BETEEKENT
KWALITEIT
Spionnage in den grooten oorlog
VERSCH GEKARND
L 0 cl per half ponds pakje
VRIJDAG 1 JULI 1932
WAT ER TE ZURICH TIJDENS DEN
OORLOG VOORVIEL
vin x)
Den normalen bewoner van een der landen
die aan directe deelneming aan den oorlo-
ontjcwamen, schijnt het bijkans ongeloof lij!
te vernemen wat er gedurende den oorlogs
tijd op het neutrale, dus onschendbare ge
bied is voorgevallen. Vermoedelijk zal geen
der oorlogvoerende partijen dit verontschul
digen, anders dan met een beroep op het
geen.... de tegenstander deed. De ligging
zoodoende van Zwitserland, veel meer dan
Nederland tusschen de oorlogvoerende
partijen ingeklemd, veel meer door zijn
Fransch en Duitsch sprekende gedeelten in
twee kampen gescheiden, was weinig aange
naam. Men kan er dan ook zeker van zijn,
en verhalen van ooggetuigen bevestigen dit,
dat de Zwitschersche politie gedurende ge-
heeLden oorlog een ongewone waakzaam
heid aan den dag heeft gelegd. Wat intus-
scjien niet wegneemt, dat zoowel Genève als
Luzern, zoowel Bern als Zurich
centra van splgpnage
wfren, waarheen de boden naar de verschil
lende landen gingen en vanwaar zij kwamen
centra ook in dien zin, dat schijnbaar on
schuldige persoonlijkheden er met de groot
ste en blijvende aandacht werden gadege
slagen.
Men denke maar eens aan dat treffende
vefhaal van het schijnbaar vreedzaam uit
ziend echtpaar, de man van Engelsche af-
koinsW de vrouw van Duitsche, die in een
eenvoudig hotel te Luzern verblijf hielden en
de draden van de Duitsche contra-spionnage
in geheel die omgeving in handen hielden.
Totdat zij door een bekwaam agent van de
Intelligence Service op een dwaalspoor wer
den geleid, cn de man zich, in een onbeg-ij
pelijk go. (1 vertrouwen, naar Engeland be
gaf, vanwaar hij nimmer tot zijn vrouw is
weergekeerd; men denke ook maar eens aan
wat zich aan voorgeschiedenis van defaitis
me, voor Frankrijk bestemd, in Zwitserland
heeft afgespeeld. En men zie er aan den
eqnen kant de ligging van Genève, bijkans
tegen Frankrijk aanleunend; aan den ande
ren kant die van Ziirich, zoo gemakkelijk
vanuit Duitschland bereikbaar, maar eens
op aan.
Het is zelfs de vraag of niet verschillende
personen, in dienst van de spionnage, zich
iri een dergelijke stad nauwelijks veilig gt
voelden. Handige ontvoeringen zijn te allen
tijde mogelijk gebleken.
Men zou geneigd zijn datgene wat van
zoodanige spionnageverhalen tot ons komt,
als pure fantasie te beschouwen, wanneer
het niet met zoo absolute zekerheid, met het
aanwijzen van personen en adressen werd
.vermeld.
Te Zürich heeft de spionnagedienst van
de geallieerde landen geheel een drukkerij
ingericht, waar zoogenaamd valsche num
mers van een vooraanstaand Duitsch blad,
als hpedanig de „Frankfurter Zeitung" werd
gekozen, werden vervaardigd. Het was aan
den geallieerden spionnagedienst ter oore
gekomen, dat vanuit een Zwitsersche fa
briek, zeer nabij de grenzen gelegen, munitie
zendingen, die natuurlijk niet veroorloofd
waren, plaats hadden. Dit geschiedde onder
dekking van groote palkken couranten, die
natuurlijk slechts de vlag voerden voor deze
bedenkelijke lading. Het heet, dat men er
ven den kant .van dezen dienst -niet tegen
opzag, om
geheel de fabriek In de lucht te
doen springen,
welke ontploffing, als waarschuwing be
doeld, echter slechts korten tijd hielp.
