De verhouding Nederland-
Indië- Suriname en Curagao
DONDERDAG 3 AUGUSTUS 1932
TWEEDE BLAD PAG. 5
economische wereldproblemen
„ELK LAND ZIJN EIGEN
INDUSTRIE"
Zonder de mogelijkheid te ontkennen, dat
er een goede kans bestaat, dat de wereld-
rveijioudlngen iets milder geworden zijn dan
enkele maanden geleden, gelooven wij niet
aan een directe internationale handelsople-
ying. Wij vinden het vasthouden aan die
gedachte een kortzichtigheid. Men breekt
in deze wereld van betrekkelijke traagheid
niet in enkele jaren een beweging af, die
wortelt in het onder-bewustzijn. Vóór 1914
hadden wij een betrekkelijk ongezond in
ternationalisme, dat aanleiding geworden
is tot den wereld-oorlog. In een wereld-
maatschappij, die verzadigd begon te war
den, kon men niet steeds meer goederen
blijven proppen; men begon te vechten om
een plaats onder de zon en het was vooral
Duitschland, dat wat zijn wereld-positie en
zijn expansie-behoeften voor zijn wassende
bevolking betrof, zoo krachtig mogelijk
iwerd tegengewerkt, waar men maar om
„ruimte" vroeg. Na den oorlog is die situatie
zeer verergerd; immers het productie-appa
raat in Europa werd tijdens den oorlog na
genoeg stilgezet, tenminste in de direct
door den «verwoeden krijg geteisterde gebio
den en in Amerika, in Japan en overal
iwaar maar eenige industrieels mogelijk
heid bestond, begon men op drijven der
oorlogvoerenden koortsachtig te producee-
ren. Dit produceeren ging volgens een nieu
we methode, de massa-productie, want het
land, dat over de meeste oorlogsmaterialen
beschikte, had een goede kans op de eind
overwinning. Wij willen hierover niet ver-
ider uitweiden, want het ligt een ieder nog
tversch in het geheugen, hoe bij het begin
der na-oorlogsjaren de wereldproductie-po-
tentialiteit enorm was uitgebreid, terwiil de
j behoeften schromelijk overdreven waren
I ivoorgesteld. Europa begon zijn oude plaats
in het productie-proces weer op te eischen,
gevolg, dat ook hierdoor de potentialiteit
1 verder werd opgevoerd. De rationalisatie,
het gebruiken van krachtiger machines eu
het aanwenden van méér en practischer
j energie deed de voortbrenging per eepheid
stijgen en op een gegevn moment stond
de wereld voor het feit, dat er te veel gepro
duceerd werd en in verhouding onvoldoen
de veibruikL China. Britsch-Indië en Rus
land waren nagenoeg uitgeschakeld, terwijl
het afbetalingssysteem vóóruit op de be
hoeften had ge-anticipeerd.
De veranderde wereld.
Toen kwam de krach. Menschen zijn over
Eet algemeen kortzichtig en trekken menig-
maal conclusies uit het verleden, welke niet
juist zijn. Vroeger kwam gewoonlijk na el-
ken economischen achteruitgang een her
stel; het Westen had, wat kapitaal kracht
en wat afzetgebieden betrof, steeds enn
Voorsprong op de economisch-achterlijke
landen, waarvan vele op ontginning wach
ten. Deze toestand is geheel en al veranderd.
Er is nagenoeg geen enkel land op den
aardbol, dat er niet de een of andere in-
dustrie op nahoudt welke volgens hetmas-
1 sa-proces werkt; er is nagenoeg geen enkel
land, waar niet de neiging bestaat om er
een eigen industrie te 6tichten. teneinde af-
vloeiings-mogelijkheid te vinden voor de
staag toenemende bevolking. Het Oosten
onder leiding van Japan is ontwaakt; wat
het laatste land betreft, kan niet worden
ontkend, dat men diens hulp destijds inge
roepen heeft om het niet meer producee-
rende Europa tijdelijk als industrie-land te
vervangen, zoodat bijv. in ons Indië steeds
grootere kwanti Japansche artikelen wer
den ingevoerd. Men mag het dit land niet
euvel duiden, dat het nu een industrie
heeft, die uitstekend geoutilleerd is en die
voor de Europeesche in vele gevallen niet
behoeft onder te doen, integendeel, deze"
naar den kroon heeft gestreefd.
Hoe is nu de toestand?
