TWEEDE KAMER
ïii
VRIJDAG 15 APRIL 1932
DERDE BLAD PAG. 9
dr. j. th. de visser t
loopende pachtcontracten
Ben Kamer van crisispachtzaken
Vergadering van 14 April 1932
overzicht
Eerbiedige hulde is door Kamer en Re-
jering bij den aanvang der Kamerzitting
ebracht aan de nagedachtenis van hot
jd-lid dor Tweede Kamer, oud-minister
r J. Th. de Visser. Het vallen van dezen
pjote in den land heeft alom ontroering
jwekt. Met Dr. de Visser is heengegaan
in nationale figuur, een staatsman van
jrondere gaven en een'goed, vriendelijk
lonsch, gul in hartelijkheid en meeleven.
Daarna is den ganschen mid'dag moei-
iam gearbeid aan het wetsontwerp-Ebels.
echnisch blijft er heel weinig van over;
raks zal men het beter hét voorstel-Beu-
,er kunnen noemen. Zat,het na eenigen tijd
et staatsblad bereiken, dan mag gerust
®egd. dat zulks vooral te danken is aan
i knappe amendeering door Dr. Beumer,
aardoor wel het voorstel-Ebels op zeer
isentieele punten is gewijzigd, maar waar
K),. het tevens ook acceptabel is gewor-
!n voor de Regeering.
Van belang was gisteren het vervangen
?r crisispachtcommissies door een Kamer
oor crisispachtzaken bij de Kantongerech
te Ook in de samenstelling dezer Kamer
erden belangrijke 5 eranderingen gebracht
pvijl ook verder meer omschreven reke-
ng werd gehouden met het crisiskarakter
a het voorstel.
Het duurt wel wat lang maar uit wet-
ivend oogpunt mag men er zich over ver-
ugen, dat het initiatief-voorstel, dat aan
ie kanten de kenmerken van overhaaste
menstelling vertoont, zoo grondig wordt
handeld.
Verslag
MtbS"1?» s?uh<ëSii;
?anowW« mlalstar van Staat, oud-mi-
d6" anOnderwïïacn oud-Ud 4e j Tweede
urn». Dr. J. Th. do Visser.
ir. V. SCHAIK .spuLk'als volgt;
"SV
'erlljden Van een onzer vroegere medeJeden
[inlster van Staat dr. J. Th. de Visser,
sterfgeval laat de K.'
do een 23-tnl Jaren deel
vatrdlt college, stond -hl.
lot aanzien.
uese ..j^c »»t zijn kracht nooit In
Ü17 polltlekt maar trachtte het staatkundig
evoeringen waren meesterstukken
edel van gehalte,
even, heel zijn streven werd be-
ETrscht door het element van verzoening en
'held waarvoor hij de Inspiratie vond ln zijn
ichtlge geloofsovertuiging. Zijn verzoenende
rkdadigheld bereikte wel haar hoogtepunt,
n bij als minister van Onderwijs, met mede-
rking van de Staten-Generaal. erin mocht
gen, zijn Lager-Onderwijswet van 1920 tot
uid te brengen; de kroon op zijn wetgeven-
Kamér betVeurt diep. dat deze nationale
as..» po A
h bij deze herdenking ln de volgende woor-
Mifnheer dd Vooraitter.
Ook de Regeerlng Is zeer onder den Indruk
|n het zoo onverwacht verscheiden van den
bolster van Staat dr. De Visser, De levens-
SMMSÜ
ag een der ^peest op den voorgrond tredende-
uren. als tainIster ia. het hem gegeven i
est de onderwljspaciflcatie een arbeJd
>el ln overeenstemming met zijn Irenlet
,ur tot afsluiting te brengen,
lar ook bulten het staatkundige leven Is
beteekenis en invloed groot geweest. Men
niet te Veel, walmeer men hem kenschetst
ïen bij uitstek nationale figuur, wiens stre-
steods weder op samenbinding was gericht
oo laat drr-de Visser op velerlei gebied een
spoor aohter. Ook de regeering ge-
t groote dankbaarheid, wat In dit
i aan land en volk werd geschonken.
ontvangt thans in volmaaktheid de
wlge heerlijkheid welker glans dit airdsehe
ze redevoeringen staande
BEUMER (A.R.) verdedigde een amende-
op art 3 om geen gebruik te maken van
dresseerde dienstbrieven, maar van een aan
eekenden brief. HIJ wees erop, dat de eerste
uit ons administratief bestel geheel ver
in is. Dat is tot ledereen doorgedrongen,
re blijkbaar tot de vrljz.-dem. fractie met
copioerzucht van de Huuroommlssiew.-t
imendemont kan als mantel der liefde
doen om dit annohronisme te bedekken,
lïr. GOSELtNG (R.K.) lichtte een amende-
den kantonrechter bevoegd te ver-
betrokkenen
Gosellng. Dat v
achtte hij onpractlsch, omdat liet een te
n tr-rmljn stelt.
