llirnwr $>ilisrljy CTenraiit
Dagelijks Verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Uit de Haagsche Raadszaal
ABONNEMENT»
Per kwartaal In Leiden en In plant-
«en waar n ag-ntsrlinp gevestigd is f2 35
Franco per post f 2.35 portokosten.
Fer wepk 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijk-
gche zending n 4 50
Bij dageiijksche zending 5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad l\'i cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breeslriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3814 DINSDAG 15 NOVEMBER 1932
IDTuPTCN. I E N
Van tot 6 regels
Elke regel meer
i t in*
0.22 V}
Ir.gez. Mededeelingen Jl**--
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer....m.......«.M 0.45
BU contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan t bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
IJr
Oit nummer Destaat uit TWEE blaaer
DE DERTIG OPCENTEN EXIT
De dertig opcenten, welke Minister de
Geer op de invoerrechten wilde leggen zijn
van het tooneel verdwenen. De Ministei
hoopt de noodzakelijke baten te vinden in
een streng fiscale accijnsheffing van inge
voerde artikelen, welke hier te lande niet
worden gefabriceerd of voortgebracht.
Daarmee heeft de Minister ongetwijfeld
een brug geslagen tusschen dat deel der
Kamer, hetwelk wij aanduidden als de
groep, die zeer gaarne een kabinetscrisis
wilde voorkomen, doch het met Dr. Colijn
niet over zich kon verkrijgen thans tot zoo
aanmerkelijke tariefsverhooging mee to wer
ken.
Onder de versche indruk van het geheur-
de op Donderdag 27 October, toen het bijna
kwam tot een acuut conflict tusschen Minis
ter de Geer en de Tweede Kamer schreven
we van drie groepen, welke er bij betrokken
waren.
De eene groep, die tot geen prijs de op
centen wilde, doch er ook geen been in zag
het Kabinet door een votum van wantrou
wen naar huis te zenden, zal de oplossing
van den Minister niet erg zinnen; want
I crisis is thans bijna ondenkbaar.
i Wellicht zal men de anti-rev. groep, die
riüop de gronden hierboven gereleveerd, de
L doorslag zou hebben gegeven, wel prikkelen
rdan om ook deze fiscale heffing, welke het ver-
8_3| drag van Ouchy niet in gevaar brengt,
verwerpen. Men zal er op wijzen, dat zelfs
eerste levensmiddelen duurder worden, zoo
als petroleum, tabak, thee en bovendien sui
ker; en dat daarom het ontwerp niet te aan
vaarden is; doch deze poging zal zeker geen
succes hebben. Die prijsverhooging is onge
twijfeld oiigewenscht en zelfs bedenkelijk;
doch men heeft van anti-rev. zijde niet ont
kend, dat de Minister het geld noodig heeft
en dat er dus maatregelen, ook onaange
name, getroffen moeten worden, ja onmis
baar zijn.
Dit geld hoopt de Regeering nu te vinden
Öoor de bierTopcenten te handhaven, 30 op-
centen te heffen op barometers en meer
die instrumenten, mineraalwateren op flesch,
gramofoonplafen e. d., reken- en schrijf
machines, zalm en sardines in blik enz.;
zuidvruchten, wijn op flesch enz.-Voorts ko
men er opcepten, gelijk reeds gezegd o. a.
petroleum, tabak cn thee en ten slotte wordt
de suikeraccijns verhoogd.
Altemaal, behalve voor enkele artikelen,
voor welke de verhooging als een weelde
belasting werkt, zeer ongewenschte dingen;
maar daaraan is niet te ontkomen.
Weggenomen is althans het groote be-
3 zwaar, dat ons land in deze tijd zou over
gaan tot een tariefsverhooging (zij het ook
als zeer tij d el ij k bedoeld!); maar dat de
wereld om ons heen verneemt, dat we er
wat voor over hebben om de handelsbelem
meringen nog niet erger te maken, dan ze
nu al zijn.
Jammer, dat we nu nog zitten met de
(EN, harigheid der terugwefkende kracht, welke
nog wel haken en oogen zal geven tusschen
importeurs en' handelaars; terwijl mogelijk
nr het publiek er reeds de dupe van is gewor-
Ut den.
tige
..JOHAN DE WITT" VERVANGT
,.P. C. HOOFT"
AFVAART 23 NOVEMBER AJ3.
