DINSDAG 19 APRIL 1932
DERDE BLAD PAG. r
BEGRAFENIS Dr. J. Th. DE VISSER
GANSCH NEDERLAND BIJ HET GRAF
DE ROUWDIENST IN HET
STERFHUIS
Alv ircns het stoffelijk ovcrschnt vat Dr
J. Th. de Visser naar Rotterdam werd ver
voerd nm r,n Crooswijk te worden ici narde
besteld, had gisteren in het huis van den
thans ontslapene aan de J. P Ci .mistra at
te Den Haag een rouw beurt plaats, welke
door de weduwe cn fam 'icedon werd bij
gewoond, door den veiïcgenwooi .-ger der
Koningin, baron van \si»eck. en do r een
kleinen kring van intieme vrienden van Dr
de Visser. tl(
De rouwdienst werd ge'eid door Ds. Wc.
ter, die naar aanleiding van een gedeelte
uit Romeinen 8 sprak.
Wel allerminst had ik gedacht en ver
wacht, aldus Spr., dat ik op mijn leeftijd nog
tot het vervullen \an oen zoo droeve ta k
zou worden geroepen: het staan en s- reken
bij het heengaan van mijn besten trouwen
vriend De Visser.
Wat ik wel gedacht had was, dat hij ve n
eer hij mijn heengaan zou staan. Maar Cn d
heeft liet anders gewild en mijn gedachten
zijn niet Zijn gedachten en mijn wegen niet
Ziin wegen. c
Daarom heb ik u voorgeleden Romeinen s,
het hoofdstuk uit den bijbel, waarnaar wij
onwillekeurig het eerst grijpen in oogen
blikken, zooals wij die thans beloven il'-i
is het hoofdstuk met dien nveht gen aan
hef: „Zoc is er Jan geen verdoemenis mem-
voor degenen, die in Christus Jezus zijn
ontslapen" En dan het vriendelijke sint
dat spreekt van een eeuwig leven en met
scheiden. En daartussehen in hooron wij
van het troostrijk geleide, waardoor wij van
schrede tot schrede door den geest Gods ga
leid worden.
Dnt is liet, <wnt wij allen in deze oogui-
blikken behoeven. Wel in de allereerste en
allergrootste plaats de cchtgcnoote van 1
De Visser. Ik voel tenvolle, wat deze slag
voor u is. Ik weet. hoe buitengewoon innig
de hand was, die u met den ontslapene ver
bond, hoe hij u eerde cn liefhad, en gij hem
Gii zijt ziin steun cn hulip geweest in alles,
de stille kracht, die altijd en overal achter
hem stond. De Visser zou n:et geworden
zijn wat hij geworden is. wanneer hij u niet
altijd om zich had gehad.
Ook voor de kinderen en kleinkinderen
het verlies onherstelbaar. Welk een voor
recht, maar ook welk een verantwoordelijk
heid 'brengt het mee, zulk een vader en zulk
een grootvader gehad te hebben.
Wat de verdere familiebetrekkingen en
vrienden betreft, eij behoeven de kracht,
welke al'een God hun schenken kan.
Wij behoeven bij het sterven van De Vis
ser geen vTaagteeken te zetten. Hij zelf hemt
ons omtrent zijn toekomst allerminst in het
onzekere gelaten. Hoe zacht, hoe vredig is
zijn sterven geweest! Eigenlijk was hetgeen
sterven, maar slechts een inslapen Hij *s
door God weggenomen uit de hier hem om
ringende werkelijkheid en overgeplaatst naar
de vol e heerlijkheid daarboven. Zijn kracht
was niet vergaan, zijn oog niet verduisterd,
en er is een fluisterende bede in het diepst
van onze ziel: mijn einde zij als het zijne
Doch hoe groot en hoe schoon dit alles se
weest is, het neemt het ontroerende van dit
oogenblik niet weg. Ik wil De Visser met
schetsen als Evangeliedienaar, evenmin als
staatsman. Ik kan slechts zeggen, dat een
groote onder de grooten, die zijn gansclie
volk wou toebehooren, is heengegaan.
Zijn beteekenis te schetsen gaat boven en
buiten de enge grenzen van deze kortp
oogenblikken en blijft aan anderen, mfer
bevoegd dan ik. Wij zien hem slechts staan
in zijn volle heerlijke gestalte, in waarheid
een zoon des lichts. Zoo blijft hij voor ons
leven als een trouw, liefhebbend echtgenoot,
als een beste vader, een trouwe vriend, een
trouw dienaar van het Vorstelijk Huis, als
een groote. maar toch eenvoudige zoon van
land on volk, boven dat alles als een trouw»
dienstknecht van zijn God.
