\a6B&
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1932
TWEEDE KAMER
RLWSBEGROOTING VOOR 1933
Mr. de Wilde rekent af met de
financieele plannen der soc.-dem.
DE EERSTE RONDE TEN EINDE
Vergadering van 11 November 1932.
OVERZICHT
De eerste ronde van het algemeen debat is
ten einde: de Kamer heeft gesproken. As.
Dinsdag komt de Regeering aan het woord.
De heer de Visser schilderde het commu
nistisch paradijs en de heer Kersten betoog
de, dat er moest worden geregeerd zooals 't
3 a 400 jaar geleden, maar niet slecht suc
ces, gebeurde door wat hij noemde „god
vruchtige overheden". Hij verzuimde, te ver
tellen, dal de menschen toen net zoo zondig
en goddeloos waren als thans en er van een
christelijk openbaar leven ook destijds bijster
weinig terecht kwam. Boetpredikers waren
er in die dagen evengoed als tegenwoordig.
Echter geven we aan die uit den ouden tijd
de voorkeur boven die we Uians wel eens
hooren, omdat er onder het" moderne sooit
zijn, die het ambt waarnemen met niet zeer
verheven politieke bijbedoelingen. Verder
hebben we van deze schimprede, die tot ver
maak en wapen strekt voor allen, die God
en Zijn dienst gram zijn, niets te zoggen.
Aan de binnenschippers en hun nood
bciionken Mej. Ivatz en de heer de Boer aan
dacht, terwijl de lieer Vliegen het opnam
voor de z. i. bedreigde autonomie der ge
meenten en de heer Jan ter Laan, de beken
de Rotterdamsche feestredenaar, zijn grieven
luchtte tegen de salarisverlaging voor het
o\ ei heids personeel.
Den staatsman Floris Vos vermelden
apart als melkzuiver vrijhandelaar en vriend
van groote schoonmaak, alias bezuiniging.
Maar op zijn lijd. We meenden te begrijpen,
dat de Regeering dit werk niet heelemaa)
naar zijn zin deed.
Met ile financieele aangelegenheden hiel
den zich de heeren Bierema en de Wilde
bezig. Eerstgenoemde trad in allerlei detail-
opmerkingen, die weinig konden boeien Bij
zondere aandacht echter toonde de Kamer
voor de rede van Mr. de Wilde.
Na er op te hebben gewezen, dat een ver
standige bezuiniging, ook al doet ze even
pijn, in de gegeven omstandigheden bet
meest in liet belang van het volk als geheel
is te achten, zegde hij aan de Regeering
voor haar plannen allen steun toe. De door
haar met niet ongelukkige hand aange
brachte wijziging in het opcenten-ontwerp
werd van dien aard genoemd, dat daardoor
groote bezwaren zijn weggenomen en het
zeer wel mogelijk schijnt te zijn geworden
)m met de Regeering mee te gaan.
In hoofdzaak hield de heer de Wilde zien
bezig niet de financieele plannen der S D.
A. P., die van den voorzitter in de Kamer
(Albarda) en die van den voorzitter buiten
de Tweede Kamer (Oudegeest).
Aan den heer Albarda, die verklaard heeft
geen inflatie te wenschcn en nog een lange
crisisperiode te verwachten, werd de per-
tinerite vraag gesteld waarom hij de voor
naamste 'punten uit het befaamde plan-
Oudegeest met de 234 millioen-opbrengst!
»- onbesproken bad gelaten. De beer Albar
da zweeg. Toen gaf de lieer de Wilde zelf
het antwoord: omdat de heer Albarda een
reputatie beeft op te houden en het zonder
linge plan-Oudegeest niet serieus te verde
digen is
Over conversie overigens het intrappen
?an een open deur sprak de heer Albarda
veel gematigder en voorzichtiger dan de heer
Oudegeest. Over het tabaksmonopolie van
den lieer Oudegeest (opbrengst 38 millioen)
zweeg de heer Albarda welsprekend. Even
eens over de andere monopolies van den
heer Oudegeest, die toch 27 millioen moes
ten opbrengen.
De Defensie kunnen we buiten beschou
wing laten, want die is voor de soc.-dem.
geen obaect van bezuiniging, maar de bedoe
ling is haar te sloopen.
De lieer Schaper werd bij deze vernieti
gende critick wat zenuwachtig en interrum
peerde, dat men over deze dingen in de Eer
sie Kamer kon praten met den heer Oude
geest. Deze uitvlucht bewees volkomen hoe
de heeren zelf met de belachelijke vondsten
van hun partijvoorzitter verlegen zitten. Ze
geneercn er zicli voor in een college, waar
niet alles ongecontroleerd en voor zoete koek
geslikt wordt, gelijk dat in de kringen der
soc.-detm. bewust of onbewust pleegt te ge
schieden.