Er i9 overproductieen er is productie
in bijna elk land, een productie, die men
door kunstmatige maatregelen nog storker
wil opvoeren als gevolg van de logisch ge
groeide leuze „tracht zooveel mogelijk on
afhankelijk van het buitenland te worden".
Deze leuze is, zeiden wij, logisch gegroeid
het is geen grilhet is geen experiment
In zekeren zin is het een reactie op ver
schillende samenloopende factoren. Ten
eerste is het in den oorlog gebleken, at
het land, dat het meest op vrijhandel was
ingesteld, het minst weerstand kon bieden
aan den oorlogsdruk. Een der meest ge
vreesde maatregelen was het afsluiten der
grenzen voor de eerste levensbehoeften, ge
heel in strijd met de vroeger gehuldigde
oorlogs-opivattingen, dat in allen geval de
non-combattanten zooveel mogelijk buiten
schot zouden blijven. Als gevolg hiervan
begon men in den oorlog al industrieën in
eigen land op te richten (men denke bv. aan
onze zoutwinning en de krachtige expansie
van de Limburgsche kolenmijnen). Verder
zooht men naar surrogaten en dit stimu
leerde de chemische wetenschap, naar nieu
we ontdekkingen te vorschen (uitbreiding
van de kunstzijde, het winnen van olie uit
steenkool, de stikstof uit de lucht, de syn
thetische rubber etc.). Deze surrogaten kon
dien voortgebracht worden met zeer geringe
kosten en zij kwamen daardoor onder ieders
bereik. Ook hier werd gedacht aan een bijna
niet te verzadigen vraag, zoodat in 't nieuwe
eveneens vrij spoedig overproductie intrad.
De grondstoffen van die surrogaat-indus
trieën kon men alom gemakkelijk vinden,
wanneer men maar eenmaal het procédé
had gekocht of zélf ontdekt Synthetische
meststof vervaardigt men uit de stikstof der
lucht terwijl hoog-oven of andere gassen
eveneens zoo goed als nergens ontbreken.
Kunstzijde kan men uit alles vervaardigen,
waarin maar cellulose zit; oude couranten
hout, etc.
De dumping.
Elk land hééft geleidelijk zijn eigen in
dustrie gekregen; elk land plant dié a,
rische producten, waartoe zijn bodem
eigend is. Men heeft er nationale offers voor
over, want zoo noodig heft men rechten om
de vreemde goederen te weren, al zou de
eigen bevolking deze offers ook hebben te
dragen door het betalen van een hoogeren
prijs, dan wanneer zij vrijelijk werden toe
gelaten. Heeft men 'n export-surplus, welnu
dan kan men dit desnoods tegen lagere
prijzen in het buitenland zien te spuien om
uit het provenu zich dótgene aan te schaf
fen, wat het eigen land niet opleverde. In
deze periode is „dumping" op groote schaal
ontstaan. Een hooge birmenlandsche prijs
geeft een surplus-winst; een deel van die
binnenlandsche winst kan worden benut
om in het buitenland desnoods met een ver
lies te verkoopen. want beide posten tezamen
genomen, zal men toch met een overschot
kunnen sluiten. In allen geval heeft
voor werkvem uiming gezorgd en aan de
eigen bevolking gegund, wat bij het zuivere
internationalisme aan het buitenland ten
goede zou zijn gekomen.
Men moge deze methode afkeuren, econo
misch ongezond vinden en streven naar de
verhoudingen van eertijds, getuige het ver
drag, dat Nederland onlangs met België en
Luxemburg gesloten heeft, het neemt niet
weg, dat deze strooming in het wereld-eco
nomische leven nu eenmaal bestaat en dat
men er niet tegenop kan roeien zonder het
gevaar te loopen zich te isoleeren. Zij is
bovendien zooals wij hier boven hebben ge
zegd, historisch gegroeid. Het is een reactie
op de fouten van het pas vervloden ver-
leden; het is de reddering van een door de
ouderen nagelaten boedel, waarvan de jon
gere generatie niets dan verdriet en misère
heeft ondervonden. Wij, ouderen, hebben
geen recht nogmaals de jongeren hun ge
dragslijn voor te schrijven, nu wij allen zoo
schromelijk hebben gefaald. Een falen, dat
meer dan 60'millioen werklustige menschen
buiten het productie-apparaat heeft gezet,
milliarden aan kapitaal heeft doen vervlie
gen een wereld-onrust heeft gezaaid, welke
in de eerste decennia niet zal kunnen wor
den hersteld.
