DINSDAG 30 AUGUSTUS 1932
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
VON PAPEN'S ECONOMISCH
PROGRAM
WAT DE DUITSCHE PERS ZEGT
Alle Berlijn sehie bladen bespreken uitvoe
rig het door rijkskanselier von Papen aange
kondigde economisch program.
De „Lokalanzciger" verklaart, dat voor de
eerste maal in den naoorlogsc-hen tijd een
economisch program voorgelegd wordt, waar
in op positieve Wijze getracht wordt in den
stroom der valutaexperimenten met krach
tige hand in te grijpen.
De „Deutsche Tageszeitung" betreurt het,
dat het economisch program der regeering
niet zoo duidelijk en ondubbelzinnig is als
het overige deel van de redie van den Rijks-
De „D.A.Z." wijst er op dat de gekozen con
structie bruikbaar is. Zij kan geen schade
aanbrengen en werkt psychologisch gunstig.
Ook de „Berliner Boersenzeitung" roemt
het economisch program grootsoh van opzet,
doorgloeid van verantwoordelijkheid en moe
dig. Het economisch program zal het uit
gangspunt zijn voor de afweer van nog groo-
tere ellende, terwijl het, de basis zal vormen
voor het herstel van het Duitsche economi
sche leven en voor de vermindering der werk
loosheid.
De „Germania" spreekt den wensch uit, dat
de poging om tot een grootsoh opgezette
werkverschaffing te komen, goede resultaten
moge afwerpen.
Onontbeerlijk is momenteel een regeering,
welke geworteld is in den wil en het bewust
zijn van het volk en in den zin van de grond
wettelijke gedachte van den Rijksdag han
delt, zonder zich direct daaraan te onderwer
pen.
„Der Deutsche" verklaart, dat de regeering
plannen mag maen zooveel zij wil. Zij zul
len echter, zelfs wanneer zij goed zijn, ten
schande worden, wanneer het thans niet lukt
rust en orde te verkrijgen in de binnenland-
sche politiek.
De „Vossisclie Zeitung" vindt, dat het eco
nomisch program, als het ware de directe
voortzetting is van de economische politiek
van Brüning.
Het .Berliner Tageblatt" is van meening
dat het program wars is van alle bijzondere
experimenten en dat dë Kanselier wel iets
geleerd heeft.
De Sociaal-Democratisohe „Abend' ver
klaart, dat von Papen te Münster een pro
gram ontvouwd heeft dat eigenlijk 'n breuk
met de grondwet inhoudt. De economische
plannen zijn bolsjewistische daden van het
groot-kapitaal.
De nat soc. „Völkische Beobachter" verwijt
von Papen niet de werkloosheid zelf aan te
tasten, maar inplaats daarvan met financi-
eele voorstellen te komen die een volledige
breuk met alle klassieke denkvoorschriften
beteekenen.
De vakbonden telegrafeeren aan
^Von Hindenburg.
De besturen der moderne vakbonden en der
personeelsbonden hebben naar „Der Abend"
meldt, het volgende telegram aan den Rijks-
president gezonden:
De verklaringen van den Rijkskanselier te
Münster inzake do plannen der Rijksregee-
ring beteekenen de daadwerkelijke terzijde
stelling der wettelijke tariefrechten en een
eenzijdige verrijking der werkgevers ten
koste der arbeiders en bedienden. De vak
bonden verzoeken met klem aan den Rijks-
president, om zijn goedkeuring aan een der
gelijke onsociale politiek te weigeren, en de
wettelijke rechten der arbeiders en bedien
den te besohennen.
De Indruk in economische
kringen.
In economische en bankkringen wordt
Von Papen s rede niet ongunstig beoordeeld.
Op de beurs heeft de rede van Von Papen
in het algemeen een gunstigen indruk ge
maakt. In bankkringen meent men thans
voor September een belangrijke verlaging
\an het disconto te kunnen voorspellen.
Het centrum tegen de plannen.
De fractie van het centrum in den Rijks
dag heeft zich Maandag tegen het program
ma van de rijksregeering uitgesproken, daar
het elk experiment ongcwcnscht acht.
Een fascistisch oordeel.
Het orgaan der Italiaansche arbeidersbon
den „Lavoro Fascisto" spreekt van reaction-
naire sociale politiek. Het ziet overigens in
de rede van Von Papen de bevestiging van
de opvatting, dat de tegenwoordige regeering
het doel heeft de groeiende kracht van de
Nationaal-Sociali6tische partij stuk te slaan,
daar zij een deel van haar program over
neemt.
De geheele fascistische pers onderstreept
het feit, dat Rijkskanselier von Papen .van
plan is aan de macht te blijven.
11011 na<*er® t°®Hchting
Het Wolffbureau geeft een toelichting op
het economisch program der Rijksregeering.
De werkloosheid, het centrale probleem,
kan niet met noodwerkzaamheden alleen op
gelost worden. Men moet haar trachten te be
strijden van het particuliere bedrijfsleven
uit. Dit kan wanneer men ervan uitgaat,
dat bet langste deel van de crisis achter den
rug is en een herleving mag worden ver
wacht.