Ophieuw gingen deze zendingen voort en
toen besloot de geallieerde dienst om er
gebruik van te maken door schijnbaar echte
Duitsche couranten, die intusschen een de-
faiüstisdhen inhoud hadden, naar binnen te
smokkelen. Met behulp van bewame jour
nalistieke adviseurs worden valsche num
mers van de „Frankfurter Zeitung" gezet,
gedeeltelijk met juisten, gedeeltelijk met on-
juisten inhoud, en het zijn deze nummers,
waaivan foto's ter beschikking staan, die in
vrij groot aantal aan de Duitsche bevolking
in handen werden gespeeld, en waarin Duit
sche berichten over overwinningen werden
x) VII stond in ons blad van 8 Junï.
omgezet in nederlagen. Niet minder dan 22
clerïoUjke nummers van de „frankfurter
Zeitung" zijn op deze manier gedruis, m
verscheneneigenaardig is het, dat, niet-
tcenstaande Je oplage van deze nummers
niot zoo heel gerief was, een volledige serie
ervan, wellicht slechts in een enkele biblio
theek en vermot-'elijk in' de archieven van
de Intelligence Sendee in Downing Street
is terug te vinden
Dat men en dit volkomen wederzijds
niet opzag tegen de ergste maatregelen,
bewijst de diefstai, die ten nadeele van den
Oostenrijkschen Consul-Generaal te Zürich
werd gepleegd. Men wist natuurlijk heel
goed, dat in handen van dezen Consul-Gene
raal belangrijke geheimen waren. Om het
nu mogeink te maken hem deze te ontfut
selen, werd
een inbraak met diefstal
beraamd. De Consul-Generaal werd geduren
de enkele uren van zijn bureau verwijderd;
een nagemaakte uitnoodiging van een der
militaire attachés van het Oostenrijksehe
gezantschap te Bern bracht hem op een
bepaald uur in het Hotel Baur au Lac, waar
de telefonische boodschap van den bewusten
officier reeds was ontvangen, dat hij zich
eenigszins had verlaat
In dienzelfden tijd waren de mannen van
de Intelligence Service aan den gang, zulks
onder leiding van den in het burgerlijk
leven als eerwaardig groothandelaar in
zijden artikelen fungeerenden bewoner van
de Usteristrasse. Een Italiaansch mede
werker was op het spoor gekomen van een
nieuwe vinding voor het verbreken van
sloten. Met den portier van het consulaat
had men niet zoo heel lang moeite; in den
korten tijd, die ter beschikking stond, werd
geheel de brandkast leeg gehaald, en vond
men een lijst van Jtaliaansche spionnen, die
in Oostenrijkschen dienst werkten, de bewijs
zen van het complot dat de „Leonardo da
Vinei", een der grootste kruisers van de
Italiaansche vloot tot zinken had gebracht
en tal van belangrijke gegevens betreffende
Oostenrijksehe spionnen in Zwitserland. Het
was goed, dat met spoed werd gewerkt,
want toen de Consul-Generaal bijkans twee
uren vergeefs op zijn militairen vriend had
gewacht, king er plotseling een schok
van wantrouwen door hem heen. Dringend
belde hij het Oostenrijksehe gezantschap in
Bern op, en vernam daar van den officier
zelf, dat hij in Bern was en dat er van een
uitnoodiging zijnerzijlds geen sprake was.
Geen tijd verliezende, ging de Consul-
Generaal in allerijll naar zijn bureaux terug;
vond deze geheel overhoop, de brandkast
open. In een oogwenk begreep hij de ver
antwoordelijkheid, die men op hem zou
leggen; de schande, waaraan hij werd over
geleverd, en het snelle besluit nemende, dat
in die dagen een ieder voor oogen moest
staan, nam hij een revolver uit zijn bureau
en schoot zich «door het hoofd. Het schot
was nog niet in de verte weggestorven of
reeds kwam de Zwitsersche politie, door
den portier van het Consulaat gewaar-
schufwd toesnefllen omvast te stellen dat
zij het spoor der inbrekers zoo goed als
zeker niet zouden kunnen vinKiën. En dc
groothandelaar in zijden artikelen in de
Usteristrasse ging door zijn agenten uit de
verschillende deelen van Zwitserland en
het buitenland te ontvangen en zette steeds
opnieuw zajn onschuldigst denkbare gezicht
Een ongelukkig telefoongesprek.
