,GRAF ZEPPELIN" KOMT!
DINSDAG 7 JUNI 1932
GROOTSCH VLIEGFEEST OP
WAALHAVEN IN VOORBEREIDING
Uitvoerige bijzonderheden over den
tocht
ONTZAGLIJKE BELANGSTELLING
Honderdduizend menschen
op Waalhaven verwacht
Dc tijden paan wondersnel. Nog maar
weinige jaren is het geleden, dat heel de
wereld in angstige spanning werd gehou
den uren aaneen, wanneer het meest be
roemde luchtschip, de „Graf Zeppelin", een
reis om de wereld of over den Oceaan ging
maken. Van uwr tot uur werd de positie
van het luchtschip nagegaan en een zucht
van verlichting werd geslaakt, als het be
houden op de plaats van bestemming was
aangekomen.
Thans kan men gevoegelijk zeggen, dat
dergelijke tochten de menschheid in haat-
geheel „Siberisch koud laten. Men vindt
in de bladen een simpel berichtje, dat het
luchtschip vertrokken is, en een paar dagen
later een nog korter, dat het behouden is
aangekomen. Het is een van de doodge
woonste zaken van de wereld geworden, die
„vanzelf spreken
Wat niet gewoon is.
Iets andere is het echter, wanneer men
de Zeppelin gaat brengen binnen t bereik
van het grootc publiek, door een landing
mogelijk te maken. Iets dergelijks was tot
nu toe in de geschiedenis der Nederland-
sclie luchtvaart een ongekend feit. Het is
de groote verdienste geweest van de Rot-
terdamsche Aeroelub, Ln samenwerking rnet
de Nationale I.uchtvaartschool. dat zij ihans
de Üuitschc Zeppelin-werf heeft kunnen be-
wegpii met de „Graf Zeppelin" naar Neder
land te komen en op een tweetal plaatsen
(vliegveld Twente en Rotterdam-Waalha
ven) te landen Reeds- werden meerdere bij -
zonderheden over den tocht bekend. Zeer
uitvoerige gegevens werden ons echter gis
termiddag verschaft in een pers-conferentie
te Rotterdam, en daaruit, bleek wel zeer
duidelijk, dat. wanneer ook het weer mede
werkt, deze tocht voor de luchtvaart in
Nederland een grootsche propaganda zal
worden!
De voorbereidingen.
De voorbereidingen .voor deze, rondvaart
over Nederland zijn al reeds meer. dan een
jaar oud. Tot nu toe sprongen deze echter
steeds af. omdat de Zeppelin toch al te
druk bezet was met verschillende tochten,
zoodat er voorloopjg wel niéts van zou kun
nen komen. Totdat njen voor twee weken
bericht ontving, dat de zaak zou doorgaan!
In allerijl werd nu een aanvang gemaakt
rnet het treffen van de noodige voorberei
dingen. Een Alceroeen Comité met een aan
tal sub-Comités werd samengesteld om de
voorbereidingen zoo goed mogelijk te doen
slagen! De plannen namen nu al spoedig
een meer definitieve vorm aan.
De rondvaart
Er werd vastgesteld, dat het luchtschip
op Zaterdag 18 Juni des morgens om 2 uur
van Friedrichshafen naar Twente zou ver
trekken. Op het vliegveld T-wente zal men
om 7 uur arriveeren en passagiers innemen
Landingstroepen, bestaande uit leden van
gymnastiek- en turnverenigingen zullen de
behulpzame hand bieden. Daarna volgt de
eigenlijke rondvaart over Nederland via
Friesland, de afsluitdijk door de Zuiderzee,
Noord-IIolland, de Noordzee, misschien ook
de- Oostkust van Engeland, daarna over de
Zecuwsche eilanden noordwaarts naar Rot
terdam-Waalhaven. waar de tweede landing
zal plaats vinden. Het luchtschip wordt op
Waalhaven om ongeveer kwart voor vijf
verwacht en zal daar 1 a 1 y2 uur blijven.
Daarna gaat. de'reis weer voort, terug naar
Friedrichshafen, waai- men 's nachts hoopt
to arriveeren.
Het risico van den tocht.