Hoe moeten wij handelen om de over
blijfselen van het oude op te ruimen en de
fundamenten te leggen voor een nieuw en
hechter gebouw? V
DE RIJKSMIDDELEN
IN JULI 1932
Opbrengst ƒ9 millioen onder de
raming gebleven
STEEDS DIEPER DE PUT IN
DE OPBRENST
VAN DE RIJWIELBELASTING
Het is ongetwijfeld een hard gelag in
dezen tijd van zomersche vacantie-vreugd,
waarin de stralende natuur luide roept tot
storeloos genieten, met „crisisnarigheid" te
moeten komen aandragen, temeer, wijl we
thans een zomer beleven, zooals we die
sedert 't begin van de heftigste aller crises
niet meemaakten. Toch zijn er nu eenmaal
dingen in het leven, die men niet zonder
meer straffeloos passeeren kan, omdat de
diep-doordringende realiteit er van zich
straks toch bij een ieder zal doen gevoelen.
Zoo is het ook met de opbrengst van de
Rijksmiddelen. Wie onze maandelijksche
overzichten dit jaar getrouw heeft gevolgd,
zal zich allicht meermalen de vraag gesteld
hebben, of we de toekomst niet al te zwart
en al te pessimistisch tegenzagen. 't Heden
stelt ons echter in 't gelijk en de zoo juist
verschenen maandcijfers over Juli 1932 over
treffen zelfs de zwaarmoedigste verwachtin
gen van den sombersten zwartkijker.
In deze maand bedroeg immers de totaal-
opbrengst f25.9 millioen, d.w.z. bijna f9 mil
lioen onder 1/12 van de raming en zelfs
iVfi/2 millioen beneden het totaalcijfer van
Juli 1931, niettegenstaande 't feit, dat thans
verschillende factoren (o.m. verhoogde per
centage invoerrechten) nog ten gunste mee-
merkten.
Voor de eerste 7 maanden van 1932 is de
toestand al evenmin rooskleurig. De ver
schillende bronnen van inkomsten leverden
in totaal tot op 1 Augustus 1932 f 234.096.373
cLw.z. f35 millioen minder op dan verleden
jaar over hetzelfde tijdvak, terwijl 7/12 der
raming f 2-13 mill, bedraag. In totaal is men
nu f9 millioen onder de raming.
Ondanks vastgestemde beurzen gaat het
dus met pijlsnelle schreden dieper de put
in. Alle posten op den Rijksmiddelenstaat
blijven meer of minder belangrijk achter
vergeleken bij de opbrengst over Juli 1931
als bij 1/12 van de raming voor 1932.
Hierop zijn slechts twee uitzonderingen,
nl. de opbrengsten der invoerrechten en van
het accijns op bier. Het laatste steeg van
f 1.182.708 in 1931 tot f 1.194.630 in Juli 1932.
De oorzaak is vermoedelijk niet ver te zoe
ken. Dorstig Nederland moet bij de groote
warmte de keel ook nat zien te houden, van
daar, dat (ondanks statisieken, dat het bier-
verbruik per hoofd der-bevolking achteruit
loopt!) de stijging, die overigens maar f 12000
beloopt, weer voortzet
Van de invoerrechten valt een minder
fraai beeld te schilderen. In feite is het hier
mede zeer droevig gesteld. Zeker, de op
brengst bedraagt f5.531.589, d.i. 6 ton meer
dan verleden jaar, en 5 ton meer dan de
raming voor 1 maand. Oogenschijnlijk heel
gunstig. Doch in werkelijkheid zeer ongun
stig. Er was toch immers bij het begin van
dit jaar op gerekend, dat het verhoogde in-
voerpercentage alsmede de verhooging der
benzinebela9ting ruim f2 millioen méér per
maand in het laatje zou brengen. En wat
ziet men nu? Iecjere maand is de vermeer
dering slechts een zeer geringe, ditmaal
maar 5 ton, dus tV/z millioen te weinig.
Voor de eerste zeven maanden brachten dc
invoerrechten op f 44.2 millioen (v.j. f 36
millioen). De raming voor deze periode be
draagt ongeveer f50 millioen, zoodat deze
inkomstenbron reeds f6 millioen bij de ra
ming achterblijft
De overige posten van den staat vertoonen
alle hetzelfde beeld: achteruitgang! Uitvoe
rig willen we niet op de cijfers zelf ingaan.
