MAANDAG 31 OCTOBER 1932
EERSTE BLAD PAG. 3
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Haskerhorne en Oudehaske.
cand. J. W. Barneveld te Veenendaal. Te
Minnertsga. G. D. A. Oskamp te Harlingen.
Aangenomen: Naar St. Kruis (al,s liulp-
pred.), J. B. M. van Daifsen te Aardenuurg.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Bandoeng op Java
(als hulppred.), cand. R, G. Hardes te Am
sterdam.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Cand. J. F. van Hulsteyn J.Fzn.
werd gisterenmorgen door zijn vader, predi
kant te Middelstum (Gr.), bevestigd in den
dienst der Woords en der Sacramenten in de
Geref. Kerk te Slikkerveer (Z.-H.) en heeft
aldaar des avonds intrede gedaan.
(Ds. van Hulsteijn verzocht ons omtrent
beide plechtigheden niet meer dan het boven
staande te vermelden).
Cand. H. Vogel, van Zwolle, hoopt
Zondag 27 November a.s. intrede te doen a.,s
predikant der Geref. Kerk te Roden (Dr.), na
bevestiging door Ds. H. A. Munnik, van Zwolle.
DS O. G. HELDRING
Ds O. G. Heldring, predikant der gestichts
gemeente Vluchtheuvelkerk te Zetten,
als zoodanig tegen 25 Nov. as. eervol o
aangevraagd. Ds Heldring is voorat
directeur der Heldring-gestichten te Zetten
te blijven.
EMERITAAT
Ds H. J. He ij nes, Ned. Herv. predikant
te Landsmeer, werd door het Prov. Kerk
bestuur van Noord-Holland met ingang van
1 Jan. 1933 emeritaat verleend.
Ds G. H. A. van der Vegte, pred.
der Geref. Kerk te Groningen, is door de
Classis Groningen om gezondheidsredenen
met ingang van 1 Jan. 1933 emeritaat ver
leend.
Ds. M. VAN DER MAST. f
Na een korte ongesteldheid is te Den Haag
op 88-jarigen leeftijd overleden D s. M. van
der Mast, emeritus-predikant der Geref.
Kerk te Edam. Hij was de oudste emeritus
predikant bij de Geref. Kei-ken in Nederland.
Ds. van der Mast, geboren 24 Dec. 1843,
ontving met de nu reeds overleden predi
kanten P. J. Baaij en L. jM- A. Scheps zijn
opleiding van Ds. W. G. Smitt, aanvankelijk
predikant bij de Geref. Gemeente onder het
Kruis, later Chr. Geref. Gemeente te Den
In°lS72 werd Ds. van der Mast candidaat.
In 1873 werd hij te Zutphen de opvolger van
Ds. J. van Andel. Tien jaar later vertrok hij
naar Nieuwendam en in 1888 naar Edam.
Hier diende hij de Geref. Kerk tot 1914
werd toen emeritus en vestigde zich in Den
Haag. Nog een viertal jaren heeft hy de
Kerken kunnen dienen, maar toen was zijn
gezichtsvermogen dermate verzwakt, dat hij
vrijwel blind was en dat later ook geworden is.
De teraardebestelling zal plaats hebben
Woensdag a.s. op de begraafplaats Nieuw Eijk
en Duinen. Vertrek van het sterfhuis Coper-
nicusstraat 82, te 12 uur.
OUDERLINGENCONFERENTIES
Te Leeuwarden wordt Woensdag a.s.
9 November, de Friesche Ouderlingencon-
férentie voor cle Geref Kerken gehouden.
Ds. W. H. den Houting, van Huizum, zal
refereeren over: „De verhouding van de
Geref. Kerken tot de andere Kerken" en
Prof. Dr. H. Bouwman, van Kampen, over:
„De beteekenis van het catechetisch onder
wijs".
VERKIEZINGEN
In de Ned. Herv. Kerk: Noordeloos.
Men schrijft ons: Woensdag is hier een
verkiezing gehouden van kerkvoogden en
notabelen der Nedi Herv. Kerk. Deze ver
kiezing is gehouden in srtrijd met de kerke
lijke verkiezingsstatuten, daar bij deze ver
kiezingen van kerkvoogden, deze niet aan
wezig mogen zijn, hetgeen hier wel het ge
val was. Een groep lidmaten der Ned. Herv.
Gemeente heeft hiertegen een klacht inge
diend bij de Classis Gouda, om deze ver
kiezing ongeldig te verklaren. Binnen eenige
dagen kunnen we de eindbeslissing ver
wachten.
Mogelijk zullen door deze onaangename
verwikkelingen een 40-tal gezinnen uit de
Kerk treden. Dan zal een gebouw worden
gesticht voor rechtzinnige evangelisatie op
Gereformeerden grondslag. Reeds is voor 't
stichten van het gebouw f5000 toegezegd.
Dit zal dan tevens dienst doen als vereni
gingsgebouw ter behartiging der Christe
lijke belangen.
KERKGEBOUWEN
Te Middel harnis had, in verband
met de ingebruikneming van de centrale
verwarming en de electriscüie verlichting
in cle Geref. Kerk, Donderdagavond een
bijeenkomst plaats in het gebouw „Reho-
böth".
