--- ten* w!fc op
<JSDAG 1 NOVEMBER 1932
Kerknieuws.
GEREF. KERKEN
Te Bolnes, cand. H. Volten
recht. Te Wolvega, N. Streefkerk te
er. Te Burum, A. H. Oussoren te
(A). Te Arum, cand. J. L.
nga, hulppred. te Slootdorp (Wieringer-
NED. HERV. KERK
roepen: Te Charlois (vac.-H. Stolk),
F. Both te Zoetermeer-Zegwaard.
ngenomen: Naar Avereest, A. J. W.
lan te Wijnjeterp.
dankt: Voor Randwijk, J. H. Gunning
te Schoonhoven. Voor Ter Aa (U.),
Woelderink te Vreeswijk. Voor Hoorn,
(Evangelisatie), J. H. Huygens te
arrriam. Voor Roswinkel, G. J. San-
;e Ee (bij Dokkum).
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
roepen: Te Gouda (als hulppred.),
H. C. Leep te Amsterdam.
HULPPREDIKERS
Kampen heeft de Kerkeraad der
Kerk tot hulpprediker benoemd de heer
Kroeze, Theol. cand., te Kampen.
'SCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
schrijft ons:
A. J. de Beaufort, die 17 jaren in
urg arbeidde en nu emeritaat verkreeg,
te Zondag jl. voor de Ned. Herv. Gem.
tLpen afscheid met Hand. 20 32. Aan het
werd hij toegesproken door Ds. J. ten
van Maastricht, namens het
Eestuur van (Maastricht; door Ds. A. W.
•kamp, van Meerssen, namens Limb. Pro-
nben-Vereeniging; door Mr. A. C. Fro-
ouderling, namens den Kerkeraad; en
Ds. L. Aalders, van Vaals, al.s consulent,
e Beaufort gaat zich metterwoon te Zeist
L A. J. Boss, gekomen van Mariën-
werd Zondagmorgen bij de Geref. Kerk
Nijmegen bevestigd door Prof. Dr. J.
erbos, van Kampen, met een predikatie
Matth. 13 52. Hij beantwoordde hierin
raag „iwat een rechte. Ieeraar moet zijn?''
ees er op, dat hij moet zijn: 1. leerling
het Koninkrijk der hemelen, en 2.
ar van de Gemeente Gods.
Boss deed des avonds intrede met een
over 1 Cor. 1 1 en 2, sprekende
„de apostolische onderrichting". Hierin
lelde rij over 1. het komen tot den
2. den naam voor den dienst, 3. den
van den dienst, en 4. den inhoud van
dienst. Hierna werden toespraken ge
door ouderling J. Buiise, namens
Kerkeraad; door Ds. U. Ubbens, van
(G.), als consulent; en door Ds. J.
na, van Arnhem. Toegezongen werd
1. Onder de aanwezigen bevonden
Burgemeester en Wethouders der ge-
Nijmegen.
i de preditcing dankte Ds. Boss den con-
it en den hulpprediker J. A. Tiemens voor
chten arbeid en den Burgemeester en den
voor hun tegenwoordig-
Ds. A. van Gr i ethuijiien heeft, we-
vertrek naar Mijdrecht, Zondag j.l. voor
stampvolle kerk zelfs consistoriekamer
waren geheel vol, terwij! velen teleur-
terug moesten keeren, afscheid ge
van de Ned. Hei-vormde Gemeente te
-Beyerland met een predikatie over Hebr.
8, daarin handelend over: Jezus Christus
persoon, leer en werk, waarna hij met
toespraken besloot. De scheidende leer-
werd daarna toegesproken door Ds. J. A.
Huinink, van Numansdorp, aliscon-
it; door Ds. G. W. K. Hugenholtz, van
swaal, namens den Kerkeraad: en door
E. H. Jonkers, van Goudswaard, als oud-
ikant van Zuid-Beyerland. Toegezongen
Psalm 121 4. Mede waren nog aanwezig
Ds. A J. Westra Hoekzema,
Mynsheerenland, en Ds. J. van Dorssen,
Nieuw-Beyerland.
Cand. W. F. La man, van Leiden, werd
jl. bevestigd als predikant der
Gerei. Kerk van Middelharnis door Prof.
Ifisse, van Apeldoorn, met Ezechiël 33 7
eed des avonds intrede met een predikatie
Joh. 3 30. Beide keeren was het kerkge-
meer dan vol.
Cand. F. H. Landsman, van Utrecht,
i Zondagmorgen j.l. tot zijn dienstwerk
hulpprediker bij de Ned. Herv. Gemeente
Almelo ingeleid door den plaatselijken
Ds. J. P. A. Ie Roy, die tot tekst
Markus 9 16—29. De in grooten getale
ekomen Gemeente zong den hulppre.ii-
Ps. 134 3 toe. Toespraken werden niet
ouden.
D s. C. M. L u t e ij n nam
in tegenwoordigheid van H. M. de Konin-
het Dagelijksch Bestuur der Gemeente,
afgevaardigden van Kerken en Kerkelijke
eges, wegens vertrek naar Groningen af-
van de Ned. Herv. Gemeente te Apel-
en Het Loo, met een predikatie over Ga-
6 14.
e vertrekkende Ieeraar werd toegesproken
Ds. H. J. E. Westerman Holstijn, namens
Kerkeraad; door Ds. M. A. van Rhijn, van
namerys de Classis Arnhem; door den
Eikendal, president-kerkvoogd; en Wet-
D. A. Gosker, namens het Gemeentebe-
ir. Ds. Luteijn werd toegezongen Psalm
4.
Ds. M- Meindertsma, pred. der
Kerk te De Leek, wien emeritaat ver-
is, hoopt Zondag 13 November a.s. af-
:id te preeken.
