Vrijdag 11 november 1932
eerste blad pag. 3
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Overschie (2de pred.pl.),
de Wit te Leidschendam. Te Bergpim, F.
f. J. Brümmer te Hengelo (O.). Te Water-
pdkerkje, cand. G. van Yperen te Vlaardingen
GEREF. KERKEN
setal: Te Oudshoorn (gem. Alphen
L d. Ryn), M. P. Feringa te Moerdijk e:
g. Visser te Noordvvijk-Binnen.
oepen: Te Dintèloord, cand. P. H.
Ifolfert te Terneuzen.
CHR. GEREF. KERK
oepen: Te Baarn, J. W. van Ree te
BW AFSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
lIJ Men schrijft ons:
rafc C a n d. E. A. v a n Es, van Leeuwarden,
oopt Zondag 11 December a.s., intrede te doen
1 a% predikant der Gerei. Kerk van Warns, na
èvestiging door zyn vader, Dr. W. A. van
is, van Leeuwarden.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Door het Prov. Kerkbestuur van Gelderland
n06 Evangeliebediening in de Ned.
(ervormde Kerk toegelaten de heer J. J. Ver-
....enius te Heerde (G.), Theol. cand. aan de
vHijksuniversiteit tc Groningen.
VGp Het Prov. Kerkbestuur van Zuid-Holland
eeft tot de Evangeliebediening in de Ned.
lerv. Kerk toegelaten de heer J. Bronsgeest,
IT lauritsstraat 9 te Leiden, Theol. cand. aan de
Ri scifijksuniversiteit te Leiden.
Door de Classis Workum zijn peremptoir
an,-eëxamineerd en toegelaten tot den dienst des
en ^er Sacramenten in de Geref. Ker-
rpfTfl,en de hesren C. Bos te Leeuwarden, beroepen
epêrired. te Oudega (W.), en E. A. van Es. te
beroepen pred. te Warns.
De Classis Dordrecht heeft na peremptoir
eeocamen toegelaten tot de bediening des
BritPoords en der Sacramenten in de Geref. Ker-
den heer H. G. Meynen te Dordrecht, be-
Zuioepen predikant te Papendrecht.
land JUBILEA
ucht D s. L. Schutte, predikant der Evang.
frtuth. Gemeente te Amsterdam, heeft gisteren
25-jarigen arbeid in de hoofdstad mogen
tand Ter receptie werd hij namens een huldi-
roogpgscomité door den heer J. W. Th. Beek,
toegesproken wegens zijn nauwgezet-
r°ogen en vealzijdigen arbeid. Hem werd hierbij
langeboden een tweetal schilderijen: van Oscar
barsen (Deen) „Jezus met de Samaritaansche
frouw" en van F. Langenberg (Nederlander)
ien Amsterdamsch stadsgezicht. Voorts waren
janwezig om den jubilaris te complimenteeren
bs. F. Voges, van Amsterdam, namens den
1 uKerkeraad, en Ds. H. L. Boerlijst, van Am-
1 utferdam, namens de Synode.
Ds. Schutte hoopt Zondagmorgen in de Spui-
een gedachtenisrede te houden.
9 uj
VERKIEZINGEN
In de Ned. Herv. Kerk.
Dordrecht. Voor 24 gemachtigden tot
'iet Kiescollege. Uitgebracht 2206 geldige stem
i 'men. De candidaten der samenwerkende drie
rechtzinnige kiesvereenig:ngen kregen 803
-stemmen, die van de afzonderlijk aftredende
Rechtzinnige kiesvereeniging „Waarheid en
T'Siyréde"-283, en'die van de samenwerkende vrij-
«[ggtinnige kiesvereenigingen te zamen 1093, dus
1.28,3 ij na de volstrekte meerderheid. Herstemming
2.74^olgt tuSschen alle candidaten, behalve diè van
'•67IWaarheid en Vrede".
2ij9| Rijswijk (Z.-H.). Voor 5 gemachtigden
2!28lot het Kiescollege. Aantal stemgerechtigden
f.llruim 1800. Uitgebrachte stemmen ruim 1400.
I2.40f{erkozen zyn de vrijzinnige candidaten met
755764 stemmen. De éénige candidaat van
N 5 «en Geref. Bond verkreeg 616 stemmen, tei. „1
de vier overige rechtzinnige candidaten 589
596 stemmen bekwamen.
lfi.26 KERKBESTUREN
Als lid van het Prov. Kerkbestuur van Gel-
er 1 and der Ned. Herv. Kerk, treedt 1 Jan.
1933 op Dr. J. H. Semmelink, predikant te
Almen, en wel in de plaats van Dr. J. van
13.58 porP( van Gendringen, die niet meer herkies
baar was.
KERKVISITATIE
Ter jongste vergadering van de Classis
Apeldoorn der Geref. Kerken brachten Ds.
