KOOPT 'N STANDAARDMERK HET EINDE VAN DE HERSTELBETALINGEN HET BEGIN VAN EEN NIEUW TIJDPERK ZATERDAG 9 JULI 1932 EERSTE BLAD PAG. 2 Amerika thans bereid de schalden te herzien De inhoud van hel verdrag van Lausanne Heden plechtige onderteekening VAN LAUSANNE BEGINNE DE VICTORIE Niet de zwartgaJligen maar zij, die, on danks alles, den lichten kant der dingen in liet oog hebben gehouden, hebben gelijk gekregen. Te Lausanne was het gezond verstand „en marche" en niets heeft tenslotte kunnen tegenhouden, dat liet zegevierde over be krompenheid eri chauvinisme. Men moet niet tegenwerpen, dat de staats lieden te Lausanne door de feiten, gedwon gen waren tot handelen in den geest, waar in tenslotte, na veel strijd, de overeenkomst is uitgevallen. Is het juist niet het kenmer kende van gezond verstand, dat het zich aan de werkelijkheid aanpast en daarvan maakt wat ervan te maken is? Ts het denkbaar, zoo zouden wij verder kunnen vragen, dat de mogendheden te Lausanne tot eenzelfde verblijdend resultaat zouden zijn gekomen indien, inplaats van Herriot en Von Papen, Tgrdieu en Hitler of Ilngenberg tegenover elkander gezeten had den en er niet zulk een bezield, vastbeslo ten en geduldig bemiddelaar tusschen die beiden in had gestaan als de Britsche eerste minister MacDonald? Wat te Lausanne overeengekomen en he denmorgen plechtig onderteekend is, komt er op neer, dat de schuld van 34 milliard, die als een looden last moest drukken op twee geslachten van het Duitsche volk, is afgewenteld. De betaling waartoe Duitsch- land zich nog heeft moeten verplichten, in obligaties aan de Internationale Herstel- bank, bedraagt geen twee annuïteiten van de Young-regeling en de uitgifte is aan zoodanige bepalingen vastgeklonken, dat de stabiliteit van het Duitsche economische leven er onmogelijk meer door in gevaar gebrach.t kan worden. Er is ook geen enkel dreigement meer aan verbonden, want wat van deze obligatie-uit gifte niet is opgenomen in het jaar 1947, vervalt automatisch. Dit resultaat van Lausanne is hoogst ver blijdend. alleen reeds omdat het de hoop op betere tijden doet herleven, en voor de an dere vraagstukken, die de wereld drukken een krachtige impuls ten goede kan vormen (wij denken vooral aan de Ontwapenings conferentie, de kwestie der oorlogsschulden en de economische wereldconferentie). Het is ook een doorslaand bewijs, dat ei een nieuwe geest in de internationale poli tiek zich heeft haan gebroken. Frankrijk JjM, op het terrein waarop de conferentie te Lausanne zich 'te bewegen had, tegenovf. de wereld heel wat goed te maken. Door zijn starre houding van twaalt jaren, in den diepsteh grond voortvloeiend uit zijn opzet om Duitschland economisch ten onder te houden teneinde het geen ge legenheid tot militaire herleving te geven, is het de hoofdoorzaak geweest van de drei gende ineenstorting van Duitschland, die heel de wereld in een ongekende crisis heeft gedompeld. Herriot heeft thans getuigd, dat allen concessies hebben moeten doen om tot het bereikte resultaat te komen, al deed hij doorschemeren, dat de grootste concessie door Frankrijk is gedaan. Men zou hierbij kunnen opmerken, dat Frankrijk in welwil lendheid ook zóó ver was ten achter geble ven, dat het wel tot een grootere tegemoet koming dan de anderen verplicht was om op het peil van de realiteit te komen. Het is echter waar: Frankrijk is zeer tegemoet- komend geweest. Wie had kort geleden nog kunnen denken, dat het vrijwel zonder te.