De achterstand van 2 k 2y2 jaar beperking
van den arbeid moet ingehaald worden, om
dat bij het begin der herleving van het ge
heele bedrijfsleven het productie-apparaat in
orde zijn moet.
Verder moet opgemerkt worden, dat in een
gedeelte van de bedrijven, de opgeslagen
voorraden reeds buitengewoon gering zijn.
Ook daaruit volgt de mogelijkheid van het
te werk stellen van meerdere arbeidskrach
ten in geval van een herleving.
Voor deze opleving van het bedrijfsleven
moet men een inzet wagen, die groot genoeg
is. Deze inzet is geraamd op een omvang van
2 k 2.2 milliard, verdeeld in 2 deelen van 700
millioen en 1.5 milliard R.M. De 700 millioen
zijn een premie op de tewerkstelling van
meer arbeiders. Deze premie bedraagt, zoo-,
als gemeld 400 R. M. per jaar of 100 R.M. per
kwartaal. Het gevolg der premie zal zijn, dat
de openbare begrootingen bevrijd worden van
een bedrag dat per hoofd meer bedraagt dan
400 Mark. Dit komt in de eerste plaats den
gemeenten ten goede.
Het andere gedeelte van het bedrag 1,5 mil
liard groot, zal op deze wijze worden inge
zet, dat voor de eerstvolgende 12 maanden,
naar mate zekere belastingen binnenkomen,
op deze belastingen verhandelbare bewijzen
van belastingontheffing afgegeven worden.
De bekende keuze der belastingsoorten (om
zet-, bedrijfs-, grond- en ,3efoerderungs"-be-
lasting), die hiervoor in aanmerking komen,
is zoo geschied dat een verlichting zal in
treden bij die belastingen, die onmiddellijk
met het productieproces in verband staan.
Naar van bevoegde zijde verluidt, heeft de
Rijkspresident verklaard, dat de bewijzen
van belastingontheffing, wat de disconteering
aangaat, juist als ander papieren zullen be
handeld worden.
De hoogte van het disconto hangt natuur
lijk van vraag en aanbod af. Maar de interne
waarde der papieren staat in ieder geval
vast, daar men weet, tegen welke waarde het
Rijk ze in elk geval in betaling aanneemt.
Het Rijk heeft zich natuurlijk ook bezig
gehouden met de vraag, in hoever de toekom
stige begrootingen door de kwijtschelding
van belasting getroffen zullen worden. Daar
bij moet men bedenken, dat de tewerkstel
lingspremie van 700 millioen bijna niets zal
kosten, omdat daardoor een. nog grooter be
drag wegvalt, dat thans voor ondersteuning
der werkloozen besteed moet worden. Zoo ge
rekend bedraagt het tekort in de latere jaren
300 millioen plus rente; maar zelfs dan, wan
neer men deze omstandigheden verwaar
loost, zou de hoogste grens slechts op iets
meer dan 400 millioen komen te liggen.
Wat de gevolgen voor de productie aan
gaat, zal men eerst over 4 A 5 maanden een
overzicht van dien toestand krijgen, terwijl
de uitwerking op de arbeidsmarkt reeds
vroeger te bes-peuren zal zijn.
Zooals de Rijkskanselier reeds medege
deeld heeft, zal verder ook met principieels
handhaving der loopende tariefcontracten
een zekere soepelheid van de tariefregeling
ingevoerd worden. De loonen tot 30 werk
uren per week blijven op de tegenwoordige
hoogte gehandhaafd, terwijl bij tewerkstel
ling van nieuwe arbeidskrachten de loonen
tussolien het 30e en 40e uur in zekeren om
vang verlaagd kunnen worden. In het ge
heel zal maximaal een verlaging van 12y2
mogen intreden. Door deze bepaling zal"te
vens een zekere druk uitgeoefend worden
in de richting eener verkorting van den
arbeidstijd. Voorloopig zuilen deze maat
regelen geldig zijn tot 30 Maart 1933.
Van bevoegde zijde wordt overigens nog
met nadiruk verklaard, dat de bewijzen van
belaetingontlheffing niet het minste met in
flatie te maken hebben. Mensohen els de
Rijkeminister van Financiën en de president
der Rijksbank zijn daar borg voor. Want
juist zij hebben dergelijke plannen altijd
zoo fel mpgelijk bestreden. Een inflatie kan
daarvan uitgaan, dat de begrootingen niet
in orde zijn. De maatregelen der Rijksregee
ring hebben echter uitdrukkelijk de bedoe
ling, deze nog stabieler te maken en ten
slotte doen de bewijzen van belastingont-
heffing slechts een beroep op de liquiditeit
van de markt, die, zaoels men overigens
eet, op het oogenblik zear groot is.
HEDEN RIJKSDAG-OPENING
Bij de opening van den Rijksdag op heden
werden opgewonden tooneelen gevreesd,
daar de communiste Clara Zetkin zou pre-
sideeren en de 230 nazis de zitting in uni
form zouden bijwonen.
