WOENSDAG 9 NOVEMBER 1932
Schoolnieuws.
Prof. Dr. J. H. ZAAIJER. f
In den afgeloopen nacht is op 56-jarigen
leeftyd overleden Prof. Dr. Joh. H. Zaaijer,
sinds 1914 hoogleeraar in de Heelkunde aan
de Rijksuniversitiet te Leiden, als hoedanig
hij Prof. Korteweg is opgevolgd. Hij was een
zoon van wijlen Prof. T. Zaaijer, die voor
Prof. Korteweg hoogleeraar in de Heelkunde
te Leiden was.
De begrafenis heeft a.s. Zaterdag op
„Rhjjnhof" te Oegstgeest plaats.
NIJVERHEIDSONDERWIJS
Vanwege 't „Comité van Actie tegen verslech
tering van het Nijverheidsonderwijs" is een
vergadering georganiseerd op Zaterdagmiddag
12 November a.s. in „De Twee Steden" te Den
Haag, waar spreken zullen Mr. R. Romer, be
stuurslid Midd. Techn. en Amb. School te Leeu
warden; mej. J. de Grooth, directrice Vrouw.
Industrieschool te Amsterdam; en J. L. G.
Faber, directeur 2de Amb. school te Den Haag.
HOOFDBENOEMINGEN
Schettens, J. Eizinga te Koudum. Aang.
Rotterdam-Zuid (te openen School
voor Chr. Volksonderwijs in Vreeswijk), Joh.
J. Meijer, hoofd te Heerlen (L.). Ing. 1 Maart
1933.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Katwy'k aan Zee (1ste Herv. School,
hoofd C. van de Rhee), S. van Wezel te Oegst-
geest. Voor tijdelijk.
W o 1 f h e z e (Van Beeck Qalkoenschool)
W. A. van Dam te Renkum. Voor tijdelijk.
R. VAN WAGENINGEN Pzn. f
Maandag jl. is in^den ouderdom van 65 jaar
in het Diaconessenhuis te Groningen overleden
de heer R. van Wageningen, hoofd der Chr.
School te Zuidwolde (Gr.).
Met den heer Van Wageningen is een
heengegaan, die veel, zeer veel voor het Chr.
Onderwijs heeft gedaan. Niet alleen
woonplaats, waar hij meer dan 40 jaren als
hoofd der School fungeerde, maar ook daar
buiten.
Geboren in de gemeente Slochteren was de
heer Van Wageningen, na zijn opleiding aan
de Normaalschool te Appingedam, onder lei
ding van den heer J. Hasper, toen hoofd der
School te Bedum, eerst korten tijd onderwij;
aan de Chr. School te Appingedam.
Op 24 April 1890 werd hij hoofd van de toen
geopende Chr. School te Zuidwolde (Gr.). Met
zeer sterke toewijding heeft hjj tot aan zijn
ziekte zich aan zijn schooi en haar leerlingen
mogen geven.
Een reeks van jaren i9 hij tevens leeraar ge
weest aan de Chr. Normaalschool te Bedum en
den hoofdakte-cursus van de Kweekschool met
den Bijbel te Groningen. Bijna jaar op jaar
werd hij benoemd tot lid der examencommissie
voor de L.O.- of de Hoofdakte. Op het gebied
van het rekenonderwijs is hy een der bekend
ste figuren geweest. Hij gaf een rekenmethode
voor de Lagere School en schreef ook enkele
handleidingen voor de studie op dat gebied.
Van de Prov. Vereeniging van Chr. Onder
wijzers in Groningen is hij geruimen tijd be
stuurslid geweest.
De begrafenis heeft a.s. Vrijdag plaats.
BEPERKTE KEUS.
Te Slochteren werd voor de vacante
betrekking van onderwijzer (of onderwijze
res) aan de Openbare School in November
1931 de eerste oproeping gedaan. Volgens de
„N. Pr. Gron. Cf' hebben nu bjj de zevende
oproeping in October ].l. eindelijk twee vrou
welijke sollicitanten met de gevraagde be
voegdheid (akte Duitsche taal) zich aange
meld.
EEN CHR. KWEEKSCHOOL VOOR
Z O. GRONINGEN EN DRENTE.
Uit Stadskanaal schrijft men ons:
In een onder leiding van den Voorzitter
P. Bergmeijer gehouden openbare vergade
ring te Stadskanaal van de Vereen, tot
stichting en instandhouding van een Kweek
school met den Bijbel te Stadskanaal, trad
als spreker op de heer H. J. van W-ijlen,
dud-directeur eener Kweekschool te Rotter
dam, met het onderwerp „De opleiding van
onderwijzers, ver van de groote centra".