I amendement-Rutgers v. Rozenburg werd
v or pen met 67 tegen 7 stemmen.
art 4 verdedIgde^eVeor°GOSELJNG' (R.K.
imendement om de be®ohU:klig van den
itonrechter ook voor andere betrokkenen dan
en verpachter bindend te doen zijn.
EEMSKERK (A R wees er od. dat de
houding tusschen de direct
crisis-pachtzaken" bij het Kal
aoet deskundig
ortljei
zal ook de behan-
udigen en minder
(natelli
ken bi
deling
Mr,1 BOON (Rib.) "trok een' soortgelijk amen
dement ln.
Mr. v d. BERGH (S.D.) was het grooten-
deels met Dr. Beumer eens. Ook z.i. rnoeter
belanghebbenden geen rechters zi3n in eigei
Echter had de
Hij
v d.
nar*,'.Gedeputeerde
och dat der verpacl
Ebels eens. Zijn gro
pachters wordt uitgcslote
ichtte het
de Bond van land-
ÓT VOORST (R.K.)
irin de pachtei
Het sub-amendc-nient-v. d Bergh Is te aan-
larden.
Ook de heer R. v. ROZENBURG (C.H) zag
het amendement-Beumer een groote verbe-
De heer v. d. HEUVEL (A.R) had er be
vaar tegen, dat niet de centrale landbouw
organisaties, maar Gedep. Staten zouden advt-
e a 11 e Vc ol leg eif^von^Gede pil t^érd e ^be-
schikkeh pver, landbouw-deskgndigen.
MINISTER VAN JUSTITIE gaf aan de
tn het amendement-Beumer de voork'
nis er dan toch een nieuw orgaan moet ko....„.
Die blijven dan In leder geval deel uitmaken
yan de rechterlijke macht. Bij een onpartijdige
rechtspraak past niet het aanwijzen van per
sonen, 'die bepaalde groepon'van belangen ver
tegenwoordigen Beter is deskundigheid Voorop
Da heer EBELS (V.Dverdedigde nogmaals
de crisispachtcommissies'; hij wijzigde In zoover
de omschrijving voor de samenstelling, dat van
de drie leden, bulten den kantonrechter, de
een pachter en de ander verpachter moet zijn.
Teruggenomen werd dus. dat die twee leden
e belangen reap, van pachters-en verpachters
loesten vertegenwoordigen. Ook-was de heer
bels bereid Gedep. Staten als adviseurs over
De heer OUD (V.D.) verdedigde ook de sa-
lenstelllng der crlslspachtcommi-wie, maar gaf
toe. dat het voorstel-Beumer meer lo overeen-
mmlng was met de Grondwet,
let amendement-Beumer kal worden overge-
men, wat dit betreft Echter werd geaarzeld
om te erkennen, dat geen vertegenwoordigers
van belangen zouden mogen worden benoemd,
nJ werd toegegeven, dat het ln het algemeen
ongewenscht Is.
De heer EBELS bracht ln zijn voorslel de
tmendementen-Beuroer en v. d. Bergh
verbeteringen e
pachters en verpachters gesproken Wordt, al
i .vervangen dóór Ged. Staten) werd a a n-
nomen met 37 tegen 30 stemmen,
l^t tweede aub-amendemënt werd z.hs.
nrénomen.
let amendement-BEUMER werd daarna
aangenomen met 51 tegen 16 stemmen.
Z.hs. werd het artikel goedgekeurd.
Op art. 6 kwam aan de orde een amendement
v. d. Heuvel om te bepalen, dat bij verminde
ring van pachtprijs moet worden gerekend met
de uitkomsten van vroegere Jaren, gedurende
welke het gepachte door den pachteT van den-
verpachter was gepacht,
i tweedo amendement-v. d. Heuvel wilde
bepalen, dat vermindering van pachtprijs zoo
veel mogelijk moet worden gesteld op eenzelfde
percentage van den pachtprijs, als waarmede de
prijzen van de op het gepachte geteelde hoofd
producten sinds het aangaan der overeen"
sten zijn gedaald.
Het voorstel-Ebels bevatte op dat punt
enkele bepaling en voor eenheid van i
Indien in de xrislspachtcommlsele geen
derheid kan worden verkregen, het gevo
van den voorzitter zal worden gevolgd. 1
dit laatste is geen enkele reden; men moet
er overeenkomst. Zoo doet hot
Het tweede amendemer
*- beter i
fdprodi
oorden: of gewonnen
Mr GOSELING (R.K.) ondersteunde de amen-
imenten-Boon en v. d. Heuvel. Rekening hou-
ject!efet|1 verrnogenato®dtand kan 41 te 8ub"
De heer 'EBELS (V.D.) had tegen de belde
nendementen-v. d. Heuvel ernstige bezwaren,
et amendement-Beumer werd overgenomen.