- D s. W. O kk e n nam Zondag j.l. afscheid
de Ned. Herv. Gemeente te Tienhoven (U.)
verblyf van ruim 4% jaar, wegens ver-
naar Nijbroek. Hij predikte over Jesaja
21b en werd daarna toegesproken door
W. van der Waal,'van Nieuw-Loosdrecht,
consulent; door den heer Dijkstra, hoofd
Chr. School; door Ds. J. C. Klomp, van
namens de Classis Amersfoort; en
ouderling Schoenmaker, die Psalm 121 4
i toezingen. Mede aanwezig waren Ds. P-
van Noort, van Oud-LoosdrechtDs. J.
van Vreeland; Ds. J. J. Poldervaart,
Nigtevecht; Ds. P. C. de Groet van Zui-
Ds. C. J. H. Verweijs, van BreuMen; en
D. J. Peterse, van De jMeern.
- Cand. W. J. van Otterlo, voorheen
pprediker bij de Geref. Kerk te Voorburg,
Zondag 20 November a.s. intrede te doen
predikant der Geref. Kerk te Oosterend
na bevestiging door Ds. Mr. W. S. de
es, van Voorburg.
- D s. S. H. J. V o o r s, van Zierïkzee, werd
ïdag jl. bij de Ned. Herv. Gemeente van
schedé bevestigd door zijn vader, Ds. A. W.
jrs, predikant-directeur van de Martha-
chting te Alphen a. d. Rijn, met Hebr. 12 1
deed des namiddags zijn intrede met een
idikatie over Hebr. 12:2. Aan bet einde
rd hij toegesproken door Ds. F G. Cldeman
namens den Kerkeraad en door den heer H.
Rolink, namens de rechtzinnige kerkeraadsle-
den. Toegezongen werd Gezang 273 1.
D r. J. J. W o 1 d e n d o r p, die het be
roep aannam naar Wemeldinge, preekte Zon
dag jl. afscheid voor de Ned. Herv. Gemeente
van Stedum met Jesaja 53 1. Aan het einde
werd den scheidenden Ieeraar op verzoek van
Ds. J. A. de Klerk, van Lellens, toegezongen
Psalm 134 3.
WERK AAN DEN WINKEL
Ten. aanzien van de door de vorige Gene-
rale Synode der Geref. Kerken benoemde
Deputaatschappen en het naderen van de
volgende Generale Synode (Middelburg
1933) schrijft Ds. P. van Dijk, van Zaandam,
in de „Zeeuwsche Kerkbode":
„Niet zoo weinige Deputaatschappen schij
nen \an het prinsen'icwar.iertie te houden.
I.aatkomen staat deftig, maar in de kerk
geeft het stoornis.
De Middelburgsche Synode zal half
Augustus in 1933 gehouden worden. Daar
van zijn we thans nog tien maanden verwij
derd. Ook het prinsenlcwartiertjo is dus
reeds voorbij.
Wat staat ons volgens belofte der Acta
van 1930 dezer dagen zooal te wachten?
Vo'gens Art 207 een rapport van Deputa-
ten voor de correspondentie met bui'enland-
sohe Kerken over het houden van een Oecu
menische Synode. Het zou ook aan de bui-
tonlandsche Kerken gezonden worden. W"
herinneren ons niet, dat dit rapport reeds
door onze kerken is ontvangen. Er staat in
de Acta „zoo mogelijk een jaar te voren
Bijaldien het aan de mogelijkheid schortte,
ware het voor de vaardigheid van Art. 207
zeker beter geweest, daarvan dan een kort
bericht te doen.
Volgens Art 213 heeft de Synode besloten
een Concep'-orde voor den Eeredienst te
doen samenstellen en dit concept één jaar
van te voren ter kennis van de Kerken te
brengen. Naar mijn weten Is dit bel ngrijk
concept nog niet door de Kerken ontvang -n.
Over art. 284 „het kerkgezang" he' en
we reedis voor eenige maanden gesproken.
Een paar belangwekkende artikelen kre
gen we er sedert dien over in de „Heraut",
maar aan art. 284 sub 1 is inmiddels nog
niet voldaan: „Dit rapport één jaar voor de
Synode aan de Kerken ter kennisneming
toe te zenden".
Laten we hopen, dat het niet al te lang
meer duurt en we nog voor den winter aan
al deze gewichtige gasten het welkom kun
nen toeroepen.
Maar <\\e zijn er nog niet.
Het verdere snuffelen in de Acta waar
zijn ze anders voor? herinnert ons, dat
wc nog heel wat meer adviezen te wachten
hebben voor dat het Aug. 1933 is.
Heel binnenkort ontvangen de Keriten
'een Proeve van het Leerboek met een ge
motiveerd oordeel van de Commissie, want
voor 1 Januari 1933 zou dit voor elkaar
moeten zijn.
En zonuer nadere opg. ve van een datum,
lezen we in Art. 68 van een eventueel plan
voor het bezetten van een nieuw arbeids
veld voor de Jodenzending.
In Art. 292 van een gemotiveerd advies
inzake herziening van eenige artikelen der
Zendingsorde.
Art 307 geeft ons het uitzicht op een ont-
werp-instructie voor de Generale Deputaten
ad Art XIII K. O.
Niemand is er die gelooft, dat de Genera
le Synode van Middelburg over deze aange
legenheden besluiten zal nemen, zonder dat
haar gebleken is, dat de Kerken gelegen
heid hebben gehad ze te bestudecren. We
leven dtus maar in afwachting; maar de
Kerkeraden doen goed zich er alvast op
voorbereid te houden.
Als 't komt, komt 't misschien alles ineens.
