Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | 26 mei 1932 | pagina 3

DONDERDAG 26 MEI 1932

EERSTE KAMER

TWEEDE KAMER

Indische TENTOONSTELLING

Uit het Sociale Leven

Radio Nieuws.

PONDENVERLIES DER NED.
BANK

WIJZIGING VAN DE POSTSPAAK-
BANKWET

Vergadering van 25 Mei 1932

De Eerste Kamer kwam XI uur opnieuw bijeen

Allereerst was aan de orde een wijziging der
wet op de Inkomstenbelasting; de regeling be
treffende het beroep in belastingzaken wc-rd
aangevuld in dier voege dat geen verhooging
zal worden gevorderd, indien aannemelijk is,
dat niet door opzot of grove onachtzaamheid
het bedrag, dal volgens appellant had moeten
zijn geheven, te laag Is gesteld.

De heer DE JONG (K.K.) zou nog een stap
vorder willen guan en bij navorderingen geen
vierdubbele verhooging heffen iii gevallen, dat
te goeder trouw misschatting heeft plaats ge
had of eenLg ander verklaarbaar verzuim bij
de opgave van Inkomsten. Maar goede trouw
moet daarbij voorop staun. Den minister werd
vertoctU een en ander in overweging te wil
len nemen.

MINISTER DE GEER zegde overweging toe
van het gehouden betoog.

Z. h. s. werd het wetsontwerp goedge
keurd.

Aan de orde was daarna de

dekking van het pondenveriies
der Ned. Bank.

De heer KOSTER (Lib.) achtte het systeem
der goudwlsselpolltiek niet verkeerd, maar de
Ned. Bank heeft daarbij toch teveel risico op
zich genomen. ZIJ heeft te laat ingezien, dat het
met het pond wel eens mis kon gaan.

Hij zou ultkeeringen aan slaat en aandeel
houders achterwege willen laten totdat de vor
dering op den Staat (het verlies) uit de boeken
verdwenen is. Dat is logiisch en boekhoudkun
dig juist. De nu voorgestelde gewijzigde wiaist-
uitkeering is zuiver willekeurig.

ln normale omstandigheden zouden velen
aan dit gebrekkige wetsontwerp hun stem niet
geven, maar nu het zaak is zoo snel mogelijk
de zaak met de Ned. Bank ln orde te brengen,
is voorstemen het beste.

Hoe zal de houding der Regeering zijn. zoo
vroeg de heer Koster verder, bii de vernieu
wing van het octrooi der Ned. Bank in 1937,
speciaal in verband met de eventueel nog niet
geheel afgeloste schuld aan den staat.

Prof. VAN EMBDEN (V.D.). die vooralsnog
geon voorstander is van een staatsclrculatie-
bank, zag geen verplichting voor den staat om
de Bank te helpen. Maar het belang der ge
meenschap leidde er toe; niets doen ware voor
de schatkist zelfs voordeeliger.

Werd het wetsontwerp verworpen, dan ont
ving de staat 5 jaar niets (nu, bij een winst
van 4 miUloen. X millloen), daarna veel meer
dan bij de voorgestelde regeling. Het zou on
geveer lj millloen zijn. Dut bedrag zou nog
gunstiger zijn, indien wat te verwachten
is de Bank per Jaar meer dan 4 millloen
winst maakt.

Het belang der schatkist zou dus verwerping
van het wetsontwerp meebrengen. Maar het
algemeen belang dan? Gevaar in de koersdaling
der aandeelen werd niet aanwezfe? geacht, omdat
de rentabiliteit op zich zelf van het bedrijf niet
ls geschaad. Koersdaling tast ook het prestige
tegenover het buitenland niet aan. Dat prestige
i3 voornamelijk afhankelijk van de goudvoor
raad die nu grooter ia dan ooit en van
het gezag der leiders. Deze laatsten zijn onbil
lijk beoordeeld. De verklaring, die de Bank
van Engeland gaf, moest wel vertrouwen wek
ken. Erkentelijkheid werd uitgesproken voor
het voorname werk door den afgetreden presi
dent Mr Vissering jarenlang verricht-

Saneering der Bank ls noodig. De methode der
Regeering ~wcrd schijn geacht; beter Is afstem
peling van aandeelen en aanwending van
reserve en zoo noodig nieuwe kapltaalsuitgifte.
'De gecreëerde vordering op den staat is niet
reëel; de saneering is een boekhoudkundige
kunstgreep, die vooruitloopt op te fnaken winst.
De Kamer moet deze .regeling verwerpen en er
moet komen een werkelijke saneering, zoo
noodig met tijdelijke kapitaal-participatie door
den staat.

De heer DE GIJSELAAR (C.H.) vindt het het
best. niet verder na te pleiten over de geleden
verliezen. De minister van Financiën heeft bij
deze regeling zeer goed voor de gelden van
den staat gezorgd. Men kan niet zeggen, dat
de aandeelhouders gemiddeld 11 hebben ge
noten, omdat de aandeelen wel zelden beneden
de 300 zullen zijn gekocht Het kan echter
van wijs beleid getuigt als er een reserve
fonds ware geweest voor verliezen, te lijden
op bultenlandsche wissels.

Men had dan niet deze regeling behoeven te
maken, die voor de aandeelhouders onbillijk ls.
Toch zou de heer De Gijselnar zich niet tegen
het ontwerp verzotten, omdat een spoedige
regeling In 'a lands belang is.

De heer VAN C1TTERS (AR) zelde, dat het
optreden der regeering om de Bank hulp to bie
den. aanbeveling verdient. Het beleid der
directie kan de Kamer niet beoordeelen. Echter
is met haar September-communiqué de directie
der Bank beneden haar standing gebleven. Zon
der moreele aansprakelijkheid voor het gevoer
de bewind is de regeering intusschen niet. Met
de wijze waarop de minister het verlies wil dek
ken, gaat de heer Van Cltters mede, maar hij
had gaarne een vluggere schulddelging gezien.
Zij he( ten koste van eenige dividendlooze jaren.

Het geheele verliessaldo zou dan vóór het
eindigen dezer octrooiperiode kunnen zijn ge
ëlimineerd.

Na de pauze sprak de heer DE ZEEUW (S.D.).
Hij betoogde, dat als de Engelscflie regeering
tegen den wil der directie der Bank of England
het pond heeft doen vallen, het vernederend
voor onze regeering Is. nog met die regeering
ln onderhandeling te treden.