-, geneischen zou hebben meegewerkt aan de schrapping van de herstelschulden! Dat Herriot nog niet heeft kunnen toe geven aan 'den Duitschen eisch tot schrap ping van het artikel van het Verdrag van Versailles, dat Duitschland voor den oorlog verantwoordelijk stelt, is licht te verklaren. De financieele concessie is voor het Fran- sche binnenland toch reeds pijnlijk. Terecht is de „schuldleugen" en daarmee het her stel van Duitschland als volkomen vrije natie tot „een volgende étappe" bewaard. Wellicht kan dit in het vervolg van de Ontwapeningsconferentie reeds aan de orde komen. Von Papen heeft de actie voor politieke bevrijding, die te Lausanne niet is kunnen slagen, reeds op het nieuwe programma gezet. Dat hij te Lausanne niet slagen kón ligt voor de hand. wanneer men bedenkt, dat hij in dit opzicht moreel niet sterk stund met zijn eisch. Er was b.v. weinig in te brengen tegen de opmerking welke Herriot tijdens het debat maakte, dat het vel wat zonderling was Duitschland voor vaarden te zien stellen voorde aan- "aarding van de gunst waarom het te Lau sanne kwam verzoeken. De nationaal-socialistische „Angriff" kan nu wel zeggen: dan hadden de Duitsche ge delegeerden maar moeten wegloopen ieder nuchter mensch begrijpt, dat met plompheid en ruwheid niet verder te komen was in zulke teere aangelegenheden. Een ernstige vraag blijft thans over en wel deze, of Von Papen het parlementair zegel op zijn werk zal kunnen krijgen. De menschen met wier „tolerantie" hij Rijks kanselier is, schijnen daar niet toe geneigd te zijn. Het zijn de menschen van „alles ot niets", een stelregel waarmee men in de practijk meestal niet ver komt. Of zal Von Papen ook deze zaak buiten het parlement om willen regelen? Dit kan in- elk geval nog een interessante kwestie worden. Doch laten we ons het hoofd hierover op het oogenblik niet breken en alleen op het groote feit van den dag zien. Van Lausanne beginne de victorie! Nadat de staatslieden te Lausanne Vrij dagmiddag de heistelregelen in groote lij nen hadden vastgesteld, zijn de juristen on middellijk begonnen met het redigeeren van de overeenkomsten. Om 9 uur 's avonds is de plenaire ziting der conferentie in de groote zaal van hotei „Beau Rivage" door Mac Donald geopend met een korte tcespraak, waarin hij zich verontschuldigde, dat bij de voorbereiding van verschillende documenten vertraging 's ontstaan, tengevolge van den zwaren druk, waaronder men heeft moeten werken, daar het noodig is geweest, de werkzaamheden van de conferentie zoo spoedig mogelijk te besluiten, aangezien ook andere plichten de te Lausanne aanwezige staatslieden in hun landen wachten. Men was nog niet met de documenten ge reed gekomen, zoodat de gedelegeerden er niet volledig kennis van konden nemen. Hij stelde daarom voor de conferentie tot ovc." een uur of tot Zaterdagmorgen te verdagen. Bij stemming kozen de gedelegeerden ver daging tót over een uur, zoodat men te tien uur opnieuw bijeenkwam. In deze zitting werden de documenten goedgekeurd. De redevoeringen werden door Herriot in geleid, en waren voor middernacht nog aan den gang. Hedenmorgen 10 uur zou de plechtige slot zitting' van de conferentie plaats vinden. Dan zou het verdrag onderteekend, niet louter geparafeerd, worden. De overeenkomst van Lausanne begint met een politieke verklaring. Hierin wordt er met nadruk op gewezen, dat het een vernieuwing der wereld betreft, waarin het vertrouwen tusschen de volken, hun volledige verzoening en toekomstige samenwerking ingeleid wordt en die een volledig einde maakt aan de herstelbetalin gen; dat deze regeling echter nog niet rijp genoeg is, om een volledige vereffening te bereiken, die een economische en politieke zijn moet en dat tot dit doel ook opnieuw de verplichting bekrachtigd wordt om nooitnaar de wapens te grij p e n. Daarna volgt de eigenlijke overeenkomst welke uit vijf deelen bestaat. 