VRIJDAG 15 JULI 1932
TWEEDE BLAD PAG. F
BINNENLAND
f -
-
UITVOERING
CRISIS-ZUIVELWET
WAT ZIJ BEDOELT EN HOE
ZIJ WERKT
EEN INGEWIKKELD ZAAKJE.
Vroeger, toen de crisis in de melik alleen
toog maar boter en kaas bracht, en wij nog
Ewaar boomden in jongelingsvereeniging en
ïüngvergadering, zeiden we vaak tegen elkaar
als Leen Bückmann betoogt, dan is dat
klare taal. Duidelijk en begrijpelijk.
Nu waren wij op visite bij den heer L.
Bückmann, regeerings-commissaris voor
de „Hulpverleening aan de melkveehoude
rij" en hij trachtte ons gedurende eenige
,uren te onderrichten over doel en wer
king van de Crisis-Zuivelwet en nu vonden
,we het betoog lang niet helder en over
zichtelijk.
Eerlijk gezegd, we vroegen ons zelf en
anderen af: hoe moeten we daar iets yan
terecht brengen.
Ergo: iedereen begrijpt hieruit, dat het
(een heel ingewikkeld zaakje is en dat de
planmatige productie nog lang niet mee zal
yallen; want de maatschappij reguleeren is
Wel een heel moeilijk ding.
Toch moest hier ingegerepen worden.
[Want ook in het land, dat van melk over
vloeit, kost het geld om te produceeren en
Ide veehouders moesten er niet bij wijze
van spreken, want dan gebeurt het zoo goed
als altijd in letterlijke zin geld op toe
leggen.
Als de koeien het snapten, zouden ze
istaken, doch ze rekenen niet (ze hebben
(daarin ook) nooit examen gedaan) en al kan
'de boer wèl rekenen, hij kan zijn bedrijf ook'
niet staken. Domme menschen kunnen hun
geld in een oude kous wegstoppen; het vee
blijft eten vragen, al wordt de melk voor
yierduiten per liter verkocht en al geeft men
Op een pond kaas een kilo toe.
Goedkoope zuivelproducten is mooi voor
Üe consumenten; maar... er is een grens. Als
de veehouder geen loonende prijs maakt,
moet alles instorten. Dit te voorkomen is
het doel van de Zuivelwet.
Dat lijkt op zichzelf eenvoudig. De regee-
ïing regelt de prijs; zij laat de binnenland-
sche consumenten zooveel voor boter en
kaas betalen, dat uit het fonds een loonende
productie mogelijk gemaakt kan worden en
dan is alles voor elkaar.
Ja, in beginsel is dat juist.
Maar nu komt de uitwerking. En nu ko-
jnen ook de moeilijkheden.
Eerst de ingewikkelde administratie om
Hit boter en kaas zooveel geld te persen, dat
'een behoorlijke bijslag op de melk gegeven
kan worden en dan de kunst om alle neven
verschijnselen te ordenen.
In de eerste plaats
de uitvoer van boter*
Zit daar winst op voor de boeren?
Volstrekt niet. want de positie op de
wereldmarkt is van dien aard, dat zelfs de
kostende prijs voor den Nederiandschen zui-
velboer bij export niet is te bereiken; deze
moet dus steeds verlies nemen. Vandaar hier
overvloed en lage prijzen.
Alle uitvoer stop zetten? Dat lijkt op 't
oogenblik voordeel,iger. Maar hoe zal het
later gaan? Kan men goede klanten, aan
wie geld verdiend is, maar zóó loslaten?
Neen, en daarom moet de export doorgaan.
Zelfs al lijden we er verlies op. We hopen
dat het later terug komt.
Het is onjuist te meenen, dat de buiten
landers goedkoope boter te onzen koste
eten; als wij ze niet leveren tegen wereld-
prijs, koopen Engeland en Duitschland boter
van Denemarken, de Oostzee-landen, Rus
land, Australië en Nieuw-Zeeland en beta
len dan ook niet meer dan de wereldprijs.
Het met de export gepaard gaande verlies
moet worden gevonden in de belasting, die
geheven wordt in den vorm van een be
lasting op botervet, margarine en andere z.g.
spijsvetten en ook op de próducten waarin
deze zijn verwerkt.
Het systeem bedoelt
kunstmatige schaarschte
te verwekken. Bij tarwe, koffie en suiker
wilde men dat ook, maar het lukte niet, om
dat de artikelen boven de markt bleven
zweven. De boter echter gaat in de marga
rine en wordt dus geconsumeerd. Zóó kan
de prijs omhoog gaan en blijft er een over
schot om de boeren te steunen.
De belasting bedoelt n.l. niet verder te
gaan dan de veehouder een uitkeering te
garandeeren, die een richtprijs van 5 a 6
et. per liter gewone melk bereikbaar maakt,
zijnde het equivalent yan de onmisbare pro
ductiekosten.
