PLANNEN DER DUÏTSCHE
RIJKSREGEERING
Ia,d«&n^,£d SS
DINSDAG 16 AUGUSTUS 1932
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
WERKVERSCHAFFING OP
GROOTE SCHAAL
NIEUWE RIJKSDAGONTBINDING
OP HET PROGRAM?
DICTATUUR-VON HINDENBURG
CONTRA DICTATUUR-HITLER
TERUG NAAR HET PLATTELAND UIT TROPISCH NEDERLAND
van de verantwoordelijkheid zonder moge
lijkheden van leiding geven onmogelijk
te maken, is door het besluit van den leider
totaal mislukt. De leider is zich zelf, de be-
we™ en het volk trouw gebleven. De^e bevolkingsstrooiu, die tot dusv.
afrits??!0; l «.a king,HC
Volgens een statistiek van het Amerikaan-
sche ministerie van Landbouw zijn in een
jaar tijds ruim 1\'2 millioen personen van
de steden naar het platteland getrokken; zij
hebben hun stadswoningen opgegeven en
boerderijen betrokken, zoodat ze nu tot de
plattelandsbevolking gerekend moeten wor-
Voor het eerst sedert ongeveer 100 jaar is
DE REGEERING AAN HET WOORD
Het Regeeringsantwoord op de alge-1
meene beschouwingen van den
Volksraad vult een langen Zater
dagmorgen De Regeerings-
gemachtigden voor Algemeene Za
ken en Financiën aan het woord
Allengs tanende belangstelling
Schoolnieuws.
F. EIJGENRAAM.
De heer F. Eijgenraam, leeraar aan de
Chr. Holiandsch-Inlandsche Kweekschool te
Solo (Java), thans met verlof hier te lande,
EXAMENS
Onze correspondent te Batavia schrijft I sTAATSEX. TOELATING UNIVERSITEIT
het ons per luchtpost dd. 4 Augustus:
- j- jaiiu iiiiur tie scan ging, van richting ver-1 Zaterdagmorgen 30 Juli van halfnegen
?nrV,:8!M
die de armelen eter armen zwaar belast, kun :n c e, vel' slaVn jen i.aa^te"..t,ljd £laa,s
nooit de politiek der NSDAP «in. Een maalt voor emigratie. Toch blijtt ook een
regeering, waarin de NSDAP geen leiding groot aantal menschen de voorkeur geven
geeft, dooh slechts vertegenwoordigd i6, zal j aan de boven "et platteland, doch alles
nooit een keerpunt in het Duitsche noodlot tezamen genomen is er toch een vermeerde-
kunnen brengen. Een nationaal-socialisti- rin6 van de plattelandsbevolking te consta-
a de mislukte bespre- fiche politiek, die opruiming wenecht te| ^eren:__Zij bedroeg op 1 Januari 1932
kin^en°metC^HUI er R Hksp residenr Von *11n- houden met het geheele huidige systeem( 31.260.000 personen tegen op 1 Januari 1930
denburg aan Von Pap«i beeft achtergelaten j «n
uL dat liij zich thans met den grootsten kan niet gevoerd worden door personen, dieInen die stukjes grond aan den rand der
sneed moet toeleggen op leniging van dc de teakenen des tijds ook heden nog met stad hebben gekregen, om daar hun eigen
v^^loMheid, zaHttaaihhjkelifk^ien eersten do?**
j -1. n..;tec1'.-.in»,,1 ivnivnoT«oi.ivnn 1 naa l-socialisten. Dat is d»e wil van hot Duit-
tijd de politiek in DuitSdhland beheerschen. I na-al-socialisten. Dat isde wil
Het Rijkskabinet heeft Maandag al dadc- j ech? v.°!'k' welli® °?k blJ de verkiezingen tot
lijk uitvoerige besprekingen gehouden ov"
ons uit Berlijn, wordt aan 't program daar
voor gewerkt.
Het program wil trachten op allerlei ma
nieren het economisch leven te herstellen en
de werkloozen aan brood té helpen.
In de eerste plaats zal de vrijwillige ar
beidsdienst tot op 200.000 werken uitgebreid
worden, waarbij werkzaar 'i:den, welke in
het vrije economisch bedrijf niet rendabel
waren, zooals droogmakerijen, cultiveering
van grond, wegenbouw en wegenverbeterin
gen in de eerste plaats in aanmerking ko
men.
Voorts werkt het Rijksministerie voor de
levensmiddelen plannen uit, welke vestiging
op het land en rand bebouwing en bewoning
der steden zullen bevorderen.
Het Rijksministerie voor Economische Aan
gelegenheden en het Ministerie voor de
Rijkspost. werken nieuwe opdrachten uit
voor de Rijksspoorwegen en de rijkspost.
Het betreft hier vernieuwingen van den bo
venbouw van de rijksspoorwegen, en van den
wegenbouw, voorts het herstellen van hui
zen. het bouwen van kleine woningen enz.