Goris, pred. bij de Geref. Kerk van Apeldoorn
f' en een van de kerkvisitatoren de vraag ter
0D. sprake of een kerkvisitator gerechtigd is
sage der boeken te vorderen. De Classis
hoemde een commissie bestaande uit Ds. Goris,
,"r Ds. M. van Alphen te Voorst en ouderling
r F. W. Wielenga, om haar op de 25 Januari a.s.
ie houden volgende vergadering daarover van
sin- faPP01^ dienen.
er" ÓNGEWOON PREDIKANTSHONORARIUM
In een tuinbouwdorp, aldus meldt „de
==s Zeeuw", was een vereeniging, die een predikant
IUitnoodigde om voor haar op te treden, maar
in. haar invitatiebrief moest schrijven, dat de
Kas leeg was. In verband daarmee bood zij als
honorariumeen aantal zakken puik-beste
aardappelen aan. De uitnoodiging werd aange-
liomen.
DE DANSENDE DOMINEE
i In Jutland, zoo vertelt „Berlingske Ti
lden de", is er gestemd over de vraag hoe een
predikant zich behoort te gedragen. Op een
bruiloft in Engbjerg bij Lamvig. bevond de
'dominéé zich onder de bruiloftsgasten en des
iavonds behoorde hij tot de ijverigste dan
sers. Hij danste in hemdsmouwen en wit
it, zijn jas hing in de garderobe. Dit wek
te eenige ergernis en ten slotte werd er over
gestemd in de gemeente of een dominee op
een bruiloft in hemdsmouwen en wit vest
mag dansen. Er waren 97 stemmen, die deze
vraag bevestigend, 12 die haar ontkennend
beantwoordden.
x HERDENKING
Te Houtrijk (en Polanen) is het 80-jarig
bestaan der Ned. Hervormde Gemeente her
dacht. Ds. B. Baljon, aldaar, hield een gedach
tenisrede.
INRICHTINGEN TE DOETINCHEM
Ds. H. Visser, predikant-directeur der Chr.-
Phil. Inrichtingen te Poetinchem, ontving van
N.N., een gift van f 500, als dankoffer voor de
voorloopige opleiding van predikanten te Doe-
tinchem.
De Jaarvergadering der Vereeniging tot
voorloooige opleiding van predikanten (in de
Ned. Herv. Kerk) wordt Donderdag 24 N'ov.
a.s. te Doetinchem gehouden.
OVERGANGEN NAAR HET
PROTESTANTISME
In de Oekraïne ontwikkelt zich sinds
eenige jaren een steeds sterker wordende
Protestantsche beweging. Eerst waren het er
honderden, toen duizenden, thans zijn het
er tienduizenden, die tot het Protestantisme
overgaan.
De secretaris van den Oekraïnschen Zen
dingsraad tc Stanislau. een voormalig R.-K.
theoloog, thans Protestantsch predikant,
meldt ons uit de laatste dagen o.a. den i
gang van twee geheele dorpen. Van
het 3100 inwoners tellende dorp Hanusiwei
hebben alle inwoners, oud en jong, zich voor
de overgang aangemeld. Men zal trachten
daar ook de oude kerk voor den Protestant-
schen eeredienst te gebruiken.
In het stadje Nyzni hebben 3200 inwoners
tezamen met den priester llorin hun toetre
den tot de Protcstantsche Kerk gemeld. En
de aanmeldingen van kleinere getallen zijn
er regelmatig.
Het is een volksbeweging geworden, die
opkomt voor eenvoudige bijbelsche gods
dienstoefening in de landstaal en de ortho
doxe mis en liturgie verwerpt.
Van de zijde der godloczen ziet men de
beweging met leede oogen: de godloozenpro-
paganda immers, wordt teruggedrongen.
BIBLIOGRAFIE OVER DEN BIJBEL
De hoer P. H. Muller, die in het Chr. Let-
terk. tijdschrift „Opwaartsche Wegen", zoo
als hekend is, een reeks biografieën publi
ceerde betreffende het werk van Nederland-
sche auteurs, bereidt thans de publicatie
voor van een bibliografie in boekvorm, waar
in systematisch gerangschikt, opgebouwd
zal worden, al wat in boekvorm in Neder
land tusschen 1882 en 1932 is gepubliceerd
over den Bijbel, bijbelsche personen en
derwerpen, alsmede over Christelijk geloof,
Kerkgeschiedenis etc.
Deze arbeid, waaraan hij sinds geruimen
tijd bezig is. zal vermoedelijk nog dit jaar
gereed komen. Het ligt in de bedoeling, eer
lang in een tweede deel een opgave bijeen
te brengen van hetgeen in een zeker getal
tijdschriften over dezelfde materie is gepu
bliceerd gedurende hetzelfde tijdvak. Het
werk is door den samensteller ter hand ge
nomen met de bedoeling, de studie van den
Bijbel en het Christelijk geloof een handrei
king te doen.
EVANGELISATIE
Onder Methodisten en Presby
terianen. In „The Banner" lezen we
mededeeling van den medewerker Ds. E. J.