MINISTER DONNER was van meening. dat de
tkomsten van het bedrijf zichtbaar moeten
bij het bepalen van de verlaging van pacht:
we hebben immers te doen met een crlslswet
Daarbij past niet het element van vermogens
toestand. Het eerste amepdement-v. d. Heuvel
s daarom zeer goed. Zijn tweede amendement
is misschien wat al te stringent.
De heer v. d. HEUVEL trok dit tweede amen
dment ln. maar handhaafde het eerste.
De heer OUD (V.D.) vindt, dat bij het zoeken
ut het juiste gemiddelde van de billijkheid
GOEDERENTARIEVEN
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN
rapport commissie-de vries
„Geen aanleiding tot herziening van
het goederentarief"
„Geen steun aan land- en tninbouw
langs een omweg"
Zooals wij gister reeds mededeelden is ver
schenen het verslag van de Commissie-de
Vriesl die tot taak had een onderzoek in te
stelien naar de huidige goederentarieven
der Nederlandsche Spoorwegen, in het bij
zonder omtrent die voor den uitvoer van
land- en tuinbouwproducten (commissie-prof.
mr. F. de Vries).
De opdracht dor commissie
Aan de commissie werd opgedragen een
onderzoek in te stellen naar de vraag:
a. of en in hoever het peil van de tarie
ven der Ned. Spoorwegen voor uitvoer van
land- en tuinbouwproducten, ook in verge
lijking met de tarieven van landen, waar
mede Nederland wat dien uitvoer betreft,
moet concurreeren, gerechtvaardigd is, dan
wel verlaging behoeft;
b. of en in hoever ook overigens het
spoorwegbeleid hier te lande ten aanzien
van de goederentarieven wordt en moet wor
den beheerscht door de commercieele en fi-
nancieele overwegingen, dan wel behoort te
zijn gegrond op economische overwegingen
van anderen aard.
Na de instelling der commissie zijn ook de
tarieven voor het vervoer van steenkolen
door den Minister van Waterstaat aan haar
oordeel onderworpen terwijl zich tevens
eenige verzenders van andere artikelen met
bezwaren tegen de daarvoor geldende tarie
ven tot de commissie hebben gewend.
De commissie stelt zich voor daaromtrent
en over de tarieVen van eenige riet behan
delde landbouwproducten een afzonderlijk
advies uit te brengen.
In het algemeen gedeelte van het venslag
worden besproken:
lo. dê aard van het spoorwegbedrijf en
de beginselen, volgens welke het behoort te
worden geleid;
2o. de beginselen, welke aan de bepaling
van vrachttarieven ten grondslag behooren
te liggen;
3o. de vrachttarieven in een periode van
De aard van het Spoorwegbedrijf
Wat het eerste punt betreft, wordt uit
voerig uiteengezet, dat het spoorwegbedrijf
als een onderneming, zij het dan als een
openbare onderneming behoort te wor
den geleid, dat de spoorwegen er derhalve
naar moeten streven uit de opbrengst van
het vervoer alle kosten er van te dekken-,
de belooning van het in het bedrijf gestoken
kapitaal daaronder begrepen. In principe
afstand te doen van den eisch van een ren-
deerend bedrijf is in geen enkel opzicht ge
motiveerd. Een beroep dp de gevallen, waar
in' de overhejd-in den vorm van instellingen
van openbaar nut goederen verschaft of
diensten bewijstzonder'den kostenden prijs
in rekertin-g te brengen, bleek niet op te
eaan. Ook valt er geen enkel argument aan
te voeren, waarom de kosten van het spoor
wegvervoer. één van de bestanddeelen der
productiekosten onder vele andere, op geheel
andere wijze te behandelen zouden zijn dan
de overige productiekosten en zij niet ten
laste van het vervoer zelf, maar van de
onenbare middelen zouden moeten worden
gebracht
De beginselen voor de vrachttarieven
Wat de beginselen betreft welke aan de
bepaling van de vrachttarieven der spoor
wegen ten grondslag behooreri te liggen
wordt betoogd, vooreerst, dat de uitgaven
der spoorwegen voor een belangrijk gedeelte
onafhankelijk zijn van den omvang van het
vervoer, hetgeen niet alleen voor de kapi-
ook met den vennogenstoeetand moet worden
gerekend.
H&t amendemen4t"vjedgnHjgUs^eern1m^r®rd aan"
De °heèr GOSELINGTlfk.) verdedigde daarna
en amendement om een nieuw artikel toe te
oe-gen; het had meer betrekking op d-e belon
en van derden bij een verleende vermindering
•Sef&n'&e» mri o v r 5 o m n.
Bij art. 7 werd door den heer VAN RAPPARD
(Lib.) een amendement toegelicht om geduren-
heDe€heern EBEL8 (V.D.) meende, det het amen
Mnent van den heer Van Rappard de procedun
een uitspraak alleen toe te la-
en ln het belang der wet. Ook het amendement-
Gosellng werd overgenomen.
W Heden "voortzetting6
taalkosten, maar evenzeer voor een groot
deel der exploitatiekosten ireldt.