Twaalf millioen R.M. zullen worden uit
getrokken om een aantal 6chepen met een
tonneninhoud van 400.000 ton, te sloopen,
waardoor 3000 arbeiders aan het werk ko-
Het groote probleem in vrijwel al deze aan
gelegenheden is de finjmcieering. Reeds in de
vorige week waren geruchten in omloop
gebracht, waarin gesproken werd van sterke
tegenkanting van de zijde van den President
der Rijksbank, Luther. In verband hiermede
zou het tot een conflict zijn gekomen tus
schen Luther en de Rijkoregeering. De ge
ruchten blijken in zooverre onjuist te zijn,
dat de Rijksbank nog steeds bereid is el-
ken door de Rijksbank betrouwbaar geach-
ten wissel, welke haar gepresenteerd wordt,
te verdisconteeren. Voorwaarde is, dat de
terugbetaling aan de Rijksbank op zijn
laatst V/4, jaar na de toenmalige verdiscon
teering dient te geschieden. De ongetwijfeld
nog bestaande meeningsveradhi 11 en met de
Rijksbank zouden juist deze wissels betref
fen. De onderhandelingen tusschen de Rijks
regeering en de Rijksbank worden voortgezet
Hetikabinet heeft zich hoe \n het an
ders ook bezig gehouden ni t den poli-
tieken toestand, in het. bijzonder wat be
treft den door de weigering der N.S.D.A.P.
alsmede door de houding van het Centrum
geschapen parlementairen toestand.
Wat de inhoud van die bespreking is ge
weest, wordt niet bekend gemaakt. Het ka-
hinet-Von Papen zal zich echter niet bepaald
hebben tot meditaties over de mislukking
van de onderhandelingen met Hitler, welke
het trouwens wel heeft verwacht. Haar be
schouwingen dienaangaande kan zij beter
officieus in het openbaar houden, gelijk zij
trouwens doet, door „de Rijksregeering zeer
nastaande kringen" te laten zeggen, dat de
schuld van het mislukken geenszins den
Rijkspresident of de Rijksregeering treft,
maar Adolf Hitler, die in zijn ondertioud
met Von Hindenburg ongetwijfeld „aan
spraak heeft gemaakt op de positie, die
Mussolini zich na den marsch naar Rome
heeft veroverd." In het zelfde officieuss be
richt wordt dan nog aan Hitier en de an
dere leiders der nationaal-socialisten ver
weten, dat zij op ondubbelzinnige wijze toe
zeggingen hadden gedaan de door het ver
trouwen van den Rijkspresident gedragen
regoering te zullen tolereeren en dat daar
voor niet een tijdgrens -was aangegeven.
Zooals gezegd, deze zelfverdediging en be
schuldiging doet de regeering-Von Papen in
het publiek.
In den Kabinetsraad zal zij wel hoofdzake
lijk gesnroken hebben over haar houding
voor de naaste toekomsL
Het gerucht is verspreid, dat de regeering
niet voornemens zou zijn den Rijksdag bij
een te roepen om het votum van wantrou
wen, dat haar met de grootst mogelijke ze
kerheid wacht, te ontgaan. Dit alleen wordt
in het offieieuse bericht tegengesproken:
„In aan die regeering verwante kringen twij
felt men er niet aan dat de Rijksregeering
den Rijksdag zal bijeenroepen".
Hoe het nu verder ook met eventueel* on
derhandelingen tusschen de nationaal-socia-
listein en het Centrum moge gaan veel
kans van slagen geven we ze nog niet dat
<le regeering Von Papen geen vertrouwen
van den Rijksdag zal krijgen staat vast.
Wat daarna gebeuren zal, wordt reeds in
verschillende kranten voorspeld. De regee
ring zal dan maar weer opnieuw den Rijks
dag ontbinden om daarna haar arbeid feite
lijk onder dictatuur van President Von Hin
denburg voort te zetten en te trachten ,de
toestanden dermate ten goede te doen veran
deren. dat aan de nazi-beweging de wind
uit de zeilen genomen is tegen den tijd dat er
nieuwe verkiezingen gehouden worden.
Indien dit een eenigszins juiste prognose
is dan ligt het verband met het energieke
werkverschaffingsprogram, waaraan Von Pa
pen c.s. arbeiden, voor het grijpen.
Men zou alzoo kunnen zeggen, dat de Rijks
regoering bezig is te trachten de dictatuur
van Hitier te voorkomen door de dictatuur
van Von Hindenburg in te voeren.
Wanneer men Iet op de groote overwin
ning van den tegen woord igen Rijkspresident
op zijn tegenstander in April van dit jaar
dan kan er, objectief gezien, bij een keuze
tusschen deze twee dictators geen twijfel
bestaan over de vraag wie door de meerder
heid van het Duitsche volk het meest ver
trouwd wordt.
Als het er dan toch om gaat het parlemen
tarisme voorloopig terzijde te stellen dan
valt er meer te zeggen voor het nationale
regime-Von Hindenburg dan voor de natio
nalistische partij regeering van Hitier.
Verklaring van de N.S.D.A.P.
De nat. soc. perdienst schrijft dat Hitler's
antwoord hot nationale Duitschland uit het
hart is gegrepen.