3o. De kwestie van de herstelbetalingen der Oostelijke staten, tot welker regeling een comité wordt ingesteld en het morato rium tot 15 December verlengd wordt 5o. Een resolutie van de economische com missie van Lausanne betreffende de econo mische wereldconferentie. Het eerste gedeelte, dat de overeen komst met Duitschland betreft, is ingedeeld in elf artikelen die de kwestie van de schuld verhoudingen, voortvloeiend uit de conventie van Den Haag en sedert die conventie ontstaan, volkomen regelen. Vastgesteld wordt dat de Haagsche con ventie gewijzigd en geheel vervangen wordt door de overeenkomst van Lausanne. Dit wordt dan in details uiteengezet. De speciale bepalingen met hetrekking tot de Young- en Dawesleening enz., voorzoover zij gehandhaafd moeten worden, worden op gesomd, Daarentegen worden alle overige, onder de Young-overeenkomst en het Hoover-mo ratorium aangegane verplichtingen geannu leerd en verstrekte depots en fondsen te ruggegeven. Zoo wordt het generaal certificaat terug gegeven, dat onder het Hoover-moratorium overhandigd werd en ook het Duitsche gouddepot bij de bank van internationale betalingen en verder worden de verplich tingen van de rijksspoorwegen en de rijks bank enz. opgeheven. Verder kan worden vastgesteld, dat in de overeenkomst opnieuw een absoluut mora torium wordt afgekondigd, d.w.z. een ter mijn, van drie ja^r, wraarbinnen ook onder de voorziene voorwaarden van een emissie- koers van 90 pet. enz de nieuwe rijksobliga ties niet afgegeven mogen worden. Na afloop hiervan treedt een bescher mingsperiode van twaalf jaar in, na beëin diging waarvan de obligaties, die niet afge geven mochten zijn, weer ten gunste van het rijk komen. De financieele regeling bevat, volgens eon ander bericht, nog het volgende: De slotbepaling door Duitschland bedraagt nominaal 3 milliard M. Met het oog op de emissiekoers der obligatie ad 90 pet. be draagt haar waarde evenwel slecht 2.7 mil liard. De slótbetaling geschiedt in 5 pet schuld bekentenissen ten laste van het Duitsche Rijk. De schuldbekentenissen, welke eerst na verloop van het driejarige moratorium zullen mogen worden uitgegeven, worden bij de Herstelbank, welke als trustee optreedt, gedeponeerd. De emissiekoers van 90 pet geldt vooralle obligaties. Een verlaging van den emissie koers kan slechts geschieden bij besluit van een 2/3 meerderheid van den Raad van be heer der herstelbank. De obligaties zullen uitsluitend gebaseerd zijn op het Duitsche crediet, zonder deelne ming van het buitenland. In de ratificatieclausule wordt slechts vóórzien in de ratificatie van het verdrag door de twaalf conferentiemogendheden. Een officieel© Duitsche verklaring. De Duitsche delegatie te Lausanne pühli ceert de volgende officieele mededeelmg be treffende het Duitsche standpunt nopens 't resultaat der conferentie van Lausanne: Na langaiurigen harden strijd hei-.fi Duitschland ter conferentie van Lausanne zijn doel: de terzijde stelling der herstel be talingen, bereikt Met het verdrag is met ingang van 1 Juli 1932 de regeeringsschuld uit hoofde van het plan-Y'oung ad 35 mil liard R.M. vervallen. Dit beteekent de opheffing eener zich over 57 jaren uitstrekkende jaarlijksche betaling, waarvan rond 2 milliard per jaar komen voor de eerste 35 jaren. In de toekomst moet geen enkele herstel betaling van welken aard en in welken vorm ook meer worden betaald. De plaatsing van rijksleeningen op de buitenlandsche mark ten kan slechts geschieden tot een bedrag, dat overeenkomt met de feitelijke betalings capaciteit Van bijzonder belang Is