DONDERDAG 10 NOVEMBER 1932
TWEEDE KAMER
RIJKSBEGROOTING VOOR 1933
ALGEM. BESCHOUWINGEN
rampen met name voor de arbeiders. Een
Redevoeringen van de heeren Knotten- middel tegen aiie economische kwalen
wordt er zeker nie' door geboden en even-
Rutgers van Rozenburg
Vergadering van 9 November 1932
De liberalen schijnen den tijd te verge
ten. dat ze in één dag 50 jaar ouder werden
en binnen drie maanden de wetgeving een
eeuw vooruit wenschten te brengen.
We moesten sister onwillekeurig denken
aan hun or limigen tijd, toen we den
heer Knottenbelt zijn zwanenzang hoorden
zingen op een lichtelijk valsch wijsje. Want
zoo klonk ons de wijsheid in de ooren, dat
als we maar. naar liberale waarschuwingen
geluisterd hadden, we nu niet zoo diep in
de misère zouden zitten. Eigenlijk is deze
achterafsche wijsheid niet veel aandacht
waard, omdat de feiten onoms'ootelijk vast
stellen, dat bij lange werktijden en lage
loonen naar der liberalen hart de interna-
tionaal-economische moeilijkheden zich niet
minder scherp doen gevoelen. Bovendien
moeten de liberalen niet vergeten, dat ook
zij hun aandeel hebben gehad in het te niet
doen der bezuinigingen, die tot 1925 waren
verkregen. Zij hebben mee voor hun reke
ning het oploopen der budgetten na 1927.
Dat we geen vertrouwen kunnen hebben
in de soc.-dem. z.g. planma'ige productie zijn
we met den heer Knottenbelt eens. Daarin
schuilt grenzelooze zelfoverschatting
een rationaliseering van het economisch
wereldleven, waarvan de gevolgen noodlot
tig kunnen zijn. Bovendien zijn de ervarin
gen in dit opzicht nooit erg aanmoedigend
geweest, ook niet waar soc.-dem. daarin le'
dirtq- hadden.
Een liberale wensch bleek te zijn scher
per toezicht op gemeentebesturen door hoo-
ger organen.
Zich uitsprekend voor een sterk gezag,
kwam de heer Knottenbelt tot de conclusie,
dat hij in dit opzicht geen vertrouwen meer
kon stellen in de Regeering; zij moet wor
den vervangen door een kabinet op breede
basis en anders door een ministerie van be
kwame, onafhankelijke basis.
We hadden venvolgens te luisteren naar
den heer Snoeck Henkemans, die (iehutee.r-
de als politiek leider der chr. hist, fractie.
Het is ons erg tegengevallen. We willen
geen vergelijking met wijlen Dr. de Visser
maken, maar zelfs wanneer we aan Dr.
Schokking denken, zouden we meenen, dat
het verschil al te groot is, althans wat be
treft de (klwaliteiten om als parlementair
voorman op te treden. Staatslieden denken
we ons van wat breeder allure. Bovendien
was de nieuwe man niet al te gelukkig in
het voorlezen van zijn opgeschreven rede.
Maar misschien hebben we het slecht ge
troffen en zal het hierna beter zijn.
Ook zakelijk bracht de rede weinig be
langrijks.
Zij bevatte de mededeeling, dat de chr.
hist, bereid waren alle financieele plannen
der Regeering met huid en haar te slikken;
ook de nu achteraf gezette opcenten. Die
steun is te noodiger nu het begroot ingste-
kort met 22 millioen is vergroot.
Bij de Regeering werd geen slapheid ge
zien ten aanzien van het gezag, maar wel
een betreden van het juiste midden.
Aan het slot werd betqogd, dat ons par
lementaire stelsel nog het beste controle
middel op de Regeering is en dat daarop
eigenlijk alleen maar past een parlementair
kabinet. De chr. hist, zijn bereid daar'oe
samen te werken met allen, die trouw wil
len zijn aan Vorstin en wet, aan godsdienst
en gezag.
Dat was flus vrijwel de „breede basis" van
'den heer Knottenbelt. In ieder geval schijnt
ook de chr. hist, fractie niet te zullen treu-
rpn over het verdwijnen van het kabinet-
Aan het slot van den middag kregeh we
een tweede chr.-historicus aan het woord:
de heer Rutgers v. Rozenburg Deze maande
tot voorzichtigheid op financieel gebied en
toonde aan, dat het fameuse plan-Oudegeest
waarmee de soc.-dem. voortdurend scher
men, practisch vrijwel waardeloos is, wat
uitvoerbaarheid betreft en in de geldelijke
uitkomsten zeer overdreven is.
De langste rede van den middag werd
gehouden door den heer Albarda. Deze
sprak ongeveer twee uur.
Politiek bracht zijn rede weinig nieuws.
Het requisitoir tegen het kapitalisme )o
slechts een goedkoop da capo, maar we ko
men geen streep verder met het in schrille
kleuren teefkenen van de donkere zijden
van den tegenwoordigen toestand en dan
maar te zeggen: daaraan zijn de arbeiders
niet schuldig en dus behoeven ze zich er
ook niets van aan te trekken. Zoo eenvou
dig staat het niet in werkelijkheid. Wel in
de simplistische economie, die de soc.-dem.
cr voor de propaganda op na houden, maar
deze heeft, gelijk ze zelf weten, serieus niets
te heteekenen. Er is. ook op dit gebied, een
solidariteit der schuld.
