VRIJDAG 17 JUNI 1932
De uitvaart van Mr. Th. Heemskerk
Waarlijk, een geheel eenige positie nam RAAD VAN NEDERLANDSCHE KERKEN
Mr. Heemskerk in het curatorium in. De j Sociale Onderwerpen
De Raad van Nederlandsche Kerken
Overweldigende belangstelling
Den Haag, 17 Juni.
In aansluiting en vervolg op wat wij gister
nog omtrent de uitvaart van Mr. Heemskerk
.konden opnemen, kan het volgende worden
gemeld:
Van hert sterfhuis.
Toen de rouwkoets voorreed stond ter
weerszijden van de woning aan de overkant
van de weg een gi-oote menigte belangstel
lenden, die bij het voorrijden eerbiedig het
hoofd ontblootten.
Behalve een bloemstuk van H. M. de Ko
ningin waren er o.m. kransen van de naaste
familie, de Academie van Internationaal
Recht, het Duitsche gezantschap, van het
Provinciaal Comité en de Centrale van Anti-
Rev. Kiesvereenigingen te Utrecht en de
Anti-Rev. Kieskringcentrale te Den Haag.
Om half één vertrok de stoet naar de Al
gemeen e Begraafplaats. Als slippendragers
fungeerden boden der Tweede Kamer.
Op het kerkhoL
Een geweldige menschenmassa was bij en
op cle begraafplaats aanwezig. Onder de ve
len, die daar den stoet opwachtten, merkten
we' op alle ministers, behalve minister
Reymer, die door ambtelijke bezigheden, en
Beèlaerts van Blokland, die door verblijf te
Genève, verhinderd waren.
Voorts verschillende leden van den Raad
van State, van de Eerste en de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal Alle fracties wa
ren door een aantal leden vertegenwoordigd.
De antirev. fractie was in haar geheel aan
wezig. We noemen verder do oud-mimsters
lvönig en Westerveld, den heer Th. Heukels,
lid van Gedep. Staten van Zuid-Holland;
Prof. -Dr. H. H. Kuyper, hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit; Dr. A. Kuyper Jr., van
Rotterdam; het Collegium van het Leidsciic
Studentencorps; Jhr. Stoop, directeur van
liet Kabinet der Koningin; Mr. G. v. Baren,
burgemeester van Delft; Dr. K. Dijk, cura
tor der V. U., voorzitter van Unie en
vice-voorzitter van den Schoolraad; de pre
dikanten Dr. J. Hoek, M. Schuurman, A. M.
Donner, Den Haag; C. W. J. v. Lummel, to
Zuidlaud, en J. L. Schouten, te Amsterdam;
C Maarschalk, burgemeester van Haarlem;
G Wolzak Hzn., oud-directeur der V. U.;
Mr. S. J. Hogerzeil, quaestor-generaal van
<le Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk; R.
Zuydertioff, lid van de Alg. Rekenkamer;
Mr J P de Meyere, directeur-generaal van
het Rijkstucht -en Opvoedingswezen; Ds.
Ferwerda, curator, Mr. G. H. A. Grosheide,
directeur en Mr. J. Veerdam, secretaris van den, was zeker ook gevolg van invloed van
,r t 0U(ier]ijk huis en omgeving; want daar
hoorde hij veel over de publieke zaak. 7>'in
vader immers was meermalen minister, was
lid van de Hooge Raad der Nederlanden en
de Voorzitter der Kamer zei dan Dinsdag
ook terecht, dat twee levens zich gedurende
een eeuw zich met toewijding aan de pu
blieke zaak gegeven hadden.
Maar er was een andere, een diepere oor
zaak voor zijn dienend leven. Als liberaal
kwam hij van de Universiteit; doch daarna
begon het geestelijke proces, dat van zoo
beslissende beteeken is voor zijn levenskeuze
is geweest Eens zei hij het zelf, dat het ze-
loof in de eeuwige verkiezing Gods, waar
door hij diens eigendom werd hem noopte,
deze levensweg te gaan: de mensch behoort
in heel zijn leven, ook in de Staatkunde,
geheel in dienst van zijn God te staan.
Dit is de diepste oorzaak, welke zijn leven
tot een dienend leven maakte, het verzoe
nend sterven van Christus ook voor de Staat
kunde richtsnoer en beginsel.
Zoo stelde Heemskerk zich ook ln dienst
van de politieke groep, die in zwakheid en
met veel gebrek voor de eere Gods heeft ge
ijverd in de staatkunde en deze partij en
haar Kamerfractie is ongemeene dank ver
schuldigd aan den overledene. Hij
zich bij de kleine luyden, de ambachtslieden
en eenvoudige boeren, bij de kleinen dezer
wereld, die niets waren, gezien tegen de ach
tergrond van het machtige liberalisme; hij
diende hen en dat zullen wij nooit vergeten.
Zoo heeft hij gediend ons land, onze volks
vertegenwoordiging, onze partij en onze
fractie; doch bovenal zijn God en dat is ten
slotte het voornaamste en hoogste. Hij heeft
zijn geloof bezegeld met het getuigenis op
zijn sterfbed en twee dagen voor zijn ziekte
nog in een persoonlijk gesprek met mij, toen
hij zei, dat het verzoenend sterven van zijn
Heiland zijn levensrichting, ook in zijn ar
beid in de wereld, had bepaald.
