OE VRIES ROBBf S Co Uollandsche ||eton ^ij. N.V. BIKKERS HENSEN LIFTEN Fa. M. VAN DORT N.V. Betonbuizenfabriek „DE VALK" NIEUWPOORT-LANGERAK TELEFOON 18 GROOTSTE fabriek In Nederland. Prijzen beneden elke concurrentie. VRAAGT PRIJS BESCHERMT ALLE GEBOUWEN TEGEN HITTE - KOUDE - VOCHT - LAWAAI deskundig advies N.V. Producten. Grondstoffen Hmij. AMSTERDAM: Sarphalikade l - Tel. 34824-36824 ROTTERDAM: Stationsweg 37b Telef. 11690 BOUWBLAD No. 176 (Verschijnt eiken WaanSag) aiAANDAtl 10 OCTOBER 1932 j_|et nieuwe gebouw der HAKA aan de Vierhavenstraat te Rotterdam Architecten: Ir. H. F. Merlens te Bilt Aannemers: Hollandsche Beton Mij., D De Coöperatieve Groothandelsvereeniging 3 Handeiskamer te Rotterdam slaat haar ellinJvleugels steeds breeder uit. Behalve nieuwe fabrieken, die ze de laatste llauï rantjetiohting van) een nieuw magazijn- en kan toorpand dringend noodig. Al sedert jaren is het gebouw aan de Rui- „jplaatweg te klein. Noch voor de opslag der tallooze artikelen, nooh voor de bewerking van verschillende producten was ruimte aan wezig. Aan de kop van de Lekhaven is het gelukt _jn terrein te 'bemaohtigen, dat de mogelijk heid bood om een gebouw te stichten dat vi>or het doel geschikt was en met de architect J. Koeman, die regelmatig voor de II.A.K.A. werkt is de heer Ir. Hertens uitgenoodigd als architect voor dit kolossale bouwwerk op te treden. In Februari 1931 begonnen, is het gebouw „rans zoover gereed, dat het binnen niet te langen tijd in gebruik zal worden genomen. Men is thans nog druk bezig met het af- mmeren, het maken der dekvloeren en het >stellen der machines. Het terrein was lang genoeg om het ge- juw een lengte van 104 M. te geven, daar- last een inrijpoort te maken en dan nog in ruime garage te maken. De diepte van 25 M. tot aan de kademuur kon echter slechts gedeeltelijk worden benut, omdat de gemeente eischte dat de fundeering- palen 10 M. uit den walkant zouden blijven. Hierdoor werd de overblijvende ruimte wel zeer beperkt voor dit gebouw, waarom de larohitecten besloten om zoowel aan de vóór- iuldefels aan de achterzijde de verdiepingen aan zienlijk over te bouwen, j De hierdoor verkregen stroaken van 2.30 M. ivergrooten de vloeroppervlakte zeer aanzien- BostoHijk. Aan de achterzijde is deze uitlbouw ook aan gebracht in de kelderverdieping zoodat op IQ de bagane grond een perron wordt gevormd voor het laden en lossen der wagens, d Natuurlijk is aan deze zijde ook de noo- dige outillage voor de aanvoer per zeestoo- ■rait^ner en de graanproducten worden op de ieest moderne wijze uit 'het schip in de ver diende silo's gezogen. _)eze achterruimte wordt aan de Zuidzijde im tjafgesloten door een schaftlokaal voor het mannelijke personeel en aan de Noordzijde Idoor een dito voor Ihet vrouwelijk personeel, der magazijnen. I Keurig ingerichte, ruimte toiletten zijn v ^(hierbij aanwezig. I Aan de voorzijde is een spoor waarop de m [spoorwagens, vóór de magazijnen opgesteld, >rk [geladen kunnen worden. De vloer van den irs. Iteganegrond ligt dan ook onge<veer 1.20 M. I ïoven de straat om het gemakkelijk opladen I te bevorderen. I De paalfundeering onder het 4 en 6 verdie- Ipingen hooge gebouw met zijn enorme belas ure. tingen op de magazijnvloeren eischte bij- P'-n rondere zorg. :,lle Hier is gebruik gemaakt van z.g.n. vleugel- |palen, een systeem dat afwijkt van dat van inccn)Ir. Sprengerj doordat de verbreede punt niet 'massief om de paal rondgaat, maar eigen- jlijk door vier afzonderlijke verzwaarde „con- leoles" bij de punt gevormd wordt. Door dit onderbreken van de verbreeding is het ge- 1 p Imakkelijker om bij het „spuiten" der palen ga. ibij de punt te komen. eiinet Dit svsteem is hier door de Hollandsche Be ton Mij., voor het eenst toegepast met de verzwaringen overhoeks. Vroeger werden tiew deze aan de vlakke paalzijden aangebracht. >rk 1 Het hier gevolgde systeem heeft zeer goed voldaan en zal ook voor de andere gebouwen toepassing vinden. Hoewel gebleken was dat de aldus gecon strueerde palen een belasting van 60 ton zonder bezwaar konden dragen heeft de Di rectie niet meer dan 50.000 K.G. belasting üaa tij toegel aten. Op de palengroepen zijn zeer zware kolom men gebouwd met een netwerk van draagbal- iusken en vloeren alles van gewapend beton. Ook de buitenmuren zijn van dit materiaal gemaakt en nadat de bekistingen waren weg genomen is deze gevel geheel gebouchardecrd van de meest moderne constructie-methoden, uit den tijd. Yorl Het plint is rondom het gebouw ongeveer 3 M. hoog bekleed met ijzeraarde tegels ter bescherming van de beton. Dat bier overigens op de meest moderne wijze gewerkt is blijkt ook uit de lijk een beter woord. Door middel van een pomp werd de betonspecie van beneden op gehaald en op de plaats van bestemming gebracht. De inridhting van het gebouw is als volgt. Ongeveer in het midden is een ruime in rijpoort, waarboven de silo's zijn gebouwd met onmiddellijk daaraan grenzend op alle verdiepingen de fabrieksruimten met de ma chines. Links daarvan is het middelste trap penhuis gelegen en verder i6 de linkervleugel op de verdiepingen voor kantoren, show rooms, bibliotheek, lunchrooms enz. bestemd. Beganegrond en kelder zijn ook hier in hoofdzaak voor magazijnruimte bestemd. Geheel links ligt de kantooringang en het groote trappenhuis, dat ook een parternoster- lift bevat. Rechts van de middenpartij is alles 6 hoog magazijnruimte en geheel rechts is een der de trappenhuis, dat de vloeren onderling verbindt. Deze laatste trappen hebben een bekleeding van ijzeraarde togels voor treden en stootborden en geel geglazuurde tegels langs de wanden. De kantoortrap heeft dektreden van Noor- Bohe leisteen, terwijl de wanden op volle hoogte met lichte kunstglazuurtegels zijn be kleed. De Noorsche leisteen is mede toege past voor de halvloeren bij de kantoren. Voor de laatste is de variante rood-bruine kleur gekozen, voor de traptreden de meer grijs-blauwe kleur. Ongetwijfeld is het stroef blijven van lei steen een voordeel, doch de platen in de hal zijn naar onzen smaak wel wat ruw, 'hoe mooi van kleur ze ook mogen zijn. Behalve de ruimten voor de centrale-ver warming en eenige machines is de kelderver dieping geheel bestemd voor bergruimte en archief. Ook de beganegrond is geheel magazijn; een besaheiden ruimte in het midden is voor hoven en J. Koeman le Rotterdam, en Haag. kantoor van den magazijnchef ingericht. Op de le verdieping zijn de kantoren van de commercieele afdeeling gelegen met Di rectie-, spreek- en vergaderkamer. Evenals de daarboven gelegen ruimten voor de boekhouding met kasruimte, assu- rantieafdeeling, enz. zijn de Directiekamers zeer eenvoudig maar uiterst smaakvol betim merd met platen ocumé-triplex van Picus met dito deuren. De kozijnen en puien zijn van goed bijpassend oregon-pine, waardoor een goed geheel is verkregen. De plafonds zijn in het algemeen van se- lotex, met half-ronde latten over de naden. Ook de bovengedeelten der wanden zijn met celotex bekleed, door welk isoleerend ma- Hoofdkantoor: 's-GRAVENHAGE Kantoren te AMSTERDAM en in NED. INDIE COMPLETE GEBOUWEN WATERBOUWK. WERKEN ASPHALT- EN BETONWEGEN We vermelden nog. dat de vloeren der magazijnen voor een deel van asphalttegels zijn, en voor een ander deel met