B.N.A. contra N.I.V.A.
METALEN VITRINES
J. G. H. HAEFKENS
TF Knnpad ROZENLAAN 37alm. 55b
BESCHERMT ALLE GEBOUWEN TEGEN
HITTE - KOUDE - VOCHT - LAWAA'
GRATIS OESKUNDIG ADVIES
N.V. Producten- Grondstoffen Hmij.
AMSTERDAM: Sarphatikade i - Tel. 34824-36824
ROTTERDAM: Stationsweg 37b - Telel 11690
BOUWBLAD No. 7/5.9 (Verschijnt eiken Maandag
MAANDAG 6 JUNI 1932
N.V. Betonbuizenfabriek
„DE VALK"
NIEUWPOORT-LANGERAK
TELEFOON 18
GROOTSTE fabriek in Nederland.
Prijzen beneden elke concurrentie.
VRAAGT PRIJS
Kweekschool met den Bijbel te Rotterdam
Architectuur: A. H. VAN DER KRAAN, Rotterdam
Aannemers: W. C. v. d. BOSCH, Dordrecht.
In het Rotterdamsche spraakgebruik zou
aan dit opschrift nog toegevoegd moeten
worden „Haringvliet 48", ter onderscheiding
niet de Kweekschool Koningin Wilhelmina,
Haringvliet 84, of wel ,4e school van Van
Wijlen" als de tweede de school van Ste-
merding wordt genoemd.
Reeds ettelijke jaren zou het in gebruik
zijnde heerenhuis aan den Haringvliet door
een nieuw schoolgebouw worden vervangen
en reeds eerder is het Bestuur er aan toe
geweest om grond te koopen en een op
dracht voor een ontwerp uit te geven.
Door de tijdsomstandigheden moest ech
ter de uitvoering worden uitgesteld en de
grond, die aan den Heemraadssingel was
•legen, werd' voor woningbouw verkocht
Men bleef de aandacht echter gevestigd
houden op het Westelijk stadsgedeelte, te
meer, nu sedert enkele jaren de van Wijlen
6ohool als „leerschool" was aangewezen.
Na heel wat onderhandelingen met auto
riteiten is het Bestuur ten slotte geslaagd
met een perceel grond op 't einde van den
Esseinburgsingel en Beukelsweg. Daar waar
deze beide samenkomen op het Aelbrechts-
plein is thans het nieuwe gebouw verrezen.
De ingang is aan de pleinzijde gelegen,
èn hier is het gebouw grootendeels slechts
twee verdiepingen hoog. De beide vleugels
aan don Beukelsweg en de Essenburgsingel
hebben drie lokalen boven elkaar.
Het geheel vormt een aangename afslui
ting van het bouwblok en de aansluitingen
met de bestaande bebouwing zijn goed ver
zorgd.
De gevels zijn geheel van een mooie roode
handvormsteen gemetseld en alleen de af
dekkingen van de borstweringen, de raam-
lateien en enkele versierende of construc-
tief-belangrijke deelen zijn in een lichte
zandsteen uitgevoerd.
De gevels van de beide vleugels zijn een
voudig gehouden en maken daardoor een
rustigen indruk.
Van de pleinzijde gezien is de massagroe-
peering bewegelijk, eigenlijk wel wat „dse
Cuten zuviel".
Het middendeel is. zooals gezegd', twee
.verdiepingen hoog en bij de aansluiting aan
de rechtervleugel is een dominant gemaakt,
die op zichzelf een goedle overgang vormt
,van het lagere middengedeelte naar de hoo-
gere vleugel.
Minder juist is, dat deze domineerende
partij nu boven de portiersruimte en een
paar ondergeschikte ruimten op de verdie
pingen is aangebracht.
Een der voorname architectonische prin
cipes is. dat de belangrijke elementen in de
plattegrond ook in de opbouw als zoodanig
behooren te spreken.
Het opofferen van dit beginsel moet zich
in een bouwwerk wreken en ook hier is de
architect er niet aan ontkomen om de in
dit verhoogde gedeelte gelegen ruimten te
schikken naar wat hem in de gevel-archi
tectuur gewensdht leek.