Dit getuigenis, en dat was de proef op de
.om, is herhaald in het aangezicht van den
dood en daarom besluit de anti-rev. partij
bij dit graf met de woorden, die Heemskerk
op zijn 70sten verjaardag sprak: Soli Deo
Gloria: Hij is ons heil en wat er goed is in
ons leven, dat maakt Hij. En Dr. Colijn be
sloot met ontroering zijn rede met de woor
den: Heere onze God, wij danken U voor
hetgeen Gij ons in dezen man geschonken
hebt.
Zijn veelzijdigheid riep hem als vanzelfspre
kend telkens weer daarheen, waar zijn uit
muntende en fijne geest zich meer een be
ter ontplooien kon en waar de jkerhcid van
zijn wetenschap en zijn wijsheid richting en
leidinggevend kon zijn.
Zoo hebben wij zijn menigvuldige talenten
op welhaast ieder gebied van het openbare
leven zien schitteren.
Wij kennen dien hoogst verdienstelijken
levensloop, verhalend van het rijkbestede
leven van een der beste van ons volk in
den dienst van land, gewest en stad.
Wij kennen de wapenen van dezen nobe-
len strijder, die trouwhartig en oprecht zich
onvermoeid gegeven heeft aan de veelzijdig
hem toevertrouwde belangen.
Met een voornaam leven is een kundig ge
wrocht levenswerk geëindigd.
Wij, die Heemskerk in den strijd achter
liet, behouden een schoone herinnering aan
dezen krachtigen man Gods.
Wij zijn hem daarvoor dankbaar en wij
bidden, dat dit rustelooze leven zijn Deicro-
nln.g in de rust van den eeuwigen vrede
moge hebben gevonden.
Rede Dr. XL Colijn.
Vervolgens was het woord aan Dr. H.
C o 1 ij n, om té spreken namens de Anti-
Rev. Partij in het land en de anti-rev. Ka
merfractie.
De anti-rev. partij in ons land, aldus spr.,
heeft gisteravond in de Oosterkerk, waar
deze diepbetreurde doode elke Zondag met
de gemeente placht op te gaan, de gave
Gods herdacht, die ons in hein geschonken
is. Daar heb ik het woord gevoerd om een
overzicht te geven van dit rijkbestede leven
en nu bij de geopende groeve mag ik een
enkel woord zeggen namens partij en Ka
merfractie.
Ik doe dit in aansluiting aan een ge
dachte, welke de vorige spreker naar voren
bracht, die heel dit rijke leven zette in het
Jicht van dienen; want men kan niet an
ders zeggen van een halve eeuw levens te
wijden aan een publieke zaak. Sedert 1SS3
nam Mr. Heemskerk daaraan deel in ver
schillende functies, het eerst en
eerste anti-rev. in de Staten van Noord-Hol
land; voorts ais raadslid en wethouder van
Amsterdam; als Kamerlid en Minister, niet
minder dan twaalf jaar, als lid van de Raad
van State.
Wat was de aanleiding om zoo en als lid
van onze partij stad, gewest en land te die-
nep; terwijl er toch zooveel kansen voor
hem openstonden om zijn aardsche belan
gen zoo het sdheen beter te beharti
gen? Dat hij een dienend leven zou lei-
miildheiid van zijn oordeel, de spelende
schalkschheid van zijn geest, maar vooral i - - -
zijn kinderlijke vroomheid, de diep ernstige ?rfc?lscll Christendom belegt tegen den 3den
ondergrond van zijn natuur, schiepen een n',"k" """"M ka"
curatoren der V. U.; H. J. de Groot, ouq-
inspecteur van het Nijverheidsonderwijs;
Mr. H. Bijleveld, Amsterdam; Ir. Joh. Krop,
lid'van de Alg. Rekenkamer; Mr. J. C. Ko
ningsberger, oud-minister van Kolomen; W.
de Vlugt, burgemeester van Amsterdam;
Prof. Dr. J. Severiju; A. Stapelkamp, secre
taris van het Chr. Nat. Vakverbond; tie ge
zanten van Duitschland, Denemarken, Bel
gië, Oostenrijk, Polen en Amerika; oud-mi
nister H. A. v. IJsselsteyn; Mr. A. J. L. v.
Beeck Calkoen, administrateur bij het de
partement van Onderwijs; Mr. Besier, ad
vocaat-generaal bij den Hoogen Raad; Jhr.
Mr. von Weiier, president van het Haagsche
Gerechtshof; Prof. Dr. A. Noordtzij, hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht;
P. J. de Kanter, oud-lid van de Tweede Ka
mer; Generaal W. Roëll, commandant van
het veldleger; Prof. Mr. J. A. v. Hamel; Jhr.
Mr v. Karnebeek, Commissaris der Konin
gin in Zuid-Holland; Mr. A. Tak, procureur-
generaal bij den Hoogen Raad; Jhr. v. d.
Brandeler, procureur-generaal bij het Haag-
sche Gerechtshof; oud-minister Mr. H. v. (I.
Vegte; Mr. Fentener v. Vlissingen, president
van den Hoogen Raad; Prof. Dr. H. Dooye-
weerd en Prof. Dr. D. H. Th. Vollenhovcn,
heiden hoogleeraar aan de V. U.; Mr. D. v.