Na gemeenschappelijk gezang van Ps. 138
vs. 1 en 3. trebed lez^n. sorak Ds
-een hartelijk welkomstwoord en werden
door het dameskoor „Sursum Cord»" onder
leiding van den heer L. Weeda, op uit
nemende wijze eenige liederen gezongen,
waarna de heer J. H. Dijkers zijn rede
„Onze verwarming" uitsprak. Voorts sprak
de heer M. Smits over: „Onze verwarming'
Na een korte pauze brachten de aanwezi
gen een bezoek aan de.kerk tot het bezich
tigen der electrische verlichting en de cen
trale verwarming
Daarna werden in dc kerk door het koor
nog eenige schoone liederen gezongen; Ds
Zeilstra bracht aan het einde dezer bijeen
komst nog hartelijk dank aan allen, die
hebben meegewerkt tot het tot stand komen
van deze twee zaken, die voor het kerkge
bouw van groot belang zijn.
Hij sprak de hoop uit, diat door licht en
warmte in de harten van de leden der Kerk
de onderlinge band der liefde in deze don
kere tijden zou worden versterkt.
Na het zingen van Ps. 72 11 sloot Ds.
P. A. Zeilstra met dankzegging en gebed.
Bij de uitgang werd gecollecteerd ten
bate van het orgelfonds.
VEREENIGING VAN ORGANISTEN BIJ
DE GEREF. KERKEN
Men schrijft ons: Ook in het Noorden van
ons land blijkt het streven dezer Vereeniging
sympathie te ondervinden.
Zaterdag werd te Leeuwarden een propa-
gandavergadering belegd, om te trachten de
organisten der Geref. Kerken in Friesland in
kringverband te vereenigen.
Dank zy de voorbereidende werkzaamheden
van het College van Organisten der Geref.
Kerk te Leeuwarden, waarin de heer R. Bein-
tema een belangrijk deel voor zijn rekening
nam, had de vergadering een zeer bevredigend
De voorzitter van het Leeuwardensche Col
lege, de heer Dr. R. Mulder, opende de ver
gadering. Nadat hy een toepasselijk gedeelte
nit de H. f hrift gelezen had, en voor gegaan
was in gebed, gaf hij de leiding met een wel
komstwoord over aan den Voorzitter der Ver
eeniging, den heer D. N. J. van der Paauw.
In het kort gaf deze doel en werkwyze aan
van de nog jeugdige organisatie.
Daarna kreeg het woord de secretaris der
Vereeniging, de heer Drs. Joh. Luijkenaar
FVancken, van Rotterdam, die een principieele
uiteenzetting gaf van: „De plaats en de taak
van den organist in onze Kerken".
In deze inleiding toonde Spr. aan, dat alle
eischen die gesteld moeten worden aan den or
ganist en zijn spel, voortvloeien uit de betee
kenis, die volgens Geref. belijden, de zang der
Gemeente heeft in de Eeredienst. Om het ge
zang als wezenlijk deel van de Eeredienst be
ter tot zijn recht te doen komen, is noodig.
dat er contact komt tusschen Gemeente en
organist ook buiten de kerkdienst. Doordat be
gunstigers en donateurs zich op speciaal daar
toe belegde bijeenkomsten op de hoogte
kunnen stellen van het verantwoordelijk werk
der organisten in de leiding van de zang, en
eventueele vragen gezamenlijk besproken wor
den, verdient naast het werven van leden alle
aandacht geschonken te worden aan de uit
breiding van het getal contribuanten uit de
Gemeenteleden, 't Moet ieder organist gemak
kelijk vallen, in eigen kring minstens een tien
tal belangstellenden te vinden, die ter betere
verzorging van dit belangrijke deel der litur
gie het werk der vereeniging willen steunen.
Uitbreiding naar alle kanten is bovendien noo
dig, om het blad der organisatie: „Organist
en Eeredienst" beter aan het doel te kunnen
doen beantwoorden.
Met ingespannen aandacht werd geluisterd.
Daarna werden enkele vragen beantwoord.
Daar zich onmiddellijk een dozijn organisten
als leden opgaven, kan ook in Friesland de
ganisatie ter hand genomen en voortgezet
worden. In een volgende vergadering hoopt
men te Leeuwarden de kring te consolideeren
door het benoemen van een kringleiding. Ter
voorbereiding hiervan vond het Bestuur den
heer Dr. R. Mulder, Emmakade 132, Leeuwar
den, bereid om als correspondent op te treden.
PRESBYTERIAANSCHE ALLIANTIE
Het tijdschrift van de Presbyteriaansche
Alliantie (den Gereformeerden wereldbond)
„the Quarterly Register", geeft het program
ma van de eerstkomende vergadering der
Presbyteriaansche Alliantie, welke van 22—
28 Juni te Belfast in Ierland, zal plaats
vinden. Voorzitter zal zijn Prof. Dr. G. \Y.
Riohardls, Lancaster (U.SA.). Voorts zal een
Zwitsersch spreker handelen over: .Ame
rika en het Europeesche continent"; een
Canadeesch spreker over: „Europeëers van
het continent in Amerika"; wederom een
Zwitser over: „Het tegenwoordige Calvinis
me"; -een Amerikaan over: „De souveredni-
teiit Gods"; een Duitscher over: „Nieuwe
continentale literatuur"; en een Amerikaan
en een Schot over: „Bijzondere problemen
bij de opleiding der predikanten".