Volgens Spr. zou een vreemdeling in ons
land verbaasd opzien, wanneer hij hier bin
nenkwam en te hooren kreeg dat hier door
particuliere personen gesproken werd over
de totstandkoming van een Kweekschool
Vroeger was hier geen opleiding voor onder
wijzer. Duitschland was ons vóór en ook
rui nog zijn ze ons vóór. Het gewicht van
de School voelen we wel, getuige den
Schoolstrijd, doch de waardeering van den
onderwijzer is nog anders.
'In de opleidingsschool moeten de grond
slagen gelegd en moet er intens gewerkt
worden. Van 1520 jaar is d e tijd. De op
leiding moet intellectueel hoogor worden,
doch hot blijve Lager Onderwijs, ook op de
Kweekschool. Het moederlijke stelsel van
het onderwijs vindt men er, in tegenstelling
met andere scholen, zooals b.v. H. B. School
of Gymnasium.
Spr. zou nog gaarne willen beleven, dat er
kwam een opleiding tot 20 jaar. De practi-
sche opleiding moet naar voren en evenzeer
de principieele opleiding. De opleiding moet
sterker worden, wil ze blijven, wat ze was
in de oude dagen. Men werkte toen meer
onder den druk en onder de slagen werd
men wijs. De Chr. School is één der raderen
in den grooten strijd. Echte profetenzonen
moeten onze onderwijzers zijn, echte kinde
ren Gods. Niet verloren mag gaan de oude
gedachte van onzen schoolstrijd. In indivi
dualisme en egoisme dreigt gevaar in den
tegenwoordigen tijd.
Vervolgens bracht Spr naar voren zijn
eigen gedachte om voor deze groote „streek"
een Christelijke Kweekschool te krijgen.
Deze streek is moeilijk te bewerken. De ker
kelijke kwestie is van belang: men moet één
zijn: Hij bespreekt kort de 3-jarige kweek
school. Volgens spr. is die tijd te kort Een
school moet een school wezen en daarvoor
is een zekere tijd noodig. Een 4-jarige is zijn
ideaal. Geprobeerd moet worden één Kweek
school te stichten voor den Z.O.-hoek van
Groningen, Drente en Noord-Overijssel. Ver
schillende becijferingen heeft Spr. gemaakt
en kaartjes geteekend. Stadskanaal e. o.
heeft 40 scholen met 153 onderwijzers, Em-
nien c. o. 22 scholen met 88 onderwijzers en
Coevorden 19 scholen met 81 onderwijzers
(zooals hekend ijveren Emmen en Coevor
den ook votr een school). Stadskanaal acht
Spr. de beste plaats voor de school. Voor de
leerlingen uit Coevorden en Emmen moeten
kosthuisbeurzen en reisbeurzen gegeven
worden. Hiermee rekening houdend is een
uitgave noodig van c.a. f 20.000. Met de wet
telijke rijksbijdrage, schoolgeld, contributies
van leden en van de scholen is dit bedrag te
vinden. Vooral de scholen moeten steunen.
Eendracht maakt macht. Werkt naar buiten,
ook in Den Haag.
Met volle aandacht hoorde men den
heer van Wijlen aan, die op zulk een pret
tige, aangename wijze zijn onderwerp uit
eenzette. Een vruchtbare bespreking volgde.
Moge de eenheid gevonden worden!
PROT. CHR. KWEEKSCHOLEN
Dezer dagen vergaderde de Bond van
Prot Chr. Kweekscholen te Utrecht.
In de vóórvergadering van het bestuur
werden de jaarverslagen van secretaris en
penningmeester vastgesteld.
De voorzitter Ds. H. C. v. d. Brink, van
Hilversum, opende de jaarvergadering met
gebed, las 1 Thess. 5 en sprak daarna een
kort openingswoord uit, waarin hij aller
eerst wees op de groote verbetering die er
in de opleiding gekomen is, vergeleken met
de toestanden van vóór ruim 40 jaar, die
hij bij ondervinding kende. Vervolgens
sprak hij over de gevaren, die dreigen van
een nieuw soort opleiding, buiten de kweek
scholen om, door U.L.O.-scholen, die de ge
meenten laten zorgen voor lokalen en leer
middelen, niet bestemd voor U.L.O.-scholen,
maar voor het onderwijs van toekoms'ige
onderwijzers. Ten t tte hield de voorzitter
een pleidooi voor de geestelijke vorming
(de vorming van het geestelijk leven) der
kweetkelingen, opdat ze als Christelijke on
derwijzers het volgende geslacht zullen op
voeden bij het licht van Gods Woord en in
gehoorzaamheid aan Christus onzen Koning
De secretaris, Ds. N. G. Veldhoen, was
wegens lichte ongesteldheid afwezig, waar
om zijn plaatsvervanger, Ds. D. A. van
H a s e I e n, het jaarverslag uitbracht, dat
goedgekeurd werd.
De penningmeester, Ds. F. G. Peter
sen, gaf daarna een overzicht van den fi-
nancieelen toestand der vereeniging. De in
komsten hebben bedragen met inbegrip
van het batig saldo van f 179.45 f 688.27,
de uitgaven f 469.85. Er is dus opnieuw een
saldo van f 218.69.