De ingang ligt aan de rechterzijde van den
pleingevel en leidt door een fraai ijzeren
hek in een hoogen afsluitmuur via een be
scheiden open voorruimte naar de portiek,
waarachter onmiddellijk die portierskamer
Zijwaarts is de toegang tot het
gebouw met vestibule, daarachter gelegen
il en trappenhuis.
De portiek is voor dit, toch monumentale
gebouw wel wat „kleinisch" en niet in over
eenstemming met die monumentaliteit, ter
wijl de portiersloge gunstig to.v. de toe
gang, doch minder gunstig t.o.v. van de hal
en gang gelegen is.
Van ecnig overzicht over deze laatste
ruimten vanuit de portiersloge kan geen
sprake zijn. Wellicht is deze eisoh echter
niet gesteld.
Hal en trappenhuis liggen gunstig voor
de distributie der leerlingen over het ge
bouw.
Rechts van de hal een ruim gymnastiek
lokaal, waarvan de bergruimten in de
schuine overblijvende hoeken gunstig zijn
ondergebracht
Links van de hal de gang, die toegang
geeft tot de aan de pleinzijde gelegen loka
len en nog even ombuigt in den linkervleu
gel. In de gang ruime, naar achter uitge
bouwde, uitstekend ingerichte garderobe
nissen en toiletruimten.
Op de eerste verdieping een soortgelijke
inrichting. Boven het gymnastieklokaal is
een ruime aula gelegen en daarboven een
tweede gymnastieklokaal.
Door het lager opbouwen van het mid
dengedeelte was het noodig om een gang
op te bouwen, die rechter- en linkervleugel
van de tweede verdieping verbindt,, wat een
niet bepaald economische oplossing kan ge
noemd worden.
Een ruim plat langs deze gang aan de
voorzijde is echter een aangename compen-
De vloeren van hal, vestibule en gangen
zijn afgedekt met dubbel hardgebakken
tegels van een bruinige kleur. Boven de
holle hoeken langs de wanden zwarte plint
tegels en vervolgens blauw gevlamde tegels
in de hal en langs de trappen en dito gele
iin de gangen.
Deze beide soorten wandtegels zijn op
zichzelf goed, doch de combinatie met de
bruine tegels van den vloer is weinig ge
lukkig, evenals met de Napoleon-marmeren
afldekkingsplaten van de trapbalustrade.
Ook de plotselinge overgang van de blauwe
hal op cle gele gangmuurbekleeddng is niet
De muurkleuren in de lokalen in een com
binatie van tinten uitgevoerd, kunnen ons
ook niet overal bekoren, al zijn sommige
wel geslaagd.
Aardig is de gedachte om in de hal een
keurig uitgevoerde vitrine neer te zetten,
die wel bedoeld zal zijn om hier mooie en
tevens leerrijke modellen te étaleeren.
De hal boven heeft een dergelijke vitrine
met aan weerszijden een aardige bank.
De lokalen zijn prettig van verhouding en
verlichting, met vloeren van kurklinoleum
boven de riftvloeren in de begane-grond-
lokalen.
Het gymnastieklokaal beneden heeft een
hooge lambri van een mooi-bruin board en
dat op de tweede verdieping van licht na-
tarel triplex.
't Trappenhuis wordt verlicht door ramen
die met glas-in-lood, met hier en daar wat
brandwerk, in mooie tinten zijn bezet
Ten slotte zij meegedeeld, dat een binnen
plaats een flinke fietsenbergplaats bevat,
die bereikbaar is door een poort vanaf de
Essenburgsingel.
De gevels aan deze binnenplaats zijn rus
tig en keurig verzorgd en zeker niet het
minst geslaagde deel van dit architecto
nisch en constructief over het algemeen
goed verzorgde gebouw.
