Jliftuur iCriltërijc (üburanl
Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Kerknieuws.
iïïssi™ °p w°ensdas 1 ,uni
ABONNEMENT:
Per kwartaaJ 3
(Beschlkklngskosten 0.15.)
Per week 0.25
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending m 6.—
3ij dagelijksche zending 7.—
Allee bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 3624 MAANDAG 4 APRIL 1932
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regels1.17^7
Elke regel meerm 022Vt
lr.gez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meerT s 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan t bureau
wordt berekend o.io
12e Jaargang
Dit nummei bestaat uit VIER bladen
KLEINE GEMEENTEN
EN BEZUINIGING
het burgemeesterschap een
eerebaantje?,
Aan het rapport, uitgebracht door de
bezuinigingscommissie vanwege de
SïTïS» schaal'.Jhebbcn we ee
^/"Öin.en, die te
gen deze voorstellen «erden ingebracht,
woog zwaar de overweging, dat het wei
wezen der gemeentelijke indeeling nie
0D een nauwgezette rekensom,
Sr nS tak allerlaatste plaats van
ideëele factoren afhankelijk is, die niet
straffeloos kunnen worden veronacht
zaamd. Meer dan het vaardig hanteeren
van schaar en lijmpot, waarmede voor
heen Thorbecke bij de verdeeling van
land in kiesdistricten wonderen
werkte tot handhaving van hberaa1
overwicht in ons parlement, is de ge
schiedenis van jaren en de geleidelijke
groei van beteekenis bij de beoordeeling
van hetgeen samenhoort.
En al geven we toe, dat de bestaande
toestand op menig punt herziening b
hoeft iets waarvoor de Regeering
trouwens een open oog bleek te hebben,
hetgeen het geleidelijk daler.d aaiit3'
der Nederlandsche gemeenten mtwu»'
voor een hardhandig en forsch in
grijpen is hier geen plaats. Wiehwrmt-
slditend let op ovemegingen van reke
kundig en financieelen aard, zou ne
organisme der gezamenlijke Nederland
sche gemeenten onherstelbare schade
"SSÏÏtaa is het de vraag, of Dn
Ciifer uit „De kleine Johannes zich zou
kunnen vereenigen met de fmancieele
uitkomsten, die het rapport der. commis
sie vanwege de Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel heet
ÏK». Of inderdaad de kosten voor
hpstuur en administratie in de Kieme
gemeentmi per hoofd der bevolking zoo-
veel hooger zijn dan elders, is een vraag
die met groote voorzichtigheid moet
worden beantwoord en waaromtrent de
feiten weieens heel anders leeren dan
mèn oogenschijnlijk zou verwachten.
Veelal genieten de enkele functiona
rissen in de kleine plattelandsgemeenten
een jaarwedde, die in de steden en de
grootere agglomeraties reeds door-bet
«Mengroepspersoneel en door som
mige lagere ambtenaren wordt bereikt
Toch gaan zelfs de meest belangrijke
werkzaamheden door de handen der
dorpsfunctionarissen. Ook is de huis
vesting voor de administratie in den
regel belangrijk eenvoudiger.
Zoo zou men op meer kunnen wijzen
om tot de slotsom te geraken, dat wie
enkel wil reken en en alleenlijk door be
zuinigingsmotieven wordt geleid by het
beschouwen van het vraagstuk van reor
ganisatie der gemeentelijke indeeling,
niet 'te spoedig met zijn oordeel moet
gereed zijn. Wie niet vanuit een voor
opgezet oordeel redeneert maar de fei
ten tot uitgangspunt kiest, ontmoet niet
zoo weinig tegenspraak op den weg van
'in betoog.
Intusschen is het begrijpelijk, dat de
goed bedoelde poging der bezuinigings
commissie tot nader onderzoek prikkelt
en ons plaatst voor de vraag, of ook
anderen weg besparing zou te be
reiken zijn. Een vraag, waarvan men
zeker in onze dagen van crisis dm ernst
niet mag miskenner.. Elke mogelijkheid,
waardoor verlaging van uitgaven zou
kunnen worden bereikt, dient thans
nauwgezet overwogen.