De heer J. v. d. Spek. dir. der Rehoboth-
kiweekschool in Utrecht, deelde namens de
commissie van controle mede, dat boeken
en bescheiden in orde waren bevonden. Be
sloten werd de contributie opnieuw vast te
stellen op 0.3 pet. van de pos'cn b en c ge
noemd in art. 2 van het K. B. van 11 Sep
tember 1923.
Als nieuwe controle-commissie werden he
noemd de heeren Uittenfcogaard en Jhr.
Quarles van Ufford te Utrecht
Ds. D. A. v. H a s e 1 e n werd met zoo
goed als algemeene stemmen tot bestuurslid
herkozen.
Bij de rondvraag kwam de kwestie der
leer- en oefenmet.hode ter sprake. De heer
J. v. d. S pek wilde voor de leerscholen een
lagc-r leerlingental per onderwijzer dan de
door min. Terpstra voorgestelde leerlingen-
schaal. Het voorstel, een adres van die
strekking aan den minister te richten, werd
echter door de vergadering niet aanvaard.
Wel besloot ze, het bestuur op te dragen,
den minister te verzoeken het aantal uren,
dat de leerlingen der 3e en 4e klasse moe
ten oefenen, lager te stellen, b.v. op 120 uur,
voor 3 en 4 samen, inplaats van 80 uur
voor elk.
De heer G Groen, dïr. der Chr. Kweek
school te Gorinchem, bracht enkele kwes
ties ter sprake, m verband met de wijziging
van Model VU, Mocht het" departement in
dezen minder gewenschte en onbillijk ge
achte 'beslissingen nemen, dan zoo be
sloot de vergadering zal het bestuur zich
tot den minister wenden.
De heer H. J. van Wijlen, oud-diirec-
teur der Gerei. Kweekschool in Rotterdam,
pleitte voor stichting en opneming in de
wét van Scholenbonden, van wie de Kweek
scholen zouden uitgaan. Deze zaak Blijft de
aandacht, vragen.
De Vo of z. wenschte een nog nauwer
contact tusschen den Bond van Kweekscho
len en de personeel vereeniging. Hij vroeg
machtiging voor het bestuur, dearover eens
met het bestuur der laatste vereeniging te
„praten". Misschien zouden' de jaarverga
deringen b.v. aaneensluitend gehouden kun
nen wórden. De gevraagde machtiging
wordt verleend, waarna de zeer geanimeer
de vergadering wordt gesloten.
GOEDKOOP LAGER ONDERWIJS!
In een Paryschen Brief in de „Residentie
bode" is het volgende te lezen:
kleine gemeente in Vendee vestigde
zich kort geleden een spoorwegambtenaar met
zijn gezin De man is absoluut ongeloov'
weigerde dus zijn kinderen te zenden na
Katholieke School. In die plaats bestond wel 'n
gemeenteschool, maar die was gesloten, omdat
er geen leerlingen waren. De Katholieke School
daarentegen is overvol. De ambtenaar recla
meerde en het Ministerie gaf gehoor aan zijn
verzoek, deed de Openbare School openen
stelde daar een onderwijzer aan, alleen voor de
kinderen van dit ongeloovig huisgezin.
ging (bewüsst
Gemengd Nieuws.
DE ROEDE WEER OP SCHOOL
In Hamburg hebben de school-autoritei-
ten het recht hersteld, dat de onderwijzer
lichamelijke straffen mag uitdeelen a:
leerlingen, wanneer deze op een of andere wij
niet tot tucht gebracht kunnen worden. Kort
den wereldoorlog werd dit recht den onder
wijzer ontnomen. Thaus, na wederinvoering van
lichamelijke straffen, mag hij als wapen
„slechts een stok" en niets anders of meer dar
dezen hanteeren. De stok mag gebruikt wor-
oor de volgende met name genoemde over
tredingen: „Liegen uit gewoonte, onbeschaam
de weerspannigheid, volhardende luiheid en on
gehoorzaamheid, moreele grofheid, herhaald
spijbelen, oneerlijkheid en schaamteloosheid".
Dat houdt dus bijna elke. denkbare overtreding
de jeugd in.
EXAMENS
in de Lettert
rschrlft getiteld: „Die
jchland und ihr
terarischen Niedcrschlag als GegenstUck
em hollandlschen Reveil", de heer K. Gr
eb. tc Purmerend, leeraar aan het Chr. Lyct
Almelo.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN,
romoveerd is tot Doctor in Wis- en_ Nati
«nde. op proefschrift: „Uebor
ACADrWTS^HE EVAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.: In
disch Recht: cand. ex.. mej. E. van der Veen
Haag en H. Kampmeinert te Oegst-
Natuurkun.de, hooi
•est: ld. L:
'cand. ex., de heer A. H.' van Lammeren te
Apothekersassistent, de dames M. P. J. Schreu-
er en E. M. A. van der Drift, beiden te Delft.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
laagd: Geschiedenis: cand. ex., de heer A. J.
emolt van Loghem Slaterus.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT.^ Gesl.:
Apotheki
EXAMENS-GESCHIEDENIS
AMSTERDAM. 8 Nov. M. O. Akte K 8, Geëx..
