3. (MAANDAG 24 OCTOBER 1932
i laafe
tgaanc
voorzi
BINNENLAND.
het
SALARISVERLAGING ZEEMACHT
EEN VOORSTEL VAN DRIE BONDEN.
yveret De Bond van Christelijk Marinepersoneel;
l^e Ver. van Technici der Kon. Marine; en
öroeefljde Ned. R.K. Ver. van Marinepersoneel St.
'vendi Christophorus hebben den voorzitter der
;enom Commissie Georg. Overleg Zeemacht vor-
omstqzocht deze commissie bijeen te roepen ter
wege behandeling van het volgende voorstel:
De Commissie voor G. O. Zeemacht advi-
aarwageere den Minister van Defensie de Regee-
strattring te verzoeken niet over te gaan tot door-
f 88 voering van de plannen inzake pensioen-
premieverhooging van 5 pCt. en een aftrek
voor ongehuwden tot 2 pCt.
eningi in plaats daarvan stelt de Commissie G. O
Bij Zeemacht voor:
verbaij een tijdelijke verhooging der pensioenpre-
moetimie ingaande 1 Maart 1933 en eindigende 1
teunii Maart 1935 ten bedrage van 3 pCt. voor eigen
pensioen met vrijstelling van de eerste 500
ladeeljguiden van de verhoogde premiebetaling;
I waarbij de Commissie voor G. O. Zeemacht
Ri aanneemt dat deze premieverhooging, zooals
telt ni reeds in de vergadering van 7 October j.l.
werd vastgesteld, niet zal gelden voor het
1, Herjpersoneel binnen de keerkringen.
.K J«
'g HET DURE BEROEPSKADER
WAT N.V.V. EN S.D.A.P. ER VAN MAKEN
Ter verduidelijking van onze driestar
reil over een der jongste roode manifesten (zie
idi
blad vam 19 dezer) wijst een otnzer le-
'b^j^zers er op, dat men van die zijde ons volk
,m< wat wijsmaakt door te vertellen, dat het
eerem beroepskader (officieren en onderofficieren)
•n zë67 Pct- van de Defensiekosten voor zich op-
eischt En dat baseert men dan nog wel op
gegevens van den militairen medewerker
van de Ned. Maatschappij voor Nijverheid
en Handel.
Dit percentage is ten ©enenmale on-
ygjuist. Behalve, dat men de 7 8 millioen
"voor het burgerpersoneel over 't hoofd ziet,
verwaarloost men nog heel wat meer; wam
in feite kost het beroepspersaneel slechts
50 pct. van de begrooting.
roKKa „Bovendien leute men er op, dat bij
ssrhfwdeze becijfering in aanmerking zijn ge
bracht de volle pensioenbedragen,
in tegenstelling bij andere Departementen,
waar slechts voorkomen de stortingen
in het pensioenfonds, zijnde 10 pct:
in het salarisbedrag.
Het D. v. D. heelt dit nimmer gedaan, het
krengt de verschuldigde pensioenen recht-
Itreeks op de jaarlijksche begrooting, zoo-
iat de pensioenlast bij het D. v. D. thans
teel en veel hooger is dan 10 pct. van de
salarislast.
De situatie is als volgt:
De salarislast van de landmacht (z o n-
der burgerpersoneel) is f 16.000.000.
Bij 10 pct. storting in het pensioenfonds zou
de pensioenlast zijn f 1.600.000. De op de be-
grooting gebrachte pensioenlast bedraagt
f 14.400.000. Moet zijn f 1.600.000. Het ver
schil (liever gezegd de oude schuld) is
dus f 12.800.000.
Dit laatste bedrag mag dus niet worden
gerekend als zou het behooren tot de nor
male uitgaafposten van het tegen
woordige legerl en toch heeft men dit
rokke
ssclio
le vai
ai
behoe
kraii
'Pgeni
le pn
rokke
ueele
er d
steiu
won
Gi
oor
wel
"ing
jk
'at d
crisi
d^kn Voorts zegt men in het manifest, dat de
rweJ M. v. N. en H. heel dicht nadert de schrap-
ping voor y4 der defensie-uitgaven, zooals
ie Vélt S.D.A.P.—N.V.V. dat wensohen.
e aan Bet moet toch voor het burgeroverheids-
personeel, in dienst van het D. v. D., geor
ganiseerd in N.V.V. en S.D.A.P., wel een
behaaglijk gevoel zijn om op 8 November
a.s. te 's-Gravenhage te gaan demjoaistreeren
i vóór schrapping van een vierdie der defen-
siekosten en dus minstens vóór een
vierde hunner te doe'n afvloeien
en dus praktisch te gaan eisclien
werkloos te willen worden!
Waar het N.V.V. en SiD.A.P. thans klaagt
het dure personeel bij het D. v. D. en
dat dit dus weg moet, dan blijikt hieruit
toch wel overduidelijk, dat de theorie die
men vaak van die zijde hoort, dat het p e r-
soneel nimmer de dupe mag worden van
©enige handeling, louter fantasie is!"
DE STORMER
Thans is te Delft verschenen het orgaan
der R. K. stormtroepen, die, gemaskerd, er
op los stormen om de R. K. Staatspartij
aan een ommezwaai te helpen. Aan de kop
staat het redactie- en administratie-adres;
doch voorts blijft alles in 't verborgen.