Een anderen keer beraamde de Intelli
gence Service in alle kalmte een diefstal in
het postkantoor te Bern. Men bégrijpe het
goed: de Intelligence Service bleef als
altijd op dien achtergrond; de agent, die
de orders van den dienst uitvoerde, werd
van valsche Amerikaansche papieren voor
zien en zou, werd hij gesnapt, bekennen,
dat het hem om aangeteelkende zendingm
met geldswaarde te doen was. Maar hij
slaagde buitengewoon gemakkelijk in de
hem gegeven opdracht, ziulks tengevolge
van mindere waakzaamheid van het perso
neel. En zoodoende kon worden vastgesteld,
dat eep zekere Jean Guillaume Metz oogen-
schijnlijk een kamerdienaar zonder mesr,
die zijn heer van twijfelachtige afkomst
naar Biarritz was gevolgd, en die een iet
wat on/voorzichtig telefoongesprek had ge
voerd, een schakel van verbinding vormde
tusschen die Duitsche spionnage in Spanje
en in Zwitserland. Via Frankrijk, en dit in
vollen oorlogstijd, gingen en kwamen de
berichten, en wellicht zou dit nog langen
tijd zoo zijn gegaan, indien niet dit onge-
WAT BROEIT ER IN
DUITSCHLAND
BEIEREN EN HET RIJK
(Van onzen Duitschen correspondent)
De Beiersche staatsregeering geniet over
het algemeen bij haar onderdanen weinig
populariteit. In dezen staat Beieren niet
alleen. Ook in de meeste andere Duitsche
landen hoort men de bevolking tekeer gaan
tegen hen, die voor een bepaalden tijd het
staatsbeleid in handen hebben. Op zichzelf
is dat niet zoo heel erg en meestal verklaar
baar: sedert eeiiige jaren komt 't er voor
iedere regeering immers op aan, den alge-
meenen nood zoo goed en zoo kwaad moge
lijk te verdeelen en er zorg voor te dragen
dat niemand tegen haar regeling meer op
poneert, dan de staat kan verdragen. Een
minder gelukkige verdeeling van de onder
linge zorgen draagt er vaak toe bij, dat de
sympathie voor een bepaalde regeering iot
het nulpunt daalt Bovendien komt ds
staatsburger, die zich in zijn objectiviteit
niet door fanatieke partijpolitiek laat beïn
vloeden, somtijds tot de gewaarwording, dat
er tegen den toenemenden nood weinig
doelmatige maatregelen zijn getroffen; een
reeds lang voor wenschelijk gehouden her
vorming van het bestuursysteem laat op
zich wachten; de economische maatregelen,
welke de onzinnige tegenspraak tusschen
gebrek en overvloed in het eigen land bin
nen bepaalde perken brengen, blijven uit
Geen wonder, dat de moedeloosheid hier bij
velen overgaat in vertwijfeling en de agita
tor. die va® deze omstandigheden handig
gebruik maakt, grooten toeloop krijgt
Verspeelde sympathie teruggewonnen.
De Beiersche staatsregeering heeft den
laatsten tijd weer wat van de door haar
verspeelde sympathie teruggewonnen en
wel door haar systematisch vasthouden aan
het uniformverbod. Daar komt nog bij, dat
het oer-Beiersche gemoed graag overhoop
ligt met de „Saupreussen", speciaal met de
lukkige telefoongesprek, dat natuurlijk af
geluisterd werd, had plaats gehad. Op een
bepaald punt op de Spaansche grens gingen
de boodschappers over; de documentor,
werden naar de Duitsche spionnage-cen-
trale te Barcelona gebracht en vandaar via
Zweden in Duitschia.fd geïntndu< errd. 0.'
wel, zij kwamen uit Spanje en gingen via
Frankrijk naar Zw;'tserland op even ge
vaarlijke en avontuurlijke wijze.
De diefstal in het postkantoor te Bern
bracht de Fransche veiligheidsdienst op het
spoor van den Argentijn, te Marseille ge
vestigd, die blijkbaar loerde op den onder
gang van den Franschen kruiser „Kléber".
Maar met spoed werd hij gevat, door den
krijgsraad ter dood veroordeeld, welk von
nis als zoovele andere, bij het kasteel van
Vincennes werd voltrokken. De verrader
troostte zich met het feit. dat hij Argentijn
was en dus zijn vaderland niet had ver
raden.
Een praatzieke huzaar.
Met dit resultaat niet tevreden, werkte de
Intelligence Service verder teneinde den
overgang over de Spaansch-Fransche gren
zen op het spoor te komen. De agenten
van den dienst troffen in Tarbes een praat
zieken huzaar aan, dielniet alleen duidelijk
te verstaan gaf, dat hij van plan was te
deserteeren, maar die zelfs den wveg ver
klapte, waarlangs de ontvluchting zou
plaats vinden. De mannen van de Intelli
gence Service posteerden zich op dien weg,
maar eep irgewè\dig onw.eer maakte het den.
spionnen mogelijk te passéeren zonder dat
zij het bemerkten. Zij gingen hen na, doch
toen zij hen inhaalden waren zij redds op
Spaansch gebied. Echter, er was nog geen
douanepost, en de geallieerden ontzagen
zich niet op de Duitsche spionnen een hevig
geweervuur te openen. Dat leidde tot ette
lijke slachtoffers, die van hun kostbare
documentenschat wedden beroofd. Niet min
der dan 50 geheime fotografiën van het
Fransche front vielen de Intelligence in
handen, modellen van het nieuwe gasmas-
ker, van de nieuwste mitrailleurs, en tevens
geheel een serie van gewichtige diploma
tieke documenten.