Tanis, pred. eener Chr. Geref. Kerk te Chica
go, dat hij Zondagavond 16 October jl. een
godsdienstoefening leidde in een Methodisten-
kerk te zynent, waarvan de kerkgangers
75 procent Methodisten waren. Deze kerk
gedurende vier jaren gesloten geweest e
eenigste andere kerk in dit stadsdeel stond
ook reeds eën tijdlang ongebruikt.
Ds. J. R. Brink, de predikant voor de Evan
gelisatie vanwege de Chr. Geref. Kerk, was
met de leiders der Methodisten-groep overeen
gekomen Zondagavonddiensten te organisee-
ven, waarin dan ook Chr. Geref. predikanten
zouden optreden. Ds. Tanis trad nu in de
tiende Zondagavondsamenkomst op. Blykens
de opkomst en de opmerkingen werden deze
dienoten zeer gewaardeerd. De Chr. Geref.
predikanten beluisterend, zei men in jaren
jaren niet zulk een soort van prediking ge
hoord te hebben. Het Woord Gods, den gods
dienst van geloof en bekeering, was voor d<
saamgekomenén nieuw en maakte op hen een
grooten indruk.
In Hebron (Indiana) was de Vereenigde
Presbyteriaansche Kerk, in hoofdzaak uit
Schotten bestaande, de laatste jaren vacant.
Op voorstel van den Evangelisatie-predikant
der Chr. Geref. Kerft om predikanten van
laatstgenoemde Kerk voor predikatie uit
noodigen, werd terstond aanvaard, temeer
dat enkele Geref. en Chr. Geref. gezinnen,
daar wonend, zich met de Schotsche Presbyte
rianen hadden vereenigd voor godsdienstoefe
ning en andere godsdienstige actie. Een Pres-
byteriaansch ouderling, zei, dat het Schotsche
volk van de preekwijze der Chr. Geref. predi
kanten houdt. De kerkdiensten worden dan
tok, als zy er optreden, uitnemend bezocht. In
de omgeving wonen honderden Schotsch-Iersche
Presbyterianen, koloniseerende boeren, en het
is mogelijk dat een groot deel hunner voor
Kerk en godsdienst teruggewonnen worden.
Ds. Tanis knoopt aan deze mededeelingen
nog de opmerking vast, dat de predikanten der
Chr. Ref. Church van Noord-Ameriika zich voor
liun Calvinisme en hun preekwijze niet behoe
ven te schamen. Het onderwijs uit Gods Woord
over zonde, zaligmaking en een geheiligd le
ven is noodig en er zyn nog groote volksj
pen die daarnaar hongeren. Het arbeidsve
uitgestrekt en de overcomplete candidaten
tot den H. Dienst zouden op dit terrein van
Evangelisatie nog uitnemend werk kunnen
verrichten-
ZENDING
Herrnhutte r-Z ending. „Ons Surina-
ie", het Zendingsblad uit de Evang. Broeder
gemeente, is ditmaal geheel gewyd aan het
Zendingsfeest van 26—29 September jl. Op
eenvoudige en tevens keurige wijze wordt
slag gegeven van de herdenking van 200 jaren
Zendingsarbeid vanwege de Hernhutters. Tal
van illustraties geven een gewaardeerde
wisseling in den tekst. Een en ander zal niet
alleeen als aangename herinnering, maar ook
als beteekenisvol feitenmateriaal gaarne
waard worden.
Onder de Joden. De 71ste jaarverga
dering der Ned. Vereen, onder Israël, Dinsdag
15 November a,s.. in het Zendingshuis aa
Andrieszkade te Amsterdam te houden o
leiding van Ds. G. Mansvelt, van Utrecht, be
duidt tevens den aanvang der werkzaamheid
als zendeling onder de Joden van den heer P.
W. Cohen, voorheen stafkapitein van
Leger des Heils. Zondagsavonds te voren hoopt
Ds. P. J. de Jong, Ned. Herv. predikant te
Amsterdam, in den dienst in de Nieuwezyds-
kapel den heer en mevrouw Cohen kerkelijk te
bevestigen. Ook Dr. W. ten Boom, te Hilver
sum, voert dan het woord. Dinsdagsavonds, na
afloop der jaarvergadering, vindt de eigenlijke
inleiding tot het werk plaats. Ds. G. Mans-
velt zal den heer Cohen inzegenen als zende
ling onder Israël. Verschillende predikanten
nemen aan de handoplegging deel. Zendeling
Cohen en Ds. W. van Limburgh, Ned. Herv.
predikant te Amsterdam, voeren mede het
woord
Een Roomsohe luchtvloot. Het
roomsch-kath. orgaan „Die schonere Zukunft"
in Oostenryk verneemt uit Rome, dat de paus
binnenkort een oproep richten zal tot de R.-K.
van alle landen, teneinde een fonds te vormen
tot aankoop van een luchtvloot ten dienste der
Zending. De bedoeling is. naar het blad uit de
zelfde bron verneemt, een vloot aan te schaf
fen van niet minder dan 550 vliegtuigen.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. H. J. VAN ANKEN.
