ZATERDAG 16 APRIL 1932
DERDE BLAD PAG. f
TWEEDE KAMER
LOOPENDE PACHTOVEREEN
KOMSTEN
Vergadering van 15 April 1932
OVERZICHT
De eigenaardige behandeling van het
initiatief-voorstel-Ebels, dat technisch dc
architectuur van den heer Beumer is gaan
vertoonen, is voortgezet. Regeering en Ka
mer bleven in op den kop gezette verhou
ding met elkaar samenwerken. De Kamer
maakte de wet. maar minister Donner
hield een oog in het zeil en zorgde mee,
dat het zoo uitliep, dat het resultaat der
Regeering niet al te onwelgevallig was.
Daarin ligt een scherpe veroordoeling van
dit initiatiefwerk, waartoe eigenlijk de Ka
mer onmachtig is gebleken en zeker zi|n
de initiatiefnemers op zoo slordige en me
chanische wijze te werk gegaan, dat wets
technisch hun oorspronkelijk product ver
onvoldoende mag worden geacht
Er is tenslotte iets dragelijks van ge
maakt, maar er zou aanleiding zijn om na
den verrichten arbeid niet meer te spreken
van de wet-Ebels, maar van de wet-Beu-
mer-Donner.
Dr. Beumer slaagde er nog in de terug
werkende kracht uit het voorstel te beper
ken; de wet zal eventueel geacht worden
van kracht te zijn geworden op 12 Februari
1932. den datum .van indiening. Ook minis
ter Donner hechtte er aan, dat de terug
werkende kracht werd ingeperkt en de
iheeren Ebels en Oud lieten zich gezeggen.
Bepaald is ook nog, dat omstreeks 1 Jan
1936 een beslissing zal moeten worden ge
nomen omtrent al of niet continueeren der
wet.
De eindstemming zal a.s. Woensdag wor
den gehouden.
De Kamer is daarna begonnen aan de
ietwat eigenaardige motie-Knottenbelt, waar
in de Regeering werd uitgenoodigd om,
voor zoover noodig, in te grijpen in burger
rechtelijke overeenkomsten om te komen
tot verlaging van productiekosten en de
kosten van het levensonderhoud.
Deze motie was op 15 Dec. 1931 inge
diend. nadat de soc.-dcm. heer v. d. Sluis
een motie had ingediend, waarin ontbin
ding werd gevraagd van pachtcontracten,
welke voor 1 Jan. 1930 zijn gesloten
Zoo gezien is de motie-Knottenbelt
Iü soort reactionaire motie, die ondo r-
I dachte consequenties poogde te trekken uit
de motie-v. d. Sluis, welke na de indiening
echter is verworpen.
Over den inhoud der motie-Knottenbelt
heeft vrijwel een ieder zich verbaasd, l-.en
liberale economische gedachte zat er niet
3§4j in; eer is zij openbaring van een gevaar
lijk radicalisme. In dien geest zijn tot den
heer Knottenbelt ook uit eigen kring ver
wijten gericht
Bij de toelichting werd de motie vrijwel
van alle kracht beroofd. Het bleef hij en
kele desiderata omtrent lagere loonen in
de beschutte bedrijven. lager huren en la
ger distributiekosten. Over ingrijpen in
burgerrechtelijke overeen komsten werd in
alle talen gezwegen en aan de Regeering
- slechts verzocht het aanpassingsproces te
willen bevorderen. Hoe? Dat mag de Re
geering beoordeelen na ingesteld ouder-
zoek.
De berg heeft hier een muis gebaard.
Voor een behoorlijk debat was poen basis
gelegd in de rede van den heer Knotten
belt; de gedachtenwisseling ging tenslotte
langs en over de motie heen.
Een eigenlijke oplossing van het inge
wikkeld economisch probleem van dezen
tijd had de heer Knottenbelt dus niet. Wel
de heer Hiemstra; deze prees een nieuw
productiestelsel aan. maar scheen te ver-
geten wat zijn partijgenoot Mansholt heeft
gezegd, n.l. dat een algemeene verlaging
van loonen een krachtig en noodzakelijk
middel is om het bedrijfsleven in ons land
- gaande te houden.
2K-i De heer Hiemstra besloot met het indie-
nen van een motie, waarin maatregelen
werden gevraagd den invloed der overheids
4 organen op het bedrijfsleven te bevorderen.
2^-! zulks teneinde verspilling in productie en
2* H distributie te voorkomen. Het wes een niets
"1 zeggende, vage motie, waar niemand hou
vast aan heeft en die de moeite wan bespre-
05 4 ken ei.genilijk niet waard is.
480- Mr. Marchant wees ook op het feit, dat
4 'de motie-Knottenbelt door de gegeven toe-
lichting niet wordt gedekt. Volgens die toe
lichting is zij een loonsverlagingsmotie
1 zonder meer.
De heer Marchant zeide bij zijn bestry-
l0^4'ding enkele gevaarlijke dingen. B.v. over
!1§ de hoogte der woninghuren ten gevolge der
-particuliere exploitatie. Hij vergat daarbij
^"totaal den vaak funesten invloed van de
gemeentelijke grond politiek. De heer Schou
ten herinnerde hem even aan het onjuiste
en onvolledige in de gehouden redeneering
9£*-.We hooren er wel meer van.
Dinsdag wordt dit onvruchtbaar debat
- voortgezet.