Voorgesteld wordt te Belfast als nieuw
president voor de volgende vier-jarige perio
de te benoemen Prof. Dr. Curtius, te Edin
burgh, en als vice-president Dr. Paul, te
Belfast.
HANDBOEK-CHR. ARBEID
De Centraal Bond voor Inwendige Zending
en Christelijk-Philanthropische Inrichtingen
heeft door de NV. Algemeene Boekhandel
voor In- en Uitwendige Zending te Den
Haag (Nassa-Zuilensteinstraat 25) wederom
een Handboek voor Christelijken Arbeid in
den handel gebracht
Het vroegere, feitelijk alleen op de In.w.
Zending betrekking hebbend, dat in 1925
verscheen, -was van zeer bescheiden omvang,
al werd het om zijn practisch nut ook toen
zeer gewaardeerd. Doch wat nu het licht
zag, een zwaar werk van 400 pagina's
(royaal formaat), stelt het vorige gansch en
al in de schaduw. Dit is een handboek, waar
aan groote behoefte bestond. Er is op ge
wacht. Het sterk ontwikkelde en breed ver
takte organisatieleven op :t terrein van den
Christelijken arbeid was al sinds lang niet
meer te overzien. Laat het ons maar zeggen:
we wisten in onze Christelijke kringen zelf
niet meer, hoe rijk we in dit opzicht gewor
den zijn. En dat terwijl we zoo dikwijls, en
soms heel dringend, een en ander weten
moeten omtrent een zekere categorie vereeni-
gingen of enkele stichtingen, en meermalen
een besluit hiervan afhankelijk is. Welnu,
we kunnen gerust zeggen, dat we thans voor-
loopig weer klaar zijn, en goed ook!
Let maar eens op: In het pasuitgekomen
Handboek worden zoo systematisch mogelijk
de gegevens van 2000 (twee duizend) Chris
telijke vereenigingen en stichtingen vermeld.
Het boek is verdeeld in 20 hoofdstukken,
waarin de eerste 16 betrekking hebben op
Nederland; de 3 volgende op Oost- en West-
Indië, tenvijl daaraan bovendien zijn toege
voegd de gegevens omtrent een aantal inter
nationale organisaties.
De rijk-gedifferentieerde inhoud wordt op
gesomd in een zeer gedetailleerde inhouds
opgave, die niet minder dan 8 bladzijden
omvat Achterin het boek treffen we twee
registers aan: een van de opgenomen instel
lingen. 38 pagina's lang, en een van de daar
bij beboorende plaatsnamen, 10 pagina's
lang. Men behoeft dus niet te vragen, welk
ontzaglijke hoeveelheid geigevens in dit
Handboek opgetast liggen. Enwelk een
nauwgezette en volhardende aibeid hieraan
voorafgegaan moet zijn. Hiervoor mogen en
moeten we respect en dankbaarheid toonen.
Den saamsteller M. C. T. van Lennep te Am
sterdam komt hiervoor groote lof toe en hij
moge er de voldoening van hebben, dat van
de resultaten van zijn veelomvattend en
moeizaam werk een druk gebruik gemaakt
i veel profijt getrokken worde.
Hier ter plaatse mogen we geen handels-
prijzen voor boeken noemen, maar wel kun
nen we zeggen, dat dit omvangrijke werk.
waaraan zoo ontzaglijk veel werk ten koste
voor een zeer civielen prijs verkrijgbaar
}ld is.
n overvloede mogen we nog wel consta-
teeren, dat het Handboek van onmisbaar nut
is voor alle maatschappelijke werkers on
werksters. Voor hen die hoewel ze niet tot
deze rubriek behooren, toch met sociale noo-
den in aanraking komen. En dat zijn er niet
weinigen. Voor allen, die in bepaalde geval
len de gegevens van een vereeniging of een
stichting noodig hebben. Bijv. wanneer men
voor een patiënt opname zoekt in een Chr.
inrichting voor zenuwlijders, blinden, mis-
maakten, psychopaten, zwakzinnigen, krank
zinnigen, enz. of plaatsing zoekt voor een
'meisje in een doorgangshuis of een tehuis
zoekt voor bejaarden, enz. Voor notarissen
ten opziohte van de noodzakelijke gegevens
ten behoeve van testamentaire be-chikkin
gen. Voor voogdijraden, armenraden, voor
openbare en Chr. leeszalen. En zeker ook
oor allen die een be-eld willen ontvangen
an het karakter en dien onderlingon samen
hang van iederen tak van arbeid, zoowel
wat de trapsgewijze verdreling van het werk
aangaat, als het aandeel dat ieder Kerkge
nootschap heeft op eenige belangrijke terrcii
nen (Evangelisatie; zorg voor verwaarloos
den; zorg voor ouden van dagen enz).
Vóór in de welverzorgde uitgave is opge
nomen een keurig portret van wijlen den
oud-Voorzitter van den Centraal Bond, Dr.