„De doorzichtige poging om de NSDAP
Hoor een weloverwogen stap h«»t h*ia«ton
groenten en fruit te verbouwen. Duizenden
stedelingen hebben van deze gelegenheid ge
bruik gemaakt, doch zij worden niet tot <le
plattelandsbevolking gerekend.
WEER EEN ..PUTSCH" IN CHILI
nemen der rijksregeering is van den kant
der NSDAP geen sprake geweest. Communistische studenten hebben te San-
Doch wot een vanzelfsprekendheid is, tiago de Ghili de universiteit bezet en daar-
wat men zelfs van het Marxisme tolereert, na c-en beroep gedaan op het publiek om de
dat wordt de NSDAP om alle mogelijke regeering omver te werpen. Bij de bestor-
schijnredenen geweigerd. Hiertegenover konjming van de universiteit door de politic,
De
Beobachter" schrijft naar
mislukking der onderhandelingen
regeeringsvorming met Hitier, dat in het
officieele communiqué over het beslissende
onderhoud van Adolf Hitler met den Rijks
president de onjuiste bewering is verspreid,
dat Hitier „het geheele staatsgezag in zijn
vollen omvang" had geéischt. Hiertegen
over moet geconstateerd worden, dat n et
het .staatsgezag" doch de volle politieke
„leiding in den 6taat" door de nationaal-
sociaKsten wordt geéischt
De nationaad-sociaListische partij kondigt
de publicatie van een officieele verklaring
san, waarin hieromtrent nadere inlichtingen
zullen worden gedaan.
De vergadering van nationaal-
soclalistische leiders voorloopig
uitgesteld
Van na.tionaal-60ciali6tische zijde wordt
vernomen, dat de vergadering van nationaal
socialistische Rijksdagleden en leden van
de Land6parlementen, die heden en morgen
te Berlijn zal worden gehouden, voorloopig
is uitgesteld. Het staat nog niet vast
neer de vergadering gehouden zal worden,
doch men verwacht, dat dit nag in den loop
van dezo weeik zal zijn.
Nieuwe daden van terreur
In het stadje Bialla (Oost-Pruisen) heeft
in den nacht- van Zaterdag op Zondag een
nieuwe bomaanslag plaats gehad. Tegen het
raam van de slaapkamer van den Joodschen
koopman Lampei werft een bom geworpen,
welke echter haar doel miste en op straat
explodeerde. De inmiddels gealarmeerde po
litie vond talrijke stukken ijzer.
Zondagmorgen hebben communisten een
beambte van den politiepost te Allenstein
overvallen, waarbij zij den man bewusteloos
sloegen. Een der daders, zekere Lugbur, werd
aangehouden.
In österode werd gisteravond een steen
tegen de ruiten van het huis van een S.A.-
nian geworpen. Toen hij naar het raam
ging om te kijken werd plotseling een lan
taren öp hem gericht, waarop geschoten
werd. Het schot miste zijn doel en de ko
gel sloeg in toe* kozijn.
In Lyck is een Stahlhelmman door 6
jongen knapen overvallen en met stokken
bewustelloos geslagen. De daders zijn ontko
men.
De gemeenteraad van Bad Doberan heeft
na het indienen van een dringend voorstel
van de nat. socialistische fractie en onder
verzet van de linkerzijde Adolf Hitler het
eereburgersohap der stad verleend. Ook een
straat is naar hem genoemd.
POLEN EN DANTZIG
ONTSPANNING. DRIE PROTOCOLLEN
ONDERTEEKEND
Uit Dantzig wordt gemeld: In den loop
der laatste dagen hebben onder medewer
king van den Danziger volkenbondscommis
saris graaf Gravina besprekingen plaats ge
vonden met het doel, een ontspanning tot
stand te brengen in de betrekkingen tus-
sohen Polen en Dantzig.
Als resultaat hiervan zijn gister drie pro
tocollen onderteekend. In het eerste proto
col verklaart de vertegenwoordiger van Po
len, dat de Poolsche regeering vast besloten
is, op haar gebied energiek op te treden te
gen economische propaganda, gericht tegen
Dantzig, terwijl in 't derde protocol de ver-
monstraties te zullen verhinderen.
In liet tweede protocol geeft de vertegen
woordiger een gelijkluidende verklaring voor
Danzig, terwijl in het terde protocol de ver
tegenwoordiger van Danzig verklaart, dat de
senaat den Poolschen wenschen tegemoet
zal komen met betrekking tot faciliteiten
voor Poolsche oorlogsschepen in de haven
van Danzig.
OTTOWA OP HET PUNT VAN
OVEREENSTEMMING
Naar uit Ottawa wordt gemeld, is officieel
medegedeeld, dat men op het punt stond een
overeenkomst tusschen Engeland en Canada
ast te stellen. De algemeene beginselen van
deze overeenkomst waren reeds door de twee
gaties goedgekeurd. Ook de verwezen
lijking van een Engelsch-Zuid-Afrikaansche
overeenkomst nadert het laatste stadium.