dat, voor zoover het- binnen een termijn van 12 jaren niet zou gelukken, het geheele bedrag op de bui tenlandsche markten te plaatsen, het res* pc rende bedrag zal worden geannuleerd. Met de definitieve opheffing der herstel betalingen is onze onafhankelijkheid in eco nomisch en financieel opzicht volkomen her steld. Hierdoor zijn wij ook ontslagen van de tot nu toe volgens het plan Young be staande verbindingen, in het bijzonder t.a.v de Rijksspoorwegen en de Rijksbank en is onze binnenlandsche souvereiniteit volledig hersteld. Uit een oogpunt van credietpolitiek be teekent de schrapping der herstelbetalingen een nieuwe basis voor het Duitsche crediet. Hiermede is een essentieele voorwaarde na gekomen voor het wederopbloeien van het geheele bedrijfsleven. Politiek beteekent het resultaat der con ferentie van Lausanne de bevrijding uit de kluisters van de herstelbetalingen en het begin van een nieuwe aera tusschen de vol keren. Met de onderhandelingen is de bespreking der! politieke kwesties ten nauwste verbon den geweest. Door talrijke besprekingen tus?chen de leidende politici zijn zij nader tot leen oplossing gekomen. Ons standpunt in aeee levenskwestie van het Duitsche volk is door de onderhandelingen te Lausanne vastgesteld en kan. indien het ook niet dooi alle naties mocht zijn aangenomen, nimmer uit de bespreking verdwijnen. De Rijksre- geering zal zich de door 't verdrag van Lau sanne verkregen vrijheid op buitenlandse!) politiek gebied ten nutte maken om de po litieke kwesties ook verder met de groot-.! mogelijke energie te behandelen. Von Papen spreekt voor de radio. 'jn geheel denzelfden zin heeft Rijkskan selier Von Papen gisteravond voor de radio het resultaat van Lausanne aan het Duit sche volk uiteengezet De rede werd door alle Duitsche zenders uitgezonden. Hij sprak van een drie weken langen zwa ren strijd te Lausanne. Wij ziin zeide hij hard en ontoegeeflijk geweest, omdat wij den grooten nood in Duitschland kenden, wisten, welke verwachtingen 'zoovele werk- loozen koesterden, onze verantwoordelijk heid tegenover 65 millioen mensehen gevoel den en omdat het ons duidelijk was. dat iedere afwijking van onze lijn Duitschland en de geheele wereld nog dieper in het on gelijk zou storten. Vele crisissen moesten te Lausanne over wonnen worden. Dikwijls scheen het, alsol een uitweg bijna niet meer mogelijk was. De gevolgen van een mislukking zouden zoo groot en onoverzienbaar zijn geweest, dat steeds opnieuw de verscheurde draden aan geknoopt moesten worden. De kanselier bracht vervolgens het Duit sche volk dank voor zijn voorbeeldige hou ding in de laatste weken, waardoor de ro- geering den moed en de kracht gegeven is, het doel steeds voor oogen te houden en daanoor te strijden. Zooals dikwijls in de geschiedenis \an het Duitsche volk het ge val is geweest, is ook thans het geloof in een betere toekomst bewaarheid geworden Bij het nagaan van de gevolgen van een mislukking der- conferentie, wees Von Pa- pen er op, dat er nog grooter werkloosheid izou gekomen zijn, met de daaraan verbon den gevolgen voor den financieelen toestand van het rijk, de landen en de gemeenten en een ontzaglijke toeneming van de sociale .spanning in het binnenland, voortduring van de afhankelijkheid van 't buitenland, de mo gelijkheid van sancties en het onmogelijk worden van iedere politieke pacificatie tus- Ischen de twee voornaamste betrokken lan- jden Duitschland en Frankrijk, i De moeilijkheden op het gebied der binnen jen buitenlandsche politiek, die daarvan het gevolg zouden zijn geweest, zouden Duitsch land in een afgrond gestort hebben en de 'schuld voor het