1 Het is begrijpelijk, dat het risico niet.
gering is. Eén Zepjielin is nu eenmaal geen
taxi, welke men maar even aanroept en dan
ter bediening gereed staat. Zoo'n grapje kost
heel wat geld, en de kosten van het charte
ren van de Zeppelin voor den geheelen
tocht bedragen dan ook n.iet minnJer dan
R.M. 35000. of ongeveer f 18.500 Dit is zeker
geen kJeinigjieid! Daarom werden dan ook
eenige vooraanstaande Rotterdammers aan
gezocht om mede een deel van het risico
(men weet nooithoe het weer zich zal
houden!) op zich te nemen. Bovendien word
de gelegenheid opengesteld de reis als pas
sagier mee te maken. Reeds nu is, aldus
deelde mén ons mede, de rondvaart, over
Nederland, dus van Twente naar Rotterdam
geheel uitverkocht. Daarentegen zijn nog
enkele plaatsen beschikbaar voor de reis
Friedrichshafen naai- Twente (heenreis) en
van Rotterdam naar Friedrichshafen (terug
reis). Men heeft goede grond om te ineenen,
dat ook deze plaatsen zullen worden bezet.
Wie dus mee wil, liaaste zich!
Enorme belangstelling verwacht
Het spreekt vanzelf, dat het Comité han
den vol werk heeft om de landing te Rot
terdam tot in de puntjes te regelen. Want
naar te verwachten is. zal de belangstelling
meer dan enorm zijn. Deskundigen schatten
dat er den middag van de landing niet min
de,- dan 100.000 menschen naar Waalhaven
zullen kooien. Het is met zulk een men-
schenmassa natuurlijk zaak alles zoo vlot
mogelijk te doen verloopen! Want ook de
geringste hapering in de regeling zou ern
stige gevolgen met zich kunnen sleepen.
Men moet niet vergeten, dat het schouw
spel van de grootsche Zeppelin op. slechts
een 50-tal meters van zich verwijderd te
zien, het publiek tot geweldig.-enthousiasme
opdrijft, zoodat op meer dan een plaats in
het buitenland zelfs de dikste versperrin
gen werden verbroken!
Hoe groot de belangstelling van de zijde
van het publiek.overigens is, mag wel blij
ken uit het feit, dat reeds thans bij het
Comité bericht inkwam," dat 36 groote bus
sen uit Antwerpen naar Rotterdam zullen
komen, en dat zelfs Engelschen de over
tocht van Engeland naar hier zullen maken
om "t schouwspel in oogenscbouw te nemen.
Verder zijn nu reeds vele aanvragen bin
nengekomen van industrieele ondernerrun-
Een landing van de Zepp.
Speciale regelingen.
Om aan deze menschenmassa spoedig en
vlot het hoofd te kunnen bieden, heeft het
Comité zich in verbinding gesteld met ver
schillende verkeersondernemingen te Rot
terdam, teneinde verzekerd te zijn van een
goede regeling, want de verkeerseischen
zullen niet gering zijn! Reeds nu staat vast
dat de Spido-havendienst op „topkracht"
zal werken. Vender is men in verbinding
getreden met de Rotterdamsche Electrische
Tram, Fop Smit, de Gemeentelijke Veer
diensten, en de Nederlandsche Spoorwegen,
welke laatste reeds hebben toegezegd extra
treinen te zullen laten loopen, zoodat uit alle
richtingen de duizenden worden verwacht
Verder zal ook de regeling op het terrein
tot in de puntjes zijn verzorgd. Er zijn drie
rangen, waarvoor de entree resp. bedraagt
2.50, 1.25 en ƒ0.50. De laagste rang be
staat alleen uit staanplaatsen. In den voor
verkoop zijn de kaarten iets goedkooper.
Voor 't overige zij men niet bevreesd:
mocht onverhoopt het weer zeer ongunstig
zijn, zoodat de ..Zepp' niet kan vertrekken,
dan zal dit tijdig in de bladen worden be
kend gemaakt, terwijl tevens met de maat
schappij een régeling is getroffen, dat in dit
geval de tocht wordt uitgesteld tot 25 Juni.
Men is dus in alle opzichten „safe"!
Een grootsch schouwspel.