Verder wordt melding gemaakt van het
feit. dat het -.rootendeels onmogelijk is een
direct verbahd te leggen tusschen ieder der
verschillende vervoerdiensten, door de spoor
wegen bewezen en de kosten er door ver
oorzaakt
De vrachttarieven en de crisis
Ten aanzien van de vrachttarieven in eon
periode van inzinking wQrdt gezegd, dat er
zeen enkele reden is voor de veronderstel
ling, dat, wanneer vrachtverlaging het ver
voer zou kunnen stimuleeren en de finan-
cieele positie eer spoorwegen zou kunnen
verbeteren, deze daarin nalatig zouden blij
ven.
Ten opzichte van Ijet huidige spoorweg-
vrachttarievenstelsel is do commissie van
meening, dat geen-aanleiding bestaat voor
de verondersteling, daït het niveau der vracht
prijzen door gebrek aan economisch en com
mercieel inzicht te hoog zou worden gehou
den. Wie zich op de hoogte houdt van de
voortdurende wijzigingen'schier wekelijks in
allerlei onderdeelen dergoederentarieven
aangebracht, van de toeneming der speciale
tarieven gedurende de laatste jaren en van
de talrijke reductie-overeenkomsten in dien
tijd gesloten, zal op grond hiervan reeds tot
de overtuiging moeten- komen, dat er een
voldoend aanpassingsvermogen bestaat en
dat er veelee; van groote soepelheid dan
van bureaucratische starheid kan worden
gesproken.
In een bizonder gedeelte van het verslag
wordt vervolgens uiteengezet dat de vracht
prijzen, welke voor het vervoer van tuin
bouwproducten en aardappelen in rekening
worden gebracht, geen aanleiding tot ge
gronde critjjk geven en dat in het tarief
stelsel der Nederlandsche Spoorwegen aan
deze producten een alleszins bevredigend
plan is ingeruimd.
In den laatsten tijd wordt verlaging der
vrachtprijzen steeds meer aanbevolen als een
middel om den in nood geraakten tuinbouw
te ondersteunen. Tegen de hanteering van
de vrachttarieven der spoorwegen voor dit
doel is de commissie een en andermaal op
gekomen. Welke maatregelen door of ten
aanzien van het tuinbouwbedrijf moeten wor
den getroffen, wanneer de huidige moeilijk
heden mocht blijven voortduren, de vraag
of er thans reeds aanleiding bestaat den
tuinbouw van regeeringswege steun te bie
den, dit zijn onderwerpen, waarmede de
commissie zich niet beeft in te laten.
Zij wil slechts met den meesten nadruk
herhalen, dat het zoowel ongemotiveerd als
bedenkelijk is, de vrachttarieven der spoor
wegen voor dit doel te gebruiken.
Blijkt het niet mogelijk, het bieden van
rechtstreekschen steun aan den tuinbouw te
refchtvaardigen, dan Is het nog minder ge
oorloofd dit onder de mom van een boven
dien ln haar werking onzekere verla
ging van de 'vrachttarieveujler spoorwegen
te doen.
De stelling, dat de Nederlandsche tuin
bouwproducten en aardappelen tengevolge
van de te hooge vrachttarieven der Neder
landsche spoorwegen op de Duitsche mark
ten de concurrentie met die van andere lan
den niet meer zouden kunnen volhouden, is
ten eenenmale onhoudbaar gebleken, het
welk het rapport nader met verwijzing naar
Frankrijk, Italië en België uiteenzet.
Tenslotte worden de beweringen, dat Neder
land vanwege de vrachttarieven der beide
hierbij betrokken landen met Duitsche sluit-
kool zou worden overstroomd en dat onze
uitvoer naar aan Duitschland grenzende
landen met name naar Tsjecho-Slowakije, ln
Duitsche banden zou overgaan, door dé fei
ten gelogenstraft.
Slotconclusies.
Op de twee ln haar oorspronkelijke op
dracht aan de Commissie gestelde vragen
luidt kort samengevat het antwoord aldus:
lo. zoowel het algemeen belang als eco
nomische beginselen eischen, dat de spoor
wegen worden geleid als een openbare onder
neming, zoodat zij derhalve hebben te stre
ven naar een volledige dekking hunner kos
ten uit de opbrengsten van het vervoer;
2o. de regels der prijsvorming moeten bij
de bepaling van de vrachttarieven als leid-
draad genomen worden. Op grond van het
feit, dat de algemeene kosten bij een spoor
wegbedrijf in sterke mate het overwicht
DISTRIBUTIE - LUIDSPREKERS
groote verscheidenheid van de allernieuwste
typen, speciaal voor de Radlo-distributic.