enbo- lith zijn bekleed en daar waar dit met het oog op de te verwerken artikelen wensehelijk was van dubbel hard gebakken tegels zijn; dat de afscheidingen Het nieuwe gebouw der Handeiskamer te Rotterdam teriaal een bijzonder lustige sfeer in de ka mers is verkregen. Al deze vertrekken hebben vloeren van kurkplaten die mede werken om het geluid te dempen en het aangenaam loopen te be vorderen. Luxe is alleen te vinden in de daarboven gelegen vergaderkamers, waarvan wanden en plafond geheel met palissanderhout zijn be timmerd. Het plafond van mooi donkere vierkante platen heeft, in het midden een cirkelvormige opening, waarboven een kleine koepel, die in zil verkleur wordt afgewerkt en het kunst licht, dat in den rand onzichtbaar wordt aan gebracht, zal terugkaatsen in de kamer en in het bijzonder op de onder deze lichtbron ge plaatste conferentietafel. Op de derde verdieping treffen we ver der aan een showroom en een ruime jeugd bibliotheek. Deze laatste is bestemd voor de boeken die op bij de artikelen gevoegde bons worden uit gereikt. Welken omvang het bonnenstelsel voor boeken in een bedrijf als dit heeft aan genomen, kan men zich eenigszins voorstel len als men weet, dat geregeld vier personen in deze biblotheek werk vinden. Op deze verdieping is voorts nog de tele fooncentrale gelegen. Op de vierde verdieping is een ruime lunch room voor directie en kantoorpersoneel. Deze zaal is tevens bestemd voor het vertoonen van films, waartoe de ramen op vernuftige wijze absoluut afgesloten kunnen worden. Bij het trappenhuis is de keuken gelegen en een ruime wasohgelegenheid wordt gepas seerd, bij den toegang tot de lunohroom. De woning van den concierge grenst on middellijk aan dezelfde hal. In de hoeken van de trappenhuizen zijn vuilstortkokers aangebracht. In de magazijnruimten treft men naast lif ten ook nog eenige z.g.n. wentelrutsch's aan, waarlangs zakken met allerlei inhoud naar de expeditie op den beganen grond worden gezonden. Afgescheiden ruimten voor bijzondere spe cerijen, alsmede een geheel geïsoleerde af deeling voor oohtendvoer zijn gemaakt om de lucht van deze artikelen te beletten zich aan andere consumptieartikelen mee te deelen. Ook voor de (eetbare) oliën is een afzon- lijke ruimte met voorwarminriehting. Een keurig ingerichte geheel betegelde pakruimte biedt gelegenheid om de artikelen op de meest hygiënische wijze te verpakken. Een buizenpost verbindt al deze ruimten onderling, zoodat het heen en weer loopen •t een minimum kan worden beperkt. Boven de zes verdiepingen van de magazij nen is nog een verhoogd gedeeltet waarin een werkruimte die noodig is voor de vulling van de silo's en daarboven is nog een ruimte die niet direct noodzakelijk, maar meer als uitzichttoren is bedoeld, een prachtige ge legenheid om zoowel de stad als de rivier met de haiven te overzien. De Stalen Ramen, Stalen Deuren en geperst Stalen Bin- nen-deurkozijnen in het gebouw van de Handels kamer te Rotterdam zijn geleverd door GORINCHEM in de toilets zijn gemaakt van de nieuwe bad- celsteen eigenlijk zouden we het beter kunnen noemen aan weerszijden geglazuurde holle tegels en dat de plafonds en wanden in de magazijnruimten grootendeels niet ge- stucadoord maar met witte verf zijn behan deld. Het inwendige van het geheele gebouw is uiterst verzorgd, toegerust met de meest mo derne hulpmiddelen en vertoont overal het bewijs, dat de ontwerpers en uitvoerders geen moeite hebben gespaard om de HAKA een gebouw te bezorgen, dat in alle opzichten aan het doel beantwoordt. Het uitwendige vertoont in alle opzichten bet karakter van het gebouw en op zeer ge