J. Th. de Visser.
COLIJN EN DE BIJBEL
In „Timothou$" wordt het volgende aan
gehaald van Dr. H. Colijn-
„Ik behoor tot het geslacht, dat staat op
den drempel der verdwijning en heb dit in
het leven geloerd: Als we waarlijk met
diepen ernst en biddend den Bijbel nemen
om licht voor welk moeilijk vraagstuk ook,
laat hij ons nooit in den steek. Daaron
wendt u allereerst tot onzen Bijbel. Onder
zoek van den Bijbel heeft dit voordeel, dut
het allereerst bewerkt concentratie van uw
krachten en intellectueele vermogens. Het
weerhoudt u van rondfladderen en tenslotte
niets grondig te doen. En eindelijk Teert
diezelfde Bijbel ons alle dingen in dit leven
te bezien in eeuwigheidslicht. Tenslotte
leert die Bijbel ons liet voornaamste. Hij
leert ons, dat wij het werk op staatkundig
en maatschappelijk terrein niet kruinen vol
brengen zonder gebed.
Bij de diepste zelfconcentratie leeren
altijd onszelf te vergeten en onze ziel to
doen uitgaan tot den Almachtige, Die het
leven van ons land en volk en alle volkeren
der aarde bestuurt. Wanneer de moeilijk
heden haast onoverkomelijk schijnen, kun
nen wij aan den Bijbel de kracht ontleenen
om uit te roepen: I-ieere, behoed ons. Dat is
de finale, waardoor wij als personen en
partij in den storm blijven staan. Wij weten
dat er Eén is. Die stormen en zeé gebieden
kan stil te zijn. Die ook moeite en zorg be
dwingen en opheffen kan. Daartoe mee b
werken is iets, waarvoor we niet dankbaa
genoeg kunnen zijn. Ik bid u daarbij toe,
dat aan u vervuld worcle: „De Heere is een
toevlucht van geslacht tot geslacht". Geve
God u de plaats te kunnen innemen van 't
geslacht, dat nu staat op den drempel der
verdwijning".
ZENDING
Ds .E. L. Smeli k, te Rotterdam, ver
zoekt ons plaats voor het volgende:
De zending roept.
Tot wie?
Tot ieder, die in zijn leven den zegen, de
kracht, de bevrijding van het geloof in
Christus ervaren heeft Tot ieder, die gelooft
in de realiteit van Gods komende Koninkrijk
Tot ieder, die in zijn leven de opdracht van
Jezus heeft vernomen en ontwaakt is tot
verantwoordelijkheidsbesef voor den dicht
bijen en verren „naaste".
Wat roept zij?
Zij roept op tot vernieuwd zendingsbesef,
tot liefde voor de taak door vorige geslach
ten begonnen, door latere geslachten voort
gezet, tot ons, het geslacht van heden, ge
komen als oen plicht.
Een plicht, die opnieuw voor ons tot
voorrecht worden moet
Hier ligt het gevaar. Dat eep werk, eens
uit innerlijken aandrang geboren, nu als
moeizame, bezwarende plicht alleen zou
worden ]>eschouiwd. Dat mag niet. Liefde en
vernieuwde innerlijke drang moeten het
zendingswerk blijven dragen.
Wordt deze liefde gevonden, dan zal het
in de zondingsweek blijken, dat de zen
dingsactie niet te vergeefs een beroep doet
op de bewuste Christenen in Nederland. Zij
zullen allen meewerken om dit jaar zonder
te kort te doen sluiten.
Van deskundige zijde vernam ik, dat er
geen tekort, zal zijn, als ieder 5 pet
geeft dan verleden jaar.
Tot welke offers men in vorige jaren
kwam gedurende de laatste maanden
het jaar. moge blijken uit de volgende
gevens. Ontvangen werd: October-November
1930: 412 duizend gulden; idem 1931: 467
duizend gulden.
In 1932 wordt verwacht gedurende deze
maanden een bedrag van: 489 duizend gul
den. Het moge een eer zijn, op zijn wijze
hier een gedeelte van bij te dragen.
Schoolnieuws.
Prof. J. J. VAN DER SCHUIT
Naar wy vernemen, zal Prof. J. J. van der
Schuit, van Apeldoorn, ter gelegenheid van de
herdenking van zijn 25-jarige ambtsbediening,
niet op Vrijdag 11 November, maar op Dins
dag S November a.s te Kampen als zijn eer
ste Gemeente, een gedachtenisrede uitspreken.
Prof. Dr. J. H. ZAAYER
Naar wy vernemen, is Prof. Dr. J. H.
Zaayer, hoogleeraar in de Heelkunde aan de
Leidsche Univensiteit, die wegens ongesteld
heid kort na zyn optreden als Rector-magnifi-
cus als zoodanig is afgetreden, doch eenige
weken later zijn colleges heeft kunnen her
vatten, opnieuw ongesteld geworden, waar
door hij voorloopig geen colleges zal kunnen
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Dr. M. Valkhoff, toegelaten als pri
vaat-docent in de Roemeensche taal- en let
terkunde aan de Gem. Universiteit van
Amsterdam, zal zijn openbare les over: La
tijn, Romaansch, Roemeensch", op Dinsdag
1 November, des namiddags om kwart over
vijf geven, in zaal 45 van het gebouw der
Universiteit.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Naar wij vernemen zullen de bezuinigings
maatregelen, welke worden toegepast voor
de Rijksuniversiteit te Utrecht, de navolgen
de zijn:
opheffing van de plaats van buitengewoon
hoogleeraar in de Veeartsenijkundige Po
litie;
opheffing van de navolgende functies: J
conservator, 1 vast assistent, 1 technicus le
klasse, 1 pedel, 1 klerk, 3 amanuenses, 5
laboratoriumbedienden, 1 tuinknecht, 1 stal-
baas, 4 stalknechts en 1 portier.