Alles wordt gedaan om het grootsche
schouwspel op Waalhaven tot een onge
kende gebeurtenis te maken. Heel de Neder
landsche luchtvloot zal in actie komen. Er
wordt namelijk voor de komst van den reus
een grootsch vliegfeest georganiseerd om de
tienduizenden op Waalhaven een prachti-
ge.n middag te geven. Dit vliegfeest zal aan
vangen 's middags om half vier. Tot kwart
voor vijf, het tijdstip van aankomst van het
luchtschip, zal oen grootsch programma
worden uitgevoerd. De bijzonderheden van
dit programma zullen nog nader worden
bekend gemaakt, doch "reeds nu kan gere
kend worden op de medewerking van de
geheel e luchtvloot der R'damsche Aeroelub,
van de vliegtuigfabriek Aviolanda. die het
zware Hawk-toestel heeft toegezegd, vele
toestellen van de K.L.M. en talrijke mili
taire vliegtuigen. Kortom, het zal op Waal
haven één grootsch schouwspel worden,
wanneer deze vloot de Duitsche luchtreus
tegemoet gaat vliegen.
De landing.
Maar het moment van den dag gaat na
tuurlijk worden de landing. Hiervoor zijn
een groote reeks maatregelen getroffen. Ei
zal natuurlijk niet een ankermast worden
gebouwd. Dit is ook in het geheel niet noo
dig Dr. Eckener achtte een tweehonderdtal
manschappen, die bij de landing behulp
zaam zijn, voldoende. Aanvankelijk heeft 't
in de bedoeling gelegen de Rotterdamsche
mariniers voor detzc gelegenheid aan te
vjreyon. Hiervan kan echter niets komen,
on! 1 deze juist dien dag schietoefeningen
in de Harekamp hebben. Daarom is men
thans in onderhandeling getreden met de
pontonniers in Dordrecht (50 in getal). Ver
der heeft men de hulp ingeroepen van 70
Delftsche studenten, die mede in. verband
met hun studie groote interesse voor de
landing hebben. De overige manschappen
zullen afkomstig zijn uit diverse ven
gingen op sportgebied te Rotterdam. Dr.
Eek en ér meent het met deze manschappen
wel af te kunnen. Uitvoerige schriftelijk'
instructies zijn reeds ontvangen, zoodat
men zich op alles voorbereiden kan. Aanvan
kelijk heeft men er nog met rle Zeppelin-
werf over gecorrespondeerd een Duitsoh
technicus over te laten komen om de lan
dingstroepen „af te richten", doch de
maatschappij achtte dit volkomen overbo
dig, ook toen het Comité aanbood de over
komst van dezen deskundige zelf te bekos
tigen!!
Discipline noodig.
Het zal er natuurlijk voornamelijk op
aankomen, dat de manschappen goed ge
traind worden en dat er een uitnemende
discipline, heerscht! Overigens, men is op
alle gebeurlijklieden voorbereid. Mocht de
eerste landing mislukken, dan maakt de
„Zepp" nog een rondje, om even later op
nieuw te landen.
Tot goed begrip diene nog, dat vóór de
lanidinghet schip eerst eenmaal over de lan
dingsplaats zal vliegen, om van bovenaf de
voorbereidingen te controleeren.
Evenals een vliegtuig landt het luchtschip
tegen den wind. a
AFSCHEIDSCOLLEGE PROF. DR. H. M. VAN NES
Onder zeer groote belangstelling gaf gisterenmiddag in het groot auditorium van de Leidsche Universiteit Prof. Dr. H. M. van Nes,
hoogleeraar vanwege de Ned. Hero. Kerk, afscheidscollege. Na afloop daarvan kreeg onze fotograaf gelegenheid bovenstaande foto te
nemen, ln 't midden de scheidende hoogleeraar en zijn echtgenoote.
Geen onnoodig bezoek.