WIL DE VALERA DEN SENAAT
AFSCHAFFEN
De Valera zou, volgens bericht uit Dublin,
an zins zijn plannen voor te bereiden, ten
einde te geraken tot de afschaffing van den
Ierschen senaat, die naar men weet, den
Inatsten tijd verschillende wetsontwerpen
an den eersten minister heeft weten te ver
tragen of te wijzigen. Zoo werd o.a. de be
slissing over de afschaffing van den eed van
trouw aan den Engelschen koning door den
nt lnncpn tijd viiteesteldi
putsch slechts een onderdeel
van een voorgenomen en grootsch opgezet
ten opstand. De rust is gister in de stad
weergekeerd.
Na het beëindigen van de gevechten in de
universiteit heeft de regeering zooals reeds
gemeld, den staat van beleg afgekondigd,
aangezien d j onlusten in verband stonden
met communistische pogingen, om den ver
bannen communistischen overste Marma-
duke Grove weer aan het bewind te brengen.
Volgens de laatste berichten blijken in
totaal negen personen, w.o. een inspecteur
van politie, gedood en ongeveer dertig ge
wond zijn.
HEVIGE MALARIA-EPIDEMIE IN
ZUID-AFRIKA
TAL VAN DORPEN ONTVOLKT
Ongeveer drie jaar geleden begon de ma
laria zich voor de eerste maal te verbreidon
in Zoeloeland. De regeering zond onmiddel
lijk deskundigen naar de geteisterde gebie
den, die door het uitdealen van kinine en
door volledige verdelging van de muskieten
de plaag moesten bestrijden. Deze maatrege
len konden echter niet voorkomen, dat de
epidemie zich steeds meer uitbreidde.
Langs de geheele kuststreek van Natal zijn
de hospitalen overvol. Honderden blanken en
duizenden negers zijn reeds het slachtoffer
geworden van deze gevreesde ziekte.
Het meerendeel der heidénsche nege.rg
weigert halsstarrig om de kinine in te né
men, die door de regeering verstrekt wordt
en derhalve sterven de inlanders bij tien
tallen. Veel dorpen zijn reeds totaal ont
volk t.
Toen de regeering met chemische midde
len trachtte de waterbronnen te ontsmetten
werd door cle inboorlingen beweerd, dat de
regeering het water vergiftigdewant
vroeger waren de muggenbeten onschadelijk
en thans gaat men er van dood.
De Spaansche monarchisten, die gedepor
teerd /.uilen worden met het stoomschip
„Buenos Aires", zullen naar het eiland An-
nobon, onder den equator worden gezonden
en naar het Zuid-Westen van Spaansch
Guinea. Het eiland wordt bewoond door 1500
negers. Generaal Sanjurjo en Cavalcanti zul
len terechtstaan onder beschuldiging een
opstand te hebben uitgelokt.
SMOKKELEN EN ROOVEN AAN DE
DUITSCHE GRENS.
Dat de smokkelhandel aan onze Duitsche
grens nog van groote beteekenis is, bleek
dezer dagen uit officieele rapporten van het
provinciaal administratiebureau in het dis
trict Dusseldorf, volgens welke alleen in ge- ricnue
noemde streek, gedurende de maand Ju'ijechied,
ratietot over tweeën heeft de Regeering bij
monde van twee barer gemachtigden de
veertig sprekers uit den Volksraad beant
woord, die het woord voerden bij de. alge
meene beschouwingen. De Regeei ingege-
machtigde voor Algemeene Zaken, de heer
Kievviet de Jonge, vroeger o.m. hoofdredac
teur van De Telegraaf in Amsterdam, had
het algemeene gedeelte voor zijn rekening,
wellicht voor de laatste maal, want
fluistert, dat zijn a.mbt zal vervallen, en hij
burgemeester van Soera ba ja zal worden;
de Regeering zou dan een anderen hoogen
ambtenaar aanwijzen voor het contact met
den Volksraad. Voor wat aangaat de voor
dracht der wijze Regeeringewoorden zou
alt te betreuren zijn, immers de>ze „mini6
ter" van Algemeene Zaken doet daaraan
alle recht, hij spreekt duidelijk en lang
zaam, soms wel eens tè langzaam het
geen vooral dezen morgen hinderde,
dat na hem de directeur van Financiën,
de heer De Leeuw nog het financieele
deelte van het antwoord ten gehoore moest
brengen hij heeft een goed verzorgden
stijl en maakt het luisteren naar een lange
rede als deze tot niet al te groote inspan
ning.
Met groote voldoening had de Regeering
geconstateerd, naar hij zeide, dat geen der
leden van den Volksraad heil zocht door
te vluchten in wanhoop of illusie, maar
allen blijk gaven, de crisis moedig te wil
len doorstaan.
Veel middelen om tot een sipoedig slui
tende begrooting te komen de noodzaak
waarvan bij alle sprekers wel vaststond
gaf men aan. De inheemsche sprekers voor
al legden den nadruk op welvaartsbevorde
ring, de Regeering blijft van oordeel, dat
bet initiatief, de wil tot bedrijfsvorming,
vrij uit de bevolking moet opkomen. Som
mige leden pleitten voor het onafhankelijk
maken van Indië in economischen zin; de
Regeering waarschuwde voor een te
gaan in deze richting voor een land met
zulke groote bronnen van uitvoerproducten;
men zou dan streven naar een armoedeland
In het politieke gedeelte trof de verkla
ring der Regeering aan de Nationale Frac
tie, dat zij wèl op den weg naar zelf
standigheid, rnaar niet op dien naar
onafhankelijkheid van Ned.-Indië
met de nationalisten wil samengaan.