De VOORZITTER: Zoudt u zitfh niet ietwat
gematigder uitdrukken''

De heer DE ZEEUW: Ik kan dat niet terug
nemen.

De VOORZITTER: Dat kunt u wei.

Overigens was de heer DE ZEEUW het groo-
tendeeJs met den heer v. Embden eens.

De heer v. d. BERGH (Lib.) besprak de hou
ding van de Bank van Engeland en keurde af
de wijze waarop de Engelsche Bank heeft om
gesprongen met de belangen van de Noderland-
scho Bank. Beide centrale instituten hebben
vaak nauw samengewerkt en onze bank heeft
steeds de politiek der Engelsche Bank ge
steund. Het is te begrijpen, dat onze Bank ver
trouwen heeft gesteld in de mondelinge verze
kering van de Engelsche Bank en de handel
wijze der laatste onderneming heeft weer een
gevoeligen slag toegebracht aam de interna
tionale samenwerking.

Wat de regeling zelf betreft, deze lijkt een
Zeer ongewen-scht voorbeeld voor bestuurders

van andere financleele instellingen.

Zelfs ls wat hier gebeurt minder oorbaar tilt
boekhoudkundig oogpunt bezien en de heer v
d. Bergh wlsl nog niet of hij vóór kan stemmen

Do heer POLLEMA (C.H.) meende, dat hij het
ontwerp niet aanvaarden kan.

De goudwlsselpolltiek is van groot voordeel
geweost voor ons land. Hij wil die niet criti-
seeren. Tegen het ontwerp heelt hij het be
zwaar, dat men zal voortgaan met winstuitkee-
ring, terwijl er een verliessaldo ongedekt Is.
En dat in een tijd. waarin ieder oogenblik
nieuwe verliezen kunnen worden geleden. De
directie der Bank had er zelf op moeten staan,
dat de toestand zoo vlug mogelijk gesaneerd
werd.

De heer DE BRUIJN (R K.) ontwikkelde het
zelfde bezwaar als de heer Pollema. Beter waro
't geweest alle winst aan te wenden ter delging
van het verlies. Voorts hoeft hij bezwaar tegen
het salaris, dat aan de directie gegarandeerd is.

MINISTER DE GEER antwoordde den heer
Koster, dat het amendement-v. d. M'.ierden voor
de Ned. Bank volkomen aannemelijk was. Hij.
meent, dat in 1937 iedere dan zittende regeering
zal aansituren op verlenging van het octrooi, al
kunnen wijzigingen gebracht worden in de voor
waarden.

Den heer v. Embden werd opgemerkt, dat, als
er geen wettelijke regeling komt, noch de
nandeelhoud-ers, noch de staat eenige winst zul
len ontvangen.

Er zouden dan twee wegen openstaan, nl. het
handhaven van een verliessaldo op de balans
of een afschrijving op het kapitaal. Vermoe
delijk zou dan tot het laatste zijn besloten.

Men kan niet rekenen op een winst van 4
millloen per Jaar. De heer v. Embden uam in

zijn berekening niet op hetgeen gebeurd ls na
1925. In de laatste 7 Jaren had in 4 jaren sleohts
het minlmuindividcnd van 3i kunnen worden
uitgekeerd, als men bulten rekening laat de
winsten verkregen uit de g-oudwisselpolitiek.

Koersdaling der aandeelen zou gevaarlijk
kimnen zijn voor onze munt. omdat men in de
zen tijd vooral rekening moet houden met psy
chologische factoren. Een nieuwe emissie zou
waarschijnlijk niet gelukt' zijn. Als er een
reservefonds geweest ware, zou dit beter zijn
geweest voor de aandeelhouders en den staat.

Den heer De Zeeuw melkte de minister op.
dat dit ontwerp ook de tantièmes voor de di
rectie uitsluit. Een directeur zal niet kunnen
komen boven f 6Ü.000. waarvan 10 blijft
stuun. Overwegen kan worden of de salaris-
kwestie nog besproken kun worden hangende
deze oetroolperlode.

Den heer Pollema antwoordde de minister,
dat de staat zoo min mogelijk een kapitaals
uitgave moet doen. Hier is het zeker niet noo
dig. Een ongeregeld laten van den toestand zou
bedenkelijk zijn vooral aan den vooravond van
een staatsleening. De minister zau daarvooT de
verantwoordelijkheid als Kamerlid niet gaarne
uaiivaarden, evenmin als minister.

Het wetsontwerp werd aangenomen met
21 tegen 10 stemmen.

Tegen sociaal- en vrijzinnig-democraten, be
nevens de heer Pollema (c.h.).

Tenslotte was aan de orde een

wijziging der Postspaarbankwet.

De heer DE VEER (A.R.) had bezwaar tegen
hei ontwerp, omdat het een te eenzijdige beleg
ging der gelden in staatsobligaties mogelijk
maakt. Hij acht het verleenen van rechtsper
soonlijkheid niet noodig.

MINISTER DE GEER merkte op, dat ook het
Rijkspen.-i oen fonds en de Rijksverzekerings
bank rechtspersoonlijkheid bezitten en dat
daartegen nooit bezwaar Is gemaakt.

Het ontwerp werd z. h. s. aangenomen,
i De vergadering werd daarna gesloten.

STEUN AAN DE MELKVEE
HOUDERIJ
li/let 5312 stemmen aangenomen

OP 1 JULI ZAL DE WET IN WEK
KING KUNNEN TREDEN

Vergadering van 25 Mei 1932.

OVERZICHT

De boter, melk en kaas hebben de Kamer
den ganschen dag weer bezig gehouden. Het
probleem van onze te groote melkproductie
bij sterk ingekrompen export van kaas en
Ijoter en binnenlandsche. „afbraakprijzen"
is er ook moeilijk en ingewikkeld genoeg
voor. Minister Verschuur is er in geslaagd
zijn ontwerp vrijwel ongewijzigd te doen
aannemen. Enkele amendementen vonden
nog een plaats in de wet, maar van essen-
tieele boteeikenis zijn ze niet te noemen. De
minister zorgde er door voorafgaande inter
pretatie ten allen overvloede voor. dat geen
wijziging werd aangebracht, die hem zou
belemmeren bij de uitvoering der wet over
eenkomstig zijn inzichten. We denken hier
bij in zoniderheid aan een amendement-Boon
omtrent het beschikbaar stellen van een
kwantum onvermengde margarine ten be
hoeve van het behoeftige deel der bevolking.