Wii hebben hem ieder op zijn <wdjze ivoor
veel te danken.
Welk een zegen, ziulk een echtgenoot,
welk voorrecht, zulk een vader te hebben
bezeten; welk een gave, een man als hij on
zen vriend te mogen noemen. Daarom zijn
mijn laatste woorden: De Hoer heeft gege
ven, de Heer heeft genomen. Hij zou niet
zooveel hebben kunnen nemen, wanneer hij
ons niet zooveel gegeven bad. Daarom: de
Naam des Heeren zij geprezen, en aan God
alleen zij de eere voor dit rijke en schoone
leven.
Dr. Weiter ging daarna voor m gebed.
Het vertrek uit Den Haag.
Na deze rede werd de kist, gedekt met
een krans van de Koningin-Moeoer, van de
weduwe en van de kinderen, in ie lijkauh»
gedragen, terwijl de familie en vrienden in
zeven auto's volgden.
In de eerste volgauto nam plaats de ver
tegenwoordiger van de Koningin, baren Van
Asbeck; in de tweede en de derde auto za
ten de weduwe, kinderen en enkele andere
familieleden; in 'de vierde baron de Vos van
Steen wijk en Ds Welter; in de vijfde gene
raal Jhr. Röell. Mr. van Gybland Oosterhoff
en Prof. Jhr. Mr. de Savornin Lohman; in
de zesde Ds. Wartena en de hoeren J. xer
Haar uit Amsterdam, A. J. da Costa en H
J. de Groot, oud-inspecteur-generaal van het
nijverheidsonderwijs; in de laatste autoDs.
Voors, directeur van de Martha-stichting,
en de heeren Nahuysen, van den Chr. Werk
mansbond, en Noordam, directeur van Val
ken hei de.
Er waren nog enkele bloemstukken er
palmtakken gezonden, o.a. van het Dietsch
Studentenverbond, van de Evang. Vereen
te Almelo, van ide Martha-stiohting, van
Va'lkenheide en van enkele organisaties op
liet gebied van onderwijs en opvoeding.
Om kwart vóór ti.vee verliet de stoet het
huis aan de J. P. Coenstraat, waar zich een
groote menigte had veizameld om van dit
plechtige moment getuige te zijn.
De politie bad uitgebreide ordemaatrege
Ion getroffen, waardoor alles een gereg id
verloop had.
Van iiet departement var. Onderwijs.
Kunsten ci. Wetenschappen vvartt» ten i.»t-
ken van rouw de gordijnen leergelntsn
nok van rit gebouw van het -in-rolnd Pe
Nederlander', het hoofd-n>riau -an de in
Mist. Unie. was de vlag hn'b.i' k gehesclnn
»n waren -.e gordijnen neergelaten.
OP CROOSWIJK TE ROTTERDAM
Ondanks het gure weer was Rotterdam
i \ol van belangstelling voor de be
grafenis van Neerland's grooten doode, Dr
J. Th. de Visser, minister van Staat, zoo
pints-ling weggenomen.
Vol was het al vroeg op de begraafplaats
..Crooswijk", waar het familiegraf
f van den overleden Staatsman is.
liter was heel Nederland vertegenwoordigd,
want in alle kringen had Dr. de Visser con
necties. Allereerst, 'icvcr gezegd, gedurr-
de laatste helft var zijn leven, in pol it
kringen; maar evenzeer in kerkelijke -en
schoolkringcn en niet minder op het gebied
van zending en filantropie van sociale actie
en Christelijk or.r anisatieleven.
En elke kring zond zijn vertogen woord i
pers; elke organisatie vviide zijn belangstel
ling toonen; terwijl tientallen hooggeplaatste
rsnncn behoefte hadden het laats'e eerbo
wijs te brengen aan den vriend en medestrij
()er. den voorganger en leider; den man, die
op zoo verschillende levensterreinen invloed
oefende
Met den stoet kwamen mede: Baron van
Asbeck, vertegenwoordiger van H.M. de
Koningin, Mevr. de Wed. De Visser-v,
Garde Mr. J. A. de Visser, mevr. Landwchr
De Visser, Ds. J. de Visser var. Middelburg
Ds. Weiter. oud-hofprediker.
Wie er waren.
Onder de breede schaar van hooggeplaat
ste autoriteiten, die zich langzamerhand op
den doodenakker verzamelden, merkten wij
op d? Ministers Jhr. D. J. de Geer, Dr. Mr.
J. Donner, Mr. J. 1 -rpstra, Mr. N. Verschuur
Mr. S. c)e Graaf, Mr. D. L. N. Deckers, de
Oud-Minister E F. Posthuma, H. Colijn, .1
P. M. Aalberse, Prof. Dr. A. van Gijn, Dr.
J. P. Koningsberger, J. j. C. van Dijk en
Prof. Dr. J. Kraus, de leden van den Raad
van State A. W. F. Idenburg, Mr. Dr. J.