EEN NIEUWE KERKENGROEP
Benaming
In ons nummer van 21 October j.l. werd
door onzen Zeeuwschen medewerker ge
meld, dat de elf „Bakkeriaansche Gemeen
ten". wier eenige Ieeraar Ds. van der Garde
te Opheusden niet meer in staat is voor te
gaan, het oog hebben geslagen op den heer
W. Baaij, voorganger eener zelfstandiere
Gemeente te Tholen. Daarmee zou dan de
vorming van een nieuwe Kerkengroep te
wachten zijn.
Ds. W. C. Lamain, predikant der Geref
Gemeente te Roterdam-Zuid, zendt ons nu
een schrijven, waarin hij rectificatie op een
tweetal punten vraagt. Alhoewel we het be
richt geheel voor rekening van onzen Zeeuw
schen medewerker laten, willen we aan het
verzoek van Ds. Lamain gaarne voldoen.
Allereerst wraakt hij het. dat ergens in
bedoeld bericht de Geref. Gemeen'en ge
noemd of aangeduid werden als „do Ko.r-
sten-groep". En hij vraagt of dit onkunde of
vijandsehajp is. We weten wel zeker, dat
zulks bij onzen Zeeuwsrhen medewerker
geen van beide het geval is. Maar we zijn
het met Ds. Lamain volkomen eens, dat der
gelijke benamingen niet moeten gegeven
worden. In het bericht wordt ook telkens
gesproken van „Bakkeriaansche Gemeen
ten"; en eenmaal van de „Kersten-groep".
Dergelijke aanduidingen treffen we telkens
in de pers aan. Zoo komt in hét „Saambin-
der"-verslag (14 Oct. j.l.) van de herden
kingssamenkomst vanwege de Geref. Ge
meenten in de rede van Ds. G. H. Kersten
de uitdrukking „de Ledeboeriaansche Ge
meenten" voor. Het is nooit goed aan Ker
ken den naam van een persoon te geven.
Ds. Lamain zal wel verstaan, dat de volks
mond bij de vele Kerkengroepen, die het
adjectief „Gereformeerd" in haar naam dra
gen, gemakshalve er toe komt haar met den
naam A an een invloedrijk „voorman" nader
aan te duiden: volgens de statistiek van cle
laatste volkstelling zijn er toch niet minder
dan zestien Kerkengroepen, die het woord
„Gereformeerd" in haar naam hebben. Het
is dus niet altijd voor ieder aanstonds dui
delijk. welke bedoeld wordt, wanneer men
over één ervan spreekt. Maar wanneer er of-
ficieele namen zijn, moeten die toch gebruikt
worden.
De 'tweede rectificatie is, die Ds. Lamain
ons verzoekt mee te deelen. is dat in de Ker
kelijke vergaderipg, waarbij over de roeping
van den heer Baaij gesproken werd, Ds.
Kersten niet tegenwoordig is geweest.
DIACONALE CONFERENTIES
Te Almelo werd Zaterdag j.l. de half
jaar: ijksche Diaconale Conferentie in de
Classis Deventer der. Geref. Kerken ge
houden.
Deze confr. itie stond onder leiding van
den heer P. Bruins, van Almelo. Als refe
rent trad op Ds. J. G. Lensink, van Glaner-
brug, die aan de hand van eenige stellingen
een principieel betoog gaf over: „Het ambt
der diakenen". Op dit referaat volgde een
bespreking, waarbij gelegenheid werd gege
ven vragen, aan de praktijk ontleend, to
stellen die door den referent werden beant
woord.
In een 3-tal vacatures -werd voorzien door
de benoeming van de heeren M. van Stege-
ren, van Almelo; Radstake, van Enschede;
en Tijhuis, van Nijverdal. allen leden van
het Comité voor cle Classicale Conferentie
Na behandeling pan eenige huishoudelijke
zaken werd de Conference gesloten.
Te Utrecht zal vanwege do Federa
tie van Diaconieën in de Ned. Hervormde
Kerk Woensdag 16 November a.s. een (lan
dclijke) 'aarsvergadcring gehouden wor
den, waar het woeve1 hopen te vceren Prof.
Dr. J. R. Slotema!-*r de Bruine voorz.'tor
der Federatie, over: „De ware zin van het
Diaconaat" en Mr. Dr. S. Rozemond te Am
sterdam over: „De werkloosheid en wij".
PREDIKANTSWONINGEN
Te Krimpen a. d. Lek hebben Kerkvoog-
;n en Notabelen der Ned. Herv. Gemeente
in den architect Ir. M. C. A. Meischke te
Rotterdam opgedragen bestek en teekening te
maken voor een nieuw te bouwen pastorie.
HOSPITAAL-KERKSCHIP
Te IJmuiden is Zaterdag jl. het hospi
taal-kerkschip „De Koop" teruggekeerd van
den derden kruistocht van dit seizoen. Het
schip zal weder gedurende den winter te Am
sterdam worden opgelegd.
Op deze reis, die duurde van 19 September
tot 29 October 1932, Averden in totaal behan
deld 34 patiënten. Scheepsarts gedurende deze
reis was Dr. P. Kloos en predikant Ds. J. W.
aas.
Tengevolge van het zeer ruwe weer, was het
verscheidene malen onmogelijk de sloep uit te
zetten om hulp te gaan verleenen.
ZONDAGSSCHOOLARBEID
Te Zwolle, aldus schrijft mien ons, vond
een algemeene Zondagsschool vergadering
plaats. Meer dan honderd en twintig Zon
dagsschoolonderwijzers en -onderwijzeressen
bohoorende tot cle „Vergadering der geloo-
vigen", vereenigden zich uit verschillende
plaatsen in ons land op Zaterdagmiddag
half drie. in het lokaal op den Brink.
In oen recht-broederlijk samenzijn werden
de verschillende belangen der Zondagsschool
behartigd en besproken. De heer P. A. van
Woerden, uit Scheveningen, opende na 't
gemeenschappelijk zingen van een lied
cle samenkomst met gebed, waarna de heer
J. N. Voorhoeve, uit Den Haag. een. korte
rede uisprak, met nadruk wijzende op de
trouw, zoo noodzakelijk bij het verrichten
van dezen heerlijken en gezegenden arbeid
onder de kinderen, met 't doel deze kleinen
en jeugdigen tot Jezus te leiden.