Volledigheidshalve willen wij de firma's
die betrokken zijn bij de nieuwe Kweéksohool
hieronder vermelden:
IV. <£- C. v. d. Bosch, Dordrecht: Aannemers.
Mindeno's Fabriek van Koperwerken en
Etalage's N.V., Rotterdam: Glazen vitrines.
Jan Kolk, Werktuigkundig bureau „Dekaem",
Rotterdam: Centrale Verwarmingsinstallatie.
Gebr. van Ameijden, Dordrecht: Stucadoors.
H. J. Kelder Azn., Rotterdam: Stoffeering
enz.
B. D. den Hollander, Rotterdam: School
banken en Schoolborden.
Groeneveld, v. d. Poll Co.'t Electrotech-
nische Fabriek N.V., Rotterdam: Electrische
installatie.
G. H. Haefkens, Dordrecht: Schilder.
Al deze medewerkers hebben ieder voor
zich met zorg hun werk uitgevoerd. Verschil
lende dezer hebben wij reeds meer in ons
blad genoemd; allen kunnen op een goede
reputatie bogen.
Do voltooiing van het Handelsgebouw
Candida te Amsterdam, een ontwerp van
arch. F. A. WamersN. 1. V. A. heeft heel
wat stof doen opwaaien. Zoo werd door het
bestuur van den B(ond) N(ederlandsche)
A(rchitecten) een adres aan B. en W. van
Amsterdam verzonden, waarin wordt gewe
zen op de groote hoogte van dit bouwwerk,
de onorganische wijze waarop het zich bij
de bestaande bebouwing aansluit, waardoor
ernstige schade werd toegebracht aan het
stadsschoon.
Naar aanleiding van dit adres heeft het
bestuur van het N(ederlandsch) I(nstituut)
v(an) A(rchitecten) zich eveneens met een
adres tot voornoemd college gericht, waarin
wordt opgemerkt dat de normale bouw
hoogte-overschrijding in de stadskern wel
degelijk beschouwd dlient te worden als het
noodzakelijk gevolg eener zich intensief ont
wikkelde handels- en industriestad. Mogen
ook in den aanvang fle eerste hooge gebou
wen het stadsbeeld plaatselijk disharmo
nisch beinvloeden, geleidelijk zal door goed
geleide en ordelijke ontwikkeling de hoog
bouw in het stadscentrum organisch gebon
den worden. Het zou getuigen van conser
vatisme, indien een intensieve bebouwing
van de binnenstad door beperking van
bouwhoogten zou worden belemmerd.
Het bestuur meent dan ook ten sterkste te
moeten ontraden te dien aanzien nadere be
perkende bepalingen in het leven te roepen
als blijkbaar bedoeld door het bestuur van
den B. N. A.
Meening van Prof. Wattjes
In „Het Bouwbedrijf 'merkt Prof. Ir. J. G.
Wattjes op dat het adres van den B. N.
A. minstens zeer gezocht is, Amsterdam
toch is geen doode stad, doch een levende.
Hoezeer het ook te hopen is, dat enkele oude
gedeelten hun intiem karakter van grach-
tenstad behouden zoo is het anderzijds
noodzakelijk na de demping gelukkig
noodzakelijk dat het karakter van N. Z.
Voorburgwal en van Spuistraat geheel en al
veranderen. (Het gebouw Candlida staat op
de N. Z. Voorburgwal). Het hooge huis
Candida valt dan ook in het geheel niet
sHouth. '/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL S Co. "00l[dkaln,0;r: o.st-Admir»iiwtok,d. 47 - Rottum
a Opslagplaatsen, Zagerij en Schaverq:
ANNO 1853 NassauhavenBoerengat
CA
Toen nu 5 jaren geleden aan Dr. H. P.
Berlage, de opdracht werd gegeven, in
samenwerking met het bruggenbureau van
Gemeentewerken, de nieuwe brug over de
Amstel te ontwerpen, heeft hij zicih na be
studeering van het vooraf op het bureau ge
maakte plan, op het standpunt geplaatst,
aan den algemeenen opzet daarvan niets te
veranderen. .Juist bij den bouw van een
brug moet de ingenieur aan den oorsprong
der constructie staan.