Hebben de soc.-dem. dan soms iets be
ters? Ze spreken van planmatige produc
tie. Maar dat is niets dan rationalisme en
voor hen is mogelijk gebleken zonder
listisch wereldpdoductieplan en is aller
minst verzekerd met zulk een plan.
Die dingen zijn niet zoo eenvoudig als ze
in vergaderingen en congressen en bij de
monstrates wel worden voorgesteld. Ver
geten wordt dan al te vaak de verstandige'
waarschuwing vin den heer Albarda op het
Congres der S.D.A.P. van Maart 1932, toen
hij zeide:
„De overgang van het kapitalisme naar
het socialisme is nóch een proces van
korten duur, nóch van eenvoudigen aard
Hij is een moeilijk probleem van nationa
le en injernationale politiek.
Wat wij noodig hebben is een program
van socialistische constructie. Wij moe
ten de lijnen van het gebouw teekenen.
Wat tot dusver verricht werd, is te ab
stract geweest. Wij hebben meer behoef
te aan concrete voorstellen".
Noodig zijn en we gebruiken weer de
woorden van den heer Albarda niet her
senschimmen en droombeelden, maar goed
doordachte denkbeelden, met behoud van
het productie-apparaat.
Na Maart 1932 hebben we omtrent die
.goed doordachte -denkbeelden" niets naders
vernomen, tenzij men daarvoor het fameuse
financieele plan-Oudegeest zou willen doen
doorgaan. Maar dat zal de heer Albarda wel
niet willen, al sprak hij er ambtshalve in
den loop van den middag een aanbevelend
woord voor.
De soc.-dem. woordvoerder stelde zich op
nieuw op het standpunt der koopkracht-
theorie en bestreed uit dien hoofde alle loons
verlaging. Ook hier kneep hij de oogen dicht
voor de ervaring, die met name in Amerika
heeft doen zien hoe onhoudbaar die theorie
is. Het geld houdt niet een kringloop zonder
meer, om in zekeren zin naar het uitgangs
punt terug te keeren. Op zijn onnaspcur-
lijken weg door de wereld heeft groote ka
pitaalvernietiging plaats, die de wereld ar
mer maakt. Staat daar geen loonende pro
ductie tegenover, dan leven we van ons ka
pitaal. Gelijk thans in menig opzicht ge-
chiedt. Wie dat echter doet, doet verstan
dig zuinigheid te betrachten en moet niet
met geld smijten.
Dat de heer Albarda bij allerlei naar zich
toerekende, was te verwachten: we weten,
"at alle goeds en het weren van alle kwaad
aan de soc.-dem. te danken is. Zij oefenen
den politiekcn druk. Deze pedanterie doet
sterk denken aan het liberalisme uit de
oude doos en is eigenlijk de tegenhanger
de liberale beschouwingen van 1932:
hadt ge maar geluisterd naar mijn wijzen
road, dan zouden we er nu veel beter voor
staan.
Dat de soc.-dem. afkeerig zijn van inflatie
of staatsbankroet hadden we al meer ge
hoord: iets meer beteekenis zou deze uit
spraak hebben gekregen, indien de soc.-
dem. niet vrijwel uitsluitend v met weinig
practische middelen voor een sluitend bud
get willen zorgen. Het plan-Oudegeest. We
zeiden het reeds: de heer Albarda nam het
w voor op. Alles was even eenvoudig, maai
rerseten werd, dat de heer Oudegeest ge
wone en crisisuitgaven, tijdelijke en blijven
de uitgaven dooreenhaalde, realiseering van
bezit in een tijd, waarin ons nationaal ver
mogen reeds met 5 milliard is teruggeloo-
pen als de eenvoudigste zaak der wereld
beschouwde en bij de berekening van de
opbrengst van zijn voorstellen een kinderlijk
optimisme aan den dag legde. Voor politiek
optisch bedrog is het plan-Oudégeest wel
geschikt, maar voor productief politiek han
delen is het al zeer ongeschikt
Het socialistisch recept komt hierop neer:
leven als altijd, zelfs uitbreiding van staats
bemoeiing, nieuwe belastingen heffen en
desnoods leenen. Dat zijn de weloverwogen,
goed doordachte denkbeelden, waarmee de
politieke inzichten van volgzame massa's
worden vertroebeld. Alleen dan, wanneer de
bodem onder onze voeten zou wegzinken,
willen de soc.-dem. aan inkrimping denken.
Maar dan is het te laat, veel te laat Dan
ontkomen we niet aan den chaos en legt in
't bijzonder de arbeidersklasse het loodje en
triumfeert Moskou.
Dat onze defensie in de eerste plaats moest
worden afgebrokerk^behoeft nauwelijks ver
meld. Maar een minimum voor handhaving
der neutraliteit en ter voldoening aan vol
kenbondsverplichtingen, werd toegestaan.