RADIO-GEHOORZAAL COUZY
HENEGOUWERLAAN 29, R'DAM, TEL 31110
hebben, moet dit leiden tot een stelsel van
differentieele tarieven, hetgeen wil zeggen,
dat het beginsel der vervoerwaarde de voor
naamste bepalingsgrond moet zijn bij het
opstellen van vrachttarieven, hoewel daar
naast ook aan verschillende factoren, welke
(ïe hoogte der kosten bepalen, invloed moet
worden toegekend;
3o. de Nederlandsche Spoorwegen worden
terecht in overeenstemming met het sub lo
genoemde beginsel geleid;
4a het goederentarief der Nederlandsche
Spoorwegen van 1926 is als een systematisch
opgezette en goed tkK>rdachte toepassing van
het sub 2o. genoemd beginsel te l*schouwen;
5o. er bestaat op het oogenblik nog geen
aanleiding om tot een algemeene herziening
van het goederentarief over te gaan;
60. aan de tarieven voor den uitvoer van
tuinbouwproducten en aardappelen is in het
goede ren tarief van 1926 een alleszins bevredi
gende en gunstige plaats ingeruimd;
7o. verlaging van deze tarieven is ook in
vergelijking met die van andere naar
Duitschland exporteerende landen niet ge
rechtvaardigd, daar noch gebleken is, dat de
Nederlandsche producten door die van
andere landen van de Duitsche markten
zouden worden verdreven, noch dat er hoo-
gere vrachtkosten op de Nederlandsche pro
ducten zouden drukken. Integendeel ver-
keeren echter de Nederlandsche pro
ducten in dit opzicht in de overgroote meer
derheid der gevallen in een gunstiger positie
dan die der overige landen;
80. van een verlaging der tarieven is voor
al in de huidige omstandigheden geen ver
meerdering van den Nederlandschen uitvoer
te verwachten;
9o. verlaging der vrachttarieven ten einde
in dezen vorm den Nederlandschen tuin- en
landbouw een verkapt subsidie te doen toe
komen, moet als een ondoeltreffende, onbil
lijke en economisch bedenkelijke maatregel
worden verworpen. Er bestaat geen enkele
reden om, wanneer ondersteuning van land-
of tuinbouw gerechtvaardigd mocht worden
geacht, dezen steun niet rechtstreeks, maar
langs den omweg eener vrachtverlaging te
bieden.
Gemengd Nieuws.
DE RELLETJES TE DELFT
Het is Donderdag, vooral des middags, ir
Delft weer rumoerig geweest, als gevolg van
werkloozen-demonstraties.
Woensdagavond had in een vergadering o.in.
de heer Hiemstra uit Rotterdam tot meer ver
zet aangespoord, en Donderdagmiddag was
daardoor weer actie ontstaan.
Bij het gebouw der Arbeidsbeurs werd des
ifdddags door de R.V.O. medegedeeld, dat de
eischen voor een kolenbon en van me'k btspio-
ken zouden worden in het Nat. Crisiscomite,
waarvan Vrijdag de beslissing zou worden
medegedeeld.
Daarna begaven zich plm. 400 werkloozen en
vele nieuwsgierigen in optocht door de stad.
Echter wist de politie op verschillende punten
de groepen te splitsen, hetgeen altijd niet even
gemakkelijk ging.
Op de brug bij het Achterom b.v. moesten
enkele klappen met den gummistok worden
uitgedeeld.
De politie, onder leiding van den Inspecteur
der Recherche, den heer Oerlemans, trad ech
ter zeer tactisch op, zoodat ernstige conflicten
werderi voorkomen.
ERNSTIG MOTORONGELUK
Tc Rijswijk (Z.H.) had op den Nieuwen
Rijksweg tusschen Hoornbrug en Delft een
ernstig motorongeluk plaats.
Een autobestuurder, de heer D. V. uit
Utrecht, komende uit de richting Hoornbrug,
was ter hoogte van den Driesprong in plaats
van richting Delft naar richting Nootdorp ge-
Dit bemerkende zette hij zijn wagen achter
uit teneinde weer op den weg naar Delft te
komen. Vanaf den zijarm weer op den greoten
weg gekomen zijnde kwam van de richting
Delft een motorrijder, die recht op de au»»
inreed. De motorrijder sloeg over den kop en
bleef bloedend en bewusteloos liggen. Het
bleek te zijn de 40-jarige N. van S. uit 's-Gra-
venhage. Dr. K. verleende ter plaatse eerste-
hulp. S. is vervolgens naar het Gasthuis te
Dc-lft vervoerd. Zijn toestand is hoogst beden
kelijk.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Te Castricum wilde de 60-jarige Schut uit
Bergen (N.H.) plotseling met zijn fiets bij den
Brakerweg den Rijksstraatweg oversteken, toen
hij door een passeerende auto uit Zandvoort
werd gegrepen. Het slachtoffer bekwam zulke
ernstige verwondingen, dat de dood vrijwel on
middellijk intrad. Het lyk is door de politie ii.
beslag genomen en naar het R.K. Ziekenhuis
te Alkmaar overgebracht. Zeer waarschijnlijk
treft den bestuurder geen schuld.
EEN WINNAAR GEZOCHT
Op de laatste beurs voor de Dameskroniek,
gehouden in het R.A,I.-gebouw te Amsterdam,
is een flat-inrichting beschikbaar gesteld voor
den houder van het entree-nummer A. 25900.
