MAANDAG 8 AUGUSTUS 193.
TWEEDE BLAD PAG. 5
Kerknieuws.
ALG. SYNODE NED. HERV. KERK
Zestiende zitting. De Pres. opent
mét gebed.
Van het bestuur van het Zuiderzeefonds
is bericht ontvangen, dat het eerste Ned.
Herv. Kerkgebouw in den Wieringerme^r-
polder, te Slootdorp, op 27 Aug. officieel in
gebruik zal worden genomen. Als vertegen
woordiger wordt aangewezen Ds. C. J. v.
paassen te Haarlem.
De heer Tammens geeft een concept in
take een verzoek van Kerkeraad en Kerk
voogden te Wommels c.a. om herziening
van het besluit der Synode Contracta van
27 Juli 1931. Requestranten worden, daar
zij geen bezwaarden eijn in den zin der
kerkelijke wet, niet ontvankelijk verklaard
in hun verzoek, dat betreft de combinatie
met de gemeente Hijdaard. Dit concept
wordt aangenomen.
Voortgezet worden de besprekingen betref
fende het verzoek van Dr. M. J. A. de Vrijer
te A'dam, betreffende kerkelijke en geeste
lijke belangen der Ned. Herv. binnenschip
pers. Zoo mogelijk in den loop van October
zal, onder leiding van het Mederamen der
Synode, in Den Haag een conferentie wor
den gehouden, waarvan nadere voorstellen
worden verwacht Hiertoe zullen verschil
lende Kerkeraden worden uitgenoodigd. Dr
de Vrijer te Amsterdam, Mr. J. Schokking
te 's-Hage en de heer G. de Jong te Amster
dam. Ook andere Kerkeraden kunnen nog
.uitgenoodigd worden, behalve A'iam, R'dam
en Groningen. De Synode wenscht een ker
kelijk register der binnenschippers. Ook
aan de opvoeding def kinderen van de bin
nenschippers zal de aandacht worden ge
Hvijd.
Van Drs. R. van Dam te Warffum is een
fverzoek ingediend in verband met zijn neer
leggen der Evangeliebediening. Namens do
commissie voor de stukken ter behandeling
rapporteert hierover de heer Brandligt. De
conclusie luidt, dit verzoek af-te wijzen. l)o
conclusie van het rapport wordt met alg.
6tcmmen aangenomen.
Namens de commissie voor nieuwe wets-
ivoorstellen rapporteert de heer Mulder over
Voorstellen van het Cl. Bestuur van Leeu
warden tot wijziging der artt. 2 en 3 van het
Regl. op de pastoegetredene en van Tabel
lA sub c 3 van het Regl. op de Kerkvisitatie,
Inhoudende: le. het ongewenschte van niet
Verplichte boekhouding over de pastnriegoe-
deren weg te nemen; 2e. het toezicht van
Kerkvoogden op het beheer der pastoriegoe
deren te omschrijven. De conclusie van het
rapport luidt tot aanneming de- voorstel
len (2 leden), de andere leden der commis
sie willen wel een register van boekhouding,
maar, moeilijkheden tusschen predikant en
Kerkvoogden vreezende, een verscherpt toe
zicht door de cl. besturen; daarna volgt een
rapport van hetzelfde lid over een voorstel
der cl. verg. van Leeuwarden tot toevoeging
aan art 10 van het Regl. op de Pastorie-
goederen, luidende: „Besluiten door beheer
ders der pastoriegoederen genomen, die ver
andering brengen in de inkomsten der pas
toriegoederen, behoeven de goedkeuring der
rechthebbenden". De conclusie van het rap
port adviseert éénparig tot afwijzing.
Wij geven dit rapport, dat nader zal wor
den behandeld.
Namens een hiertoe aangewezen commis
sie rapporteert Dr. Smit over een van het
hoofdbestuur der Ver. van Kerkvoogdijen in
gekomen schrijven, inhoudende, dat in de
alg. 'verg. na een referaat van Prof. Dr. G.
