieken
stemden met de vrouwelijke woordvoerster
huaoer fractie mee. En zoo verkreeg de uit-
Voornaamste Nieuws.
(Blz. 1)
Hoe de Nedorianidsch-Duitedhe clearing
werken zou.
Miölukte bankoverval te Amsterdam. j
(Blz. 2)
(Rlz. 5)
De geruchten over den verkoop der Oranje-
Nassauraijnen blijken onjuist te zijn.
Voor ST. NICOLAAS een uitgebreide
keuze in:
PULL-OVERS
SLIPP-OVERS
VESTEN
SHAWLS
MUTSEN
HANDSCHOENEN
spraak 15 stemmen in den slecht bezetten
Raad, die echter bij grooter bezetting stel
lig met B. er. W. zou zijn meegegaan.
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ
PROV. COMITÉ IN GELDERLAND
In het gebouw voor Chr. Belangen te
Arnhem, vergaderde Zaterdag het Prov.
Comité van anti-rev. kiesvereenigingen in
Gelderland.
Bij de aanvang wenschte de Voorzitter,
Ds Renting van Winterswijk, den ouden
strijder, den heer A. D. P. V. van Löben
Seis die de vorige dag S5 jaar mocht wor
den, geluk.
De Voorzitter herdacht ook wijlen den
heer J. Eygenraam, uit Ede; een man vol
liefde voor het beginsel.
Over het Verkiezingsmanifest werd breed
voerig gesproken; een scherpere formulee
ring van art 2 werd wenschelijk geacht
De Staten-Centrale Ede meende, dat arti
kel 20 (Defensie) van het gewijzigde Be
ginselprogram aanvulling noodig had en
stolde voor de tweede alinea aldus te doen
luiden-
„Van de Overheid verlangt zij voorts, dat
op geenerlei wijze de verzorging der reli
gieuze behoeften belemmere van hen, die
tot de weermacht van het Koninkrijk be
hooren. dat verder in de verzorging hunner
moreele en cultureele behoeften worde voor
zien en dat tegen voortwoekering van zede
lijke gevaren onder hen worde gewaakt"
Mi v. d. Deure gaf een breede toelichting;
er op wijzende, dat de Overheid ten o>
ziehte van den militair een passieve en een
actieve roejiing heeft: de ambtelijke taak
der Kerken mag niet belenujnerd worden,
doch dc Overheid zelf heeft té waken tegen
zedelijke gevaren.
Om dit beter te doen uitkomen werd voor
gesteld in plaats van „religieuze behoeften"
te lezen, „geestelijke behoeften". Deze wijzi
ging werd aanvaard en daarna het gehoole
voorstel-Ede.
Ten aanzien van de candidaatstelling
sprak de vergadering de wenschelijkheid uit
dat I)r Coliin als nummer één op de lijst
behoort te komen, doch dat de verkiezing
van Dr Bcumer niet in gevaar mag worden
gebracht
De heeren Smeenk, Wiersinga en Van
Moare van Arnhem, gaven ten slotte eenige
nuttige wenken over de propaganda.