Blom, secretaris-generaal van het Dep. van
Justitie; Mr. J. J. Wintermans, oud-lid van
tie Tweede Kamer; de burgemeester van
Den Haag; Ds. M. v. Grieken, van Rotter
dam; Mr. H. Zillesen, oud-griffier van de
Eerste Kamer; Ds. H. Hasper, predikant der
Geref. Kerk (H.V.) te Den Haag; T. S. Gos-
linga, wethouder van Leiden; H. Smitskamp
en J. W. v. Frankenihuyzen, namens de
antirev. kiesvereeniging Den Haag II, waar
van Mr. Heemskerk lid is geweest; Pastox
Herbst, Den Haag; Mr. Schepel, president
van het Hoog Militair Gerechtshof; J. S. F.
van Hoogstraten, oud-lid der Tweede Ka
mer, en vele anderen.
BIJ HET GRAF
1 Toen de kaet boven de groeve wee ge
plaatst, schaarde de naaste familie zich
daaromheen, naast den vertegenwoordiger
yan H.M de Koningin, Jhr. de Marees van
S wind-eren.
Enkele bloemen waren op het zilveren
naamplaatje van de zwart-gepolijete kist
met gehogen wanden gelegd; terwijl eenige
Kransen er naast en er achter waren gelegd
Temidden van de groote, zwijgende me
nigte van da voornaamsten van land, ge
west en stad, maai' ook van de eenvoudi-
'gen vele Soheveningcneohe mannen en
vrouwen waren aanwezig nam minister
Ruy6 de Beerenbrouck, minister
president» namens de Reg eer mg het woord.
Rede van den Mim-Presidenf.
Als eerste spreker trad aan de groeve
naar voren de Minister van Staat, voor
zitter van den Ministerraad Jhr. Mr. Cb.
J. M. Ruys de Beerenbrouck,
namens de Regeering als volgt sprak:
\an de groeve van dezen uitgestreden
strijder wordt ons hart vervuld van den
ernst van den dood, dié ons den gaven cn
voornamen mensch, Mr. Theodorus Heems
kerk heeft ontnomen.
\an de nagedachtenis van dat njke leven
eerbiedige hulde te brengen gevoelt de Re
geering op dit treffende oogenblik als een
behoefte en niet minder als een plicht.
Wie of wat met dit kostbare leven ve,
bonden is geweest en de waarde van zijn
meer dan gewone begaafdheid en kracht
moest ondergaan, begrijpt, dat het passen
de woo id van menschelijken dank te kort
^Verwonderen mag dit niet, waar zoovele
schitterende uitwendige eigenschappen m
dienst van een kundig leven vragen om
een diepere verklaring, die voert
verborgen leven.
Daar mogen wij terugvinden t beginsel
en de kern van een gaai karakter en van
een edel gevormden aard, die Heemskerks
verschijnen en optreden in het volle leven
voor een ieder tot een zoo hooge aantrek
kelijkheid maakten.
Deze geloovige man verzorgde een diep
inwendig leven, dat God tot middelpunt
had en dat hem diende tot bron van geest
kracht en overtuiging, waarmede liij gear
beid heeft tot in zijn laten levensavond.
In het klare licht dier overtuiging heeft
Heemskerk met de vele hem geschon
ken groote gaven het harmonieuse leven
opgebouwd, dat een mensohenleeftijd lang
gestaan heeft midden onder ons als een to
ren van leering en leiding.
Dat gaf hem die geesteshouding, die niet
in de laatste plaats door zijn vrienden werd
gewaardeerd.
meer dan formeel contact.
Met de hoogleeraren en ook ln moeilijke
situaties, wist hij steeds den toon te tref
fen, die ontspanning en wederzijdsch ver
trouwen scheppen. Dat alles verliest onze
Universiteit in Z.Ex. Mr. Heemskerk. En
toch, ofschoon wij ten volle cle zwaarte van
diit verlies beseffen, staan wij niet versla-
;n aan deze groeve.
Want onze Universiteit wordt gedragen
door hetzelfde geloofsvertrouwen, clat de
verborgen kracht van dit groote leven is ge-
eest: God zal niet laten varen de werken
Zijner handen. Het leven van de grooten, ook
onder ons, is als gras, dat verdort. Maar
wie zijn leven met Christus verborgen weet
in God, maakt deel uit van dat nieuwe
menschengeslacht, waarvoor is weggelegd
een kroon van onvervvelkelijke heerlijkheid
Heemskerks nagedachtenis blijft ook in de
kringen onzer Universiteit bewaard als die
grooten zegen, door God aan Zijn
volk geschonken. En dankbaar getuigen wij
het graf: De Heere heeft gegeven, de
Heere heeft genomen, de Naam des Heeren
zij geloofd!
Dankwoord der familie.
Namens ds Weduwe, de kinderen en de
erdere familie sprak de oudste zoon, Mr.
C. J. Heemskerk, enkele woorden van
dank. In de eerste plaats aan H.M. de
Koningin, die door het zenden van een ver
tegenwoordiger van haar. belangstelling
deed blijken. Aan dit dankwoord voegde hij
toe, dat bij zijn vader van kindsbeen af de
liefde voor het Koninklijk Huis een deel
van zijn leven uitmaakte.
Voorts bracht Mr. Heemskerk dank aan
de Regeering en aan de Anti-rev. partij,
voor de gevoelvolle woorden door de spre
kers geuit; over onze eigen gevoelens, zoo
hij, spreek ik hier niet. Het ziekbed was
moeilijk, maar Vader heeft het geloof be
houden en is in het eenvoudig, kinderlijk
geloof, dat hem kenmerkte, gestorven. Wij,
achterblijven, dachten de laat6te dagen
vaak aan de tekst: Zie, Ik maak alle din
gen nieuw.
En dat is onze boost.
Slotwoord Dr. Bouma.