Achtereenvolgens werden daarop de pun
ten van behandeling afgewerkt, dikwerf af
gewisseld door een zeer geanimeerde be
spreking; terwijl ook gelegenheid werd
gegeven tot gemeenschappelijk gebed, waar
in vele broeders zich vrijmoedig uitspraken
voor den troon der genade.
De heer E. Zweers, van Zwolle, betoogde
de wenschelijkheid, om na het laatste Bij-
belsch onderwerp van don Rooster (Johan
nes op Patmos) in korte trekken aan de
kinderen iets te vertellen over de kerkge
schiedenis.
De heer J. M. Visser, uit den Haag, leidde
het onderwerp in: Jezus voor Pilatus en
I-Ierodes.
De heer J. Voorhoeve, van Zwolle, sprak
over: De invloed van de moeder op hot
kind,. De heer F. W. Baksteen, uit Schiedam
over: De Tabernakel, met aanschouwelijke
voorstelling. De heer B. Lemkes, uit Alphen
vertelde, als voor de klas staande, de aan
grijpende geschiedenis: Jozes maakt zich
aan zijn broeders bekend. De heer T. van
Nus, uit Almelo, op dezelfde wijze meer
bepaaldelijk bestemd voor de kleine kinde
ren het onderwerp: Johannes' prediking
en Jezus gedoopt.
Tusschentijds gaf een gemeenschappelij
ke maaltijd in een and'er gebouw (Bad-
huiswal) een aangename verkwikking.
Als vragen van praktischen. aard kwamen
nog aan de orde: a. Wat moeten wij doen
om het Zondagaschoolbezo.lk in den zomer
te bevorderen? b. Op welke wijze kan men
kinderen uit de gegoede standen, die geen
Christelijke school bezoeken, op de Zondags
school krijgen? c. Wat is de beste methode
voor aanteekening van presentie, ziek zijn
en tekst kennen? Ook hierop volgde een
vruchtbare bespreking.
Opnieuw gesterkt en bemoedigd tot dezen
schoonen arbeid onder de jeugd, werd de
vergadering tegen half negen beëindigd,niet
grooten dank aan God.
LEGER DES HEILS
De Commandant van het Leger des Heils
in Ned.-Indic, De Groot, ontving bericht uit
Den Haag, dat H. M. de Konirgin f 1000
schonk voor de tehuizen van het Leger des
Heils in Ned.-Indië voor EuropaesJhe crisis-
slachtoffers.
ALBERT SCHWEITZEB
Het Berlijner Zendingsgenootschap deelt
mede, dat Prof. Dr. Albert Schweitzer, dl; dee
zijn werk te Lambarene in den Congo een we
reldnaam verwierf, aan het Berlynsche Zen
dingsgenootschap heeft aangeboden om op een
der Zendingsposten van dit Genootschap in het
voormalige Duitsch-Oost-Afrika onder zijn ver
antwoordelijkheid en te zijnen laste, geheel
buiten bezwaar van het zendingsgenootschap
een medische zending in het leven te roepen.
Het is niet de bedoeling van Albert Schweit
zer zelf naar Oost-Afrika te gaan. Hy heeft
het voornemen de leiding van dit werk in
den te leggen van Dr. Fischer, voerheen eerste
arts van het Tübinger Tropenheelkundig In
stituut.
Het Berlynsche Zendingsgenootschap heeft
het aanbod van Albert Schweitzer met vreugde
en dank aanvaard. JDe nieuwe arbeid neemt
midden 1933 een aanvang. Tevoren zal de di
recteur der Zending, Dr. Knak te Berlijn, het
missie-terrein in Oost-Afrika bezoeken oir
noodige voorbereidingen te treffen.
Het, wordt in Duitschland in kerkelijke krin
gen met bijzondere voldoening begroet, dat
Albert Schweitzer nu ook rechtstreeks met de
Duitsche Zending in relatie treedt.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Oosterbeek heeft wijlen mej. A. iM-
Hooijer-Dibbit aan de Ned. Herv. Gemeente
f 1500 en aan haar Diaconie f 1000 gelegateerd.
Schoolnieuws.
NED. HANDELSHOOGESCHOOL TE
ROTTERDAM
Ter gelegenheid van den jaardag der Hooge-
school zal Dinsdag 8 November a..s. de Rector-
magnificus een openbare rede houden.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
Het bestuur van de Vereeniging van Werk
tuigkundige Studenten aan de T. H. te Delft
.Leeghwater" stelde zich samen als volgt:
A. C. D. de Graaf, president; W. N. Slot
boom, secretaris; H. I-Iissink, penningmees
ter; H. Pabbruwe, commissaris; H. J. van
tier Leeuw, archivaris
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Vlissingen (U.L.O.-Kopschool, hoofd
G. A. Teunis), IJ. W. Ditmar te Utrecht
(Herv. Gemeenteschool II).
Amsterdam (J. J. van Noortscliool,
Prinsengracht 400, hoofd A. L. van Hulsen
beek), H- W. van den Berg te Amsterdam.
Baarn (Kon. Wilhe'minaschool voor
M.U.L.O., Dalweg 11, hoofd G. Postma), J.
van Ginkel te Wormer.
R e i t s u m (Chr. Nat. School, hoofd A. van
den Berg). Tj. Schaafsma te Murmerwoude.
RUIME KEUZE.
Voor een betrekking aan de U.L.O.-School
te Den Burg en aan de gewone Lagere School
te Den Hoom hebben zich aangemeld 251
sollicitanten.
COLLECTE VOOR DE OPENBARE SCHOOL
Plus valsche klachten.