Naar wij vernemen zal op 23 Nov. a.s. in
plaats van het door brand verwoeste m.s.
„P. C. Hooft" van de Mij. „Nederland" van
Amsterdam naar Ba'avia vertrekken het s.s
.Johan de Witt", e\eneens van deze scheep
vaartmaatschappij.
De „Johan de Witt" zal Algiers niet aan
doen en den 17den December Colombo be
reiken.
Den 2-isten December wordt de „Johan de
Wi t" te Batavia venvacht, dit is twee da
gen later dan de „P. C. Hooft" zou zijn aan
gekomen.
DE INVOERRECHTEN
In kleinen kring was reeds sinds 27 Oct.
bekend, d9t het Kamerlid, de heer v. d.
Heuvel zijn steun aan de verbooging der
Invoerrechten zou hebben gegeven, terwijl
de andere elf leden zich aan de zijde van
den heer Colijn stelden.
Thans verklaarde de heer v. d. Heuvel
zelf in pen vergadering te Den Helder:
Ik ben de eenling geweest in de A. R.
fractie, die zich in dit geval niet geschaard
hèeft achter Dr. Colijn. Mijn argumenten
waren:
Het voorstel had een beschermende, door
mij toegejuichte nevenwerking.
Deze belasting is de eenige waarin ook 't
buitenland hijdraagt.
Het verdrag van Ouchy acht ik niet accep
tabel, omdat het een open verdrag is.
Ik vond alles slechter dan een onoplos
bare crisis te helpen veroorzaken.
VERKEERD BEOORDEELD
We haasten ons een ellendige vergissing
te herstellen. Vertrouwend op Vol kso
d e r w ij s en V r ij z.-D e m o c r a a f schre
ven we over de woorden, welke de nieuwe
burgemeester van Veen (zie drieslar „On
gepaste praat") zou gesproken hebben over
de ééne openbare school. Het was niet de
jonge burgemeester, die dezo droevige
woorden sprak, maar de oudste wethouder.
Men schrijft ons n.l. uit Dubbeldam het
volgende:
„In het „Gorinchemsch Nieuwsblad" heb
ik een verslag gelezen san de installatie
van den Burgemeester te Veen en daaruit
gezien, dat de geïncrimineerde woorden
niet door den Burgemeester, maar door
den heer v. d. Pol, wethouder, uitgesiro-
ken zijn. Deze is lid van de H. G. S. en
stond bij de laats'e Kamerverkiezing ook
op de lijst van den heer Lingbeek. Uit de
woorden proeft men dadelijk den geest
der H. G. S. 't Zou ook al te zot zijn, dat
een jonge man, pas Burgemeester gewor
den, zulk een speech ging afsteken".
Dat Iaaste zijn we met den schrijver vol
komen eens, vandaar ons hard oordeel.
Het zou nog harder geweest moeten zijn,
indien we de waarheid direct geweten had
den. Want in den mond van een lid der
H. G. S. klinkt" het nóg droes iger. Hoewel,
meer verklaarbaar.
Het spijt ons zeer, dat we onbewust den
Burgemees'er hebben beschuldigd van iets
waaraan hij part nooh deel heeft, We bie
den hem beleefd ons excuus aan.
CRIS:S-ZUIVEL-A ANGELEGEN-
HEDEN
Onbelaste voorraden
Van bevoegde zijde wordt de aandacht van
degenen, die op 8 October j.l. z.g.n. andere
spijsvetten (d.w.z. vetten, die aan de hef
fing krachtens de Crisis Zuivelwet zijn on
derworpen) in voorraad hadden, gevestigd
O" de beschikking van den Minister van
Economische Zaken, als gevolg waarvan
met ingang van 20 Nov. a.s. komt te ver
vallen de bepaling, dat op 8 Oct. 1932 aan
wezige voorraden andere spijsvetten tof een
hoeveelheid van 1000 K.G. onbelast bleven.
Heeft men óp 20 Nov. a.s. derhalve den on-
belasten voorraad nog niet opgebruikt, dan
i et men zorgdragen de daarvoor verschul
digde heffing aan de Crisis-Zuivel-Centrale
te hebben behaald om te voorkomen, dat
men in overtreding is.'