VERSLAG
ras gisteren met het lnltlatlef-
betreTfende loopende pacht-
tot aan art 11 genaderd.
6ïf
De Kanr
voorstel-E
overeenkoi
KvEbels
J Art. 10 was
verder noodig Is voor de uitvoering van deze
■vet. Dat werd beter geacht da.n dat men be-
lerkend In de wet vastlegt, wat bij bestuurs-
naatregel moet worden goiegeld. gelijk de
leer Ebels wilde Deze had wijselijk het amen-
lement-Beumer ergenomen.
Artikel 11 gold de overeenkoms
>nde-r de wet zouden vallen.
voorstel zelde. dat dit met alli
vervallen op of na 1 No
zijn.
'ïrugwerkende kracht had
groot bezwaar en stelde
als datum aan te nemen 12
tur, 1932, de dag. waarop het voorstel ls in-
eöiend. Deze datum is meteen een monument
an hulde aan de voorstellers, die ons op dien
dag de vruchten van hun arbeid hebben ge
toond. meende hij.
Een tweede amendement van Dr. Beumer
wilde, dat voor termijnen, die voor den dag der
Ing der wet zijn „vervallen" (de
Inwerkingtreding c
heer Ebels sprak
li rif t
n dering
iwerkingtredlng moi
~:OER (I
V>"
zijn ingediend.
S.D.)
mde hel
bul-
De heer DE BO!
erfelijk;*"
en de wet
De heer v VOORST TOT VOORST (R.K.!
jjjj-- pachter
hadden mneten
Daarom is het beter
handhaven.
Mr. GOSELING (R.K.) was echter
voelen, dat terugwerkende kracht zoo
gelijk moet worden beperkt
De heer EBELS (V.D.)
iiL.. 193!
b' t kk- I
Mel en 1 No-
imer stelt dus de Nov. J.l
vallen pachttermijnen buiten de
omdat heel 1931 een
ongewenscht. Het tw
MinistergDO°NNER was van gevoelen, dat het
ping Terugwerkende
>ste pachte
allen op 1
stelt d
:n buiten
i crisisjaar ls gewet
bedenking.
Het mees!
van in
ken. maar men kan aannemen, dat na 12 Febr.
belanghebbenden zijn gaan hopen op een rege
ling. Zelfs het aannemen van dien datum gaat
nog rijkelijk ver. maar er Is in ieder geval iets
voor te zeggen. Verder gaan zou niet in het
belang der zaak zijn.
Dr BEUMER (A.R.) wees erop. dat zijn amen
dement ook redres beteekent tegen het te wei
nig rekening houden met belangen van ver
pachters. Het gaat niet aan l.n deze wet te
bepalen, dat terugbetaling op reeds betaalde
termijnen mogelijk wordt.
De heer EBELS nam na deze gedachtenwisse
ling ook het eerste amendement-Beumer over.
Opnieuw was het woord aan Dr BEUMER om
een amendement te verdedigen, dat deze crisls-
"irvalt, tenzij zij ee:
met ingang van 1 Januari 1936. Bij
gelegenheid vonden de vrljz.-dem. i
gelijke bepaling erg noodig
ndemer
'erdedigd door den
jdigd
GOSELING (R.K.)het bedoelde de wet
van toepassing te doen blijven ter afdoening
van verzoeken, die voor het vervallen er van
zijn ingediend.
Ook lichtte de heer Gosellng een amendement
toe. dat voor 1 Januari aan de Staten-Generaai
een voorstel moet worden gedaan, waarbij de
Intrekking der wet wordt geregeld, zoomede de
overgang tot den normalen toestand wordt
geregeld.
De heer v. d. SLUIS (S.D.) wenschte geen
limiteering van den werkingsduur der wet.
Mr HEEMSKERK (A.R.) beval het amende
ment-Beunier en het sub-amendement-Goseling
aan. Maar^dan kan het amendement-Gosellng
Beumer kan ook worden nagegaan of de wet
moet worden gecontinueerd. Het Depa'en .an
een termijn, waarbinnen een wettelijk voorstel
moet worden gedaan. Is practlsch gebleken een
niet zeer gelukkige bepaling te zijn.
De heer OUD (V D.) trachtte duidelijk te ma
ken, dat de vrijz.-dem., die bij de crisis-invoer
rechten en de contingenteeringswet een termijn
van 3 jaar wenschten, thans niet Inconsekwent
zijn. Keeren normale tijden terug, dan houdt de
Crisispachtwet vanzelf op te werken. Opnemen
van een datum ls bezwaarlijk voor de c.™tros
ten. die 1 Jan. 1936 nog loopende zijn.
aan wenschen in de Kamer tegemoet t
zou het amendement-Goseilng kunnen wordi
gebruikt. Voor 1 Jan. 1936 moeit de zaak dan in
de Kamer komen. Moet de wet blijven bestaan,
dan kan men de Intrekking regelen door rege
ling van heit niet-lntrekken en zoo Intrekking
verschuiven. Het amen dement-Geseling werd
Dr BEUMER repliceerde: hij nam het sub-
amendement-Gosellng over. Als zijn amende
ment wordt aangenomen, blijft het zeer wel
mogelijv, zoo noodig, de wet te bestendigen
door den genoemden datum te veranderen en
den termijn van werking te verlengen.