Laatstgenoemde doelstelling heeft deze
fractie n.l. in haar program opgenomen.
Voorts sprak de Regeering over de door
verschillende leden gewcnschte en in
derdaad noodige herziening van de or
ganisatie der overheidsorganen. De heer
Van Mook van de Stuw-groep had hierover
behartigenswaardige dingen gezegd
wenschte in hoofdzaak een Raad va
partementshoofden onder voorzitterschap
van den landvoogd, die alle beslissingen
zooal niet nemen, dan toch zoo ver
lijk voorbereiden zal. De Regeering oor
deelde, dat de daardoor noodige verdwij
ning van den Raad van Indië een onover
komelijk^ bezwaar tegen dit plan oplevert;
de adviezen van dezen raad kunnen de
landvoogden niet missen. Zij zouden ,dap
gegeven kunnen worden 'door den nieuwen
raad van departementshoofden, maar de
dubbelzijdige positie van den G.G.: uitvoe
rend bewind èn vertegenwoordiger dei
Kroon, noopt tot het beginsel van twee ad
vies-instanties, en daarom verzet de Re
geering zich tegen de denkbeelden van den
heer Van Mook.
De Volksraad dese6pereert niet, wil door
bijten, de Regeering met hem, aldus de slot
som van den R.G. voor A.Z.
Het was reeds over twaalven toen de heer
De Leeuw het woord verkreeg. Verschillen
de leden waren reeds vertrokken, anderen
dropen zoo achtereenvolgens af, tenslotte
bleven er slechts enkelen over met den
voorzitter, den verslaggever en de steno
grafen. Behalve aan de volgende vrije da
gen, die de leden van Batavia weglokten,
was dit zeker ook te wijten aan de snelheid
waarmede de voorloopige stenografischï
verslagen werden rondgedeeld: onmiddel
lijk na het uitspreken ier redevoeringen.
Het leek een paskwil: een snel lezende
Regeeringsgemachtïgde, nauwelijks luiste
rende doorzetters. Een der leden moet zelfs
van plan zijn geweest, den R.G. te advisee-
ren, maar wat over te slaan: men las zijn
betoog immers toch onmiddellijk daarna!
Over de verdere plannen der Regeering
maakte de redevoering niet veel wijzer, zij
richtte zich meer naar wat reed6
AMERSFOORT, 15 Aug. V»n de vorige grc,.,
is alsnog geslaagd voor dipl. A, do heer M. 1
Ouwohand.
EXAMENS-NIJVERHEIDSONDERWIJS
DEN HAAG, Aug. Akte Nj. Geëx. p. gesl.
cand.. ill.: H. Kwakhai Amsterdam: S. A. Oomei
Oosterhout: H. Precsman, Rotterdam; en S. J
1350 processen-verhaal wegens smokkelhan
del zijn opgemaakt. Duizenden kilo's koffie,
thee en tabak werden in beslag genomen,
terwijl 800 fietsen en 15 auto's bij de smok
keiaars in gebruik door de commiezen wer
den geconfisceerd.
Dat smokkelaars niet altijd even veilig uit
kunnen gaan en zelfs moeten oppassen
eigen trawanten, bleek dezer dagen meer
dere mnlcn, toen de smokkelbenden werden
verrast door schuimers langs den weg, die
hen in den val lokten, zelfs met revolvers
bedreigden en de smokkelwaar ontnamen.
Twee van deze bendien zijn in de afgeloo-
pen week door de gendarmen gearresteerd.
SLACHTOFFERS VAN DE BERGEN.
Dé Campenwand te Chiemgau heeft Zon
dag drie slachtoffers gemaakt. Aan de
Noord-Oostzijde stortte door het losraken
van een steen een 18-jarige jongen uit Ro
senheim 70 M. naar beneden. Hij was op
slag dood. Aan de Noordzijde werd een 17-
jarige iongen uit Miinchen door een losge-
raakten steen tegen de borst geraakt, zoodat
hij omlaag stortte en in levensgevaarlijken
toestand naar het ziekenhuis moest worden
overgebracht. Ten slotte verongelukte aan
de Zuidzijde een toerist, wiens lijk nog niet
kon worden geborgen.
DE NIOBE
Het bergingsvaartuig met de zich nog on-
ter water bevindende scheepsromp van de
,Niobe" is gisteravond in de haven van Kiel
aangekomen.
Met het heffen van het schip en de ber
ging van de dooden zullen nog drie dagen
gemoeid zijn.
Hoeveel lijken zich nog in het schip bevin
den staat nog niet vast.
De Duitsche vlootvereeniging heeft het
initiatief genomen tot een inzameling van
gelden voor den bouw van een nieuw school-
schip.