Merkwaardig is de richting, waarin
sommigen thans weer, daartoe uitgelokt
door het rapport der bezuinigingscom
missie en beducht voor 't verlies van de
zelfstandigheid van sommige gemeen
ten, de oplossing zoeken. Merkwaar
dig niet als zou het door hen aange
prezen middel bepaald nieuw zijn, maar
omdat het bewijst, hoe menigeen nog
altijd geen oog heeft voor de zeer groote
Veranderingen, die zich de laatste tien
tallen jaren bij het bestuur en de admi
nistratie der gemeenten hebben voltrok
ken, op grond waarvan zooveel hoogere
eischen van geschiktheid en kennis moe
ten worden gesteld aan de betrokken
pel en ee-voudig. Zy haken naar de da
gen van weléer, toen het burgemeesters
ambt „nog een eerebaantje was, dat
slecht werd betaald". Volgens hen zou
deze idylle wreedelijk zyn verstoord
door het Ryk, dat den grooten steden,
die zaten met een grooten voorraad hee
ren zonder betrekking, uitkomst bracht
door hen aan een baantje te helpen op
het platteland. En omdat deze menschen
van hun betrekking moesten leven, gin
gen de traktementen de hoogte in. De
simpele wensch dezer bezuinigers is nu
„Laat iedere gemeente een burgemees
ter hebben uit haar midden. Enkele uit
zonderingen daargelaten, is er in elk
dorp wel een vooraanstaand man te vin
den, die een goed burgervader zal zyn.
Het ambt van burgemeester op een plat
telandsdorp moet beschouwd worden als
een bijbaantje."
Deze en dergelijke klanken zyn niet
nieuw, ze werden meer beluisterd. De
plattelander Braat, der ambtenaren ge
zworen vijand, ontwikkelde zelfs eens
in de Kamer de geniale gedachte om bij
eventueele vacature een oproeping te
doen zonder aan de vervulling van het
ambt salaris te verbinden,' en men zou
eens zien, hoeveel liefhebbers er zouden
opdagen! Zelfs wist deze ingewijde te
profeteeren, dat sommigen geld zouden
toegevenMaar de verzekering, dat
aanstelling van dergelijke heeren de ge
meenschap niet heel wat duurder zou
komen te staan dan het bedrag van het
traktement, dat zou worden uitgespaard
gaf de plattelanders-leidsman niet.
Gelukkig maken de zooeven genoemde
lieden, die zich erop beroepen goed op
de hoogte te zyn met de bevolking in
hun gewest, het minder bont. En in
derdaad schuilt er zoo op het oog heel-
wat aantrekkelijks in de figuur van den
burgervader van weleer, die, geboren en
getogen in de plaats zijner ambtsvervul
ling, woonde in het midden zijns volks
en de belangen der zy'nen met patriar
chale zorg behartigde.
Wie echter in onze dagen zyn hart
nog verpandt aan dezen dignitaris, ver
geet, dat deze persoon zyn ambt vervul
de in een bepaalde omgeving, onder zeer
bepaalde verhoudingen. De bepaling der
Gemeentewet, zooals die vóór de laatste
wijziging luidde en die het ingezeten
schap als regel stelde, waarvan afwij
king mogelijk was, legde daarvan even
zeer getuigenis af. Wie den burger
vader-ingezetene van voorheen terug
verlangt, mag dezen niet losmaken van
de bybehoorende entourage, bestaande
in een volmaakte afwezigheid van so
ciale wetgeving, in een zeer elementaire
administratieve wetgeving, in een zeer
eenvoudig bestuursapparaat.
Een dorpsnotabele, toegerust met ga
ven van hoofd en hart, kon*weleer met
kans op succes een gooi doen naar het
burgervaderschap over zyn dorp. Dit is
thans anders, omdat heel het gemeente
lijk leven wijziging onderging, een ver
andering, die zich weerspiegelt in de
Gemeentewet, die onder den drang der
gewijzigde verhoudingen den eisch van
het ingezetenschap liet vervallen.
Met het vorenstaande is uiteraard
niet gezegd, dat voor dezen tyd benoe
ming van een ingezetene tot Hoofd der
gemeente volstrekt onder alle omstan-l
digheder. afgewezen moet worden. Er
zyn gelukkig nog tal van gevallen aan
te wy'zen, waarin de tot burgemeester
benoemde ingezetene voldoende ambitie
toonde om zich in de zaken in te werken
en onder zijn ambtgenooten een goed
figuur maakt.