Het gevolg was dan ook een ideale sa
menwerking tussohen ingenieur en architect
Het plan der brug bestaat uit vijf tra
veeën, waarvan telkens twee vaste horizon
tale overspanningen van ijzer en beton,
aan de beide landzijden elkaar opvolgen,
terwijl de middentravée, de doorvaart voor
groote schepen, door een enkele klop van
ijzer en hout, wordt gevormd. Het onsym
metrische van dit geval, in afwijking van
de meeste kloppenbruggen, trok den bouw
meester, zooals hij vertelt in „Architecture.
dadelijk aan.
Bovendien moet, vanwege den geringen
afstand, die Sdhollen-brug met de Amstel-
brug worden verihonden; hetgeen een ver
hoogd straatgedeelte tusschen de beide brug-
[)e Berlagebrug over den Amstel
gen van ongeveer 3 M. Amstelpeil ten ge
volge had.
Dit bracht Dr. B e r 1 a g e op het denk
beeld, de ruimten onder dat „terras" voor
boothuizen te bestemmen en ook aan de
Amstelzijde een dergelijk terras te bouwen.
Dit laatste zou zijn beëindiging vinden in
een Amstelpaviljoen, waaraan de ligging
met het vrije uitzicht over den Amstel naar
de stad, als een bijzonder bevoorrechte moet
worden beschouwd.
De nieuwe Amstelbrug zal op deze wijze
een centrum worden voor de watersport en
bovendien als bassin een architectonische
afsluiting vormen van de eigenlijke stad.
waarbuiten de landelijke omgeving begint
De reeds genoemde onsymmetrische aan
leg gaf gelegenheid, ter zijde van het draai
punt der klop, den kelder te bouwen, tot
opstelling der electrische installatie, waar
van een torentje is verbonden met een ver
blijf voor den brugwachter, die vanuit zijn
hoog gelegen vertrekje de geheele omgeving
kan overzien. Het naar de etadszijde gekeer
de gevelvlak boven het venster R&f gelegen
heid tot het aanbrengen eener symbolische
versiering, voorstellende den genius van
Amsterdam, die uit het water is opgerezen.
FIRMA W. C. VAN DEN BOSCH
Aannemers v. BOUW-, GEWAPEND BETON- en ONDERHOUDSWERKEN
ELECTRISCHE TIMMERFABRIEK
Weeskinderendijk 49 - DORDRECHT - Tel. 5703 en 5655
N.V. VAN MINDENO'S Fabriek van Koperwerken en Etalages I
BOTTERDAM HARTMANSSTRAAT 3335 - Telef. 11983
Complete Winkelinstallaties Betimmeringen
N.V. HOUTHANDEL v/h Firma J. G. ALBLAS
WADDINXVEEN
TELEFOON No. 6
Opslagplaats ROTTERDAM aan den ZWAANSHALS Ho. 203-205 - Telef. No. 40891
N.V. AANNEMING MIJ. v.h.
ft J. HIDDE NIJLAND
AMSTERDAM
BOUWDE DE
BERLAGEBRUG
BRUGGENBOUW - INDUSTRIE- en
WATERBOUW
Over enkele onderdeelen nog 't volgende:
Daar het de bedoeling is later de Amstel-
laan over de brug door te trekken tot Wa
tergraafsmeer, is nu reeds een tramlijn op
de brug gelegd.
De trammasten, die een afzonderlijken
vorm hebben gekregen zijn tevens lan
taarndragers, terwijl telkens tusschen een
paar dezer masten voor de bijzondere ver
lichting, nog twee lantaarns zijn geplaatst
Het valt te betreuren dat bij de opening
der brug, het terras aan de Weesperzijde
nog niet is gebouwd en vooral dat de bouw
van het paviljoen, vanwege de economische
crisis, moeist worden uigesteld.
Het is dus niet vast testellen, wai
de brug in haar geheel zal zijn voltooid,
maar wel dat het nog ontbrekende terras
er in 1933 zal zijn.