Er zijn strenge maatregelen genomen om
elke opdringing van de zijde van 't publiek
te voorkomen. Bezoek of bezichtiging van 't
luchtschip is dan ook onmogelijk en niet
toegestaan om de volgende redenen:
le. het aanhoudende bezoek gaat altijd
gejiaard met het boord brengen van veel
vuil;
2e. bij den lichten bouw heel veelvuldig
bezoek een sterke slijtage ten gevolge;
3e. wordt de steeds noodzakelijke controle
van den gewichtstoestand van 't luchtschip
er door bemoeilijkt, waardoor het gevaar
ontstaat, dat bij te sterke belasting de
buffer van de gondel ingedrukt zou kunnen
worden. Daarom worden slechts zeer enkele
personen (autoriteiten en hooggeplaatste
personen) tot het schip toegelaten.
Men zal dan het luchtschip alleen van
eenigen afstand (ongeveer 50 a 60 meter)
kunnen zien. Doch dit is reeds voldoende
om een diepen indruk te wekken van wat
het menschclijk vernuft in deze twintigste
eeuw heeft weten te bereiken.
Naar Waalhaven!
Op Zaterdag 18 Juni gelde daarom voor
allen het parool: naar Waalhaven. Dit is
een zeldzame gelegenheid de „Zepp" ook
eens van dichtbij te bezien. Het Comité
zorgt voor een prachtmiddag.
Het zal worden een schitterende propa
ganda voor de luchtvaart, een ongekend
grootsch vliegfeest
Moge ook het weder dien middag in alle
opzichten medewerken, dan kan deze lucht-
„show" worden tot een ongekend sohouw-
spel, dat velen nimmer zullen vergeten!
AMSTERDAM
SCHERPE KANTEN
Dat het conflict in de soc.-d.em. fractie de
verhoudingen zal verscherpen, dunkt onis
on wed ersprekel-ij k.
Het blijkt reeds uit de aam-wijzing van
dien heer Woudenberg tot voorzitter. De
heer Woudenberg heeft met alleen
voor de meerderheid der fractie indertijd
den heer v. d. Bergh bestreden, hij is ook
veel meer agitator dan zijn voorganger en
een van de weinige sociaal-democraten, die
in geen geval van loonsverlaging wilde
weten.
Het blijkt ook uit de collectieve bedank
brief der heeren v. d. Bergh, Oseendiorp en
Polak.
Zijhebben daarin (het mag nog wel eens
herhaald worden) hun bedanken gemoti
veerd in de volgende bewoordingen:
„Aangezien voor ons is komen vast te
staan, dat wij ons raadslid-maatschap niet
kunnen blijven vervullen zonder in con
flict te zijn, hetzij eenerzijds met de op
vattingen van onze Amsterdameche par
tij-federatie, hetzij anderzijds met gewetei
en belofte, zien wij ons genoodzaakt, ont
slag te nemen els lid van den raad
Uit den aard der zaak zit Het Volk met
deze motiveering wel een beetje in de
maag. Het is niet in de laatste plaats dit
Dagblad geweest dat de zaken in Amsrer-
dam heeft bedorven en de geest der Fede
ratie beïnvloed.
Het blad vindt cleze verklaring „onnoo
dig". De heeren hadden eenvoudig mod-e-
deeflimg van hun ontslagname kunnen doen
Dat ze dlit niet hebben gedaan' betreurt het
fijngevoelige blad,
„De mogelijkheid bestaat, dat zij door
«leze verklaring den strijd hunner vroe
gere fracti-egenooten, die in den raad blij-1
ven en daa.T in zware tijden onze begin
selen en de belangen der Ameterdameche
arbeidersklasse hebben te verdedigen,
zuilen bemoeidiiken."
Wij gelooven dit niet. De overige groe
pen zouden ook zonder eenige nadere moti
ve ering van de zijde der uitgeworpen-en,
tooh niet tot een andere conclusie zijn ge
komen. Daarvoor is de zaak te klaar en te
duidelijk.
Dat trouwens in de S.D.A.P. er nog veilen
zijn die naast de heeren v. d. Bength c.s.
staan, blijkt overduidelijk, ail heeft Het
Volk de artikelen van Albarda en Wibaut
ook op een onmogelijke plaats en met een
onleesbare letter als ingezonden stuk ge
plaatst; iels wat met de Kroniek van Henri
Polak (waarop we terugkomen, Red.) niet
mogelijk was.