C. Wagenaar uit Leeuwarden is aangeno
men de motie, de Synode te verzoeken, het
initiatief te ngmen tot het bijeenroepen
eener conferentie der verschillende bestuurs-
en beheersinstanties, met een vertegenwoor
diger dier vereenigingen en bonden, die ge
acht kunnen werden direct betrokken te
zijn bij een oplossing der kwestie van be
stuur en beheer, teneinde, voorgelicht door
bekwame prae-adviseurs, een regeling van
het beheer der kerkelijke goederen en fond
sen te ontwerpen, die zooveel mogelijk de
historisch geworden toestanden aanvaardt
en de verkregen rechten eerbiedigt, maar
tegelijk een goede samenwerking tusschen
bestuur en beheer waarborgt. De inhoud
van een tweeden brief luidt, dat in deoeif-
de vergadering een motie is aangenomen,
gehoord de besprekingen over hetzelfde
referaat, het Hoofdbestuur op te dragen,
met de Synode te confereeren over het ne
men van maatregelen tot de instelling
eener commissie, die zich in dezen crisis
tijd met de stoffelijke en geestelijke zorg
der plaatselijke gemeenten in het bijzonder
heeft te bemoeien. Het is de bedoeling, dat
de/rf commissie zich met de Gemeenten in
verbinding zal stellen, b.v. door een bijzon
dere boodschap tot de Kerk te richten ln
verband met de crisis, op te wekken tot of
fervaardigheid, over allerlei geestelijke en
stoffelijke kwesties, met de crisis in ven
band staande, voorstellen te doen aan de
beheers- en bestuurscolleges of aan deze ad
viezen te geven. Haar werk zou zeer ruim
moeten worden opgevat en zich kunnen
uitstrekken op elk gebied der Kerk.
De gedachtengang van Prof. Wagenaar
wordt kort aJs volgt weergegeven:
Er zijn tijden geweest, waarin we ons de
weelde van een bestuur-beheerkwestie kou
den veroorloven; wie haar thans zou willen
bestendigen, of slechts zou weigeren net
alle kracht aan haar oplossing mede te
werken, zou een kerkelijk bankroet daar
door riskeeren. Prof. Wagenaar acht den
tijd gekomen de debatten te sluiten en tot
de daad over te gaan.
Allereerst moeten bestuur en beheer hun
onderlinge éénheid bewust worden. Idea
liter gesproken ontvangen bestuuurders en
beheerders hun roeping van één Heer; zoo
ontleenen zij hun mandaat tenslotte aan
één gemeente. Praktisch wil Prof. W. dit
toegepast zien door zoowel de kerkvoogden
als de kerkeraadsleden direct en volgens
dezelfde procedure door de stemgerechtig
den te laten kiezen. Het college van Nota
belen moet naar zijn meening verdwijnen
en de kerkeraad moet dan in het nieuwe
systeem het budget-recht van Notabelen
overnemen. Hij ziet in dit systeem de beste
waarborg, dat geestelijke belangen en stoi-
felijke eischen in evenwicht worden gehou
den.
Den uitbouw stelt hij zich aldus voor:
naast het Class. Bestur kome een Class.
Bestuurscollege, dat op een class, vergade
ring van kerkvoogden gekozen worde. Als
pendant van het Prov. Karkibestuur denkt
hij zich een Prov. Beheerscollege. De kerk
voogdij-rekeningen moeten jaarlijks gecon
troleerd worden door het Class. Bestuurs
college. terwijl het Prov. Beheerscollege een
instantie van beroep zou moeten vormen bij
geschil tusschen het plaatselijk en het class,
gezag. Evenals in het bestuur der Alg. Sy
node het hoogste wetgevende en rechtspre
kende gezag in de Kerk heeft, moet er ook
een Alg. Beheerscollege komen. Het zou op
analoge wijze als de Synode gekozen moe
ten worden. Gecombineerde vergaderingen
van Synode en Alg. Beheerscollege moeten
mogelijk zijn.
Prof. Wagenaar is van oordeel, dat liet
initiatief tot een samenkomst der betrokke
nen bij bestuur en beheer, om tot een be
vredigende oplossing te komen, wel kan uit
gaan van de Ver. van Kerkvoogdijen, maar
dat zij het bijeenroepen van de Synoie
moet verzoeken.
De commissie bleek eenparig van meenine
dat een dergelijke bijeenroeping niet van
de Synode, maar van de zijde van het Be
heer, in casu van de Ver. van Kerkvoogdijen
dient uit te gaan. en wel op grond van de
overweging, dat het van grooten psycholo-
gischen invloed zal zijn, wanneer duidelijk
blijkt, dat de wensch toenadering tusschen
bestuur en beheer te brengen, komt van de
zijde van het beheer.
Ter vergadering der commissie werd het,
met het oog op de te houden conferentie,
mede gewenscht geacht, een uitspraak uit
de openingsrede van den voorz. der Vereen,
van Kerkvoogdijen, gehouden ter alg. ver
gadering, naar voren te brengen.