Niet zonder belang was wat de minister
omtrent onderhandelingen met Duitschland
meedeelde. Het verloop is niet gunstig en
het uitzicht bestaat, dat bij de deviezen-
regeling tot ingrijpende maatregelen zal
worden overgegaan tegenover het land dat
onzen export op zeer onbehoorlijke wijze
bemoeilijkt

Ten slotte is het wetsontwerp aangeno
men met 53 tegen 12 stemmen. Slechts 12
van de 24 soc. dem. vonden het de moeite
waard om tegen te stemmen.

De groote woorden in de socialistische pers
over dit wetsontwerp moeten blijkbaar niet
al te ernstig worden genomen.

VERSLAG

MINISTER VERSCHUUR vervolgde zün rede:

Ook de regeering staat bü onderwerpen als
dit in een soort dwangpositie. En we zijn er
met den landbouw nog niet; ook de zandboeren
zullen wel moeten worden geholpen. B.v. mis
schien met het oog op de aardappelen, de haver,
de rogge en de varkens. Al deze onderwerpen
z(|n ln onderzoek. Vooral de varkensteelt, die
het bedrijf uitzet, ls een moeiltflc vraagstuk.

Het regeerlngsvoorstel voor de zuivel is geen
klein werk, maar een ingrijpende omvangrijke
maatregel. De nood der veehouders ls groot en
diep.

De heer Braat werd geadviseerd zijn groote
gedachte van 30 pCt. korting op de ambtenaar
salarissen bil den betrokken minister ter spra
ke te brengen. 1 "t#

Uitbreiding van de tarweteelt zal de werkge
legenheid niet van beteekenls verruimen Het
moratorium van den heer Vos zou doodelljk zün
voor het hypotheekwezen en do boerenleen
banken.

De constructieve adviezen van den heer Ker
sten kunnen ook geen effect sorteeren. Met
een accijns op de margarine tot enorme hoogte
bereikt men niets; de margarine zou daardoor
ln prijs verzevenvoudigd worden. De heer Ker
sten zal dus goed doen iets anders, nog meer
overwogen, te bedenken.

Ontreddering van den melkprü-s beteekent.
dat de boter- en kaasverbruikers de voordeelen
in den zak steken. Dat is in strüd met het
solidariteitSbegrip. Als we den riohtprüs op 5 ct
brengen, betaalt het publiek nog maar 170 mil
lloen aan de in boter en kaas verwerkte melk
in plaats van 270 millloen. die in normale tü-
den werden betaald Heel het streven is er op
gericht verdere afbraak te voorkomen. Dat is

GOUDEN JUBILEUM FIRMA P. VAN DEN DOOL ZONEN

Dezer dagen vierde de firma P. v. d. Dool
Zonen, brood-, beschuit-, koek- en banket
bakkerij „De Lindenhof" te Bergambacht,
een merkwaardig jubileum. In 1882 begonnen
de twee gebroeders G. C. en P. v. d. Dool
een kleine bakkerij te Bergambacht, waar
het zelf-bakken onder de bevolking nog in
ewang was. Allengs breidde de zaak zich
dermate uit, dat in 1895 een nieuw pand
werd gebouwd. In den loop der jaren ver-
kreeg de heer P. v. d. Dool (een vooraan-
l'ari staand man in de A.-R. Partij en Wethouder
ter

der gemeente Bergambacht) ook de mede
werking van zijn zoons, zoodat in 1923 de
heer G. C. v. d. Dool zich terugtrok en de
zaken sindsdien onder de firma P. v. d.
Dool Zonen wei-den gedreven. Op den jubi-
leumdag was de belangstelling zeer groot.
Van de vele vrienden en leveranciers alsook
van publieke lichamen hield de stroom van
bloemen en gelukwenschen in den vorm van
telegrammen enz. den geheclen dag ain. Van
de gehouden receptie werd druk gebruik
gemaakt.

een olsch van sociale ethiek, die niet mag wor
den verwaarloosd.

Bü alle maatregelen moeten we denken aan
de oorzaak van Ju Kwaal. Het komt er op aan
den afzet voor de zuivel te bevorderen, bin
nenslands vooral omdat we op het buitenland
weinig invloed hebben Wat ten opzichte van
dit luatste kan geschieden zal :u»t worden na
gelaten. Met moreele en reaelijkheldstru-ven.
al zün ze nog zoo sterk, schieten wc tegenover
Duitschland weinig op.

Bü de m inging gaat het niet om dr gevaar
lijkheid. maar om liet feit, dat we die noodig
hebben. Mi'd'ük'-r nog dan het boterprebh em
is het vraig t ik van de kaas. De kaaaprud:.. -
tie zal ton deele in boter moeten worden tm-
gezet. De zware wolk van ue: groote boter-
excedent wordt d m nog dreigender, omdat we
zeker de helft van onze kaasproductie niet
zullen kunnen exporteeren.

We kunnen don ook met het mengpercentage
niet lager gaan dan 25 pCt. Technisch is dat
geen bezwaar. De minister waardeerde, dat ve
len over hun bezwaren op dit punt willen heen
stappen.

De boterprüs (f 160) wordt gesteld op een
niveau lager dan hü de laatste jaren was. Ook
de zuivelproductte komt dus op lager niveau,
zulks in overeenstemming met heel het beleid
der Regeering. Ook de margarineprüs zal dan
ethisch verantwoord zün. omdat een normale
verhouding (3:2) tusschen belde prüzen zal
worden in het leven geroepen. Alleen krüêrt de
margarine-eter een beter product. Voor de min-
der-gesitueerden zal getracht worden er iets op
te vinden. Mogelijk zou zü 2 millloen K.G. mar
garine voor de allerarmsten beschikbaar te
stellen, wellicht meer. Maatschappclük hulpbe
toon en boterkaarten een oude bekende van
niet aj te goede reputatie zullen daarbü
dienst kunnen doen.

Mengen van melk ln brood ls slechts als
alleruiterste middel gedacht; het is Intusschen
niet zeer waarschünlük, dat het er toe zal ko-

De richtprüs van de melk ls berekend op
goed-geoutilleerde bedrüven. Er zit du» een
tendens van bedrüfsverbeterlng en organisatie
ln. Noodig zal worden het aan de markt komen
van zuivel regelmatiger te verdeelen.