Mr HEEMSKERK (A.R.) merkte op. dat men
moeilijk nu al kan gaan bepalen, wat over 31
jaar in een wetsontwerp moet komen te staan.
Dat doet het door den heer Ebels overgenom-n
amendement-GoseJing Een aanbevelenswaardi
ge methode van wetgeving Is dat niet. Het
amendement-Beumer laat alle mogelijke vrijheid
i de hei
Het artikel werd z. h. s. aangenomen.
De stemming over het wetsvoorstel werd be
paald op a.s. "Woensdag, bij den aanvang der
vergadering.
Aan de orde was daarna de motie-K n o 11 e n
belt (Lib.), waarin de Regeering werd uitge
noodigd tijdelijke maatregelen te bevorderen.
burgerrechtelijke over.
komen
tomsten een beletsel vormen om I
verlaging van de productiekosten
en de kosten van levens
onderhoud.
De heer KNOTTENBELT (Lib.) gaf een toe
lichting en betoogde, dat niet rauwelings moet
worden ingegrepen De bedoeling is dat prijzen,
huren on loonen zich zullen aanpassen bij de
de hulpmiddelen
mers worden gebaat
De Regeering beschikt
om omtrent deze dingen een ondL.
kunnen doenC"h'en Z°U commissie dienst
De heer HIEMSTRA (S.D.) wees er op. dat
de toelichting der motie weinig om het lijf
had. Vervolgens besprak hij het verband tus
schen loonen en exportmogelijkheden, de kosten
van levensonderhoud en de werkloosheid en de
vraag hoe verdere verlaging van de kosten a
vensonderhoud is te bereiken.
Beweerd werd. dat de loonen od de expo
mogelijkheden geen beslissende»
- - ionen der
kosten en
i. zal loom
iderhoud be
i als
i bewijst, dat lage
ifend ki
komt alleen ten laste van^e 6
dersklasse, waar niet veel te
België met zijn lage loone
loonen de crisiswerkloosheid
nen. want die is in België grooter dan bij ons.
De heer Knottenbelt wil met dictatoriaal op
treden zijn doel bereiken. Maar zelfs daarmee
komt men er niet. In Duitsehland hebben de
groote loondalingen krachtens de noodverorde
ningen niet in overeenkomstige mate het leven
°XVi 11 enP we°vaif ^e 'ellende afkomen, dan moe
rt we ons zieke productiestelsel voor een meer
anmatige productie inruilen.
De arbeidersklasse Is niet bereid zonder meer
prijs ^te S"even, wat in jaren van strijd ver-
verspilling in productie en distributie tc-gèn ie
gaan. regeeringsmantregelen werden gevraagd
tot vergrooting van den invloed der overheids
organen op het bedrijfsleven.
De heer MARCHANT (V.D.) wees er op. dat
de eigenlijke motie-K n.ni enhelt niet is toege
licht. Over het eenigszlns revolulionaii ingrij
pen in tal van burgerrechterlijke overeenkom
sten werd volkomen gezwegen Ten slotte is
alleen van loon- en huurcontracten gesproken.
Huren zijn nog hoog, maar door de partica-
6De heer°SCHOUTEN (A.R): U vergeet, dat de
woningbouw door gemeenten en particulieren
niet ■.orrigee-n n gi we- kl b .eft.
De heer MARCHANT vervolgde. Als de bc-
drijfstarieven omlaag gaan. dalen de gemeen
telijke inkomsten.
De motie-Knottenbelt is eigenlijk een loons
verlagingsmotie. Zij vraagt staatsbemoeiing,
terwijl het vrije spel der muatschapplljke krach
ten hun echt-liberaal economisch dogma Is.
Loonsverlaging leidt niet tot opheffing der
werkloosheid: dat is proefondervindelijk ge
bleken.
De ingediende motie Is van revolutionaire
in rustig overleg'door den moeilijken tijd heen.
Te 5 uur werd de vergadering verdaagd.
Uit het Sociale Leven
LOONSVERLAGING
IN HET LITHOGRAFISCH BEDRIJF
De onderhandelingsdelegatie in het lithogra
fisch bedrijf stelt het volgende voor:
De minimum-loonen voor volwassen werk
nemers, genoemd in de collectieve arbeidsover
eenkomst, worden met ingang van Maandag
2 Mei a.s. met f 2 verlaagd, zoodat op Zuterdag
7 Mei genoemd bedrag voor het eerst van het
tegenwoordig loon wordt afgehouden.
Met Ingang van Maandag 1 Augustus a.s.
worden de minimumloonen voor volwassen ar-
ögm^als ^verlaagd en wel met f 1 per
De loonen van de t
aagd.
ONTSLAG IN DE TEXTIELINDUSTRIE
arbeid
en volgden Woensdag.
De directie zegt. hiertoe te moeten overgaan,
mdat de overheidsmaatregelen, die zouden kun
en maken, dat net bedrijf op gewone capaci-
elten zou kunnen blijven werken, uitgebleven
IJn.
NA DE STAKING
IN DE TEXTIELINDUSTRIE
Had „St. Lambertus" de macht gehad,
er ware geen staking gekomen
Het „Hoog Ambacht", het vakblad van den
\h. Textlola
Jongste"conflict I
i „St. Lambertus" gaat
gekomi
Het blad zegt toch:
„Met tegenzin Is o
Ingegaan, omdat de
ze organisatie den strijd
Inzet, namelijk de etsch
Jannlnk zulk een gewel
dig conflict over geheel Twente niet wettigde
doelen uit den strijd zouden voortvloeien en
arbeiders
perk zouden treden.
rijd-
ordigers van het
Lambertus allei
de R. K. Tex-
alle
trbeldersbond S
en had. zou IV
omstandlghedei
le staking bij dc
Enschedé op te heffen om zoodoende de al
gemeene loonsverlaging van 5 pCt. en de
staking hiertegen te voorkomen.