De voorzitter zei, in verband met het
overleg, gepleegd met de Ver. van protes-
teerende kerkvoogdijen ten aanzien van een
voorstel inzake het Reglement op de Pre
dikantstraktementen, en met het oog op
een mogelijke fusie tusschen de twee orga
nisaties, o.a.:
„Wij kunnen hiervan ditmaal niet anders
zeggen dan dit, dat we vurig hopen, dat de
eenheid van organisatie onder de kerkvoog
dijen tot stand moge komen, en tevens, dat
wij het oogenblik zouden zegenen, waai op
de Synode een voorstel tot regeling der pre
dikantstraktementen zou invoeren, waarbij,
zonder dat aan de normen der predikants
traktementen wordt getornd, de finantieele
verhouding tusschen predikanten en kerk
voogdijen plaatselijk geregeld kan worden,
terwijl daarbij bovendien voor de organisa
tie van Kerkvoogdijen de gelegenheid ge
schapen zou kunnen worden, om de finan-
tieel zwakke gemeenten te steunen".
De commissie besprak mede uitvoering de
kwestie der mogelijke „instelling van een
commisie, welke zich in de<zen crisis-tijd
met de stoffelijke en geestelijke zorg d-r
plaatselijke gemeenten in het bijzonder
heeft te bemoeien". Zij was van oordeel,
dat bij de te houden conferentie nauwkeu
rig zou moeten worden geïnformeerd, hoe
het hoofdbestuur der Ver. van Kerkvoog
dijen zich voorstelde, de noodige middelen
tot het vormen van een crisis-fonds bijeen
te brengen en dat erop gewezen moest wor
den, 'dat de voorgestelde crisis-commissie
niet van de Synode, maar van de Ver.
van Kerkvoogdijen dient uit te gaan.
Deze Vereeniging toch mag geacht worden,
beter dan de Synode, den finantieelen toe
stand der onderscheiden gemeenten te ken
nen. De Synode zou, naar het oordeel der
commissie, de instelling, van een kerkelijk
crisis-comité alleen kunnen helpen bevorde
ren, maar het risico, dat aan een dergelijk
initiatief verbonden blijft, niet voor haar
rekening mogen nemen.
De te houden conferentie tusschen de
commissie der Synode en het hoofdbestuur
der Ver. van Kerkvoogdijen kon. daar de
secretaris der Ver. van Kerkvoogdijen niet
tijdig te bereiken was, niet doorgaan.
De commissie is eenparig van oordeel,
dat het, met het oog op de groote beteeke-
nis van het feit, dat er van de zijde van
het beheer een ernstig voorstel wordt ge-
darin, om stappen te doen, die mogelijk to*
een oplossing van de bestuur-beheer-kwestie
zouden kunnen leiden, de Synode advisee-
ren moet, het houden van verdere bespre
kingen over deze zaak met de Ver. van
Kerkvoogdijen op te dragen aan de Alg. Syn.
Commissie.
Inzake de vraag der instelling van een
Kerkelijk crisis-comité adviseert zij eenpa
rig, dat de Synode zich uitspreke over de
mogelijkheid en de wenschelijkheid der in
stelling van een dergelijk comité, over het
aandeel, dat zij aan de mogelijke instelling
daarvan meent te moeten nemen en aan
het Moderamen opdrage die maatregelen te
treffen, welke tengevolge van haar besluit
noodig zullen blijken te zijn.
DOODELIJKE SPRONG
Te Nijmegen sprong de heer v. d. V. uit
de tram Nijmegen Beek en had daarbij het
ongeluk te struikelen. Hij kwam met beide
beenen onder de in volle vaart rijdende
tram met het gevolg dat zijn beide beenen
verbrijzeld werden.
Nadat door Dr. Koch de eerste hulp ver
leend was, werd het slachtoffer naar het St
Canisius Ziekenhuis overgebracht, waar de
man in den loop van den Zondag aan de
is overleden.
Gemengd Nieuws.
DOODELIJKE VAL
Te Amsterdam heeft in de Louis Botha-
straat no. 24 een betreurenswaardig ongeluk
plaats gevonden. Een zesjarig kind viel daar
onverhoeds uit het raam van de derde ver
dieping en kwam zoo ongelukkig neer dat
het op slag dood was.
ROFFELRIJMEtf,
De Roode Koning
In het hartje van de stad. op het ter
rein van het voormalig Palels voor
Volksvlijt, hebben Zondagavond de
•belders betoogd te-
>rt Welter. L.L.».
I.C.. die met ge-
krnchtlg „Vrfl-
ictle. (Bedoeld Is i
KINDERVERLAMMING
Te Almelo doet zich een geval van kin
derverlamming voor bij het 9-jarig kind
van den heer V. aldaar. De kleine patiënt
is in het ziekenhuis opgenomen.