Voorts worden een aantal tijdelijke func
ties van conservator en hoofdassistent te
ruggebracht tot plaatsen van lagerén rang.
Het aantal werkuren der schoonmaak
sters zal worden verminderd en haar uur
loon zal worden vastgesteld op 30 cent.
NOTARIAATSCHOOL TE ROTTERDAM
Vanwege deze School zullen door Mr. H. A.
van Nierop, directeur der Amsterdamsche
Bank. vier voordrachten (op Woensdagavonden
9. 16. 23 en 30 November a.s.) worden gehou
den over: „Het Bankwezen"
BEGRAFENIS-Dr. J. GUNNINK.
Te Zutphen had Zaterdagmiddag j.l. de
begrafenis plaats van Dr. J. Gunnink. in leven
rector van het Chr. Lyceum aldaar.
De begrafenisstoet, komende van Warns-
eld, trok langs het Lyceumgebouw aan de
IJsselkade, waar het leeraarspersoneel en de
.-eer 200 leerlingen zich by den stoet
aansloten.
Op de begraafplaats, waar het Curatorium
vele ouders van leerlingen reeds aanwezig
aren, heeft Prof. Dr. J. Waterink, van
Amsterdam, den overledene herdacht als
mensch, als opvoeder, als vriend en als
Christen.
Namens Curatorium en Bestuur spraken resp
Baron Calkoen en de heer Ormel.
Drs. H. Voorthuis, waarnemend rector, 6prak
imens het leerarencoltoge en de leerlingen
van wat Dr. Gunnink voor allen geweest is.
Een familielid dankte voor de zeer grooie
belangstelling.
Aan het einde werd Psalm 25 6 gezongen.
HOOFDBENOEMINGEN.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Boskoop (School voor L.O. cn U.L.O.,
Rozenlaan 39, hoofd H. A. van 't Laar), G.
van Veelo te Rotterdam.
1STE INT. CHR. ONDER WIJSCONGRES
Men bericht ons, dat de Duitschland-zender
Berlijn, op Dinsdag 1 November, 's avonds
19.30 tot 19.50 uur (vermoedelijk Duitsche tijd)
een radiovoordracht zal uitzenden, waarin de
heer A. Böhme, van Wuppertal-Barmen, spre
ken zal over het onlangs aldaar gehouden 1ste
Internationale Christelijk Schoolcangres.
De groote belangstelling, die dit Congres
ook in ons land heeft ondervonden, wettigt
het vermoeden, dat men, ook in Holland, gaar
ne naar deze uitzending zal willen luisteren
SCHOOLRAAD
De Schoolraad voor de Scholen met den
Bijbel en de Unie „Een School met den
Bijbel" hebben tot secretaris benoemd mr J.
J. Hangelbroek te Den Haag, 'thans
adjunct-secretaris.
SCHOOLTOEZICHT
Bij Kon. besluit is, met ingang van 1 Jan.
op hun verzoek, eervol ontslag verleend aan
D. J. Leverman, inspecteur L.O. in de in
spectie Zuiahom; W. Puister, inspecteur
L.O. in de inspectie Emmen, en J. A. II
Abeleve, inspecteur L.O. in de inspectie
Goes.
WETSONTWERP-TERPSTRA.
De Schoolraad voor de Scholen met den
Bybel heeft' besloten een request aan
Staten-Generaal te richten betreffende spoe
dige behandeling van het Wetsontwerp-
Terpstra.
ONDER WIJS-SCHEEPVAART
Het ins4ructievaartuig „Prinse9 Juliana"
van het Onderwijs voor de Scheepvaart, heeft
een bezoek gebrecht aan Friesland en Gro
ningen, waarbij overal, zoowel van de zijde
der autoriteiten als van het publiek, groote
belangstelling werd betoond. Via Harlingen
en Franeker werd naar Leeuwarden gevaren,
waar het instructievaartuig een dag ter be
zichtiging heeft gelegen. Via Dokkum, Nieu-
wezijl en Zoutkamp werd vervolgens naar
Groningen gevaren, waar Zaterdag de Com
missaris der Koningin in de provincie Gronin
gen, Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer, en tal van andere autori
teiten een officieel bezoek aan het schip
brachten.
Da directeur van het Onderwijsfonds voor
de Scheepvaart, de heer G. de Jong, heeft de
autoriteiten aan boord rondgeleid.
Vandaag vertrok de „Prinses Juliana" naar
Appingedam en vervolgens naar Delfzijl.
Te Leeuwarden en Groningen werd ter ge
legenheid van het bezoek van het instructie
vaartuig „Prinses Juliana" de propaganda
film van het Onderwijsfonds voor de Scheep
vaart „Na tien jaren" vertoond, waarbij evi
eens tal van autoriteiten aanwezig waren.