De praatgrage huzaar ontmoette voor den
krijgsraad de mannen, met wie hij zich in
de herberg te Tarbes zoo aangenaam had
onderhouden, opnieuw. Hij werd voor zijn
verraad met den kogel gestraft en hij
stierf zonder ook maar een oogenbü'k be
rouw te hebben getoond.
„Berlinem". De diepere oorzaak van zijn
verzet ligt in een eigenschap, die speciaal
door ons volk kan worden begrepen: de
Beiersche staatsburger laat zich niet graag
onnoodig uit zijn „Königlich hayerische
Ruhe" brengen, wenecht zijn rust niet ge
stoord te zien door het demonstreeren en
marcheeren van geüniformeerde politieke
groepen en partijen. Niet slechts de Beier-
sche volkspartij en de van haar afhanke
lijke socialisten, het overgroote deel der
Beiersche bevolking vraagt zich af, waarom
in een tijdperk van interne spanning en ver
deeldheid de straat voor zulke bedenkelijke
doeleinden moet worden vrijgegeven? Het
feit, dat de opheffing van het S.A.-verbid
over gansch Duitschland aanleiding gaf tot
bloedige vechtpartijen tusschen de natio-
naal-socialisten, communisten en andere re
volutionairen, was voor de Beiersche regee
ring, die uit bittere ervaring weet, wat een
„Putsch" beteekent, gegronde aanleiding
zich tegen de maatregelen van de rijksregee
ring te verzetten.
München bezit het circus Krone, dat niet
zoozeer door de halsbrekende toeren van
acrobaten en geregelde bokswedstrijden als
wel door de vergaderingen der nalionaal-
sooiailasten tot ver buiten Beieren bekend
heid geniet. In München bezoekt men met
gemengde gevoelens het Hofbrauhaus, waar
von Kahr in 1923 tegen wil en dank ja
moest zeggen op alle eischen van Adoll
Hitier en ondanks het mislukken van dezen
veldslag, nog wel onder medewerking van
generaal Ludendorff, werd in München het
Bruine Huis neergezet als een blijvende
herinnering aan de heldendaden va® Adolf
Hitler en zijn generalen staf.
Het optreden van Hitler
In het stampvolle circus Krone riep de
leider der machtigste partij pas dezer da
gen zijn geestdriftige toehoorders toe: „Ik
weet, S.A. en S.S. mannen, hoe het in jullie
harten brandt, ik zie jullie gebalde vuisten
en weet, dat jullie allen denkt: wij behoe
ven eleaht6 toe te grijpen, om onze tegen
standen® te verpletteren! Maar ik weet ook
dat cLit reoht ons nog ten deel valt, wan
neer de staetsmaoht is weggespoeld, dan zal
het onze taak zijn, deze etaatsautoriteit te
heratellen! Wij zullen hard en snel hande
len; Ik wensch dezen strijd niet Laat ook
onze tegenstanders zulk een 6trijd niet wen-
sohen en moge het rijk kracht bezitten, hem
niet noodzak edfjk te maken!"
Met zulke zinewendingen zweept Hitier
sedert tien jaar zij® aanhangers op tot
razernij, maar hij vergeet, dat revoluties in
den regel haar organisatoren hebben weg
gespoeld!
Berlijn vodgt met toenemende spanning
den gang van zaken in Beieren. Hier vond
de uitvoerige brief, die doo den minister
president Held aan Von Hindenburg werd
gezonden, algemeene instemming. De rijks-
president tot wien Held steeds in vriend
schappelijke relatie 6tond, heeft dit schrij
ven persoonlijk beantwoord en men kan
aannemen, dat het aan duidelijkheid voor
dat van Held niet onderdoet Hindenburg
,zail stellig alles doen, wat binnen zijn ver
mogen ligt, om een conflict tusschen de Zuid
Duntedh-e staten en het rijk te verhinderen,
tevens zal hij er den nadruk op gelegd héb
ben, dat de rijkeautoriteit door alle staten,
dus ook door Beieren, ndet aangetast mag
worden. Zelfs het feit, dat de Beiersche
.landdag het beleid van Held met groote
meerderheid heeft goedgekeurd, zal aan
deze zienswijze van Hindenburg weinig ver
anderen.
Wat zal uit dit alles voortvloeien?