Het laatste woord werd gesproken door
Dr. C. Bouma, die het vastknoopte aan
één gedachte uit de rede van Minister Ruys:
een man Gods is van ons heengegaan. Daar
in wordt alles samengevat: want, om Jat
Mr. Heemskerk een kind van God was,
wordt de dood verslonden tot overwinning
het 6terven geen sterven meer. Do
engel des doods werd een vriend; een bode
van Jezus, die den moeden strijder thuis
bracht
Daarmee troo6te de familie zich, die nu
zooveel rouw in het hart voelt; ook de klein
kinderen, die zoo groote liefer van hun
grootvader ontvingen; want dit is nu de
poort des He aren, waardoor de rechtvaar
digen binnengaan.
De samenvatting en de kroon van dit
leven is de Apostolische Geloofsbelijdenis,
Dr. Bouma daarna voorlas; waarna
hij de indrukwekkende plechtigheid besloot
met dankgebed.
De kist werd neergelaten en de aarde
sloot een rijk en godzalig leven afvoor
deze wereld; maar de hemelen lellen een
verloet zondaar meer, die thans aanschouwt
wat hij hier geloofd heeft.
Waarlijk: Gode alleen zij de eer!
Vervolgens trad Prof. Mr. Dooyeweerd
van de Vrije Universiteit naar voren en
sprak als volgt:
Rede ProL Dooyeweerd.
Als rector magnificus der Vrije Universi
teit wil ik mede op verzoek van het Colleee
van Curatoren en van de directeuren der
Vereen, voor Hooger Onderwijs op G.G. gaar
ne een kort woord aan deze groeve spreken
en ik doe dat, ofschoon met zekere be
schroomdheid, uit de volle eerbiedige liefde
van mijn hart voor den overledene, die zoo
ige jaren een sieraad onzer Universiteit
geweest. Vanaf het jaar 1891 heeft Mr.
Heemskerk behoudens een onderbreking in
verband met zijn ministerschap onze Uni
versiteit als curator gediend en na het oven
lijden van Ds. van Schelven in 1928, was hij
de aangewezen figuur, om de moeilijke taak
als president-curator over te nemen. Met
diepe ontroering maar ook met innige dank
baarheid jegens God denken wij terug aan
alles wat hij gedurende dien tijd voor onze
Hoogeschool geweest is. Ongewone geestes
gaven deden zijn statuur uitrijzen boven
zijn omgeving.
Maar veel meer bond one aan hem de
stille geloofsgemeenschap in Christus, waar
in wij hem met trots de onze mochten
noemen.
Warm heeft dit groote hart geklopt voor
het ideaal dat de Vrije Universiteit najaagt
en bij al zijn inepannenden arbeid op staat
kundig en ander gebied, toonde hij bij
voortduring een liefdevolle belangstelling
voor de ontwikkeling eener wetenschap die
de belijdenis van Gods eouvoreinitëit en
van het koningschap van onzen Verlosser
in haar wapens heeft geschreven. Reeds to
1896 leverde Heemskerk, toenmaals secre
taris van het curatorium, een krachtig plei
dooi voor de beoefening dor rechtsweten
schap, naar de gereformeerde beginselen.
Zijn rotsvaste trouw aan deze beginselen
beleed hij nog op eenvoudige vrome wijze
Ln de rede door hem uitgesproken bij het
50-jarig jubileum der Vrije Universiteit. En
hij verdedigde uit volle overtuiging
Christelijke wetenschap in de souver
teit harer kring tegen alle aanvallen van
buiten.
October te Utrecht een Conferentie, welke kan
worden bijgewoond door gedelegeerden van de
aangesloten Kerken. Twee onderwerpen zullen
worden behandeld, ten eerste de vraag die op
de eerste Conferentie reeds aan de or (je is
gesteld, maar toen niet volledig is behandeld,
nl.: welke invloed de sociale wetgeving om
trent verzekering en verzorging oefent op den
dienst der barmhartigheid in de Kerken; ten
tweede wordt besproken de vraag, wat reeds
gedaan wordt en wat nog verder gedaan kan
worden ter moreele ondersteuning van de
oudere en de jongere onvrijwillig werkloozen.
BEZUINIGING OP ONDERWIJSGEBIED.
Toelatingsleeftijd van leerlingen
HERDENKING.
Te Wemeldinge zal Zondag 17 Juli a.s.
herdacht worden, dat de Geref. Kerk aldaar - o*ono£ ucopioacn
25 jaar geïnstitueerd werd. Ds. H. J. voorwaarden die door deze Vereeniging
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
3eroepen: Te Rozenburg (toez.), M.
Naar 1
zeer binnenkort
van den toelatingsleeftijd van leerlingen op de
Lagere Scholen van tot 6 jaar.
Zijn wij wel ingelicht, dan zal de invoering
van dezen maatregel in twee étappes van drie
maanden geschieden, nl. in den loop van dit
jaar een verhooging yan drie maanden en in
1933 evenzoo.
STOPZETTING VAN SCHOLENBOUW.
Uit Almelo meldt men ons: In een gis
teren gehouden conferentie van B. en W., de
leden der Onderwijs- en Financieele Commissie
en de besturen der Bijzondere Scholen is op
nieuw de stopzetting van den scholenbouw ter
sprake gebracht. Het resultaat was, dat de
Vereeniging voor Chr. Nat. Schoolonderwijs in
ledenvergadering alsnog zal bespreken de
FINANICEEL WEEKOVERZICHT
TOENEMENDE SPANNING
op de Lagere Scholen.