Nu echter in de gecombineerde besturen-
vergaderlng dit standpunt niet algemeen ge
deeld wordt en zelfstandig handelen overeen-
dit standpunt niet mogelijk is.
idgedwonen bij deze sltua-
zullen^wU^ons
aldus
icludeert het „Hooge
DREIGEND CONFLICT IN HET
BOUWBEDRIJF.
Men meldt ons uit Slledrecht:
Donderdagmiddag hebben te D n Haag te
sturen der Slledrechtsche Bouwpatroonsvert
en die der vakarbeiders een conferentie gel
met den Rijksbemiddelaar, zulks om een s
king te voorkomen. Van belde zijden werd
voerig een en ander uiteengezet. De heer A
IJsselstein had een tusschenvoorslel waatv
de werknemers wel voelden, doch de patro
niet. Vermoedelijk zal dus de staking een
UIT DE SCHEEPSBOUWNIJVERHEID.
De scheepswerf de Liesbosch, te Jutphaas.
had aan het personeel eer loonsverlaging van
5 aangezegd tegen 5 April en 5 op 29 April.
Daarop was het personeel van plan In staking
te gaan. De Rijksbemiddelanr Ir H. A. van IJs-
selsteijn heeft met partijen geconfereerd, zoo
dat een loonsverlaging van. 6 is aanvaard.
Schoolnieuws.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Naar wij vernemen, heeft het ovsrgroote
deel der Hoogleeraren en de Administrateur
var: de Vrije Universiteit aan Directeuren be
richt, tegen een korting op hun tractement
geen bezwaar te maken.
Prof. Dr. H. J. LAMERIS
Gisteren is het 25 jaar geleden, dat Prof.
Dr. H. J. Lameris zijn ambt als hoogleeraar
in de Geneeskunde aan de Universiteit te
Utrecht aanvaardde met een rede over: „Heel
kundige zekerheid".
Aangezien Prof. Lameris reeds enkele maan
den geleden door assistenten en oud-assisten
ten hier te lande en in overzeesch Nederland
gehuldigd is, en zijn uitd-ukkelyke vfrensch
was, dat het daarbij zou blijven, is de dag van
gisteren onopgemerkt voorbijgegaan.
STUDENTEN-WERKKAMP
Dit jaar zal wederom een studenten-werk
kamp worden gehouden en wel ten bate van
de Vereeniging tot Stichting van Volkshooge-
scholen, gevestigd te Leeuwarden Deze ver
eeniging heeft ten doel het oprichten van een
of meer vo'kshoogescholen (naar Deensch voor
beeld), welke beoogen aan volwassen personen
ten plattelande een zedelijk-geestelijke ontwik
keling te geven als grondslag voor vernieuwing
der vo'kscultuur Genoemde vereeniging heeft
met haar werk een begin gemaakt door te
trachten een centrum van cultureele en geeste
lijke beschaving te stichten in Bakkeveen
(Friesland 1, waar terreinen door een groot
grondbezitter welwillend afgestaan werden.
-Jen zit daar verlegen om een rijwielpad, een
kamphuis, eer. wemgelegenheid, een sportveld,
enz. Er is dus >jlop we;-k. Opmerking a'erdient
het, dat aldus een groep intellectueclen uit de
groote steden een organisatie helpt, die zich
ten doel stelt het plattelandsleven op hooger
peil te brengen.
'HOOFDBENOEMINGEN
Berlikum Fr. (Herv. School), G. Nauta,
hoofd te Oud-Schoonebeek (Dr.).
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Langerak bez. de Lek, mej. A. W.
Swets te Katwijk aan Zee. Aang. Ing. 15 Juni.
Alblasserdam (hoofd J. H. van Wij
nen), mej. Selles te Amsterdam. Voor tydelyk.
Pynacker (Oude Leede, Herv. School
hoofd C. van den Berg), mej. A. Siderius te
Welsrijp (by Franeker).
Vrees wyk (Pr. Hendrikschool, hoofd J.
Hazelaan), O. E. Valkenburg, aldaar. Als kw.
Appelscha (hoofd P. Boerema), mej. J
Offringa te Nieuwe-Pekela.
CHR. ONDERWIJZERS TE ROTTERDAM
EN DE BEGRAFENIS-Dr. J. Th. DE VISSER
Ke afd. ..Rotterdam" van de Vereen,
Chr. Onderwijzers en Onderwijzeressen wendt
zich by dezen to de Besturen van ühr. Scho
len. om deze op te wekken, het personeel hun
ner scholen a.s. Maandagmidadg in staat te
stellen de begrafenis van Z.-Exc. Dr. J Hh.
de Visser bij te wonen, door die middag geen
school te doen houden.
De heer Inspecteur van het Lager Onder
wijs heeft gemeld, zijn goedkeuring aan deze
afwijking va den lesrooster te kunnen geven-
mits de lesuren van Maandagmiddag op
Woensdagmiddag worden ingehaald en at
zyn bureau daarvan wordt kennis gegeven.