Het ligt in de bedoeling in de toekomst de
binnenlandsche boterprijs in de groothandel
te brengen op f 1.60 per kg. Die prijs is ook
wel te bereiken.
In 1931 bedroeg onze totale boterproductie
plm. 86 millioen K.G. boter, waarvan wij er
60 millioen K.G. zelf hebben geconsumeerd
en 29 millioen K.G. hebben uitgevoerd. (Er
is n.l. ook buitenlandsche boter ingevoerd).
Voor 1932 wordt het eigen gebruik geschat
op 45 millioen K.G., de productie inclusief
import op 80 millioen K.G., en de export op
20 millioen K.G. Het restant, 15 millioen
K.G., wordt verwerkt in de margarine die
daardoor ook duurder wordt, maar tevens
van beter kwaliteit en voedzamer. (Het
binnenlandsch gebruik van boter zou op
deze wijze in totaal gelijk blijven.
Tevens komt een aparte belasting op mar
garine).
Het heffingssysteem, (dat gepaard gaat
met die toepassing van negen aparte merken
voor boter, voor margarine en weldra ook
voor allerlei eetbare vetten) is in hoofdzaak i
van administratieve aard; doordat het stel
sel der Crisis-Zuivel-Centrale is: belasting
bij de bron, zal het publiek praktisch zeer
weinig van de werking der wet bemerken,
behalve de geleidelijke stijging van den bo
terprijs, die echter nog steeds aanzienlijk
blijft beneden den prijs, die de Nederland-
sóhe verbruiker nog in 1929 voor de boter
betaalde.
Hoe de prijsregeling geschiedt
De prijsregeling zal nu als volgt geschie
den.
Tot heden werd de boterprijs voor den
groothandel vastgesteld door de Leeuwar
der noteering (Vrijdags). In het vervolg
wordt de noteering beheerscht door de poli
tiek der Crisis-Zuivel-wet
De accijns wordt gestort in het Crisifi-
Zuivelfonds en uit dit Fonds worden de zui-
velhoeren gesteund. Zoo zal b.v. aan de boe
ren 1.25 cent per Iitor melk van 3 pet vet
worden uitgekeerd voor die periode van 11
tot en met 30 Juli.
Exporteurs, die boter naar het buitenland
zenden, ontvangen bij den export den
accijns terug. Daardoor zijn zij in staat naar
het buitenland te blijven exporteeren tegen
wereldprijs.
Om te voorkomen, dat er in boter naar het
buitenland wordt gespeculeerd, worden al
leen uitvoervergunningen verleend ten
aanzien van vaste handelsrelaties van den
exporteur.
De prijs van de boter is niet constant,
Wordt ze duurder, dan stijgt ook de prijs
van de margarine. De regeling voor de mar
garine-distributie is zoo, dat de verschillen
de categorieën margarine-gebruikers naar
eigen verlangen worden bediend. (Israëlie
ten. vegetariërs e.a.).
Bij het mengen van boter met margarine
(25 pet boter en 75 pet. margarine) wordt
een zeer strenge controle uitgeoefend in de
fabrieken en meng-inrichtingen. Hoe de dis
tributie zal geschieden van de onvermengde
margarine aan het financieel meest zwakke
deel van onze bevolking, staat nog niet vast.
Evenmin is er reeds een regeling gepro
jecteerd over de wijze, waarop de andere
spijsvetten. die margarine zullen kunnen
vervangen, zullen worden belast.
Hoe goedkoope margarine aan de aller
armsten zal worden verstrekt, zal in overleg
met de consumptiecommissie worden uitge
maakt. Die zal ook bespreken, wat er met
reuzel en olie enz. moet geschieden.
Naar het gerucht loopt, zal de prijs der
Blue Band gelijk blijven en komt de Norma
op 84 ct te staan. Maar het geven van
cadeaux bij de boter zal welhaast tot het
verleden behooren.
Kaas en consumptiemelk
Ook op de kaas (waarover straks meer)
zal een heffing worden gelegd1, die uit den
aard der zaak lager zal zijn dan op de boter
omdat er minder botervet inzit. Het gehee-
le systeem toch berust op het belasten van
het botervet.
De consumptiemelk valt buiten de rege
ling, in zooverre, dat aangenomen moet wor
den, dat als de industriemelk (dat is de
melk, die verwerkt wordt tot boter, kaas
melkpoeder en gecondenseerde melk) in
prijs stijgt, de consumptiemelk automatisch
ook in prijs zal omhoog gaan. Indien dit niet
zoo ware, werd deze melk immers aan de
industrie ter verwerking aangeboden, om
dat dit voor den producent dian loonender is.
Een uitkeering van 1% cent per
K.G. melk.