Men kan begrijpen, dat Hdtler het prestige
zijner partij en zijner persoonlijkheid voelt
aangetast door het energiek optreden van
dén Beieradhen premier: dicht in de buurt
van het Bruine Huis zetdlt een zijner felete
tegenstanders. Voor zijn SA.- en S-S.^man-
nen was dat een gegronde reden, de ven
sters van Held6 woning met steenen te
bombardeeren. Voor Dr Goebbels wa6 het een
eereede aanwending, in het Berlijnsbhe Sport-
palaet woeste bedreigingen tegen Beieren
de zaal in te smijten. De taal der nationaal-
socialistische organen wordt met den dag
uitdagender en wie de Duitsche volksaard
niet goed kent, drie krijgt den angstaanja-
ge nden indruk, dat men in Duitschland
vlak voor een bloedige omwenteling staat.
Reeds ziet men Hdtüer door het Brandenbur
ger Tor marcheeren en houdt men het ndet
voor uitgesloten, dat Hindenburg het Ber-
lijnsche Babyion verlaat, om zijn toevlucht
in Hannover te gaan zoeken. Nam niet de
voormalige kroonprins de vorige week in
Periebeng een Staalhelm-parade in volile
ZIJ KON HAAR HAAR NIET KAMMEN.
Verlamd door rheumatfek.
„Twee jaar lang leed ik aan rheumatiek
en verleden jaar om dezen tijd werd ik 10
weken bedlegerig. Mijn handen en armen
waren het ergst aangetast. Ik kon er niets
mee doen. Ik kon mij niet wasschen of mijn
haar kammen; dat moest allemaal voor mii
gedaan worden. In 't begin van dit jaar be
gon ik met eiken morgen Kruschcn Salts
te nemen en het doet mij genoegen te kun
nen zeggen, dat ik nu weer heel goed hen
en in staat mijn huishouding te doen. ter
wijl ik in het slechtste weer uitga zonder
dat het mij schaadt". Mevr. P. K.
Rheumatiek wordt veroorzaakt door een
teveel aan urinezuur in het lichaam. Twee
bestanddeelen in Kruschen hebben het ver
mogen urinezuur op te lossen, zoodat het
dan gemakkelijk uit het lichaam kan wor
den verwijderd. Andere bestanddeelen in
Kruschen helpen de natuur dit opgeloste
urinezuur door de ingewanden en nieren te
verwij deren. Weer andere ingrediënten
voorkomen het gisten van het voedsel in de
ingewanden en voorkomen daarbij niet al
leen de vorming van urinezuur, doch ook
van andere onzuiverheden die het bloed ver
giftigen en den weg vrij maken voor ver
scheidene ziekten.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten k f 0.90 en
f 1.60 per flacon. (Adv.).
uniform af en hoort men niet verteilen, dat
de voormalige keizer een kapitaal bedrag
voor de Hitl-er-partij beschikbaar zal ©tellen,
wanneer Hitier hem toestaat, zich. in Coburg
metterwoon te vestigen?
Het i© geen geheim meer, dat Hitlier tij
dens zijn besprekingen met jhr Von Gayl
den staat van beleg heeft verlangd, in geval
de Zuid-Duitsohe staten zich tegen de op
heffing van het unifoimverbod blijven ver
zetten. Uit begrijpelijke overwegingen werd
deze eisch door Von Gayl van de hand ge
wezen. ZuLk een staat van bèleg zou juri
disch gemotiveerd moeten worden door ar
tikel 48 van de grondwet, maar hoe kan
men zich op dit artikel beroepen, wanneer
even tevoren noodverordeningen verschij
nen, welke hierop gebaseerd zijn?
Wurtenberg, Baden, Saksen en een deel
van Pruisen en Hessen zijn 't met München
eens: de opheffing van het uniform verbod
is voor Duitschland een ramp. De voorgeno
men opheffing van het demonstratieverbod
zal de strijdlustigheid der extremen bevor
deren. Een noodverordening, welke van de
protesteerende Zuid-Duitsche staten gehoor
zaamheid verlangt ten opzichte van het rijk,
zal deze interne wanverhoudingen eerder
erger dan beter maken. Zal men in Berlijn
ter twaalfder ure misschien nog gewaar
worden, dat het voor ganeoh Duitsdhiland
beter is, naast den rijksweensoldaat en den*
agent van politie geen geüniformeerden
Duitschei- vooralsnog te dulden? Zal de
rijkeregeering Von PapenVon GaylVon
Schleger nog bij machte blijken, aan zulk
een doortastende maatregel de noodige
kracht bij te zetten?
Radio Nieuws.