Waar gaan de baten heen?

Naar hot grondkapltoal. zeggen sommigen.
De minister gelooft dat niet, als straks het ont-
werp-Ebels zal werken. Ook zullen er slechts
erkende boeren komen waardoor beunhazerü
wordt tegengegaan.

In de f 1.60 voor de boter ziet de minister een
prüs, die een maximum-verbruik stimuleert.
Daarop correspondeert de richtprüs voor melk
•èan .ruim 5 cent"; Verdere concessies zün niet
te doen.

De heffing voor het crlsis-zulvelfonds zal
zijn verwerkt in de boter, die de margarine-
fabrikanten in de markt kunnen koopen. Van
alle melk wordt dezelfde toeslag gevraagd: de
producenten blüven vrjj het te maken product
to kiezen.

De minister verwonderde zich, dat de boeren
niet eigener beweging veel meer zuivel hebben
opgeslagen. De extra-rlslco's zouden door de
Regeering worden weggenomen.

Op 1 Juli hoopt de minister de regeling op
gang te hebben .nl zal dan misschien nog niet
alles in de puntjes zün.

De kaasproductie zal vermoedelijk zonder
drangmlddelen ten deele naar boter overgaan.

De ontworpen regeling schept geen verschil
len tusschen export en blnnenlandsch verbruik
De exporteur zal volkomen kunnen streven
naar bediening van z'n buitenlandsche klanten.

De bekende telegrammen wisseling bespre
kende. merkte de minister op. dat de Regee
ring aan haar gezonden telegrammen steeds
het eerst ln de krant leest.

Het telegram aan den heer Posthuma is aan
het telegraafkantoor geweigerd, wegens on
volledigheid van het adres. De minister onder
schatte blükbaar de bekendheid van den heer
Posthuma bü d£ telegraaf, die aanvulling van
het adres wenschte. De bode heeft toen die
aanvulling niet gevraagd, maar het telegram
in den zak gestoken.

Vervolgens zette de minister uiteen, wat ge
daan is na den brief van het Comité van Ver
weer. Ook de goederenruil ls commissoriaal be
sproken. maar het bleek niet zoo eenvoudig.
De heer Posthuma is daarover ingelicht, ook
over onderhandelingen met België, en keurde
de verschillende handelingen goed. Er is een
delegatie naar Berlün geweest; zü keerde met
zeer onbevredigende resultaten terug.

Opnieuw is daarna een commissie gezonden,
bestaande uit de hoeren Hirschfeld en Riesz
en onzen gezant in Berlün. Zü moet vooral
trachten In de deviezen-regeling soulaas tc
krijgen; anders zal Nederland tót een eenzü-
dige regeling moeten overgaan. Tot heden
waren de berichten echter mager.

Het verder „Lamme-Goedzak spelen" acht
men algemeen niet ln overeenstemming met
den nood van ons land. dat nog tweemaal zoo
veel invoert uit Duitschland als het cr heen
uitvoert.

STEMMEN: Juist!

Dc MINISTER: Maar als de Kamer nu a zegt
moet ze straks ook b zeggen

De heer v. d. WAERDEN (s.d.): Dat zegt de
Regeering: U mag de Kamer niet vastleggen.

De MINISTER; Daar is nu al liet verschijn
sel dut Ik vrees. We moeten geen daden
eischen en straks weer het zwaard opsteken,
als de tegenpartij ontoeschietelük bltykh

Besloten werd tot S-mlnuten-rcplieken waar
van enkelen gebruik maakten. O.a. de heer v
d WAERDEN (..a.). dl. uiteenzette? SS? hM
niet zonder meer zich nu reeds aan alle door
den minister beoogde middelen van verweer
wenscht te binden. «1 is hü niet bereid uls een
lam naar de slachtbank tc gaan.

Do heer COLIJN (a.r.motiveerde zün stom
over de motie-Braat betreffende verhooging
van den richtprüs voor de melk. De kwestie
komt bü art. 4 aan de orde als het amende-
ment-v. d. Heuvel In behandeling komt Er is
dus geen reden om voor de motie te stemmen

De MINISTER zal over de loonen d" S
dors met de boerenorganlsaties spreken.
Bi'rema hecrt gisteren geblaft; dan
moet hü vandaag of morgen ook willen büten.

Ter gelegener tüd zal worden uitgewerkt
wat de inhoud is van de actieve maatregelen!
welke de Regeering bedoelt te nemen als onze
rechtmatige vertoogen te Berlün zonder suc
ces blüyen. Tegen het knüpen door de devie
zen zullen wij iets dergelijks moeten stellen.
De vorm is nader uit te werken.

Er zün ook van soc.-dem. zlide ln cn bulten
de Kamer zooveel uitingen over de noodzaak
heer 5 wCn,.»dat nlet aa"Saat, dat
to k ^aorden z,ch daaraan in prin
cipe niet gebonden zou achten.

In stemming kwam de

l0t™V«»rh£°Srlnsr den m'-'lk-rlchtprüs boven
o cent. werd verworp.-n met 77 tegen 5
Braat en de

Overgegaan werd tot de

Bü art. 1 kwam In behandeling een amende-
ment-Kortenhorst (r.k.) met de strekking om

spijsvstten,

ook wanneer deize In een ander product zkn
verwerkt, bli invoer mei de koeten van het
werk te belasten, zoodat In de onderlinge prljs-
verhoudinvan binnenlandsche en bultenland
sche biscuits en chocolade geen wüzlglng zul
worden gebracht.

Wanneer verwerkte spüsvettcn binnenlands
..iet zouden worden belast, zou 't amrndeiuciu
kunnen vervallen.

IVESTBROEKPARK - GRAVENHAGE

CINEMA

Interessante FILMS OVER INDIë

De 'heer v. d. SLUIS (s.d.) vroeg, wat de
minister met spüsvetten bedoelt en of reuzel
onbelast zal blijven.

De MINISTER antwoordde, dat gedacht is
aan industrieele verwerking van reuzel., spek
en oliën voor margarine, die zouden kunnen
worden belast. v

Het umendement-Kortenhorst Is onschuldig
en zal, zoo noodig, dienst kunnen doen.