lukkige wijze is door de hooge middenpartij die noodig was voor de silo's een levendig silhouet verkregen. Ook aan den voorgevel komt deze midden partij met trappenhuis goed tot haar recht en scheidt de kantoorruimten van de maga zijnen zonder aan de eenheid van het groote gebouw ook maar in het minst te kort te Enkele balcons verlevendigen mèt de over- 'bouwing dit grootsch opgezette bouwwerk aan de voorzijde. De achterzijde is strakker en soberder ge houden, doch is in zijn gaafheid van niet minder impotantie dan de voorzijde. Ons eindoordeel moge worden saamgevat in deze enkele woorden: een zeer geslaagd bouwwerk! De nieuwe Woning De vrouwen hebben de gebre ken van onze huidige woningen op hun geioeten. De nood der tijden leidt allerwegen tot bezuiniging op allerlei gebied. Het dalen der inkomsten tot een eenvoudiger levens wijze, tot een eenvoudiger wijze van wonen. Een rondwandeling door de villa-wijken onzer groote steden is voldoende om te zien dat velen d»e in tijden van voorspoed ge bouwde huizen niet meer kunnen bewonen, en dat er geen opvolgers zijn, die deze voor de eigenlijke gezinsbehoeften veel te groote behuizingen wenschen te betrekken. De lange historische ontwikkeling van 't woonhuis doet ons zien, dat indeeling en inrichting van onze huizen in den loop der tijden voortdurend gewijzigd zijn, om zich aan te sluiten aan de woon- en levenswijze der bewoners en stellig zal ook de huidige toestand, vereenigd met de nieuwste tech nische hulpmiddelen op de reeds ingetreden wijziging in het wonen we denken aan de voorkeur van de beter gesitueerden voor het wonen in een modern flatgebouw van stimuleerenden invloed zijn. Bezuinigingen zijn het doeltreffendst, wan neer ze geschieden op permanente uitgaven, waartoe in de eerste plaats kunnen worden gerekend de uitgaven voor het bewonen en het onderhouden van een huis. Het onder linge verkeer, de wijze van ontspanning, 't familieleven, vragen niet meer de groote ruimten, die vroeger in die huizen daarvoor noodig waren. Voor de huisvrouw schijnt het in 't alge meen nog zeer moeilijk te zijn zich van overtolligen ballast te bevrijden. Als, zooals wel gezegd wordt: „women build the homes" dan zij geconstateerd, dat over hot alge meen de vrouwen door hun traditievastheid de gebreken en overtolligheden van 't groot ste deel der huidige woningen op hun ge weten hebben. De vrouw zal in haar huis even ver moeten komen als de man in zijn beroep met normalisatie en rationeel wer ken, meent de „N.R.Crt.". De nieuwe woning mag alleen en uitslui tend de ruimten bevatten, die voor de levenswijze en gezinsbehoefte noodzakelijk zijn. De nieuwe woning moet alles verban nen wat geen functie verricht, en dus im productieve uitgaven voor onderhoud vraagt De nieuwe woning moet uitgerust zijn met alle middelen der moderne woontechniek. Voor de gezinsbehoeften zijn in het alge meen noodig een ruime woonkamer, die tevens kan dienen als eetkamer, een salon Is volmaakt overbodig. De woonkamer zal het hoofdmonument in den plattegrond van het geheel zijn; bij tweeledig gebruik, nl. als woon- en als eetkamer kan door een ge schikte indeeling toch een zekere scheiding bestaan. Een eetnis bv. met een dienluikje, dat verbinding met de kpuken heeft, kan alle bezwaren voor het tweeledig gebruik opheffen. Het geheel zal, zooals gezegd, ruime afmetingen moeten hebben. Het slaapvertrek der ouders dient plaats te bieden voor twee bedden en eenige kas ten. In verbinding met deze slaapkamer dient de badkamer te staan, die tevens ook voor andere gezinsleden toegankelijk moet zijn zonder genoemde slaapkamer te moeten passeeren. De