Nog enkele technische bijzonderheden van
de hand van Ir. C. B i e m o n il, HQpfd afd.
Bruggen Publ. Werken te Amsterdam, in
„Architecture", mogen hier volgen:
De brugbreedte werd bepaald op 15 M.
voor den rijweg en 4 M. voor de beide trot
toirs. De nuttige breedte bedraagt in het
geheel 23 M. De hoogte in het midden werd
bepaald op 3.40 M A. P., even hoog als
de midden-overspanning van de Hooge Sluis
en voldoende voor het overgroote deel der
passeerende schepen
Alle onderdeelen van het ontwerp zijn
met de grootste zorgvuldigheid behandeld:
gestreefd werd naar technisch juiste, eco
nomische en solide constructie.
J. M. de Groot
Bij Koninklijk besluit is, met ingang van
1 Juli 1932, in vasten dienst benoemd tot
bouwkundig ambtenaar der eerste klasse bij
den Rijksgebouwendienst -T Je Groot,
(er standplaats Hille^uu,
Prof. Wattjes en arch. Warners in het geweer.
uit het karakter der N. Z. Voorburgwal, dat
alles behalve van architectonische eenheid
doortrokken is.
Dit gebouw is zeer geslaagd als een har
monische ontwikkeling van de waarlijk na
tionale elementen in het functionalisme en
i de Amsterdamsche architectuur.
Het gebouw is een hoopvol teeken voor
3t zuiverend elkaar naderen van de twee
tegengestelde architectuur-tendenzen in ons
land.
Verweer van arch. Warners.
Architect F. A. Warners de bouwmees
ter van het werk, zond aan de B. N. A. de
volgende opmerkingen.
Het adres, op 2 April geubliceerd, doet
aan een „1 Aril"-grap denken, daar het be
stuur van den B. N. A. thans, nu het kalf
verdronken is, aanstoot neemt aan de hoog
boven de huizenrij opschietende zijgevels
van het Gebouw Candida, terwijl de teeke-
ningen van dit gebouw met de belendenden
en de vermelding van het aantal verdie
pingen in „Architecture" van 29 Nov. 1930
zijn gepubliceerd. Bij deze publicatie zweeg
de B. N. A. in alle talen, hoewel toen met
den bouw nog geen aanvang was gemaakt.
Behoefte aan hoogbouw vindt haar nood
zakelijke oorzaak in de toenemende verbree
ding der verkeerswegen van de binnenstad,
waardoor de beschikbare bouwgrond ver
mindert
Gelukkig heeft de vooruitziende geest van
B. en W. tijdig de noodzakelijkheid tot
overschrijding der bouwhoogte geschapen.
Het getuigt van conservatisme en ver
keerd begrepen stadsbelang, de nog teere
plant van den hoogbouw reeds weder in
haar groei te willen belemmeren, hoewel
men natuurlijk goed zal doen den hoogbouw
in zekere banen te leiden.
Het is te hopen, eindigt architect W a r-
ners, dat het college van B. en W. blijk
zal geven, het stadsbelang zuiver te voelen
en begrijpen zal, dat Amsterdam geen pitto-
resque stadje met knusse huisjes moet we
zen, doch zich moet aanpassen aan de mo
derne eischen op elk gebied, ook op het go-
bied van hoogbouw.
Electro Techn. Bureau „BOHAMEE"
Taborstr.-al 33 - Rotterdam
TeleL 11678—52678
Agenten *oor de ongeëvenaar
de „CARLEY"-UURWERKEN
voor Noord- u Zuid-Holland
Vraagt offerte
Carley's electrische klok
Waar alles tegenwoordig op de minuut
geregeld is, wordt veel meer dan vroeger
behoefte gevoeld aan een absoluut betrouw
bare klok, die op de minuut af de juiste
tijd aanwijst en aan blijft wijzen.
Daar hapert bij de kamerklokken wel eens
het een en ander aan, wat vaak aanleiding
geeft tot veel onaangenaamheden.