Het amendement werd z.h.st. nnnKi-nomen.

Bü art. 3 verdedigde de heer v. HELLEN-
BERG HUBAR (r.k.) een amendement om van
gemerkt te zün vrü te stellen alleen zuivel
producten. waarvoor die vrüstelllng door de
Crisls-Zuivelccntrale ls verleend.

Z.hat. werd het amendement aangenomen.

Art. 4 bracht eon amendement-v. d. HEU
VEL (a.r om ln dc wet niet slechts uit te
spreken, dat

de melk-richtprijs

voor melk den productieprüs niet te boven
mag gaan. maar"eveneens vast te leggen, dat
de productiekosten zoo na mogelük In den
melkprijs worden verdisconteerd. Van die pro
ductiekosten zü" abnormal hooge pachten uit
gesloten. Ministers prüs van ruim 5 cent ls
wel aan den lagen kant.

De heer HIEMSTRA (s.d.) bestreed "t amen
dement. Aannemen van een pachtprüs van vooi
den oorlog is zelfs nog te hoog.

De heer v. VOORST TOT VOORST (r.k.)
vroeg of de minister ook de algemeene kosten
(grondlasten, rente, enz.) In zün berekening op
genomen heeft. De 5 cent zouden er nog even
bü door kunnen als ook, met het oog op de
gemengde bedrüven. varkens en eieren ln de
steunmaatregelen worden opgenomen.

De heer EBELS (v.d.) merkte op, dat do
productieprüs ver uiteen loopt voor verschil
lende takken van het zuivelbedrijf. Wat valt
onder „onmisbare" productiekosten?

De heer BRAAT (P'attel wilde niet bepa
len. dat de richtprüs nog Iets beneden den pro
ductieprüs mag blüven. Die mogelükheid schünt
het amendement te stellen.

De heer v. d. HEUVEL wüzlgdo zün amen
dement en sprak van „de onmisbare productie
kosten".

De heer KERSTEN (s.g.p) hoopte, dat dc
Minister ook de algemeene bedrüfskosten
rekening zal willen brengen.

De heer BIEREMA (Lib.) hoopte, dat de
prijs van ruim 55 cent 51 zou worden. Dat
beteekent voor de bedrüven 10 pet. meer. Het
gewüzigd amendement-v. d. Heuvel werd ge
steund.

De MINISTER verwees voor de berekening
van de productiekosten naar het rapport der
commissie-Lovink. Hü wilde aan de Kamer de
keus lnten tusschen zün redactie omtrent den
prüs: die de onmisbare productiekosten niet
te boven gaat. en het amondement. dat zegt:
zooveel mogelük overeenkomende inet de on
misbare productiekosten.

Bü zitten en opstaan werd het amendement-
v. d. HEUVEL aangenomen. Tegen enkele
democraten.

Bü art. 6 verdedigde de heer BOON (Lib.)
een amendement om

het mengpercentage

te bepalen op 25 als maximum.

De heer v. HELLENBERG HUBAR (r.k.)
verdedigde een amendement om te bepalen, dat
een merk er een zal zün uitsluitend
uitvoering van deze wet vastgesteld.

De heer KORTENHORST (r.k.) voelde voor
het amendement-Boon. maar de kans op meer
dan 25 pet. Is als practische mogelükheid zoo
gering, ook volgens den voorsteller, dat het
amendement niet noodig is. We moeten boven
dien rekenen met uiterste noodzaak en daarom
is behoud van de mogelükheid, die de minister
vraagt, niet ongeraden. Den minister werd ge
vraagd te verklaren, dat niet onnoodig bover
26 pet. zal worden gegaan.

De heer BRAAT (Plattel.) wenschte vrtfheld
voor den minister; eveneens de heeren VAN
VOORST TOT VOORST (r.k.) en X. HELLEN
BERG HUBAR (r.k.).

De MINISTER wees er op, dat ontreddering
van den boterprüs voor de margarineproductie
doodelük is.

Het percentage 25 wil de minister niet gaar
ne overschrüden. liever wil hü het verlagen,
maar de mogelükheid om ttjdelük hooger te
gaan wil hü toch wel behouden. Men weetniet
vooruit, waarvoor we kunnen komen te staan.
Geadviseerd werd tot Intrekking van "t amen
dement-Boon.

De heer BOON (Lib.) wüzlgde In ztJn
ment het getal 25 in 30.

Het amendement werd daarna verworpen met
53 tegen 27 stemmen. Rechts tegen links, be
halve do heeren Bierema, Braat en v. Rappard.

Bü art 7 maakte de heir OUD (v.d.) enkele
opmerkingen over de

aflevering van boter

aan erkende margarineproducenten. Hü bere
kende, dat bü een mengpercentage van 40 pet.
hot product duurder zal zün dan bü half boter
half margarine.

De MINISTER merkte op. dat hü de ver
gissing al ontdekt had in de schaal. De dis-
concurrentie begint bij 47 pet.; men moet ech
ter het bezwaar niet overschatten. Do minister
bracht een kleine ledactie-wüzlging aan: „Ten
hoogste" zal 20 pet worden terugbetaald.

Het gewüzigd artikel werd z.h.st. vastge
steld.

Bü art 8 lichtte do heer BOON (Lib.)
amendement toe om tc bepalen, dat onder een
bepaald merk

botervrije margarine

tot een door den minister te bepalen hoeveel
heid zal mogen worden gemaakt, zulks door
lederen fabrikant tot een hoeveelheid ln even
redigheid van elks gewone productie De minis
ter zal ook den prüs mogen vaststellen, waar
voor deze margarine ter beschikking van den
minister moet worden gesteld ter distributie
ónder het behoeftige doel der bevolking. Ge
dacht werd aan 5 millioen K.G. per jaar.

De heer HIEMSTRA (s.d.) verdedigde een
sub-nmendement om het amendement-Boon Im
peratief to maken. De goedkoope pure marga
rine moet dius worden aangemaakt. Vorder
wilde hü niet spreken van het „behoeftige"
deel der bevolking, maar van het „minst draag
krachtige".

De heer KERSTEN (s.g.p.) vond voor be-
hoeftigen inlandsch vet en spek beter dan
goedkoope margarine De minister ls voorne
mens 2 millloen K.G. goedkoope margarine
beschikbaar te stellen en dat 's genoeg.