NAT. VEREEN. VOOR HANDELS
ONDERWIJS
Te Amsterdam is de eerste Landdag
voor het Ned. Handelsonderwijs gehouden
der leiding van der heer Mr. A. Bruch,
Haarlem, voorzitter der Nat. Vereen, i
Handelsonderwij s.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
Lycea- en M.O.-inspecteurs Drs. J. van An
del, Dr. G. Bolkestein en Dr. A. Elzinga; van
den Onderwijsraad Prof. Dr. R. H. Woltjer,
voorzitter, en M. jMansholt Andreae, lid;
tegenwoordigers van Gemeentebesturen uit
Amsterdam, Utrecht, Haarlem, enz.
De voorzitter wees op de groote verschei
denheid die tot voor korten tijd in de opvat
ting over de ontwikkeling van het Handels
onderwijs bestond. Tallooze schooltypen kwa-
Een wettelijke regeling was moeilijk
tot stand te brengen. Dr. Elzinga -wist zijn
bemiddeling te verleenen aan de oprichting
Centraal Bureau voor onderwijs op
economischen grondslag. Samenwerking tus
schen de leerkrachten by dit oeconomisch on
derwijs werd verkregen, ook met den Bond
Gemeenten, die inrichtingen van handels
onderwijs in stand houden. Thans is men ge
komen tot een lqnddag, waar aanwezig zijn
ertegenwoordigers der Nat. Ver. voor
Handelsonderwijs, van het Nat. Bur. voor On
derwijs op oeconomischen grondslag, van den
Bond van gemeenten, van vereenigingen
stichtingen, die inrichtingen voor h
delsonderwijs in stand houden en van de ver
eeniging Hou en Trouw. Deze landdag is een
bewijs van de eensgezindheid, die thans
heerscht op het gebied van oeconomisch on
derwijs. Spr. uitte den wensch, dat het Han
delsonderwijs spoedig de gewenschte wettelij-
i regeling zou mogen verkrijgen.
Dr. Sly per hield vervolgens een inleiding
over de rapporten, betreffende de wettelijke
regeling van'het handelsonderwijs en besprak
verschillende uitgebrachte adviezen, waar
op eenige discussie volgde.
Prof. Dr. M. J. H. Cobbenhagen, van Nijme
gen, hield hierna een referaat over: „De cul-
tureele beteekenis van het onderwijs op eco
nomischen en socialen grondslag".
Door Dr. H. Muller werd een slotwoord ge
sproken.
Aangenomen werd een resolutie, waarin de
aandacht der Regeering gevestigd wordt op
het volgende gedeelte der resolutie van het In
ternationaal Congres voor Handelsonderwijs
van Juli 1332 te Londen: „In no case must the
quality and standard, readied so far in the
preparation for businenss be allowed to be
reduced under the present economie difficul-
De vergadering sprak bovendien als haar
oordeel uit, dat het ontbreken van een goede
wettelijke regeling een beletsel voor den bloei
de resultaten van dit onderwys is en verzoekt
de regeering een spoedige wettelijke regeling
het onderwys op economischen grondslag
te bevorderen. Het zou op hoogen prijs wor
den gesteld, indien by een eventueel wets
voorstel, het door alle organisaties op het ge
bied van het Nederlandscho oeconomisch mid
delbaar onderwijs met algemeene stemmen
aanvaarde voorstel tot wijziging van het wets
ontwerp op het V.H.M.O. 192S neergelegd in
het rapport van het Nationaal Bureau voor
Handelsonderwijs, zooveel mogelijk werd ge
volgd.
Na afloop van de bijeenkomst bestond er
>or de deelnemers aan den Landdag gelegen
heid kennis te maken met het psychotechnisch
laboratorium van Prof. Dr. J. Waterink.
EXAMENS
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE CKONTNGFN. Ge
promoveerd Is tot Doctor In de Geneeskunde.
'-"ved-sulkcrgehalte
ACADEMISCHE EXAMENS
R1JE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Gesl.Rechtswetenschap: doet. ex., de heeren
Kampen. J. C. M. van Marie te
U3WKIT
echtswetenschap: cand.ex., de heeren G. W.
utto le Arnhem en J. C. I'. Oomen te Prlncen-
Oude Letteren en Wijsbegeerte, do heer R.
agas te Den Bosch.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN'.
Gesl.: Godgeleerdheid: cand.e
de heer P. C.
EXAMENS-WISKUNDE
DEN HAAG. 29 Oct. L.O. Art. 8C. Geëx. 8. gesl.
alle 3 cand.. nl. mej. C. Visser te Arnhem en dc
heeren Th. A. E. Llps te Rotterdam en A. d<
Roos te Leeuwarden.
DE UNIECOLLECTE
sport van lijst 7
Kommerzijl (Gr.)
Opeinde-Nijega
Maartensdijk (U.) (Kerkcoll.)
Montf oort
63.50
137.80
40.05
469.93
196.: 2
81 79
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
COMPETITIESTANDEN OP 31 OCTOBER
C. N. V. B.
Utrecht. Klasse I:
gesp. gew. gel. verL pn. t
Z. en S. I 5 4 1 8 2612
Desto I 3 2—14 14— 7
D.V.V. I 3 1113 9—
GJ.V.V. I 3 1113 6—1
Bl.-Wit I 4 1 1 2 3 7—1
Doto I 2—1112—7
N.B.V. I 1 1
Friesland.