Het kon wel eens zijn, dat vooral dit laatste
punt een belemmering was om onze defen
sie af te breken. Men herinnere zich, dat
Frankrijk ons land reeds in de verzekering
der Fransche veiligheid betrokken heeft in
dc jongste ontwapeningsplannen van minis
ter Boncour We zouden dan ook zeker nooit
de 10 millioen, die de heer Oudegeest gelieft
aan te nemen, halen uit reorganisatie inzer
landsverdediging, die met internationale
verplichtingen rekening houdt
Ook voor den heer Albarda was het op-
centen-ontwerp van de baan; gevraagd werd
of minister de Geer na de capitulatie demis- °°ÏÏ"F
cinnaii. ,-c- siraues ie pepernen.
Op het punt der cumulatie wilde de heer
Albarda den v&orrang geven aan het initia
tief der Regeering.
De gebruikelijke angst voor het fascisme
werd ten slotte geventileerd en de verzeke
ring werd gegeven, dat bij de soc.-dem.
democratie veilig is. Zoo heel zeker schijnt
dat niet te zijn, als wc letten op allerlei
verschijnselen in dien lering.
Als klap op de vuurpijl kwam weei
plan tot ordening van het economisch leven
op de proppen. Doet de Regeering niets, dan
zal ook daarin de arbeidersklasse haar roe
ping vervullen. Dat klonk heel aardag. In-
tusschen blijven we zeer benieuwd naar het
plan van socialistische constructie op dit
punt, dat er nog niet is, niet abstract maar
concreet dient te zijn en rekening moet hou
den met nationale en internationale verhou
dingen. We vreezen, dat er nog wel eve
gestudeerd zal moeten worden en dat het
dan gaat als met het socialisatie-rapport,
dat zelfs in den eigen socialistischen kring
vrijwel als waardeloos wordt beschouwd en
waaraan men niet gaarne meer wordt her
innerd.
VERSLAG
Voortgezet werden de algemeene beschouwin
gen over de RÜksbegrooting 1933.
De heer KNOTTENBELT (lib.) begon met do
bestrijding van de soc.-dem. stelling, dat het
kapitalisme de bestaande ontwrichting vi
bedrijfsleven heeft veroorzaakt en dat a
planmatige productie, tegenwoordig ook
genoemd: het socialisme, redding kan brengen,
De soc.-dem. politiek is mede verantwoorde
lijk voor tal van maatregelen, die invloed het
ben gehad op het ontstaan van den slechte
eoonomlschen toestand. De te dure productie i
daarbij een belangrijke factor en vaststaat, da
Mr. H. J. KNOTTENBELT
op eenzijdige wijze de loonen en dus de pro-
"uctiekosten op te voeren. Liberale waarschu
wingen daartegen zijn in den wind geslagen.
Ook de ervaring in het buitenland is niet
geschikt om vertrouwen in de productieplannen
Naar de meening van' den heer Knottenbelt
zijn de liberale beginselen na den oorlog al te
- 'aarloosd. B.v. de vrijhandel, die de
liet als dogma beioden. en die tegen-
"umis ook ter rechterzijde warme aanhangers
vindt.
Ook de te knellende arbeidswetgeving, die de
economische mogelijkheden overschatte, heeft
tot dc moeilijkheden van thans bijgedragen.
Ook heeft de staat zich te kostbaa-
en met veel te veel ambtenaren. Mi
kwam vrijwel
'-Welter. Daarin
De ministers hebben
beziggehouden, maar
dragen aan de commi
kende zich af het algemeene tekort i
standigheid bU het Kablne.t.
De salarislast voor de u
Hjk hoog. Gevraagd wer
dit zittingsjaar een algemeene herziening 1
het Bezoldigingsbesluit tot stand te brengen
Echter mag geen nivelleering plaats hebben en
geen extra-korting voor ongehuwden worden
toegepast Een klein, maar goed betaald amb^
tenarencorpa moeten we hebben.
Thans tobt men met moeilijkheden der Win
kelsluitingswet; ook daar hebben de liberalen
tijdig voor gewaarschuwd.
Aangedrongen werd op een onderwerpen van
raadsbesluiten betreffende salariëering van
ambtenaren aan de goedkeuring der Kroon. Een
wijziging der Gemeentewet kan daartoe dienen.
De Regeering behoort niet uit den weg te
gaan voor dreigementen, zooals die speciaal uit
soc.-dem. kring namens de arbeidersklasse tot
haar woorden gericht. Noodig is krachtige hand
having van het gezag. Te dezen opzichte valt
te wijzen op allerlei slapheid bU de Regeering.
Haar gezag is in het land sterk geslonken.
De tegenwoordige crisis zal kunnen bewij.
de brulkbaraheid der democratische beginsel
soc.-dem. werd gevraagd, wat'ze i_
•aat be toogingen, waardoor geen Kam.
J. R. SNOECK HENKEMANS
liet. ook al tooien
zich met witte strik of
injekokarde. De Regeering moet haar zelf-
ndigheid behouden: ingrijpen van onverant
woordelijke groepen is volstrekt ontoelaatbaar.
BU het regeeren worden door menschen fou
ten gemaakt, maar dat beteckent niet, dat we
van regeeringsvorm moeten veranderen. Beter
dan ons constitutioneel parlementaire stelsel
fir °Kabini
die trouw Is aan vorstin
dienst en gezag.