Voorts wordt medegedeeld, dat hét in de
bedoeling ligt, de overgangsrege!;ng, vervat
in de beschikking van den Minister van
Economische Zaken met ingang van 1 Jan.
a.s. in te trekken. Vermoedt men op dien
datum nog voorraden andere sDijsvetten te
hebben, die na 8 Oct. 1932 zijn vervoerd.
Han is het noodzakelijk zich in de maand
December met de Crisis-Zuivel-Centrale in
verbinding te stellen, ten einde een regeling
te treffen. Na 1 Januari 1933 zal de voor
raad n.l. niet meer gedekt zijn door het be
wijs van betaling der verschuldigde heffing^
Verzending van mons'ers
Met intrekking van zijn beschikking van
21 Oc'ober j.l., afd, crisis-zuivelaangelegen-
herien heeft de minister van Economisrhe
Zaken toegestaan, dat gedurende een tijd
vak van 30 dagen, ingaande 14 November
monsters andere spijsvetten zonder geleide-
biljet naar het buitenland worden vervoerd,
mits in eenheden yan 200 gram of minder,
of van meer dan 250 gram en minder dan
400 gram, welke ziin voorzien van een merk,
resp. van 2 merken.
Voorraden spijsvetten
Bij beschikking van den minister van
Economische Zaken is bepaald, dat met in
gang van 20 November a.s. het bepaalde on
der 2o. in zijn beschikking no. 81 als volgt
wordt gelezen:
2o. dat in afwijking van het bepaalde in
vorenaaneehaalde beschikking liet voorhan
den hebben van spijsvetten, waarvan ten
genoege van de crisis-zuivel centrale kan
•orden aangetoond. dat zij niet na 8 Oct.
1932 zijn vervoerd, slechts is toegestaan
voorzoover die andere spijsvetten aan de
crisis-zuivel-centrale is betaald de waarde
an de merken, waarvan zij in klein-ver-
pakking bij vervoer zouden dienen te zijn
oorzien.
DE VERKEERSCHAOS
EEN ALGEMEENE VERKEERSWET
Naar het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer inzake de begrooting van Water
staat voor 1933 meldt, baarde de financieele
positie van de tramwegen verscheiden leden
groote zorg. Deze leden begonnen hoe langer
hoe meer naar de meening over te hellen,
dat stoomtrams volstrekt verouderde en on
economische verkeersmiddelen zijn en dat
zij heter verdwijnen kunnen om plaats te
maken voor het modern verkeersmiddel, de
auto.
De chaotische toestand in het verkeers
wezen werd naar het oordeel van de hier
aan het woord zijnde leden geaccentueerd
door het ontbreken van een afdoende rege
ling vdn wat wel en wa tniet op de open
bare wegen kan worden toegelaten.
Ook in dit opzicht was er van den tepen-
vvoordigen bewindsman weinig uitgegaan.
De gedachte werd eeopperd om de Motor
en Rijwielwet te vervangen door een alge-
meene Verkeerswet, welke, naast bevorde
ring'van veiligheid, algemeene rpgels ten
aanzien van het verkeer zou bevatten.
Een lid wenschte de maximum snelheid
van motorvoertuigen bepaald te zien op
40 K.M. per uur op minder breede wegen
Op breedere wegen zou dan een grootere
maximum snelheid kunnen worden toege
staan. Andere leden daarentegen achtten
een maximum snelheid van 40 K.M. te ge
ring en wcnschten dpze gesteld te zien op
80 K.M. per uur, terwijl weer andere leden
algeheele afschaffing van de maximum snel
heid bepleitten.
Aangedrongen werd op het instellen van
een interdepartementale commissie ten ein
de een wetsontwerp in dien zin voor te be
reiden.
ZILVEREN BURGEMEESTERS-
JUBILEUM
De heer J. LAMMENS VERVEEN herdenkt
dezer dagen den daqwaarop hij vóór 25 jaar
het Burgemeesterschap van Kethel en Spa-
land aanvaardde. Voor de officieele huldiging
is nog geen datum vastgesteld, daar de
Burgemeester juist van een zeer ernstige
ziekte is hersteld
CHR. LEESZAAL TE DORDRECHT
RIJKSSUBSIDIE TOEGEZEGD
Men schrijft ons uit Dordrecht:
De autoriteiten buiten Dordirecht zijn nog
royaler m hun erkenning van de Christe
lijke leerzaal dan die binnen onze stad. Dat
is reeds meermalen gebleken. Jhr Dr van
Beresteyn, gemeenteraadslid in Den Ha
heeft zelf bij de besprekingen die aan de
handeling in de gemeenteraad voorafgingen,
bet toekennen van gemeente-subsidie
de Chr. leeszaal alhier aanbevolen.