2 cand.. gesl. geen.
EX.-LAND EN VOLKENKUNDE
Aangifte voor den M. O.- en L. O.-examens.
n December a.s. tc houden, moet geschieden
•óér 16 November a.s. bU Prof. Dr. C. C. Berg
e Leiden voor de middelbare vakken en aan dc
bil het Departement i
nd.. nl. de heeren J. W. Veldhorst
G. W. M. de BruUn en L. A. Hen
driks, beiden te Nijmegen.
BRANDEN
Te Almelo brandde het betrekkelijk nieu
we huis van den chauffeur H. Linker aan den
Ouden Deldenschen weg door onbekende
zaak geheel af. De bewoners waren afwezig.
Huis en inboedel waren laag verzekerd.
Te Ooste lbeers (N. Br.) is het huis
bewoond door A. de Kort geheel afgebrand.
Een paard is verbrand, de inboedel ging v
loren. Het huis was slechts laag verzekerd.
Te Wageningen brak door kortslui
ting brand uit in de boerderij van den land
bouwer C. Jansen. Huis en inboedel zjjn ge
heel verbrand. Een kwam in de vlammen
om- In een kast in de woonkamer was f300
geborgen, welk geld verloren is gegaan. Huis
en inboedel waren verzekerd.
Te Zuidhorn (Gr.) ontstond door
kortsluiting brand in het groote heerenhuis
van Homan.
De brand werd bemerkt door omwonenden
die zich door het inslaan van ruiten toegang
verschaften tot de woning, daar de bewoners
afwezig waren. Het vuur richtte vrij groote
verwoestingen aan. De slaapkamer brandde
geheel uit, het dak van het huis werd vernield
en het plafond van de achterkamer verbrand
de. Verzekering dekt de schade- De agent W.
liep bij het inslaan van ruiten zoodanige
wondingen op, dat hij zich onder geneeskun
dige behandeling moest stellen.
Te Amsterdam is door onbekende
oorzaak brand ontstaan in de keuken
hotel Centraal-Beurs in de Beurstraat 7. Deze
keuken ligt op de eerste verdieping va
vier verdiepingen hooge perceel- Er
negen gasten die zich allen in veiligheid kon
den stellen. De brandweer wist door krachtig
ingrijpen het vuur hoofdzakelijk te beperken
tot de genoemde keuken die echter geheel uit
brandde. In den loop van den nacht zochten
enkele gasten hun kamers weer op.
SMOKKELARIJ
Dc smokkelarij neemt bij Goorle (N.-Rr.
onrustbareiube afmetingen aan. In de kom
dór gemeente kwam het zelfs tot een hevig
nachtelijk vuurgevecht, waarbij een kogel
een huis binnendrong. Dit voorval heeft zoo
veel opschudding verwekt, dat onmiddellijk
het douanepersoneel aanzienlijk werd uit
gebreid. Aan dit eene kantoor doen thans
20 kommiezen dienst Bovendien is een troep
genie-troepen gereed gekomen met het op
richten van barricades nabij de hoofdweg
Deze barricades zijn aan weerskanten
den weg geplaatst over een vrij grooten af
stand en maken het voor elk voertuig noo
dig zig-zag, met zeer matige snelheid te rij
den. Geen smokkelaar zal nu nog kans krij
gen, in groote vaart aan een visitatie te ont
snappen.
Alleen de binnen-zandwegen geven nog
ecnige kans, onverlet d'e grens met verboden
waren te overschrijden. Suiker is op het
oogenhlik een voornaam bestanddeel der
simokkelondememingen. Een welgeslaagde
rit kan den ondernemer makkelijk een
winstje van f500 kan opleveren.
Ook wordt nu weer een levendige yee-
smokkelhand'e). gedreven. In de laatste drie
dagen zagen Belgische grensbeambten in-de
omgeving van Weert kans, niet minder da!»
17 koeien en een groote partij biggen, welks
op frauduleuze wijze waren ingevoerd, in be
slag te nemen.
GEVECHT MET EEN KARPER
Een vissoher uit Gorinchem ving een karper
van ruim twintig pond- De visch voel*
half uur om zijn leven en trok visscher en
boot gedurende dien tyd door het water.
Toen gaf hy het op.
Rechtzaken.
EEN HOOGST GEVAARLIJK
SUJET
„Particuliere Detective" beschuldigt echtge-
nooten van overspel
De zaak voor het Hof te Amsterdam
„Begrijpt u niet, dat het verschrikkelijk is
wat u doet. U bent een hoogst gevaarlijk
sujet Er zijn geen woorden voor te vinden."