'ieer ALBARDA (s.d.)
eens met een requisitoir tegen het kapitalisme
De sterk toegenomer
ning van het kapitali;.....,
lisme, dat politieke en economische macht ver-
- ie-rf. De productie is wel gestegen, maaralleen
ondanks de groote pro-
jhrompelt de welvaart in.
Wel is er de oorlog en ook is er nog de ver
keerde handelspolitiek, maar dat is alles vrucht
an het kapitalisme en niet de diepste crisis-
De arbeiders weiger
i der nationale solidariteit.
iverlaging hebben de
Protectie noch li
sisgevolgen kunnen opheffen.
dert. wil men de arbeiders ber.._
loonsverlaging, die op zichzelf den economi-
schcn toestand niet verbetert.
De beoogde loonsverlaging voor het over
heidspersoneel werd als de motor beschouwd
voor verlagingen in de mnatschappU. Alles to
zamen beteekenen ze verlaging van koopkracht
en schade voor het bedrüfsleven.
Van het rijkspersoneel is vroeger al 31%
illioen gevraagd: nu komt er weer 14% mil-
oen bU. Deze nieuwe verlaging Is niet ge
motiveerd. ook niet omdat er geen rechtvaar-
dige inkomsten verdeeling is. Ambtenaren zUr
allerminst een bevoorrechte klasse; hun verzei
tegen verlaging is er op gericht om het aan
deel der arbeiders in het maatschappeiyk in
komen zoo groot mogelUk te doen blijven.
De heer Albarda was voorts van meening. dat
de Regeering
■■H
Verlaging van levenspeil dér werkli
c.et uitgesloten zijn. Ook hun vrijheden mogen
De middelen
de Regeering voorgenomen belasting
g wordt aanvaard. Echter moet de
^eerder dan bU f 30.0(10 beginnen. Ook
de doode hand kan
bevoorrechting een eind te mal
Tegenover een couponbelast
Radio Nieuws.
Een fout is. di
plan heeft voor vet
genheid. Geld, dat
genoeg voor. Maar
p vrUwilllge of
in muntstelsel (ver
door nikkel),
de Regeering geen
selfs de Zuidei
Verder Is mogelUk versnelde uitvoering
wegenplan; zijn er tunnelplannen te Amster
dam en Rotterdam, stationsplannen, wat
dingsplannen, enz. Daarvoor zou men m
De kwestie van de kloosterlingen-salarissen
zou kunnen worden opgelost door een herzie
ning der salarissen op den grondslag van pres
tatie. Het resultaat van 't gaande zijnde onder
zoek zal worden afgewacht.
De cumulatie wordt vaak op -onwaardig*
wUze besproken. De zaak loopt slechts ovei
enkele duizenden en beteekent voor de bezui
niging niets. Er zUn enkele misstanden, dieuii
den weg moeten worden geruimd. Een Initiatief
van de Kamer is moeilijk, beter kan de Regee-
rlg deze zahk uitzoeken. Z\j wordt onderzochf
Komt zü nog in dit jaar In wetgevenden vorir
aan de orde. dan zal do heer Albarda geen
motie indienen.
Daarna volgden politieke beschouwingen.
De democratie Is in het zuiden van Eur
verdreven, maar ook in het westen dreigen
haar gevaren.
De heer Albarda vond. dat de Regeering al
te vriendelijk staat tegenover het fascisme, dat
onder ambtenaren, professoren en militairen
gTooten aanhang bezit.
Nationaal socialistische onderoficleren heb
ben hier en daar reeds groepen gevormd, i:
Utrecht maakten ze in de kazerne propagand;
door middel van circulaires.
Ook de politie stelt zich vaak welwillend
tegenover de fascisten: het geval 's-Graven-
zande, het gebeurde In den Haag op 20 Sept.
Deze dingen wekken onrust. Fascisten
voorrechten genieten.
de aantastinf
werd hoe de positie is vai
i zich regeerlngs-
immHH-dem.
oor de democratie. De heer Albarda
vond. dat de kiezers ook tusschentUds
gekoze en
gekozenen kunnen
bevoegdheid i
-eken. De
„_jn Kamer
lid van meening verandert, beoogen? Zuilen zi
zich, desnoods tegen eigen overtuiging in, dooi
de wenschen der onverantwoordelüke massa'!
laten leiden? Dan brengen ze daarmeer aan di
democratische beginselen een zware slag toe.
De Regeering is door de liberalen herhaalde-
lUk gesteund, maar het vertrouwen is thans
irloren gegaan, zij is niet in staat
dezen tijd noodlge leiding met ge
zag te geven. Noodig is een parlementair kabi
net op breede ba^is. Is dat niet mogelijk, dan
xbinet v
die mei
eg weten te kiezen.
De heer SNOEGK HENKEMANS (c.h.) begon
met de noodzaak van een voorzichtig en zorg
vuldig financieel beheer te betoogen. De chi.
hist hebben bezwaar teg'en de begrooting met
n tekort van 40 millioen.^ (22
De maatregelen om h*_.
len worden gesteund. Daaronder is de salaris-
korting. die niet als onrecht mag worden be
schouwd. De schorsing der storting in het In-
validlteitsfonds tast geen verkregen rechten
aan, gelUk wel beweerd Is.