Den onderwijzers en onderwijzeresen die de
begrafenis zullen bijwonen, wordt verzocht,
dan ter weerszijden van de toegang tot de
fc&pelzic h vóór half drie op te stellen en bij
het grafwaarts gaan zich onmiddellijk achter
de stoet te sluiten, die de kapel verlaat.
ACAD. EXAMENS.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geslaafd:
Rechtswetenschap: cand. ex.. de heeren B. Slln-
senbertr te Haarlem: A. C. Gaasstra te Wor-
leum. C. J. Enschede te Leiden en D. E. F.
Scholte te Den Haa?: doet. ex. de heeren B. Du-
pui s en H van Traa. beiden te Rotterdam.
Geneeskunde: artsex.. de heeren H. M. C.
Poortman te Haarlem. W. M. Film en J.
..undo: doet. ex.. de heere
;r Linden. XV. F. J. Stopier. H. W.
■n. P. J-.. Llefrlnck, J. van Meerten -
de heeren' J. J. S. Eyn
i Hor, C. J. Wafelbaltker
nUkunde: artsex.. de heer H. B. Brui
Taal (Engelsch): doet. ex., dc
EXAMENS STUURMAN
Den Haag. 15 April. Geslaagd voor 8de
stuurman groote stoomvaart, de hoeren C. Vas-
binder, J. C. Dirks en J. H. G. Mesters.
i. J. Katers. A. Wüker. I.
G. Goedk
D. van der
Katwijk e
Gemengd Nieuws.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Men meldt ons uit Amersfoort:
Hedenmoreen had op de Daan Fokkemalaan
naby den Utrechtscheweg alhier een ongeval
met doodelyken afloop plaats. De 21-jarige H.
O. F. uit Voorburg, die met nog twee personen
de cabine van een vrachtauto zat, is, nadat
het portier door onbekende oorzaak openging,
er uit gevallen. Hij kreeg één der wielen over
het hoofd en werd op slag gedood. Het stoffe
lijk oA erschot is naar het ziekenhuis De lich
tenberg overgebracht.
WISSELLOOPER BEROOFD
Meai meldt aan t)e Msb. uit Nijmegen d.d.
gisteren:
Hedenmiddag is op den Graafschenweg on
der Nijmegen een wissellooper beroofd door
een motorrijder. Deze maakte zich meester
van de tasch met geld en verdween daarop
in volle vaart op zijn motor. Nadere bijzon
derheden ontbreken nog.
DOOR DEN TREIN GEDOOD
De ruim 45-jarige remmer K., uit Heerlen,
deed als remmer dienst op een goederentrein,
die van Nuth naar Susteren vertrekken moest.
Toen de trein te S. was aangekomen, werd K.
vermist. Even buiten het emplacement van
N'uth werd K. gevonden, die overreden bleek
te zyn en reeds was overleden Bij het vertrek
van den trein moet hy er onder zyn geraakt.
Het stoffelijk overschot, dat door de gemeente
politie van Nuth in beslag is genomen, is tij
delyk gebracht naar een der gebouwen van het
station te Nuth. K. was gehuwd.
DE RELLETJES TE DELFT
Het is Vrydag vry rustig verloopen met de
werkloozen-demonstraties.
Wel verzamelden zich des middags een
groot aantal werkloozen en nieuwsgierigen bij
het gebouw der Arbeidsbeurs, doch men ver
spreidde zich rustig in de straat.
Door den Armenraad is een half mud kolen
beschikbaar gesteld voor werklooze gezins
hoofden.
BRUGGEN IN LIMBURG INGESTORT
De muur van beton in do brug over de
Molenbeek in Noord-Limburg in den weg
van Venray naar Wanssum, is als gevolg
van den hoogen waterstand en mede in
verband met de normalieatiewerken, waar
door een belangrijke waterafvoer plaats
vindt, bezweken en, nadat de grond onder
den muur wa6 ondermijnd, gedeeltelijk in
gestort, waardoor het gevvelf der oude brug
scheurde en deze thans in een gevaarlijken
toestand verkeert De bouwvallige brug
met balken gestut. Ook onder Meerlo is een
brug over dezelfde beek ingestort Onder
vonden de landerijen der omliggende be
woners in verband met de normalisatie-
werken veel last van overtollig water, thans
worden de beAvoners in belangrijke mate
gedupeerd doordat de weg naar hun woon
plaats t engevolge van instortingen is afge
sneden, zoodat er wel noodbruggen zullen
moeten worden aangelegd.
Te Amsterdam vroegen in de Paramaribei-
straat een paar knaapjes hun vader, een tim
merman, om kano's voor hen te maken
Papa zwichtte voor die smeekbeden en toog
ijverig aan het werk, daarmede een verleng
stuk leggend aan zyn dagelyksche bezigheden.
Dit nu kwam ter oore van een circa 100-tal
werkloozen en al spoedig werden de berichten
verdraaid en werd beweerd, dat de timmerman
clandestien bijverdiende, waarop deze 100
besloten een vergadering te beleggen op het
Surinameplein.
Na eenige beraadslagingen besloot de troep
naar het huis van den verdachte te trekken.
Ordelijk kwamen zy de Paramaribostraat bin
nen, waarna een deputatie „de trap opging".