In de kringen van de leiding der Centrale
Vereenigimg voor open ter re leeszalen en
bibliotheken stond men dan ook algemeen
verbaasd oveT het besluit dat door den
fiordlschen Raad in dezen is genomen.
Genoemde Centrale vereenigimg heeft d
halve gaarne er aan meegewerkt, om te po
gen den minister van onderwijs te bewegen,
over 1932 tooh een rijkssubsidie aan de Chr.
leeszaal allhier toe te kennen En dat pogen
is met succes bekroona. Want decer dagen
an den minister bericht ontvangen, dat
hij, in oveirleg met het bestuur van de cen
trale vereeniging voor openbare leeszalen en
bibliotheken het blTijk acht om in de gege
ven omstandigheden, nu er nog geen rijks-
subsidiierege'iiir.ig bestaat voor Christelijke
leeszalen, geheel als op zichzelf staand ge
val aan de Christelijke leeszaal alhier een
subsidie toe te kennen over 1932 van 1000.
LAND- EN TUINBOUW
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VAN LANDBOUW
AFD ROTTERDAM, SCHIEDAM E.O.
Op de vergadering van de afd. Rotter
dam, Schiedam en Omstreken, welke ge
leid werd door den voorzitter, M r. F. A.
N'elemans. kwam ter sprake de be
schrijvingsbrief voor de algemeene vergade
ring, weike Maandag 21 Nov. a.s. gehouden
zaj worden.
Besloten werd- wat de Tarwewet aangaat
zich bij het standpunt van het hoofdbe
stuur, zooais dat in het prae-advies van
den heer Huisman uitgedrukt is. aan te
sluiten.
Wat de Varkenswet aangaat werd gecon
cludeerd, dat deze wet goed is in haar op
zet, doch verbetering behoeft, waarnaar ge
streefd zal worden.
Over het prae-advies omtrent den steun
aan de suikerbietenteelt werden geen op-
erkingen gemaakt, terwijl bij dat over ae
schapenhouderij de opmerking gemaakt
werd, dat er ontevredenheid is over de kvves
tie van het fonds, waarin de heffingen op
export naar Frankrijk zijn gestort Men
weet niet hoe dit besteed zal worden.
Ook het prae-advies over de aardappel-
cultuur werd breedvoerig besproken.
Veetentoonstelling.
Waar de tentoonstelling van dit jaar een
tekort van pl.m. f 2500 bracht, werd de vraag
gesteld of er in 1933 wel weer een vee
tentoonstelling zal gehouden worden.
De definitieve beslissing werd op voorstel
van den voorzifter uitgesteld tot een vol
gende vergadering. Op de bekroningen zal
al vast 30 pet. bezuinigd woraen.
Na nog eenige ondergeschikte punten bij
rondvraag behandeld te hebben werd de
vergadering gesloten.
GROENTEN NAAR FRANKRIJK
Zij, die versche grenten naar Frankrijk
willen uitvoeren, dienen er rekening mecl»«
te houden, dat certificaten voor dezen uit-
oer aangevraagd moeten worden vóór 20
November a.s., onder overlegging van ge
gevens omtrent de omvang van hun uit
voer gedurende de periode 1 October 1931—
1 Maart 1932, bij den secretaris der betref
fende commissie Mr. L. Niemöller, Java-
straat 80, Den Haag. Aanvragen na 20 Nov.
ingek-anen kunnen niet meer behandeld
worden.
DE BRITSCHE BACON-
CONTINGENTEERING
wij Vrijdag 1.1. reeds
hespreken, haar
est gedaan heeft om voor ons land
gunstiger bepalingen te verkrijgen,
i zijn. De pogin-
de Juiste regeling la ons nog onbekend.'