Het bleef echter niet bij deze critiek.
Ook voorzitter Albarda kreeg zijn beurt.
Diens heffing ineens, waarvan de heer
Albarda erkende, dat zij de financieele posi
tie des lands knakt, ware fnuikend voor de
bedrijven, zou de werkloosheid sterk doen
toenemen en is dus volslagen onbruikbaar,
zelfs voor de eene maal, waarvoor zij ge
vraagd wordt.
Schuld aflossen en meteen weer leenen is
een spel, dat niet ernstig te nemen is. Men
bezuinigt er niets mee. Voor verandering
van muntstelsel is deze tijd zeer ongeschikt.
Een couponbelasting is in overweging. Wat
schiet er dan nog over van de plannen-
Albarda? Verhoogde progressie bij de ge-
mcentefondsopcenten, verhoogde dividend
en tantièmelasting, en de doode hand. Zeer
ruim gerekend brengt dat alles niet meer
dan 10 millioen op. En daarmee wil
een jaarlijkscli tekort van om te bogir
150 millioen bestrijden! De heer Albarda is
er daarmee niet af.
Hij mist echter den moed om deze ern
stige dingen aan ons volk te zeggen. Ware
hij minister van Financiën, het zou het ein
de zijn van ons staatscrediet Zijn politiek
beteekent een blinddoek voor de oogen van
ons volk, bemoeilijkt de Regeering in haar
bestuur en vormt bet grootste gevaar voor
de autonomie der gemeenten.
In de S.D.A.P. dreigt groepsegoïsme hoog
tij te gaan vieren, getuige het lot, dat ver-
schillende van haar bekwaamste mannon
hebben moeten ondergaan. Op deze wijze
wordt de democratie ondermijnd en ontslaat
het gevaar, dat sterke karakters aan het
politieke leven worden ontnomen en de
slappe overblijven
Dat spel kunnen de soc.-dem. spelen om
dat ze speculeeren op het werk en de ver
antwoordelijkheid van anderen.
Harde waarheden werden aan de roods
heeren voorgehouden en de schandelijke
volksmisleiding gedurende de laatste maan
den werd in al haar bedriegelgkheid aan de
kaak gesteld. Serieus verweer is daartegen
niet te voeren. Ook op financieel gebied mis
sen de soc.-dem. elk constructief plan. Ze
mogen blij zijn geen verantwoordelijkheid te
dragen. Moesten ze die aanvaarden, dan
viel morgen aan den dag heel hun geknut
sel bijna spraken we van zwendel ais
een kaartenhuis in elkaar. We zijn niet
zonder grond overtuigd, dat velen in lei
dende positie dit in hun hart toestemmen.
Het plan-Oudegeest neemt er niemand ern
stig; men laat maar praten en schrijven er
over en buit het uit voor de propaganda.
En verder bezitten de soc.-dem. eigenlijk
ook niets eigens, wel veel onbruikbaars en
misschien enkele dingen, die slechts slagen
bij opgaande conjunctuur in het gesmade
kapitalistische stelsel of waarin ze het m. t
de bourgeoisie volkomen eens zijn.
Dat dit alles door Mr. de Wilde zoo on
weerlegbaar cn met groote zeggenskrach» is
aangetoond, is de groote verdienste van zijn
rede. En dat niet alleen voor het parlemen
tair debat, maar ook en vooral voor de goe
de, waarachtige voorlichting van heel ons
volk.
VERSLAG
Ernstlp werden we bepaald b(1 de onmacht
van het kapitalisme door den heer DE VISSER
(comm.). Revolutionaire acties nenien toe: teiren
Rusland wordt het eenheidsfront versterkt en
de Soviets worden door een Internationalen oor-
r?rilsmerednderTaCh kaDltn,lstlsch ,mPe"
vlercn. eel tik het In Rusland reeds overwonnen
heeft. In eloelende lyriek werden de daar aan-
we^lcre zee-enInfren g-eachetst.
Ook Holland kent een catastrophalen val In
stuk zwarte reactie: èén rooftocht c
ken van het proletariaat; f:én bov<
van de bourireolsle. Op geraffineerde
den de ultkeerlnpen aan de werkloo:
tast. Alleen de communisten streden
groenen mlsdeelden, maar men liet
:eds degenen. die het scherjvst Inper-
van bestreden. Dat deed In 1922 d°
leistra, die de zittende Kamerleden deed
:elen: voor een paar Jaar verzetten ook
het plan-Welter wilde men het
naar koelle-pell terugvoeren. He'
rsverklarlng van de Regeering
i dik als oltfanl
srklaarde de he«
wHzled blHven.
een°do«
bulten behandel
irwül die van de
vlsscherö. door
rehracht.