DREIGEND CONFLICT IN LANCASHIRE.
De toestand in de katoennijverheid van
Lancashire is verscherpt. Maandag is beslo
ten de staking op 27 Augustus te doen
Met het geroneografeerde verslag
deze vergadering konden de doorbijters hun
beleefd uithoudingevermogen zien beloondI
DE ECONOMISCHE WERELD
CONFERENTIE.
LONDEN, 16 Augustus. De diplomatieke
medewerker van de „Daily Telegraph" ver
neemt, dat de economische wereldconferen
tie niet eerder dan na de Amerikaansche
presidentsverkiezingen in November a.s. bij
een zal komen. Uit Washington heeft men
te verstaan gegeven, dat het Amerika niet
aangenaam is reeds vóór de verkiezingen
een delegatie samen te stellen.
Boven Midden-Mecklonburg heeft Maan
dagnacht een hevig onweer gewoed. Door
den bliksem geraakten verscheidene gebou
wen in brand en eeh aantal schuren met den
pas binnengehaaldcn oogst, brandden af, ter
wijl ook in de stallen verscheidene stuks
vee omkwamen.
In do Altmark sloeg de bliksem in ver
scheidene huizen in en te Gross-Wudicke
werd een landbouwer op het veld door den
bliksem gedood.
In de omgeving van Prignitz ontlaadde
zich eveneens een hevig onweer, dat gepaard
ging met hevigen regenval. Te Neuhof bij
Dallmin brandde een 72 M. lange schuur
niet een groote hoeveelheid graan af.
Te Goernitz had een aantal leden van een
sporlvcrceniging onder een boom geschuild.
Toen de regen iets minder werd vluchtten
zij naar den overkant van den weg in een
schuur. Nauwelijks waren zij van onder den
boom vandaan of liet gevaarte werd door
den bliksem getroffen en knapte af.
AARDBEVING GEREGISTREERD
Te Wellington (N.Zeel.) is Zondag een
aardbeving geregistreerd, waarvan het cen
trum op ongeveer duizend mijlen ten Noord-
Oosten van Wellington mofct liggen.
De aardbeving begon om half negen èn
gaan, indien de werkgevers de, wegens een werd gedurende twintig minuten wanrge-
locale staking ontslagen, arbeiders niet we-nomen. De bevingen duurden anderhalf
der in dienst nemen. Door de staking zullen uur. Zij werden eveneens •^oargenouv* 1e
250.000 arbeiders getroffen worden. I Chatham en Canterbury.
EXAMENS-BOEKHOUDEN
DEN HAAG, 15 Aug. Akte M.O. Gesl. de hee-
m: N. J. Velthulzen. Groningen; P. G. 'rh
isser, Utrecht; en G. de Wind, Amster
,nd., nl. de he«r W.
Struik. Groningen.
EXAMENS FRANSCHE TAAL
UTRECHT, 15 Aug. Akte L.O. Geel. de dame
D. W. Gerhardt, Jutphaas; M. J. C. Ha-
M.
l Niks, Sche.
A. H. Schmidt,
da: H. M. M. NUssen, Lottum
Horn (L): M. F. F. Schurinn.. ienuerei,
de heeren: C. Jonges, Bussum: W. J. Schu:
J. T. Sealtlël, beide te Amsterdam: D.
Slaa, Zwolle; C. S. Smit, Arnhem: J. W.
Son, Dinther: F. M Strous Aneldoorn R. H.
P. Wening Heemstede; P. B. Hovinga. Pelze
F. M. Leurs. Echt G. van Loo, St. Laurens; J
A. P. van Meel, Breda: N. G. Meeuse. Ierseke
H. Mullink, Friezenveen: J. J. Vaisselr, Maas
sluis en W. J. Verwegen Oss
EXAMENS-HOOG DUITSCHE TAAL
DEN HAAG, 15 Aug. Akti
Hu
■■MVHGeslH
G. J. Vi-s Rotterdam; A-
P. A. Wisse, Lelden J.
P. Parlevliet, Wöde Wormer.
tjn afgeloopen.
EXAMENS ENGELSCHE TAAL
UTRECHT. 15 Aug.L.O. Geëx. 33 gesl. 1
cand., nl. de dames M. A. Bosshardt, Vriezen
veen; A. C. van Eeem. A M. van Beem. beide
Nieuwer-Amstel: A. M. Soeteman, Apeldoorn
ird; M. Sit
en S. S. ae vneger. Amster
dam .en de heeren; H. Kraaln, Amsterdam A.
W. ten Raa, Wassenaar: A. Groen. Groningen;
T. C. de Jong. Hardlnxveld; J. H. W. Schil
lings. Nijmegen: P. Siemellnk Groningen; A.
Kool, E. Kool, beiden IJmuiden.
EXAMENS-HOOFDAKTE
ARNHEM. 15 Aug. Geëx. 8. gesl. 1 cand., nl.
de heer D. A. G. A. Wellink. Gendringen.
•s-GRAVENHAGE. Geëx. 8. gesl. 1 cand. nl.
de heer A. P. van der Kraan. Leid n.