Wel zal de utvoer van onze bacon naar Enge-
d beduidend verminderen Daarom heeft de
NederL Varkenscentrale direct maatregelen ge-
HET 955-WONINGENPLAN
GOEDGEKEURD
Van onzen Haagschen redacteur:
Vier uur lang heeft de Raad gedebatteerd
over het zgn. 955-woningen-plan Het betrof
de uitgifte van grond in erfpacht aan een
zevental woninghouwvereenigingen, die in
den loop van drie jaar in het plan-Moerweg
en in de Vruchtcnbuurt 955 woningen zullen
bouwen, voor welken bouw de gem-eente
bouwcrediet geeft en garant blijft bij hypo
theeksluiting. Met deze plannen is een be
drag van 3 millioen gemoeid.
Positief verzet togen dit voorstel kwam
alleen van de zijde der liberalen bij monde
van den heer Beresteyn, die betwistte, dat
dit soort woningen noodig zou zijn en
ieder geval beter door den particulieren
bouw kon worden gebouwd. Ook betwijfelde
hij of het met de huren, gemiddeld f5.
wel zou uitkomen. Vooral richfte zich zijn
bezwaar tegen de gemeentelijke garantie
voor dezen bouw. Dat bleek hij repliek het
eenige, waaraan werd vastgehouden.
Dat de particuliere bouwnijverheid voor
behoorde te gaan en de beschikking moest
krijgen over goedkoopen gemeentegrond,
vloeide uit dit betoog logisch voort.
Deze laatste gedachte werd eigenlijk ook
verdedigd door de heeren Snoeck Henke
mans en v. Steenbergen. Beiden eindigden
echter met voor het voorstel van B. er
té stemmen en tegen de motie, waarin de
heer v. Beresteyn zijn wenschen had gefor
muleerd. Die motie werd met 33 tegen 7
liberale stemmen verworpen, waarna het
voorstel van B. en W. geacht werd met de
zelfde stemmenverhouding te zijn goedge
keurd.
Het heele debat bracht eigenlijk geen
enkel nieuw gezichtspunt, noch bij voor-
noch bij tegenstanders.
Vol te houden bleek niet, dat aan dit soort
woningen geen behoefte zou bestaan. Ze zijn
noodig, ook naar het oordeel der bouw
ondernemers, die zeggen er aan te willen
beginnen, als ze maar goedkoopen gemeente-
erond krijgen, maar het niet deden toen ze
over goedkoopen particulieren grond de be
schikking hadden. Die kwam in den ket-
t.inghande! of werd gebruikt voor midden-
standsbouw, zelfs in de onmiddellijke nabij
heid van arbeiderswoningoncornplexen. Ge
volg was, dot we met een groot aantal voel
te dure woningen zitten die niet of moeilijk
te verhuren rijn on waaraan in de toekomst
dik geld verloren zal worden.
De twijfel over de huren bij den heer
v. Beresteyn bleek al evenzeer ongegrond.
Die huren zullen misschien nog wel lager
zijn, dan nu is begroot: de omstandigheden
doen dat verwachten. Dat zal dan strooken
met de wenschen van den opponent, want
ook deze wil verlaging van huren voor de
volkswoningen en acht die alleen mogelijk
hij aanbouw er van op groote schaal. Op dit
punt zal zijn wensch worden vervuld, want
in plan-Moerweg komt. gelijk bekend kan
zijn, 49.000 M2 grond voor particulieren be
schikbaar tegen canons, die zeer laag zullen
zijn. Wethouder Vrijenhoek sprak zelfs
50 en 55 cent.
Be angst voor gemeentelijk risico, die o.a.
door de heeren v. Beresteyn en Snoeck Hui
kemans werd uitgesproken, was voor deze
woningen met dekkende exploitatie al even
zeer ongegrond als allerlei andere argumen
ten tegen het voorstel. De ervaring heeft dat
wel geleerd. Tot die ervaring behoort ook,
dat de gemeente, zonder ongelukken, al
jarenlang als garant optreedt bij den bouw
door woningbouwverenigingen. Op dit punt
was de bestrijding dus ook al mis. Nog erger
maakte de heer v Beresteyn het, toen hij
zeker erg in het nauw de zonderlinge
stelling opzette, dat onder vereenigingsbouw
alleen is te v?rstaan bouw door verenigin
gen, die hoogstens een 70 pet hypotheek
noodig hebben. Ware dit juist, dan zou het
mis zijn met heel den vereenigingsbouw in
hel land en ook in den Haag. Zelfs onder
wethouder Ldv, dat is een goede 20 jaar
geleden, werd met 10 pet eigen mid-delen
genoegen genomen. Maar toen gebeurde er
niets. Later werden deze tien 2 pet en spoe
dig ontwikke.de zich de praktijk, dat ook
aan deze 2 pet. riet werd vastgehouden. Dat
was toen de particuliere bouwerij geen arbei
der woningen meer kon bouwen.