De heer v. POLL (r.k.) vond die 2 millloen
wel wat laag. Dit kwantum wilde hij wel ver-
hoogen; dan moest voor de overige margarine
het boter-percentage maar opgevoerd worden.

Er zün behoeftlgen, die niet lot de mlnst-
draagkrachtigen behooren en daarom ls het
sub-amendement niet nnn te bevelen.

Een welwillonde houding van don minister
tegenover dit amondement zou veel van de be
zwaren van den lieer v. Poll wegnemen.

De heer SCHOUTEN (a.r.) had sympathle
voor het amendement-Boon. Maar de vraag ls
of aanneming van het amendement gevaren
brengt voor het bereiken van het doel van 't
wetsontwerp. Grooter kwantum botervrüe mar
garine beteekent voor do overige margarine
meer boter en hooger prijs.

Do heer Boon dacht a-in 5 millloen K.G bH
3i.0.00G behoeftlgen A 15 K.G Maar met 35Ó.0H0
personen moet men niet rekenen, maar met
evonzooveel gezinnen Stelt men die op 4 per
sonen. dan wordt het 20 millloen K.G. />n dat
doel zeer veel afbreuk aan het bereiken van
het doel van het ontworp. Pnarbü komt nog
dut de beteekenls van de gebruikte begrippen
niet vaststaat Dat zal moeilükheden geven en
leiden tot voortdurende verruiming b|J de toe
passing. En dan raken we steeds verder van
"t doel. Met dit bezwaar hebben we te rekenen

De heer OUD (v.d.) meende dat niet minder
gemengde margarine zal worden gekocht want
die behoeftigen of mlnst-draagkrachtigen zou
den niet in staat zün het gemengde product te
koopen, maar zich met andere spüsveften te
vreden stellen. Voor die mlnstdraagkrachtlgen
moet er margarine zün; dc minister moet dat
uitwerken.

Den heer Boon werd geraden het amende
ment Imperatief r« maken.

Dc heer SNOECK HENKEMANS (c.h.) acht
het amendement-Boon overbodig: wat 't vraagt
staat al ln art. 6 der wet Maar bü een Impe
ratief amendement bindt men de Regeering te
veel. omdat dun een deel der onvermengde
margarine in het vrüe verkeer zal moeten
komen. En dat is bezwaarlük.

De heer KUIPER (r.k.) vroeg den minister
een hooger kwantum margarine toe te zeggen.

De MINISTER merkte op, dat een Imperatief
voors< arift tot gevolg zou hobben. dat Invoe
ring van de wet moet wachten op den noodl-
gen algemeenen maatregel. Dat uitstel zal wel
niemand begeeren.

De minister moet vasthouden aan wat hü
verantwoord acht; «ok al zou het amendement
worden aangenomen. De toelichting van het
amendement leidde tot een hoeveelheid als de
heer Schouten meende. Daardoor worden do
verhoudingen verbroken en komt er een massa
onverwerkte boter

Als het amendement zou worden aangenomen
moest vaststaan, dat het doel van de wet In
tact blüft en dat de zuivere margarine ulloei.
voor degenen beschikbaar komt. dlo het ge
mengde product onmogelük kunnen koopen
Onder deze voorwaarde wilde de minister het
mandement niet volstrekt afwüzcn.

Replieken.

i hem

eusulstische bezwa-

De heer BOON handhaafde het amendement
cn aanvaardde 's ministers interpretatie er van

De hper v. HELLENBERG HLB.VIt Irk was
van oordeel, dat voor het onvermengde pro
duct groote vraag zal bestaan. Z.i. zal de dis
tributlepriJs niet de productieprijs moeten zün.
maar zal door den minister dc kleinhandels
prijs nader moeten worden bepuald. Een wij
ziging ln dezen zin werd aanbevolen.

De heer BuoN bracht deze wüzlglng aan ln
zün uineiidc-ment.

De heer SCHUUTEN betoogde nog eens, dat
het amendement allerlei inoeil(Ikheden kan
zal brongen. Na 's ministers rede
zeer wel, ook zonder arnendomen:

Allerlei administratieve t
icn worden dan voorkomen.

De MINISTER herhaalde, dat zün houding
met of zondc-r umendement precies dezelfde
zal zün.

Hel le sub-amendement-HIEMSTRA werd
verworpen met 57 tegen 19 stemmen Voor de
soe.- en vrü*-dein cn de r.k. v Poll.

Hel tweede met 58 tegen 18 stemmen.

Het amendument-BOON werd anngenomen
met 56 tegen 20 stemmen. Tegen antl-rev., chr
hist, (behalve de heer W'oitkitmp). s.g.p. cn de
heer Keeslrn (r.k.)

Bü art. 12 besprak de heer BOON (Lib.) de
mogelijke

verwerking van melk in brood

en ontwikkelde daartegen bezwaren.

De heer v. d. SLUIS (s.d.) was daar ook
tegen, omdat de broodprüs zul worden ver
hoogd Laut de minister dit artikel terugne
men. zelf acht hü het niet w.iitrschünlük. dut
de bevoegdheid noodig zul zijn.

De heer v. d. HEl'VEo (a.t.) zou het arti
kel liever behouden met het oog op de ver
werking van ondermelk ln brood. Op den brood
prüs zal dut geen grooten invloed hebben.

De MINISTER zou gaarne de bepullng als
veiligheidsklep behouden, al hoopte hü nooit
tot uitvoering toe te komen.

Bü zitten en opstaan werd het artikel
genomen. Tegen soc.-dem. en liberalen.

De heer v. d. HEUVEL (a.r.) verdedigde een
nieuw artikel om het mogelijk te muken ook

de consamptiemelk

ln de regeling te betrekken en het onnoodig
maken van boter en kaas te voorkomen.

De heer BRAAT iPlattel.) was er tegen om
van de consumptlemelk iets af te halen voor
het crisis-zulvelf.ouds, omdat aan die melk meer
werkzaamheden zün verbonden.

De heer v. POLL (r.k.) vreesde prüsstUging
van het amendement.

De heer EBELS (v.d.) scheen ook bezwaren
te hebben.

De MINISTER zou tevreden zün met be
voegdheid op aflevering en vervoer van con
sumptlemelk.