""zonder aandacht moet geschonken aan wat
godsdienstig en zedelijk leven des volks
raakt. Daarom is het ongewenscht de winkel
sluiting op Zondag te verslappen. De mensch
noet niet worden opgeofferd aan den arbeid,
aan mechanisatie en rationalisatie. De Regee
ring moet het hare doen om de arbeiders, zoo
wel in de stad als op het land, te beschermen
tegen hun bedreigende zedelüke gevaren. De
Regeering verleene haar medewerking bij het
zich aanpassen van het volksleven bij het ver-
nderende sociale leven.
Gewezen werd vervolgens op de gevaren van
-olksdemonstraties voor gezag en vrU-
t démon-
Toegevendheid tegenov*
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
(164 11
Hij maakte zijn purperen mantel los, zet
te den helm af en zeide tot zijn schild
knaap: Hier hebt gij mijn mantel en helm.
Geef gij mijn zwaard en nu. edele rid
ders, en gij, mijn dappere landgenooten,
wij stellen ons in Gods hand. Komt!
Nog voordat allen den grond bereikt had
den, weerklonk reeds een wanluidend ge
tier in de straat. De Aziaten stormden aan,
versperden den doorgang, overvielen de
Christenen met een hagelbui van pijlen en
steenen. terwijl degenen die speren en
zwaarden hadden hun tegenstanders te lijf
gingen.
De Christenen hielden zich goed, maar
niemand beter dan Konstantijn. Hij ver
weerde zich met leeuwenmoed en weldra
droop zijn z.waard van bloed.
Slaat toe, landgenooten, voor huis en
haard! Slaat toe. vrienden, voor Christus
en de Heilige Kerk;
Zij namen zijn wapenkreet over: Voor
Christus en de Heilige Kerk; zij streden nis
helden en ook hun zwaarden dropen van
bloed. Geen kwartier werd gevraagd; het
werd ook niet gegeven. Hun plicht was
peen duimbreed te wijken, en zij weken niet
Zij versloegen de horden bij hoopen, over
de geheele breedte van dc straat; en van
Door een fout ter zetterU is er in de
Mn abuis ont-
rkeerde cHfen»
en. willen deze
l veranderen. Vandaag volgt dan
hen vielen er ook, maar, zooals wij gaarne
gelooven, ongevoelig voor pijn, geheel op
gaande in den hartstocht van den strijd.
Vijf minuten, tien... vijftientoen
kwam uit de bres. waardoor Giustiniani
roemloos vlood, Theophilus Palaeologus
met ontbloot zwaard te voorschijn, en met
hem kwamen Corti, Francesco de Toledo,
Johan de Dalmatiër, en nog ruim twintig
andere Christenridders, die het onderscheid
toonden te kennen tusschen een eervollen
dood en een onteerd leven.
De zon had de middaghoogte nog niet be
reikt. De halve straat lag nog in de scha
duw, toch duurde de strijd onafgebroken
voort, en niemand kon beweren dat God
niet met de Christenen was. Plotseling
weerklonk een luider krijgsgeschreeuw ach
ter hen. 'Zij die het hoorden zagen om, ten
einde te ontdekken wat het beduidde, en de
dappersten zelfs hieven verstijfd staan op
het zien van de Janitzaren, die de galei be
sprongen. Over de brandende lichamen hun
ner kameraden heen. niet afgeschrikt door
het onblaschbaar vuur, hadden zij de gracht
overgestoken en versloegen de keizerlijke
lijfwacht Nog één oogenblik en zij zouden
in den doorgang zijn en dan!
Daar deed zich een stem hooien: de Ja
nitzaren! de Janitzaren! Kyrie Eleison!
Door de rijen der Christenen ging de mare
van mond tot mond en bereikte Kons'an-
tijn die in de oorhoede streed. Hij liet af
van den tegsnstendcr ;net wkn hij slaags
was geraakt en het zwaard ontviel aan
zijn hand.
o God, neem mijn ziel tot U! riep hij,,
keerde zich om en liep met uitgesterkte ar
men op zijn vrienden toe.
Vrienden, landgenooten! Is er dan nie
mand onder u die mij wil dooden?
Toen begrepen zij waarom hij den helm
had afgezet.
Terwijl de naastbijstaanden hem aanstaar
den, het hart vervuld van een weedom te
groot om hem dien laatsten dienst te be
wijzen, dook uit het midden der woeste
horden een gedaante op, die men daar al
lerminst verwacht zou hebben, een kleine
gebogen grijsaard, ongewapend, een zwart
fluweelen kapje op het grijze hoofd, een
fluweelen jas om de leden. Hij scheen tus
schen de Christenen door te glijden, zooals
hij door de dichte drommen der Turken
gegleden was en evenals de laatsten voor
hem op zijde waren ges-aan, zoo gingen ook
nu de zwaarden der Christenen neder. Uit
de donkere oogen van die vreemde ver
schijning straalde een geheimzinnige gloed,
die allen aan hun plaats gebannen hield.
Is er geen enkele Christen, die mij wil
dooden? riep de Keizer nogmaals.