Thans staat het zoo, dat van de zeven
bouwverenigingen, die bij dit voorstel be
trokken zjjn er vier zijn, die met eigen
middelen in den bouw deelnemen tot een
totaal bedrag van f 220 000. Dat is 7 pet. van
de geschatte totaal bouwsom voor de 955
woningen en ruim 12y2 pet. van de totaal
kosten van haar eigen bouwplannen. De
Woningstichting Patrimonium, draagt zelfs
10 pet. bij. En dht is geen geld uit bijdragen
van Rijk en gemeente, zooals onkundigen
bouwkundigen hebben beweerd, maar het
is onttrokken aan en wordt- belegd van de
gekweekte onderhoudsreserves en de in den
loon der jaren gespaarde winsten.
Het maatschappelijk initiatief sla men
dus niiet te laag aan. En als het waar is,
at beweerd is. dat het particulier initiatief
het zooveel beter en goedkooper kan de
heer v. Beresteyn sprak zelfs van meer dan
f 1000 per woning welnu het krijgt spoe
dig de in het verleden niet benutte kans
zulks te toonen. Blijkt de voorspelling juist,
dan zal het spoedig uit zijn met eiken ando
ren dan particulieren bouw. Brengen de
particuliere l»ouwondcrnemers goede en niet
te dure woningen aan de markt, die er wel
een paar duizend per jaar gebruiken kan.
welnu dan zullen ook wij ons daarover kun
nen verheugen.
Wat de Raad gisteren besloot is. dunkt on.i
historisch juist. Dat de liberalen in hun
slecht geargumenteerd verzet alleen bleven
staan pleit voor het inzicht van de groote
meerderheid van den Raad, die het aan
wethouder Vrijenhoek gemakkelijk maakte
zijn voorstel aangenomen te krijgen. Dat
voorstel heeft met gemeentebouw of geca-
moufleerden gemeentebouw niets te maken.
■offen
den
•er met de mogelijkheden
- --instemming te brengen
Zonder eenlgen twijfel zal deze beperking onze
nshouderij, die toen reeds zoo zwaar ge
il was door de ongunstige prijsverhouding
le laatste Jaren, nog weer nieuwe beproe-
gen opleggen. Het Is evenwel gebleken, dat
de blnnenlondsche markt tengevolge
ROFFELRIJMEN.
PC. Hooft" f
Wat de golven niet vermochten,
Wat de storm niet kreeg gedaan,
Heeft één klein, onnoozel vonkje
In één oogenblik bestaan:
Onze „Hooft" ten pro'oi te geven
Aan verwoesting, zoo finaal,
Dat er. niets bleef dan een chaos,
Een skelet van roestig staal
Eens: de trots der Fransche bouwers,
Middelpunt van wervenstrijd,
Summum van verfijnde weelde
Toppunt van kunstnijverheid
Nu, na vijf, zes jaren varen:
In één nacht totaal verwoest
Tot een armelijk presentje
Van den grootscheepschen oudroest.
Jaren ingespannen arbeid,
En miljoenen kostlijk geld,
In één nacht verteerd, vernietigd
Door ontzettend vuurgeweld
Zeepaleis en technisch wonde",
Trots der „seven-landsche" vloot,
Zoo is onze „Hooft" gesneuveld
Een te vroege, wreede dood
(Nadruk verboden.) LEO LEI
GEMENGD NIEUWS
DE AANVARING OP DE
NOORDZEE
HOE DE REDDING IN ZIJN
WERK GING
De aanvaring tusschen de „Rozenburg" en
de „Mount Helikon" geschiedde- 's nachts
even na vijf uur. Er stond toen een flinke
bries on een vrij hooge zee. De „Rozenburg"
die 3300 ton meet, kwam van Rot'erdam en
was bestemd voor Italië met een lading k->
len. De „Mount Helikon" volgde denzëTf-
den koers als de ..Rozenburg" en voer ach
ter het Hollandsche schip. Op een gegeven
oogenblik blies de .„Mount Helikon" een sein
aan de „Rozenburg" om over bakboord uit
te wijken. De „Rozenburg" heeft toen nog
achteruit geslagen, maar de aanvaring kon
al niet meer worden voorkomen. Aan stuur
boord werd het Nederlandsche schip mid
scheeps geraakt
De oorzaak van de aanvaring Is gelegen,
volgens de N. R. C., in het feit dat bet
Grieksche schip plotseling uit zijn roer is
geloopen als gevolg van een defect aan de
stuur-inrichting. Met een ontzettenden slag
stootte de „Mount Helikon" op de „Rozen
burg". Een groot gat werd in de „Rozen
burg" gestooten, gedeeltelijk onder de wa
terlijn. zoodat het water met hevigheid bin
nenkwam. De machinekamer liep in kor
ten tijd vol.