Het Vólk vindt de daad der drie vroegere
raadsleden „niet kameraadschappelijk", j i;
Maar-wat men denken moet van de „ka.me-i j;
raadschap" der 13 dames en heeren, diej
hun collega's laten uitwerpen zonder eenig i
protestHet sociaal democratisch hoofd-
orgaan zwijgt er van. Zooals trouwens ook i
gezwegen wordt over de kameraadscliappe-
lijkbeid van de Federatie, die niet om ecnig
principieel verschil, maar om verschil van
meening in een zuiver takti6che kwestie,
drie trouwe en bekwame „kameraden" f-
ferde aan den amgst voor de Li-nksohe op
positie.
Radio Nieuws.
18.30 Hul!
Gemengd Nieuws.
DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN
Men meldt ons uit Lage Zwaluwe: Op Lan
ge weg sloeg de bliksem in de schuur van A.
van Meel. Met hulp van inzittenden van een
juist passeerende auto kon de brand met em
mers water worden gebluscht. Een zekere Bel-
jaars liep nog. brandwonden op aan de hand.
OP DE HORENS GENOMEN
Te Nieuwer-Amstel werd in een weiland een
Amsterdamsch bootwerker, die in een sloot
wilde visschen, door een stier op de horens
genomen en tegen den grond gesmakt. De man
werd met eenige gebroken ribben opgenomen.
Zes man waren noodig om den stier naar zijn
stal terug te brengen. De onfortuinlijke vis-
scher werd met een auto naar zjjn woning
te Amsterdam overgebracht.
DINSDAG, 7 JUNI
Conc
n KRO: Kunstensemt
hau: Populair concc
n R B.B.C.-orkesc
r s u m AVRO: Moder
r g: Om roe por kei
WOENSDAG S JUNI
Concerten en&
Hilversum VARA: Gramofoonrauzlek
i Huizen NCRV: Morgenconcert
I Hilversum VARA: Amsterd. solisten
kwintet
I Huizen NCRV: Dameskoor
i Huizen NCItV: Harmonlummuziek
L Hilversum VARA: Septet
I Huizen NCRV: Middagconcert
Langenberg: Populair concert
i K n i u o o oor u: Strijkorkest
Huizen NCRV: Liederenrecital
Hulzen NCRV: Viool en piano
Daventry: Concert
I Huizen NCRV: Concert
Huizen NCRV: Concert
i Königswusternausen: Concert
i Daventry: Orgelconcert
VARA: Septet
14.30 I
13.00 1
i NCRV: Mej. We
nk: Chr. lec-
en NCRV: Dr F. J. Krop: De Lappc
8.00 Hu i z
ïit.OO H I 1 v
10.30 H u i z
Korst de Looff.
12.00 Huizen NCRV: Politieberichte!
19.30 Huizen NCRV: Politieberichte!
19.45 Hulzen NCRV: Persberichten
Volledige programma's ii
do Cmroepgids. Duidelijk
foto's; best verzorgd Radic
blad; 4 gld. per half jaar o
18 ct. per week. Ned. Chi
Radio-Vereeniging, Voog
lenzang, Ede. Draagt hij ii
de omroepkosten.
NAAR DEN GRIEKSGHEN ARCHIPEL
EN RHODGS
door C. VELTENAAR
V
Toen de leiders den deelnemers na 't einde
van de reis vroegen: „En wat vindt gij het
meest interessante van heel de reis?" ant
woordden sommigen: Korfu, anderen Delpli,
maar verre* 'eg cle meestem Olympia.
't Was of alles samenwerk te, om het be
zoek aan Olympia onvergetelijk te maken.
Niet alleen 'de ontzaggelijke monumenten
die uitgegraven, nog in gebroken heerlijk
heid schitterden, maar heel de omgeving
sprak van de onvergankelijke schoonheid
van Hellas.
Onder hoog geboomte zagen wij de ge
broken zuilen van tempels, de altaren, de
zuilenhallen, 'waarvan slechts de funda-
ten nog over zijn. Wat een fijne geur waait
ons toe en wat een wonderschoon tapijt van
bloemen, witte, gèle, paarse, roode anemo
nen onder het groenend loof der hooge
boomen.