Het orgaan „Volksonderwijs", waarin pro
paganda voor de Openbare School gemaakt
wordt, wekte kortgeleden de 607 afdeelingen
„Volksonderwijs" op een voorbeeld te ne-
aan de Unie „Een School met den Bybel",
die nu al zooveel jaren de Unie-collecte gehou
den heeft.
Naar aannleiding van den raad van het
roomsch-kath. dagblad „De Tijd", dat „Volks
onderwijs" het ook eens met een collecte moet
probeeren, antwoordt eerstgenoemd orgaan nu,
dat die proef al genomen is:
„Deze kollekte wordt al jaren lang door
„Volksonderwijs" gehouden, al tien jaren. En
met goed sukses ook. Maar „een ton" haalden
"n een jaar nog nooit by elkaar. En we
zouden bij de nood-toestand, tvaarin de z.g.n.
financieele gelijkstelling ons openbaar onder
wee heeft gebracht, best een ton per jaar kun
nen gebruiken.
„~"!n nu is het aaantal afdelingen, dat plaat-
selik deze kollekte houdt, steeds toenemend,
r nog niet algemeen. Hoe zou dit ook zo
kunnen zijn? Wij zyn immers van de overtui
ging, dat de overheid, gemeente en Rijk, voor
het onderwijs als voor een der grootste be
langen van de staat, van de gemeenschap, zon
der hetwelk zelfs het bestaan van een staat
groot gevaar loopt, ten volle heeft te
zorgen.
„Maar „een ton" in één jaar, nee,
hebben we het nog niet gebracht. GebruiV*i
konden en kunnen we die best, want vele ge
meentebesturen in meerderheid de biezon-
dere school toegedaan of met Wethouders, die
bestuurslid of zelfs voorzitter van een school
bestuur van het biezonder onderwijs zijn
verwaarlozen het openbaar onderwijs, dat zy
als overheid hebben te dienen, verzaken hun
plicht".
Wat al klachten!
Ja, ja, in die „goeie, ouwe tijd", toen de
Byzondere School geen man en geen cent van
den Staat ontving en het oppermachtig libe-,
ralisme de lakens uitdeelde, toen was het de
guldèn eeuw voor de Openbare School.
Zóó zou „Volksonderwijs" het" zeker weer
graag hebben.
't Is nu allemaal narigheid.
De „financieele gelykstelling" van Openbaar
,.i Byzonder Onderwijs (waarbij n.b. het Open
baar Onderwijs altijd nog aan het langste
eind trekt, zoodat in feite de wettelijke „ge
lijkstelling" nog de practische ongelijkheid be
stendigt I) heeft de Openbare School „de dry
omgedaan". Hoe eer de politieke schoolklok 'n
vijftig jaar teruggezet wordt, hoe liever
.Volksonderwijs" het heeft. Een eerlijke con-
urrentiestrijd met gelijke wapenen, neen, niets
daarvan!
En dan die gruwelijk plichtverzakende recht-
sche Wethouders van Onderwijs! Die zouden;
nis ze konden, de Openbare School heelemaal
laten verkommeren. Die lappen de wettelijk
bevoorrechte Openbare School zeker aan hun
laars? Hoe is 't mogelijk! En toch schijnen
als tenminste „Volksonderwijs" het wèl heeft,
daar toch maar jaar uit jaar in kans toe, te
zien!
Maar in ernst, wat hebben we aan zulk een
onbewezen beschuldiging. Zoolang niet „ma
n paard" eigenlijk „mannen en paarden'
..ant 't schijnt héél erg te zyn, genoemd
wordt, taxeeren we deze aanklacht voor niets
meer dan een slag in de lucht.
En mócht er eens 'n enkel scheef geval te
constateeren zijn, laat „Volksonderwijs" toch
voorzichtig met zyn woorden zijn. Want het
spreekwoord van „pot en ketel" is hier wis en
zeker op zijn plaats. Denk maar aan de
looze besluiten, waarbij overwegend linksche
Gemeenteraden hun medewerking aan de
stichting van Bijzondere Scholen weigeren en
waarbij eerst de hoogere instanties tot mede
werking verplichten omdat „recht is recht!"
En die worden bijna wekelijks precies en nauw
keurig met naam er „toenaam" gepubliceerd!
Neen, „Volksonderwijs" elaat ditmaal den
plank toch wel al te zeer mis.
DE UNIECOLLECTE
Vier en vijftigste Jaarcollecte i
Scholen met den Bijbel
L I] s t 9
Transport van HJst 8 f 25.672.06
Nljkerk (G.) (naglft) L—
Oiis:wedd«-Holto 89.50
OpendP (Gr.)
Warffum
Irnsum (Oudesohouw) (Pr.)
Metslawier
Oenkork
Torband (mot I.uinjeberd)
Twijr-e! en Eostrum
Koekango (Dr.)
Zweoioo (Dr.)
Kootwijkerbrook
Schaar»bergen
Voorthulzen
Vreeland
Hoorn (N.B.)
Hot terd am - Delf ah a'
188.—
8.75
107.16
133.75
25.17
68.05
50.35
132.25
61.76
121.50
116.15
J 90.79
9').—
140.—
aria van de Unie
EXAMENS
rCSUNTVERSITElT TE UTRECHT. Cepro-
iPd la tot Docter In do Wis- en Natuur
kunde de hoer P. H J. Slmonla. peboren te
Gouda, op proefschrift: „De metastabllltelt van
stoffen als gevolg van dispersie. Do oplosbaar
heid van benzoözuur".
ACADEMISCHE EXAMENS
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT. Gcsl.:
Scheikunde: prop, ex., de heer L. Kuiper te
Soerabaja.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.: In
dologie: econ. doet. ex,, de heeren F. P. Heek-
man to NoordwlJk en F. A de ICock te Oegst-
geest.