Schokking, de - rouverneur-generaal van
Ned. OosL Indië, Minister van Staat Mr. D.
Fock, Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien, luitenant-
generaal Muller Massis, de leden der Eerste
Kamer Mr. S. v. d. Bergh Jr., L. F. Ossen-
dorp, Jhr. Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, Mr. A.
v. d. Hoeven. J. ter Haar Jr., H. Polak, de
leden der Tweede Kamer Prof. Dr. J. R.
Slotemaker de Bruine, J. R. Snoeek Hcnke-
mans, J. Schouten, Dr. C. W. Th. baron van
Boetzelaer van Dubbeldam, H. Schaepman,
Jhr. Mr. Dr. Rutgers van Rozenburg, Mr. H.
J. Knottenbelt en F. L. Duymaer van Twist,
H. M. Tilanus, J. ter Laan (namens S.D.A.P.-
fractie), mej. A. Meyer, de heeren v. d. Bilt
en Engels, de Duitsche gezant Graaf von
Zech von iBurkersroda, Generaal Weber, Ds.
H. Jansen, legerpredikant. Namens het be
stuur van de Liberale Staatspartij en de
Liberaje Tweede Kamerfractie waren mej.
Joh. Westerman en mr. II. J. Knottenbelt
aanwezig. Dr. L. W. A. H. Lassonder, archi
varis van de Algem. Synode der Ned. Herv.
Kerk, vertegenwoordigde dit college. Ds.
Wartena van Schevcningen, Ds. J. D. v. d.
Velden, Kralingen, Ds. R. Zijlstra, Delfsha-
von, luitenam-generaal Jhr. Roëll comman
dant van het veldleger, Jhr. B. C. de
Savornin Lohman, lid der le Kamer en Mr.
van Gybland Oos' ?rhoff, Mr. Abr v. d.
Hoeven, oud-wethouder van Rotterdam, de
president der Rotterdamsche Rechtbank Mr.
Telting en de vice-president en Mr. H. de
Bie en Mr. Canes, dr. J. Rauws, zendings-
director Oegstgeest, de heer Van Rossem en
Overste P. W. Scharroo namens het N. O. C.,
J H. Donner namens Ned. Ver. v. Armen
ziorg-Weldadigheid, D. Hans, voorzitter
Ned. Journalistenkring, Pastoor van Hees-
wijk, deken~ van Rotterdam, zuster Spaan
namens de Dr. de Visserstichting te Lunte-
ren, C. de Clerq en W. Vogt namens de
A.V.R.O., W. F. G. Sluijter; Ch. W. de Groot;
A. Th. Kunst, Rotterd. Oud-Vrienden; Krekel,
S. Stemerding, J. van Meggelen, D. van Hit
ten Azn. (medewerkers Nederl. Weekblad);
Prof. Mr. C. W. de Vries, Hoogleeraar Nert.
Handels Iloogeschool; Oud Refer. D. v. O
Bestuur Algemeene Protestanten Vereeniging
Rotterdam; en het bestuur der Nationale
Vereeniging Pro-Rege; namens de Indologi-
sche faculteit der Universiteit te Utrecht
Mr. Kooien en luit.-gen. b. d. Swart; namens
de Ned. Spoorwegen, waarvan Dr. de Visser
commissaris was. Mr. Dr. G. van der Meu
ten, voorzitter van den raad van commissa
rissen, en de heeren dr. H. van Manen en
ir. E. C. W. van Dijk, leden van de directie
der Nederlandsche Spoorwegen.
De Radio-Raad, waarvan Dr. de Visser
voorzitter was, werd vertegenwoordigd door
Mr. B. de Gaay Fortman, plaatsvervangènd
voorzitter; mevrouw B. Boonvan der Starp,
prof. dr. P. G. Gerbrandy, W. Graadt van
Roggen, mr. P. J. A. Kleene, prof. dr. J. Lin
deboom, prof. dr. W. Nolet, prof dr. J.
Schmutzer, J. W. de Vries, mr. W. H. M.
Werker en E. P. Weber (secretaris); de
Radio-omroepcommissie door Mr. W. J. Ber
ger en mr. E. N. van Kleftens.