Men vergete echter niet, dat het mee-
rendeel dezer personen benoemd werd
in een tyd, toen de administratie nog
niet den huidigen omvang had verkre
gen en zij dus gelegenheid hadden met
het werk mee te groeien. De hoogere
eischen aan kennis en administratieve
ervaring, die het ambt allengs is gaan
stellen, maakt het voor den ingezetene-
niet-vakman al moeilijker, naast perso
nen met breedere vorming mee te din
gen. En zelfs al zou een dergelijke be
noeming nog hier en daar plaats hebben
waarvoor wij zeker ruimte zouden
willen laten dan nog tast deze uit
zondering den regel der practyk niet
HET CONFLICT IN DE TEXTIEL
INDUSTRIE
HET EINDE VAN DEN STRIJD
de eendracht-leden tegen
hun hoofdbestuur
Al heeft dus in het algemeen het in
stituut van burgemeester-ingezetene het
bloeitijdperk achter den rug, de vraag
naar bezuiniging op het stuk der ge
meentelijke bestuursorganisatie blijft
Dat hier naar ons oordeel toch wel iets
te bereiken zou zyn, willeh we trachten
in een volgend artikel aan te toonen.
UIT DE DAGBLADWERELD
Wü ontvingen het volgende communiqué
van het hoofdbestuur van den Algemeenen
Bond van Textielarbeiders „De Eendracht
In de in Neede en Borne gouden sta
kers vergaderingen van „De Eendracht
bü acclamatie besloten de staking op te
heffen, terwijl hetzelfde in Losser geschied
de met groote meerderheid van stemmen.
In deze vergadering kwami tot u.ting de
wrevel tegen het optreden der Chr. en K.K.
organisaties, die door hun houdingditeinde
der staking hebben J,er°°''zf^p 'timrTler
HnnrriftAst ook tegen het hoofdbestuur oei
eS wanSatiïf Wachten over het optre
den werden (tornt Toch. meende men dat
waar de zaak zoo geloopen was een door
staken alleen van de Eendracht, absoluut
onmogelijk was. Ditzelfde ^d^kV°°'En
Sé daat werien aan
hrtliS der R.Kath. Chr „orgamsatres
scherpe woorden gesproken en ook naar
kwam tot uiting dat men van ^Kleel was
dat het hoofdbestuur van de Eenoraciu
krachtiger maatregelen had moeten nemen
om dc Chr. en Kath. arbeiders aan de zijde
der modernen te krijgen.
De Eendracht-vergaderlngen
verloopen.
Door het hoofdbestuur van de Eendracht
werd op alle vergaderingen het standpunt
verdedigd, om gezien de omstandighede
niet alleen den strijd voort te zetten. He
zou niet voldoende zijndatmeneen^
ter of kleiner deel van de K-K en Christe
lijke arbeiders aan zijn zijde zou krijgen.
Dat heeft de voortzetting van den stmd
1924 bewezen. Wilde men den strijd op
behoorlijken grondslag voortzetten, dan zou
daarvoor volgens de overtuiging van het
hoofdbestuur ook de medewerking der
fessioneele besturen noodig zijn, daar ?nd«®
een afbrokkeling van de staking^m
zeer korten tijd te verwachten was. Deze
vergadering die 4 uur duurde, verliep ten
slï waïdoor van het hou on van n
stemming moest worden afgezien De Zater
dagmiddag gehouden vergadering van de
„Eendracht" had ongeveer ««zelfde ver
loop. Ook daar werd met gestemd.
Geweldig tomnlt in een ver
gaderzaal.
Toon <lozc vergadering WW» r«ta
afgeloopen, ontstond een geweldig tumult
en opgeschoten jongens werpen me^stoe en
naar het tooneel. waar het bestuur
bevond. In paniekstenuning vlu^tte
de uitgangen. Een man, die een ve
keerde deur opende, stortte in een diepen
kelderen liep hevig bloedendeh^fd^oStón
on welke door een geneesheer moesten
To'ïn'S SdSiuïsledervan Do
SSf^LttfnwS^g^nw^l
Rengeling. kreeg een klap op het hoofd.
De motorpolitie heeft de me"scben_
schillende richtingen verspreid en voor af
zetting bij het station zorg gedragen.
De landelijke federatie hervat
het werk.