De bijna 88-jarige Prof. Dr. H. J. van Anken
te Zeist hoopt 16 Nov. a.s. te herdenken, dat
hij 60 jaar geleden te Groningen hoogleeraar
werd. Hy is 8 Dec. 1844 geboren, promo
veerde op 25-jarigen leeftijd te Groningen,
en werd daar 2 jaar later hoogleeraar in
Dierkunde, Anatomie, Geologie en Palaeon-
tologie. De groote brand, waarbij de academie
en zijn biologische verzameling vernield
werden, greep hem zoo aan, dat hy toen zyn
functie neerlegde.
Prof. Dr. J. G. APPELDOORN
Prof. Dr. J. G. Appeldoorn, hoogleeraar aan
de Gem. Unibersiteit en het Doopsgezind
Seminarie te Amsterdam, die de wijsgeerige
inleiding tot de godsdienstwetenschap doceert,
wordt morgen, 12 November. jaar.
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT
I r. J. II. T h ij s s e, directeur van het Wa
terbouwkundig laboratorium te Delft heeft
voor het Civiel- en Bouwkundig Studenten-
Gezelschap „Practische Studie", in het ge
bouw voor Weg- en Waterbouwkunde der
Technische Hoogeschool een lezing gehou
den over het in aanbouw zijnde laborato-
Onder de talrijke aanwezigen werdien op
gemerkt hoogleeraren, zoowel van de afdee-
ling der Weg- en Waterbouwkunde als vj
de Bouwkunde, assistenten en studenten.
S. S. R.
Te Leiden is het bestuur der afdeeling
van Societas Studiosorum Reformatorum aldus
raamgesteld: J. He'd, praeses; N. Ie Grand,
abacb'.s; mej. A. M. Nykamp, quaetrixj J.
Gispen en W. Hogervorst,
ONDERWIJZERSBENOEMING EN.
Apeldoorn (Herv. School, Doggersbank
36, hoofd H. J. Raat Jzn.), mej. M. W. A.
van Loenen te Apeldoorn.
Hoensbroek (2de Herv. School, hoofd
A. Verhoeff), F. W. Nolting te Lutterade.
Voor tydelyk.
RUIME KEUZE
Te Rotterdam-Zuid (Vreewyk) hebben
voor de betrekking van onderwijzer (es) ai
op 1 Maart a.s. te openen School voor Chr.
Volksonderwijs niet minder dan 184 (honderd
vier en tachtig) sollicitanten zich aangemeld.
NIEUWE CHR. SCHOLEN
Te Ernst begeert men een Chr. School.
Het Gemeentebestuur van Epe (G.) weigerde
de gevraagde medewerking, om den financi
eelen toestand der gemeente. Ged. Staten heb
ben het desbetreffend weigerend Raadsbesluit
vernietigd.
PROMOTIE?
de „met lof'.
ACADEMISCHE EXAMENS
R.K. HANDELHOOGESCHOOL TE TILBURG.
GeslaagdHandelswetenschappen: cand.-r
heer W. H. Hijmans. te Eindhoven.
Al RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
Indologie: econ. doet. ex., do heer J. van Baal
te Schevenlng<
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
slaagd: Rechtswetenschap: cand.-ex., de heer
Anotheker:
te Heer (L.)
THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN. Ge
slaagd: Godgeleerdheid: cand.ex., de heer E.
Teunla te Enschedé.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Ge
slaagd: Klass. Letteren: cand.-ex., mej. M. S
van den Berg.
Rechtswetenschap: cand.ex.. de heer J. Kostet
Geneeskunde: doct-ex., de heeren E. W. van
Albada, J. Tuckkermann en J. L. Slkkema.
EXAMENS-WISKUNDE
DEN HAAG. 10 Nov. M O. Akte K 3. Gesl df
heeren F. Th. Vaessen te Slttard en H. Vissei
te Bussi
EXAMENS-NATUURKUNDE
DEN HAAG. 10 Nov. M. O. Akte K 3. Geëx. 2.
gesl beide cand.. nl. de dames C. Klinkenberg
te Den Haag en N. E. C. AL LUpcke te Hooger -
heide.
EXAMENS-GESCHIEDENIS
AMSTERDAM. 10 Nov. M. O. Akte K 8. Geëx.
1 cand., niet geslaagd.
EXAMENS-P AEDAGOGIEK
Bergen (N.-Br.) en M. Israël te Am
sterdam.
EINDEXAMENS-KWEEKSCHOOL
Aan de verschillende soorten an Kweekscho
len voor onderwijzers en onderwijzeressen werd
in 1932 eindexamen afgelegd door gezamenlijk
943 mann. en 1344 vrouw. cand. Aan 869 mann.
cand. en aan 1254 vrouw. cand. werd de onder
wijzersakte uitgereikt. Er slaagden dus 92
van de mann. en 93 van de vrouw. cand.