Mej. Mr. F. Katz en de heer Schaep
man, Dr. H. Lovink, Mej. Mr. Westerman,
Mr. P. Droogleever Fortuyn, Burgemeester
van Rotterdam, de wethouders Mr. A. de
Jong en S. Stemerding en Mr. Smeding, Ge
meente-secretaris, zoomede Mr. Nelemans,
lid van den Baad, Ds. le Roy, na
mens de eerste Dr. de Visserschool. te Slo-
terdijk, Dr. K. Dijk, namens Unie „Een
School met den Bijbel", de heer J. ter Haar,
tijdelijk voorz. H. Unie, de professoren
Aalders, Gunning en Cramer, de heer A. de
Jong Ezn., voor de Vereen, van Chr. Onder
wijzers en Onderwijzeressen, de heeren Wa
ge. mar en de Ridder, namens het d-igblad
De Nederlander" en verder zeer vele predi
kanten. Voor liet Dep. van Onderwijs, K. an
V. Jhr. Mr. C Feith, secretaris-generaal van
lit departement, Mr. H. Tak, proc.-gencraal
I ij Gerechtshof, de Pres. Dir. der Heldring-
gestichten te Zetten, Dr. J. Lammerts v. Bu
ren en Dr. O. G. Heldring, Burgemeester J. P.
iVckcma Andreae van Utrecht, burgemees-
Ier P. Maarschalk van Haarlem, I-I. J. Bulten
van Bh kzijl, P. Dommisse van Maassluis, J.
Luyerin-k van Vlaardingcn.
Voorts merk'cn wij o. m. op: de Commis
saris der Koningin in Zuid-Holland Jhr. van
'uirnebeek: verschillende Referendarissen en
Ambtenaren van liet Dep. Ornl u-wijs; na
mens de Marthastichting Ds. W. Voors. Ds.
J L. de Heer en Notaris van Peski; ve.r'o-
genwoordigers van: Centraal Bureau voor
Chr Philanfr. Instellingen; de Stichting
Valkenheide: liet Hoofdbestuur van de Chi
Nat. Werkmansbond cn van liet Bes'uur der
ofd. Rotterdam; vijf bestuurders van liet
Chr. Nat. Vakverbond; Regenten Weeshuis
"ibudschewagenstraat: het Hoofdbestuur var
liet Leger des Heils; de heer J Quispol, Be
duur Chr. Transport Arbeiders; Mr. ie
Klerk; J v d Handel; C. J. Sloff; A. Ilnrmsma;
C.Voorhoeve; Mevr. P. G de Vries-de Savornin
olun.m; Ds. Joh. van der Valk voor de
a rkrraad der Nod. Herv. Gem. te Krnlin-
gon: Ds. G. II. Wagenaar, Dr. J R. Callon-
ucli. Ned. Herv. predikanten ie Rotterdam;
Dr S F. H. J. Berkelbacli v. d. Sprenkel en
Ds J de Bruin voor de Kerkcraad der Ned.
Herv. Gem. Rotterdam; Ds. W. H. Kelder
voor de N.-Il. Kerkcraad van Charlnis?
vn Vliet, Voorzitter Chr. Volksonderwijs;
Mr. II. A. J. Reumer; Baron de Vos
van Stcenwijk, lid der Eerste Kamer,
Dr. M. H. A. van der Valk. Presbyter. Ge
meente te Rotterdam; A Wink, voor de Ver.
van Ambtenaren voor Reclasseering van V -l
wassen en Minderjarige personen: Hoogwerf
en W. v. d. Akker. Hoofden van Scholen; J
1. Voortman; A. Brakel. voor de Ver. Chr.
Onderwijzers; W. van Woelden, voor de
Evangelisatie Zeevarenden cn Bootwerkers.
G. de Jong van het Onderwijsfonds voor
de binnenscliippers; dr. Proost cn mei. van
Dugteren namens den Bond van Nederland
sche Volksuniversiteiten en de Radio Uni
versiteit Holland, ds. H. J. Buys uit Utrecht,
de resident-kerkvoogd en een van de kerk
voogden van de Ned. Herv. gemeente te
Leusden, de heer C. Bnissevain, lid van het
hoofdbestuur van den Nederlandschen Bond
in Duitschland.
Voorts de heeren L. G. Royaards. voorzit
ter, en. D. J. Karres, secretaris van de ge
westelijke landstormcommissie Zuid-Holland
West, de hoer H. J. van Wijlen, oud-direc
teur Ger. kweekschool. Voorts de heer H.
Gerth van Wijk, oud-directeur van Veenhui-
zen, baron van-Wassenaer, bestuurslid van
de Marthastichting, luitenant Boulogne, se
cretaris van de Nationale Landstormcommis
sie, de heer K. Brants, hoofdinspecteur van
het lager onderwijs; de heer J. J. Voortman,
namens het Landelijk nationaal zendings-
fcest; mr. H. van der Vegte, oud-minister
van waterstaat; dr. Posthuma, voorzitter van
den Raad van beheer van de Centrale Werk
gevers Risicobank; de heer L. Noorlander,
voorzitter van de Vereeniging tot bevordering
van de zendingszaak te Rotterdam; de heer
Treussart; Ridder van Rappard, inspecteur
van de Reclasseering; de heer Keuchenius,
oud-schoolopziener; de heer van Wijk, ver-
'egenwoordiger van het moderamen van de
vereeniging voor inwendige zending; ds.