Naar uit Berlijn gemeld werd, zijn van
verschillende zijden bemiddelingspogingen
in het werk gesteld, die van de middenpar
tijen uitgaan, om de grijze presidente over
te halen van partij-politieke agitatie tijdens
de zitting afstand te doen, terwijl men an
derzijds trachtte de nationaal-socialisten tot
•n afwachtende houding tfr bewegen.
Men meent, dat een poging zou worden
gedaan om nog heden het presidium te
vormen. Het denkbeeld is uitgegaan van de
nationaal-socialisten en heeft den steun van
het centrum gevonden. Van de zijde der
sociaal-democraten, die Loebe als candidaat
voor het presidentschap of anders voor het
vice-presidentschap willen stellen, zijn nog
moeilijkheden te verwachten.
De rijksdag zou op deze wijze willen be
wijzen, dat zij tot werken in staat is, zoo
dat dan wellicht nog een nieuwe ontwikke
ling te wachten zou zijn.
HERRIOT EN SAMUEL
Slechts particuliere besprekingen?
Het stoomschip „Minotaurus" waarmede
minister-president Herriot zich naar het
eiland Jensey heeft begeven is in de haven
van St. Heilier aangekomen.
Om 11 uur begaf de gouverneur, vergezeld
van sir Herbert Samuel, zich aan boord, ten
einde Herriot namens den koning en de re-
HERRIOT
geering welkom te heeten.
De begroeting tusschen de staatslieden
was zeer hartelijk. Op de vragen der jour
nalisten verklaarde Herriot, dat hij slechts
besprekingen van particulieren aard zal
hebben, aangezien sir Herbert Samuel en hij
beiden vacantie hebben.
De „Liberté" wijst er speciaal op. dat de
besprekingen der ministers zich hoofdzake-
VERLAAGDE STEUN
Kinderen achtergelaten in
stempellokalen.
Bij de uitbetaling van den opnieuw ver
laagden werkloozensteun aan de stempel
lokalen te Flensburg ontstonden eenige in
cidenten. De politi,e moest eenige malen sa
menscholingen van steuntrekkenden uiteen
drijven.
Later kwamen vrouwen van werkloozen
miet haar kinderen naar de stempellokalen,
r zij de kinderen binnenbrachten en
achterlieten met de mededeeling, dat zij geen
kans zagen, van de nieuwe uitkeering hun
kinderen nog langer te voeden. In totaal ble-
in een der stempellokalen twaalf kinde
ren achter, waarvan de moeders zich snel ver
wijderd hadden.
Acht kinderen konden in den loop van den
dag aan de ouders worden teruggegeven, ter
wijl de overige vier kinderen voorloopig in
een kinderhuis zijn opgenomen.
KULTURKAMPF IN LITAUEN
De regeering van Lithauen heeft de ope
ning van de r. katholieke universiteit, welke
gisteren zou plaats hebben, verboden, naar
verluidt, omdat haar geen voldoende gege-
i waren verstrekt, waaruit het weten
schappelijk peil van het onderwijs, dat aan
deze inrichting gegeven zal worden, kan
blijken.
AUTOBUS-RAMP
18 dooden.
Uit Ponce op Porto Rico wordt gemeld, dat
een autobus waarin gedelegeerden zaten, die
zich naar het liberale congres zouden bege
ven, in een afgrond is gevallen, waarbij 18
personen den dood vonden, terwijl nog 39
personen ernstig gewond werden.
TRAGISCE GEVOLG VAN HET CALMETTE-
PROCES
De voorzitter van het Calmette-proces,
„Amtsgerichtsrat" Wibel, die na afloop van
het proces teekenen van overspanning ver
toonde en daarom eenigen tijd in een sana
torium heeft doorgebracht, heeft zich te Ham
burg het leven benomen.
Rechter Wibel had het sanatorium onlangs
verlaten en zou 15 September weer dienst
gaan doen.
AANVALLEN DER CHINEESCHE
VRIJWILLIGERS
De Japansche troepen slaagden er gister
morgen in een tweeden aanval der Chinee-
sche vrijwilligers op Moelcden af te slaan.
Het mocht de Japanners voorts gelukken
het arsenaal van Moekden te beschermen
voor een overrompeling. Op het vliegveld
te Moekden zijn twee hangars afgebrand,
welke door de Chineezen in brand Waren
gieschoten.
DE MONARCHISTEN IN SPANJE
Aartshertog Karei van Habsborg-Bourbon
beboet.
Aartshertog Karei van Habsburg Bourbon,
die eenige dagen geleden te Madrid gearres
teerd is, verdacht van monarchistische pro
paganda, is veroordeeld tot een boete van
10.000 pesetas omdat op zijn auto het wapen
van het huis Bourbon was aangebracht. De
aartshertog zal bovendien waarschijnlijk
worden uitgewezen.
Men verwacht, dat Dinsdag talrijke ci
viele personen, die gearresteerd zijn wegens
deelneming aan den Putsch naar de Spaan-
sche West-Sahara zullen worden verbannen.