Voor de Rijkskweekscholen waren de aai
tallen: geëxamineerd 245 mann. en 323 vrout
cand.: geslaagd 221 mann. en 292 vrouw, can-
of resp. 90% en 93
Gemeentelijke Kweekscholen: geëxamlneea
.en 126 vrouw cand.; geslaagd 86
geëxamineerd
w. cand.: geslaagd 238
w. cand. of resp. 94 en 93
den 1881 van de 2029 cand.. In 1930 slaagden
1875 van 2019 cand.. In 1929 sh agden 206o van
2237 ca.nd. en in 1928 slaagden 2322 v»n de
EXAMENS STOOMVAART
DEN HAAG. 10 Nov. Gesl. voor
nan gr. stoomv., de heer G. Roda;
tuurman ld., de heer J. Bonne.
LICHAMELIJKE OEFENING
KORFBAL
DE C.K.B.-COMPETITIE.
Programma voor morgen.
Amstelland.
Amstelveen: VIOS IWartburgia I.
Zuid-Holland (Zuid).
Rotterdam: Hollandia II—Blauw-Wit I.
VOETBAL
DE R.C.V.B.-CCMPETITIE.
Programma voor morgen.
Klasse L
Schiedam: IIBS IDVV I.
Rotterdam: RCK I—Unicum L
Schiedam: Pro Patria IOranje Wit I.
Maassluis: Excelsior IZwart-Wit I.
Klasse Ila.
Schiedam: Stormvogels IZwaluwen I.
Rotterdam: VVO I-GWB.
Rotterdam: TTBBV A I.
Rotterdum: ODS—DOS I.
Oud-Beijerland: Steeds Hooger ISH I.
Klasse ITb.
Rotterdam: Condors IOdiveo.
Rotterdam: SSS-VVS I.
Overschie: ZO—OOV I.
Capelle a. d. IJssel: CentrumWIA I
R c s. Klasse I.
Rotterdam: DVV II—Unicum II.
Rotterdam: Eendracht IZwart-Wit Ih
Res. Klasse II.
Rotterdam: Zwaluwen IIWIA II.
Delft: Vitesse II—Stormvogels IL
Schiedam: VVS II—VVO II.
Rotterdam: Unicum IIIZO III.
Vlaardingen: BVA IISteeds Hooger II.
Res. Klasse III.
Rotterdam: Unicum IV—Eendracht IIL
Rotterdam: SH IICondors II.
Rotterdam: WIA III—TOG.
Rotterdam: DOS IIIZwaluwen III.
DE C.N.V.B.-COMPETITIE.
Programma voor morgen.
District Utrecht
Amersfoort: Z. en S. Doto I
Utrecht: MBV—Blauw-Wit L
Utrecht: DVV I—CJVV I.
Klasse II.
Utrecht: Desto II—CJVV II.
Utrecht: Doto II—EDO L
J unioren.
Utrecht: Desto-CJVV a.
District Zwolle.
Klasse I.
Meppel: MJV IVolharding I.
Meppel: Sparta I—Quick I.
Kampen: Go Ahead I—Zwaluwen I.
Kampen: DOS IBe Quick I.
Klasse II.
Nunspeet: Volharding II—DOS II.
Elburgl Quick II—Be Quick III.
Ittersum: Be Quick II—Stormvogels I.
Zwolle: CSV II—Elb. boys I.
District Twente-West.
Klasse I.
Nijverdal: Volharding I—Excelsior I.
Vriezen veen: WE IDES L
Hulzen: HVV I—Sparta I.
Klasse II.
Rijssen: Sparta II—Volharding II.
Klasse III.
Nijverdal: DES IIExcelsior III.
Enter: Ent. Boys IIVIOS I.
District Noord-Holland.
Hoorn: Zwaluwen I—Dindua II.
Amsterdam: DVV IIDVV I,
District Drente.
Beilen: DOS I—UDI I.
Holl. Veld: HSC I—UDI II.
District Friesland.
Sneek: Oranje-NassauV. en K.
Franeker: VitesseZwaluwen II.
Leeuwarden: Zwaluwen IHMS.
District Twente-Ooat.
Glanerbrug: Sportlust IAchilles I.
Enschedé: Achilles II—Borne I.
Hengelo: JulianaSparta II.
Borne: Borne IIAchilles III.
Enschedé: Sparta III—Sportlust I.
ECONOMIE EN FINANCIEN
BINNENLAND
NIEUWE LEENING NOORD-HOLLAND
De financieele positie der Provincie
In aansluiting op het bericht, dat de Provin
le Noord-Holland een 41% leening. groo
10.000.000 zal aangaan, welke leening wordt
uitgegeven door de Incassobank, R. Mees en
"jonen, en Heldring en Plerson, kan nog het
ilgende worden medegedeeld:
De dienst 1931 zal naar de thans bekende ge-
;v«ns, sluiten met een batig saldo van ruin
800.000, dat echter wegens nog te ontvangen
uitkeeringen van opcenten op de rijksbelastin
gen vermoedelijk nog tot ruim 1 millloen za
oploopen. Het komt ten goede aan den dienst
1934. Aan den dienst 1933 komt het batig saldo
goede van den dienst 1930, ten bedrage van
>7.455. De dienst 1932 is eveneens met een
batig saldo geopend. Het bedroeg f 1.867.137.
trent den afloop van dezen dienst la het niet
ïelljk voorspellingen te doen. Zij sluit
ijk eerst op het einde van het volgende
desbetreffende begrooting is echter slui
gemaakt zonder aantasting van het fonds tot
gedeeltelijke resea-veerlng van batige saldi. Uit
dit fonds is f 900.000 geput ten bate van den
dienst 1933. Het bedraagt thans nog 1 millloen.