Zaterdagmiddag vergaderde ook de afdee
ling Enschedé van de ^ndeli ke Federaue
van Textielarbeiders aangesloten bij bet
"AS. Omtrent deze vergadering werd ons
;n communiqué verstrekt, waann «re
iende feiten worden geconstateerd, o.m.'dat
de federatie aan het bestuur van de ,Eien
dracht" beeft voorgesteld een st"ld!ïï„\,V
vormen tot steun van de R.K. en
lijke arbeiders, waartoe de stakers zeit l
pet. van hun uitkeenng zouden bijdragen,
dat dit schrijven door de „Eendracht niet
van Zaterdagmorgen demr het Ioestuur van
de Eendracht tot aanmelding aan de tahne
ken is geadviseerd, waardoor do verwar
ring onder de stakers toenam, voorts dat
de aanmelding op Zaterdagmorgen reed»
een omvang aannam. waardoor de 1beëindig
ping van den strijd mi feiteweird venvezen
ïiiL-t Tn deze omstandigheden, aldus ne
tegenstellingen tusschen de ar[^eK
letaitaat zou verzwakken. Het belang van
de arbeiders vordert den gesloten te™j>
tocht van de stakende ,arbeidere,zMdat^de
f^r.ot'^-taffdïng^"
^De'polihok onafhanifelijk^Textielarbei^ere
onzanisatie. van oordeel, dat ;in de thans <mt
stane situatie een advies om in de staking
te volharden, niet is in het belangva"
leden en hun gezinnen, adviseerthaar
Men op de desbclreffende voorwaarden den
arbeid te hervatten.
DEKKING VERLIES
NEDERLANDSCHE BANK
Het r.k. dagblad De Amstelbode verschijnt
thans onde den naam van De Nieuwe Daq.
Het is nu een uitgave van de drukkerij „De
Spaarnestad" te Haarlem, doch blijft te Am
sterdam verschijnen. Het eerste nummer
maakt een goeden indruk
Het einde van 't groote conflict
Thans kan gesproken worden van het
einde van het groote conflict, dat midden
November met de staking bij de fa. Jannink
een aanvang nam. Op 30 November volgde
de door de Federatie geproclameerde sta
king en 14 dagen daarna werd het werk
over de geheele linie neergelegd. Het is
bekend geworden, dat de aanmelding voor
het werk zeer groot is. Op het kantoor van
den R.K. Textielarbeidersbond „St. Lam-
bertus" hadden bijna alle leden hun aan
meldingsformulieren ingeleverd. Voorts heb
ben duizenden zich bij de fabrieken of de
fabrieksbazen gemeld.
In de Zaterdagavond gehouden vergade
ring heeft de Politiek Onafhankelijke Tex-
trelarbeidersorganisatic te Almelo besloten de
staking aan de Stoomspinnerij „Twenthe"
aldaar op te heffen.
Het bestuur heeft voor zijn leden en
de ongeorganiseerden bedongen, dat
zij zich niet behoeven te melden
Naar het zich Iaat aanzien zal deze on
derneming Dinsdag a.s. weer terstond op
volle kracht werken.
VOORLOOPIG VERSLAG DER
TWEEDE KAMER
Aan het Voorloopig Verslag der Tweede Ka
mer over het wetsontwerp tot dekking van het
verlies van de Nederlandsche Bank, geleden in
het boekjaar 1 April 193131 Maart 1932
wordt ontleend:
Vele leden hadden gemeend te mogen ver
wachten, dat de regeering deze gelegenheid
zou hebben aangegrepen om de Staten-Gene-
raal en het Nederlandsche volk volledig in te
lichten omtrent de verliezen, die in dit jaar
door de Nederlandsche Bank geleden zijn, maar
ook omtrent de bankpolitiek, die daartoe heeft
geleid.
Verscheidene leden herinnerden aan de twee
tegenstrijdige communiqué's, op 27 September
en 29 November 1931 door de Nederlandsche
Bank uitgegeven. In het eerste werd o.m. het
volgende gezegd: „Wij hebben op grond van
besprekingen nog zeer onlangs met de Bank
of England gehouden, en gezien het bijzonder
karakter van ons pondenbezit als goudwissel-
portefeuille van een circulatiebank alle reden
orh aan te nemen, dat voor ons in de toekomst
geen verlies op dit bezit is te duchten".
In het tweede daarentegen werd erkend.dat
de veronderstelling, waarop het eerste com
muniqué rustte, onjuist gebleken was.
Is, zoo werd algemeen gevraagd, door de
Bank van Engeland inderdaad eenige toezeg
ging gedaan, of was dc veronderstelling in de
mededeeling van 27 September geheel uit de
lucht gegrepen?