Aldus de president van het Hof tegen een
„particulier detective" uit Rotterdam, die
terecht stond voor meineed. De man
dier zake door de Rotterdamsche Rechtbank
tot IV2 jaar gevangenisstraf' veroordeeld.
Het Hof te Den Haag had het vonnis beves
tigd en na cassatie werd de zaak naar het
Hof te Amsterdam verwezen.
Peze echtscheidingsfabrikant maakte er
zijn werk van de „bewijzen" in de schei
dingsprocedure biieen te brengen. In een
enouête had hij onder eede verklaard, dat
mevr. X. bezoek van een heer had gehad
op 7 Maart 1931. E. werd een aanklacht
tegen de „dectective" ingediend, daar
dame in kwestie kon bewijzen, dat zij van
de bedoelde man noch op 7 Maart noch op
andere avond of dag bezoek had gehad.
Ze kende hem zelfs niet van aanzien..
De looze detective was echter nog
der gegaan. Hij had aan de echtgenoote
van de man verteld, dat haar echtgenoot
slippertje had gemaakt met mevr. X
wat echter slechts in de verbeelding van de
verdachte bestond. Op deze wijze breidde de
.rechercheur" zijn clientèle uit
De man gaat nog steeds door met zijn
gevaarlijk werk en hoe gevaarlijk het i3
blijkt wel uit de opmerking van de presi
dent: U gaat eens informeeren, wie in de
termen valt en dan beticht u iemand van
overspel.
Verd. had het echter ditmaal niet ge
troffen met zijn beschuldiging. De vrouw
kon zich nog precies herinneren en bewijzen
wat zij die bewuste dag had gedaan, terwijl
man zie'- was geweest en gedurende tien
dacpn het bed had gehouden.
Voor de Rechtbank en het Haagsche Hof
had verdac ite zijn b' de echtscheidings
procedure afgelegde verklaring volgehouden.
Thans kwair hij echter met het verhaal,
dat hij zich blijkbaar in de datum had ver
gist.
De procureur-generaal noemde de feiten
ernstig en cischte wegens meineed een jaar
1 zes maanden gevangenisstraf.
Na Raadkamer besloot Hof op 13 Dec.
nog een getuige in deze zaak te hooren.
DE ANTI-ROOM?CH-FATHOLIEKE
COLPORTAGE
De rechtbank te Amstc
-gen het vonnis va
li zU reap, waren
20.— boete wegren
are orde. De offic
%rfltekbèhandeling
25. boete stubs 25
De rechtbank vei
conform den eisch
ïrdam deed uitspraak In
beid" colporteurs van
en. Zti hadden, evenals
M. appèl aangeteekend
n kantonrechte', waa-r-
lordcold tot f15.— en
DE DOODSLAG OP KONINGINNE
DAG TE ROTTERDAM
Tegen den dader 5 jaar geëlscht.
Op Koninginnedag, 's morgens omstreeks
10 uur was in de Rotterdamsche Straat een
ernstige vechtpartij onlstaan, tusschen twee
bewoners die hiermee eindigde dat een der
vechtenden werd doodgestoken.
De 41-jarige koopman H. \V„ gedetineerde
had zich nu te verantwoorden voor de Rot
terdamsche Rechtbank.
Wat er gebeurd is.
Bij zijn verhoor heeft verd. uiteengezet
wat er op dien dag gebeurd is. De verslagene
was een zwager van verd. en tusschen hen
bestond reeds eenige jaren een veete. Vol
gens verd. was het motief hiervan, dat ver-
dachte's huwelijk met kinderen gezegend
was en dat van den verslagene niet. Voort
durend werd verd. gesard, nagejauwd
beleed-igd. Op Koninginnedag had verd. eon
boodschap gedaan, en toen hij langs het
huis van v. H. passeerde, die in zijn deur
opening stond, had H. weer beleedigingen
en bedreigingen geuit. Verd. was daarop
zijn huis binnengeloopen en was enkele
oQgemblikken later met een dolkmes
buiten gekomen. H. had zich in dien tus-
schcntijd ook gevechtsklaar gemaakt. H.
had zioh geposteerd en droeg als wapen
stalen aanzet. Verd. had rustig den aanval
van A. afgewacht, doch zijn vrouw was hem
nagegaan en stelde zich tusschen H. en
verd. H. is toen op haar toegeloopen en heef;
haar een klap gegeven. Eerst daarna heeft
verd. in- dolle woede naar hem gestoken
Uit het verdere verhoor bleek, dat verd.
het treiteren van dien morgen als de drup
pel beschouwde, die de emmer deed over
loopen. Het verdere verhoor van verd. had
plaats in een zitting met gesloten deuren.