De man in de fluweelen jas stond voor
hem.
Vorst van Indië!
Gij herkent mij dus? Dat doet mij ge
noegen. want nu weet ik dat uw geheugen
goed is. Denk aan den dag, toen ik u op
riep om God te erkennen en Hom de epr
te geven, die Hem toekomt. Denk aan het
uur, waarin ik u op miin knieën smeekte
miin kind te redden. Ziehier uw scherp
rechter!
Hij hief de hand op en in een ondeelbaar
oogenblik was Nilo, die zijn meester ge
Inflatie of staats-
em. niet wilier
Heffing van vermogen en inkomens
echter de voorkeur hebben boven verlaging
in loonen en aantasting van het cultureele en
ciale peil van het volksleven.
We komen over zoo'n heffing na de crisis
el weer spoedig heen.
Bezuiniging op de stortingen ln de vei'zek*
rlngsfondsen breekt de brug af om tot ve:
betering der ouderdomszorg te kernen, di
meer noodig is dan ooit
Wie nu de overheidszorg inkrimpt, is als wie
dijken verlaagt bjj stormweer.
Het is mogelijk, dat de bodem, waarop
we het geld er maar voor over hebben. Onnoo-
dtge en onnutte uitgaven moeten natuurlijk
worden vermeden. In de eerste plaats dus op
de landsverdediging. Als de Regeering de ont
wapening aanvaardt, ontvangt z0 den steun van
een groote groep van ons volk. De defensie
moet worden teruggebracht tot het minimum,
dat voor neutraliteit en vólkenbondsverpllch-
t,n4\" rs.v Albarda wist niet of de minis
ter van Financiën demissionair was, ja of neen.
Aanneming der motie-Aalberse is een capitu
latie geweest van de voorstanders van 't ont
werp, dat geen meerderheid in de
Kamer heeft Is de Regeering bereid het ont
werp in te trekken? ZU schijnt toenadering te
m w-.-dt een conflict gezocht? Men
wist toch sinds verleden jaar. dat voor verdere
.eis.i huuging niet was te rekenen op den
heer ColUn!
Ir. J. XV. ALBARDA
en hi
Ze kunnen daarom tusschi
tot artreaen worden gedwongen.
Het demonstratierecht werd als democratisch
voorgesteld; men moet, op dit punt elkanders
recht eerbiedigen en ook eikaars vergaderim
niet veretoren. Ook de Regeering moet 't den.
stratierecht eerbiedigen en fout was het, dat
getracht is de betooging van gisteren te be-
moeilöken. Het is het pogen om een krachtige
volksbeweging met kleine middelen te onder
drukken. Dat loopt op barsten uit
Gewezen werd daarna, als tegenstelling, op
de wijze, waarop de Regeering zich stelt tegen
over de wapen fabricage in ons land ten behoeve
van 't buitenland. ZU laat daaraan alle ruimte.
Hoe staat de Regeering tegenover eei
tot ordening van het economische leven,
oude toestand nooit zal terugkeeren? 't Oosten
is geïndustraliseerd. Rusland treedt op als in
dustriestaat, markten zijn voor goed voor om
verloren gegaan. Doet de Regeering niets?
De arbeidersklasse zal ook daarin zien haar
roeping te vervullen.
De heer RUTGERS VAN ROZENBURG (c.h.)
daarna zUn gebruikelUke financieele
Et;
de verwUten af omtrenl
aflossingen door de oversohotten va
diensten. Waren die aflossingen er niet g
aden we nu tientallen millioene
te en aflossing moeten betalen.
op los wil leenen. verhoogt
verkleint
Wie er i
n aflo;
bedrag, dat vooi
baar Is.
Staatsschuld aflossen uit leeninggeld betee-
kom8t en leert r
meerdering van inkomsten besprekende
betoogde de heer Rutgers van Rozenburg, dat
er niet toe moet worden overgegaan om voor
i staatshypotheekbank van
ringen uit. Idem voor een stf
g en een levensverzekering-
monopolie.
Van een heffing In eens kan ook moeilijk
sprake zUn. Ons volksvermogen is reeds mei
milliard vei - - - -
Jden^we on
'jarenV<duurt, gelUk
toogde. Juist dan is een heffing In
over 3 jaren zou kunnen worden betaald, een
bedenkelijk middel.
We moeten ons Instellen op lager niveau.
inkelijk, als de crisis nog
lijk de heer Albarda be-
OVER EEN SALARISMEETING
Wij hebben, aldus de Banier in een ar
tikel over een salarismeeting, in een onzer
vorige nummers verschillende cijfers weder
gegeven, waaruit blijkt, dat van de ver
wachte inkomsten voor het dienstjaar 1933
circa 75 pet zal moeten worden opgebracht
voor de hier te lande bestaande belastingen
in verschillenden vorm. Wij hebben tevens
daarbij betoogd, dat van die 75 pet, onge
veer 72 pet. zal worden uitgegeven aan per
soneelskosten.
En ondanks alle protestvergaderingen, en
ondanks de bekende uitspraak van den Gou
verneur-Generaal tijdens diens bezoek te
DONDERDAG 10 KOVEM11ER,
u I z c n. NCRV. Liederen-recital,
i 1 v e r o u m. AVRO. Klein orkest,
0 n d e n, R. Sextet.