Mr. DE WILDE (a.r.) merkt op. dat de zorg:
oor het financieel beleid alle andere onder-
verpen In de schadu-
Elerenltlk zou het tekort
lit bezuiniging: moeten worden gevonden, maar
lat kan niet. We krflgren nu bezuiniging, nleu-
Een krachtige bezuiniging Ls In het belang
van het staatscrediet en van allerlei Instellln-
ren op het gebied van onderwHs en cultuur,
llleen wie Pön durft veroorzaken, kan mls-
ichien nog veel redden en algeheele ontredde
ring voorkomen. Men moet de waarheid durven
reggen en niet het herstel tegenhouden door
Ulerlel simplistische leuzen.
Kunnen de regeerlngsmaatregelen niet tot
«tand komen, dan zal het volk het slachtoffer
vorden.
Het begrootlngstekort wtlst op de vermin
derde draagkracht der bevolking. De middelen
90 millioen teruggegaan: daarbö
hand schflnt
zün. De protectie
Mr. J. A. DE WILDE
meer cultureele uitgaven moeten worden be
zuinigd; zulke uitgaven teekenen den welstand
en dus komen ze het eerst voor beknotting in
aanmerking.
Op Defensie kan moeilijk meer beaulnlgd
worden. Men praat over bezuiniging er op. maar
om de Defensie af te breken. Feit Is. dat op
'(.gaven ln de laatste jaren meer bezu"
r.igd Is dan op anderi
taak.
Gehoopt werd. dat do<
verkregen omtrent het salarisvraagstuk.
Daarna werden de soc.-dem. financieele plan
nen besproken. Zoowel de heer Albarda heeft
die ontwikkeld als de heer Oudegeest. Waar
om. zoo werd gevraagd, heeft de heer Albarda
die geep Inflatie wil. de voornaamste punten
uit het plan-Oudegeest onbesproken gelaten In
d- Ka.ner? Het Is omdat hö een reputatie heeft
serieus te" verdedigen zt
derMngen aard.
Wat wilde dit plan?
»rder levensverzekeringsmaatschappijen.
oorts tal
Bovendien beteekei
schok voor ons staatscrediei
gulden la gedekt door het
De heer Albarda sprak ln
kleine rente-
i een open deur? De minister
e 37 millioen wilde binnenhalen. De heer
ïrda zweeg er over. En eveneens over de
tshypotheekbank. die 8 millioen moest op-
ïgen maar vr|J zeker, op grond van mr de
twaalfjarige
den Haag. nagenoeg
Wlld(
Hypotheekbank
zal opleveren. Ook een s
verzekeringsmonopolle k
En nu de heer Albarda zelf.
Verleden jaar zag hö als dilemma: onder
gang of socialisme. Nu toont htl onbeperkt ver
trouwen In het kapitalisme, ondanks de lang
durige crisis, waarmede ook hU rekent. Im
mers wil hö de vermogens aantnsten en de be
zwaren er tegen redeneert hO weg met de he-
werlng. dat ze na een crisis zich weer gauw
genoeg herstellen. HU wenscht een heffing In
eens. al geeft hU toe, dat de vermindering der
vermogens de financieele positie des lands
knakt Een heffing helpt niet op den langen
duur, ls fnuikend voor de bedrijven, vergroot
de werkloosheid en zou alleen b|j opgaande
conjunctuur kiunnen geschieden. Duurzame mid
delen levert ze in geen geval op. En die heb
ben we Juist noodlg.
De opbrengst van verhoogde progressie op
de gemeentefondsbelasting zou niet groot zün.
De heffing ls al In hooge mate progressief.
Deze tlid Is ook allerminst aangewezen om
extra-opcenten te heffen op de dividend- en
tantièmebelasting, die toch al een dubbele be
lasting Is. In Juni J.l. Is dat door den heer Al
barda zelf verklaard.
Van een belasting op de goederen In de doode
hand Is ook niet zoo heel veel te verwaohten.
Zü zou moeten worden geheven als een equi
valent der successiebelasting en zal nog meer
dan de R.K. Kerk de Ned. Herv. Kerk treffen.
Een couponbclasting Is In onderzoek.
Aflossing van Btantsschuld kan men moel-
lHk anders dan uit de gewone Inkomsten doen.
Er voor leenen. gelijk aanbevolen ls. heeft geen
zin.- Hadden we Indertijd van de overschotten
niet extra afgelost dan zaten we thans met een
en aflossing en was dus het begrootlngstekort
nog groote. Het Is dus.'met het oog op onze
thans sterk verminderde draagkracht, gelukkig
dat In goede tijden ook onverplichte aflossin
gen hebben plaats gehad.