Ja. dit. is Olympia. Tusschen de merk
waardige monumenten, waar in de grijze
oudheid, twee duizend, vijf-en-twintig jaren
geleden zich de bloem van Hellas verzamel
de. dan vlijen wij ons neer en in mijn on
middellijke nabijheid zingt men in't Latijn:
Dicite, quandoquidem in molli consedimus
[herba.
Ét nunc omnis ager. nuc omnis parturit
[arbos,
Nunc frondent silvae, nunc formosisimus
(annus
Incipe, Damoeta; tu deinde sequere,
[Menajca,
Alteris dïcetis; amant alterna Camenae.
Dat zijn fraaie verzen en de dichter zal
wel nooit hebben gedroomd, dat die twee
duizend jaren na zijn geboorte zouden wor
den gezongen en dat de schoone zangeres
een Hollandsehe zou zijn, een studente, ge
zongen te Olympia.
Hqldcr stpnden ze mij voor den geest, die
fraaie verzen van Vergilus uit zijn derden
Herderzang. Wij werden opgeroepen tot een
beurtzang, welnu:
Zingt dan, nu wij dan toch op 't mollige
[grastapijt zijn gezeten.
Heel het veld staat in bloei, het bruist nu
[in alle de takken
Heel het bosdh staat in 't groen, nu is wel
het jaar op het schoonste.
Toe, Damoetas, begin gij Menalcas moet
[moet volgen
Zingt nu bij beurte, uw zang; dien
[beminnende Muzen.
Poëzie en archeologie! Want de Grieksche
gids stond daar en rond hem hadden zich
de deelnemers geschaard en in hun handen
zag ik het roode bookje van Baedeker of
de Guide Bleu, de Fransche gids voor Grie
kenland. Wij hadden vóór onze reis Baede
ker bestudeerd en Pausanias gelezen en 't
viel mij niet moeilijk de ligging van de
hoofdgebouwen van het Stadion vast te
stellen.
In zijn prachtig werk „Om de oude We
reldzee" had Dr. A. Kuyper een hoofdstuk
tum de Hellenen gewijd en nu ik na mijn
terugkomst dit hoofdstuk nog eens heb ge
lezen, sta ik verbaasd over de juistheid der
descriptie van Olympia en de ruinen, die de
kunstenaar Kuyper heeft bezocht. Laat mij
hem even aan het woord: „In het nud-den
van de Altis het groote altaar van Zeus,
ovaal in zijn vorm. Rechts van dit groote
altaar de tempel van Zeus met dertien zui
len overlangs en zes in de breedte, de tem
pel, waarin eeuwenlang het prachtige beeld
van Phidias, het beeld van goud en ivoor,
heeft gestaan. Aan de achterzijde van het
groote altaar stond de tempel van Hera en
het Metroon, de tempel van de moeder der
góden en vlak tegenover het altaar lag eens
het Pelopion. Ten oosten was de Altis afge
sloten dóór de Echo-galerij, die naar de tra
ditie meldt, tien maal de klanken weergaf
en op deze Echo-galerij Liep ten noorden 't
Stadion en ten Zuiden de renbaan uit. De
Altis zelf was door een muur afgesloten en
in een uitspringende'hoek van dezen muur
lag ten zuiden het Boeletarium. Voorts lag
binnen de Altis ten Westen vooreerst het
reusachtig Leonidacon, dat voor receptie
van de gezantschappen diende en later
gouvernementspaleis werd. Dan het Heroön,
waar men de ruinen vindt van een groote
Byzantijnsche Kerk. En daarop volgde de
Palaestra en het Gymnasium, bestemd voor
de vooroefeningen der kampspelen".
Ik citeer niet verder. De Grieksche gids
deelde óns ongeveer het zelfde, mee. Daar
lag de Kronosheuvel en aan den voet van
dien heuvel de lange reeks van schatkamers
waar die Grieksche Staten en Steden hun
kwartieren hadden.
Vijf en veertig duizend toeschouwers kon
het Stadion bevatten. En in den geest zag ik
•jt IV Stond in ons blad van 24 MeL
dewedloopers en de worsteling der athle-
ten en de vuistvechters en de vèrspringers
en de slingeraars met de schijven.