De medewerkers noemen zich Q, Hava-
des, Y, Blauwvoet, Melpomené, Sub Umbra
en meer van die welluidende namen. Doen
meer vertellen ze niet
Enfin, moedig steken ze van wal; zij
Willen:
„Dat de katholieke democratie zal heer-
schen in de geheel e R. K. Staatspartij.
Dat deze partij een program zal hebben
van onderen tot boven democratisch, dat
is ten behoeve van de maatschappelijke
zwakken het meest.
Al het oude heeft afgedaan, een nieuwe
wereld verschijnt.
Het is geen tijd meer voor halfheid, laffe
compromissen, zielige schipperpolitiek.
De tijd is ook voorbij van die menigte
van katholieke candidaten voor het Kamer
lidmaatschap, die in geen enkel opzicht hei
vertrouwen genieten van het katholieke volk
Die er slechts komen door handigheden van
partijleiders cn door de onverdiende loftui
tingen van een kapitalistisch gezinde pers'
Daarom:
„De kaken moeten van elkaar, er moet
gesproken worden, vrij van huichelarij, vrij
van de ons ingepompte dweepzieke nede
righeid, „dat onze ouderen het toch nog
altijd beter kunnen weten".
Welaan dan, „s-tnrmer", welkom in bet
dunne rijtje van penmestrijders; wij juichen
u van gamscher harte toe, omdat hier zal
sproken de ongeharnaste gedachte van het
R. K. radicaal voelend individu, los van
alles, ontdaan van alle dwangbuizen, de
meening, zooals ze is, zooals zij zien
wensebt te geven, zonder meer".
Derhalve klinkt het parool: „Alle stro
pers lid van de R. K. kiesvereeniging".
Dat idee is niet kwaad. De rest zakt
wel bij!
TOELICHTING MAATSCHAPPE
LIJKE ONDERWERPEN
EEN WERK VOOR JONGEREN
èN OUDEREN
Toen eenige jaren geleden bij het Bonds-
bureau te Amersfoort „Toelichting op deel I
van den Leidraad Maatschappelijke onder
werpen" verscheen, hebben we daarmede
onze hartelijke ingenomenheid betuigd.
Ongetwijfeld kunnen er tegen zulk een
„slandaardbron" ernstige bedenkingen zijn.
Wij wezen er toen op, dat 't met zulk een
keurig boekwerk onze jonge menschen mis
schien wel wat al te gemakkelijk wordt ge
maakt De oude methode, die dwong zélf de
bronnen te bestudeeren, had ongetwijfeld
Dat bezwaar handhaven we nog ten volle,
maar toch kan dat niet verhinderen onze
bewondering te uiten, dat de kundige be
werker nu reeds het tweede deel de wereld
in kon zenden.
Telde het eerste deel 280 bladzijden, het
tweede is een boekdeel van 450 pagina's,
keurig gedrukt en voorzien van registers,
die het naslaan zeer vergemakkelijken. Het
eerste deel handelde over algemeene begin
selen: het tweede deel schetyt de ontwikke
ling van het maatschappelijk leven.
En het doet dit op voortreffelijke wijze.
Ds. Vonkenberg, de stichter van den
Geref. Jongelingsbond, was gewoon te zeg
gen, dat onze jonge menschen „gepokt en
gemazeld" in de beginselen moeten zijn. 't
Zal zeker niet aan dit prachtige Handboek
liggen, wanneer 't zoo ver niet komt.
Maar deze uitgave is van beteekenis voor
veel breederen kring dan alleen de Bond,
bij wiens bureau zij het licht zag.
Kiesvereenigingen, propagandaclubs, socia
le organisaties enz. zullen er mede een zeer
vruchtbaar gebruik van kunnen maken.
Wat zijn onze beginselen rijk en wat
moeten we niet dankbaar zijn onze voor
mannen, die deze beginselen op schier elk
levensterrein hebben toegepast.
Nooit valt dit meer op dan wanneer men
zich een uurtje in zulk een boek verdiept.
Waar we hier moeilijk bij onderdeelen
kunnen stil staan, geven we de titels van
de 19 hoofdstukken, waaruit dit tweede deel
bestaat: 1. Het nomadenleven; 2. Patriciërs
en Plebejers; 3. Invloed van het Christen
dom; 4. De opkomst der steden; 5. Het gilde
wezen; 6. Het Mercantilisme; 7. Het Phy-
siocratisme; 8. De invloed der revolutie van
1789: 9. Opkomst der moderne vakbeweging;
10. De sociaal-democratie; 11. Verschillende
stroomingen in de sociaal-democratie; 12.
Het religieus socialisme; 13. Christelijk-
sociale beweging; 14. Christelijke vakorgani
satie; 15 en 16; De strijdmiddelen der vak
organisaties; 17. Coöperatie; 18. Patroonsor
ganisatie: 19. Beroepskeus.
Uiteruard geeft deze inhoudsopgave slechts
een ruwe schets van dit lijvig boekdeel.
Want verschillende onderdeelen zijn op
zichzelf even belangrijk als actueele onder
werpen.
Ook viel het ons op, dat de literatuur
bewerking zeer „bij" is: de nieuwste werken
vindt men hier reeds geëxcerpteerd.