HITLER OVER DEN POLITIEKEN
TOESTAND
„DE OVERWINNING DER BEWEGING
STAAT ABSOLUUT VAST"
„Wie zich tegen Duitschiand keert
heeft heelemaal geen recht"
De Rijksleiding van de N.S.D.A.P. deelt
mede: de gister gehouden eerste zitting van
de Nationaal Socialistische Rijksdagfractie
is geopend door den fractieleider, staatsmi
nister b.d. dr. Frick, met een begroetings
redevoering, waarin hij in het bijzonder uit
drukking gaf aan de vreugde van de volledig
aanwezige fractie over de aanwezigheid van
den oppersten leider. Verder wees spr. op
den groei van de N.S.D.A.P., die men nog
steeds meende af te kunnen houden'van J~
haar toekomende maoht, maar voor wie
tijd van handelen thans gekomen is. De rijks
dagfractio als parlementaire arm van de be
weging zal de eenheid, geslotenheid en dis
cipline van de NSDAP, die de waarborg van
haar kracht en haar overwinning naar bui
ten zoo tot uiting brengen als het belang
van de NSDAP dat eischt.
Vervolgens werd het woord gevoefd door
Adolf Hitler over de houding van de NSD
AP t o. den politieken toestand. In een kor
ten terugblik behandelde hij den strijd en
de tot dusverre bereikte successen der bewe
ging, die reeds in talrijke Duitsche landen
regeert en die in het rijk eigenlijk alleen
nog bestreden wordt wegens de mate van
macht, die de beweging voor zich opeischt
tegenover de mate, die de tegenstanders
meenen haar nog te kunnen onthouden. De
overwinning van de beweging, die absoluut
vaststaat, is nog slechts een kwestie van
tijd. Nooit heeft spr. met meer rust en ver
trouwen de ontwikkeling tegemoet gezien
als thans.
wordt ook van regeeringszijde thans niet
meer bestreden, maar men wil de vervulling
dezer eischen in vormen gieten, die de
weging onbekwaam tot zelfstandig handelen
zouden maken.
Al kan spr. ook de houding der verschil
lende persoonlijkheden der regeering met
het oog op hunne werkzaamheden waar
deuren, zij hebben toch behalve slechts hun
naam, niets op het spel te zetten, één hun
ner uitgezonderd. De NSDAP stelt echter
niet een naam op het spel, maar 14 mil
lioen menschen worden door haar ingezet,
die met grenzenloos vertrouwen achter haar
staan. Deze beweging vormt thans de natie
en heeft de plicht zich als zoodanig te
voelen.
Wanneer men deze nationale zeM-
achtig teugeloosheid noemt
nemen wij deze „aanmatiging" tegenover de
geschiedenis op ons. Zoolang bij de regee
ring een opvatting heerscht, gelijk die in
Beuthen tot uitdrukking is gekomen, kan de
nat.-soc. beweging deze regeering niet met
haar naam dekken. Spr. begrijpt niet, dat
voor een Poolschen insurgent, die eens te
genover onze broeders in Silezië heeft ge
staan, 5 nationaal socialisten onder de guil
lotine moeten boeten. „Hier ben ik aldus
Hitier niet objectief, maar subjectief. Wie
voor Duitschiand leeft en strijdt, en zoo
noodig sterft, heeft alle recht en wie zich
tegen Duitschiand keert heeft heelemaal
gèen recht." In een kwestie, die den staat
aangaat en een overwinning van het com
munisme zou een aangelegenheid zijn, die
den staat aangaat, kan spr. zich eenvoudig
niet neutraal houden."
De nat-soc. beweging heeft het ontzag
lijke voordeel
één enkele, tot werk bekwame
factor
te zijn. Als leider kan en zal spr. iederen
weg begaan, die de beweging en daarmede
de natie nader tot het doel brengt. De te
genstanders behoorden te weten, dat tegen
over hen in den rijksdag niet 230 man staan,
•maar dat deze fractie staat als één man
tegenover hen. Zij zal het geheele volk een
voorbeeld van weergalooze discipline geven.
Onze opvatting onderscheidt zich van die
van onze tegenstanders daardoor, dat wij ge
zegd hebben: „Men kan wel zonder rijksdag
regeeren, maar men kan niet zonder het
volk regeeren. In staat tot regeeren is slechts
hij, die uit het volk opgroeit en die dit kent.
Het thans regeerende systeem moet falen
door het volslagen ontbreken van een levend
contact met het volk.
De millioenen
hebben hun vertrouwen te kennen gegeven
in de nat.-soc. beweging in de hoop, dat zij
het Duitsche volk thans een ander gezicht
zal geven dan de andere partijen hebben
gedaan. In deze verwachting zullen zij niet
teleurgesteld worden. Het volk wil moed,
kracht, vastbeslotenheid en bekwaamheid
zien. Wie deze kwaliteiten toont, dien zal
het volgen. Onverschillig op welk terrein de
nat.-soc. beweging zal strijden, kapituleeren
zal zij niet, maar strijden tot aan de ovw-
winning. Zij is ieder uur bereid weer voor
het volk te treden. Laat de tegenstander dit
weten.