Wis-
i heer N. Nleboer te Kampen.
Geneeskunde' doet. ex.. de dames M. Li
mans en H. J. M. van Panthaleon van Eek. bel
den te Den Haag en de hoor J. van Baaien
tc Schiedam.
VRIJE UNIVERSITEIT TB AMSTERDAM.
Gesl.: Godgeleerdheid: prop. ex... de heeren A.
Postma te Groningen: M. J. C. Bosscha te As-
H. G. Breulcelaar te
Kuaksbegren.
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG, 31 Oct. Gesl. voor het voorl. di
ploma de heeren: J. v. d. Hoek. Vlissingen; F.
G. Groeneveld, Den Haag; A. W. Spaanstra,
Den Haag. M. M. Diemei. Dordrecht en K. H.
ECONOMIE EN FINANCIEN
BINNENLAND
N.V. PHILIPS RADIO
De overname der 5 conv. obL
Naar wij vernemen ie van het aanbod der
N V. Philiipe Radiio tot overname der 5
ooavert, obligaties dor N.V Philips' Gloei
lampenfabrieken een ruim gebruik gemaakt
NOORDHOLLANDSCH LANDBOUW.
CREDIET N.V.
Tn de op 31 Oct. 1932 gehoudon
HOLL. VER. TOT EXPL. VAN MARGARINE
FABRIEKEN
Interimdividend 33 (onv.) op
pref. aand.
De N.V. HoU. Ver. tot Expl. van Margarine-
Fabrieken keert op haar 5è gegarandeerd
cum pre-f. aand. vam 1200 een interim-divi
dend uit van ƒ33 (als v. J.).
VAN DEN BERGHS FABRIEKEN
Dividend ƒ67,53 op certificaten
van aandeelen
Op de certificaten van aandeelen der N.V.
Van den Berghs Fabrieken. Serie A, groot
Ï.000
voor J
6.75.
ANTON JURGENS VER. FABRIEKEN
Benoeming van een Directeur
Op 15 November a.s. zaJ een buitengewone
e>rgadering van aandeelhouders der N.V. Anton
urgens Vereenigde Fabrieken worden gehou-
en. Aan de orde zal komen bet benoemen
IND.-MIJ „PALEMBANG"
Geen dividend (onv.)
De gisteren gehouden JaorlIJksche algemeene
ej-gadering van aandeelhouder-s der N.V. In
dustriële Mij. Pal em bang heeft de bah
de u-
(als v. J.).
VER. INDUSTRIEËN ROTTERDAM
Saldo verlies ƒ605 (v. J. winst
159,120)
Het Jaarverslag der N.V. Vereenigde Indus
trieën Rotterdam vdi Ph. Verhagen en Zoon te
Rotterdam deelt mede:
De afzeit is door de algemeene verslechtering
lm den toestand over de heele wereld practiech
onmogelijk geworden mede als gevolg ook van
invoerrechten der veirsohUlende landen. Op ve
lerlei wijzen werd de onderneming door de
crisis getroffen. De omzet is belangrijk ver
minderd in de landen, waar wij een afzetgebied
hadden. Desondanks waren wij nog in staat een
behoorlijken omzet- te bereiken en geleden ver
liezen vrijwel te dekken. Door depreciatie van
verschillende betalingsmiddelen werden ernsti
ge verliezen geleden op bultenlandsche debiteu
ren Het nadeelig saldo is ten laste van de vcr-
Ue-s- en winsstrekenlng gebracht.
Het verlies op goederen en grondstoffen, dat
vooral in de textielbedrijven vrij belangrijk is
geweest, heeft eveneens door geringe opbrengst
en lagere waarde er ing der voorraden, de be
d.rijfswinst verminderd. Daar reeds voorgaand-
Jaren ruime afschrijvingen gedaan zijn. wmi
vlj volstai
i de helft af
ag ad f 50.000, dat vorig
op valuta-verliezen ge-
Beschouwingen
(18.451); afschrijvingen 21.612 (36.276); koers
(598.750)fabniel
lies- en winst 1931 2022 (961): saldo verlii
1932 f 605 j. winst f 159.120); bedrijfsreserve
f 25.000.
(De laatste staat thans voor f 100.000 op de
balans te boek, tegen verleden jaar f 125.000),
EMISSIES IN OCTOBER
Het totaal bedrag aanzienlijk
gestegen. Het aantal gedaaid
In de maand October 1932 werd ln totaal ge-
emltteerd voor 155.600.000. Hiervan kwam
voor rekening van den Staat 106.500.000 (Ned.
Indue), voor de (ic-meenten 13.100.000,
to danken was aan de uitgifte der Ned. Ind.
Staatsieening, waarvan tenslotte slechts
40.800.000 de Inschrijving was opengesteld
dat plaatsing van de rest reeds tevoren v
kerd was. Was het bedrag der emissies lc
tober belangrijk grooter dan in September, het
aantal emissies bleef belangrijk onder dat van
September. Vooral de stroom gemeenteleenlngen
Is aanmerkelijk geluwd. Vermoedelijk is dit te
wijten aan een minder gunstige marktstem-
mlng. Noch de leening Amsterdum, noch die van
Enschedé en Doetinchem werden geheel ge
plaatst. Dit remde natuurlijk de bedrijvigheid
op de et-' '"J - •-
anderzij
ROTTERDAMSCHE TRAMWEG-MIJ
Geen uitloting van obligaties
De Rotterdamsche Tramweg-MIJ deelt mede.
•alda1
- - WM—. otlng nog
geschieden, ls zulks met het oog op de
wenscneiijkheid om da vlottende middelen oi
geil te houden en zoodoende ook de coupon
e taling niet ln gevaar te brengen, niet moge
lijk gebleken.
(Wij hebben reeds eerder op dit feit gewezen
Erst thans doet het bestuur definitic-r mededee-
llng met motiveering van liet pusseeren der af
lossing. Red.).