Waar gewone beurzen niet toelaten zich
alles aan te schaffen, wat de pers verlaat,
daar wordt hier een schoone gelegenheid
gegeven toch op de hoogte te zijn van de
literatuur over een bepaald onderwerp. De
sarnpnsteller blijkt iemand te zijn, die op
dit uitgebreide terrein uitnemend wegwijs
is. „Hij weet waar Abraham de mosterd
haalt".
Met opzet vestigen we eenigszms uitvoe
rig de aandacht op deze uitgave van het
Bondsbureau te Amersfoort.
Voortreffelijk werk voor billijken prijs.
Zeer dringend aanbevolen.
Land- cn Tuinbouw.
Moeilijkheden uit den weg geruimd
Zooals men zal weten, heeft de wijze,
waarop Frankrijk de kaasinvoer contingen-
teert eenige moeilijkheden gebracht voor de
Fransche producenten door de verdeeling
van het jaarcontingent in vier gelijke kwar
taalcontingenten, waardoor de invoer uit
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
VOETGANGERSWEEK
De propaganda voor veilig verkeer, die vo
rige week in Amsterdam is gevoerd, is zeker
niet in alle opzichten geslaagd. Als wij dit
neerschrijven bedoelen wij allerminst critiek
te leveren op hen die de organisatie in el
kaar zetten. Aan hun werken of ijver heeft
het niet gelegen.
Maar in de eerste plaats hadden wij gedu
rende een gedeelte van de week zoo slecht
weer, dat het aantal voetgangers zeker be
langrijk lager is geweest dan op dagen, die
wij zoo wat de weersgesteldheid tot de nor
male rekenen te behooren.
In de tweede plaats was de belangstelling
van het Amsterdamsohe publiek op som
mige punten, wanneer het weer dit toeliet,
zoo overstelpend, dat toch weer niet een
juist beeld van het normale verkeer te ver
krijgen was.
Voorts op het Leidsche Plein, waar men
voor het eerst het verkeer met lichtsignalen
regelde was de toevloed van kijklustigen
en nieuwsgierigen groot. Ons kon de oplos
sing maar matig bekoren. Het leven laat
zich niet zoo automatisch regelen, ook het
verkeer heeft zekere vrijheid noodig en laat
zich niet zoo precies in onderdeelen van
seconden ontbinden.
Daar is in den laatsten tijd ongetwijfeld
een toename van verkeersongevallen. Er zijn
woeste automaniakken, dolle motorrijders,
onvoorzichtige fietsers en niet al te vlugge
voetgangers. Dat in een stad met een in
tens verkeer geen dag passeert of er gebeurt
wel een ongeluk van meer of minder ern-
stigen aard, behoeft niemand te verwonderen.
Dat af en toe kinderen, die nog geen ge-
raar zien, of oudere en gebrekkige perso
nen, die het gevaar niet kunnen ontvluch
ten, slachtoffer worden, is zeer te betreuren.
Maar wij kunnen ons er toch niet geheel
aan ontworstelen, dat men van het be
schermen van den voetganger en het regelen
van het verkeer, ook een soort sport maakt.
Niet alleen dat men nu een voetgangersweek
organiseeert, ook de scholen doen er den
laatsten tijd aan mee, wat nog zoo gek niet
is op zichzelf en sommigen willen er geloof
ik er een verplicht vak van maken, naast
lichamelijke oefening en zwemmen.
Bovendien neemt de drang tot uitbreiding
van het corps verkeersagenten geregeld toe.
Heeft men eenmaal op de spitsuren een ver
keersagent veroverd, dan is er groote kans
dat straks een permanente post gevraagd
wordt en noodig geacht. Dikwijls is dit mis
schien juist omdat de voorbijgangers, de
voorbij rij den den evenzeer, gewoon zijn hier
gemaszregeld te worden.
Dat is nu een van de schaduwzijden van
al deze zorg. Men behoeft steeds minder zelf
op te letten, men leert niet meer anderen te
laten voorgaan, men houdt geen rekening
met het leven van de voetgangers, de ver
keersagent is daar voor en hij doet het.
Men moet deze kwestie oplossen door een
goede opvoeding te geven aan hen die de
straat bevolken. Daarom is er voor de actie
onder schoolgaande kinderen, wel gewenscht
njpt overdreven, maar met mate, zo*, eens bij
gelegenheid eener wandeling of demonstra
tie op de speelplaats.
Daarnaast zou men dan de rij woestelingen
op nog gevoelige wijze dan tot heden ge
schiedt, in den kraag moeten pakken en hen
zware straffen opleggen. Immers daar zijn
adspirant moordenaars onder hen.
Tegen de meest krasse maatregelen zouden
wij ons niet licht verzetten. Maar dat is toch
wat anders, dan dat men nu, terwille van
deze onverlaten, heel het publiek als het
ware bij de hand neemt en over de kruis
punten heen helpt.
Zorg voor de kinderen, die op straat ver-
keeren is uitnemend, al behoort deze zorg
niet allereerst door de politie te worden ge
oefend en zorg voor de grauwe haren is al
even voortreffelijk, doch evenmin in de eer
ste plaats politietaak.