Ze-spreken voor zichzelf. Slechts wijzen we
op de teruggang van f3.7 op f2.8 mill, der
inkomsten-belasting, welke iedere maand
grooter schijnt te worden; op die van de
dividend- en tantième-belasting, die slechts
f 1.76 mill, opbracht tegen verleden jaar Juli
f5.28 millioen!! De grond-, personeele- en
inkomstenbelastingen zijn tot onbeteekenen-
de restjes ingestonken. De bedragen zijn on
geveer gelijk aan verleden jaar, dus hier
zoo goed als geen nadeelig verschil.
Het statistiekrecht volgde den onvermijde-
lijken loop der dingen en daalde van
f261.051 tot f156.351 in Juli 1932. De accijn
zen laten de volgende cijfers zien: accijns
op zout f60.690 (v.j. f162.130); idem op ge
slacht f471.9S7 (v.j. f708.573); idem op wijn
f28.836 (v.j. f42.050); idem op gedistilleerd
f2.511.845 (v.j. 3.217.551). dus 7 ton achter
uit!; idem op suiker f3337.902 (vj. f4.678.942)
dus f 1.3 mill, terug!; idem op iaEak f2.0"
mill. (v.j. f2.7 mill.).
Hierbij dient opgemerkt, dat dc lagere
uitkomsten der accijnzen op suiker, tabak
wijn en zout nog niet schrikbarend zijn,
doch meest periodieke verschijnselen. Over
de eerste 7 maanden blijven zij niet of wei
nig onder het geraamde bedrag. Daaren
tegen loopt over 7 maanden wel sterk terug
de accijnzen op het geslacht (met 1.4 mill.);
en op gedistilleerd (bijna f3 mill.). De be
lasting op gouden en zilveren werken daal
de van f 69.560 op f 43.153.
Het leed is hiermee nog niet ten einde. De
zegelrechten verminderden met fl mill., nl.
van f 2.38 milli. tot f 1.29 mill., de registratie
rechten met 4 ton, nl. van f 1.17 mill, tot
f783.100, en de succesierechten met fl.l
mill., nl. van f3.5 tot f2.4 mill.
De domeinen leverden f 9000 meer op dan
verleden jaar.
De opbrengst der Staatsloterij bleef gelijk
De ontzettende crisis in de scheepvaart
zorgde voor verdere vermindering van
loodsgelden, nl. van f345.034 tot f256.
Tenslotte nog enkele andere cijfers. De
komsten ten bate van het „leeningfonds
1914" beliepen f3.476.304.81 (v.j. f4.710.253.13)
De opbrengst tot op 1 Aug. 1932 bedroeg
f35.55 mill. (vj. f39 mill.).
Ten bate van het wegenfonds werd in
Juli ontvangen f 4.889.641.21 (vj f 4.293.S33.79)
De eerste zeven maanden leverden 13.3 mill,
(vj. f12.3 mill.). De rijwiel-belasting bracht
De „verklaring'
roffelrijmen
Radio Nieuws.
Do E®arresteerde 18-jarige postwis-
BelvervalBcher W. W. is oud-leerling
van de school voor achterlbke Kin
deren. Voor het vervalschingswerk
is echter zoo buitengewoon veel ver
stand en Handigheid _oodig geweest
dat het vermoeden voor de hand
ligt. idat het verblijf op de school
hem ln sterke mate het gevoel van
achterstelling moet hebben gegeven
hetgeen wellicht kan verklaren, hoe
hU tot stln strafbare handelingen Ls
gekomen.
„Voorwaarts".
Door de snuggere politie
Is een jongeman gesnapt,
Die door postwisselvervalsching
Van de Post heeft geld gegapt.
Dat is niet zoo heel bizonder
't Is ook niet de eerste keer
Dat Justitia de hand legt
Op een handige meneer
Zelfs dat men een auto aannam
Om 't vervalschingsmatriaal
Weg te voeren, is wel ernstig,
Maar toch niet zóó kolossaal;
Kolossaler is het vraagstuk
Hoe 't ter wereld kan bestaan
Dat een achterlijke jongen
Zooiets handigs heeft gedaan
Maar het kolossaalste acht ik
Wat de roode krant bestaat:
Die verklaart, zoomaar in eenen,
Ons de oorzaak van de daad:
Louter het verblijf, meneer en,
Op de achterlijke school
Maakt gevoelige naturen
Licht misdadig en frivool I
Is dat even psychiatrie
Ja, dat is het: eerste klas
Zoo geslepen en zoo helder
Als je fijnste spiegelglas.