1 1 v e r s u m. AVRO. Klein orkest
arschau Topulair concert.
H i 1 v e rsum. AV$P- Royal Horse Guard
Hilversum. AvKO. Gramofo.-hmuilJ
Huizen. NCRV. Gramofoonmuziek.
H i 1 v ersum AVRO. Concertgebouw-Or,
Londen It Militair orkest.
H' i ii. NCR vi uteaiumsche Kerj
AVRO. Gramofoonmuzle
NCRV. Gramofonmuziek.
u m. AVRO. Gramofoonmuz'.
i u m. AVRO. Kovacs Lajos.
i Huizen NLRV Knippen en stofversie
H u i z e p. NCRV. Weekoverzicht.
Hilversum. AVRO. Engelsche les.
Politie- en Persbericht*
I Huizen. NCSJV. Politieberichten,
i Huizen. Nf R'V. Persberichten.
1 Hilversum. AVRO. Persberichten.
VRIJDAG 11 NOVEMBER.
8.00 Hilve
S.15 Huiz*
10.15 Hilve
10.50 Dave:
taaph.
11.00 Huiz*
11.20 Kalm
11 20 Lang'
12.01 Hilve
12.20 Dave
13.15 Huize
14.00 Hilve
14.30 Huiz*
14.30 Hilve
16.00 Hilve
16.20 Lang
16.30 H u iz e
17,20 Wars
17.31 Hilve
18.15 Hilve
19.00 Hilve
19.15 Hilve
19.35 Wars
u m. VARA. Gramofoonmuzle!
NCRV Morgenconcert,
i u m. VARA. Kt-ein orkest
r y. Garde-muziok bU de Ccn<
NCRV. Concert
Pop. concert
m. VARA. Do Notenkraker
m. VARA. Orgelspel,
m VARA. Orgelspel,
m. VARA. De Flierefluiters,
5 Hilversum. VARA. Onze keuken.
5 Hilversum. VARA. Voordracht
Huii en. NCRV. Handenarbeid.
Huizen. NCRV. A. J. Herwig: Vriichl
n. NCRV. Politieberichten.
Soerabaia gedaan, worden de financieeli
moeilijkheden van het land niet minder.
Het is vanzelf sprekend dat uit de boven
aangehaalde percentages geen algemeem
conclusie mag worden getrokken, de cijfer
zijn slechts leerzaam en typeerend voc
1933 in dien zin, hoe 's lands budget ii
hooge mate afhankelijk wordt gesteld vat
de opbrengst van belastingen, die strak
voor een groot deel aan de ambtenaren m'
len moeten worden uitbetaald.
Dit is zeker niet de schuld van de ambt*
naren, dat staat vast!
VEROORDEELING
BATAVIA, 9 November. (Aneta). De Raad
van Justitie te Ba'avia veroordeelde den
gewezen procuratiehouder van het Indische
Veem, Coelijn, wegens verduistering van
f 53.000, tot een gevangenisstraf van twee
jaar, onder aftrek van den tijd in preven
tieve hech'enis doorgebracht. De Officier
van Justitie had 2% jaar geëi^cht.
Wetenschap*
MADAME CURIE
De beroemde echtgenoote van wijlen prol
Curie, die met haar man het radium ont
dekte, en later het polonium, is Dinsdag 65
jaar oud geworden. Zij is een Poolsche van
afkomst en heeft een moeilijke jeugd gehad,;
Als werkster op het natuurkundig labora
torium van prof. Lippmann te Parijs wer
den haar capaciteiten ontdekt Door dezen
prof. kwam ze in aanraking met Curie, die
eerst met haar samenwerkte en haar later
huwde. Na den dood van prof. Curie in 1906
werd zij professor aan de Sorbonne en zette
daar haar wetenschappelijk werk voort.
GROENLAND DRIJFT NAAR HET WESTEN
De Oost-Groenlandexpeditie onder leiding
van Knud Rasmussen is te Kopenhagen terug
gekeerd. Rasmussen verklaarde o.a., dat we
tenschappelijke onderzoekingen de juistheid
hebben aangetoond van de theorie van prof,
Wegener, die beweert, dat Groenland zich jaai>j
lyks 20 meter naar het Westen beweegt.
De 600 K.M. lange kustlijn bij Angmagsalik
is vanuit een vliegtuig gephotografeerd, zoo
dat thans nauwkeurige zeekaarten kunnen
worden gemaakt.
volgd was, toegesprongen en sloeg den
Keizer met een assegaai over het gezicht
De edele monarch viel voorover op zijn
schild met de woorden: Vader, ontvang
mijnen geest!
De neger zette zijn voet op den verslage-
ne...een oogenblik slechte, toen graaf
Corti zich eensklaps een weg baande, Nilo
met zijn puntig schild in het aangezicht
sloeg en met zijn zwaard >p hem inhieuw,
Totdat de neger dwars over 's Keizers lijk
viel. Alles rondom zich vergetende knielde
Corti neder, en beurde het hoofd des Kei
zers op. Eén blik echter was voldoende om
hem te doen zien dat de heldenziel ontvlo
den was. Zacht legde hij het hoofd weder
neder en terwijl hij dit deed voelde hij een
hand op zijn schouder. Hij sprong op, trok
zijn zwaard, maareen onzichflbare
macht hield zijn arm tegen.