En eindelijk het veranderen van muntstelsel.
wetenschappelijk vraagstuk, voor de oplossing
waarvan deze t(jd niet zeer geschikt ls. Boven
dien zou deze besparing moelliik kunnen wor
den gebruikt voor gewone uitgaven. Dan schie-
ihten? Zeer _rutm geschat
l5Maar de Albarda mist den moed om d
gen den menschen te zeggen. Ware hö
politiek minister van Financiën, het
teekenen het einde van ons staatscredi
politiek bindt de menschen -
elöke bestuurders e
dictatuur van bepaalde groepen.
gezet. Dat ls eer
Immers sterke
gelijke behandeling
nder de
len kant
der democratie,
aten zich een der-
gevallen. maar de
swakke karakters blU
weg. dien zij op willen, dan zullen ze op
duur de publieke financiën ten eenenmale
wrlchten. Zil speculeeren in heel hun optrt
op hei werk en de verantwoordelijkheid
anderen.
Mr. de Wilde
helpen bi) het vervullen van zön buitengewoon
'aak.
BIEREMA (lib.) zette uiteen, dat de
iota den flnanciaelen toestond nog
te gunstig voorstelt. De inkomsten zijn wel
wat hoog geraamd. Het tekort ^>p de spi
ernstig. De regeering
een sluitende begroo-
an den staat heeft
ting. De rente-garantie
en veel te lang ls g<
irgesteld belastlngverh
Hindering van koopkri
loonschaal aanbevolen.
Misschien zal in de toeko
Cumulatie bestrijden zal
Vele be
de glijdende
het belang zUr
VLIEGEN (s.d.) ontkende.
De h>
Ned. volk een
dl aagt de grootste lasten
De arbeldei
n de crisis
O.o. door middel
ls men ordenen wil op maatschappelijk
beteekent, dat meer gemeenschaps:
r socialisme. Onder burgerlijk regime blijft
i. orden In
rlsla tot crisis
niet, dan zul
VZ1 3Tb., T
dat, dan kan worden nagegaan, i
kan worden vrügcsteld.
Hoofdpunt van de rede van den heer Vllef
was de gemeentefinanciën. Hjj bestreed t
latingen in het rapport-Welter daaro-
hier en daax misschien wel eens oi
Gewenscht werd be'a
kennen. 1
tesalarlssen te
wordt de gemeentelijke
De crisis ts de schuld als hier en daar ge-
meenteflnaclfin niet ln orde zön: daarom moeten
de gemeenten door het Rtfk worden geholpen.
De heer FLORIS VOS (wilde) vond bezuini
ging net zoo noodlg als groote schoonmaak.
Maar er wordt teveel met het reactionaire pot-
■werkt »n het rapport-Weiter.
nbevolen werd handhaving
van den vröhandel en het bevorderen van werk-
De heer J. TER LAAN (s.d.) zou het staats
crediet willen gebru -n om allerlei groote
werken uit te voeren Het zich misdragende
kapitalisme wil het welvaartspeil omlaag druk
ken ondanks het feit. dat we volop kunnen
produceeren. Tegen de voornemens der Regee
ring stelt de moderne arbeidersbeweging haar
wil, zö wil niet terug.
ide werd het voornemen bestreden
In den br«
srleg trekt de Rei
motief kan zön
erd Ingediend i
De heer DE BOER (s.d.) besprak de nood
zaak van een steunregeling voor de noodiyden
do binnenschippers. Hö heeft daarop reeds vroe
ger aangedrongen. De nood ls thans onrust
barend hpog gestegen.
Onk misstanden In de schlpperö moeten wor
den bestreden. Noodlg ls de regeling der beurt
bevrachting.
De heer KERSTEN (s.g.p.) volgde als laatste
«preker.
Na de ernst der crisis te hebben geschetst
voor verschillende takken v»n volksbestaan,
wees hö op tekortkomingen der Regeering bü
dn zorg voor schippers, middenstanders en
Groot ls de werkloosheid, waarvan de govoL-
gen ten deele niet te herstellen zün. Vele Jeug
digen zullen nooit hun vak leeren. De toestand
In vele bedrüven Is slecht. Dat alles heeft ge
volgen voor de Inkomsten van rük, provinciën
en gemeenten. Misschien wordt het nog erger.
We zün gedwongen tot de uiterste zuinigheid.
De oorzaken der ellende liggen In de eerste
'n Heerlijken bouillon
als Maggi's Bouillon
kan geen huisvrouw
zóó snel en zóó goed
koop zelf bereiden.
Ze behoeft slechts
Maggi's Bouillonblok
jes te overgieten met
Kokend water.
„Zi|" Creme
werkt zacht en weldadig; Uw huid ontwaakt
tot nieuwe schoonheid onder haar aanraking
In prijzen van 2030—45 en 75 cent.
irlatan van Gods geboden. En
om ona volk te doen terug
heid doet niets. Ja maakt het
jer: Zondagstreluen. De oude
anders en ook de godsvruch-
den töd der oude republiek.