Zwaluwen 13 3 6 1810
H.V.V. I 4 2 115 10- 7
Or. Nassau 12 2 4 1
HN.S. I 1 1 2
V. en K. 4 1—32 15—16
Zwaluwen II 5 1 4 1 1125
Vitesse I 1 1 013
DE R.C.V.B. COMPETITIE
Klasse I:
Schiedam Pro Patria IExcelsior I
Rotterdam K.D.O. I-Unicus I
Rotterdam: R.CK. I—D.V.V. I
Rotterdam Eendracht I-Zwart Wit I
Dordrecht: Oranje-Wit IH.BS I
Klasse Ha:
Vlaardingen: B.V-A. IStormvogels I
Rotterdam: T.T.B.D.O.S. I
Rotterdam: O.D.S.Steeds Hooger I
Rotterdam: G.W.B. IZwaluwen I
Rotterdam V.WO. I-S.H. I
Klasse lib:
Rotterdam: Odiveo I—Vitesse I 0—1
Rotterdam: W.IA. I—Z.O. I n.d.
Rotterdam: Condons I—V.V.S. I 04
Res. Klasse I:
Schiedam: H.BJ3. II—Pro Patria II 2—1
(o.p.v. Pro Patria)
Rotterdam: D.V.V. II—K.D.O. II n.d.
Rotterdam Unicum li-Zwart Wit II 30
Maassluis Excelsior li-Oranje Wit II 12
Res. Klasse II:
O.-Beijerland Steeds Hooger II-W.I.A. II25
Schiedam Stormvogels II-V.V.O. II
Schiedam: V.V.S. IIZwaluwen II 34
Overschie: Z.O. II—B.V. II
Delft Vitesse II Unicum II 02
Res. Klasse III.
Rotterdam Zwaluwen IIII-T.C.G. n.d.
Rotterdam S.H. II-Eendracht III
DE C.N.V.B.-COMPETITIE
District Utrecht.
Klasse I:
Amersfoort: Zon en Schild I-Desto I 25
Neiuwersluis: Bl.-Wit 1—M.B.V. 3—2
District Zwolle:
Klasse I:
Kampen: Go Ahead IC.S.V.L 13
O-i
Nunspeet Stormvogels I—Elb. Boys I 1—3
Zwolle C.S.V. II—Go Ahead II 2—7
Kampen D.C.S. II—Volharding II n.d,
District Twente-West
Klasse I.
Rijssen Excelsior ID.E.S.Ï. 2—C
Hoogeveen H.V.V.I.Sparta I n.d,
Klasse II.
Rijssen Sparta II—Volharding II 2—0 gst.
Nij verdal Sportclub I—Excelsior II 3—3
District Friesland
Sneek Oranje NassauH.V.V. 51
Leeuwarden Zwaluwen IVitesse n.d.
Bergum H.N.S.—V. en K. 4—1
District TwenteOost
Enschede Sparta IISparta III 03
KORFBAL
DE C.K.B.-COMPETITIE
Zuid-Holland (Zuid): -
(Vriendsch.).
Rotterdam: Thor IIQuick II
Rotterdam: V.E.S. I—Fiks I
ECONOMIE EN FINANCIEN
BINNENLAND
iVi LEENINGEN P. L. M.
Groot 45 mlllloen, uit te geven
in Nederland 2n Zwitserland
Een Internationaal syndicaat, bestaande uit
de NederUndsrche groen vertegenwoordigd door
Mendelssohn en Co, Ned Hanr'.el-Mij. N.V
Bonnue de Paris et des Pays-Bas en een Zwit-
sersche groep, heeft van de Compagnie des Che-
mins de Fer de Paris, A Lyon et k la Medlterran-
née een 4i 26-jarigo tjeenlng. groot i 45 mll
lloen (Zw. frs. 9-j.i» mlllloen) overgenomen wel
ke binnenkort In Nederland en Zwitserland zal
oril-en uitgegeven. De koers van uitgifte z-il
leen'ri" oorsrronkcLjk ,:r
DE ECONOMISCHE TOESTAND
VAN NEDERLAND
NOG GEEN OPLEVING?
De gevoeligste conjunctuur-lndices
LOONSVERLAGINGEN HOUDEN AAN
Nederland 3
eldt o.:
laar ee
ging. Het kw
uiting op de ef-
gelljking lot de hausse is deze tot dusver be
trekkelijk gering geweest, en verschillende be
oordeelaars van den toe-stamd geven biijk van
het gevoelen, dat. indien geen nieuwe moeilijk
een nieuwen, algemeenen val zal ontaarden. Er
dient echter aan herinnera te worden, dai in
vroegere depressies, nadat
Het optimisme openbaarde zich in Nederland
voornamelijk op de effectenmarkt. Het ie-dde
:ot een stijging van de koersen van aandeden,
looals in uitgedrukt stade het
--„1 gedurende het
tweede Kwartaal geheel opgeheven, zoodat de
koersen meerendeeis boven het peil uitstegen*
waarop zij aan het begin van dit jaar stonden-
De béursomzetten waren, vooral in Sepcemoer,
omvangrijker dan sinds lang. De koersen eer
obligaties zijn met ö.e der «mndeeien gestegen.
voor het uitbreken der laatste
Al zijn deze teekenen verblijdend, toch be*
teekenen zij
nog geen opleving.
zijn de
dc-vl in verband t- brer.géü ;.-o. - ..-
t het naderend winterseizoen. Wei
leggen, dat voorloopig althans de
De werkloosheid.