Ook op kantoren en fabrieken, in restau
rants en waar al niet, is een klok, die de
juiste tijd aanwijst en waar men op rekenen
kan, een eerste vereischte.
Nu is er een Hollandsche fabriek van elec
trische uurwerken, die een absoluut be
trouwbare electrische klok heeft vervaardigd
Electrishce klokken waren er wel, buiten-
landsch fabrikaat, doch er kleefden nog
gebreken aan. Het komt ons voor dat de
Nederlandsche electrische klok, de Carley's
klok, vele dezer bezwaren heeft weggenomen
en daarom aller aandacht verdient. De klok
loopt steeds precies gelijk. Zij kan op ieder
lichtnet aangesloten worden, (opwinden is
niet noodig), en kost dan aan stroom onge
veer 50 cent Mocht om de een of andere
reden de electrische leiding buiten gebruik
zijn, (reparatie, defect doorslaan van een
„stop",) dan blijft de klok toch nog 20 uur
loopen, door een aangebrachte „gangreser
ve", die later automatisch weer aangevuld
De slijtage is, door de zeer eenvoudige
constructie, tot een minimum beperkt
Ze loopt absoluut geruischloos, wat b.v.
voor scholen en kantoren, leeszalen enz. een
groot voordeel is.
Deze Carley's klok lijkt ons een klok die
reclame voor zichzelf zal maken.
We vermelden nog, dat voor Noord- en
Zuid-Holland de alleenverkoop berust bij
N.V. „Bohamee" te Rotterdam, Taborstr. 33
Een nieuwe schoolbank
De School- en Kerkmeubelenfabriek A, G.
J. Mak te Rotterdam brengt een nieuwe
schoolbank aan de markt
Dezer dagen zijn wij in de gelegenheid
geweest dit nieuwe product te zien.
De ontwerper, de heer A. G. J. Mak, ver
telde ons het volgende:
De tijdsomstandigheden dwingen ieder tot
de grootst mogelijke bezuiniging. De school
besturen willen graag een soliede bank, doah
de prijs mag niet hoog zijn. Een groot ge
deelte van den bank-prijs werd bepaald door
de transportkosten, omdat de bank in zijn
geheel vervoerd moest woden. Dit heeft mij
op de gedachte gebracht om een model te
Firma VALCKX VAN KOUTEREN
Kerk- en Concertorgel fabriek
ROTTERDAM
Aelbrechtskade 90a, 91, 92
TELEFOON 32722
construeeren, dat uitneembaar was en waar
door de vervoerprijs belangrijk zou dalen.
Verder mocht deze nieuwe methode niets af
doen aan het product, doch veeleer moest er
naar gestreefd worden, de duurzaamheid te
verhoogen.
Met alle bescheidenheid kan ik zeggen,
dat mijn nieuwste ontwerp beide eigenschap
pen ten volle heeft.
De bank kon geheel uit elkaar genomen
vervoerd worden. Ook voor den verkoop is
dit bijzonder gemakkelijk, daar een kielt,
model op reis mede genomen kan worden.
Het krimpen van het hout is voor ons al
tijd een lastig punt geweest Banken die bij
aflevering goed in orde waren, bleken later
door het krimpen er niet beter op geworden
te zijn.
En het is juist deze eigenschap van hei
hout, die wij uitgebuit hebben, daar onze
banik door het krimpen steviger in elkaar
grijpt, waardoor de duurzaamheid verhoogt
en het ongerief verminderd wordt.
Wij mogen ons vehheugen in levendige
belangstelling van de zijde der achitecten,
die alle ons product roemen.
Onderscheiding
Huib Luns, hoogleeraar aan de Techni
sche Hoogeschool te Delft, is benoemd tot
officier in de Kroonorde van België.