:elüke macht, up het paard geholpen. Cal-
ulltie-politiek heeft Rol
jke m
noemde
De chrlstelüke politiek ls
•erk tegen. Ook zün
ze hebben de
rd betooga. aat de Regeering slap
■lutlonairen en het buitenland, dat
standigheden la het niet geoorloofd
niet In militaire
Minister RUYS zal Dinsdai
Gemengd Nieuws.
T NACHTELIJK DRAMA TE AMSTERDAM
Over het drama dat zich in den vroegen
morgen heeft afgespeeld in de Minahassa-
straat te Amsterdam, en waarvan een man en
een meisje het slachtoffer zyn geworden, ver
nemen wy nader, dat de man op het meisje
moet hebben geschoten toen zy het perceel
wilde binnengaan, waar zij op de tweede étage
een slaapkamertje had gehuurd. Het ligt voor
de hand, dat het meisje, dat gunstig bekend
staat, heeft geweigerd de verbroken verloving
te herstellen
De schoten zyn gelost met een automatisch
pistool, waarin plaats is voor acht patronen.
Hoe de man dit wapen in zyn bezit heeft ge
kregen, heeft de politie nog niet kunnen vast
stellen
DE MOORD TE OSS
De officier van justitie te 's-Hertogenbosch
heeft het lijk van den vermoorden caféhouder
J. van der Pas te Oss vrijgegeven. De politie
zet y'verig de nasporingen voort, doch heeft
nog niet kunnen ontdekken, wat de drijfveer
van den moord is geweest.
NIEUW RECORD VAN DE „BREMEN'
De Lloyd-stoomer „Bremen" heeft een nie
record gevestigd voor het traject Cherbourg-
Ambrose-lichtschip by New-York. Deze af
stand is afgelegd in vier dagen, 16 uur en 43
minuten.
EEN ZEEHOND IN DE VECHT
Een hengelaar, die in de Vecht, nabij het
Haesterveer, een uur benoorden Zwolle, aan
het visschen was, ontdekte een zeehond, die
den kop boven water stak, op enkele meters
afstand.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
De 16-jarige zoon van den landbouwer G.
Luinge, reed met een leegen wagen, bespan
nen met twee paarden naar de Suikerfabriek
te Vierverlaten bij Groningen. Hiervoor moest
hy den >nbewaaktcn overweg by den Zuider
weg oversteken. Juist toen hy wilde overste
ken, naderde de trein en greep een van de
paarden, dat geheel vermorzeld werd. Het an
dere paard kwam met een paar ontvellingen
vry. De jongen wist nog tydig van den wagen
te springen.
EEN LICHTNETPAAL STUKGEREDEN
Te Finsterwolde reed 's avonds een zware
vrachtauto in volle vaart tegen een zware paal
van het lichtnet. De paal knapte af, waardoor
de geheele Goldhoornstreek (van Finsterwolde
tot Oostwold) in het duister kwam te zitten.
De auto werd zwaar beschadigd. Geen persoon
lijke ongelukken.
Te Dongjum (Fr.) zaten van den arbeider
diens drie kinderen, van resp. 6, 3 en lx/z
jaar, naast elkaar op een bank achter de tafel,
toen de jongste aan het tafelkleed trok, waar
op een groote kan met kokend-heete koffie
stond. De kan viel daardoor om en de kinderen
kregen de koffie over zich heen. Twee hunner
liepen ernstige brandwonden op, de kleinste
zelfs zóó, dat men voor zijn leven vreest. Het
derde kind kwam er vry goed af.
DE AANGESPOELDE VLIEGTUIGWRAK-
STUKKEN
Blijkens door de directie van den lucht
vaartdienst bij de Britsche luchtvaart-autoritei
ten ingewonnen inlichtingen moet vrijwel als
zeker worden aangenomen, dat de in de vorige
maand op onze kust aangespoelde wrakstukken
vliegtuigen deelen zijn van oude vlieg
tuigen, z.g.n. dummies, in het afgeloopen jaar
gebruikt bij proefnemingen met het afschie
ten van vliegtuigen door een catapult-inrich-
ting .aan boord van een Britsch oorlogsschip.
Radio Nieuws.
ZATERDAG 12 NOVEMBER.
Concerten. en«
18 00 Hilversum. VARA. Gronlngsch progr.
18.35 Hilversum. VARA. Gramofoonmuziek.
18.40 Hulzen KRO. Gramofoonniuziek.
19 20 Kalundborg. Oude Fransche muziek.
19.30 Hilversum. VARA. Gramofoonniuziek.
19 45 Hulzen. KRO. Gramofoonmuziek.
20.00 Hulzen. KRO. Solistenconcert.
20.30 Hilversum. VARA. Bonte A|und.
21.20 Londen R. Kamermuziek.
21 25 Warschau. Piano-recital.
22.15 Huizen. KRO. KRO-boys.
23.30 Hilversum. VARA. Gramofoonmuziek.
ZONDAG 13 NOVEMBER
8.30—9.30 Hulzen NCRV: Morgenwijding.