1, overweegt de Regeering
WAAR GROEIT ALLES HEEN?
DE CAMPAGNE DER OUD-STRIJDERS
16 Juni 1932
met een en al enthusiasr
officieel communiqué bekc
chter al genoeg gelei
lit soort biJeenkoi
Islukkingen den
Heida, van VIaardingen, door wiens arbeid
deze institueering tot stand kwam. hoopt een
gedachtenisrede uit te spreken.
„AANPAKKEN"
In het Synode-gebouw te Den Haag is de al-
gemeene vergadering van „Aanpakken" tot
verbetering van de predikantstractementen in
de Ned. Herv. Kerk, gehouden, onder voorzit
terschap van Ds. L. W. Bakhuizen van den
Brink.
De jaarverslagen van den secretaris, Ds. H
Visser, van Doetinchem, en van den penning
meester, den heer W. van Oeveren, van Wol-
faartsdijk, werden uitgebracht en goedge
keurd. Aan het laatste zij ontleend, dat aan
giften en contributies een bedrag inkwam van
f464. Aan de Synode kon weder een bedrag
van f 32.500 worden 'afgedragen, waardoor het
haar mogelijk is gemaakt de laagste tracte-
menten tot f 1700 op te voeren. Het kapitaal
van het fonds steeg tot een nominaal bedrag
van f 751.000. Wat de fonds betreft, is tot
nog toe weinig schade geleden tengevolge van
de ongunstige tijdsomstandigheden. Rekening
en bescheiden van den pènningmeester werden
gecontroleerd en in orde bevonden door Ds.
J. Homburg, Goes#en den heer J. Duyverman,
accountant te Rotterdam, zoodat de penning
meester van zy'n beheer kon worden gedechar
geerd.
Van de zijde van een der leden werd aan
gedrongen op grondaankoop, nu de grondprij
zen zoo laag zijn. Daartoe werd echter niet
besloten.
In het bestuur werden herkozen Ds. D. den
Breems, de heer W. van Oeveren, Wolfaarts-
dijk, en de heer H. J. de Jong Schouwenburg,
van Amsterdam, zoodat het bestuur nu bestaat
uit twaalf leden
MANNENVEREENIGINGEN.
Te Leerdamis opgericht een Herv. Man-
nenvereeniging op Geref. grondslag, onder den
naam „Bidt en Werkt". In hoofdzaak is het
doel Schriftonderzoek. Velen hebben zich aan-
de stopzetting i
verbonden.
EXAMENS
getrc
de heer J. N. t
ngen be
stalen bc-
ield.
proefschrift
:ction ïn
etlteld: .lm
lük niet,l
it Duitschland blijft tenslotte de groote ri-'
1. die men vanzelf sprekend niet tc hulp be*'
hoeft te komen. Elke directe hulp aan Duit
itrekt, komt per saldo ten nadeele 1
het geld beschikbaar stelt. In dit s
de h-
ren te Uniontown.
Gepromoveerd is tot Doctor in de Genees
kunde. op proefschrift getiteld: ..Encephalitis
post vaccinationem. allergie en huid", de heer
A Kijpperda Wierdsma, geboren te Nijmegen,
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Gesl.
Geneeskunde, artsex.. do heer J. Hurdon te
Zwolle: aemi-artsex., de heer E. F. de Maar
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
Rechtswetenschap; cand. ex., mej. A. A M. Ten-
dcloo te Oegstgeest; en de heeren J. van Ge-
lein Vitrlnga te Den Haag. H C. van Canhuys
te VelD en M. Masmoeieln te Oegstgeest.
kunde: doet. ex.. de heeren J. H. Klomp
dium is
:hten.
Aaxlandervy
Naudin
Piei
■chote
N. W. Smit, te Rottum en Stitswerd.
Te Driesum, J. Fokltema te Sprang. Te
ZENDING.
Intern. Zendingsraad. Van de ver
leden jaar verschenen brochure De Interna
tionale Zendingsraad, zijn doel en zijn taak"
is zoo juist een uitgave in het Esperanto ver
schenen. De vertaling, waaraan zeer veel zorg
is besteed, is van de hand van den heer H. C.
van Leeuwen, den actieven voorzitter van
de „N.C.E.V.", de Ned. Chr. Esperanto-Ver-
eenigdng. OP den omslag domineert een mooie
symbolische teëkiening (linoleumsnede).
Reeds sinds enkele jaren had de Zendings
studieraad het plan, eens iets in het Esperanto
uit te geven, waarmede men dus ook Zendings
vrienden buiten ons land en onze koloniën zou
kunnen bereiken. De inhoud der onderhavige
brochure, die in de Nederlandsche uitgave
zulk een goede pers had, is daarvoor wel
uitermate geschikt. In een klein bestek wordt
hier over een groot internationaal lichaam het
voornaamste medegedeeld, waarvan ieder ont
wikkeld mensch en zeker ieder Christen
eenigszins op de hoogte behoort te zijn. Be
halve over doel en taalk wordt ook over het
ontstaan, de samenstelling en de werkmethode
den Internationalen Zendings Raad ge-
Slootdorp (Wieringermeer), J. C. Fischer te j sproken, terwijl aan het slot nog eens niet
Jukwerd. Te Vlissingen (toez.), A. T. W. nadruk de noodzakelijkheid van internationale
de Kluis te Serooskerke (W.). Te Nigte-
echt, cand. J. J. Poldervaart te Driebergen.