Men moet toch niet heel de stad in boeien
leggen, omdat er enkelen al te vreemde bui
telingen maken, niet allen dragen gaan,
omdat enkelen niet kunnen loopen. Dat is
geen opvoeding meer, dat is precies het
tegenovergestelde, dat is het opzettelijk klein
houden, dat is de knechting van het publiek,
terwille van een waan.
Immers zoo leert men nooit zioh in het
gewoel te bewegen. Rood licht, op de plaats
rust; geel licht, „geeft acht"; groen licht:
voorwaarts marsch. Weet men hoe elke se
conde wachten soms een marteling kan zijn.
Hoe een trage sleeperskar minuten lang het
ons land soms beduidend lager, soms be
duidend meer dian normaal bedroeg. Hier
door is ontstemming ontstaan en daarom
hebben een drietal heeren uit het Crisis-
Zuivelbureau te Parijs deze aangelegenheid
besproken met de Fransche importeurs. Be
sloten is volgens de Msb.. dat de Nederland-
sche exporteurs aan de Fransche regeering
zullen vragen de contingenteering kwartaals
gewijze te doen geschieden en in overeen
stemming met de in vroegere jaren geble
ken behoefte in het overeenkomstig kwar
taal. De Fransche importeurs zullen zoo n
verzoek bij hun regeering steunen.
Ook wat de invoer van andere melkpro
ducten aangaat werden verschillende voor
stellen onzerzijds gedaan, welke de Fran
sche heeren eerst nog nader wilden bestu
deeren.
heele verkeer ophoudt al zou men er wel
tien keer voorbij kunnen komen?
De straatdictator, overigens de vriendelijk
ste en beleefdste man die ik ken, weet het
beter. Hij zorgt voor U, al hebt ge waarlijk
zijn zorg niet noodig, en ge moet hem nog
dankbaar zijn ook, want hij bewaakt uw
leven.
Men versta ons wel. Wij hebben geen over
wegend bezwaar tegen de verkeersregeling
op drukke kruispunten. Daar zijn nu een
maal menschen, die de wanorde beminnen
en die niet zooals zij met Huygcns zeggen,
roor iedere gek strijken.
Maar ons bezwaar gaat tegen de overdrij
ving, tegen het automatiseeren van het le
ven, dat al genoeg ontzield is, tegen de
meer dan overdreven zorg voor den volwas
sen voetganger, die in schijn wordt ver
troeteld, maar in wezen geofferd aan een
toenemend en niet voldoende gebreideld snel
verkeer tot in de smalste straten van een
uitsluitend op voetgangers berekende city.
AREND VAN AMSTEL.
Gemengd Nieuws.
DE SMOKKELWOEDE
Na de groote invoeren van Belgisch brood
is thans de voor de winkeliers dier dorpen
nadeelige invoer van Belgische margarine
gekomen. Door de sterke prijsstijging van de
margarine in Nederland is een zeer sterk
prijsverschil ontstaan tusschen het Neder-
landsche en Belgische product. Terwijl de
eerste met ongeveer 1 per Kg. moet worden
betaald, doet de Belgische niet eens de helft
daarvan.
Onder deze omstandigheden is in den smok
kelhandel het artikel margarine het artikel
van den dag geworden. Massa's kilogram
men Belgische margarine vinden in de Zui
delijke grensdorpen thans hun weg naar Ne-
derlandsche magen.
In vele grensdorpen van het Brabantsche
land begint de toestand geleidelijk aan tra
gisch voor den dorpsbakker, die doorgaans
ook dorpskruidenier is, te worden, aldus
deelde een hunner dezer dagen aan het Cen
trum mede. Stel u voor: ik was onlangs op
bezoek bij een mijner dorpsgenooten. Men
gebruikte er juist de koffie: Welnu het brood
was Belgisch brood; de boter, waarmee de
boterham was besmeerd, Belgische marga-
dine; en de suiker die men in de koffie had,
wasBelgische smokkelsuiker
Commentaar overbodig.
DE WAPENSMOKKELARIJ
Naar de Maasbode meldt was het aan de
politie in Venlo reeds eenigen tijd bekend
dat er aldaar nog ergens een partijtje revol
vers verborgen werd gehouden. Door een
voortdurende controle en ijvere nasporingen
viel de aandacht op een bijeenkomst van een
Duitscher met een zekere vrouw H. in café
S. aan den Leutherweg te Venlo.
In den laten Donderdagavond bleek het,
dat in dit café wederom een samenkomst
plaats had. Na eenigen tijd daar te hebben
vertoefd, heeft vrouw H. het café verlaten,
terwijl de Duitscher er bleef wachten.
Na ongeveer een uur keerde de vrouw te
rug met een grooten kofffer die zij in een
voor het café staanden luxe auto plaatste.
De Duitscher kwam toen ook naar buiten
en begaf zich in den wagen teneinde zich te
overtuigen of de door hem gekochte waar in
derdaad in den koffer was.
Op dit moment greep de verdekt opgestelde
politie in en nam den auto. alsmede den kof
fer met inhoud in beslag, terwijl vrouw H en
de Duitscher voorloopig gearresteerd werden
Ook werd in verband hiermede nog een ze
kere H. gearresteerd.
In den koffer bevonden zioh 42 revolvers
van z.g.n. Spaansdh model en verscheidene
doozen patronen, in totaal 550.