En ik hoorde de toejuichingen, door de
Echo tienmaal herhaald, het alzijdig ap
plaus, ik zag het uitreiken van den olijf talc
en palmtak en hoorde het blijde feestgeschal
van het feestmaal in het Prytanëum
Omstreeks zeven uur werd de valreep in
gehaald, de laatste passagiers waren aan
boord geroeid de gong ging, die ons na
dien on vergefelijk en dag opriep tot het diner.
Zwaar liet de stoomfluit zich hooren, het
sein werd gegeven tot vertrek, de ankers
werden gelicht. Wij zouden varen naar Gy-
thion en van daar met een veertig auto's
naar Sparta en Mistra. Voed rust werd ons
niet gegund, na de vermoeiende excursie
naar Olympic werden wij dien avond op
geroepen in de college-zaal van het deinende
s«ïhip. Maar de belangstelling is er en de
geestdrift. Onvermoeid blijkt het gezelschap,
dat in grooten getale is opgekomen om de
lezing te hooren over Sparta door Prof.
Cohen. Daar zijn geen stoelen, geen zetels
meer, welnu metn staat, of men laat zich
ongedwongen neervallen op den grond en
men geniet van de boeiende voordracht met
lichtbeelden, die de exxcursle van den vol
gendag voorbereidt, het college begon kwart
over negen.
Omstreeks zes uur in den morgen Griek
sche tijd, telkens moesten wij onze hor
loges vóór zetten en naar de scheepsklok
regelen liet de stoomboot het anker vallen
in de Baai van Gytihion, Kort daarop werden
de passagiers gewekt Juist kwam de zon op
in Helleensche prachtenheerüjklheid. Een der
matineuze reizigers, die met mij op het dek
stond en die Japan had bereisd, zeide mij:
„Juist, een zonsopgang als in het Land van
de rijzende Zon, Japan". Wit en paarsch en
rose waren de kleuren, Eos, de schoone go
din van den dageraad of het morgenrood,
de dochter van Hyperion, begroette ons.
Toen begreep ik Homerus, die van de rozen-
vïngerige Eos spreekt
Want met hare roze vingeren opende zij
de gouden poorten des hemels, den sluier
van den nacht heft zij op en rozen strooit
zij op de hermelsbaan en op een wagen,
saffraan kleurig, zweeft zij door het lucht
ruim. Zoo iets schoons had ik nooit gezien.
Zij rees boven het booge Taygetusgebergte
en wierp haar licht op Gythion, dat aan den
voet van het gebergte ligt, de havenstad.
Na Korfu, Olympia. thans Sparta en
Mistra. Om acht uur gaat de valreep neer,
de bootjes komen en onder veel gekakel van
de Grieksche bootslui gaat de eerste groep
(Groep A) van boord, door de B en C groep
gevolgd. „Verheugt u!" „Chairete". van allen
'kant worden wij begroet door de talrijke
menigte. De jeugd omringt onze auto's, maar
'de politie leert haar onderdanigheid,
j Wij zijn nu in het havenstadje, waai* He-
lena haar minnaar volgde, die haar over
I den broeden rug der zee zou brengen naar
Trove, de overspeelster! Hinc illa-e lacrymae.
Vijftig kilometer, bijna 10 uren gaans, ligt
Sparta van de haven.
Maar de chauffeurs zijn kranige kerels en
zij zullen ons wel brengen over den Tayge-
tus met zijn ravijnen, zijn spleten, waar de
Spartaansohe ouders de mismaakte kinde
ren in wierpen. Het begint te regenen, het
gaat gieten, het deert ons niet, wij gaan
naar Sparta, over de slecht onderhouden
wegen, er zijn gaten van 25 tot 75 centi
meter, er zijn plassen, die het water opspui
ten vliegt de auto en bij een kromming
van den weg, komt de chauffeur zijn voor
man voor.
„Bravo!" wordt er geroepen, men ap
plaudisseert, de oogen van mijn buurman,
den chauffeur schitteren, hij zint op nieuwe
overwinningen. Ik keer mij om, en antwoord
op zijn Spartaansch: „Ben jullie gek gewor
den".