VRIJDAG 1 JULI
Cooo.ru»
Hilversum VARA: So)isten*wi«Ut
i KRO: Orkest
W a- -
Londen R.: Orkest
Parljs-E If f e I: Omroep-ortteat
Da ven cry: Militair orkest
Huizen KRO: G-r&moXoo&niUSiak
Hilversum VARA: Grawofooonm*ttk
L.iioieo, Catu.u»,
Hut zen KRO: Causerie over Valkeafcut*
Huizen KRO: LwxJ- en tumkftu*-
HuTzen KRO: „Verkoopster*, verkeopere
H il ve r sum VPRO: „Likerssd relUfleu*
IPRO: Cursus „Oud-Tls-
iren"
Politie- ea P»ri»»H«ïtll
Hulzen KRO: PoUtleberlctoten
I Huizen KRO: Persberichten
Hilversum VPRO: Persberichten
Hllv
l Hllv
Hu iz
ZATERDAG 2 JULI
Coooertent
sn KRO: Morgencont
12.20 Kal
undborg: Strijkorkest
en try: Orgelconcert
zen KRO G-ramofoonmuxiek
versum VARA: Trio Brookhouee
v e r 9 u m VARA: Trio
versum VARA: Kinderkoortje
sen HIRO: Gramofoonmuniek
zen HIRO: Gramofoonmuzlek
v e r e u m VARA: Huismuziek
zen HIRO: Gramofoonmuzlek
ilgswusterhausen: Concert
ïersum KRO: Gramofoonmuzlek
gen berg: Veaperooncert
zen KRO: Gramofoonmuzlek
i.rsum VARA: Volkslieden
R.: Cor
l Hllv
KRO:
rroolSJke
i VARA: Beo te Avond
KerkJleosten. •\U,
10.00 Hilversum VPRO: Morgenwijding
Lezingen, Cnranesen tah
16.30 Hulzen HIRO: „De practljk der diepen-
bescherming
18.10 Huizen KRO. Weekoverzicht
18.30 Hilversum VARA: Literair halfuurtje
19.10 Huizen KRO: Onder de Eskimo's
KiDternartjei ett»
Politie- en Perz barl«ht««
e n KRO: Politieberichten
e n KRO: Politieberichten
KAPITEIN KLAKKEBOS GAAT NAAR AMERIKA
39. Maar door het mooie uitzicht, dat hij
gedurende zijn luchtreis had, was hij gauw
over den eersten schrik heen. En toen hij
eindelijk boven aankwam, over den rand
keek en daar zijn oude vrienden weer zag,
was hij den koning te rijk. „Kiekeboe!" riep
hij „daar ben ik weer!" Net had hij evenwel
kiekeboe gezegd, toen hij opeens aschgrauw
van schrik werd. Want daar kwam opeens
de heer weer aanhollen!
40. Brr! De professor en de jongens lieten
één, twee, drie het touw los en holden weg.
En daar hing de arme kapitein nu, zich
doodelijk benauwd vastklampend aan den
rand van den vreeselijken afgrond, terwijl
de beer hem grommend aan stond te gapen,
elk oogenblik gereed om hem te verslinden.
„Ik ben benieuwd hoe lang ik dat onthoud!"
dacht de stakker sidderend. Langzaam ma*r
zeker voelde hij de aarde onder zijn vingers
losraken en afbrokkelen
(Wordt Maandag vervolgd).
blue
banq
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS .WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
!(89
L Met Haar en zijn
gansche gevolg ging hij naar de loofhut,
waar de Boeddha zat en zwoer dat de we
reld geen vrede zou vinden, en daar verzocht
hij den Boeddha, en dreigde hem met behulp
van een legioen duivelen... De dochters, zoo
lezen wij, werden tot straf veranderd in
oude vrouwen en de demonen vermochten
niets hoe vermoeid zij ook waren... en Mara
vlood tandenknarsend, terwijl de Boeddha
zachtkens rustte onder een regen van hemel-
sche bloemen.
De Vorst zag de vergadering rond en zedde:
Te oordeelen naar mij zei ven zal er wel niet
één onder u zijn, of hij denkt aan den tekst:
Toen werd Jezus door den Geest geleid in
de woestijn om verzocht te worden door den
duivel en aan dien anderen tekst: Toen
ging de duivel van hem uit en de engelen
kwamen en dienden hem. Waarlijk, Heer,
was niet de Geest dezelfde Geest, en zorgde
hij niet in beide vleeschwordingen voor zich-
zelven?
Nu zocht de Vorst een andere zinsnede in
de ról, en spitste onderwijl de ooren, of hij
ook iets kon opvangen. De toehoorders haal
den diep adem en rustten van hun ingespan
nen luisteren. Toen snrak de Keizer: Ik bid
u, Vorst van Indië rust een weinig. Dit is
een zeer vermoeiend werk voor geest cn
lichaam beide. Met het oog daarop liet ik
Ververschingen gereed maken voor u en
de?e mijn andere gasten. Is dit niet het
daarvoor geschikte oogenblik?