Tichelman en ds. Molenaar, predikanten in
Den Haag; dr. N. Japikse, directeur van het
Kon. huisarchief; ir. Damme, dir.-gen. en mr.
v. Royen, algemeen secretaris van het hoofd
bestuur der Posterijen, Telegrafie en Telefo
nie; mr. van der Meulen, secretaris-generaal
van het ministerie van waterstaat, mr. A
E. Lisman uit 's-Gravenhage, de heer P. J.
de Kanter, voorzitter van het Algemeen Ne-
derlandsch Verbond, jhr. mr. Beelaerts van
Blokland, griffier van de Eerste Kamer, dr.
Poost, directeur van Ons Huis te Rotterdam,
de heer de Mare, observator van de Kon.
Bibb; de heer D. Pereboom voor de Chr,
Radio-Ver.;
Honderden, die niet tot de kapel konden
worden toegelaten, hadden plaats genomen
aan weerszijden van de oprijlaan.
Van den voorêitter der Tweede Kamer,
Mr. van Schaik, was bericht van verhinde
ring ingekomen.
In de kapeL
De rouwkapel van „Crooswijk" vulde zich
steeds meer met autoriteiten tot ten slotte
niemand meer kon worden toeeelaten we
gens de overbelasting.
Rondom de katafalk schaarden zich de
Ministers en de leden van den Raad van
State, zoomede de burgemeesters der
groote steden. In groote stilte werd gerui-
men tijd gewacht, tot eindelijk te omstreeks
3 uur het orgel, bespeeld door den heer J.
H. Besselaar Jr., „Beveel gerust Uw wegen"
inzette, de deuren der kapel geopend wer
den en de eenvoudige blank eiken lijkkist,
waarop een zilveren plaat met den naam
van den overledene was aangebracht, werd
binnengedragen.
Direct daarachter werden binnengedra
gen een tuil paarse bloemen van Mevr. de
Wed. De Visser, een groote krans van de
kinderen van den overledene en een krans
met witte linten van H. M. de Koningin
Moeder.
Dan openden zich de deuren van iib
wachtkamer en de vertegenwoordiger van
H. M. de Koningin in groot ornaat, trad de
kapel binnen, direct gevolgd door de In
zwaren rouw gekleede weduwe en de kin
deren met de verdere familie.
De lijkrede.
Dan trad Ds. J. de Visser van Middel
burg naar voren, om als eenige spreker de
lijkrede te houden.
Het was, aldus spr., de uitdrukkelij'ke
wensch van den overledene, dat bij de ter
aardebestelling van zijn stoffelijk overschot,
geen toespraken zouden worden gehouden.
Mij heeft hij echter verzocht een enkel woord
hier te spreken, dat vanzelf kort, sober en
persoonlijk zal zijn. Vanaf het oogenblik.dat
hij mij dit een jaar ereleden vroeg, heb ik
het gewicht daarvan heel sterk gevoeld, om
dat ik de gevoelens moet vertolken van hen.
die met hem verbonden waren.
Allereerst moet dan vertolkt worden de
diepe droefheid, de groote smart van hen
die hem trots zijn leeftijd toch niet k>
miss n. Hoe gaarne had men dezen in
vader nog Ir igrr behouden. De Alw-.i .ulo-
heef' het echter anders beschikt en zij"v. „uu-
De weduwe van Dr. de Visser, de vertegenwoordiger van H. M. de Koningin en de
familie van den overledene, in den stoet, die zich langzaam naar het graf bewoog.
wen dienstknecht na een arbeidzaam leven
de rust cn de heerlijkheid geschonken. Voor
ons blijft echter de ledige plaats, die geen
niensrli vervullen kan.
Wij staan op deze plek niet zonder, een
gevoel van groote dankbaarheid. Dank aller
eerst aan God. Die hem den leeftijd der
zeer sterken deed bereiken na een leven,
dat mooi cn rijk is geweest, dankbaarheid
ook aan hem. die heenging, voor zijn toe
wijding en hartelijke liefde. Een beminne
lijk man is met hem heengegaan. mnar nnj
was hij om met Mathins Claudius te spre
ken meer dan alle anderen lief.
Spr. schetste thans do voornaamste ka
raktereigenschappen van don overledene.