Aan het slot van de vergadering legde de
voorzitter voor de geheele fractie de gelofte
van onverbrekelijke trouw aan den leider af.
DUITSGHLAND EN LUXEMBURG
Een oorkonde uit 762
De Duitsche gezant te Luxemburg, baron
von Ow-Wachendorff, heeft in tegenwoordig
beid van talrijke vertegenwoordigers van het
wetenschappelijk leven aan den Luxemburg-
schen minister-president 9S kostbare en voor
de geschiedenis van Luxemburg zeer belang
rijke oorkonden, daaronder de oudste Luxem
burgsche oorkonde, de Echternacher oorkon
de van Pepyn, dateerend van 20 Juli 762, te
ruggegeven. Deze oorkonden bevonden zich
in het Duitsche Goethe-archief.
De minister-president dankte met een toe
spraak, waarin hij op de goede vriendschap
pelijke betrekkingen tusschen beide landen
wees en op het cultureele verband, dat er
tusschen beide landen bestaat.
De Chineesche munitieopslagplaats te
Taojan is door een bom van een Japansch
vliegtuig in brand gevlogen. Door den brand
ontstond een hevige ontploffing met het ge
volg, dat alle in de omgeving liggende ge
bouwen vernield werden. Het aantal dooden
is groot.
MOLLISON WEER GESTART
Mollison is na te St. Johns zijn brandstof
voorraad te hebben aangevuld gestart naar
Sydney op Nieuw Schotland.
De Iersche delegatie van de Conferentie
te Ottawa arriveerde Maandag te Southamp
ton.
In een Interview legde het lid der dele
gatie O'Kelly eenige verklaringen af inzake
zijn onderhoud met den Minister der Do
minions Thomas, betreffende de Iersche
kwestie. Hij was met Thomas overeenge
komen dat de weg tot een vredelievende op
lossing geopend bleef en volgens zijn mee
ning was de atmosfeer momenteel veel be
ter.
Nova Zembla om
Volgens een bericht uit Archangel heeft
de ijsbreker „Siibirjakow" het eiland Nowaja
Semlja voor de eerste maal in de geschiede
nis geheel omgevaren. Thans vangt de ijs-
breker het tweede deel zijner taak aan, nl.
een reis langs de Noord-Aziatische kust van
de Poolzee.
HET TOELATINGSVERBOD VOOR HITLER
OPGEHEVEN
Volgens mededeeling van de Oostenrijk-
sche Bondskanselarij is het sedert 1924 be
staande principieele toelatingsverbod voor
Hitier opgeheven. Officieus wordt medege
deeld dat deze maatregelen worden gemoti
veerd met het feit, dat de verwarring die
heerschte omtrent de nationaliteit van Hit-
Ier, thans is opgeheven.
VON BERNSTORFF BIJ SIMON
De Duitsche zaakgelastigde te Londen,
Graaf von Bernstorff, heeft op het departe
ment van Buitenlandsche Zaken een onder
houd gehad met den Britschen Minister van
Buitenlandsche Zaken Sir John Simon. Aan
genomen wordt, dat het onderhoud over den
Duitschen eisch inzake gelijkberechtlgdheid
ging.
VERGEEFSCHE BESPREKING
VON PAPEN—SCHLEICHER—HITLER
Naar de D.A.Z. verneemt is de bespreking
die gistel-middag is gehouden tusschen Von
Papen, Hitler en Von Schleicher zonder
eenig resultaat gebleven. Hitier heeft weder
om de volledige staatsmacht opgeëischt
Geen enkele toenadering bleek mogelijk.
Een groote stad In 24 uur vernietigd.
Uit New York wordt gemeld:
De Amerikaansche ingenieur Barlow is van
een reis naar Rusland teruggekeerd, waar hij
naar verluidt, de Russische regeering zijn
uitvinding, een oorlogswapen van ontzettend
vernielende werking, heeft aangeboden, om
deze in staat te stellen, de wereld tot alge-
meene ontwapening te dwingen.
Het moet de vervolmaking van een vlie
genden luchttorpedo betreffen, waarvan de
aanvalskracht zoo groot is, dat een stad cis
Berlijn daardoor in een tijd van 24 uur ge
heel met den grond gelijk gemaakt zou kun
nen worden.
De Russische regeering moet voornemens
zijn. in Februari op de ontwapeningsconfe
rentie de aandacht op dit nieuwe wapen te
vestigen, teneinde zoodoende een druk voor
de algemeene ontwapening op de conferentie
te oefenen. Zij moet Barlow verzocht hebben,
ook den president der Vereenigde Staten op
de hoogte te brengen, teneinde ook diens
medewerking te verkrijgen.
DE OPSTAND IN EQUADOR
Volgens een bericht uit Guayaquil zouden
de opstandige partijgangers van Bonifaz,
die door de garnizoenstroepen van Quito Za
terdag tot president is geproclameerd, door
de troepen, welke getrouw zijn gebleven aan
de oude regeering, zijn omsingeld. De op
standelingen zouden "bereid zijn tot onder
handelen.