De heer v d HEUVEL wüzigde zün amende
ment ln den aangegeven zin; bü alg. maat
regel zullen voorwaarden worden gesteld be
treffende den verkoop, het vervoer en de af
levering van consumptlemelk.

Het amendement werd aangenomen. Tegen
enkele soc.-dem.

Een volgend amendement- v. d. HEUVEL
bedoelde dc Crisis-Zulvelcentrale te machtigen
tot

koopen en weder verkoopen van
zuivelproducten

De MINISTER had geen bezwaar; z.h.st werd
het amendement nnngenomen.

De heer HIEMSTRA (s.d.) verdedigde een
amendement met de strekking bü alg. maat
regel voorschriften te geven ten aanzien
van de

productie en den uitvoer van zni-
velproducten.

De MINISTER werd bijna verlegen met de
bevoegdheden, die men hem wil geven. Aan de
hem toegedachte nieuwe bevoegdheden voelde
hü echter geen behoefte.

Het amendement werd Ingetrokken.

Bü art 19 (machtiging voor den minister

nadere nitvoerlngsvoorschriiten

te geven) vroeg de heer BEUMER (a.r.) of
hier ls gedacht aan gewone Kon. besluiten of
mlnisterieele beschikkingen, dan wel aan alg.
maatregelen van bestuur, wat passen zou.

De MINISTER wüzigde het artikel en bracht
daarin do woorden: op algemeenen maatregel
van bestuur.

Daarmee was de Kamer genaderd aan het
laatste amendement een amendement-v. d.
HEUVEL om voor de weken tusschen 2 Mei
1932 en het tüdstlp. waarop de wet volledig
werkt

ultkeeringen te verstrekken aan
melkveehouders,

berekend naar 75 ct. per melkgevende koe per
week. Het wetsontwerp spreekt van ultkeering
over drie van de wfken. die tusschen afkon
diging en invoering^ler wet verloopen.

De MINISTER was van mecning, dat het
amendement 8 millioen zou kosten tegen hot
wetsartikel 3 millioen. Dat gaat niet.

De heer v d HEUVEL trok 't amendement ln,

Het wetsontwerp kwam vervolgens ln stem
ming en werd aangenomen met 53 tegen 12
stemmen. Tegen 12 van de 24 soc.-dem.

Te 7.20 werd de vergadering verdaagd.

STAKING TE OEN OEVER
Dezer dagen is onder de stucadoors werk
zaam bjj de Woningbouwfirma Klomp te Den
Oever, een staking uitgebroken. De staking
omvat tien personen, leden van den Nederl.
Chr. Bouwvakarbeidersbond en den modernen
Stucadoorsbond, afkomstig uit Hilversum, Nü-
kerk, Enschedé, Enkhuizen, Hoorn en Den
Haag. Het conflict is ontstaan wegens niet-
nakoming van het contract van de zü'de der
firma, welke zich bezig houdt met het bouwen
van woningen in de Wieringermeerpolder.

BRANDEN TE AMSTERDAM

Honderden zyn gistermiddag omstreeks
half zes getuige geweest van een brand, die
woedde in de Warmoesstraat 52 te Amsterdam
welk perceel aan den achterkant uitkomt op
het water van het Damrak. Aan dien kant
sloegen plotseling op de tweede verdieping de
vlammen fel uit. De brandweer had hier geen
gemakkelij'ke taak, omdat zij maar aan een
kant het vuur benaderen kon, zoodat de vuur-
verschynselen aan het Damrak lang zichtbaar
bleven. Dit perceel, dat zeer diep is en in
tweeen gescheiden wordt door een binnen
plaats, wordt ook in tweeën bewoond. Op de
tweede verdieping achter woonde sedert drie
dagen de fabrieksarbeider C. A. J. van Angel-
beek. De vrouw was tegen half vijf uitgegaan
om een der kinderen, die in Den Haag had
gelogeerd, van het Centraal Station te halen.
De mnn, die werkloos is, was tegen vijf uur
vertrokken om te gaan stempelen, in de wo
ning twee brandende petroleumstellen achter
latende. Deze petroleumstellen werden ge
bruikt omdat nog geen gas was aangesloten,
Eenige oogenblikken later werd door de buren
ontdekt, dat brand was uitgebroken. Voordat
de brandweer ter plaatse was sloegen de
vlammen al uit. Met een viertal stralen,
waarvan twee over de belendende perceelen,
werd het vuur gebluscht. De woning brandde
uit. De buren kregen aanmerkelijke water
schade.

In den nacht roken de bewoners van de
eerste verdieping van perceel 36 in de Tichel
straat te Amsterdam brandlucht. Het bleek,
dat op de tweede verdieping bij den koopman
De Lakker brand was uitgebroken. Reeds had
het vuur zoo ernstig om zich heen gegrepen
dat een oogenblik later de vlammen uitsloegen'
Op dat oogenblik kwam de man thuis. Zün
vrouw was laat in den avond naar haar moe
der gegaan. Een verklaring, waardoor de
brand was ontstaan, kon niet gegeven wor
den Op het bovenhuis en op den zolder was
veel kapok en watten opgeslagen, waarin het
vuur gretig voedsel vond. Met drie stralen
werd de brand gebluscht. Het bovenhuis
brandde geheel uit en ook het voorgedeelte
van den zolder werd door het vuur verteerd.

LOOS ALARM.

Op een avond dacht men te Oudewater, dat 1
er rookwolkjes en glinsteringen als vlamméties
boven uit het dak van de stadstoren bij de j

roffelrijmen.

't !s maar een weet

Een belangrük bestanddeel van tiet

Vüfjaren-plan vormt de collectivisatie
van den landbouw. Die collectivisatie
wordt op hardvochtige, onmenschelüke
wüze doorgevoerd. Honderdduizenden
■i.g koelak! rijke boeren). worden
volkomen geruïneerd, naar -iet noor
den verbannen, tot slaven veranderd.
Het lilden der boerenbevolking :n
Rusland Is niet te beschrüven. En toch
is nu gebleken, dut de collectivisatie
huai doel niet bereikt heeft, dat de
productie van den landbouw niet
alleen met gi-tegen is. maar zelfs
gedaald en daarbij ln niet onbelang
rijke mate. dut het land opnieuw met
den hongersnood bedreigd wordt.

H. C.

'k Lees steeds de berichten over
't Russische Vijfjarenplan,

Waar de Hullandsche Regeering
Nog een punt aan zuigen kan.