Boven aangekomen, maakten ze eenig
moer, waardoor de vrouw des huizes een agent
aanriep en vertelae dat de vrede boven ver
stoord werd. De dienaar der wet wist haar
gerust te stellen, want hy wist wel, dat geen
kwade bedoelingen in het spel waren. Spoe
dig kwam de deputatie dan ook weer naai
henedenen vertelde de menigte, wat er aan
de hand was, waarna allen zich verspreidden
en de huisvader boven weer ijverig voort kon
werken aan de zoo vurig door zyn jongens
begeerde bootjes. „Msb."
BELEEDIGINGEN IN ANONIEME
BRIEVEN
Men schrijft aan het „Vad.":
Sinds eenige jaren ontving de burgemeester
van de gemeente Dussen geregeld anonieme
brieven, waarin hy op de schandelijkste wyze
werd beleedigd.
Het laatste jaar ontvingen ook de majoor
van de ryksveldwacht en de gemeenteveld
wachter brieven, waarin zy eveneens op verre
gaande schandelijke wijze werden beleedigd.
Ondanks een streng ingesteld onderzoek kon
de politie het spoor van den schrijver niet
vinden, waarom een rechercheur uit 's-Herto-
genbosch de zaak in handen werd gegeven.
Na een langdurig onderzoek kwam deze tot
de ontdekking, dat het schrift zeer veel over
eenkwam met dat van den heer A. van Honse-
wyk, zoon van den oud-burgemeester. Deze
werd langdurig in verhoor genomen, doch bleef
pertinent ontkennen, de schrijver te zyn.
By een verder onderzoek kwam de recher-
Radio Nieuws.
18 2U H M
19.00 HIU
9.30 H I I v
20.50 Lo
21.30 W 8
21.30 H u
22.00 H u
ZATERDAG 10 APRIL
KRO: O. J. van Trigt: Vlaam-
:ry: BBC-Orkest
KRO: Journalistiek Weel
i KRO: Cursus Esperanto
ZONDAG 17 APRIL
8.30—9 30 Huizen NCRV: Morgenwijding, te
lelden door Ds L. de Haan.Bapliste Pred. te
Nieuwe-Pekela. Medewerking verleent het
N C.R.V.-Dameskoor, o. 1. v. Lulse Lauen-
roth. 1 Zingen: Ps. 93 1. 2 en i. 2 Schrift
lezing: Lucas 10 25—27. 3 Gebed. -1 Zingen:
Gez. Sl' 6—8. 5 Toespraak over „De Ko-
u-jijke Wet". 6 Dankgebed. 7 Zingen: Gez.
20 Huizen
door Ir Chr C. G.
17 20 Huizen NCRV: Afvjardigingsdlenst vasi
het Zendeling-echtpaar D Kijkhoek naar
Samosr (Sumatra) vanuit de Vrije Evang.
woord Zendeling D. Kijkhoek. 12
gingatoespraak van den Voorzitter. 13 Zln-
-• 14 Stotwoord en dankgebed
Zegen. 17 "Öri-
beëindiging van den dienst tot 19.45 orgel
bespeling door Ir Chr. C. G. A'an Buuren.
MAANDAG 18 APRIL
10.30 Hilversum VARA:
10.50 Hamburg: Concert
11.20 Da ven try: Concert
11.30 Hulzen NCRV: Grarr
12.01 Hilversum VARA:
15.00 Hilversum VARA: FÏuitrecital
15 05 Da ven try Sonatereclt-'
15.30 Hilversum VARA: Zang- en plano-
muziek
16 20 Brussel: Concert Omroeporkest
17.00 Hilversum VARA: Trio-W. Drukker
17.00 Hulzen NCRV: Gramofoonmuzlek
17.30 Hulzen NCRV: Joh. de Heer: Chr. 11e-
LneaeriKs
i NCRV: Ds MUller: Zlekenuur
Lezingen. Cursussen enz,
1100 tectum-6N£^RV: Doyen. Lezen Chr,
14'°° zend In6 NCRV: J' do Lange: Schooluit-
14.35 n NCRV: Herwig: Over bloem-
Ï515 H u"l z" n NCRV: Knipcursus
18.30 Hulzen NCRV: Vragenuurtje
Volledige programma's In
de Cmroepgids. Duidelijke
foto's; best verzorgd Radio
blad; 4 gld. per half jaar of
IS ct. per weck. Ned. Chr.
Radio-Vereenigir.g, Voog-
lenzang, Ede. Draagt bij in
de omroepkosten.
cheur tot de ontdekking, dat enkele letters veel
gelijkenis vertoonden met letters door den
hoofdambtenaar van de secretarie geschreven.
Na eenige dagen in verhoor te zyn genomen,
bekende de hoofdambtenaar eindelijk aan den
majoor der ryksveldwacht, de schrijver te zijn
van alle brieven.
Om de verdenking op een ander te werpen,
had hy studie gemaakt van het schrift van
den heer Van Honsewyk.
Motieven voor zijn daad had de hoofdambte-
..aar niet. Steeds ging hy vriendschappelijk
met den burgemeester om.
de schatgraverij te zaandam
Nadat Mme Sylvia door B. en W. vergun
ning was verleend om opnieuw op de oude be
graafplaats te Zaandam naar een verborgen
schat te graven, mits tegen het storten van 'n
cautie, heeft men sindsdien niets meer van de
schatgraaf ster gehoord.