Al zijn ook andere circulatiebanken de dupe
geworden van het loslaten van den gouden
standaard door Engeland, zoo is het toch op
merkelijk, dat de Zwitsersche Nationale Bank
zich tijdig van haar ponden heeft weten te ont
doen. Deze heeft blijbkaar een veel voorzichti
ger politiek gevoerd dan de Nederlandsche
Bank.
Naar de meening van verscheiden leden, is
de heele tegenwoordige opzet van de Bank ver-
Haar politiek is in de laatste jaren uitslui
tend gericht geweest op het behalen van zoo
groot mogelijke winsten. Dit mag echter niet
het doel zijn eener circulatiebank. De werk
wijze der Bank zal daarom moeten worden
herzien. Het vervangen van goud door wissels
is een middel om winst te behalen, maar dit
is een uiterst gevaarlijk middel gebleken.
Vele leden achtten een herziening vooral
noodzakelijk ten aanzien van de regeling, die
aan directie en commissarissen recht geeft op
een deel van de behaalde winst. "Met klem
werd er van verschillende zijden op aangedron
gen aan dezen wantoestand een einde te
maken.
Verscheiden leden hebben gevraagd, of de
door de Regeering voorgestelde wijze van dek
king wel de meest juiste en meest rechtvaar
dige is. Ware het niet veel beter zoo vroe
gen zij indien de staat eenvoudig de helft
van het verlies, dat na afschrijving uit de
winst van dit jaar en uit de reserves overblijft,
voor zyn rekening nam? De andere helft,
groot ongeveer f 10 millioen, zou dan door de
Bank zelf gedragen moeten worden. Zij zou
dan haar aandeelenkapitaal tot op de helft
moeten afschrijven en nieuw aandeelenkapitaal
moeten emitteeren
Verscheidene leden meenden, dat het niet
noodig is, de aandeelhouders zoozeer te be
schermen als het wetsontwerp bedoelt.
Ook is gevraagd, of het niet billijk zou zijn
het land dat zyn valuta heeft gedeprecieerd,
aansprakelijk te stellen voor de dientengevolge
door anderen geleden schade. Men vroeg of dit
niet een kwestie was die in den Volkenbond
ter sprake gebracht kar worden.
Beda
GEREF. KERKEN.
NED. HERV. KERK.
Viertal: Te Zuidwolde (Dr.), A. A. van
Wessem te Joure, N. Oosterveen te Wanneper-
veen, P. J. van Veen te Hoogkerk en J. H.
Stelma te Nieuw-Dordrecht.
inkt: Voor Ouderkerk a. d. IJssel,
H. J. van Schuppen te Lunteren. Voor Hui
zen (toez.), J. E. Klomp te Ede (G-).
BEROEPINGSWERK.
Te M a 1 a n g (Java) is in den Kerkeraad
der Geref. Kerk gesproken over de beroeping
van een eigen predikant, liefst in 1933. Het
wordt voor de jonge Kerk een levenskwestie
geacht. Er is een commissie benoemd om een
en ander na te gaan en den Kerkeraad te
dezer zake te adviseeren.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. H. B o u t, Ned. Hervormd predikant te
.eerbroek, nam na een ruim 2-jarig verblijf
aldaar afscheid van zijn Gemeente met een
predikatie over 1 Petr. 510 en 11. dat hij
voor de Gemeente een woord van troost
noemde voor leven en sterven en aanwees
hoe de Heere zich aan Zijn Gemeente be
toond heeft. In zijn toespraken richtte Spr.
zich tot den Burgemeester, den Gem.-secr.
Wethouders en Raadsleden, Ds. J. van Root-
selaar te Hagestein als consulent. Ds. J. En
kelaar te Leerdam als collega en vriend. Dr.
Booy, de Kerkvoogdij en den wegens ziekte
afwezigen kerkvoogd Verrips, den Kerke
raad. het Schoolhoofd D. Gelderman, jeugd
organisaties, catechisanten enz.
Ouderling Slob voerde hierna het woord
namens Kerkeraad en Gemeente en liet den
naar Genemuiden vertrekkenden leeraar
toezingen Ps. 1214. Ds. J. van Rootselaar
sprak namens den Ring Vianen en als stu
dievriend, en Ds. J. Enkelaar namens den
Ring Leerdam, die Ps. 201 liet toezingen,
het kerkgebouw was tot in alle hoeken
gevuld.
GODSDIENSTONDERWIJS.