In verband met het bovenstaande kan het
volgende gemeld worden:
„Met ingang van 10 Juli 1932 zal over alle
tot zuivel- of melk-producten verwerkte
melk door de Crisis-Zuivel-Centrale een toe
slag worden uitgekeerd van een en een
vierde cent (PA ct) per K.G. melk met 'n vet
gehalte van 3 pet. Voor de melk, welke tot
kaas wordt verwerkt, wordt de toeslag ver
minderd met het bedrag der heffing op de
daaruit bereide kaas. Deze toeslag geldt
voorloopig tot en met 30 Juli 1932".
Uit de hierbij gegeven toelichting vermel
den wij het volgende:
Het is gewenscht, dat de betrokken vee
houders weten, dat zij dezen toeslag uitge
keerd krijgen. De consumptiemelkleveran-
ciers vallen buiten de regeling. De prijs
regeling voor de consumptiemelk dient zioh
aan te sluiten en zal zich ongetwijfeld aan
sluiten aan de gewijzigde en voor de vee
houders verbeterde verhoudingen; dit wil
dus zeggen, dat de consumptiemelkprijs in
de periode 10 tot 31 Juli minstens PA hoo-
ger zijn zal dan wanneer op de industrieel
verwerkte melk geen toeslag verstrekt zou
zijn.
De getroffen regeling is op te vatten als
een voorloopige. Indien blijkt, dat het thans
vastgestelde bedrag te hoog of te laag is ge
weest, dan zal zulks met behulp van de vol
gende uitkeeringen gecorrigeerd worden.
Het is te verwachten, dat vele fabrieken
de uitkeering uit eigen middelen zullen voor
schieten. Een verplichting daartoe bestaat
er echter uit 'den aard der zaak niet
Aan veehouders, die zelf de melk venver
ken, kan de toeslag eerst dan uitbetaald
worden, wanneer de gegevens van de ver
werkte hoeveelheden melk, berekend met be
hulp van normen uit de geproduceerde hoe
veelheden boter of afgeleverde hoeveelheden
kaas, via de controlestations ter kennis van
de Crisis-Zuivel-Centrale zijn gebracht
Heffing op botervet
Op het botervet in de onderscheiden zui
velproducten wordt een zelfde heffing toege
past. Deze heffing is voor de boter voor de
week van 10 tot 16 Juli vastgesteld op 42
cent per K.G. d.i. 50 cent per K.G. melkvet.
De heffing op de kaas wordt berekend op
grond van gemiddelde vetgehalten voor de
verschillende kaassoorten, welke in een mi-
nisterieele beschikking zijn vastgesteld en
in de Staatscourant gepubliceerd.
Er is aan de hand van een vrij ingewik
kelde berekening gezocht naar een formule,
waarin wordt vastgelegd, hoe de uitkeering
voor kaas- en andere zuivelproducten bere
kend zal worden, en waardoor de uitkeering
voor die melk en de te heffen reohten op de
geproduceerde kaas beide tot hun recht ko
men. Juridisch is daarvoor deze vorm ge
vonden, dat per K.G. product Wordt uitge
keerd „een bedrag, verkregen door de uit
keering per K.G. melkvet, vermenigvuldigd
met Ï'IOO van het melkvetpercentage van
het product, te verminderen met een bedrag',
gelijk aan den prijs van het merk voor
1 K.G. boter, vermenigvuldigd met een voor
elk product speciaal vastgestelden factor".
De vermenigvuldigingsfactor voor de onder
scheidene producten is officieel medegedeeld
in de genoemde Beschikking van den Minis
ter van Economische Zaken, geplaatst in de
Staatscourant van 13 Juli, welke voor de na
te noemen producten bedraagt;
Volvette boerenkaas 0.111'
Volvette fabriekskaas 0.107
40 4- boerenkaas 0.095
40 -j- fabriekskaas 0.091
30 -}- boerenkaas 0.087
30 4- fabriekskaas 0.063
20 kaas 0.039
Leidsche of Delftsche kaas 0.063
Vet melkpoeder 0.48S
Melkpoeder 0.304
Gedeeltelijk outroomd melkp. 0.202
Magere melkpoeder0.007
Voor zoover de hoeveelheid melkvet, aan
wezig in melkproducten, met zekerheid be
paald kan worden, heeft de Crisis-Zuivel-
Centrale de bevoegdheid van bovengenoemde
normen af te wijken.
ALS GEMEENTEN AANBESTEDEN
MOGEN ZE GEEN PLAATSELIJKE
TOLMUREN BOUWEN
De Gemeenteraad van Dordrecht besloot,
den plaatselijken inschrijvers bij de aanbe
steding van een nieuwe veerboot voor den
dienst DordrechtZwijndrecht een voor
keur van 5 pCt. te geven boven de niet-
inwonende inschrijvers. Daar ook andere ge
meenten deze methode toepassen, is dit be
sluit voor de K. v. K. voor Dordrecht e. o.
aanleiding geweest, een adres te richten,
om. aan verschillende ministers en aan Ged.