DOODELIJK MIJNONGELUK.
Te Eygelshoven (L.) kreeg in de mijn
Laura een mijnwerker een ijzeren bint op
het hoofd. De ongelukkige bezweek aai
gevolgen.
HET AANGESPOELDE VLIEGTUIGWRAK.
De dezer dagen op het Noordzeestrand
aangespoelde wrakstukken van vliegtuigen
worden thans door den Rijks Studiedienst
voor de Luchtvaart onderzocht, om na te
gaan van welke vliegtuigen de stukken af
komstig zijn. Dit onderzoek is nog niet ge
heel beëindigd.
Men heeft hier te doen met wrakstukken
van twee toestellen. Van het eene kan reeds
met zekerheid worden verklaard, dat het
geen Nederlandsch toestel is geweest; van
het andere zal dit nog nader moeten blijken.
De wrakstukken vertoonden wel num
mers, maar tot nog toe heeft men geen fa
brieksmerk kunnen vinden, hetgeen iden-
tificeeren bemoeilijkt Het is niet onwaar
schijnlijk, dat men met Engelsche toestel
len te doen heeft en daarom zal de aan
dacht der Engelsche autoriteiten op deza
vondsten gevestigd worden.
DOOD DOOR VERGIFTIGE BESSEN.
Te Ekamp (Gron.) werd Vrijdagmiddag,
tijdens schooltijd, een 6-jarig meisje van
den heer K. plotseling onwel. Spoedig ont
boden geneesheeren konden de oorzaak der
ongesteldheid niet vinden. Binnen een uur
was het meisje reeds overleden.
In het gezin van den arbeider H. B., te
Ekamp, waar een week geleden een meisje
ven drie jaar overleed, stierf Vrijdag een
jongetje. Men vermoedt dat de kinderen
giftige bessen gegeten hebben.
EEN ONTAARDE MOEDER
Te Groningen is in verzekerde bewaring
gesteld vrouw K., die gescheiden van haar
man leeft, in verband met het onder ver
dachte omstandigheden overlijden van haar
drie maanden oud kindje. Toen de politie
die voortdurend was gewaarschuwd, in dr
oning kwam. was de vrouw onder den in
vloed van sterken drank.
Zij was niet in staat een behoorlijk ant-
oord te geven.
De andere kinderen zijn voorloopig in be
tere omgeving gebracht daar zij in geheel
vervuilden toestand verkeerden.
VERDRONKEN
Langs den dijk van het Wilhelminakanaal
onder Son (N.Br.) vond de politie een rijwiel
en pct. Na langdurig dreggen werd opge
haald 't lijk van den 26-jarigen L. Denkers,
wonende te Eindhoven.
BRANDEN
Te Veldihoven (N.Br.) brak brand uit in de
benzine bergplaats van A. v. K. Deze berg
plaats alsook het woonhuis van v. K. brand
de geheel uit. De inboedel ging verloren. De
bewoners konden zich slechts met moeite
eden. Een knecht, die ten onrechte meende
dat er nog personen in huis waren, liep het
brandend perceel in en bekwam brandwon
den aan hoofd en handen.
Het vuur tastte ook de naastgleegen boer
derij van S. aan. Diens woning ging e
eens geheel in vlammen op. De bijgebouwen
bleven echter gespaard.
Te Oisterwijk (N.Br.) ontstond brand
in de boerderij van den landbouwer W. v. d.
Beigaard. Het vuur greep zoo snel om zich
heen, dat van den inboedel bijna niets kon
worden gered. De boerderij, stallen en schuur
gingen geheel in vlammen op. De landbouw-
inventaris, de heele oogst benevens een groo
te partij hooi en stroo gingen verloren. Twee
koeien, drie kalveren en vier varkens kwa
men in de vlammen om. Omtrent de oorzaak
van den brand tast men in het duister. Ver
zekering dekt de schade.
SMOKKELEN VAN MARGARINE.
Te Glanerbrug, gemeente Lonneker, heb
ben rijksambtenaren een luxe auto, waarin
ongeveer 500 KG. Duitsche margarine werd
vervoerd, in beslag genomen.
ZWALUW, WAARHEEN IS UW VLUCHT?
In „De Maasbode" deelt R. L. mede, dat
de zwaluwen van Limburg niet schijnen te
kunnen scheiden. Men ziet ze bij tientallen
drijven en zwenken in den motregen.
Geen nachtvorst verschrikt ze, geen bul
derende herfststorm jaagt ze op de vlucht,
geen kletterende regenvlaag brengt htm
veerenkleed uit de plooi.
Zij tuimelen in den wind, zij zwieren om
de burchtruïnes en kastdelen van het Geul-
dal, zij schieten steil omhoog langs de rot-
sieg heuvelflanken, zij dwarrelen als voort
gejaagd loover bij het loeien» van de Wester
bries.
Ook op andere plaatsen moet iets derge
lijks opgemerkt zijn.
AUTO OVER DEN KOP GESLAGEN
Op den Sloedam tusschen Walcheren en
Zuid-Beveland is een vrachtauto van Den
N. uit Wemeldinge bij het passeeren van een
luxe auto door te krachtig remmen over den
kop geslagen. De auto lag onderstboven op
den weg met de wielen de lucht in.