badkamer zal volledig geïnstalleerd zijn met ingebouwd bad, waschtafel en bidet. De voor één persoon bestemde slaap kamers behoeven niet groot te zijn. Bij goede ventilatiemogelijkheid zijn slaapcellen die plaats bieden voor een bed, een stoel en een tafeltje, en die een ingebouwde kleeren- kast hebben, voldoende. Het wasschen en toilet maken geschiede in de hadkamer. Bij het gebruik van klap- bedden kan een dergelijk slaapcel dienen als studeer- of naai kamertje. De keuken kan ook bij practische indee ling geringe afmetingen hebben, we herin neren hierbij aan de welbekende Holland sche modelkeuken. Een kelder is bij het aanschaffen van <een koelkast overbodig, het opdoen van voor raden is uit den tijd. Een gunstig gelegen geventileerde provisiekast met een lager ge legen vloer is voldoende. Een zolder is eveneens overbodig, wan neer men werkelijk allo oude rommel uit 't huis verbant, alles wat niet meer bruikbaar verwijdert Een belangrijk onderdeel van de uitrus ting van de nieuwe woning is de centrale verwarming en de warmwatervoorziening. Vooral de eerste vraagt bij het stoken van kachels veel werk. Een centrale' verwar mingsinstallatie, die met kolen wordt ge stookt, is wel eenvoudiger, doch vereischt toch ook een geregeld toezicht en zorg voor het stoken, die men geheel kan opheffen door het maken van een automatisch wer kende installatie, die gestookt wordt met gas of olie. Niet alleen is voor zulk een in stallatie maar een geringe ruimte noodig, die niet in een kelder behoeft te zijn gele gen, doch ook de brandstoffenbergplaats kan vervallen. De kosten voor de brandstof zijn misschien wat hooger dan voor een met kolen gestookte installatie, doch de,ze wor den gecompenseerd door het vervallen der bedieningskoston, terwijl bij tijdig afsluiten van radiatoren in de slaapvertrekken na 't verlaten daarvan niet meer brandstof wordt gebruikt dan strikt noodig is. De regeling van de kamertemperatuur geschiedt bij gas-installaties automatisch door mid-d^l van een kamerthermostaat, die op den gastoevoer van den ketel werkt. Deze thermostaat plaatst men in de daarvoor in aanmerking komende kamer, en men houdt dan een vrijwel constante kamertempera tuur, Ook bij oliestookinrichtingen wordt 't ontsteken of dooven van de olievlam gere geld door een zg. kamerthermostaat Wordt het iri de kamer warmer dan de gewenschte temperatuur, die men zelf kan instellen, dan dooft de thermostaat automatisch den brander, en omgekeerd ontsteekt hij dien weer, wanneer de kamer onder een bepaal de temperatuur is afgeko°ld. Rangschikt men nu alle vertrekken op den begane grond, dus zonder trappen, dan krijgt men een woning, die een maximum aan comfort kan bieden bij minimum be- dienings- en onderhoudskosten. Terecht zal men opmerken, dat in groote steden de grondprijzen van dien aard zijn, dat de grond voor zulk een huis, dat een grooter oppervlak zal hebben dan een huis roet ver dieping, tenslotte meer zou kosten dan het eigenlijke huis. Dit zij toegegeven. In de on middellijke nabijheid der groote steden is echter wel bouwterrein te vinden, dat zulk een bouwwijze economisch uitvoerbaar maakt. Tram of bus zorgen voor goede en geregelde verbindingen, en het leven in zulke kleine gemeenten kan in de meeste gevallen nog eenvoudiger en goedkooper zijn dan in de stad. TECHNISCHE HOOGESCHOOL De Senaat der Technische Hoogeschool maakt bekend, dat in de afdeeling der Weg en Waterbouwkunde de volgende prijsvra gen worden uitgeschreven: Prijsvraag I Gevraagd wordt een analytische of gra- phische bepaling van het uiterste draagver mogen (evenwichtsverlies) van een centrisch