DIJKVERSCHUIVING IN DEN IJPOLDER.
Men meldt uit Amsterdam:
Naar thans bekend is geworden heeft Don
derdagavond in den IJpolder, in de nabij-
heid van de Hembrug, een dijkverschuiving
plaats gehad, waardoor ernstige stagnatie is 1
ontstaan in het opspuitingswerk op het
uitgestrekte industrieterrein ten Oosten van
de Fordhaven.
Deze dijk, die de scheiding vormt tusschen
het op te spuiten terrein en de bouwakkers
in den IJnolder, is door den druk, welke
werd uitgeoefend door het opgespoten zand
en het water uit de Fordhaven, alsook door
het feit- dat hij op een slappen bodem lag,
over een lengte van ruim zestig meter ver
schoven, gelukkig zonder dat persoonlijke
ongelukken zijn geschied. Wel is nogal veel
materieele schade aangericht, o.m. doordat
verschillende buizen, die bij het opspuitings
werk gebruikt worden en een aantal pijplei
dingen zich bij de verschuiving hebben be
geven. Ook de dijk aan het einde van do
Fordhaven is in gevaar geweest, doch da
delijk zijn maatregelen getroffen om de
vernieling daarvan te voorkomen, aangezien
anders een groot deel van het daarachter
liggende polderland onder water zou zijn
geloopen. Het afgeschoven dijkgedeelte heeft
een deel van het er achter gelegen bouwland
verwoest
Onder leiding van den hoofdingenieur van
Publieke Werken, Jhr. Hleemskerk van
Beesd is de strijd tegen het vernielingswerk
krachtig aangepakt.
JEUGDIGE DIEF
Te Vijfhuizen (Haarlemmermeer) kwam de
zer dagen een inwoonster nadat zq eenigen
tijd buitenshuis had vertoefd, tot de ontdek
king, dat er ongewenscht bezoek aan haar
woning was gebracht. Het bleek haar, dat uit
eene tasch, welke in een kast lag, drie brief
jes van f 1 en een spaarbankboekje waren ont
vreemd.
In verband hiermee werd onder hevig ver
zet een 18-jarig jongmenseh uit Heemstede
gearresteerd. De man bekende.
(Voorwaart a)
Even hier het roode potlood
Bij een kleinigheid gezet,
Waar de voortgejaagde lezer
Niet zoo dadelijk op let:
't Is bekend hoe allerwege
Rood z?n knuppelkracht vertoont
Nu de vrij-Colijnsche Welter
Dient te worden weggehoond;
En het mooiste van de actie
Dezer demagogen is,
Dat men tracht nog meer te liegen
Dan er ooit gelogen is;
Nou, dat lukt: ze overtreffen
Zich in domheid en bedrog;
't Is een minder fijn aroma
Dat er opgeurt uit de trog.
Is dat niet wat grof gesproken?
Nee, dat is het zeker niet:
Is 't niet Albarda, die Oorlog
Als de grootste gruwel ziet
Albarda, die Burgenvacht en
B.V.L. venvenscht, vervloekt
Daar hij in die instituten
't Spook van de reactie zoekt*
Die in opgezivollen zangen
Van de vloek der wapens zingt
Heeft zich, als een roode Koning
Met vrijwilligers omringd!
Met een rood goed afgerichte
Zoogenaamde vredeswacht,
Als in Duitschland tegen Hitter
Dapper wordt in 't véld gebracht.
Met dezelfde strijdkreet, „Vrijheid***
Met de vuisten bot gebald,
Heeft voor 't eerst het Roode Leger.
Zich voor Holland uitgestald
Zoo is dan het roemloos einde
Van de roode vredeszang
Grijpen naar het roode vuistrecht
Vit benepen groepsbelang.
(Nadruk verboden.)
LEO LENSm
De landpijler der Hembrug aan de Amsterdamsche zijde moet versterkt worden daar
ze bij de verbreeding van het Noordzeekanaal in 't water komt.
De door de politie in brand gestoken krotten der oorlogs
veteranen onder den glorieuze yi koepel van 't Kapitool van
Washington.
Op het dek van het bergingsschip „Simson", op de plaats waar de
„Niobe" ten onder ging.
de Blaak te Rotterdam demonstreerde een aantal schippers met doeken, waar.
ze hun eischen op hadden geschilderd*
Aan den Hoek kan t ook mooi zijn al woeden er geen stormen en al beulct, de zee de pieren niet. Het in- en uitvaren der schepen is een schouwspel
dat altijd boeit