KOLONIËN
DE SUIKERPLANNEN OP JAVA
INMENGING DER REGEERING
Dn Minister stemt in met de
oprichting van een Centrale
Verkoopsorganisatie
BATAVIA, 31 Oct. (Aneta). Het antwoord
van den Minister van Koloniën
do beginselen en do voorwaarden voor ten
centime suiker verkoopsorganisatie houdt
het volgende in: Z.Exc. 6temt in met de op
richting van een vereeniging, waaraan net
monopolie voor den verkoop van aJle suiker
in de eerste hand wordt verleend. Z.Exc.
stemt eveneens in met de voorwaarden van
de Indische Regeerimg ten aanzien van den
zetel diior vereeniging, inmenging der Re-
geering in de leiding dier vereeniging, be
scherming dei minderheden en overleg met
de Rogeering inzake den jaarlijks oh en riet-
aanplant
Deze voorwaarden zullen in de statuten
worden belichaamd
Thans volgt overleg met het werkcomité
opdat epoediig die nooizake.ijke ontwerpen
bij den Volksraad zuiden kunnen worden
ingediend.
DE SUIKERVERKOOPEN NAAR
ENGELSCH-INDIË
BUITENZORG, SI Oct. (Anota). De consul
generaal der Nederlanden to Singapore sein
aan de Regcerlng: „De Federated Malay States
heffen vanaf 29 October op suiker een algen
tarief van 5 cent per pond en oen preferen
"»cht van 3 cent per pond. Op thco wordt
nJgemeon rocht van 8 en een preferentieel recht
van 6 cent per pond geheven".
BUITENLAND
VERLADEN WAGONS IN DE V. S.
Met 8500 stuks verminderd
-.Jaden
jek in de V. S..
ging gedurende eenige weken.
- gedaald met 8500 stuks. Het bericht heeft
onaangenamen Indruk ge
in Wallstreot
AMERIKAANSCHE KWARTAALS-
DIVIDE" **N
Ac». Gas en Elccirlc nihil (v. kw. 1/80 n. gew.
iiini.Hon en Manhntfnn MIJ 3 1.25 per hoJfj. (v.
h.J. S 1.75).
Chrysler orpo.ntloc 0.26 (onv.).
HET PRESIDENTSTOURNOOI
OVER ENKELE DAGEN VALT
DE BESLISSING
De opleving blijft ui^
Nog enkele dagen en het Presldei
t^KapItOÓl zal gaan huizen. Verdere eonclu-
's mag m<% alsdan niet trekk-r, want op
rkiezlngssj eechei
De
aste lijn vermee
eer de druk der
i. Misschien zijn 'deze goed bedoeld.
Hl wei kellikheid spot
nieuwe president kan ziet
ppelcn.
uten begin
iet die voi|ni!iii«"" -
rrlaging der tariefmuren. Wanneer hu c-c.uv.
iet. dat" daardoor de werkloosheid nog
er vormen zal gaan aannemen, terwOl do schat
ist niet over de noodige middelen beschikt
n» den nood te lenigen, zoodat alom /''stverJ
lering dreigL. «al „I 1.8 den -Ie.;? 1.1
in dat geval niet moeten matigen. Hu heelt in
zUn programma zijn meening verkondigd over
de oorlogsschulden. Immers hö wil deze verr
plichtingen laten voldoen uit de provenuen yaa
den goederen-import uit Amerika en Juist hier
voor zou de verlaging der tariefmuren kunnen
dienen. Maar wat zal hü d.-en. indien Frankrijk
n Engeland niet meer willen betalen?
Geen conclusies trekken,
Daarom is het verstandiger geen conclusies
jit de komende presidentsverkiezing te trekken
De wereldcrisis zal\hcusch niet door een man
tinnen worden bezweren en of nu Hoover dan
•el Roosevelt president wordt, doet aan den
onderllngcn haat en nijd niets af. Deze nijd *n
iaat zulicn hun eigen explosie teweeg ino- t.|i
brengen, alvorens de spanning ln de weTela zal
jiinen worden verminderd.
Dat de derde-kwartaalciifers van 1932 te'eur^
elling zouden btengen is bekend. Zu ztJn niet
mc-degevallen. voor-'
ihappilen. Hieruit
iclusi
het
ekki
kan men tevens een andere
Staal wordt de barometer
isch leven genoemd, al i
de gesteldheid der Industrieele activiteit niet te
voren aan. Eerst dienen de orders bü de ver
schillende bedrijfstakken binnen te k°™en' aI
vorens 6taal eu Uz*-r in ruimo hoeveelheden wor
den besteld. In Juli jl. begon do koersstijging
op de internationale beurzen. Men was daar—
ten hoogst" A
leving
een voorlooper
was van reëele toename der bedrijvigheid. In
dit verband wezen ze op de stijging der gre-nd-
- offen. Anderen waren niet zoo optimistisch,
wont zoo zeiden de laatsten er moet e«»st
viaag naar grondstoffen komen alvorens ii.eu
van een verhobgdo DedriJvigheid kan spreken.
Goederenprüzen moeten dus eerst stdgen, eo
daarna de aandeelcnkoersen.
WÜ laten in hot midden wie te dezen opzien»
gelijk heeft, ai hellen
do lai
:r. Doch I
i ls
het bedrüfsv
roalige l
s gedet
i ken-
•sopleving i
had. Want
cUfers bü de staal-1
trie hebben moeten zien. Wanneer er een
tering ln de conjunctuur was ontstaan, zou het
houwbedrtjf grootcre orders op constructie-staal
hebben moeten indienen; liet grootere vervoer
bü de spoorwegen zou geleld moeten hebben
tot bestellingen van rails, wagoi
équipement. De auto*
•rus hadden vrttgeviger
wö
doorgaan. Maar de onuitgevoerde orders dei
staol-maatschappüen blijven laag: er wordt
slechts op een capaciteit van 19% gewerkt te
gen circa 12% in Juni en er bestaat een tendea»
tot verder terugloopen.