De heer H. Groenendijk Jr. te Bos
koop slaagde dezer dagen voor het examen
van godsdienstonderwijzer in de Ned. Her
vormde Kerk.
PREEKEN IN HET FRIESCH.
Sedert korten tijd bestaat er een conflict
tusschen den Ned. Herv. predikant op het
eiland Schiermonnikoog, Ds. G. K. W i
Voornaamste Nieuws.
(blz. 1)
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
lekking van het verlies der Nederl. Bank.
Het einde der textielstaking.
(blz. 2)
Tardieu is te Londen aangekomen ten
einde voorbesprekingen met Mac Donald te
houden voor de conferentie der vier mogend
heden en over de herstelkwestie.
In Duitschland is de verkiezingsstijd weer
begonnen. Op verschillende plaatsen zija
dooden en gewonden gevallen.
Terwijl Japan en China het te Shanghai
eens schijnen te worden, zijn de Chineezen
onderling weer slaags geraakt.
I
De staking in de Rijnvaart.
(blz. 3)
De crisis op de Zuidhollandsche Eilanden,
(blz. 5)
vcigadering van
Staatspartij De Vrijheidsbond.
De scheuring in de S.D.A.P.
(blz. 9)
Het hart van Admiraal de Winter I, door
E. D. J. de Jongh Jr.
Jaarvergadering Ned. Vereen, van Chr.
Handelsreizigers en Handelsagenten.
2rD£hH^™>„dif.n?,-,0Ahet verrichten
ren leg-
Jerefor.
'"-"I1™ vTrkon!
no wt van den ,Predikant op de 'taal.
Ds Wierema zal a.s. Zondag een vaca-
turebeurt vervullen te Oostrum. Hij deelde
de" Kerkeraad mede. dat hij voornemens
j dienst m de Friesche taal te hou-
vooivTft^118 h6e?Si»G" Van Dijk ,e Anium.
ÈvPIfi J Txan™£ Prov. Kerkbestuur van
SSSS?. Ds- w- geschreven dat hij aan zijn
voornemen geen gevolg mag geven, en dat
de dienst in het Nederlandsch moet worden
KERKELIJKE VERGADERINGEN.
rJ?^art, Synode der Geref. Kerken van
DE FINANCIEN VAN EMMEN
VIER TON TEKORT.
De Emmensche begrooting, welke dezer
agen door den gemeenteraad werd vast
gesteld, sluit met een tekort van circa vier
ton. Do Raad besloot de kosten van de
werkverschaffing van den kapitaaldienst
af te voeren, omdat deze uitgaven niet ten
laste van den kapitaaldienst mogen komen.
Daardoor zou Emmens finaneieele positie
hoe langer hoe slechter worden, daar de
schuldenlast nog sterker zou toenemen dan
in de laatste jaren het geval geweest is.
Voorts heeft de Raad besloten niet te vol
doen aan de wenschen der Regeering om
de opcenten op de personeele belasting te
verhoogen met 80 en te brengen op 200.
DE R. K. VOLKSPARTIJ TE
NIJMEGEN
De R. K. Volkspartij heeft te Nijmegen
haar tiende jaarvergadering gehouden
onder presidium van. den partijvoorzitter,
den hear C. D. W es se ling, van Den
Haag.
Vaneelfsprokend staat, zei de spr., ons
congres in het toeken des tijids en onder
vinden ook onze leden do gevolgen der ma
laise, vooral der werkloosheid. In de par
tij zelf heerscht echter gelukkig nóch crisis,
nóch malaise, integendeel is or verblijdende
eenheid en krachtige vooruitgang, daar
steeds meerdere Katholieken gaan inzien,
dat de groote R.K Staatspartij slechts een
quasi-eenheid en onwillig of onmachtig
is om in den kapitalistischen chaos ook
maar eenige orde te brengen en door nieu
we rechtsvorming nieuwe tijden voor te be
reiden. Nóch op het gebied van het recht
nóch op dat der liefde hebben, volgens spr
de R. K. Staatspartij en dc uit haar voortga
komen rogeering haar roeping naar Chris
tus vervuld.
Nu de R.K.V.P. gestadig aan kracht,
straks ook aan daadwerkelijken invloed
wint, vóórvoelt hij komende vervolgingen
van allerlei aard. Geweld en dwang zullpn
ons ideaal, dat uit Christus is, echter nooit
kunnen neerhalen, roept spr. uit.