Voor onvoorziene uitgaven is op de begrootin
gen voor 1931. 1932 en 1933 reap, f 958.867,
f 849.330 en f 742.977 geraamd.
De provincie telde op 31 Dec. 1931 1.537.680
woners. Voor de dienstjaren 1924 tot 1930
erden geheven 20 opcenten op de hoofdsom
en der grondbelasting (zoowel voor de ge-
-in)
opcenten op de
logensbelastlng. Voor de dienstjaren 1931-
bleef de eerstgenoemde heffing onveran
derd. De tweede kwam te vervallen en de op-
oenten op de hoofdsommen dea- inkomsten-
vermogensbelasting werden achtereen volgei
op 11 en 16 gebracht
GEMEENTE ARNHEM
Leening van ƒ1,100,000 iVz
obligaties tegen 99
De inschrljvnig op 1.100.000 nominaal 4J
obligatiën ten laste van de gemeente Arnherr
ln stukken van 1000 nominaal zal zijn open
gesteld op Woensdag 16 Nov. a.s., tot den koers
van 99 bij de Amsterdamsche Bank N.V..
Rotterdemsche Bankvereen. N.V., belden te Am-
iterdam, de Rotterdamsche Bainkvereen. N.V. er
/an Ranzowsbank N.V., en bij den gemeente-
>ntvanger te Arnhem.
De leening is uitgegeven krachtens besluit
'an den gemeenteraad van Arnhem van 7 Nov.
1932 en is goedgekeurd door Ged. Staten van
Gelderland. De :eening is aflosbaar van 1933 af.
uiterlijk ln 39 JaarliJksche termijnen.
BANK VOOR NEDERL. GEMEENTEN
Uitgifte van 2>/2 millloen 4Va
obligaties a 98ya
De Rotterd. Bankver., Heldring en Plerson,
R. Mees 'en Zoonen en Pierson en Co. berichten,
dat zij de Inschrijving openstellen op 2.500.000
4J schuldbrieven ten laste van de N.V. Bank
voor Nederlandsche Gemeenten, in stukken van
1000 en 500 nominaal, op Dinsdag 15 Nov. 1932
98* Betaling Vrijdag 2 Dec.
62.500 per ja»
k pari ln 40 Jarer
ivragen binnenkomen.
KEULEN EN FRANKFORT
Commissies van Advies ingesteld
Te Keulen en Frankfort hebben vergaderingen
in houders van schatkisbtlljetten dier steden
laats gevonden. Naar bekend werden de schat
teden por 1 October j.l.
;nlang beraadslaagd wat
loem Tenslotte
acclamatie besloten Mlnlsterlaldlrt
Advies. Er Is namens de ste
lt nl hot mogelijke zal worden
edlgen. Tenslotte
erklaard dj
gedaan om credl
lieoft Dr Bail verklaard, dat hij zijn functl.
de schulden o
en openbare licl
?en regeling ge>
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
HOOVER VERSLAGEN
ROOSEVELT STAAT VOOR EEN
ONTZAGLIJKE TAAK
NAAK WETTELIJKE STAATSGREEP
IN DUITS CHLAND?
9 November
Hoover is verslagen en Roosevelt is I
sident van de Vereenigde Staten benoe
aftredende president heeft ..bad luck"
hoe langer ho<
heeft echter de
tals bestaand pre
belangrijk heeft ingeboet) ijverde hij
d-at de industrieel en J-~ ---
zooveel mogelijk i
den teruggang van het bedrijfsle-
mogelijk te keeren. De crisis stoor
zijn eigen loop
versterkt door de politieke tegenstellingen
Europa en per saldo ln de geheele wereld, i
concerns dile op advies van Hoover niet tijd
hebben ingebonden, werden het kind van
rekening en zoo ging het bergafwaarts
bergafwaarts in materieelen zin. bergafwaar
in de waardee-rlng voor den president. HIJ
nü gevallen; en Roosevelt zal zijn moelUJl
plaats innemen. Uit economlseh licht bezl
i diep economisch verval zich i
bovi
Wanneer de crisis op
..aar einde nadert
nag dit tooh wel in de vierjarige periode
lomlsch gebied staat Roosevelt
Hoover heeft ki
op het moment vraagt het oorlogs-
chuiden-vraagstuk
hebben van het Japansche avontuur in het
Oosten: moet er beslist worden over verlaging
i de regeeringsvi
antwoordelijkheid draagt, wordt het vraagst
geheel anders. Lagere invoerrechten ln Amerika
- - - •ijvisjhel
geringer win:
i den Oceaan nog
nog heel wat geconfereerd
moeten worden, voordat ook hier afdoende be
slissingen zullen kunnen worden genomen.