mislukken der conferentie Jzou den' ring der ovorwinnaarsstaten om j Duitschland weder hebben doen sluiten. I Na een -psomming van de resultaten der l conferentie, die. reeds in het bovenstaande 'officieele berioht zijn weergegeven, zeide de .Rijkskanselier over de nog voortbestaan de 1 politieke kwesties: J In politiek opzicht beteekent het resultaat ihet begin van een nieuw tijdvak onder de I volken. De laatste krachtsinspanning der Duitsche regeering heeft den zin, onzen vasten wil te toonen voor het economisch herstel van de wereld onze kracht in te span nen, voor zoover onze eigen toestand dat veroorlooft. Doch, aldus ging de rijkskanselier verder, dit spreek ik in 't volle hewijstzijn van mijn hooge verantwoordelijkheid als leider der Duitsche. regeering uit, deze laatste krachts inspanning zal slechts dan zin en waarde hebben, als de verdere gevolgen van de thans getroffen overeenkomsten tot ophel dering leiden van die politieke vraagstuk ken, welke thans nog afbreuk doen aan de rechten van het Duitsche volk. Uit naam van Duitschland kondig ik reeds thans voor geheele wereld de hernieuv aanspraak aan, welke Duitsch land er op maakt om m-t gelijke rechten en gelijke plichten in de geheele wereld behandeld worden. Deze vraagstukken .vooral dat van de schuld voor den oorlog en dat van de vrij heid om ons te verdedigen, moeten door de staatslieden nog uitvoerig besproken worden Al zijn op dit oogenblik alle naties nog niet bereid, onze rechten te erkennen, zoo zijn deze Duitschland betreffende vraagstuk ken thans toch voor de geheele wereld de orde gesteld. Het nieuwe tijdvak, dat thans voor het Duitsche volk begint, de nieuwe herwonnen economische vrijheid en onafhankelijkheid zullen het de Duitsche regeering mogelijk maken, thans ook de politieke vrijheid te herwinnen. Onze weg, die bij de thans verkregen li quidatie van den oorlog begint, zal ons tot vrede en eer leiden. Daarin is de Duitsche regeering het met het heele Duitsche volk Verklaring van Herriot Herriot heeft gisteravond de journalisten ontvangen, aan wie hij een overzicht gaf van het tot stand komen van het verdrag, dat niét iri éeh geest van geweld is ontstaan. De onderhandelingen zijn geheel op den voet van gelijke rechten gevoerd. Herriot wees er op, dat Frankrijk de po litieke vraagstukken uit de onderhandelin gen uitgezonderd heeft willen zien, omdat volgens de opvatting der Fransche delegatie de financieele vraagstukken reeds ernstig genoeg waren, zoodat men zich tot het vraag stuk der schadevergoeding moest beperken. De oplossing van dit vraagstuk beteekent, dat de Fransche burgers meer te betalen zullen hebben. Tusschen het aanbod der schuldeischersstaten van 4 milliard en het Duitsche aanbod van 2 milliard is mén het tenslotte op aandringen van 'MacDonald eens geworden over het gemiddelde van 3 mil liard. De samenwerking tusschen de volken zal door deze oplossing bevorderd worden. De staatslieden hebben zich zeer groote inspan ning moeten getroosten, om tot dit resultaat te komen. Men moet niet vragen wie overwinnaar of overwonnene is Ieder heeft concessies ge daan en de gevolgen moedig aanvaard om de uitwerkingen, welke men van deze over eenkomst verwacht Een symbolisch gebaar. Uit Lausanne wordt gemeld: Herriot omarmde bij het verlaten van het hotel, waar de gedelegeerden vergaderd heb ben een Duitsch en een Fransch jong meisje erklaarde: „Zoo wil ik Duitschland en Frankrijk met elkaar vereenigen." Uit Washington wordt geseind: De Vereen. Staten zullen, met genoegen alle voorstellen van hun Europeesche debi teurs ontvangen en zullen bereid zijn hun eveneens voorstellen te doen