Ondanks het feit, dat de houder van dit num
mer reeds per advertentie is opgeroepen,
heeft de winnaar(es) zich nog niet aangemeld.
Thans is by notarieele acte vastgelegi, dal,
wanneer hy of zy zich niet uiterlijk op Donder
dag 21 April a.s. aangemeld heeft bji de direc
tie der Beurs voor de Dameskroniek, Nieuwe
zjjds Voorburgwal 232. Amsterdam, de fht-
inrichting voor hem (haar) verloren zal gaan
en zal worden toegekend aan den houder
het biljet A. 81000.
Radio Nieuws.
19.20 K a 1 u
VARA: Orkee
9.5") Uarlj9-Elff<
Symphonlecoocart
1 NCRV: W. Robijn: Jubil"
NCRV: Max Gerisch: Hars en
1 NCRV: Dr Lovink: De Lend-
Is
s u m VPRO: MeJ. Dr F. W. Rap-
ijkenlscii uit bet Nwe. TesUtnont
olltle- en Persberichte*
1 NCRV: Politieberichten
u m VPRO: Persberichten
1 NCRV: Persberichten
sum VPRO: Persberichten
1 KRO. Kunst ensemble
16.00 H u 1 a
16.30 Lang
16.30 Huil
16 30 Hllv
19.0'i Hllv
19.20 Kalu
9.30 Hllv
9 35 Wan
19.50 Lon d
20.00 H u 1 z
1 KRO: Orgelct
1 KRO: Orgelconcert
try: OrgeJconce r t
sum VARA: Schrt
1 KRO: Graxnofooni
London Octet
1 KRO: Salon Orkes
10.00 Hilversum VPRO: Morgenwijding
o. Co
iverium VAT
18.00 Hulzen KRO: Journalistiek* Weekovei
zicht
18.40 Huizen KRO: Cursus Esperanto
19.30 Hulzen KRO: Politieberichten
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
Te Mijdrecht werd het vyfjarig zoontje an
van der M. door een vrachtauto aangereden.
In zorgwekkenden toestand is het knaapje naar
het St. Anthoniusziekenhuis te Utrecht over
gebracht. Den bestuurder treft geen schuld.
DOOR HOLLEND PAARD GEDOOD
Te Voorschoten is de koopman B. uit Gooda,
toen zyn paard op hol sloeg, onder zijn wagen
geraakt en op slag gedood.
HONDS DOLHEID
Te Willeskop had de veehouder H. K. in
Duitschland een waakhoud aangeschaft Het
dier moest doodgeschoten worden daar het
teekenen van dolheid vertoonde.
EEN ZELDZAAM HUWELITK
Woensdagmorgen zyn op het Gemeentehuis
te Apeldoorn in den echt verbonden de S5-
jarige G. Lamark, zonder beroep, wonende m
de Tuindwarsstraat, en de 59-jarige E. de Jong
wed. van F. J. Vergoed, wonende Elsweg.
De man was niet eerder getrouwd geweest
10 JAREN MAAGZUUR.
Voordat hij het middel ertegen vond.
Veel menschen lijden onnoodig. Deze man
ook. Als hij 10 jaar geleden geweten had,
wat hij nu weet, zou hem heel wat narigheid
bespaard zijn.
„Ik moet een paar waardeerende woorden
over Kruschen Salts schrijven. 10 jaren heb
lk aan maagzuur geleden. Ik probeerde zoo-
wat van alles, totdat een vriend mij aan
raadde Kruschen Salts eens te probeeren.
Ik neem het nu twee maanden in en het
doet mij genoegen te kunnen zeggen, dat ik
geen last meer van zuur heb gehad". VY B.
Kruschen Salts neutraliseert spoedig het
maagzuur, ontneemt het alle pijnlijke eigen
schappen en drijft het zacht uit het lichaam.
En door Uw "afvoerorganen tot volmaakt ge
regelde werking aan te sporen voorkomt
Kruschen, dat dit schadelijke zuur zich ooit
weer ophoopt. Daarna zult U geen last meer
hebben na Uw maaltijden. Kruschen Salts
zal U inwendig schoon houden. Zuiver -m
versterkt bloed wordt naar elk deel van Uw
lichaam gevoerd. U zult zich wonderlijk
energiek en goed voelen. Zoo gezond en
vroolijk als een mensch zich bij mogelijk
heid maar voelen kan.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten a 0.90 en
1.60 per flacon. (Adv
DE VAL VAN KONSTANTINOPEL
Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA
(47
>e laatste oogenhilffikken vóór de landing
Konetamtijn ©taande doorgebracht, op
hot volk hem zou kunnen zien. Een
«lelijke ven&ohijning was hij zeker: den
m op het hoofd, een nauwsluitend kuras
de leden, roodzijden pofmouwen, kun-
bewerkte ijzeren beenetukken, een
ige purperen mantel luchtig naar achte-
i geslagen, zwaard, ©poren en ©ieraden
iHterend van goud on juweelen.