't Is ook bijna zoodoorzichtig:
't Ligt ook hier, geloof me vrij,
Volgens Rood, niet aan de dief, maar
Altijd aan de maatschappij.
(Nadruk verboden.)
leo lens.
in Juli 1932 f4.002.690 in het laatje (v.j.
f3.367.762.50), alzoo geen slechte uitkomst.
Augustus zal het restant je brengen!
Ten bate van het gemeentefonds werd
ontvangen f 3.046.212.73 (v.j. f736.080.61).
Over de eerste 7 maanden f 52.853.522.40
(v.j. f802.763.80).
Besluiten we tenslotte dit overzicht met
den wensch, dat spoedig een kentering ten
goede zich moge baanbreken, al zal het dan
toch nog wel geruimen tijd duren, voor en
aleer dit in de opbrengsten der Rijksmid
delen tot uitdrukking zal komen
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
GESLAAGDE FILMRONDREIS
Van 8 tot en met 13 Augustus werden de
verschillende films over de Nederlandsche
industrie vertoond te Wychen, waar onge
veer duizend belangstellenden het Markt
plein vulden, evenals in Geldrop, waar wel
een twaalfhonderd aanwezigen waren.
Te Weert had de Middenstandevereend-
ging die voorstelling goed voorbereid en
zeker tweeduizend personen volgden hier
de films. In Geleen, dat Donderdag werd
bezocht, werd nog door den omroeper de
DONDERDAG 18 AUGUSTUS
Tg: Populair concert
AVRO: ..Comedian Bar-
R.: BRC-orkeet
AVRO: GramofoonmuaieK
Hulzen NfRV: Knippen en atofrw*
sieren
Huizen NCRVi Da J. L van Schalckl
Boekbespreking
Huizen NpRV: Causerie J. Hollander
1 NCRV: Persberichten
VRIJDAG 1# AUGUSTUS
Cooear
L H 11 v
Huiz
Hilversum VARA: Septet
Hilversum VARA: Septet
AVRO: GramofocomuaWC
Hilversum VARA: GramofoonmuzieB
Hilversum VARA: Orgelspel
18.45 Hilversum VARA: Orgelspel
19.20 Hilversum VARA: Orkest
19.50 Dayentrjr: BBC-orkest
10.00 Hilversum VPRO: Morgenwijding
10.30 Hulzen NCRV: Ziekendienst: Da Joto,
Gerritsen Jr
Bezingen, Cursussen,
10.15 Hilversum VARA: Voondmoht
17.00 Hulzen NCRV: Voor postzagelverzame»
r sum VARA: Knutselen
1 VPRO: Persberi abten
aandacht op de vertooning gevestigd: resul
taat vijftienhonderd dankbare toeschouwers
blij in de koele avondlucht te kunnen ver-
keeren, en onderwijl van muziek en films
te genieten.
In Maastricht hingen overal in de stad
raambiljetten met aankondiging van de
fiimvertooning en reeds een half uur voor
het vermelde aanvangsuur stonden een
2000 personen op de Markt, zoodat toen
maar werd begonnen met vertoonen. In
Valkenburg had de honderdste voorstelling
plaats. Ondanks de vele manieren waarop
het hier mogelijk was zich te vermaken,
waren toch nog een kleine duizend per
sonen aanwezig. In totaal waren nu reeds
door geheel Nederland bijna 150.000 perso
nen getuige van de Nederrlandeche industrie
films, werden 200.000 strooibiljetten, 30.000
vlugschriftjes en 10.000 wandkaarten ver
spreid en verschillende winkelweken ge
houden.
De eerste zes voorstellingen, van het
vijtigtal dat nog volgt, worden gegeven in
Hoensbroek, Kerkrade, Vaals, Heerlen, Sit-
tard en Valkenswaard.
Waar de zee is teruggedrongen trekt de bevolking vooruit: Slootdorp in den Wieringermeer.
Rechts: Prof. G. Elloit Smith met denz.g.n. Lloyds-schedel, welke naar hij meerit de oudste der wereld t
De Moldangerdie
Op een kleederdrachten feest in Duitschland trok deze
vrouw uit het Spreewald op haar historisch rijwiel
algemeen de aandacht.
-ir
s door brand werd geteisterd, wordt thans met dok en al versleept naar de werf der Ned. Scheepsb. Mij. te Amsterdam
Het nieuwe stoompontveer aan de Hembrug te Amsterdam.