Te IJsselstein, J. H. Koster te Montfoort.
Te Gouderak, J. G. Woelderink te Vrees
wijk. Te Surhuisterveen, cand. C. A. Paap
te Werkendam.
Aangenomen: Naar Aalsmeer (2de
pred.pl.), H. van der Linde te Drachten
(Evangelisatie).
Bedankt: Voor Veenendaal (vac.-wij!en
M. Jongebreur), W. J. van Lokhorst te Hil-
ersum. Voor Hedel, N. van der Snoek,
te VeenendaaL
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Ooster-Nijkerk
(Fr.), cand. J. C. Gilhuis te Utrecht.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Middelhamis, D. Dries-
sn te Amsterdam-Oost
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. E. H. Blaauwendraad te Vlissin
gen hoopt Zondag 24 Juli a.s. afscheid te
nemen van zijn Gemeente en Zondag 31 Juli
d.a.v. zijn intrede te doen te Baam, na beves
tigd te zijn door Dr. H. W. Obbink te Utrecht
Ds. W. C. Lam a in, overgekomen van
Leiden, werd gisteravond door Ds. G. H.
Kersten van Rotterdam bevestigd bij de Gere
formeerde Gemeente te Rotterdam-Zuid. Het
kerkgebouw aan de Blankenburgstraat was
overvol. De bevestiger bepaalde zijn hoorders
bij den tekst uit 1 Cor. 1 23 en 24, en wee-
naar aanleiding daarvan op de ware Evangeli
bediening, die 1. een prediker eischt; 2. den
inhoud der prediking bepaalt; 3. niet naar den
mensch is; en 4. dient tot verheerlijking van
Christus in de Zijnen. Na de bevestiging zong
men den nieuwen herder cn leeraar de zegen
bede uit Ps. 134 toe.
Ds. D. J. Vossers, die het beroep
naar Vlissingen aannam, hoopt Zondag 21
Augustus a-s van de Ned. Herv. Gemeente te
Rozenburg afscheid te nemen. De intrede te
Vlissingen is bepaald op Zondag 28 Augustus
na bevestiging door Ds. J. S. Hartjes,
aldaar.
lamenwerking op Zendingsgebied wordt be
toogd.
Waar de schrijfster, mevr. van Boetzelaer,
If een der vice-presidenten van den L Z. R.
is, is zij wel bij uitstek bevoegd om duidelijk
en zakelijk voor te lichten en zjj is daarin
uitnemend geslaagd.
De brochure is verioijgbaar bij het Bureau
in den Zendingsstudieraad te Zeist.
rdheid:
Vries en J. H. Jat
Rechtsw
EINDEXAMENS-CHR. GYMNASIA
Folkers. R. Hulzinga. J. Kleine,
- .-iiigen, E. J. Oomkes te Nieuwolda,
J. A J. Vermast te Ommelanderwijk en mej.
M. J. G. Kostwinder te Noordbroek. Voor diplo-
de heeren H. J Bolt, P. B. Ornee, D. Zuld-
e Groningen en H. W. Wlldebroer te Hoog-
EXAMENSNOTARIAAT
DEN HAAG 16 Juni. Gesl. voor deel I de
heer J. H. C. Schepers te "Weersolo (O.J en
voor deel II, de heer A J. M. van Elk. te Box
tel.
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOLEN
DOKKUUL Gesl. de heeren: D. Idzenga, Gartjp;
j C van Dijk, Oudega (Sm.); Chr. Bruggcnkamp.
Leeuwarden. De examens zijn afgeloopen. Totaal
26 cand. geslaagd.
DORDRECHT. Geëx. 6, ge-sL 6 cand., nL de
teren W. Vlieg. G. van Vliet. A H. Walraven.
K. D. de Weerdt en H. J. van Zelm, allen Dor
drecht De examens zijn afgeloopen. Totaal £i
c. 30. gesl. 28 cand.
GRONINGEN. Geëx. S. gesL alle 6 cand.. nl. de
heeren J. Strijk, C. Venema, P. Viseer. F.
Vries en J. Wiercnga.
HAARLEM. Gesl. de heeren W. van Duln<
J. van Dijk. C. L. F. Slebos. allen Haarlem. T.
Lasthuls. Bloemendaal, G. Middelkoop. Vijthul-
Veen, Oosthem.
EXAMENSONDERWIJZER
AMSTERDAM. Geëx. 11, gesl. 4 cand., nl. de
eeren W. F. Boersfijn, J. J. Hofman, W. P.
-GRAVENHAGE. Geëx. 12. gest 6 cand., nl.
Baasdorp, C. P. J. Schmitz, F C. M. Brouwer,
W. J. Schultink. F. S. M. Ypma. allen Den Haag:
V. F. Verbeek. Rotterdam.
tONINGEN. Geëx. 12. gesL 7 cand. nl. de
ts D. v. d. Mark, C. Drijfhout, N. Molei
r. A E. Wouters, allen te
loest, Menaldum; Z. H.
mond; J. J. Emmens, Beerta,
Schoolnieuws.
dhr. J.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
De bidstond te Leiden (Hooigrachtkerk)
op Woensdagavond 6 Juli a.s., zal niet aan
vangen, zooals aanvankelijk werd gemeld, te
half 8, maar te 8 uur.
Prof. J. VAN BREEMEN.
De „Physical Section" van de ,,Royal Society
of Medicine" te Londen heeft Prof. J. van
Breemen, tot correspondeerend eere-lid be
noemd als erkenning van zijn belangrijke
diensten, aan de wetenschap bewezen.