Allereerst zijn eenvoud cn groote soberheid
echte,- zonder ascetische inslag. Hij leefde
voor zijn gezin, zijn werk, zijn studie en
had daarin bevrediging voor eigen gemoed
Tot linoge staatsambten gekomen bleef hij
dezelfde; het waren altijd Gods gaven d;o
hem klein maakten in eigen oog. Na de
grnotsrhc receptie op zijn 70ste verjaardag
zeide hij; waar heb ik het aan verdiend
zooxeel liefde van God. zooveel gunst van
menschen Zoo was hij, zoo is hij altijd ge
weest en daardoor bleef hij ook altnd toe
gankelijk ook voor den langst geplaatste.
In het koninkrijk Gods zijn immers geen
standen en van dat koninkrijk was hij een
onderdaan. Pose was hem vreemd. Van zijn
eenvoud werd ik nogmaals diep doordron
gen, toen hij. waar de keuze zoo groot en
zoo schitterend was, mij vroeg hier te spre
ken al is het ook, dat een hechte band ons
gedurende een halve eeuw verbond Naast
zijn eenvoud trok aan zijn werkkracht.
Rust kende hij niet. rusten was voor hem
verandering van arbeid, arbeid, die ten
dienste was van land. kerk en staat, van
zijn hoogvereerde vorstin, van school en
zending.
Altijd was hij bezig en nog op zijnziek
bed. dat zijn sterfbed zou worden corrigeer
de hij drukproeven tot de pen hem ontgleed,
tot die welsprekende mond niet meer sprak
en dat tintelend oog voor goed gesloten
werd Hij was nog bezig aan een omvang
rijke studie over het onderwijs, die veel on
derzoek had vereischt en dat nu als opus
posthumum moet verschijnen.
Wij zijn God daarvoor innig dankbaar,
c)a; hem een lijdensweg bespaard is die hem
tot werkeloosheid zou hebben g c)oemd.
Wat verder trof, was zijn groote veel
zijdigheid, waardoor hij op alle gebied vol
komen thuis was en van vele instellingen
de drijfkracht was, „de" man. Juist door zijn
veelzijdigheid en zijn studie zag hij de din
gen nooit klein, intrige was hem volkomen
vreemd. Man van studie stond hij met beide
voeten in de praktijk van 't wisselende,
zooveel vragende leven en voelde hij de be
hoefte van onzen tijd en zijn nooden aan.
Zijn lieflie tot en zijn uitgebreide kennis
van de historie leerden hem de lessen voor
het heden en voor de toekomst. Hij trok de
groote lijnen. Geen wonder, dat van ver
schillende zijden voor de meest uiteenloo-
pende belangen zijn steun en medewerking
wend ingeroepen. Niet blind voor de maw-
rieele behoeften, gingen de geestelijke be
hoeften hem bovenal ter harte. Man van de
svnthese had hij de bron wel gevonden,
waaruit al de stroomingen konden worden
gevoed en het stoffelijke te doordringen van
het geestelijke „was zijn levenstaak en zijn
lust".
Wat was de stuwkracht van dit groote
leven? Spr. antwoordt: zün -geloof. Benijdens
waardig was zijn kinderlijk geloof, dat hem
te midden van de felste slagen wel boog,
maar nooit gebroken heeft. Hij had 'n doorn
in het vleesoh in zijn ziekte, waarvan de
hoorders onder een van zijn welsprekende
redevoeringen niets merkten, maar die toch
bestond.
Onder de felste pijn hield hij stand, hij
verdroeg en zeic)e steeds: God is goed. Dat
heerlijke geloof heeft hem in staat gesteld
te zijn, wie hij was en dat is hij gebleven.
Zoo staat hij voor ons en zoo blijft hij voor
ons staan, ook nadat hij gestorven is.
Een van zijn hekendie woorden was, dat
gestreefd moest worden naar den completen
mensch: dat was hij zelf. Nu is dat alles
voorbij, het is voor 't laatst geweest. Spr.
schetst dan in bewogen woorden de smart
van de weduwe, die aan den vooravond staat
van een gouden huwelijksfeest en van de
kinderen, die een beste vader, een Raadsman
en een leidsman in hem hadden. Ten slotte
meent spr. in den geest van den overledene
te spreken als hij <le aanwezigen medegeeft
de oproep om God te zoeken en te dienen.
Bij de lijkbaar van Lodewijk XIV
werd uitgesproken: God alleen is groot, dat
zij ons laatste woord en verder: de Heere
heeft gegeven veel in hem, de Heere heeft
genomen onnoemlijk veel in hem, maar
het slotwoord zou zeker volgens hem moe
ten zijn: de Naam des Heeren zij geloofd.