tot een her ziening van de regelingen 1 "treffende de oor- logssohulden, verklaarden ambtenaren van het staatsdepartcment. De ambtenaren zijn erover voldaan dat de conferentie van Lausanne tenslotte tot een definitief compromis betreffende de herstel betalingen gekomen is. Men verklaart, dat de regeering der Ver- eenigde Staten thans bereid is, haar belofte te vermelden, om een herziening der schul den te bestudeeren, zoodra de Europeesche mogendheden tot een overeenstemming met betrekking tot de herstelkwestie zouden zijn gekomen. Door het staatsdepartement zijn niet-offi- cieele maatregelen getroffen voor de ont vangst van voorstellen betreffende een her ziening der oorlogsschulden maar het staats departement is er voor, dat de Europeesche staten individueel voorstellen zullen indie nen, want zegt men de politek der Vereenig de Staten is steeds geweest de eischen van zijn vijftien Europeesche schuldenaars allen afzonderlijk te bestudeeren. HET VERDRAG ONDERTEEKEND. LAUSANNE, 9 Juli. De overeenkomst van Lausanne is Zaterdagochtend in de plech tige slotzitting van de Conferentie door de vertegenwoordigers van alle mogendheden, die aan de Conferentie te Lausanne hebben deelgenomen, geteekend. DE GEZONKEN DUIKBOOT. De positie van de gezonken Fransche duik boot Promethée is nu nauwkeurig vastge steld. Zij ligt op 9 mijl ten Noorden van Kaap Levi, in 75 meter water. Mat tern vrij ernstig gewond. Het is gebleken, dat de Amerikaansche Oceaanvliegers Mattern en1 Griffin, die tus schen Berlijn en Moskou vermist werden, nabij Minsk een noodlanding hebben moeten doen, wegens een defect aan de stuur-inrichting. De beide vliegers zijn bij de lading gewond. Hun verwondingen zijn echter niet van ernstigen aard. Het toestel is zeer ernstig beschadigd. Malinofski heeft aan de vertegenwoordigers van de Ossoaviachim opgedragen hulp te ver- leenen en het toestel te bergen. Verder heeft Malinofski de beide vliegers telegrafisch uitgenoodigd naar Moskou te komen. Uit Minsk is een arts naar Borrisof waar de beide vliegers zijn neergekomen, ge gaan om Mattern en Griffin zoo noodig medi sche hulp te verleenen. Het tel. agentschap der Sowjetunie deelt nader mede, dat Mattern by de landing toch vrij ernstig verwondingen schy'nt te hebben opgeloopen. Griffin is er met een paar schram men en kneuzingen afgekomen. DE STAKING IN DE BORINAGE Het werk in de Borinage en in het Centrum bekken wordt hoe langer hoe meer neerge legd. De communisten hebben de leiding. Naar de socialistische leiders, die tot matiging aansporen, wordt niet geluisterd. In een der mijnen te Bergen zijn, daar de pompen ver laten zijn, twintig paarden verdronken. Hier en daar moet de politie, die met gen- damerie versterkt is, met de blanke sabel erde scheppen. Heele optochten stakers trek ken rond om tot stopzetting van het werk te dwingen. De gemoederen worden steeds feller opgehitst. DE VAL VAN KONSTANTINOPEL Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA (95 De verhalen over den wonderbaren groei van het gezelschap waren in 't eerst verma kelijk, müar toen de leden aan hun plaats van samenkomst den hoogdravenden naam van Tempel gaven, keken de geestelijkheid en alle vromen ernstig. Dat klonk in hun oor echt heidensch: Tempel van de Akade mie van Epikurus! Kerk zou beter geweest zijn, dat klonk tenminste Christelijk. Dankbaar voor de toenemende belangstel ling hadden de Akademieleden een bloemen feest aangekondigd, hun'eerste openbare op treden: en groot waren de verwachtingèn, i pgewekt door de bijvoeging, dat zij zich in optocht van hun tempel naar 't Hippodroom zouden begeven. Het feest had plaats op