Weerbericht.
Het dunne ptlltje geeft don vortgen stand
Hoogste stand te Sama 765.8.
Laagste stand te Isafjord 746.5.
Stand vanmorgen halftwaalf 758.4.
WEERVERWACHTING
(Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst te De Bilt)
Zwakke tot matige Z.W. tot Z.O. wind,
gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk enkele
regen- of onweensbuien, weinig verandering
in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst te De Bilt)
De gisteren reeds genoemde secundaire
depressie heeft zich in O.N.O. richting ver
plaatst. Zij wordt in het Z.W. door een
zwakken rug van hoogen luchtdruk gevolgd.
De depressie bij IJsland bleef vrijwel onver
anderd. De hooge druk in Scandinavië trok
een weinig Oostwaarts. Doordat de secun
daire depressie zich vooral over onze om
geving uitbreidde, had hier te lande een
totale weensomslag plaats. Ook over Enge
land. Noord-Frankrijk en West-Duitschland
is het weer regenachtig geworden, nl Zuid-
Frankrijk, Oost-Duitschland en Scandinavië
is het echter nog zonnig. Het laat zich aan
zien dat met tijdelijke onderbrekingen de
regentoestand nog wel tot morgen zal aan
houden.
TEMPERA TUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 18.2 C,
31 AUGUSTUS
Zonsopgang 5.10 u.; Zonsondergang 6.50 u.
Maansopgang 4.21 u.; Maansonderg. 6.47 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Zomertijd
Van 's avonds 8.20 u. tot 's morgens 5.41 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Walshat j 2.76 2.79 Canp j 2.02 2.10
Basel 0.77 0.77 Ems 0.00 1.10
Huningen 2.10 1.96 Coblenz 1.98 2.03
Rheinweller -0.00 -1.06 Trier 0.24 0.01
Kehl t i 2.86 2.86 Keulen 1.72 1.69
Maxau 0.00 4.86 Ruhrort 0.30 0.30
Wledesheim 0.00 0.00 Wesel 0.00 0.02
Mannheim 3.13 3.17 Emmerik 0.00 1.24
Lohr t 0.97 1.00 Duseeldorf 0.00 0.00
Malnz 0.U0 0.90 Maastricht 1.77 1.77
Bingen 1.84 1.90 Venlo 10b75 10.80
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
81 AagaBtus
(Oude Amsterdamsche töd)
Delfzijl 11.01 23.36 Hellevoetsl.2.30 14.56
Terschelling &18 20.46 Willemstad 8.24 16.46
Harlingen 9.08 21.34 Brouwersh. 1.42 14.08
Helder le 3.43 6.46 Zterlkzee 2.22 14.38
Idem 2e 15.62 19.33 Wemeldinge 2.41 15.02
IJ malden 2.37 16.02 Vlissingen 0.52 13.04
H.V.Holland i.)6 14.14 Terneazen 1.26 13.39
Schevenlngen 1.56 14.24 Hansweert 2.12 14.26
Rotterdam 3.57 16.03
TORNADO IN ARGENTINIË
De Argentijnsche provincie San Juan Is
door een hevigen wervelstorm geteisterd. Te
gelijkertijd kwam ook een dichte aschregen
op de omgeving neer. De wervelstorm zou
verscheidene slachtoffers hebben gemaakt,
DE STAKING IN LANCASHIRE
In het Noord-Oosten van Lancashire, van
Preston tot Skipton, is het parool overal op
gevolgd en is de staking algemeen.
In het Zuiden en Zuid Oosten van Lan
cashire zijn op sommige plaatsen nog fa
brieken aan den gang.
De vakbonden rekenen op 130.000 stakers.
Hier en daar is de staking voorkomen
door plaatselijke regelingen.
KRANKZINNIG VERKLAARD
Prof. Schneider, die onlangs geschoten
heeft op den rector van de Weensche univer
siteit, zonder hem evenwel te raken, is door
de geneesheeren die hem in observatie had
den gekregen, krankzinnig verklaard. De
vervolging, die tegen prof. Schneider was in
gesteld, is thans ingetrokken.
STALIN
Naar officieel medegedeeld wordt, is na
afwezigheid van eenige weken Stalin gister
weer te Moscou teruggekeerd.'
Stalin heeft, volgens zijn gewoonte, zijn
verlof in den Kaukasus doorgebracht.
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
(119
Eindelijk hief hij het hoofd op en -zette
zich in beweging. De aoolyten met hun
groote geile waskaarsen gingen juist voorbij
toen hij den weg bereikte. Zo zagen hem
verwonderd aan. Ook de monniken, Domim-
kanen, staarden hem aan. Het kloor even-
zoo.
De fakkeldrager bleef, hem ziende, een
oogenbliik staan en ging toen verder. De
Emir zag ze geen van allen. Zijn oogen en
gedachten waren op één punt gericht, zijn
hart bonsdede gravin was vóór hem,
geen drie pas afstands!