De inzittenden Den H. en twee kinderen
zijn er wonder boven wonder goed afgeko
men. De dokter uit Arnemuiden, die spoedig
ter plaatse was deed ze overbrengen naar
het R.K. Ziekenhuis te Goes. Daar bleek, dat
de kinderen er zonder noemenswaard letsel
afgekomen waren en dat de man een schou
derfractuur had bekomen. Hij kon nadat het
verband was gelegd huiswaarts keeren.
Omtrent de oorzaak vernemen wij nog. dat
Den H. een aanrijding met de hem passeeren
de auto wilde voorkomen. De bestuurder van
deze auto is echter hard doorgereden, zonder
zich te bekommeren om wat er met de vracht
auto gebeurde.
Radio Nieuws.
MAANDAG 24 OCTOBER.
Concerten, enz
n d e n R. Kwintet.
1 v e r s u m. AVRO. Kamermuziek,
ngenber^. Kamerkoor.
I ze n NCRV: H O V
Iveraum AVRO: Concert
n d e n R.: BBC-orkest
ersum AVRO. C
md borer: Omro
en NCRV: H. O.
en NCRV: H. O. V.
en NCRV: Gramofoonmuziek
Hulzen. NCRV. Vragenuurtje.
Hilversum AVRO Eroil Ludwig. vraag
gesprek met Dr. P Ritter Jr.
Hilversum. AVRO. Dr. J. H Schuur-
mans: Antonv van Leeuwenhoek.
Huizen NCRV: J. Vincent: Onze toren
klokken
Hilversum AVRO: Persberichten
i Hut zen NCRV: Persberichten
I Hllv
AVRO: Persberichten
10.00 H u 1 z
10.15 H i 1 v
10.30 Hllv
MAANDAG 24 OCTOBER
zen KRO: Morgenconcert
versuia AVRO. Gramofoonmuziek,
rersum AVRO: Ochtendcoi
KRO: Gra
.01 Hil V
.15 Hui:
12.20 Dav
12.20 Lan i
1-4.15 H i 1 v
14.20 Lom
16.00 H i 1 v
16.20 Lan
16.20 War
16.30 Hul:
19.00 Hil v
19.40 Dav-
20.00 H u 1 a
mofoonmu:
AVRO. Gramofoonmuziek.
3 u m AVRO: Sclistenconcert
lborg. Strijkorkest.
3 u m AVRO: Solisten con eert
3 u m AVRO: Klein orkest
r y: Orgelconcert
sum AVRO: Gramofoonmuziek
R.: Schotsch Studio-orkest
sum AVRO: Piano-voordracht
i AVRO: Kinderkooraang
sum AvRO: Kovacs Lajoe
i KRO: Orkest
i KRO: Orkest
sum AVRO: Kovacs Lajos
t r y: Militair orkest
i KRO: Klassiek concert
sum AVRO: Orgelconcert
11.00 Hilversum AVRO: Voordo-achten
14.35 Huizen KRO: Vrouwenuurtje
15.00 Hilversum AVRO: Knipcursus
15.30 Huizen KRO: Modecursus
19.10 Huizen KRO: J. Feitsma: ..Palestina**
19.30 Hi 1 v
l AVRO: Cursus Engelsch
12.00 Hu i z e n KRO: Politieberichten
19.30 Huizen. KRO. Politieberichten.
20.01 Hilversum AVRO: Persberichte^
VERHEUGEND VERSCHIJNSEL
Bij de Robinson-schoenfabriek te Nijmegen
heeft dezer dagen de 250ste arbeider zijn
intrede gedaan. Dit feit verdient wel vermel
ding nu men zooveel hoort spreken over ont
slag en bedrijfsinkrimping. De groei der Ro-
binsonfabriek is werkelijk opvallend. Haar
ontwikkeling wordt wel het beste door de
vrijwel geheel in Nederland zelf geplaatst.
INSTORTING BIJ BRUGBOUW
Te Roermond is een gedeelte van de be
kisting van een der twee nieuwe bruggen
over de Roer op den Maastrichterweg bezwe
ken en ingestort. Met hevig gekraak zakte
plotseling het bovendek van de brug wegt
waardoor een oogvormige inzinking ontstond,
die zich een heel eind over de brug voort
zette. Een twaalftal werklieden stond juist
op de brug. Men was bezig met de storting
van het beton. De arbeiders maakten snel
dat zij wegkwamen, zoodat persoonlijke on
gelukken niet voorkwamen.
Met den bouw dezer twee bruggen vlotte
het zoo bijzonder goed, dat men de voltooiing
reeds nabij was.
Door deze instorting is 'n belangrijke stag
natie in het werk veroorzaakt.
AVONTUREN VAN JOOSJE PINDA EN PIETJE ROET
door G. TH. ROTMAN
15. Ongeveer een week na deze gebeurte
nissen liepen Joosje en Pietje op de markt
Daar zagen ze, in de uitstalling van een uit
drager, een oud onderstel van een kinderwa
gen, met vier „schitterende" wielen. Na eenig
loven en bieden werden ze 't met den koop
man over den prijs eens.