Nadat de deuren weer geopend waren wer
den de getuigen gehoord. Uit hun verklarin
gen was een bevestiging te verkrijgen vau
hetgeen verd. reeds had meegedeeld.
Het O- M., waargenomen door Mr. J. S.
Lobe, meende, dat hier doodslag bewezen is.
Verd. kan geen beroep op noodweer doen
gelden. Toch zijn er verzachtende omstan
digheden. Het is begrijpelijk dat verd. woe
dend is geworden en tenslotte niet mcr
heeft geweten wat hij deed. Het O. M.
eischte ten slotte 5 jaren gevangenisstraf
met aftrek van de preventieve hechtenis.
De verdediger Mr. O. Verdoorn zegt,
dat verd. geen beroep doet op noodweer 'n
den zin als het O. M. bedoelt. Hij wijst er
op dat verd. eerst gestoken heeft nadat H
wederrechtelijke aanval op zijn vrouw
had gedaan. Verd. mocht voor het afweren
van dien aanval gebruik maken van het mea
dat hij in de hand had. PI. concludeert tot
ontslag van rechtsvervolging en pleit, indien
de rechtbank het met 't beroep, op noodweei
in dezen zin niet eens is, verzachtende om-
standiigheden, omdat toch in elk geval vei-
dachte's daad ligt od de grens tusschen wat
strafbaar en wat straffeloos is. PI. conclu
deerde tot ontslag van rechtsvervolging,
subs uiterste clementie.
Uitspraak 22 November.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
De bevindelijke weg der be-
keering. door w. C. Scfcmledecke. Ge-
ref. Oefenaar. Uitgave van j. j. Groen te
dit boekje wil de I
eenlgé gedeèltën vaft F
gingen in het bijzonder
de kerk en het volk
eer Schmiedecke ons
losea'8 profetiéri vóor-
>onen, hoe die voorzeg-
veel te zeggen hebben
jan Nederland in onzen
ter een ernstig waarschuwend woord
beluisteren. En de heer Schmiedeke
1 degelijk studie van gemaakt, om
heeft
eenigszlns Juist beeld
iPtelüVen toestand des volks, waaroi
feet Hosea optrad. Trouwens. op
bladzijde wordt het duidelijk, dat hfl de
wijlen Ds. J. Bavii
uiteenzetting wil geven
- - blijkt
de beschi
hU daarbij in
van het verbond der genade
belijdenis, zooals die door de
Synode van Dordrecht is geformuleerd.
Maar de hooge ernst van dit boekje en de
olledige erkenning van de souvereinitelt van
Gods genade blijft
het Woords Gods.
ïstig
roepen tot de paden
schijnwerpers. De problemen van
onzen tijd in gesprekken met grooten
onzer dagen. doo. George Sylvester
Vie reck. Neder! an,dsche bewerking door
Joh an W. Schotman. Uitgave van A. "W.
Sijthoffs Uitg.-Mij., te Lei-den.
1 Dudtseh-
WEEZENALMANAK en
VOOR DE JEUGD. Uitgave van
Boekhandel en Uitgeverij te Ne
De technische uitvoering dezer beid
s ver boven onzen lof. En de inhou
n degelijk. Trouwens, de medewerke
Veezenalmanak hebben al een hee
aam bij ons ChristeltJk publick.
Villem de Merode. J. H. de Groot t
er Vlis doen wel wat goeds verw
U stellen ons Inderdaad niet teleur..
ECONOMIE EN FINANCIEN
BINNENLAND
GROOi'flANDELSPRIJZEN STIJGEN
Vooral voor voedingsmiddelen
n groothamdelsprijzen over October 1932.
H01/m(fr,1913 l9ül/ltlurL1Kei9l3
r van daarvoor in aanmerking komende t e
1 bijzonder moeilijk; bovendien wenschen 1 j
t te tornen aan activa, welke vitaLe beteel]
voor ons bedrijf hobben.
00 baart ons te dien aanzien de toekoa 1
:eheerende vennooten zullen nieit ten*
rikken voor drastische voorstellen, ook v
reft de interne organisatie d-er vennoi
ap zelfs onder het prijsgeven van veel, d
t uitsluitend materlecle waarde heeft
illjkens de balans en verliesrekening is o^
9 en 1931 een dividend achterstallig tot e,
DE „KONINKLIJKE" IN HET VERLEDI
Een periode van grooten bloei
achter den rug
Groote winsten en conservatj f
beheer 1
Toen de Koninklijke Olie destijds
kinderziekten was ontworsteld en zij
leidelijk kon opwerken tot een der groo
rel duns at.schappijen, vormden hnar a
een geliefkoosde belegging. Hoe mee
Integendeel. De
af. aandeelen Olie gehouden h.