denzelfden middag dat de Vorst van Indiê, uitgeput naar li chaam en ziel, door het bezoek op PIati, rus tig lag te slapen op hot verdek der galei. Ongeveer drieduizend jongelieden namen de<^ aan den optocht, en de totaalindruk was dat alles als onder bloemen bedolven Die bui'ensp righeid werd luide toege juicht Enk-de onrferdee'en werden echter argwanend aanschouwd. Tusschen de ver schillende afdeélingen gingen grnenjes, be kleed met lange gewaden, dragende insig- niën en rookende drievoeten, dadelijk her kenbaar als behoord hebbende aan zekere dubbelzinnige priesterschappen. Ook werd het motto van het gezelschap: Geduld, Moed, Oordeel, te dikwijls en te pralerig rondgedragen. In gouden letters op banieren kon men ze lezen, maar ook in fraaie voor stellingen die de bezadigden bekommerden, want hoewel zij een wereld van goed Ion- den beteekenen, konden zij ook op tienmaal meer kwaad duiden. Met dat al wekte de jeugd der Akademieleden de algemeene belangstelling op. Driemaal deden /.ij de ronde, waardoor de genodigden volop de gelegenheid hadden om alles nauwkeurig op te nemen, en de ernstigdenkenden, die zich niet lieten meesleepen door het nieuwe en fraaie der vertooning, schudden het hoofd, toen zij bemerkten dat het grootste getal der deelnemers uit hnardclooze kna pen bestond, en zeiden tot elkander: Wat moet er van het Keizerrijk wordeh, als deze jongens zóó beginnen! Alsof het verval niet reeds lang voortwoekerde, en alsof ook niet deze hoofdschudders er aansprakelijk voor waren! Aan het einde van den eersten rondgang, toen de secties bii de driehoofdige bronzen sic ig, ".og sU 's n de-, wonderen van het Hippodroom, gekomen waren, traden de dra gers van de drievoeten uit de rij en zetten ze op de grond, waar ze weldra in welrie kende nevelen gehuld waren, juist als zij dat in hun Delphische dagen gewoon waren Dit was zoo stuitend mogelijk voor <le vroomgez inden. Zij-waren dan ook eenparig in hun afkeuring van zulk een onbeschaamd iieid. Honderden, niet alleen tot den geeste lijken stand behoorende,.stonden op om heen te gaan, en -schudden het stof van hun voe ten. Bij den derden omrqegang werden de drievoeten brutaalweg opgenomen en op hun vroegere standplaats teruggebracht. Sergius was zoo gezeten dat hij het leven dig tooneel van het begin tot het einde kon volgen. Zijn belangstelling was natuurlijk gro >t. I-lij was vereerd geworden met een bl] zondere uitnoodigmg' om lid te worden van de Akademie. Hij wist daarenboven precies, wat het doel der vcrceniging was. Zelve zonder God beoogde zij niets anders, dan de ongodsdienstigheid te bevorderen. Hij had er zeer veel over nagedacht sedert De- medes hem het plan ontvouwde en kon bij na niet gelooven (lat menschen met gezond verstand zulk een zondig levensdoel konden kiezen. Indien de Staat en de Kerk om de een of andere reden onverschillig bleven toezien. God toch zeker niet Afgezien van de begeerte om Zich te ver gewissen. van de kracht der Akademie werd Sergius naar het Hippodroom getrokken door den wensch, om zoo mogelijk te onder- 1 zoeken welke plaats Demedes 6/ Innam. Zijn liefde voor den Abt die voortdurend leed droeg om den afgedwaalden zoon, ging on gemerkt over in droefheid om den verloren zoon zelf, en hij begon een plan te beramen tot zijn redding. Hoe heerlijk zou het zijn als hij eenmaal den zoon tot den vader kon brengen, en zeggen: Uwe gebeden en smec- kingen zijn verhoord. Hij is een kind van God geworden! En Demedes was waard dat men iets voor hem deed. Zijn moed, zijn onversaagdheid, zijn vindingrijkheid waren niet alledaagsch. Dat laatste optreden als berenleider bijvoor beeld, wie