Het voprloopige cijfer der werkloosheid dat
in het derde kwartaal gewoonlijk een tk&to
stijging vertoont, liet deze Jn het afgeloopen
kwartaal niet zien; evenmin echter een duide
lijke daling. De aanvragen van patroons en de
plaatsingen van werklieden zijn van Augustus
op September iets toegenomen. Het beroep van
arbelderszljde op de arbeidsbeurzen steeg van
Augustus op September niet zooveel als in 192?,
193U en 1931. De stijging van liet totaal weck-
loozencijfer ls te beschouwen als een seizoen-
verschijnsel.
Voor de onderscheidene beroepen was de bc-
weging zeer verschillend: terwijl de werkloos
heid onder de textielarbeiders in het laatste
kwartaal merkbaar verminderd is (hetgeen
echter als een selzoenverschijnsel kua worden
opgevat), is zij onder de metaalbewerkers vrij
wel stationnair gebleven en onder de bouwvak
arbeiders sterk toegenomen. De. werkloosheid
onder deze laatste groep, die ton deele een ge
volg ls van inkrimping der rc-gee rings voorschot
ten voor woningbouw (mede als poging om het
buiten verhouding tot dat der andere arbei
ders hoog geachte loonpeil der bouwvak
arbeiders te drukken), gaat onvermijdelijk sa
men met groote werkloosheid onder de arbei
ders in do bedrijven, welke met den bouw sa
menhangen: timmerfabrieken, steenfabrieken,
enz. Van het steeds verder doorwerken van da
malaise ln kringen, die tot dusver min of meer
ogebleven, spreekt
Jaar geleden.
De in- en uitvoer.
In de dalende beweging van in- en uitvoer
(naar gewicht) is nog geen ombuiging gekomen
Het lnvoercljfer was. als steeds, in het derde
kwartaal wat hooger dan in hot tweede, niuar
niet zooveel als gewoonlijk. Do waarde van den
&rooter dan in hot vorige
afgeloopen kwar-
9slijk o
ling, wat betreft de grondstoffen
sump tii egoederen-industrieën, vroeger dan in
andere jaren geëindigd was; de stijging van
den invoer van ijzer de voornaamste grond
stof voor aJ die bedrijven, die verband houden
met de vorming van nieuw kapitaal was, ia
vergelijking met andere jaren, niet onaanzien
lijk. Dit wijst nog niet op een hervatting v.m
de vorming van kapitaalgoederen. Deze indruk
wordt bevestigd door den loop van de aanbe
stedingen; zoowei voor den bouw door particu
lieren als door overheidslichamen of van do
overheid afhankelijke organisaties ls de dalen
de beweging nog niet overwonnen. De loop der-
emissies en van dc opbrengst der registratie
rechten wijst ln dezelfde richting. Aaad.n.-it
verdienen do aanbestedingen voor fabrieks-
w gjj> - reeds twee jaar lang op
De scheepvaart en geldmarkt.
De berichten uit soheepvaantkningen lulden
kwartal eu" uniform ongunstig dan do laats to
In de ongekende ruimte op de geldmarkt Is
nog niet de minste verandering gekomen Da
prolongatie ren te bleef 1.00 pet., hc-t particulier
disconto verminderde tot 0.37 pet. in Au-ustüs
en September, de rekenlng-courant-saldi "hepen
2 1 ,l24 millioen, ongeveer het drievoud
,an het cijfer van begin Februari, en meer dan
het tienvoud van dat van het begin der crisis.
In den loop van October daalde hot echter weer
De loonsverlagingen
oom van loonsverlagingen ln net eerste cn
sede kwartaal aan hot afvloeien is schijnt
'rltehik^ls1U °,pltorust- waarbij "het op-
«""ïïii a ve&l loonen, die als betrek-
Mijk vut •«rigTÏÏ; mï.ï:
gaan. In verschillende ondeimemlngen word<-n
nu yopr de tweede maal loonsverlagingen Inge-
KOLONIËN
DE ONTWIKKELING DER WEEF-
BEDRIJVEN IN NED.-INDIE
Bevordering van orbelds*
gelegenheid
25 ?ct- .(AnetA>. Heden verscheen
het verslag van het College van Gedehgce- i-a
'J.» over do vrijstelling van in-
ctrreehten op garens enz.
Sommige leden waren blijkens dit veroii-
bedrHfnt'r ondernemers "hun
bedrijf naar Ned.-Indlë zullen overbrengen.
Deze leden vroAsren „r d. 1
derving van f 220*000 por ]£r VorÖg'iK
k el 1 ng v o nD 'd e Z w e ef b ld r ïj venaal1 op weg en* tèg en
hot prijsgegeven bedrag. -P»cfcl.n a0ui
WMprnwtl1ngenmnCnh 'h?0" b?s.ro?tten het ont-
'de *r°b®vorderen* arbcuheid^."'er°°te
..«iet zou kortzichtig zijn terwilU v*.„
onmiddellijk behoud van de 220 000 af to zlon
J*Ln ,™aat-efU'!- welke op den duur voert
lort ogen gekant,
li i.r5„.'T. V ?d d Armode
*IJn. dan het belang van Ned.