17.00—17.50 Hu
door oen Gemengd Vocaal Kwartet
17.5019.15 Huizen NCRV: Kerkdienst uit do
Ned. Herv. Kerk te Hantum (Fr.). (Zendings-
dienst). VoongaingerDs G. van Veldhuizen
5 Lezen: Joh. 4 31—
38. 6 Gebed. 7 Zingen: Ps. 66 2. 8 Voorlezing
van den tekst: Matth. 9 37—38. 9 Eerste ge
deelte der prediking. 10 Oogstlied. 11 Oogst-
gebed. 12 Zingen: Gez. 155 1 en 5. 13 Tweede
gedeeJ te der predi 1
Dankzegging. 16 Z
een. 18 Orgelspel
MAANDAG 14 NOVEMBER.
11.20 Knlundbcrg. Strijkorkest.
12.00 Hilversum. VARA. De Notenkrakers.
12.20 D a v e n t ry. Schotsche Studio orkest.
12.30 Hulzen. NCRV. Orgelci
helden tot Christen".
14.35 Huizen. NCRV. A- J. Herwig: Kamer
planten.
15 15 Hulzen. NCRV. Cursus knippen.
15.30 Hulzen. NCRV. Cursus atofv' sieren.
18 00 Hilversum. VARA. Voordrachten.
18.15 Hulzen. NCRV. Causerie J. Schipper.
18.30 Huizen. NCRV. Vragenuurtje.
8.00 Hulzen. NCRV. Schriftlezing.
10.0(1 Hilversum VPRO Morgen wödlng.
10.30 Hulzen. NCRV. Morgendienst Ds. N. P.
E. G. van Uchelen.
16.00 Hulzen. NCRV. Bübellezlng Ds. D. W.
Volledige programma'9 ln
de Omroepgids Duidelijke
foto's; besl verzorgd Radio
blad: 4 gld. per half jaar of
18 ct. per week Ned. Chr.
Badio Vereeniging, Voog-
lenzang, Ede Draagt bij in
de omroepkosten.
EEN PUBLIEKE VERKOOPINQ
VERHINDERD
Men schryft uit Alkmaar, aan de N.R.C.:
Dezer dagen werd in de gemeente Oude
Niedorp overgegaan tot publieken verkoop
van een landbouwbedrijf ten overstaan van een
notaris uit Obdam. Daags tevoren waren in de
geheele buurt omzendbrieven verspreid, waar
in werd medegedeeld, dat dit bedrijf verkocht
werd wegens achterstallige rente en de eige
naar, die 40 jaar daar werkzaam was geweest
dus verjaagd zou worden.
Landbouwers, aldus deze omzendbrief, be
denkt, dat dit ook u spoedig kan treffen! Weest
solidair en doet geen bod. Laten wy er voor
zorgen, dat. wy niet verjaagd worden. Wy
hebben recht, op onze bedrijven te blyven.
Mocht er een nieuwe eigenaar of huurder op
dit bedrijf komen, past. dan den boycot toe'
Tengevolge van dezen oproep waren een 30Q
demonstranten naar de verkooping getogen.
Voor den aanvang van de verkooping hield een
van de demonstranten uit Warmenhuizen een
betoog, waarby hy den bedryfsman hulde
bracht voor diens werk en het publiek opwek
te, niets op dit landbouwbedrijf te bieden.
By het lezen van de condities en voorwaar
den bleef het stil. Ten slotte werd alleen ge
boden door den makelaar, die gemachtigde wal
van den hypotheekhouder, en wien het bedryfi
huis, schuur met 4 H.A. wei- en bouwlanl
voor f 6270 werd toegtyezen
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
.(165
Maar wat was dat op zijn borst? Een
baard! Een gitzwarte baard! En zijn haar...
hij trok er aan; ook dit was stijf van ge
ronnen bloed, maar het was zwart. Jeugd,
jeugd, de heerlijke, fnssche krachtige jeugd
was teruggekomen! Hij stond op, hij voelde
geen stramheid of stijfheid meer. Zijn ge
stalte was weer rechtop en flink en hij riep
luide: o God, ik dank UI Maar daar
stokte zijn dankzegging want tusschen hem
en de blauwe lucht zag hij den Gekruisigde,
maar in veranderde gedaante. De oogen niet
meer droevig, maar vol majesteit, zagen op
hem neer en de lippen spraken: Gij zult
blijven totdat ik kom! Hij bedekte zijn
gelaat met de handen. Ja, ja. hij had zijn
jeugd terug, maar met den ouden geest en
de oude inborst, zijn jeugd, opdat de vloek
in stoffelijken zin eeuwig zou kunnen zijn!