Op verzoek van Dr. de Visser zelf leest
spr. dan nog het hoofdstuk der liefde, 1 Joh.
4, om te besluiten met
.„Jezus, uw verzoenend sterven
Blijft het rustpamt van ons hart
Een kinderkoor van de Marthastichting te
Alphen, waaraan Dr. De Visser 40 jaar lang
zijn liefde gegeven heeft, zong daarna nog
een tweetal ontroerende liederen, die vele
onbewogenen tot tranen bewogen en daarna
werd de kist onder het spelen van het Ge
zang „O Hoofd, bedekt me1 wonden" naar de
groeve der vertering gedragen.
Bij het graf.
Langzaam ging de lange, droeve stoet
naar de laatste rustplaats.
Toen de kist in het graf was neergelaten,
nam Mr. J. A. d Visser, zoon van den
overledene, het woord, om namens zijn moe
der en de familie enkele woorden te sprn-
Hij richtte .zich allereerst met woorden
van dank en erkentelijkheid tot de verte
genwoordigers der Koninklijke familie,
vnnt deee heeft Dr. de Visser ook na zijn
dood op haitciijke wijze geëerd. Hij dankte
de Koningin voor haar persoonlijke belang
stelling, de Koningin-Moeder voor haar
deelneming en de mooie krans; de Prinses
en Prins Hendrik voor de giroote belang
stelling.
Dank werd ook gebracht aan de Regee
ring, die door bijna alle ministers vertegen
woordigd was en waaruit bleek hoe grooto
plaats de overledene in aller hart innam.
Dank werd gezegd aan het hoofdbestuur
van den Chr Nat Werkmansbond, weiks
leden wel als dragers hadden willen fun-
geeren; dat was één ven de weinige wit.
schen welke Dr. de Visser op de .aatste
dag van zijn leven te kennen gaf, gc'ijk hij
ook zelf de kinderen van de Marthastichting
had genoodigd, want hij had ze lief als een
Doch een lieve vader was hij in de eer
ste plaats voor ons, aldus getuigde Spr. mei
groote ingehouden ontroering in zijn stem*
wij missen hem zoozeer, want hij was liefde
voor ons; oen lichtend voorbeeld; een toon
beeld van trouw cn oprechtheid en zelfver
loochening. Zelfs het zware lijden vn de
laatste dagen was voor ons een leerschool,
want hij sprak slechts van dank aan God
die zijn leven zoo rijk en mooi had gema ikt
en ook het sterven zoo licht maakte. Dat is
voo ons de groote troost, dat Vader is heen
gegaan in de zalige verwachting der eeuwi
ge heerlijkheid.
Spr verzocht daarop D s. de Visser nm
met dankgebed te eind'gen. Deze snrak ee.*si
de gchruike'ijke formule uit. waarin de be
grafenis van 'n Christen zoo treffend en
heerlijk eeteekend wordt, bad daarna het
Onze Vader en sprak daarna de bekende
zegenbede uit.
Over het graf hing het omfloerste vaan
del van den Chr. Nat Werkmansbond.
Zóó was de laatste gang van één van
Neerlands grootste zonen: een droeve gang,
maar toch een opgang naar de hoogte.
Schoolnieuws.
CHRISTEN-STUDENTEN IN EUROPA
IJaeds sedert bijna veertig jaar heeft de
Wereldfederatie van Christen-Studenten-Ver-
eenigingen haar af deelingen in de meeste lan
den van Europa (in Nederland N.C.S.V),
maar sedert haar oprichting heeft zy alleen
Wereldconferenties belegd en Algemeene
Internationale Gonferenties, doch organi
seerde zij nooit een afzonderlyïoe Europeesche
Conferentie om vanuit haar standpunt den
toestand in de Europeesche studentenwereld te
bezien Thans zal dit geschieden, want de We
reldfederatie heeft nu een conferentie samen
geroepen voor de leiders en verdere officieele
afgevaardigden der Christen-Studenten-Ver-
eenigingen in de verschillende landen van
Europa, welke conferentie 1116 Mei bijeeen
hoopt te komen te Bad iBoll (bij Stutt
gart) in Wurtemiburg.
De Nederlandsche O. S. V. zal daar verte
genwoordigd worden door haar voove'tter,
drie harer secretarissen en nog enkele be
stuursleden Als sprekers zullen een aantal der
meest bekende figuren op internationaal
Christel, gebied optreden zooals de Russische
Prof. H. Berdiaeff uit Parijs; de secr. van den
Internationalen Zendingsraad, Dr. J. H Old
ham te Londen; de secretaris van het Wereld
comité der Y.N.C.A., Dr E iMüller te
Genève; de voorzitter der Uzechische U.S.V.,
Prof. J. L. Hromadka te Praag; de eind
redacteur van „Zwischen den Zeiten". G.