Prof. Ir. W. H. L. JANSSEN VAN RAAY
In een der collegezalen van de Techn. Hooge-
schoolgebouwen aan de Jaffalaan heeft Prof.
Janssen van Raay, die in verband met het be
reiken van de leeftijdsgrens genoopt is af te
treden als hoogleeraar een afscheidscollege ge
geven.
Prof. Janssen van Raay heeft in dit college
een verhandeling gegeven over de verschillen
de. leerboeken ten dienste van het onderwijs in
de wiskunde. Verder gaf hij een beschouwing
over de richtingen die gevolgd zijn bij de sa
menstelling der verschillende leerboeken, daar
bij aangevende op welke wijze naar zijn mee-
ning een goed studieboek moet zijn ingericht.
Voorts spraken nog Dr. Ir. F. G. Valler, na
mens curatoren; Prof. Ir. H. ter Meulen, rec-
tor-magnificus, namens den Senaat; Prof. Dr.
Ir. J. Böeseken, namens de Afdeeliiig der
Scheikunde; en Trof. Dr. Ir. J. A. Schouten,
voorzitter der Adeeling algemeene wetenschap
pen.
Prof. Schouten besloot, als voorzitter van
het comité voor het huldeblijk, met het aan
bieden van een door den ond-hoogleeraar Gips
geschilderd portreet van Prof. Janssen van
Raay. Uit naam van de assistenten sprak Ir.
van Rijn van Alkemade en namens de stu
denten de heer C. S. Telders.
Daarna volgde een druk bezochte receptie.
Koudekerk; C. Kromhout, Rijnsburg;
Laan. Katwijk aan Zee: F. Nijboer, Leiden.
ROTTERDAM, Kweekschool Haringvliet
dhr. J. Brinkman. Geëx. 6. geel. alle 6 cand.. ul.
de dames: G. W. van Roon. M. J. C. W. L. Voge-
leaamg. A W. Re-edijk, A. J. C. Dam. A. de Jot
allen Rotterdam, en M. P. Kruysiflx. Schiebro
EXAMENS BEWAARSCHOOLAKTE
ROTTERDAM. Voor Akte A zijn geëx. 8. gesL
5 cand., n.l. de dames: M. J. v. Aanholt, Dc-n
Helder; Tekelpnburg. Groningen; C A Oost-
maii Winschoten; K. H. Bekkering, Haren
E. d. C. Wüchers.
11e 6 cand.. n.l de dami
Schout. Utrecht; G. M. A Posselt, W. J.
1.; Iloolcuga
EXAMENS-STUURMAN
Ds. W. BRONGER.
Zondag 3 Juli a.s. hoopt Ds. W. Bronger,
predikant der Geref. Kerk te Bentheim
(Graafschap) zijn 40-jarig ambtsjubileum te
vieren.
Ds. Bronger, geboren 7 April 1870, legde
reeds in 1892 met goed gevolg candidaats-
examen af. Hij ontving een beroep naar Wil-
sum, waar hij 3 Juli 1892 zijn intrede deed.
Na 6 jaren werd deze gemeente met Bentheim
verwisseld. Vooral in de Kerken van de
Graafschap Bentheim en Oost-Friesland is Ds.
Bronger een fieuur van beteekenis. De Synode
te Asser telde hem onder haar leden. Naast Haspel te Kinderdijk. Als kw.
lultatcn;
de wijze 1
•olke kond gedaan
dat men in Parijs
n. Naar verluidt zo
1 het in vele opzichten;
In wezen is er echter
>rden omdat
de nieuwe president, die over enkele
gekozen sal Worden, niet in functie ia
Zal Frankrijk Duitschland 1
gekoi
te
totale verdringlni
den weg staat. Jaren geledei
der toenmaliM
iiebben geh'a^-"*"^
„_..rne Engelam
1 willen zien. dat de. herstelbetalingen c
n weggevaagd, het land is niet
nadeelige gevolgen, welke voor
verjongd DuitachJ
z(jn plaats onder do zon opnies
1 de laagste
land. dal
Dit land RH
publiekrechtelijke schuld hebben per hoofd
-leele ap4
bevolking.
JM wijl het inausmeeie ap-;
tstekend geoutilleerd is. grootendeela
vreemd geld uitgevoerd. Deze vrees van
eland was o.i. do grootste drijfveer van
on om zich met een protectionistische muuri
Ingen. Wetende dat het op een gegeven
heeft het
lekweptles ervan, ,al sl
;t yast. of die weg de
gewapend
aat liet a priori
meest juiste
De oud-strijders trekken op.
Wanneer men het oog even van Lausanne en
in Geneve afhoudt, dan vindt men niets, wat
tar eenige verbetering leidt. In Washington
roomen de oud-strijders tezamen. Speciale tre
:n voeren de mannen naar het Amerikaanschï
geeringscentrum. Op het moment moeten on-
-veer 20.000 veteranen er verzameld zijn. kam*
peerend in tenten en het -moment afwachtend]
waarop zjj zullen moeten ageeren. Over enkc-fl
dagen zal dit aantal gestegen zijn tot ongeJ
30.000 man zonder dat de politie iu staaf
verzameling te bewegen hun penaten weer
op te zoeken, natuurlijk zonder bonus. Deze stil
le en angstwekkende dreiging begint haar u't<
werking te doen. want het Huis van Afgcvaar-i
digdeu begint over tc hellen om de menscuen
de S 2ti milliard maar te geven. In den Senaat
3 men zoover nog niet, terwijl Hoover nog
iteeds afwijzend tegenover het probleem bllift
iele
ming
d«
gestelde eiachen.