Van andere zijde wordt gemeld, dat het
defect aan de stuurinrichting van hot Griek
sche stoomschip niets te maken heeft met
de aanvaring en dat de schuld moet wor-
den gezocht bij de „Rozenhurg".
Elf leden van de bemanning waren direct
na de botsing op de „Mount Helikon" over
gesprongen. De „Rozenburg*, helde sterk
naar stuurboord over en dreigde elk oogen
blik te zinken. Direct werd de reddingboot
aan de loefzijde gestreken, waarin de over
gebleven 9 man van de equipage sprongen.
De kapitein en de le stuurman bleven
toen nog aan boord.
De hoot met de 9 man werd na korten
tiid opgenikt door het Amerikaansche s.s.
„Black Heron". Gemakkelijk ging dit niet,
maar na twee vergeefsche pogingen slaagde
men er in de menschen op het Amerikaan-
sche schip te krijgen, waar ze zeer vrien
delijk werden ontvangen. Het Amerikaan
sche schip^ bleef in de nabijheid van de
„Rozenburg" en na epn poosje was het noo
dig. dat de reddingboot van dc „Rozenburg"
bemand werd met mannen van het Ameri
kaansche schip om naar de „Rozenburg" te
roeien voor het afhalervvnn den kapitein en
den stuurman, omdat de toestand op de
„Rozenburg" kritiek was geworden.
Het Amerikaansche schip is tot daglicht
in de nabijheid van de „Rozenburg" geble
ven en toen met de 11 geredden naar de
Engelsche kust gestoomd.
Het verlaten van de „Rozenhurg" is zóó
haastig geschied, dat niemand iets van zijn
bezittingen heeft kunnen meenemen. Slechts
de scheepspapieren zijn op de „Black He
ron" overeehracht kunnen worden, toen de
kanitein het zinkende schip moest verlaten.
De kapitein en de bemanning, ook het
gedeelte dat te Duinkerken aan wal is ge
gaan, is Maandag weer aan boord van'de
„Rozenburg" gegaan.
De machinekamer staat vol water. Het
ruim is in'act. Het schip heeft een spievor
mig gat midscheeps, dat klein van boven
en breed van onderen is. en van beneden
de waterlijn tot de kink/den aan stuur
boordzij loopt. Het sloependok en do ree
ling zijn eveneens beschadigd ann mid-
scheepsstuurboord. Er is een expertise voor
zoover mogelijk gehou len. De bergers onder
vinden eenige moeilijkheid bij het aanbren
gen van een schild, doordat een plaat bin
nenwaarts en een buitenwaarts uitsteekt
Zij hopen met behulp van een onderwater
laschtoestel vanavond het gat gedicht ie
hebben. De lading bestaat uit ongeveer2700
ton kolen en cokes. Er is groote kans dat
het schip naar Antwerpen voor reparatie
gesleept zal worden, terzij er toestemming
verkregen wordt buitenom naar Rotterdam
te sleepen, of daartoe, zoo noodig, een ge
deelte van de lading te lossen.
Voornaamste Nieuws.
(Rit 1)
De Haagsche Gemeenteraad heeft het 955
woningen-plan goedgekeurd.
(Bit 2)
Frankrijks ontwapeningsplan gepubliceerd
en te Genève met gemengde gevoelens ont
vangen.
Von Papen heeft, tot veler verrassing, ook
de sociaal-democraten uitgenoodigd om te
onderhandelen over een nationale concen
tratie.
De Krakatau werkt weer.