en verticaal belast fundament van zeer groote lengte, dat geplaatst ls op een hori zontaal terrein, indien rekening gehouden wordt zoowel met het gewicht van den grond als met de veronderstelling dat in ieder punt van de grondmassa de schuif- vastheid volgens alle vlakjes door dat punt een zelfde waarde heeft en niet afhankelijk is van de in die vlakjes optredende nor- male spanning. Prijsvraag IL Gevraagd wordt e^n critische beschouwing en vergelijking van de tot dusver uitgevoer de zelf-werkende afsluitingen voor ontlasting van kanalen, in het bijzonder ten aanzien van haar toepassing in aanvoerkanalen met water dat bezinkstoffen, ijs en drijvend vuil meevoert, eventueel onder het aangeven van verbeteringen in de bestaande constructies of van nieuwe denkbeelden. De antwoorden op de vragen moeten met een andere hand dan die van den inzender of met een schrijfmachine in de Nederland- sche taal zijn geschreven. De antwoorden moeten vóór of op 14 Sep tember 1933 worden toegezonden aan den secretaris van den Senaat der Technische Hoogeschool, met opgave van een correspon dentie-adres van den inzender. Zij moeten geteekend zijn met een spreuk of een ander kenteeken en daarbij moet gevoegd worden een verzegeld briefje, dat die zelfde spreuk o' hetzelfde teeken tot opschrift heeft en den naam, het studievak en het eigen adres des inzenders bevat. Het staat den inzender vrij, aan de door de afdeeling in de prijsvragen gesteldo eischen nog uitbreidingen, gevolgtrekkingen enz. toe te voegen, maar hij moet in de eerste plaats aan de gestelde eischen vol doen. Als studeerenden aan een Nelerlandsche instelling van hooger onderwijs er gererh tigd tot het beantwoorden der prijsvragen worden beschouwd allen, die od den datum vi.n deze bekendmaking het re:"it hadden het onderwijs aan een Nederlandsche hoo geschool of universiteit bij te wonen en die op dezen datum geen diploma als inge nieur, geen ander einddiploma van een hoogeschool of geen doctoraat hadden ver kregen. Op 8 Januari 1934 zal door den Senaat het oordeel der afdeelingen over de ingekomen antwoorden worden bekend gemaakt en aan de inzenders der beste antwoorden, die de bekroning zijn waardig gekeurd, de gouden eerepenning worden uitgereikt. Een met een gouden eerepenning bekroond antwoord wordt teruggezonden aan den in zender; niet bekroonde antwoorden worden terug gezonden aan het opgegeven corres pondentie-adres. Houth. v/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL Co. Hoofdkantoor: Oost>Admiraliteitskade 47 Rotterdam AMivn iiOpslagplaatsen, Zagerij en Schaverij: Nassauhaven—Boerengal HET TIMMERWERK van het nieuwe gebouw van de HANDELSKAMER is uitgevoerd door l\I.V. Stoomtimmerfabriek en Hout handel „DE MORGENSTER" v.h. J. H. DE WILDE - Ao 1903 Betimmeringen in iedere Houtsoort GOUDA, Kattensingel 86, TeL 3051 VRAAGT PRIJS VOOR LICHT CONSTRUCTIEWERK EN SIER- SMEEDWERKEN BIJ M- VAN GRONDELLE ELEC. SMEDERIJ EN DRAAIERIJ ZEIST 2e H00GEWEG 49 TELEFOON 298 KETELS CENTRALE VERWARMING Nummer één BLIJFT de Gazogeenketel „RAINCH0N" FABRIKANTEN: W. D0ESB0RGH Zn. TEGELEN (L.) HUISSCHILDER DECORATEUR NIEUWE HAVEN 72-76, Rotterdam TELEFOON 5695243147 De PERSONEN-GOEDERENLIFT en de PATERNOSTERLIFT in dit gebouw zijn vervaardigd en geplaatst door N.V. MACHINEFABRIEK HENSEN ROTTERDAM OOSTMAASLAAN 90 - TEL. 25436 HET HANG- EN SLUITWERK NIEUWBOUW HANDELSKAMER WERD GELEVERD DOOR KRAMER RODER N.V. IJZERHANDEL MIDDENSTEIGER 16, ROTTERDAM Fabriek van Betimmering en Meubileering SCHERMLAAN 39-41 TEL. 34920 leverde de Kantoorinstallatie der H.A. K.A.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 9