GRONINGEN. Geëx. 8. gesl. 3 cand.. nl. dn
heeren: H. Hoekzema, Eedum H. van Hasselt,
rd: W. T. de Boer, Laaghalerveen.
heeren W. Vink, P. Stlensti
H. Slebrecht, allen Rotterdam.'
UTRECHT. Geëx. 8, teruggetr. 1. gesl. 2
and., nl. de hee
Itrecht. en H. Clemens. Hllvi
ZWOLLE. Geëx. 8 gesl. 2 c
en: A. Holthuis, Kampen;
EXAMENS-HANDEN ARBEID
DEVENTER, 15 Aug. Akte L. O. Geëx. 11,
gesl. 6 cand.. nl. de hoeren: W. H. Janknegt,
Bronkhorst; L. A. M. van Luldert, L. A. Hen
driks, beiden Nömegen; P. G. A. Verlaan A.
Saels, b^i^en IJzcndaJn;, H. vap Hilst, Zytphen.
Gemengd Nieuws.
NOODWEER BOVEN GRONINGEN
Gedurende den Zondag hebben in de pro
vincie Groningen, hevige onweders gewoed
die hier en daar nogal wat schade hebben
veroorzaakt
Ten Noorden van Groningen vielen hier
en daar hagelstecnen die dé grootte van
kleine kippeneieren hadden. Te Onderden-
dam werden door den hagel verschillende
ruiten vernield.
Te Winsum sloeg Zondagmiddag de blik
sem op een telefoonpaal, die evenals de bo
venleiding vernield werd, hetgeen ten ge
volge had dat het telefoonverkeer met het
Noorden der provincie gedurende den Zon
dag gestoord werd.
Te Baflo sloeg de bliksem in een schuur
tje, waarin twee personen voor de onweers
buit wilden schuilen. Een hunner werd door
het hemelvuur getroffen en viel bewuste
loos neer met een groote wonde aan het
voorhoofd. Hij kwam spoedig weer bij en
zijn toestand is thans bevredigend.
Te Siddeburen had een gelijksoortig
geval plaats. Daar verloor een man het be
wustzijn toen de bliksem in een nabij
staand schuurtje sloeg.
Op verschillende plaatsen werd vee in de
weide gedood. Ook sloeg de bliksem hier en
daar in de te velde staande korenhokken.
Mede door den zwaren regenval en den ha
gel is op verschillende plaatsen vrij wat
schade toegebracht aan de gewassen. Vooral
de aardappelen hebben geleden.
Te Pieterziil viel zooveel rogen, dat het
water in de huizen drong. In enkele huizen
stond het water eenige centimetens op de
vloeren.
Te Eexta, gemeente Scheemda, sloeg de
bliksem in de Ned. Herv. kerk, juist toen
de dienst een aanvang zou nemen. Onder
de kerkgangers ontstond een hevige con
sternatie, doch al spoedig bleek, dat slechts
een stuk kalk van het plafond was gevallen,
terwijl de electrische installatie en een lamp
waren vernield.
Te Zuidbroek slopg de bliksem in de
Noordzijde van het kerkgebouw der Ned.
Herv. Gemeente. Echter ook zonder brand
te veroorzaken. Van den top van den gevel
werd een stuk weggeslagen, dat op het dak
terecht kwam. Hierdoor werd ook het dak
beschadigd.
Op het Schildmeer en het Paterswoldsche
meer werd heel wat schade aan gericht on
der roei- en zeilbooten.
Weerbericht.
Het dunne pültje geeft den vortgen stand aan
Hoogste stand te Valentia 768.6.
Laagste stand te Janmayen 748.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 766.6.
WEERVERWACHTING
(Uedeged door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst te De Bilt)
Zwakke tot matige wind uit Noordelijke
richtingen, gedeeltelijk bewolkt, weinig of
geen regen,
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De veranderingen bleven sneller verloopen
dan dit in de vorige week hte geval was.
De depressie bij IJsland trok N.O.-waarts,
doch een secundaire heeft zich gisteren in
het Z. van Noorwegen gevormd, die tusschen
den hoogen druk over het N.O. en die in
het Z.W. een scheiding bracht, waardoor in
ons land de wind ongeveer Noordelijk werd.
Door de menging van den iets koeleren
zeewind met de lucht boven het land vorm
den zich vannacht nevels. Te De Bilt daalde
de thermometer nauwelijks beneden 20 gr. C.,
hetgeen wel toewijst, dat de afkoeling nog
niet veel te beteekenen had.
In het Z.W. heeft zich nieuwe hooge druk
gevormd, die echter over de Britsche eilan
den nog geen barometerstijging veroorzaakt
Verschillende Britsche stations melden mot-
Over Frankrijkh, waar het bijna windstil
fraai weer is, stijgt de druk geleidelijk.
TEMPER A TUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 20.6 C.
17 AUGUSTUS
Zonsopgang 4.47 u.; Zonsondergang 7.20 u.