Blz. 2
De brand van de P. C. Hooft is de groot
ste, die ooit in de Amsterdamsche haven
is voorgekomen. De oorzaak zou kortsluiting
zijn.
Waarvoor de P. C. Hooft verzekerd was.
(blz. sy
Overleden Is Ds. H. F. A. Foeken, predi
kant der Ned. Herv. Gemeente te Wilp (G.)«
Manifest van Anglo-Katholieke geestelijken
(Blz. 8)
Te Brunssum heeft bij een liefdesdrama
een meisje haar verloofde neergeschoten en
daarna zelfmoord gepleegd
De dader van de roofoverval te Ressen
is nog steeds voortvluchtig.
AUTO-ONGELUKKEN
Men meldt ons uit Bodegraven:
Maandagmorgen had op den Rijksstraat»
weg een ernstig ongeluk plaats. De land»
meter B. uit Alphen a.d. R. was op 'n weg
bezig met het doen van opmeleingen. Onver
wachts steekt B. den weg over, niet erop let
tende. dat vlak acher hem een luxe auto
kwam rijden. B. werd tegvn den grond ge
slingerd en liep ernstige verwondingen op
aan het hoofd Door den direct ontboden
geneesheer Dr. v. Beek werd het eerste ver
band gelegd, waarna de man naar zijn wo
ning te Alphen a. d. Rijn werd vervoerd
Naar wij vernemen is de toestand van het
slachtoffer niet zorgwekkend. Den chauf
feur van de luxe auto treft geen schuld
Men meldt ons uit Venlo:
Op den Kaldenkirchenscheweg ontstond
een botsing tusschen de luxe auto van den
heer Verkuylen en de vrachtauto van de
firma J. P. Janssen. De luxe wagen kwam
hierbij zoodanig tegen de vrachtauto te
recht, dat deze laatste omkantelde. De in
zittenden van de beiche voertuigen, dc heeren
Verkuylen en Hendrikx, beiden uit Venlo,
werden tegen den grond geslingerd en be
kwamen vrij ernstige snij- en schaafwonden
aan hoofd, armen en beenen. Na verbonden
te zijn konden zij huiswaarts keeren Da
motor van de luxe auto werd gedeeltelijk
ingedrukt Ook de vrachtauto kreeg veel
schade.
de Wo<D
jng-ïveer lO.Qao personen hebben dezo i
tel" becocht
AUTOBUS IN DE FLANK
AANGEREDEN
VRIJWEL ALLE PASSAGIERS VERWOND
Hedenochtend is op den Helderschen weg
een autobus van den dienst Alkmaai^-Hel»
der, welke om 8.20 uit Alkmaar was vertrok
ken aangereden door een met grint beladen
Fordwagen, bestuurd door J. G. S m 11 uit
Alkmaar. Deze laatste was door het pas-
seeren van eenige fietsers midden op den
weg gekomen en zag zich toen plotseling
voor een autobus geplaatst welke hij ten
gevolge van den mist niet eerder had gezien.
Hij had echter steeds signalen gegeven
en zijn lichten laten branden. De bus werd
het groote kracht in de flank aangereden,
waardoor de linkerkant werd opengescheurd.
Nagenoeg alle passagiers bekwamen letseL
De chauffeur M. d e Waal bleef ongedeerd.
Het ergst was er aan toe de 38-jarige W. A.
Hölzel uit Alkmaar, die behalve een groote
snij wonde aan het hoofd een zeer ernst ige
fractuur aan het linkerbeen had opgcloo-
pen. Mevrouw N. GoversNieuwland uit
Oterleek had eveneens het linkerbeen gebro
ken. Vermoedelijk heeft ook de 36-jarige E.
Bekker—Kos uit Hoogwoud het linkerbeen
gebroken. Verder waren lichtgewond de 64-
jarige weduwe H. Klomp uit Heilo, de 53-j.
koopman G. de Boer uit Alkmaar en de 26-
jarige J. van Otten uit Alkmaar.
De ernstig gewonden werden naar het
Centraal Ziekenhuis vervoerd, evenals de
overige. Enkele passagiers kwamen met den
schrik vrij. De autobus was erg gehavend
en vertoonde een chaos van glasscherven,
houtsplinters en grint. De vrachtauto was
eveneens dermate beschadigd, dat zij niet
verder kon rijden.
'(Ongecorrigeerd!).