rendement boven den norma
nieuw in olie hebben belegd
Dit mag echter
odium van beleggli
srden. beschouwd. Wai
5er dan fraaie wins
.ndeelen Koninklijke
welke de houder
Bij beschouwing der indexcijfers (basns 1913 had
100) over October 1932 In vergelijking 1
iie der voorgaande maand, blijkt, dat het 1
voedingsimiddeJen) met
De stijging van Sej:
uitgedrukt in procente
35.5, aardappelen 32.1,
15.6. kalfsvleesch 15.1
zure ammoniak 7.1. groene e
leum 5.9. alcohol 4.4. vai
Zweodsch vurenhout 2.0, boter
en antoskoffie 1.5, T-ijze.r 0.
olie 0.3; de daling, uitgedrukt
iehufden 7.4? fl jnoUe P6.2
en hars 4.8, mals 4.7, hav
rumdvleesch 3.2, gerst 2.9, caci
18 artikel-en
1 23.6. thee 19.5 kaï
vleesch 2.5,
C.V. WM. H. MULLER EN CO.
ZORGVOL JAARVERSLAG OVER 1931
Verliessaldo ƒ6,522,842 (v. na herwaar
deering ƒ4,902,595)
Aan het jaarverslag over 1931 van de Com-
i-Gravenhage, ontleenen wij het volgende:
Het verslag omvat, evenals vorige Jaren, de
cijfers van d-e C. V. Wm. H. MUUe-r en Co. en die
der 3 groepen, welke tesamen het concern vor
men t.w. a. het scheepvaart- en ertsbedrijf, In
hoofdzaak geconcentreerd in Wm. H. MUller
Co. te Rotterdam met filialen in Nederland
daarbuiten: b. de mljnbelangen. hoofdzakeli;
eooücentreerd bij Wm. H. Müller en Co's AI
tijnb.; c. diverse belangen
Verliessaldo ƒ6,522,842 (v. j. na
herwaardeering 4,902,595).
Het zuivere bedrijf liet, na bezuinigingen
estrijdlng van alle onkosten en normale
ïhrijvingen ad f 747.067. alsmede de op 1
schulden betaalde interest ad f 1.225.986, 1
t 289.435.
waardedaling van den er
-ering voor bestaande c
rderlngen ad
eranderen in
st moet ech-
den achter-
beleid. profit.
.1 door het dei
en aandeelhouders. Hc
•ooruitgang, die het
Koninklijke gedacht
hoe zullen deze zich ti
n als de Koninklijke on]
n hierop een antwoord- j
ere vraag niet moéllljU a
nklijke hebben een veer moJ
de 300 en 400 niei
rom noteeren zij n
kans. dat wij blnn-
-swijziging tegemoet
oordeel willen vellen oyé
L'a.n a n n rlp-olpn Trrvninl^lilM
1 gaan wij slechts op de t
schappij zélf af. Doch voords
hebben wij één opmer
InkllJW
de sociale waard
f 217.547. Da:
Behalve afsc
de fondsen is 1
deelnemingen,
1 f 5.450.000 op ander
1 kijk op de problemen
•erband daar
in de buitenlandecho
ïl leest
ifhell in
Goddelijke Wijs-
(ot openbaring komt in de ga-nsche
lieronder is begrepen een reserve voor de
gens wiskundige berekening vastgestelde
itante waarde van de vrijwillige periodieke
keeringen en pensioenen, niet vallende on-
de algemeene verzekering van ons perso-
•I bij de Levensverzekering-Maatschappij „De
lerlanden van 1845". Daar deze betalingen
nu toe ten laste der onkosten-rekening wer
1 gebracht, zal deze voortaan uit dien hoefde
worden verlicht
Na aftrek van vrijgekomen reserves enz. ver
blijft uiteindelijk een verliessaldo van
f 6.522.842.
Het vorig ja
deerd, i-n verbs
nen f 6.391.561
Lr werden de activa he-rgewaa.r-
nd waarmede vooral op de mij-
op de activa werd afgeschreven.
t de verlies- en winstrekening
2.595 verlies).
De waardeeringen
Het verslag vermeldt vervolge
welke grondslagen zijn aangenom
schrijvingen resp. reserveeringen.
genoteerde fondsen zijn opgennm
t'J £e a.f"
- g-'-dep:
I f8,48
ge zijde opnieuw gew
waarde in de balans
rekening gehouden 1
reldmiddelen (b.v
zienlijk bedrag verstrekt als
einde deze ondernemin
bekende reorganisatie
ddgheid en doel or
Daarentegen wo
dige be won de-ring
II. d-ie In zijn ballingschap het uitspreekt
een doornenkroon gedrukt op hi
/er de krenterige manier Met het ver Ilea ad 65 var
[aker ons heeft begiftigd.' 1 b'i opmaking van de balai
icheïijk leven aid<
Speciale aandacht wc
met de afschrijvingen op de pos
iagd i
Activa enz.", die op de geconsoll
hoofd P6r 31 Dec- 1931 m€,t f 9.232.586 pal
recht heb ik, wo-gen zal w~—1 J'
om altijd een us dige onf
keizerskroon te ver verminderen. Dit geldt
nog met ln exploitat^ zijn.