Taygetus, hiet gebergte van herten, beren
en everzwijijnen, met diepe, zware kloven, is
met een zware bosschage beplant. Tegen dien
Taygetus kruipen de auto's op, langs de
rots en de klove der mismaakte kindertjes,
de Eurotas stroomt langs zijn voet Wij
zijn in Sparta. Ik zie een jongen met een
oude vrouw, blijkbaar zijn grootmoeder en
uit de auto werp ik hem 'n vijftal drachmen
toe, hij komt nader, ik zie dat hij rood haar
heeft, evenals zijn zusje. Ik dacht dat wij
in Griekenland waren, bij de menschen
met de fijne ledematen en het zwarte haar
en. nu zie ik hier telkens het roode, maar
ik denk aan het epitheton van een bekenden
Homerischen held, die Xanthus wordt ge
noemd, de rossige, de bruine evenals de
dichter spreekt van de rosse manen van den
leeuw, tegenover Odysseus, die de zwarte
wordt genoemd.
Het is een armzalig nest, het nieuwge
bouwde Sparta, daar is nog een museum,
waarin eenige onbeduidende beelden wor
den bewaart maar het beeld van Artemis
jOrthia, waarvoor de jongens werden gegee-
I seld, tem bloede toe, is er niet en de Spar-
I taansche minnen, die met haar melk het
mierg van kracht brachten in de mannen,
Olympia met den Krovics-heuveL
ze zijn er niet. De regen heeft opgehouden, d
zon bla'. ert op het armzalige stadje, dat dei
naam van Sparta draagt Ik neem mee d
herinnering aan Helena, maar ook die de
bruid van Odysseus, Penelope, de stand
vastige.
Mistra., vijf kilometer van Sparta op de-
bergflank ligt het Byzaptijnsche wonde
Mistra, een stad op zich zelf in de 14 en 15
eeuw, een Byzantijnsch Pompei. Witgekall
zijn de muren, de gaanderijen, die het ui
zicht geven op de wondersohcone vlakt
Ik wandel om de zuilengangen van d
Byzantijnsche kerk van het Pantanassf
klooster. Het is weer nat, de steenem zij
glad en glibberig, het sneeuwt Het is d
24ste Maart en het sneeuwt geweldig. W
komen onder de sneeuw. Voorzichtig met dj
gladde steenen, die onder den voet wej
schuifelen. Druipnat bereiken wij het kloo:
ter, dat Pantanassa heet Dat was een klii
en dan die sneeuw! Maar de geestdrift
gebleven en wedijvert met de geestigheii
Een taalgeleerde onder ons doet aan taa
vergelijking. Pantanassa alles nat! D
zusters van het klooster hebben roedelijde
met die druipnatte Nederlanders. Vóór d;
wij iets koopen, zij verkoopen photo'
prentbriefkaarten en ikonen van de Moede
maagd, bieden zij ons anisette aan. W
drinken allen anisette, ons door de begiji
tjes geschonken.
Vijfhonderd meter hoog ligt het kaste
van des markies de Villehardouin en d
Venetiaansche kasteel beheerseht de vlakt
De klim is moeilijk, maar wij staan vo«
niets. Wij zijn er en ademen in de romai
tiek van den Frankisch-Byzantijnschei
Turksohen tijd. De kerken, klooster, kape
len geven een volledig beeld van de Griel
serie houwkunst der 13e tot de 15e eeuw.
De Pantanassakerk, drieschepig, bevat de
grafsteen van Theodora Tocco, de gemali
van den laatsten Byzantijnschen keizer va
Constantinopel, die voorheen Despoot va
Mistra is geweest.
De avond daalt. Wij moeten terug en zo
ken onze auto's op, in duizelingwekkenc
vaart stormen wij langs ravijnen naar G;
theon, de havenstad, bergafwaarts. Wij hoi
den soms den adem in. Maar wij zien de licl
"in van de auto's die vóór oais zijn en d
is volgen.
Behouden komen wij aan boord, de lid!
ten branden reeds lang. Na hot diner wacl
ons nog een lezing, over Kreta.
Er zijn bezoekers, mindier dan den vorige
avond. De lezing is interessant. Ik zie nc
juist dat mijn buurman begint te knikke:
Er zijn grenzen van het menschelij
kunnen.