Toen de menigte zijn edel gelaat aan-
KJuwde hieven zij hom stem op en
ehten ihem hartelijk toe. Overal weer-
inken de kreten: God en Konetantijn!
ire de Keizer!
Iet ©cheen waarlijk alsof de doodende
rtijgeeet, die de hoofdstad béheerschte,
erapia nog niet bereikt had. Met opge-
ren hoofd en ©tralende oogen dankte de
ijzer, vriendelijk naar rechte en links bui-
nde, voor de ontvangst hem- bereid.
De trompetters bliezen een raansoh, toen
Keizer onder de kioek doorgimg, om
ps het schelpenpad de breed e trap te be-
ken, die naar de portiek van het paleis
arde, waar de prinses hein opwachtte,
nringd door haar gezelschapsdames, allien
ig, schoon en van hooge geboorte, stond
daar, lieftalliger dan ooit, en ofschoon
portiek een tuin geleek door den rijkdom
n rozen bloeiende heesters, de mo-
rch had sledht6 oogen voor haar alleen.
Bij de pilaren bleetf hij staan met een
vriendelijken glimlach om de lippen. De
prinses trad naderbij, knielde, en kuste
zijn haind, en toen hij haar deed opstaan
zeide zij: Gij zijt mijn vorst en weldoener.
Ter wille van al het goede, waarmede gij
uw volk voortdurend overlaadt, welkom,
Heer, in het huis, dat gij mij gegeven hebt.
Niet aJzoo, antwoordde hij. Maar wilt
gij mij prijzen, zij het dan voor dingen, die
mij in eenig opzicht moeite kostten; niet
voor dezulke die een belooning met zich
brachten.
Belooning!
Ja, genoegen en vrede des harten.
Nu stelde de prinses haar gezellinnen aan
den Keizer voor. Een voor een knielden zij
neder en kusten den grond voor zijn voe
ten. Voor ieder had hij een vriendelijk
woordje, want memand overtrof hem in
hoffelijkheid jegens deugdzame vrouwen.
Daarna wenkte de Keizer de leden van
zijn gevolg nader te treden naar volgorde
van bur, rang: zijn broeder, die in denzelf-
den veldslag m-et hem gesneuveld is; de
Opperbevelhebber van het leger; de Groot
hertog Notaras, admiraal der vloot; de Op
perstalmeester; de Rijkskanselier; de Su-
pprihtendant van Financien; de Gouver
neur vap het paleis; de Bewaarder van don
-Rooden Inkt; de Bewaarder van he't Gehei
me Zegel; de Eerste Kamerheer; het Hoofd
vain de Nachtwacht; het Hoofd der Jagere;
de Bevelhebber van de Lijfwacht der Vreem
delingen; de Hoogleeraren in de Philoso
phic en in de Redekunde; de Advocaat-
tiekaail; de Hoofdvalkemer, en nog ver
scheidene anderen. Deze allen noemde hij
hoofd voor hoofd bij name en ©telde hen
formeel aan de prinses voor, niettegenstaan
de zij met verscheidene van hen reeds be
kend was.
Voor het meerend eel waren het mannen
van middelbaren leeftijd, en volleerde hove
lingen. De diepo eerbied waarmee zij haar
begroetten ontging haar niet. Fijngevoelig
on vlug van begrip wiet zij zonder dat een
enkel woord gesproken werd, dat zij d(
hand hunner toekomstige Keizerin meen
den te kussen. Het laatst van allen werd
de Deken voorgesteld. Hij was in het oog-
loopend vormelijk en deftig, want hij was
lang niet gerust op den goeden afloop van
's Keizens aanzoek.
Toen de heeren voorgesteld waren zed de
prinses: Mag ik thans Uwe Majesteit naar
de receptiezaal geleiden?
De Keizer boog toestemmend en bood haar
de hand. Zij legde haar hand in de zijne,
maar bleef nog even staan en zeide: Sta mij
toe, Sire, dat ik u nog één oogenblik ophoud.
Ik heb den Deken iets te zeggen.
De Deken kwam aanstonds naar voren en
de prinses zeide tot hem: Onder do portiek
zijn ververschingen gereed gezet voor Zijner
Majesteits gevolg. Ik bid u, wees zoo goed
uw colega's derwaarts te geleiden en aan
tafel mij, te vertegenwoordigen. Mijn be
dienden wachten uw bevelen.
De lezer meenè niet, dat hij in het hier
meegedeelde een voorbeeld heeft te zien van
het gebruikelijke ceremoniëel aan 't Grlek-
sche Hof. Was de bedoeling geweest de zaak
geheel in den vorm te behandelen, dan zou
alles geheel anders zijn ingericht. Er zou
een vergadering belegd zijn van hoogge
plaatste ambtenaren, om alles stuk voor
stuk nauwkeurig te bespreken en te regelen
Was het programma eenmaal vastgesteld,
men zou er niet van afgeweken zijn, al
beefde de aarde op haar grondvesten.