De Vorst boog eerbiedig en antwoordde:
Waarlijk, Uwe Majesteit heeft een koninklijk
hart; maar ik bid u, doe mij de gunst en
hoor mij aan, totdat ik dit punt zal afge
handeld hebben. Daarna wil ik zeer gaarne
van uw goedheid gebruik maken, om als dat
afgeloopen is, en uw geduld en welwillend
heid zulks toelaten, mijn rede te hervatten
en ten einde te brengen
Zooals gij wilt Gij boeit ons zeer. Maar
als deze mijn woorden geen weerklank vin
den in de harten van alle hier aanwezigen,
dan staat het hun vrij bij de pauze heen te
gaan.
Bij deze woorden wier hij een koelen blik
op den staanden monnik.
Deze hief als eenig antwoord het kruis
beeld nog meer omhoog.
De Vorst, die inmiddels de zinsnede ge
vonden had, vervolgde: Het zou mij niet
passen, Heer, den schijn aan te nemen alsof
ik u onderwijzen wilde, u, en dit gezelschap,
zoo ervaren in do Evangeliën, vooral in de
dingen die de Gezegende der latere Vleesch-
wording, Christus, gesproken heeft. W
weten allen dat de Geest, voor wien hij zoo
wel woning als mond was, op aarde kwam
om de mensehenereld te redden van zonde
en hel. Wij weten ook wat hij van haar
eischte. Datzelfde deed de Boeddha. Hoort
wat hij tot zijn discipelen zegt: Ik zal u een
weg van Waarheid leeren, de Spiegel der
Waarheid genaamd. Als een uitverkoren
disaipel dien bezit mag hij yan zichzelf voor
spellen: De hel is voor mij vernietigd,
herboren te worden als een dier, of geest,
bestaat voor mij niet meer. Ik ben bekeerd.
Ik ben niet langer vatbaar om herboren te
worden in een lijdensstaat, en ben er van
verzekerd eindelijk behouden te zullen wor
den. Uwe Majesteit vraagt: zal de paral
lel nimmer eindigen? Nog niet Want de
Boeddha deed ook wonderen. Hoor slechts:
De Gezegende kwam eenmaal Oangs de Gan
ges, die buiten haar oevers getreden was.
Die met hem waren wilden oversteken, en
zochten naar booten of houtvlotten, en som
migen van hen maakten een vlot van mande
werk. Maar op een gegeven oogenblik was
de Gezegende van deze zijde der rivier ver
dwenen, en stond aan den overkant met al
zijn volgelingen.
Dit verhaal wekte eenige beweging. De
Vorst legde de rol wegen zei: Zoo ook, Heer,
was de Boeddha gewoon wanneer hij in een
vergadering kwam de kleur der aanwezigen
aan te nemen, hij, die zooals u bekend is,
van zijn geboorte de kleur van blinkend
goud had. Dan vraagden zij die hem hoorden
en niet kenden: Wie spreekt daar? Een
mensch of.een God? Daarop verdween hij
uit hun oogen. Even wonderbaar was zijn
zuivering van het water dat troebel gewor
den was omdat er vijfhonderd wagens door
heen gegaan waren. IJij was dorstig, en op
zijn verzoek vulde zijn metgezel een beker,
en zie, het water was helder en smakelijk.
Nog treffender; toen hij stervende was beef- j
de de aarde, en donderslag op donderslag
deed zich hooren, en de geesten stonden in j
dichte scharen toe te zien, en hij zag ze, of-
schoon zij onzichtbaar waren voor zijn leer-1
lingen; en toen tenslotte het laatste eerbe-|
toon zijner vijfhonderd broederen aan zijn
voeten gelegd werd en de brandstapel ge
reed was, vatte hij vanzelf vuur, en er werd
van zijn lichaam niets gevonden, geen stofje
asch, alleen de beenderen voor reliquieën.
En toen alles afgeloopen en het lichaam
verbrand was, daalden stroomen waters uit
den hemel, en andere stroomen ontsprongen
uit de aarde en bluschten het vuur.
De paralled eindigt in de wijze van sterven.
De Boeddha koos zichzelf tijd qn plaats, en
de omstandigheden van zijn heengaan waren
in overeenstemming met zijn hemelsch ka
rakter. Nooit werd de dood in schooner ge
daante aanschouwd. De tweeling-Sèlaboo-
men, een aan het hoofd van zijn legerstede,
de andere aan het voeteneind, bestrooiden
hem, ofschoon het niet de tijd van bloeien
was, met hun bloesems, en uit de wolken
viel, als een fijne regen nnerler van sandel
hout, en de atmosfeer trilde van mu?