16. Van de rest van hun spaarcenten koch
ten ze bij den kruidenier op den hoek oen
stevige kist. en den volgenden dag was de
firma Pinda Co. uitgebreid met een spik
splinternieuw vervoermiddel. Ze besloten er
mee naar andere plaatsen te trekken, om
daar hun koopwaar aan te bieden. Om de
beurt trokken ze, terwijl dan de andere in
het wagentje zat
(Wordt Woensdag vervolgd.)
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
(151
Na den grond zorgvuldig onderzocht te
hebben bleef hij staan, sloeg een paal in, en
begon van daar uit de helling zigzagsgewijze
af te dalen. Op iederen hoek plantte hij een
paal.
Giustinlani trad den Keizer ter zijde en
fluisterde hem toe: Nieuwe werktuigen
brengen nieuwe methoden mede. De aanval
wordt uitgesteld.
Neen. kapitein, de vijand moet het vuren
voortzetten, anders kan hij de gracht niet be
gaanbaar maken.
Dat, Majesteit, was de gewoonte. Dit
maal zal men de gracht door een loopgraaf
trachten te bereiken.
Met welk doel?
Onder bedekking van de loopgraaf zal
hij de gracht dempen.
Konstantijn werd nog ernstiger. Hij be
greep dat het zeer goed uitvoerbaar was on
der bedekking van het kanon een weg te gra
ven, die den vijand in staat zou steil in om
gelijktijdig aan te rukken en te bombardee
ren. Hij wilde juist in dien geest antwoor
den, toen een schare van werklieden, voor
zien van spaden en houweelen, op het terrein
verscheen, en langs de aangegeven zigzaglijn
de aarde begon op te werpen. Opzichters
die de zweep niet spaarden vergezelden hen
en dreven hen voort.
De geniesoldaat, om deze nieuwerwetscho
benaming te gebruiken, was eindelijk onder
het vuur der belegerden gekomen; toch zette
hij den arbeid voort, totdat zijn voorraad
palen uitgeput raakte, toen keerde hij terug
Zooveel echter was duidelijk: de loojpgraaf
zou óver het kerkhof naar den weg vóór de
poort gaan.
Tegen den middag, toen de aardwerkers
diep genoeg in den grond stonden, begon
het kanon weder vuur en rook te braken,
en slingerde onder donderend geraas zijn
zwaré kogels tegen de torens. Wederom
scshudde de hechte muren. Enkele steenwer
pers werden omgeworpen. De Keizer wan
kelde door den schok. Een kogel trof den
Bagdadtoren een paar voet onder een ver
schansingscel, en toen de stofwolk gezakt
was werd een breede scheur in den muur ge
zien. De Keizer gaf onmiddellijk bevel de
schade zooveel mogelijk te herstellen.
Graaf Corti bevondt zich met zijn lijfwacht
aan den voet van den toren, toen de artil
lerie voor het eerst vuur gaf. Hij hoorde
de kogels in de stad vliegen en in zijn ver
beelding zag hij de verwoesting, die zij in de
diohthevolkte straten zouden teweegbrengen.
Eensklaps viel hem in dat het paleis van
prinses Irene in gevaar moest verkeeren. Als
Christen en als minnaar zocht hij zijn angst
te matigen, door herhaaldelijk met vrome
aandacht een kruis te slaan. Maar het baat
te niet. Zijn angst nam toe. Eindelijk deed hij
den Keizer weten ,dat hij voor een oogen-
blik zijn post verlaten had, om te zien welke
schade de kanonnen in de stad hadden aan
gericht.
Hij had nog niet ver gereden, of hij werd
een buitengewone drukte gewaar. Het scheen
dat die wonderlijke donderslagen en meteo
ren de geheele bevolking uit de huizen ge
dreven hadden. Op de hoeken der straten
hield men hem tegen: Heer ridder, zeg ons
toch om 's hemels wil, of de wereld ver
gaat!
Het hart vol medelijden antwoordde hij:
Geen nood, goede lieden, 't Zijn de Turken
maar. Zij trachten ons bang te maken met
dat lawaai. Gaat maar gauw naar huis
terug.
Maar de kogels die door de lucht vlo
gen, waar komen die vandaan?
Waar vielen zij neer?
Verderop.
Eén kreet hoorde hij zoo dikwijls her
halen. dat het indruk op hem maakte. De
Panagia! Zeg den Keizer toch dat hij, zoo
waarlijk hij een Christen is, de Gezegende
Madonna uit de Kapel hier moet brengen!
Hoe (lichter hij bij de plek kwam waar
de kogels neervielen, des te meer teekenen
van schrik cn ontsteltenis merkte hij op.
De bleeke gezichten der vrouwen die hij
zwijgend voorbijging deden hem beseffen,
dat prinses Irene wel degelijk in gevaar ver
keerde, daar haar paleis in de bedreigde
stadswijk stond.
In Byzantium kon men vlak bij een be
paald punt zijn en er toch nog ver van ver
wijderd wezen, want de opgaande straten
met haar zonderlinge bochten cn kronke
lingen toonden duidelijk, dat bij den aanleg
niet een vast plan ten grondslag had gele
gen, maar dat alles aan het toeval was over
gelaten. Daarom spaarde de graaf zijn paard
niet, want zijn onrust werd steeds grooter.
Al had de schoone prinses geen letsel beko
men, zij zou toch de onsteltenis der haar
omringenden deelen.