Zij was geheel in 't zwart, een dikke sluier
omhulde haar hoofd, de sneeuwwitte han
den lagen op de borst gevouwen. Zij hief het
hoofd niet eenmaal op.
Het hart van den Emir was vol gebeden.
O Allah! dat is mijn moeder! Als ik niet tot
haar spreken mag, als ik niet tegen mijn
moeder spreken mag, en zeggen: Moeder,
7;je, uw zoon is teruggekomen, laat mij dan
tenminste haar gelaat zien, en zij het mijnel
o.AUah! eens slechts, en dan, zwo het moet,
nooit meer!
Maar de sluier werd niet opgelicht en do
gravin ging voodbij, maar al voortgaande
bad zij. Ofschoon zij zacht sprak, hoorde hij
trteh deze woorden: O, lieve Moeder, bij uw
gezegenden Zoon, denk aan den mijne, ik
smeek het u. Wees met hem en breng hem
tot mij terug. Arme beroofde die iik ben!
Mirza kon zijn tranen niet langer bedwin
gen. Hij strekte de armen naar haar uit en
viel op de knieën, 't gelaat ter aarde gebo
gen. Toen hij weer opzag was zij voorbij
gegaan, de laatste van de processie, en zij
had hem niet gezien, dat wist hij.
Hij volgde haar. Allen gangen op zijde om
haar eerst te laten binnengaan. De monnik
ontving haar, zij trad. binnen en weldra
bleef die fakkeldrager alleen buiten.
Halt! riep hij op bevelenden toon. Wie
zijtgij?
Zoo ruw toegesproken ontwaakte de Emir
uit zijn droom.
Een hedr uit Otranto.
Gij zijt een vreemdeling en deze dienst
is privaat Of zijt gij genoodigd?
Neen.
Dan kunt gij niet binnengaan.
Mirza ontstak in toorn. De fakkeldrager
heeft ruooit kunnen vermoeden in welk ge
vaar hij toen heeft verkeerd. Gelukkig Moor
hem trof het liefelijk gezang van de vrou
welijke korist Mirza's oor. Hij luisterde en
het werd stii binnenin hem. De stem stier!
weg in boven aard sohe smeekgebeden en ge
heel verteederd begon de jonkman met zicn-
zelven te redeneeren. Zijn moeder had hem
niet gezien toen hij daar in het slof aan den
weg lag en nu dit afwijzen aan de deur
moest hij het niet opnemen als een uiting
van den wil des Allerhoogsten?Er was
tijd genoeg; betea- weg te gaan en later terug
te komen..,..,, misschiea morgen. Ilij kon
als het geëisdht werd zijn indentitedt niet be
wijzen. Er zou heel wat beweging ontstaan
en daar beefde hij voor terugJa, t was
voor 't oogenblik beter om te keeiren
Hij wendde zich af en ging.
Nog geen zes stappen verder, of de gravin
verrees weer voor zijn opgewonden geest,
zooaJs zij daar voor hem liep te bidden.
Neen, zóó kion hij niet verdwijnen. Ach, lioe-
veJe jaren had zij over hem getreurd! Wel
was haar liefdie onpeilbaar diep als de zee!
Weder kwamen de tranen en zonder aan
de gevolgen te denken keende hij naar de
deur terug.
Dit kasteel werd indertijd geplunderd
en verbrand door zeeroovers, nietwaar?
vraagde hij den fakkeldrager,
Ja.
En zij doodden graaf Corti?
Ja.
En namen zijn z»on mee?
Ja.
Had hij nog meer kinderen?
Neen.
Hoe heette de knaap?
Hugo.
Welnu, gij deedt verkeerd met mij bui
ten te s>ludte«ik ben die Hugo.
Daarop stapte de Emir vastbesloten weg.
Een kreet, scherp en kort, die uit de ka
pel scheen te komen, meer een jammerkreet
dan een gilen vermoedende dat de fak
keldrager alarm had gegeven verhaastte hij
zijn stap en zette het op een loopen, zoodat
hij spoedig het strand bereikt had.
De zeewind deed hem goed. Hij ging be
daard voort, naar Brindisi terug. Maar die
kreet vervolgde hem. Hij stelde zich liet to«>
neet in de kerk voor, de smart der gravin,
het afbreken van den dienst, den stroom van
vragen, de beraadslaging en waarschijnlijk
het zoeken naar hem. Alle deelnemers aan
de processie, behalve de gravin, hadden hem
gezien. De vraag zou dus blijven: Was het
werkelijk haar zoon?
Natuurlijk zou zij niet rusten voordat alle
mogelijke inlichtingen waren ingewonnen.
Werd hij niet in den omtrek van het kasteel
gevonden, dan zou men verderop in alle
richtingen gaan zoeken. Dit drong ncm om
haast te maken. Bij de Madonna en het Kind
onder den breedgetakten boom hield hij
even stil en zette zich op de bank om op
adem te komen.