Hij drukte de handen vast ineen, want hij
zag op eenmaal dat hij zijn veertiende ver
andering had ondergaan, en dat tusschen
deze cn de voorgaande niet het minste ver
band was. De ouderdom was voorbij gegaan
met achterlating aan de jeugd die dien
ouderdom opvolgde van al wat bij dat leven
behoord had. Het nieuwe leven nam bij den
aanvang alle lasten en alle ellenden op van
het oude. Al dadelijk, want terwijl hij zoo
te midden van de dooden stond, vlak bij
den Keizer dien hij door Nilo had laten
vermoorden, dacht hij onwillekeurig aan dp
gevolgen van zijn gedaanteverwisseling.
Zijn persoonlijke identiteit was .verloren
gegaan, en hij was opnieuw een Zwerveling
zonder bloedverwanten, bekenden of vrien
den. Tot wien kon hij zich wenden met hoop
op herkenning? Zijn hart ging uit naar Lael
hij had haar zoo lief. Gesteld hij vnd hadr
en wilde haai' in de armen nemen.«ij zou
hem afwijzen. Gij zijt mijn vader niet Hij
was oud, en gij zijt jong. En Syama, dien
hij ter oorzake van zijn gemis in zijn ver
trouwen had willen nenien 7.00 de ge
vreesde gebeurtenis in diens bijzijn had
plaats gehad.als hij züch thans aan
Syama mocht vertoonen zou de getrouwe
dienaar hem zeker verloochenen. Neen, mijn
meester was oud, zijn haar en baard waren
wit, gij zijt een jongmensch. Ga weg van
hier!.En Mohammed, wien hij behulpzaam
was geweest in hot veroveren van een twee
de Keizerrijk en van een roem, die do
eeuwen zou overleven, zocht hij Mohammed
weer op, hij zou ten antwoord krijgen: Gij
zijt niet de Vorst van Indië, mijn onverge
lijkelijke Bode der sterren. Hij was oud, zijn
haar en baard waren wit; gij zijt een jon
geling. Hier de wachtl Grijpt dezen bedrie
ger cn handelt met hem als met Balta-Ogli;
strekt hem uit op den grond en geeselt hem
totdat hij den adem uitblaast
Met dezie overdenkingen keerde ook de
oude geestkracht terug. Hij begon naar
troostgronden te zoeken.
Het is het Oordcel, zei hij met een bit
leren glimlach, maar mijn schatten blijven
en Koning Hiram is nog steeds mijn vriend.
Ik heb mijn ondervinding van meer dan
duizend jaren en tevens mijn jeugd terug.
Ik kan de menschen niet beter maken en
God wijst mijn diensten af. Toch zal ik
naar een nieuwe gelegenheid zoeken. Dc
aarde is rond en aan de andere zijde moet
een andere wereld liggen. Misschien kan ik
een stoutmoedigen geest vinden, die de reis
wil meemaken en met mij op ontdekkingen
gaan, iemand wien de Hemel meer genegen
is dan mij. Maar deze olek, waar de oude
vastelanden samenkomen, laat ik met miju
afscheidsgroet den vloek van den vervloekte
na. Begeerd door de volken zal zij ten eeuwi
ge dage een last voor hen zijn.
Daar viel zijn oog op Nilo, die onder de
dooden lag. Hij herdacht met aandoening
de toewijding van den neger en schoof alles
op zij, om te onderzoeken, of zijn hart nog
klopte. Ja waarlijk, hij leefde nog. Vervol
gens verruilde hij zijn jas en mutsje voor
een tulband en een mantel van beestenvellen
zocht een werpspies, en slenterde zoo uitgo
dost de stad in. Had hij in vroeger jaren
Konstantlnopel door de Christenen geplun
derd gezien, thans wilde hij er de Moslims
zien huishouden.
De vergelijking zou hem misschien nog
meer troost brengen. (Volgens de oudste
legende was de wandelende Jood ongeveer
dertig jaar oud, toen hij op den weg naar
Golgotha den Heiland in 't aangezicht sloeg.
Aan het einde van elke honderd jaar valt
de man die niet sterven kan in een diepen
slaap, gedurende welken zijn lichaam ver
jongt en weer wordt wat het was, toen de
vloek werd uitgesproken. In alle andere
opzichten blijft hij onveranderd).
NEGENENZEVENTIGSTE HOOFDSTUK.
Mohammed ln de Santa Sophia.
Graaf Corti reed zoo snel mogelijk naar
het paleis der prinses, en wel mocht hij zöcli
haasten, want de Turken hadden zich door
de christenvloot heengeslagen en stroomdan
de stad in door do S. Pieterspoort, welke
dicht bij het paleis der prinses was.
Reeds waren de plunderaars aan het werk.