-rhoudri-gen, zal zijn
ddt
Toch nog tevreden!
ken ln 1931 vermeldt
r niet alleen die S
allen op hun diepst
wij hebben ki
i, de ee
Bij d-e r
ij n d e
_r i Zoo heeft zich dan de in
Die a.lle dingen be- 1930 uitvoerig geschilderde
tgebied: ink
onze Batav
gebre-k aan lading v
deze lijn nog niet vo
elk ja;
gesteld, hoeveel orders"plaaUt"1 zij nl*
bij Nederlandsche industrieën, hoi
niet elk jaar In de s..
m van Ind-ië! Hoeveel
iling onder aandeel L
-nze geldmarkt ni$
het ook tijdelijk, te beiergen heeft. Bovendw.
denkt de Koninklijke
nd komt e
te in vele opzichten „Nedefzi
ij natuurlijk de Engelse®
-ten, want door haar nauviei
band met de Shell is zij ook ten deele Engelsq
georiënteerd. Doch hoe belangrijk de maai
schappij ook Is voor de materieel® en de moreein
welvaart van ons land en onze koloniën, aandes'
houders bezitten een aparte plaats. g
Die plaats zullei.
Vroeger hadden de 0
soort monopolie: het b
geld. roofde veel tijd.
was als nu het geval is. Het boor»0,
•erd hierdoor groot en slechts de con-
,ie over groote liquide middelen be-
en die door jarenlange ervaring o[
j«gg bogen
zich ln deze
nten gekend^ van groote zorjj6
verd uitgevonden. dagteekenL
ei. Doch toen waren er maaP
1 kan der, maar steeds zoo dan ia*
Ikanders hartader
dat de kostprijs niet algei
Men raakte
opgelegd
een bepaalden ben:
en realis- rde niet.
minsten hebben bij
Koninklijke zich In een ste-ke expan
was deze be eidheid van het f
bij de maatschappij te interesse
van vitaal belang. Doch ten twe
:e winsten het mogelijk flink af
en het is deze vooruitziende p<
t. die de Koninklijke heeft groot
moet niet denken, dat zij geen
1 geleden heeft. Integendeel; men denkd
eens aan de Russische aangelegenheden!
elk risico van eenlg belang werd onmldt
k uit de winst afgeschrever
benedei
icht. Elk radertje
objec
-erkelljke waarde ten
van de Koninklijke 1
atieve kleinigheid te
n of een wijziging 1
(Wordt vervolgd))
KOERSEN VAN AANDEELEN
921—1925 100)
Credietinst 55 58
r- Sept. OctP'
39 37 In
n 69 r
dit. 1
tbreekt dflt
Daarom kunnen v
>orbehoud aan bevel
blik slaan ln de lev
irltiek ontbreekt.
1 de in dit werk geteeken-d-e *Un,
wij r
dit boek slechts
- en wereldbeschoi
jjdiimg van
rsohrljvlm-gen ei
m zij het ook t
In 1932 ia e-en
Ich zelf 1
Tot. fondsen 1 t/m. 6
37 40 49 53
neerbosch» scheurkalender.
van Neerbosch' Drukkerij komt. ziet
keurig uit. Hiervan levert deze kalendi
w het bewijs. Het schild geeft in moderr
kleuren een reproductie van do schild-
1 Mate Mink Bom voorstellende, hoe t
d een kind tot Zich nemende, de ernstlj
Ing laat hooren dat ingang in het Ki
k der hemelen alleen dan mogelijk is. ir
el Uk di
1 van dc
:orgd. Zi
heden -
komt dit t
BUITENLAND h
DE STILLHALTE-OVEREENKOMST
k.iienderblaadji
tuur.
loowel om den Inhoud als
1 de korte Schrift-
orzljde als de kortere en
rdichten aan de achterz'lde
geven goede, opbouwende
1 het doel dezer
Zorg voor de toekomst. Komen
rentebetaling en aflossing in reedfl Vi
gevaar? n""'
Tegenover de-ze algemeene Inkrimping van
zaken bleven de voor rentebetaling en aflossing Is
onzer obUgatieleeningen verelschte bedragen be?
onverminderd bestaan. Ondanks den hierboven -1"
genoemden achteruitgang in zaken hebben wij hoi
gedurende het Jaar 1932 f 1.045.700 aan interest om
en f 583.000 aan aflossingen op deze obligatie- 0^,n,
leeningen moeten betalen, zoodat aan onze liqui- rar
dite't groote eischen worden gesteld. pCf
0ider de bestaande omstandigheden Is afstoo- JL1!
Definitieve regeling te wachten?
LONDEN. 9 Nov. Volgens .Flranclal News zijni
- besprekingen gevoerd oveffc
^De^kans is niet 1
ten. terugbetaling