Toen Konstantijn tot het besluit kwam dit
bezoek te brengen, herinnerde hij zich, dat
de prinses niet van stijve vormen hield, en
zond hij den Deken vooruit, om haar van
zijn komst te verwittigen. Natuurlijk re
gelde zij de ontvangst toen naar eigen ge
noegen en wel zóó, dat zij meesteres bleef
van den toestand. Daarom had zij verver
schingen doen neerzetten onc)er de portiek,
opdat de heeren van het gevolg zich later
in den tuin zouden kunnen vertreden. Door
deze schikking kon zij met den Keizer al
leen blijven.
Terwijl dus de overige bezoekers den
Deken volgden, geleidde zij (Jeu Keizer naar
de receptiezaal, waar geen bloemen stonden
en slechts één zetel gevonden werd. Toen
hij gezeten was knielde zij voor hem neder,
kruiste de handen op de borst en sprak, nog
voordat hij iets kon zeggen: Ik zeg er mij
nen Heer dank voor dat hij mij zijn komst
heeft doen aanzeggen en ook het doel dier
komst: mij uit te noodigen zijn troon met
hem te deelen. Den geheelen nacht heb ik
de eer, die hij mij toedacht Ln gedachten
gehouden, vast geloovende dat dé Heilige
Maagd mijn gebeden om wijsheid en lei
ding verhooren zou. De vrede en het ver
trouwen, die ik thans gevoel nu ik a,m mv
voeten kniel, moeten van haar zijn. Ach,
Heer, de moeilijkheid bestond niet in wat ik
doen zou met de eer, maar daarin hoe ik
u beveiligen kon tegen vernedering in de
oogen van het hof. Ik wensch vrouwelijk te
zijn, maar tevens te handelen als trouw on
derdaan. Hoe vriendelijk en genadig zijt gij
voor mij geweestl ALs een gezegend God
waart gij mijn annen vader! Dwaal ik, moge
de hemel het mij dan vergeven; maar ik
heb u hier gebracht om u, nog voordat het
formeele aanzoek gedaan was, te zeggen,
dat hoezeer ik u ook liefheb als bloedver
wante en onderdaan, ik u niet de liefde kan
geven, die gij van een echtgenoote moogt
verwachten.
Konstantijn was verbaasd.
Hoe nu? riep hij.
Zij zonk nog lager aan zijn voeten en
vervolgde: Ach. Heer, als gij mij nu vrij
postig vindt en meent dat ik alle gevoel
van eigenwaarde terzijde stel, waarop kan
ik anders pleiten, dan op de groote liefde,
die ik u toedraag als mijn weldoener en
aouverein?Het moge in strijd zijn met
de zedigheid mijns Heeren bedoelingen dus
vooruit te loopen en te weigeren zijn vrouw
te worden, nog voordat hijzelf dat als zijn
wensch heeft uitgesproken; toch smeek ik
hem te bedenken, dat hij met deze mijn
bekentenis vrij kan heengaan, en als onder
Gods oog kan betuigen, dat hij op zijn plan
teruggekomen is en mij geen huwelijks
aanzoek heeft gedaan Niemand dan Ik zal
er onder lijdon. Do kwandgezimlen zullen
praten, en zeggen dat ik gestraft word voor
mijn. if 'iéelding. Tegenover hen znl ik al
tijd een zuiver geweten hebben en ik zal
"Mj gerust gevoelen in de wetenschap dat
ik mijn Heer bewaard heb voor een deelgo-
noote op zijn troon, die hem niet bemint met
de liefde eener echtgenoote.
De prinses zag naar hem op. Hij hield het
hoofd voorover gebogen en zijn geheele hou
ding drukte diepe verslagenheid uit.
Het ls eenmaal zoo en niet andere,
zeide hij droevig. De vogelen des velds heb
ben vrije keus, maar koningen mogen Je
inspraak van hun hart niet volgen Ik, lieer
over leven en dood, kan niet als andere
mannen mijn geliefde veroveren.
Ach. mijn Keizer, is het niet beter dat
iemand de keus ontzegd wordt, dan dat hü
na de keus een weigering ontvangt?
Spreekt gij uit oudervinding? vraagde
T, Nefn' an,w<x>rdde zij, ik heb nooit
liefde gekend, tenzij dan voor alle schen.
selen Gods gelijkelijk.
Vanwaar dan uw wijsheid?
Misschien fluistert mijn trots mij dit in
Misschien, mischien! Ik weet alleen dat
dUuP'Jn d'e m0€St veraach,en noS voort-
Hij zag haar aan, somber, niet boos, niet
ongeduldig, en vervolgde: Wist ik riot dat
gij even waar zijt als schoon, eve.» g.xd en
oprecht als moedig, waarlijk ik zou echten-
docht koesteren.
Achterdocht. Heer?
(YVordt vervolgd.)