Voorgevelrooilijn
De Burgemeester van 's-Gravenhage heeft
bekend gemaakt dat een teekening, waarop
staat aangegeven de voorgevelrooilijn, ont
worpen langs de Zuidwestzijde van 't Noord
westelijk gedeelte van de Lekstraat, tot en
met 2 Juli 1932 op de Gemeente-secretarie,
Afdeeling S. en B. (kamer 32), voor een
ieder ter inzage zal liggen en dat belang
hebbenden eventueele bezwaren tegen be
doelde voorgevelrooilijn gedurende dien
termijn bij B. en W. kunnen indienen.
Betonvlechten
De raad van Amersfoort verleende een
crediet van f 5000 voor het houden van een
cursus voor betonvlechters. op dat zij, die
uit hun vak zijn geraak», een ander beroep
zullen kunnen leeren.
De jaarlijksche excursie van het Nederland
sche Instituut voor Volkshuisvesting en
Stadsbouw zal dit jaar op 10 September
naar Nijmegen worden gehouden.
Ned. Aannemersbond
De Jaarlijksche Algemeene Ledenvergade
ring van de Nederlan«1sche Aannemersbond
wordt gehouden op Woensdagmiddag 13
en Donderdagmorgen 14 Juli a.s. in het ge
bouw der A. M. V. J. te Amsterdam.
Innen dekoration
De Mei-aflevering van Innen dekoration
is hoofdzakelijk gewijd aan het werk van
den architect PaulLaszlote Stuttgart en
aan dat van den Weenschen architect Karl
Dirnhuher
Het behandelde werk van den eersten
architect omvat een uitwendige verbouwing
van een bestaand woonhuis te Frankfurt
aar. Main. Op meer dan kwistige wijze zijn
de .vanden van de hal tot aan de zoldering
en ook het plafond zelf bedekt met fraai
gevlamde olijfhout Een en ander doet
echter zeer onrustig aan.
Dr. R i e z 1 e r schrijft nog over de on»
wikkelingsgescbieilenis van de Duitsche
meubelkunst uit de laa ste dertig i
INGENIEURS-BUREAU
„D E K A E M"
JAN KOLK
Ingenieur - Fabrikant
ROTTERDAM - TELEF. 15728
TENTRALE VERWARMING
H. J. KELDER Azn
BEHANGER - STOFFEERDER
1ste Middellandstr. 11a-Tel31613
ROTTERDAM
HET STUCAD00RSWERK
van de Kweekschool is uitgevoerd door
GEBRS. VAN AMEIJDEN
Timorstraat 13 - Tel. 4073 - Dordrecht
Fa B. D. D
Josephstraat 68a
R'DAM
Telef. 33821
BETIMMERINGEN SCHOOLBANKEN
JACOB CATSSTR. 99, DORDRECHT
SPECIAAL ADRES IN NIEUWBOUW
SCHILDEREN
N.V. Groeneveld, Van der Poll Co'8
Electro-Technische Fabriek
Amsterdam Filiaal Rotterdam
TeleL 10662 Westzeedijk 15
Uitvoerder der complete Electrische In
stallatie in de Kweekschool aan den
Beukelsweg -
G. VAN LEEUWEN H ZONEN
LEIDERDORP
KERKORGELBOUWERS
OPGERICHT 1903 - TEL. LEID tN No. 1790
TE HUUR
SCHEVENINGEN
KAPELWEG 2, bij Nieuwe Parklaan,
Vq VILLA, bevattende: 6 kamers, bad
kamer, keuken, bijkeuke tuin met loods.
HUUR 1500.per jaar. Adres: Voor
schoterlaan 50, Rotterdam, Telefoon 53451.
HET HUIS IS 00K TE KOOR
Wenscht U
een mooie, solide en doelmatige
SCHOOLBANK
VOOR ZEER BILLIJKEN PRIJS!
Mijn schoolbank Ned. Octrooi
No. 25549 voldoet, naar het oordeel
van deskundigen, aan die wenschen
A. G. J. MAK, School en Kerk-
meubelen, Zuidhoek 86-88, R'dam
TELEFOON 10199
ILHUUI HILLEGERSBERG
PANDEN
L. D. SUNDERMEYER
iJsdubstraat 68 Telefoon 13866