dan Demedes had zoo iets kunnen bedenken? En dan die plotselinge overgang van berenleider tot aanvoerder eener, boot in de roeiwedstrijd! Toen hij in Nilo's'sterke vuist over den rand van den zeemuur zweef de en de dood hem daarbeneden wenkte, was hij een voorwerp van medelijden en gering schatting geweest; maar Demedes, winnaar van den prijs te Therapia, was een geheel ander persoon. Dit gevoel voor den Griek werd getemperd door een verborgen vrees. Als hij plannen smeedde tegen Lael, wie zou hem dan de vol voering kunnen beletten? Dat hij plannon smeedde kon Sergius zioh niet ontveinzen. Hoe dikwijls herhaalde hij niet het slot 'van het briefje, dat hij na het feest in zijn cel had gevonden. Het gesprek op den zeemuur. aangevuld door het verslag van den schan delijken vrouwenroof, lag hem ook nog te versch in 't geheugen, om gerust te kunnen zijn. Eerst bij den derden ommegang gelukte het Demedes te ontdekken. Tevergeefs had hij hem gezoolit onder de voetgangers en daarna onder de dragers van standaarden en symbolen, maar daar allen met bloemen overdekt waren was het niet gemakkelijk iemand te herkennen. Eindelijk vond hij hem echter. Aan het hoofd van den optocht reden acht van het hoofd tot dé voeten gewapende jon gelingen. Demedes vooraan. Helm, borsthar nas, schild, lans, boog, alles was begraven onder bloemen, en slechts af en toe ver raadde een flikkering het stalen onderkleed. De paarden waren met een dekkleed omhan gen, dat tot den grond reikte, maar noch de kleur, noch de stof van het kleed liet zich bepalen, zoo geheel was het met guirlandes van groen en bloemen behangen. De versiering verhoogde de gratie van be rijder of paard niet, maar rijk was ze zeker. Te paard kon men niet van Demedes zeg gen, dat hij klein van .gestalte was; hij ge leek meer forsch en breed, zoodat Sergius hem niet herkend zou hebben, als hij niet met open vizier had gereden en zijn gelaat had opgeheven, waardoor het duidelijk zicht baar was. De monnik kon een uitroep niet bedwin gen, niet alleen omdat hij gevonden had wal hij zocht, maar vooral omdat hij hem in de voorhoede zag,.en.bij gevolg bogrecn dat.hii die de eerste plaats bekleedde bij den op tocht, ook de opperste priester in den tem- p 1 moest zijn. Van dat oogenblik zag Sergius niet veel meer van het feest. Hij zag slechts Demedes. Hij vergat het ergerlijke van de eerbewijzen aan de bronzen slang. Hij dacht slechts aan den armen vader van een zoo diep verdor ven zoon. De laatste ommegang was geëindigd. Het hoofd van den schitterenden stoet naderde den uitgang. Daar stelden de ruiters zich op om de broederen te laten defileeren. Het was reeds laat in den middag. Sergius lette alleen op Demedes. Hij zag hem den ruiters het toeken geven, hij zag hen de lijn vormen en de eerste secties langs hen henen gaan... toen gebeurde iets dat op 't oogenblik niet bijzonder belangrijk scheen, maar een wei nig later vol beteekenis werd. Aan de binnenzijde geleek de noort op een zeer hooge. mnnr smalle portiek, ged-a^cn door slanke zuilen. Boven die portiek ver toonde zich eensklaps een man, die een be weging maakte als wilde hij naar beneden komen. Het gevaar aan liet afdalen verbon den trok alle oogen tof hem. Demedes zag op en reed snel naar de plaats, waar de waaghals moest neerkomen. Dp cms'andprs nrezen den ion^cn aanvoerder om zijn edel moedige opwelling, maar vlug uk een aap, volkomen meester van al zijn spieren en ze- nuwpn, trrcen de acrobaat een der nMarpn en liet zich' op den grond glijden. Een da verend anr.i?ro<s beloonde dert kunstenma ker. (Wordt vervolpd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 2