Meer dan eens reed hij langs groepen sol
daten, die huis in huis uit liepen, om te
zien welk het meest de moeite van het plun
deren zou loonen. Ook gansche troepen woes
telingen, zich vermeiende in het bezit van
hun gevangenen, meest vrouwen en kinde
ren, gebonden aan de handen en onbarm
hartig voortgedreven. De jammerkreten en
smeekgebeden dier ongelukkigen ontroer
den den graaf tot in de ziel; hij zou niets
liever gedaan hebben dan ze tc bevrijden,
maar hij had zijn beste krachten gegeven
om met de stad ook hen te bewaren voor
het vreeselijk lot dat hen getroffen had
Het had hom niat mogen gelukken: hij zou
nu dankbaar zijn, zoo hij zijn woord kon
houden aan de vrouw die hem wachtte.
Daar de plunderaars hem ongemoeid lieten
sloot hij oogen en ooren voor hun wreed
heden en spoedde zich voort.
De wijk waar de prinses woonde was
reeds door de Turken bezet. Met doodelijken
angst in 't hart sprong hij, bij 't paleis ge
komen, van 't paard en ijlde naar binnen.
De kamers waren ledig. Kwam hij te laat?
of was zij reeds in de Santa Sophia? Hij
vloog naar de kapel en dankte God en
Christus en de Heilige Maagd, allen in éen
adem, want daar stond zij voor hot altaar,
omringd van haar huisgezin. Sergius stond
naast haar evenals de prinses volkomen
kalm. Een witte sluier bedekte haar schou
ders, verder was zij geheel in 't zwart.
Prinses, zei de graaf, zoo ge nog mee
wilt gaan nuar de Santa Sophia, haast u
Wij zijn gereed, luidde haar antwoord
Maar zeg mij eerst hoe het met den Kei-
De graaf boog het hoofd.
De Keizer is alle verdriet en moiite te
boven; zijn ziel is bij God.
Haar oogen schoten vol tranen, zij wenode
zich al naar het altaar en zei zacht: 0 Hei
lige Moeder neem zijn ziel in uw 4eedere
hoede en wees ook met mij, die niet weet
vvi'ik lot mij wacht.
De jonge vrouwen die haar omringden
kenden haar snikken en gesmoorde jammer-
kla<hten niet bedwingen. De graaf onistel'b
niet weinig toen hij de hoofden telde. Zij
w>-en twintig in getal. Allen waren ge
sluierd, maar aan haar houding en kleeding
kon hij toch gemakkelijk zien, dat zij van
hooge geboorte waren. Welk een kostbare
1 uii voor de woeste horden! Hoe zou hy
haar veilig in de kerk krijgen en ze daar
verdedigen? Hij was gewend Krijgskundige
vraagstukken te ontwarren, daarbij snel i:i
't nenien van een besluit, maar dit was een
zeer moeilijk geval. Hij wist werkelijk niet
wat hij doen moest.
Graaf, zei de prinses, ik plaats mij-
zelve en deze mijn zusters in 't ongeluk
onder uw ridderlijke bescherming. Nog één
ontbreekt Ga, Sergius en breng Lael hier.
Nog een! riep Corti onwillekeurig. Heer,
help m:jl
En hij werd verhoord, want hij kreeg een
kostelijken inval. Prinses, riep hij, de Tur
ken zijn in de stad. Ik kwam reeds gansche
troepen gevangenen tegen en zij schenen
elkanders eigendomsrecht te eerbiedigen.
Misschien zullen zij voor mij niet minder
wellevend zijn. Laat daarom spoedig nog
eenige sluiers komen, opdat ik de dames
twee aan twee vastbind, want gij moet allen
te voet meegaan alsof gij mijn gevangen-n
zijt.
De sluiers werden gehaald en de prinses
bond haar bevende gezellinnen twee aan
twee, terwijl zij zelf met Lael een paar
vormde. Sergius werd wat steviger vast
gebonden aan den ouden Lysander, cn zoo
gingen zij gezamelijk op weg.
Zoodra zij op straat waren werd haar
eerst recht duidelijk in welk een toestand
zij zich bevonden, en lieten de armen den
vrijen loop aan haar tranen.
De graaf reed voorop, vier van zijn Ber
bers reden ter weerszijden, Hadifath sloot
den trein. Een touw, waarmee het eersto
paar aan het laatste was verbonden, ont
brak alleen nog maar om de gelijkenis vol
komen te maken met de werkelijke slaven
troepen, die tezelfder tijd door de stad ver
voerd werden.
De droeve stoet kwam herhaaldelijk plun
derende soldaten tegen. Eenmaal hield men
den graaf staande, 't Was een aanzienlijk
man met zijn gevolg, die hom in de Turksrlm
taal geluk wenschte: Wel vriend, wat hel.t
gij een kostelijken buit. Ik bied twintig
goudstukken voor deze, (hij wees op da
prinses die hem gelukkig niet verstond) en
vijftien voor die andore.
t (Wordt vervolgd).'