Lagere koersen?
Dit doet ons veronderstellen, dat. alle andere
factoren gelük blijvende, de toestand op de ef-
fectenmarkt de laatste maanden van dit jaar
niet zal kunnen verbeteren en dat WÜ. gezien
de selzoens-afbrokkeling. eerder met lagere
koersen rekening zullen hebben t$ houden. Hier
ün logische redenen. r~"~
do winti
boekte
nden
buil
in. De U.S. Steel büv,
i dit
verlies. Inclusief de dividend-
betaling op do preferente aandeelen. van
73.458.000 en wanneer wü op gelüke verliezen
in 't vierde kwartaal rekenen (deze zullen ver
moedelijk zelfs hooger zyn) -komen \vü-tot tea
deficit in 1933 vun niet minder don llO-mih
lloen! Voorwaar een bedrag, waarbü men even
moet blüven stilstaan. Htfff kan meirdbh dë nei
ging gevoelen om deze aandeelen bü pakken
weg to koopen? Met de Bethlehem Steel is het
niet beter t«| teld, "wellicht eerder slechter. Het
bedrüfsverlies over de eefste negen maanden
bedroeg bü deze maatschappü 3 15.427-000 ter
wijl het geheele Jaar vermoedelük een deficit
te zien zal geven van meer dun 5 20 mlllioen,
Dcch het preferente dividend op de 7% prefe
rente aandeelen ls sinds het tweede kwartaal
van dit Jaar achterstallig en waar het prefe
rente dividend cumulatief ls, beteekent deze
achterstand, dat de gewone aandeeen slechts
itkeerlng kunnen hopen, zoodrn deze
hterstand ls Ingehaald. Hoe langer de prefe-
nto-dividend-passeering biyft duren, hoe lai
22 Oct. 29 Oct.
Bêthlehem Steel 17 "4 I"1*
Gulf States Steel 13'*
Republic Steel 7 4
U. S. Steel 35 85%
D
ste
«eer m jellfik,want orders blüven uit, terwijl
mén aan het uitdenken is, hoe inen voor het vol
gend jaar de kooplust van hot publiek zal Kun
nen prikkelen en daarbij *ün concurrenten xaf
kunnen «ocrbl'f.veve'i. llel hangt grootendeod
van de nieuwe modellen af, of men een succes'
vol nieuwjaar zal mogen tegemoetxien. De auto»
maatscha
jai
te groote uitbreiding
aan hun zaken hebben gegeven en dat veel. wa^
er in die periode ls tot stand gebracht, afgebro
ken zhI moeten worden. Kupltaalsvcrilezen
zuilen niet kunnen uitblijven en o.a. de Chrys
ler Corporation heeft het lumineuze denkbeeld
gehad om die verliezen zonder interne wijziging
af to schrüven door de aandeelen zonder nomi
nale waarde weer te brengen op aandeelen met
een nominale win
circa 4.380.280 eti
gewone aandeelen zonder
die op de balans zullen
voorkomen met circa 70 milioen. Tegen f 5
per share zou de balanawanrde ongeveer t 22
millloen zjn, zoudut 48 mlllioen voor afschrij
vingen zou kunnen worden benut. Het -verlies
der Chrysler bedroeg over de cerete zes maan
den van dl» Jaar (de gegevens over het derda
kwartaal zün nog niet gepubliceerd) 3 880.432.
22 Oct. 29 Oct.
12%
6&
13%
13
Chrysler Corporation
General Motors
Studebaker
Do koperprlls ia Opnieuw dalend en het groo
tere aanbod vindt nagenoeg geen plaatsing. Er
wordt op het moment tegen 0.05 per lb. ruim
schoots aangeboden en nagenoeg geen enkele
maatschappü oeliolve sommige Zuld-Afrlkaan-
sche concerns kan hiermede uit. De verliezen,
die do Amerlkaan^cho kopermtinen aan het
einde van het Jaar zullen hebben aan te toonea
beloven belangrijk te zün.
22 Oct 29 Oct
American Smelting 14 14*i
Anaconda
10%
10%
De olie-maatschappijen geven over het derde
kwartaal gunstiger uitkomsten aan dan over de
eerste twee kwartalen. De maatregelen, in ver
schillende Amerlkaanschc 8tnten genomen, om
de productie van hoogerhand te beperken,
schünon succes te hebben gehad, waarvan weer
het gevolg Iets hoogere prüzon Is geweest. Zon
der dat men kan zeggen, dnt de wereldsituatie
op olicgebied werk ei Uk Is verbeterd, violen da
kunstmatige beperkingen weg, dan zou do oude
mlsere weer naar voren koihen, veroorzaken de
huidige verhoudingen een toename der winsten.
Phillips heeft een winst over de eerste negen
maanden van 1932 ad 5 375.000 tegen een ver
lies van 3 2.410.000 over dezelfde periode van
1931. De Shell-cUfers zün bekend. Een en ander
kwam nagenoeg niet ln do koersen tot uiting.
22 Oct. 29 Oct.
Continental Oil 5% 5%
Phillips 5% 5?»
Royal Dutch 18% 18
Shell Union 5-M f.«t
Stundard OH N. Jersey.
Midcontlnental Oil
5%
S'och omtrent do spoorwegen noch over do al-
meene fond-en is verder iets büzondcrs te ver
•lden. D ek- creen zün over he, algemeen lets
rbeterd. Die der spoorwegen, omdat do varia*
n vracht een gei Inge seizoensopicvlng te zioa
geven heeft, welke oph-v'.ng rui w-er aan li
ndcrcn schünt te zün.