Ditzelfde geldt voor de rijksdagverkiezing
Dultschland. nu. zooals te verwachten w
geen regeerlngsmeerderheld verkregen werd.
Von Papen zal nu hebben op te treden; hij kan
öf een compromis zoeken met de sterkste recht
sohe partijen, de nazie, de Dultschnatioi
en de centrumpartijen, een probleem dat uiterst
moeilijk op te lossen ls. 6f hij zal
een wettelijken Staatsgreep
en meer kringen gaan denken, dat het herstel
der Monarchie In Dultschland aanstaande is.
Dit punt in het midden latende, willen wij wel
constat eeren, dat een dergelijke richtlijn zal
voeren tot het doorzetten van de autarkische
denkbeelden, voorloopig resulteorende In de
con tlmgeniteeringsmaatre gelen, die tot nu
nog steeds zijn uitgesteld. Onze export n;
Dultschland wordt hierdoor steeds nevellger
het zou een uitkomst zijn. zij het ook een ne
gatieve. wanneer hierin eindelijk eens zeker
heid zou komen.
Poerwokerto en Kalibagor
De vergadering van obllgntiehoude.
Poerwokerto en der Kalibagor heeft duidelijk
den precalren toestand gedemonstreerd, w
aandeelhouders van Jnva-sulkerondernem
zich bevinden. Het debetsaldo van Kalibagor
per uit. 1932 bij de Cultuur Maatschappij der
Vorstenlanden zal bedragen f 3.100.000 waar-
J— - elgen-
bagor vooi
f 1.318.410, zoodat een tekort bestaat va.r
7 1.781.590. Hierbij moet men de andere credi
teuren nog voegen en het saldo van de obtlgatie
leening vermeerderd met rente
begTljpt, dat aandeelhouders
iterst weinig
debetsaldo vi
raad van f 1.109.300 en een door het voste be
drijf gedekte tekort bij de Cultuur Maatschap-
115
Over de thee-
ïag' afleiden, di
der laatste jt
daardoor ont;
Ijde wordt gezet. De vorige theerestrïctie bij
schillende restricties
;en gehad zood.it het
ven niet spoedig
mislukt, omdat
erdam Rubber
Band-ar Rubber
MB Rubber
Msche Rubber
Caoutchouc
badjadl
via de Chineesche
■zlg den afzet
2 Nov. 9 No'
ïinklljke Olie lai
de reatrlctie-m
>meene 'Exnloratie
Ned. Scheepvaart
2 Nov. 9 Nov.
124
1S6|
'263
148!
IS1!
113! 117)
'e C1J 678
AMERIK. KWARTAALSDIVIDENDEN
DE „KONINKLIJKE OLIE"
HEDEN EN IN DE TOEKOMST
MONOPOLIE-WINSTEN
BEHOOREN TOT HET VERLEDEN
Stabilisatie-periode ingetreden
de Koninklijke
wlS pPlaa is 6maken
roor die. bestaan-
maatschappij, dl-
echten met e'en 1
de llchamei
lkander
:r Koninklijke Is nog steeds ro
positie der aandeelhouders
!t boren alleen mogelijk v
s'ch daaiop jarenlang hebl
i die f
drngo
r de moderi
ilnder risico. Bovendien bere
veel grooter diepten en de practUk heeft uit
gemaakt. dat dikwijls de mooist® lagen zich
vér onder de aardoppervlakte
bevinden. Was men vroeger genoodzaakt hot
-nderd
door en men legt de lagen open, welke men
distllds onaangerr-erd moest laten. Het spreekt
var-eelf, dat ook hierdoor het boorrlslco belang-
rlik wordt verminderd. Veegt men hierbij het
feit. dat er aparte boor-concerns sün opgericht,
die op roya'.ty-basis genegen zijn bezitters v«.n
olie-terreinen te steunen ln hun exploratie en
*elfs er niet tegenop zien om desnoods het volle
boorrlslco op zich te nemen natuurlijk tejjcr.
een hoo-gere royalty dan anders het geval zou
züii dan ls het te oegrUpen. dat zich gelei
delijk een leger van olle-explor. .iten heeft ge
vormd. die de groote olie-concerns ernstige con
cuirentie aandoen. In dit verband mag men niet
vergeten, dat ook de geogrufische kennis rich
heeft verdiept: dat men met vrij groote nauw
keurigheid kan zeggen, wddr zich oliebronnen
zullen bevinden, op welke diepte deze zu n
worden aangeboord, terwijl het boorgat met
bUna wiskunstige zekerheid kan worden bo-
psald, zoodat het geen speciale kapitaalkracht,
get-n speciale extia-kunde meer vereis-ht om
olie-exploitant te worden. Duizenden en duizen
den beproeven op het moment hun geluk op de
rüke olievelden ln Amerika en slechts door het
kinsse optreden van de gouverneurs wn enke
le oliestuten in Amerika heeft men een In-elkan
dei zakking tan het oliebedrijf weten te vocr-
komen. Zelfs werd de Jiand gelicht met de
Amerikaansche antl-trustwetten. die anders mi
nutieus worden nagevolgd en dit feit spreekt
wel boekdeelen. Al mag men de groote uitbrei
ding der olie-winning kunstmatig weten tc be
teugelen, men kan daardoor de oude hegemonie
niet meer aan de groote olie-lichamen terugge
ven en zij zullen
den strijd om het bestaan
jullen zü ln dien strUd t.