Merz; de hoofdredacteur van „Foi et Vie", P.
Maury; de hoogleeraar Th. Spoerri. van Zürich,
de secretaris der Wereldfederatie, onze land
genoot Dr. W. A. Visser 't Hooft, en anderen.
Het generale onderwerp der Confererlie is:
De Christelijke boodsohap en de studenten van
heden.
„EFFATHA" TE VODRBURG
De Commissie van Toezicht op het L.O.
te Voorburg heeft voor het eerst het Chr.
Doofstommeninstituut „Effatha" in haar be-
zoekenreeks betrokken, afgescheiden van de
vraag of deze school aan het toezicht der
Commissie is onderworpen.
Het onderwijs werd in vier klassen van de
tien gevolgd, waarbij bleek de taaie volhar
ding en het bovenmatig geduld, alsmede de
groote toewijding van het onderwijzend per
soneel om het resultaat te bereiken, hefwelk
de subcommissie in de 9de klasse mocht be-
Radio Nieuws.
DINSDAG 10 APItIL
10.20 Kön
19.20 La n i
20.00 Hu 1 z
20 01 Hilversum AVUO: Resldentlc-orkest
20.15 P a r ij s: Concert
22.30 Hilversum AVRO: Kovacs Lajoa mot
23.00 Huizen KRO: Gramofoonmuziek
Hulzen KRO: Dr ten Heerdt: Do bouw
Politie- en Peraberlcbten
21.16 Persberichten
22.15 Persberlohten
WOENSDAG. 20 APRIL
I v e r e u m VARA: Gramofoonmuzlek
ïl zen NCRV: Morgenconcert
lvenum VARA: Trio Michel
ïi zen NCRV: Dameskoor
II z e n NCRV: Harmonlumbeapellng
i ven try: Orgelcbncert
dborg: Strijkorkest
sum VARA: Vara-septet
NCRV: Middagconcert
11.20 Kali
15.00 Huiz
i Hilv
I Huiz
Huiz
VARA: Gra
rg: Omroeporkest
rg: Omroeporkest
i VARA: Vara-Orkest
Lezlneen. Cursussen ene.
rsum VARA: „Onze keuken"
n NCRV: Chr. lectuur door Mej.
"n NCRV: D. Ubbens: Voor de land
n NCRV: A. Stapelkamp voor het
NCRV: Dr. P. J. Krop: Rele
de Rufisischi
zen NCRV: Ds. Joh. Ri
te kerk op het zendingsveld
De
NCRV: Zlekendienst Ds. VV.
sum VARA: Voor de kindoi
NCRV: Kinderuurtje door A.
i NCRV: Polltlebei
Volledige programma's in
de Cmroepgids. Duidelijke
foto's; best verou-ml Radio-
KJ blad; 4 gld. per Ik» I f jaar of
(i^r 18 ct. per week. Ned. Chr.
Hadio-Vereenigiag, Voog-
lenzang, Ede. Draagt bij in
de omroepkosten.
luisteren. Het hoofd der school heeft deze
subcommissie bereidwillig rondgeleid door
het historische gebouw, waarin het instituut
is ondergebracht.
ONDERWIJZERSVERGADERINGEN
De Provinciale vergadering van Chr. On
derwijzers en Onderwijzeressen in Zuid-
Holland, houdt een voorjaarsvergadering op
Zaterdag 30 April a.s., des middags half
drie in het gebouw „Obadja", Prinsonstr. 47
te Rotterdam. Als sprekers zullen op
treden: Ds. G. W. C. Vunderink, van Zeist
met het onderwerp: „Opvoeding en hef on
derbewuste" en de heer H. J. van Wijlen,
van Rotterdam, met „Onze Bijbelsche Ge-
schiedenisvertelling". Deze belangrijke on
derwerpen zullen zeker veel bezoekers
trekken.
EXAMENS
kuoi&e de heeren H. C. Brinkman, geboren
Amsterdam op proefschrift: „Zut Quanten]
chanik deT Multipolstrahlung".
ACADEMISCHE EXAMENS
de heer G. Verberg te Leid-
Geneeskunde: doet. ex.. de heéren G. C.
Ruyter de Wiidt, S. Drukker en A. W. v. Rossen.
J. Donia, J. A. van Duyvendijk. H. M. K. Vrings.
i J. P. J. M. Voskex
J. 11. Schurlnga.
x.. de heeren H. Bou-
redUk; G. de Vries, Ratter-
EXAMENS MACHINIST
AAG, 19 April. Gesl. voor dipt. C. de
Corthals. Rotterdam: D. Schoots. Rot-
de laatste ter zijn Vader bewezen*