o gebruik maken, tenminsis
iet voor don drang dor omi
bukken. Vergeten mag niet
~.jjg-~jg—orden dooi
gesteund
zijn recht van ve
vanneer 00 khU i
itandigheden moei
vorden, dat de vei
ie communisten en dc circa --
loozen, die ook hun deel opvorderen uit da
schatkist, die geleidelijk begint leeg te strooi
Trouwens ln de gebeele wereld bestaat et
•umoerige geest, een vorzet tegen het be]
staande, dat gefaald heeft. Meu wil nieuwe ex]
perimenten wagen, waut op de oude manier U
niets meer te beginnen. De jeugd, die op hei
moment zijn plaais in het productie-proces wH
-aan innemen, wordt door den bitteren nood g«
elgerd en dit laat zU zich niet welgevallen
In Duitschland is de situatie critiek en het ziei
er niet naar uit. alsof von Papeu zonder moei
zijn doel zal kunnen bereiken. Men leeft cr on
getwijfeld op een vulkaan en het is een kwesti»
van afwachten, of de chaos er zal wordet
ontketend, dan dat men de hartstochten gelelde,
lijk zal weten te bedwingen. Ooit hier zal mon
tot den uitslag van Laueanne wachten. Bevrei
digt deze niet, hetgeen wij helaas moeten very
voor d0 mogelijkheid,
irplichtinj
1 Duitschland -
de Duitsche
stillhalte vielen. Oostenrijk
--ing krijgen om het ergst)
leeningen alleen Ij
zal misschien zijn leen:
te voorkomen, maar
dit land met geholpen. Do nood i_
fjjgt. Frankrijk begint de gevolge»
den en het ls de vrae»
-Cl zal kunnen uithr -J -
Beglnt ook daar de r
moet men rekening houden met êon verdere ai
dröving naar rechts, hetgeen de spanning i»
Europa eerder zal doeu toenemen dan vermin
deren.
De beurzen la-gen vast; suiker ageerde 01
de stijging van den suikerprijs; tabaksaandeelei
konden belangrijk munteeren op de betere rei
-.uitaten, der jongste vellingen; nlottegenstnan|
Olie betei
de het slechte olie-nieuws lagen aandeelen
■Hl 0-*— *- J -narkt. Binnenkort komt er ee»
■nalo olle-ci nferemii; to Partjl
.1 hoop koestert. Ook hier zd
uitblüv
LICHAMELIJKE OEFENING
ondeewijzersrenóemingen.
Almelo Herv. School, Hofkampstraat 5,
hoofd A. Mulder), J. Mullink te Vriezenvecn.
Hantumhuizen (Herv. School, hoofd
G. de Boer), mej. A. Smits, a'daar.
rak (in de Waal), mej. Van den
vinderdijk. Als kw.
zijn gewonen pastoralen arbeid leidt hij nog I Lage Zwaluwe (Herv. School, hoofd Zuid Holland Zuid: Klasse I:
jongelui op voor het toelatingsexamen aan de I. H. Barnard), mej. J. Dophuizen te Rot-J Rapiditas IO.D.I. I
Theologische School te Kampen. jterdam. J \YJ
VOETBAL
DE C.N.V.B. COMPETITIE
Het programma voor morgen
Amsterdam: Klasse I:
VI .en V.Z.C.F.C I
A.T.L.C.V.V.VV. I
C.V.V.W. II—D.V.V. I
Zwolle: Klasse II:
D.V.V. III—Z.CF.C. H
Pronu en degradatie:
Be QuiokZwaluwen
R. C. V. B.
Bekerwedstrijden:
W.Ï.A.Oranje Wit I
Steeds HoogerH.B.S. I
Condors IIProPatria I
Unicum ICondors I
Pro Patria IIUnicum II
Vitesse- Excelsior
ILB.S IOranje Wit II
KORFBAL
Programma van morgen
DE C.K.B.-COMPETITIE
Amstelland: Klasse III:
V.I.O.S. IIAnimo
onderhandelingen, terwill bov.
uitgestrekte u.euwe olievelden e
vonden. Voorwaar geen redeuuii
eenig enthuslaame tegemout te 2
8 Ji
Philips 5
Unilever g
Ned. Ford s
Kwatta 1
Koninklijke Olie 11
Algemeene Exploratie 8,
Dell Batavia g
Deli Maatschappfl 8
Sencmbah g
itordam Rubber 2
idelsvereenlglng A'dam 12
Java Cultuur 6
Sedep jo
Ned. Scheepvaart Unie 3
Klasse II A;
Thor I— Blauw Wit I
O.D.I. II—R.I.O.S. I
G.K.V.Oranje Wil II
klasse II B:
Hollandia III—Rapiditas II
Maassluis IR'dam-Zuid I
Zwaluwen ID10 I
Spechten IO.D.I. III
Gelderland Oost:
Mik tien BalExcelsior Sportief.
Uit het Sociale Leven
NED. CHR. WERKMEESTERSBOND
De Algemeene Vergadering
Bovengenoemde Bond houdt zijn algemeet
rgaderlng 3D Juli a.s. te Amsterdam 's nar
uur ln goUouw ,.De Zendingszaak", aan
de at'deellng Ulicch^
erpliohten tot deeln;
Ned. Chr. Werkmees:» •oond
gunstig advies