Hier kwam hij tot een besluit. Hij zou de
taak, hem door zijn meester opgedragen,
vervullen. Was zij goed ten einde gebracht,
dan zou hij naar zijn geboorteland terugkec-
ren en ziah bekend maken.
Langer dan een uur zat hij daar. Soms
was het hem als hoorde hij nog die kreet en
telkens stak hem dan zijn geweten. Waar
om moest hij haar nog meer droefheid be
rokkenen? Had zij hem maar gezien toen hij
zoo diiaht bij haar was! Dat zij het niet deed
was de wil van Allah en de fatalistische
Mosilimleer bracht hem een weinigje troost
aan. In ieder geval, hij had een woonplaats
en een titel gevonden. VoorUan had hij het
recht zich graaf Corti te noemen, en onder
dien titel zou hij, om alle navragen te ont
gaan, met het aanbreken van den dag naar
Genua of Venetië vertrekken.
Toen hij opstond vloog een vogel uit de
nis. Zijn getjilp herinnerde hem den glim
lach. dóen hij op het Madonnagezieht had
meenen waar te nemen. Hij zag naar het
beeld op. maar het was te donker om iets
le onderscheiden. Hij trad nader en legde
zijn hand recht op 't hoofdje van het Kind.
Wat toen geschiedde?Hij hief zich zoo
hoog mogelijk op, schoof de verlepte kran
sen en bloemen opzij en kuste de voeten van
het Moederbeeld zeggendie: Dat had ik mijn
moeder willen doen.
Toen hij zich weer op weg begaf was het
als zeide iemand tot hem: Ga uws weegs,
God en Allah zijn dezelfden!
Den volgenden morgen vroeg vertrok de
Emir naar Venetië. Twee weken in de
schoone lagunenstad leerden hem haar goeti
kennen. Daar zijnde schafte hij zich een
galei aan, dezelfde waarin wij hem bij de
Gouden Hoorn gezien hebben, maar deed
eerst nog een uitstap naar Rome Te Padua
huurde hij een bende condottieri, soldaten
van allen mogelijken landaard. In die dagen
kostte het Paus Nicolaas V dikwijls veel
moeite zijn Staten bijeen te houden. De vrij
buiters die heden vroom zijn hand kwamen
kussen, aarzelden nieit morgen als zij de
gelegenheid schoon zagen een zijner sieden
te plunderen. Nu gebeurde het dat graaf
Corti, want zoo zullen \vij Emir Mirza voor
taan noemen, een pauselijk kasteel belegerd
vond door een bende roovere, die hij uiteen
joeg, terwijl hij hun aanvoerder met eigen
hand versloeg. Nicolaas vraagde hem bij
open bare audiëntie welke beloon ing nii ver
langde.
Den ridderslag door uw hand, was hot
antwoord. De Heilige Vader nam het .waard
van een zijner officieren en gaf hem den
ridderslag.
Wat nog meer, mijn zoon?
Ik wil niet langer lieden beveclhiëin, die
Christenen behoorden te zijn. Geef mij ver
lof ten strijde te trekken tegen de Barbari-
sche rovers, die de zeeën onveilig maken.
Aan zijn wensch werd voldaan.
Wat nog meer, mijn zoon?
—Uw zegen, Heilige Vader, en een geze
geld getuigschrift van al deze door u bewe
zen gunsten.
Certificaat en zegen werden eveneens toe
gestaan.
Daarop ontsloeg de graaf zijn manschap
pen vertrok naar Napels, scheepte zich daar
in naar Venetië, om zich eenige pnachtge-
waaden aan te scharien en stak vervolgens
over naar Tripoli. Onderweg klampte hij een
Moorsch handelsschip aan en nam de be
manning, matrozen zoowel als roeiers, ge
vangen. Den buit verdeelde hij onder zijn
Christenmatrozen en zond ze naar huis. Nu
riep hij zijn gevangenen op het dek, sprak
hen in het Arabisch aan en beloofde hun
een hoog loon, zoo zij hem wilden dienen,
hetgeen zij dankbaar aannamen.
De graafliet den steven wenden naar het
tegenwoordige Aleppo, kocht daar vijf Ara
bische paarden van 't zuiverste ras en zette
toen eindelijk koers naar Konstantinopel,
waar wij hom voor anker hebben zien ko
men.
Tot zoover was alles goed gegaan. Toch
voelde hij zich niet gelukkig. Hij had drie
ontdekkingen gedaan op reis, die zijn hart
met vreugde hadden moeten vervullen
zijn moeder, zijn vaderland, zijn godsdienst;
maar helaas, hij mocht geen van drieën er
kennen. Niet in staat om den kreet die van
de kapel tot hem doordrong, uit zijn ooren
te verbannen, liet hij zich meer en meer be-
heerschen door de wijsheid opgedaan bij de
Madonna en het Kind op den weg van Brin
disi: God en Allah zijn dezelfden. Zijn gewe
ten en een toenemend gevoel van misplaat-
sing maakten graaf Corti tot een gansch
ander menscli, dan de luchthartige Rmir