Zie je naar de resultaten
Van de planhuishouderij
Op-z'n-Russisch, dus natuurlijk
In volslagen slavernij.

Nou, dan ga je eerbied krijgen
Voor het roode kamerlid
Dat zooii ts voor ans in Holland
Uitbroedt in z'n kersepit!

't Is daar schitterend geschapen
En het wordt ook hiér heel fijn
Als de handel en de landbouw
Verhuishoudelijkt zal zijn;

Als de industrie (die nou al
Zoo geweldig blakend bloeit!)

Aan de ambtelijke ketting,
Dus: planmatigwordt geboeid.
Elke melkboer krijgt z'n straatje,
Elke kruidenier z'n wijk,

Elke handelaar z'n hoekje
Van ons republieksche Rijk;

Elke kip mag zooveel leggen,

Ieder koebeest geeft z'n maat,

Ieder varken zooveel mager
Volgens dè regeermgsstaab
Ieder krijgt z'n vaste plekje
Volgens 't vastgest telde plan;

Ieder ruim voldoende bonnen,
(Bonnen plus veel toeslag dan!);
Ieder krijgt z'n motorbootje,

Als ons roode raadslid hier,

En de stempelaar, langs 't kantje,
Stempelt dan voor z'n plezier
O, wat zal het piachtig worden
Als ik zoo naar Rusland zie:
Het gezegend einde van het
Individueel genie!

(Nadruk verboden.)

leo lens.

Sproeten komen vroeg ln
het voorjaar koop tijdig een pot
Sprutol. BiJ aUe Drogisten.

19.00
19.35
20.00
20.15
20.20
20.20
20.45
21.35
21.40
22.30
22.45
23.00

DONDERDAG 28 MEI

Coooartoo ant,

Hilversum AVRO Klein orkest
Warschau: Populair or keet
Hulzen NCRV: Mondhaimonicamusiek
Huizen NCRV Klc-in Orkest
Daventry: Concert in Albert Hall
Langenberg: Beethovenconcert
Hulzen NCRV: Mondharmonic&rauzlek
Huizen NCRV: Klein orkest
Londen R.: Zigeunerorkest
Warschau: Zang van duetten
Hulzen NCRV: Gramofoonmuslek
Hilversum AVRO: Gramofoonmuziek

Lezingen. Cureneaen e o s>

18.46 Hulzen NCRV: Cursus knippen en stof-
versleren

19.00 Huizen NCRV. Dr F. J Krop: De Lappo
beweging

21.00 Huizen NCRV: Dr G. B. Wurth: Het
wondere boek

Politie- eo Persberichten

19 30 Hulzen NCRV: Politieberichten
19.45 Hulzen NCRV: Persberichten

22.00 Hulzen NCRV: Persberichten

VRIJDAG 27 MEI

Coooerteo enz,

8.15 Hulzen NCRV: Gramofoonmuziek
10.30 Hilversum VARA: Vara-Septet
11.D0 Hulzen NCRV: Gramofoonmuziek
11.15 H 1 1 v e r s u m VARA- Vara-septet

12.01 Hilversum AVRO: Omroeporkest

12.15 Huizen NCRV: Middagconcert
13.05 Daventry: Orgelrecltnl

13.20 Langenberg: Middagconcert
14.20 KOnigswusterhausen: Gramofoon
muziek

14.30 Huizen NCRV' Indisch programma
14 30 Hilversum AVRO Omroeporkest
15.00 Kalundborg: Omroep Harm.orkest

16 01 Hilversum VARA Orgelspel
16.30 Huizen NCRV: Gramofoonmuziek
16.40 Langenberg: Kinderkoor

17.00 Hilversum VARA; Vara-orkest
18.00 Hilversum VARA: Gramofoonmuziek

18.16 Hilversum VARA: Vara-orkeet
IS.30 Hulzen NCRV. Gramofoonmuziek
18.40 Hilversum VARA: Gramofoonmuziek
18.50 Londen R: BBC-Orkest

19.00 Hilversum VARA- Vara-orkest

20.00 Huizen NCRV: Hnarl. Orkstvcreeniging

L e s 1 o g e n. Cursussen ene.

10.16 H i 1 v e rs u m VARA: Voordracht Adolf

Bouwmeester
18.40 Hulzen NCRV: A. J. Herwlg: Horten
sia's en Azalea's
19.10 Hullen NCRV W. F Bloemendaal:

Gort en havermout
19.45 Hulzen NCRV: Msx Gerlsch: De Wezer

20.01 Hilversum VPRO. Cursus: De mis
deelde Jeugd

Kerkdiensten enz,

S nn Hulzen NCRV: Schriftlezing
le an 2 \V 6 T V VPRO Morirenwijding
10.30 Hulzen NCRV: Zlekendienst Ds P. de
Jong

K 1 o d r o n r t s enz.

14 00 Hilversum AVRO: Uitzending voor
Dr p Klinkenberg over N'ansen

16.30 H I 1 v e r s u m VARA: Knutselen voor
kinderen

17,00 Hulzen NCRV: Postzegelverzamelen
voor kinderen

17 30 deren*Cn ^"CRV: ^0t<Vr>'Mren voor kin-

18 00 Hutzen NCRV: Handenarbeid

Politie- en P e r b e r 1 e b t n

?Ü'S2Sul,en *CRV: Politieberichten
10'0 Hulzen NCRV: Politieberichten

Herv. kerk uitkwamen. Een groote groep men-
schen kwam op de been. De brandmeester ging
met een snelblusscher naar boven.

Wat was het geval Een groote dichte
zwerm muggen zoemde tusschen de wind
wijzers m en zag er in de schemer uit als een
zwart rookwolkje, dat kronkelde boven het
dak, terwijl de duizenden vleugeltjes hun
paarlemoer lichteffect deden glinsteren.

hofstede afgebrand.

Door tot nu toe onopgehelderde oorzak is te
List afgebrand de groote molenttarshoNtede
r tn 1beWOOnd,dlX,r den heer Van'
de Pol. Het geheele perceel met de inboedel 1
tot den grond toe afgebrand. Hrt mocht de
brandweer, die met de motorspuit jisiistc-u'ie
verleende, geluVrken de belendende schuur
de in de onmiddellyke nabyheid gelegen ste-a.
molen tc behouder. Alles was verzekerd.