Maar hij, wiens ziel was de Geest, de laatste
vleeschwording, de Christus...
De Vorst hield op, de kleur week uit zijn
gelaat en hij greep zich aan de tafel vast
om niet te vallen. Alle aanwezigen stonden
verschrikt op.
Helpt den Vorst! beval de Keizer.
Twee der naastbijstaanden boden hem hun
hulp aan, maar met inspanning van alle
krachten sprak hij óp natuurlijken toon tot
hen: Dank u, goede vrienden, het is niets.
Darop zei hij luider: Het is niets Heer, het
is reeds voorbij. Ik wilde er nog op wijzen
hoe geheel andera het sterven van den
Christus was, en daarmede eindigt de pa
rallel tusschen hem en den Boeddha, als
Zonen van God. En nu wil ik met goed
vinden van Uwe Majesteit uw gasten niet
langer afhouden van de ververschingen. die
hen wachten.
Men bracht hem een stoel, en toen hij ge
zeten was verscheen een gansche stoet livrei
bedienden met een collajion.
Binnen korten tijd was de Vorst weer ge
heel hersteld. Het noemen van den Heiland
in verband met zijn dood, had hem plotse
ling het tooneel'der Kruisiging voor oogen
gesteld, en liet aanschouwen van htt Kruis
en den Kruiseling was hem voor een ougen-
blik te veel geweest.
ACHT-EN-VEERTIGSTE HOOFDSTUK
Hoe het nieuwe geloof ontvangen we?J.
Het zou voor den Vorst van Indië beter
geweest zijn als hij het vriendelijk aanbod
om een oogenblik pauze te houden, niet had
aangenomen. De holoogige monnik, die hem
staande had-aangehoord met het kruisbeeld
omhoog, was niemand anders dan George
Scholarius, dien wij in het vervolg Genna-
dius zullen noemen de naam waaronder hij
in de geschiedenis bekend is. Gennadius dan,
wel verre van gebruik maken van Zijner
Majesteits verlof om heen te gaan, ging van
stoel tot stoel om allen geestelijken iets in
te fluisteren. Hij gebruikte niets; zijn woor
den waren weinige, zijn houding was hoogst
ernstig en het was zeer zeker zijn schuld
dat de voldoening, waarmede de Vorst na
de pauze elke plaats bezet zag, vergald werd
door de dreigende blikken, die hem van alle
kapten werden toegeworpen.
Zijn radend vermogen deed hem terstond
begrijpen, dat hier een voor zijn doel scha
delijke invloed aan 't werk geweest was,
een omstandigheid te opmerkelijker, omdat
hij zijn plan nog niet ontvouwd had.
Zoodra de Vorst zijn plaats weer ingeno- j
men had legde hij den grooten Joodschen
Bijbel voor zich, sloeg hem open en schikte
er de andere geschriften omheen, alsof hij
aan zijn hoorders te kennen wilde ge
dat in zijn schatting deze laatste van ijünder
belang waren.
Majesteit, en Eerwaardige Heeren, ba-
gon hij, met een diepe buiging voor den
Keizer, de volledigheid van don parallel die
ik tusschen den Boeddha, Zoon ven M4y»
en Jezus Christus, Zoon van Maria, tri,
zou tot de onderstelling kunnen leiden, dat
zij de Eenige Gezegenden waren die in de
wereld verschenen zijn, geëerd boven allen,
verkoren als zij waren tot de Vleeschwording
van den Geest In deze Schriften (hij ont
rolde het Boek van de Groote Sterf
te) worden op verschillende tijden ver-
scheidene Boeddha's of Tathagata's vermeld.
In dit (en hij wees op een ander boek)
wordt de tijd verdeeld in perioden. Kal
pa's genaamd, en hier lees ik dat acht-en-
negentig Boeddha's één Kalpa verlichtten,
dat wil zeggen, op aarde rondwandelden en
als Behouders onderwijs gaven. Niemand
zal ontkennen dat de Geost, die uit lader
van hen sprak, dezelfde Geest waa Zij pre
dikten dezelfde heilige leer, wezen denzelf
den weg tot behoud aan, leefden eenzelfde
rein geestelijk leven, en legden allen gelijke
lijk een verklaring af, waarvan ik zoo aan
stonds spreken zal; met andera woorden
Heer. de trekken van den Goest waren
dezelfde in allen...
fH'endf vervolgd)