door hun ervaring hun onultputteliike finan
cieele hulpmiddelen en hun .research", waar
door z(J in de gelegenheid zijn om de chemische
wetenschap te hulp te roepen, teneinde het aan
tal olie-derivaten uit te breiden en deze ten
volle te benutten. De kleinere ondernemers zul
len slechts ruw-oliefabrlkanten zijn. De olie-do-
rlvaten zullen door de grooten voorloopig wor
den vervaardigd, want hiervoor ziin beduiderrle
kapitalen gemoeid waarover de kleineren niet
de beschikking hebben.
Doch ook hier zal geleidelijk een vorandering
intieden. De kleineren zullen zich gaan samen
voegen. nieuwe concerns zullen
zich wel op het vervaardigen v.
ten zullen toeleggen en hoe meer concurrenten -
er komen, hoe hooger *1 prijzen, ho geringer do
winstmarges en hoe moeilijker het bestaan, ln
dit verband mag niet worden vergeten. <?>ic
landen met nagenoeg geen oliebronnen en groo
te lagen steenkolen geen moeite ongedaan zul
len laten om de synthetische olie-winning (uit
steenkolen etc.) te perfectlonneeren. Hier staat
men pas aan het begin; het is niet te zeggen,
welke vlucht het kunstmatige proces zal nemen
doch zien wtJ naar kunstzijde, kunstwol etc.
dan spreken wtJ niet te boud door te zeggen,
dat de natuurlijke olie ernstig belaagd wordt.
De facotr „Rusland".
Er is nog een faetOT, en wel Rusland. In het
land dej- Sovjets houdt men er een anderen,
kostprijs op nn. dan 'n het Westen. Het is i.t
noodig om hierover verder uit te weiden; oen
ieder is, zij het ook bescheiden op de hoogte
van hetgeen zich in het land dór Bolsjewisten
afspeelt. Bulten dien anderen kostprijs, die wij
evenmin kunnen benaderen als dien van de
Westersche olie-concerns, heboen wij de be
hoefte gezien, welke Rusland "heeft aan „geld
om den import te kunnen betalen. Olie wordt
tegen lagen prijs aangeboden, niet alleen omdat
men een lageren kostprijs heef:, of in allen ?o-
te komen. Of Sir Detordlng gelijk heeft, dat do
Russen hun terreinen op misdadige wijze uit
putten, zoodat binnen afzlenbaren tijd het olie-
concurrentiespook zijn werkzaamheden zal moe-
nog heeft zij l
maatschappijen ontnomen. Frankrijk en Si
koopen ln toenemende mate Russische oli
kocht, terwijl
rrljk Japansch
matige prijsstijging, i
ffers voor brengen.
De Roemenen schlji
binden. H
zij wil er 'zelf get
blljve.„--„WPH
onderen, als Roemenië zijn vroi
beid terugnam, zoodra zijn financieele moeilijk-
den zullen zijn opgelost. Want de concessi. s
•Iko Roemenië schijnt te hebben gednan, be-
«ten nergens anders op dan op fiuancleelvu
Monopoliewinsten voorbij
Ie zal wel voldoende duidelijk
mg te bewijzen, dat do mono-
groote olie-mafttschn ppijeii
tot het verleden behooren. Het gevolg hiervan
eerste, dat anndeel-
dividendeil
eeledig.
>r« zich
zullen hebben tevreden te s
dat de olie-'
matiging. Veel.
verd
uitgebouwd, zal niet rendabel blijkei
Jcapltaalsverwaterlng z.' mo-ten wor-
ger zijn niet meer be'schUcbnan .-voJk! dat*nwn
- -iders bc-
ïspr.-k-n.
f
Op zichzelf Is dit niet erg. Wanneer de Kon.
vldenden blijft geven tusschen en 10
deze cijfers zijn door ons willekeurig cenn.
tel 11 n
i beperking van de koersfluetua'
ot het geleidelijk verminde-en
andeelen zullen me
U. S. STEEL CORPORATION
Stijging van de hoeveelheid
onuitgevoorde ordors
De hoeveelheid onuitgevoerde ,i r. ,i,.r i- «i
el Corporation h-droec,- i v 1.
997 000 I
een stijging
jl. bedroog h-
Ui 000 ton a
tons, hetgeen
I