Thans zyn te Zaandam twee Duitschers ge
arriveerd, Majoor Henny en zyn broer inge
nieur Henny, beiden uit Berlijn Zy hebben
met instrumenten opmetingen verricht en
wenschen thans naar de schat te gaan zoeken.
Een borgstelling van 500 gulden hebben zy op
het gemeentehuis gestori.
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
Ja, met betrekking tot de bedoeling
om mijn smart te peilen. Gij stopt mij den
mond. Ik mag het dool van mijn komst niet
uitspreken, terwijl het toch voor mij van
het grootste belang was, en spreek ik er
tegen anderen over c)an moet ik zeggen: Ik
heb mij bedacht en haar niets gezegd.
Toch was het een eerlijk verlangen, door
zoete droomen aangekweekt, en door de
hoop waar de ziel zich mee voedt en zich
mee sterkt tegen de moeiten des levens. Ik
moet miin plannen weer mee naar huis
nemen, niet om ze in mijn eigen hart te
begraven, maar opdat iedereen er zich mee
zou kunnen vermaken en er over lachen.
Hoevele verschillende straffen houdt God er
op na. om hen die Hem liefhebben te lou
teren.
Het klinkt mijzelve armzalig in de
ooren als ik zeg, dat ik van harte deel-
Neen, neen, nog niet! riep de Keizer
hartstochtelijk. Nu wordt alles mij eerst
recht duidelijk. Ik mag u niet aanbieden
mijn troon met mij te deelen; over mijn
liefde zal ik zwijgen, maar het kan geen
kwaad te spreken van wat geweest is.
Reeds bij onze eerste ontmoeting kreeg ik
u lief. Gij waart lieflijk als de engelen. Ik
zag u in een bovenaardsch licht en gij waart
doorzichtig als het licht. Ik daalde van mijn
troon tot u af en het was mij, aliof
pij u bekleed had niet dca glans der zen.
O, mijn Keizer!
Nog niet, nog niet Ik wil éénmaal ten
minste spreken als voormalig minnaar, een
minnaar die zijn heiligen hartstocht over
denkt. om hem daarna dood te verklaren.
Dood? Ach ja, dood!
Schuchter nam zij de hand, die de Keizer
met een diepen zucht liet neervallen en
zeide met tranen in de oogen: Misschien zal
het mijn Heer goed doen mij aan te hoo
ren. Ik heb nooit getwijfeld aan zijn ge
schiktheid om de keizerskroon te dragen en
mocht ik er ooit aan getwijfeld hebben, dan
zou dat nu in ieder geval voorbij zijn. Mijn
Keizer heeft zichzelven overwonnen! Waar
lijk, het is liefelijk hem zijn liefde te hoo
ren verklaren, want ik ben een vrouw, en
al kan ik ze niet in gelijke mate beant
woorden, zooveel mag ik hem zeggen, dat
ik nooit een anderen man heb liefgehad
Mocht ik later soms in zulk een toestand
geraken dan zal ik aan mijn Keizer den
ken, aan zijn kracht en zegepraal, en in
mijn nederiger staat doen wat hij zoo edel
deed. Hij heeft zijn keizerrijk, dat al zijn
gedachten -an innemen, dat al zijn krach
ten noodig heeft. Ik heb God te dienen en
in eenvoudigheid te gehoorzamen. Uit de
gevangenis waar mijn moeder stierf, en
waarin mijn vader vóór zijn tijd oud werd
onder het tellen der langzaam voortkrui-
pr ie jaren, verrees een schaduw, die mii
overal vergezelt om mij te vragen. Wie zi.it
gij? Welk recht hebt gij op geluk? En als
ik soms toegeef aan droomen van liefde en
wederliefde en van een huwelijk, dan komt
die schaduw tusschenbeide en blijft naast
mij, tot dat ik mijzelve terugvind, aan den
godsdienst gewijd, een dienstmaagd van
zieke, lijdende, bedroefde medeschepselen.
De goede Keizer zag haar meewarig aan
en vraagde, zijn eigen leed vergetende: Zult
gij dus nooit trouwen?
Dat kan ik niet vast zeggen. Heer. Wie
kan de wendingen in zijn levensloop voor
zien? Maar dit kan ik u verzekeren: nooit
zal ik mij in het huwelijk begeven onder
den drang van liefde alleen. Was er echter
een ernstige beweegreden die zulk een offer
van mij eischte, bij voorbeeld om mijn land
te redden, of een gedeelte van mijn volk.
of liep onze heilige godsdienst gevaar, ja
dan zou ik, om God te dienen, mijzelf kun
nen geven.
Zonder liefde?
Ja, zonder liefde te gevoelen of liefde te
ontvangen. Dit lichaam behoort niet aan
mij toe, maar aan God, en Hij heeft recht
het van mij te eischen voor het welzijn
mijner medemenschen; en als de geest niet
bezoedeld wordt, Heer, waarom zou ik dan
strijden voor het omhulsel, waarin de geest
geborgen is?
Zij sprak met gloed en warmte. Hij voel
de dat hij niet aan haar oprechtheid mocht
twijfelen. Dat haar. zoo lieftallig en moedig,
zulk een lot beschoren zou zijn! Niet zoo
lang hij de macht in hinden had! Daar zou
hij voor zorgen! Voor zijn geestesoog ver
rezen de schaduwen, die over zijn eigen
toekomst hingen; nu zag hij in. dat het
beter was zoo zij zich aan den hemel wijdde
in plaats van zich aan hem te verbinden.