Maansopgang 7.54 u.; Maansonderg. 5.48 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Zomertijd:
Van 's avonds 8.50 u. tot 's morgens 5.18 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorfe
Walshnt 3.37 3.44
Basel 1.40 "1.47
Runingen 2.15 2.20
R hein weiier -0.31 -0.°6
Kehl 3.45 3.50
Mnxau 5.17 5,26
WlBilesheim 0.77 0.82
Mannheim
l.i 6 1.10
1.56 IJ 0
2.44 2.49
Coblonz
Trier
Kfulen
Ruhrort
Weise'rn*
Dusseldorf 2.04 2.11
Maastricht 1.92 1.95
Venio 10.92 10.74
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
17 Augustas
(Oude Amsterdsmsche tüd)
1.0112.07 Heilevoetsi. 3.35 1 F 00
Delfzijl
Terschelling 9.21 21.50
Harlingen 10.17 22.39
Helder le 4.37 7.50
Mem 2e 16.42 v0.J6
IImuiden 3.36 16.03
H.v Holland 2.51 15.19
Scheveningen 3.01 15.29
Rotterdam 5.C4 17.06
Willem
Brouwersh.
Zierikzee
Wemeldingt
3.30 15.43
3.47 16.07
1.65 14.06
2.29 11.43
3.18 15.29
POES ALS BRANDSTICHTSTEK.
Te Stiphout by Helmond is het woonhuis
in A. SI- tot den grond toe afgebrand. Ook
de-inboedel ging nagenoeg geheel verloren. De
brand zou ontstaan zjjn in een kamer, waar
n brandend nachtpitje door een kat omver
as geloopen.
GEVAARLIJKE PALING.
Te Glanerbrug verkocht Zondag een visch-
venter uit Enschedé een groote hoeveelheid
gerookte paling. Later op den 'avond, zoo weet
het „Hbld." te vertellen, werd de geneesheer
Glanerbrug bij 'n 6-tal personen geroepen,
van de visch gegeten hadden en bij wie
zware vergiftigingsverschijnselen werden
geconstateerd. De visch is in beslag genomen
:n naar Utrecht opgezohden. Ook in Enschedé
••aren verschillende personen na het gebruik
van visch van denzelfden koopman onpasselqk
geworden.
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN.
Te Eist (Gld.) is de garagehouder De jRooy
uit Bloemendaal, die ir.et een gezelscnap huis
waarts keerde, toen hjj op den Rijksweg voor
auto heenliep, door een passeerende vracht
auto van Rollema uit Den Haag gegrepen. De
n werd ernstig gewond aan het linkerbeen
het hoofd. Na ter plaatse door Dr. Zeidner
te zijn verbonden is hij naar het St. Elisabeth-
ziekenhuis te Arnhem overgebracht.
Te Middelburg is de handelsreiziger R. uit
Vlissingen met zijn auto tegen een paal van
de electrische tram gereden. De auto kreeg
ernstige schade. R. kwam er met een lichte
verwonding af, doch de artist B. uit Amster
dam, die mede in de auto zat, kreeg een lichte-
hersenschudding en enkele verwondingen- Hij
in het ziekenhuis te Missingen opgenomen.
Te Klundert is de motorist R. M. door onbe
kende oorzaak in snelle vaart van den Zeven-
bergschen weg in den daarlangs liggenden
Vliet gereden. Nadat toegeschoten hulp hem
uit het water had gehaald, bleek, dat zijn beide
beenen gebroken waren. De motor werd ernstig
beschadigd.
Te Hardenberg was een autobus met kerk
gangers door vergissing van den bestuurder,
bijna vei-ongelukt. De man wilde onder het
rijden zijn pet afzetten en ophangen, zoodat hg
oogenblik het stuur losliet. De auto vloog
naar de langs den weg loopende sloot, doch
bleef achter een boom haken, zoodat hij boven
het water bleef hangen.
EEN BRAND MET EEN NASLEEP.
Te Eerste Exloërmond (Dr.) brandde een
boerderij af. De brandspuit zou door ocnige
arbeiders gehaald worden, doch op weg raar
de plaats van den brand zijn deze met spuit en
de brug in het kanaal gereden. De
meeste hunner konden spoedig weer tegen de
brug opklimmen, doch een hunner, W., bleek in
het water onder de spuit te zijn geraakt. Na
ongeveer tien minuten daar in de knel gezeten
te hebben, werd hjj bevrijd en opgehaald. Het
gelukte dokter A., na herhaalde toepassing
van kunstmatige ademhaling, de levensfeesten
by W- weer op te wekken. Zyn toestand is
thans nog levensgevaarlijk, daar hy by den
val inwendige kneuzingen opliep.
BRANDEN.
Maandagmorgen is te Wekerom onder Ede
door onbekende oorzaak de boerderij van den
landbouwer H. v. d. Berg afgebrand. Verzeke
ring dekt de schade.
UIT HET SOCIALE LEVEN
STAKING JULIAN AX AN AAL
OPGEHEVEN
De arbeiders van de fa. Don Breejen v. d.
Bout, die eenige maanden geleden het werk
aan het Julianakaanaal te Born neerlegden,
hebben besloten het werk tegen dc oude loon
voorwaard or te hervatten.