Staten van alle provincies, waarin ze ernstig
waarschuwt tegen het optrekken van plaat
selijke tolmuren naast de reeds zooveel
ellende veroorzakende landelijke.
GEREFORMEERDE JEUGDDAG
TE APELDOORN
EEN GESLAAGDE SAMENKOMST
In ,3erg en Bosch" te Apeldoorn heeft
een goed bezochte Gereformeerde Jeugddag
plaats gehad, waarvoor men van alle zijden
uit de provincie Gelderland bijeengekomen
was. Nadat de voorzitter van de Geldereohe
afdeelmg van den Bond van J.V. op G.G-,
de heer D. Timmer, van Nijmegen, een
openingswoord had gesproken, was het
woord aan mevrouw Van Alkemad e
Kwakkel etein, oud-presidente en e>era-
M van den Bond van M.V. op G-G-, die tot
onderwerp had gekozen: „Nieuwe hanen".
Spr. zeide, dat velen van de hedendaag-
sche jeugd geen goed woord willen hooren,
en dat er ook jeugdigen zijn die allle ver
maning van ouderen afwijzen. In onze da
gen zijn er twee moeilijkheden, waarvoor de
jonge mensahen staan: aan den eenen ka.ut
is er een geesit, die de scherpe kanten wil
afslijpen, en aan den anderen kant is er ie
sport verdwazing. Deze nieuwe banen moe
ten wij niet op- Geen nieuwe banen, waar
het de grondbeginselen van leer en leven
betreft. Voor bet overige echter zij alle con
servatisme ons vreemd. Door het nieuwe
moeten wij ons niet laten verleiden en door
het oude als zoodanig ons niet laten binden.
Wij moeten voortbouwen op de beginselen.
Met een opwekking in dien geest eindigde
spr. haar toespraak.
De heer Gosker refereerde vervolgens
over Idealen en Toekomstverwachtingen, en
j BOFFELBIJMEN,
Niet frisch
Vele velosportgenieters,
Fietsers met geplette beurS,
Vliegen in de open armen
Van de plaatjescontroleurs
Die langs veel bereden wegen
Op de drukste punten staan,
Om, nog net ter elfder ure, u
Zondaars aan de haak te slaan'
Zondaars, die een rijwielplaatje
Hebben moeten, naar de wet,
Doch het zóo er maar op wagen,
Hakend naar vacantiepret;
En ze zien hun oud vehikel
Dubbel zwaar fiskaal belast,
Ook al is maar voor één reisje
't Recht van Fiscus aangetast.
Fiscus is een stugge kerel,
Heelemaal geen handelsman: i
Waarom biedt hij nu de plaatjes
Niet voor zomerprijzen an?
Als ik Fiscus was, ik toonde
Meer gezonde koopmanszin:
Juliplaatjes voor een gulden!
Uitverkoop! Pak an! Pik in!"1
Fiscus laat z'n ambtenaren
Liever los op het publiek;
Smokkelen is ontoelaatbaar,
Maar de fietsenvaltaktiek
Is niet frisch en is niet Hollandsch;
Prikkelt meer dan noodig is,
Omdat Fiscus een versteende
Starre wetsbetrachter is.
(Nadruk verboden.X LE_0 LENS*
Ds Th- Dolleman van Aalten over „Jeugd
en Huwelijk". Als laatste spr. voerde Ds J.
R. Gori6 van .Apeldoorn het woord over
het onderwerp „Gouden en koperen schil-i
den", hetgeen spr. deed aan de hand van «ia
geschiedenis van Koning Rehabeam.
Op voorstel van den voorzitter werden aan
Ds Vonkenberg, als stichter van den
Bond van J-V. op G.G., en aan mej. T.
Torenbeek, presidente van den Bond
van M.V. op G.G., gelukstelegrammen ge-i
zonden, benevens aan den beer A. Zij li
et ra, voorzitter van den Ned. Bond vanl
J-V. op G.G. en aan mej. H. S. S Kuyper,
eere-presidente van den Ned. Bond van
M.V. op G.G.
BELGISCH BROOD IN LIMBURG
REGEERINGSONDERZOEK
Een vertegenwoordiger van de Regeering
beeft te Maastricht, en in de omstreken een
uitvoerig oniderzoek ingesteld naar de om
vang van den Belgischen brood-invoer in
Limburg.
'AAN DEN BAND VAN HET BOSCH
S3
De stippellijn geeft de ligging aan van den pas ontdekten goudader in het Great Bear Lake-gebied in
N.W. Canada. Op het kruispunt met de verticale lijn werd het eerst gedolven
Een ideaal vacantieoord
Een nieuwe goudader in Canada