Vorst van Indië, riep hij, nooit was de
dood u méér naJbij
Gijliegt! De doodenik
De woorden kwamen met tusschenipoo-
in, de zinsnede werd niet geëindigd. De
tong werd dik en st'jf. De gelaatstrekken,
ver'rokken door harstocht, zwollen op en
werden zwart De oogen sloten zich, de ar
men en handen verstijfden, de grijsaard
wankelde en viel op zij, naast den ver
moorden Keizer.
De strijd woedde intusschen voort. Corti,
die een vaag gevoel had, dat het ontsnap
pen van dien geest op geheimzinnige wijze
in verband stond met zijn leiven. wierp een
blik op hem en mompelde: ook hij ruste in
vrede!
Rondom zich ziende bemerkte hij dat de
Christenen, in de voor- en achterhoede aan
gevallen, zich samentrokken om 't lichaam
van Konstantijn, dat zij zich alleen nog
verweerden met het doel om hun leven zoo
duur mogelijk te verkoopen. Hij gevoelde
dat hij van zijn kant gedaan had wat hij
kon. Naar prinses Irene dus, die in de ka
pel op hem wachttel Hij moest gaan. Maar
hoe? En zou het niet te Iaat zijn?
Er zijn menschen wier gevatheid door 't
gevaar gescherpt wordt. Met bovenmen-
schelijke kracht baande de graaf zich een
weg door de menigte heen, stelde zich on
bevreesd voor de Janitzaren en riep hun,
terwijl hij hun slagen onvervaard afweerde,
op luiden toon toe: Houdt op, broeders!
Ziet gij niet dat ik uw kameraad ben,
Emir Mirza? Houdt op en laat mij door! Ik
heb een boodschap voor den Sultan!
Hij bediende zich van de Turksche taal
en daar hij, als hun beste boogschutter en
zwaardvechter, zeer gezien geweest was in
de kazerne, benijd en terzelfder tijd. geliefd,
herkenden zij hem dadelijk, juichten hem
toe, openden de rangen en lieten hem Joo"-
Door dezelfde spleet welke Giustiniani
had gediend, ontkwam hij uit die vreese-
lijke straat, vond zijn Berbers en Lijn paard
en reed spoorslags naar het paleis der
prinses.
Niet één Chris'en heeft dat straatgevecht
overleefd. Grieken, Genueezen, Italianen,
woestijnbewoners en Janitzaren lagen op
en door elkander rondom den Keizer. Ster
vende hadden zij hun wapenkreet aancre-
heven: Voor Christus on de Heilige Kerkl
T aat ons D-Hooven dat zij hun loon weg
hebben.
Ontreveer een uur nadat de laatste van
hen gevallen en de nauwe doorgang door
de overlevende Turven verlaten was. kwam
de Vorst van Tndië tot hez'nning, ontwor
stelde zich arn de doode lichamen die hem
belemmerden, richtte zich half op en zag
rondom zich, de straat in, vervolgens naar,
do lucht Hij wreef zijn handen en betasttej
zijn lichaam, om zich te vergewissen dat,
hij heelhuids was. Hij scheen in het onze
kere te verkeeren, niet van het leven, maar
van zichzelf. Inderdaad, hij vraagde zich
af: Wie ben ik? En deze vraag had Ivetrek-;
king op de gewaarwordingen welke hij on
dervond. Wat stroomde zoo warm door zijn
aderen? Wijn?Elixer?.... De last der
jaren was weggenomen. In zijn lichaam,
armen, beenen, spieren, voelde hij weder
heerlijke levenskracht; maar zijn geest....I
hij schriktede denkbeelden die hem!
beheerscht hadden begonnen te herleven...
en ziin geheugen! Alles schoot hem weder
te binnen, gelijk een golf die onder druk
king van een hevïeen wind voor het oogen-,
blik uit de richting gedreven was Voor:
zijn geestesoog verrezen, aanvankelijk
eenieszins flauw, de gebeurtenissen die als^
zoovele miilnnlen on zijn laniren levensweg;
hadden, eestaan. Hoe duidelijk zag hij ze
weder! Zij waren dezelfdejawant'
daar herinnerde hij zich eensklaps dien dag
en die gebeurtenis. Hij zag weder de me
nigte op weg naar Golirotha. en den Ver-
oordeelde, bijna hezwiikende onder het
kruis. Hij hoorde den Hoofdman vragen; i
Is dit de weg naar Coleofha? Hii hoorde
zijn eigen antwoord: Ik zal er u brengen.
En toen spoog hij den Man van Smar
ten in liet gelaat en sloecr FTem. En hij hoor»'
de weder de woorden: Gij zult blijven tot
dat ik wederkom! Alles te zamen deed
hem zichzelven herkennen. I-Tij hezacr zijn
handenzij waren zwart van anderer
levensbloed maar onder die vlekken was
de huid zacht; een weinic water zou ze
weder wit maken. (Wordt vervolgd)