Eindelijk bereikte bij een punt, waar het
gedrang hem noodzaakte langzamer te rijden,
en ten laatste af te stappen Het was nog
slechts een paar schreden van haar paleis.
Een huis van twee verdiepingen scheen het
voorwerp van aller belangstelling te zijn.
Wat is er gebeurd? vraagde hij aan een
langen man, die gansch ontdaan met een
crucifix in de hand stond te bidden.
God beware ons, heer ridder! Zie hoe
helder de lucht is, maar een groote steen,
't leek wel een meteoor, sloeg tegen dit huis.
Daar is het gat dat hij maakte. Anderen
zeggen dat het een kogel van de Turken
was. Red ons, o Zoon van Maria! bad hij,
en kuste het crucifix.
Is iemand gewond? riep de graaf, den
bidder bij den arm schuddend.
Ja, twee vrouwen en een kind. Alle drie
doodRed ons, o Zone Gods! De Vader
heeft U alle macht gegeven.
De graaf drong door de menschen heen
naar het huis totdat hij niet verder kon.
Vele vrouwen, hevig ontsteld, lagen op de
knieën en baden. Hij behoefde niets te vra
gen, hij stond vóór het getroffen huis, welks
front jammerlijk vernield was. Maar de
jonge vrouw die bij de open deur rustig haar
bevelen gaf aan eenige mannen, die het
lichaam eener doode naar buiten brachten,
wie was dat? Zij stond met den rug naar hein
toe, maar de gouden lokken, de hooge slanke
gestalte, waren hem niet vreemd. Hij gaf
zijn paard in bewaring aan den eersten den
besten en Long door de knielenden heen.
Hij had het wat zachter kunnen doen. maar
hij had haast en liet zich door niet3 af-.
schrikken.
Prinses Irene, riep hij, wat doet gij hier?
Is er dan niemand om dit wenk te bezorgen?
en in zijn vreugde dat hij haar ongedeerd
vond viel hij op de knieën, greep haar hand
en drukte ze aan zijn lippen.
Neen graaf Corti, moet ik niet veeleer
aan u vragen wat g ij hier doet?
Haar gelaat stond ernstig en hij meende
zelfs een bestraffing in hare oogen te lezen,
maar zij liet haar hand in de zijne rusten
terwijl hij antwoordde: De Turk is voor het
oogenblik niet te bereiken, wij moeten hem
laten begaan. Ik kwam maar eens zien wat
de uitwerking van zijn kanonnen is, of
ja waarom zou ik het niet ronduit zeggen?
Prinses, ik kwam hierheen omdat ik weten
moest, of gij mijn hulp noodig hadt. Ik be
dacht dat ik uw ridder was.
Zij begreep hem volkomen, trok haar hand
terug en antwoordde: Sta op, graaf, gij staat
de doode in den weg.
Hij stond op en liet de dragers voorbijgaan
met hun last: een vrouw, badende in haar
bloed.
Is dit de laatste?
Ja. prinses.
Arm schepsel! Gods wil geschiedde!
Breng haar naar mijn huis en leg haar bij
de anderen. Kom mee, graaf!
De prinses volgde de mannen. Terstond
begonnen de vrouwen luide te weeklagen en
riepen: God zegene u! Zij kusten den
zoom van haar kleed en liepen haar
schreiend achterna.
Het lijk werd naar binnen gedragen, naar
de kapel, en zoovelen het verlangden moch
ten in de kapel komen. Voor het altaar la
gen reeds twee andere slachtoffers, de eene
nog en kind. De Madonna boven het altaar
zag medelijdend op het drietal neer, en de
levenden schepten troost uit dien aanblik.
Sergius nam den lijkdienst waar. De graaf
stond naast de prinses, haar vrouwen schaar
den zich achter haar. Midden onder den
dienst hoorde men weder het donderen van
het geschut. De aanwezigen wisten thans
wat het was. Zij schreeuwden van angst en
klemden zich aan elkander vast. Sergius
ging rustig door, zelfs zijn slem trilde niet.
Corti wilde zijn armen uitstrekken om de
prinses te ondersteunen, maar zij bleef onbe
wogen; haar handen die een zilveren reuk
vat vasthielden beefden niet. De moorden
de kogels vlogen door de lucht en konden
ook hAiir huis treffenmaar haar geest
was te krachtig, haar ziel te hooggestemd,
haar geloof te vast, dan dat zij zich bezorgd
of bevreesd zou maken.
Daar werd een geweldig gedruisch ge
hoord, alsof een kogel nogmaals een woon
huis trof, gevolgd door een zoo akelig en aan
houdend gegil, dat woorden overbodig waren.
De prinses was de eerste die sprak. Ga
voort, Sergius, zeid- zij, en tot den graaf:
Laat ons gaan zien, misschien heeft iemand
mijn hulp noodig.
Bij de voordeur zei Corti: Prinses, één
woordje, bid ik u.
Z" had hem s1pi*Ws pon 7jen. om te we
ten dat hij in groote zielestrijd verkeerde.
Heb medelijden met mij, smeek ik u. Eer
en plicht roepen mij naar de poort, de Kei
zer kon mij noodig hebben; maar hoe kan
ik gaan en u te midden van zooveel gevaar
en verschrikking achterlaten?
Wordt vervolgd.