Hij stond op, legde zijn hand op haar hoofd
en zeide plechtig: Gij hebt wijs gekozen
Moge de gezegende Moeder des Heeren met
al de heilige engelen u bewaren, opdat geen
tampen, droefheid en teleurstelling u tref
fen. En wat mij betreft, Irene, ik zal tevre
den zijn als gij mij tot uw vader wilt aan
nemen.
Zijn stem beefde. Zij hief haar oogen op
ten hemel, en zeide met een glimlach:
Lieve God, hoe stapelt gij goedheid op goed
heid. en stort die over mij uit!
Hij kuste haar op het voorhoofd en zeide:
Amen. lieve dochter!Onder uw spreken,
Irene, zag ik op eenmaal hoe de verbintenis
die ik zocht, een misdaad zou wezen, be
halve dat ik u van de toewijding aan God
zou afhouden. Phranza is een trouw en
eerlijk dienaar. Hoe weet ik, of hij mijn
woord niet reeds gegeven heeft aan de Ge-
orgiaansche prinses? Gij hebt mij en mijn
ouden Kamerheer gered. Mijn hovelingen
onder de portiek zijn samenzweerders. Kom,
laat ons tot hen gaan.
DERTIGSTE HOOFDSTUK.
DE ZINGENDE SHEIK.
Het was ongeveer twaalf uur, toen de
Keizer en prinses Irene onder de portiek
verschenen. De aanziitende hovelingen ston
den hij hun nadering op en ontvingen hen
met eerbiedig stilzwijgen.
Een armstoel met Imogen rug was op een
open plaats tusschen twee palmboomen
neergezet. Een kleine tafel stond vóór den
zetel. Daarheen geleidde de prinses haar
hoogori rast. Zoodra hij gezeten was brachten
ctLug .'liden ververschingen aan: kcud
vloesch, brood, vruchten en wijn. De prin
ses nam als gastvrouw aan de linkerzijde
der tafel plaat en noodigde den Keizer uit
iets te gebruiken.
De troongestijging eener koningin is ge
woonlijk het toeken voor wijziging in
het bestaande regime. Oude gunstelingen
nmeten plaats maken voo- nieuwe, en niet
zelden bereikt de omwent ling de hoogste
officieele kringen. Sommige der veteranen
van 's Keizers hofhoudi g. "die op dit ge
bied reeds bittere ervaring hadden opge
daan, verloren de beide hoofdpersonen eoen
seconde uit het oog. Had Zijne Majesteit
werkelijk aanzoek gedian bij de prinses?
Had zij hv-.i aangenomen?
Wij hebben Phranza reeds genoemd, den
Grootkamerheer, nog steeds niet terugge
keerd van zijn reis om langs diplomatieken
weg een bruid te zoeken voor den Keizer
Van alle hovelingen stond hij het hoogst
aarm-schreven hij den Souvereln, en die
onderscheiding (Jankte hij aan zijn ede!
kar.kter. De uitdrukking gunsteling, tot
aanduiding van dc betrekking tusschen een
despoot en zijn dienaar, is historisch min
der geëerd en daarom in dit geval onjuist.
Vertrouweling komt meer der waarheid na
bij.
Maar hoe cïit zij, de goede verstandhouding
tussch enden Keizer en zijn Groot-kamerheer
was meer dan voldoende om den naijver op
te wekken van vele zijner collega's, n.l van
hertog Notaras, Groot-admiraal, en de
machtigste edelman van het Rijk. Het plan
om ^rinses Irene tot Keizerin te verheffen
was in zijn brein opBekomnn, met kwaad
willige hecXielingen tegen Phranza, op wien
hij ialoersch was en tegen Knstentijn.
dien hy om godsdienstredeuen haatte. Be
langstelling in don afloop bracht hem naar
Therapia. maar hij hield zich een weinig
op een afstand, daar 'lij iij deze gelegen
heid de houding van een koel beleefd toe
schouwer verkoos, hoven die van een han-
c)elend pari'jman. Hij was dus niet mede
aangezeten maar plaatste zich tusschen
twee .ilen, van waar men het mooiste uit
zicht had op de baai. Meerderen van het
gevolg doo.zagen hem echter best.
Zie eens naar Notaras. zei een van hen
tot een paar vrienden. Het tooneel vóór hem
is inderdaad bctooverend, maar ls hij er
wel zoo door bekoord, als hij ons wil doen
gelooven
Er was een oude halfgod met één oog in
zijn voorhoofd. Notaras' beste oog is op 't
ongenhlik aan de achterzijde van zijn hoofd.
Het knn zijn dat hij naar de haai kijkt,
maar in werkelijkheid kijkt hij naar de
portiek.
Loop, hij geeft wat om ons!
Niet om .,s, maar wel om den Keizer.
Onze hertog is niet gelukkig vandaag,
fluisterde men in een andere groep.
Geduld, mijn vriend, do dag is pas be
gonnen
Als deze verbintenis tenslotte eens niet
tot stand kwam
Dan zal hij de eerste zijn die het weet.
Ja. Reen glimlach of zucht van de gelie
ven kan hem ontgaan.
De hoocleernai in de philosophic en zijn
collega in de rhetorics nter en dronken te
znmen. als illustratie van de eenheid der
geleerdheid.
(Wordt re