Om ons zeiven te sterken, om elkander te
bemoedigen, om onze denkbeelden naar
buiten uit te dragen, daarom zijn wij hier
bijeen. Moge dit tiende congres onze ver
wachtingen niet teleurstellen. (Applaus).
Nadat ook de voorzitter der ontvangende
aPdeeling een woord van welkom had ge
sproken en enkele huishoudelijke mede
deelingen had gedaan en de notulen der
vorige jaarvergadering waren gelezen er.
goedgekeurd, heeft vervolgens de heer Mr.
P. M. Arts. oud-lid der Tweede Kamer, en
lid der Staten van Noord Brabant, een
congresrede gehouden.
KERK EN RADIO.
„Jf T'j 5?.a h (Iava) hee,< a|ke week
rarfio-Rodsdienstoefeninq plaats. De dienst
wordt uitgezonden door de Geref. Kerk vi
GEREI". RECREATIEGEBOUW.
onY'' den WiarinSerm<!er meldt
noldehrChiie g!e-d0.rp-aan den Wieringermeer-
Et™ E 5 1 15 ln inbouw een Gere
formeerd recreatiegebouw, dat echter
iïta SitfïT als. kerk di<>nst tal doen. lu
Set denYem mdardaad aan een kerk
De plechtige eerste-steenlegging van dit
uien uju naaaen zich bij het
bouwwerk verzameld met Dr. Colijn, de Ge
nerale Deputaten der Geref. Kerken voor het
Zuiderzeewerk, de heeren Di. H. H. Schoema-
kers te Kampen, D. Hoek te Enkhuizen en
P. de Jong te Bunschoten; de Deputaten uit
de Classis Alkmaar, n.l. de Di. J. H. Donner
te Broek op Langendijk en S. U. Zuidema te
Anna-Paulowna en Ouderling H. Pasterkamp
te Broek op Langendijk; de adviseerend De-
putaat Ir. L. F. van der Bom te Medemblik;
dc heer J. L. Wielenga Bz., hulpprediker te
Kolhorn; Ir. A. Roebroek, lid van de Directie
van den Wieringermeerpolder; en verschil
lende Gereformeerden in den polder woon
achtig.
Ds. Schoemakers opende als voorzitter var
de Deputaten der Generale Synode de plech
tigheid met gebed, en sprak vervolgens woor
den van welkom, o. m. tot Ir. Roebroek als
vertegenwoordiger der Regeering, aan wien
hij dank bracht voor de zeer welwillende
houding jegens Deputaten. Inzonderheid
heette Spr. welkom Dr. Colijn, die was uit-
genoodigd oin den eersten steen te leggen,
niet in de eerste plaats omdat hij Voorzitter
is van den Zuiderzeeraad, maar vooral -als
broeder onder de broederen, van wien het
bekend is, dat hij het hoogste belang stelt in
den geestelijken arbeid onder do Zuiderzee-
werkers. Op zichzelf is het ondernomen werk
klein, ging Ds. Schoemakers voort. Slechts
ongeveer 160 menschen zal het gebouw kun
nen bevatten. Maar het werk, in het gelo-jf
begonnen, is niet klein in de oogen Gods.
God kan dit mosterdzaad doen groeien tot een
boom. Met de bede. dat de Heere Zijn zegen
moge schenken op dezen dag, be loot de pre
dikant zijn toespraak.
Vervolgens metselde Dr. Colijn een steen,
om daarna zich tot de aanwezigen te richten.
De Zuiderzeeraad, aldus Dr. Colijn, heeft
bij zijn werkzaamheden voortdurend ook
aandacht geschonken aan de geestelijke en
cultureele verzorging der toekomstige bewo
ners van het droog te maken land. Spr. hepft
dit toegejuicht, omdat het er getuigenis van
aflc-ct, dat de Overheid inziet, dat het volk
recht heeft op belangstelling in zijn geeste
lijk lot. In dit geestelijke werk past dit re-
creaticgchouw, en daarom zou spr. ook als
Voorzitter van don Zuiderzeeraad volgaarne,
.-u»-mucaertn is
aangenaam den eersten steen te mogen lég
gen van dit gebouw, waarin van Gerefor
meerd standpunt voor de bewoners v:
polder zal worden gezorgd, en
Gereformeerde waarheid zal wo
digd. Dit begin is bescheiden, i
grootte hangt de beteekenis niet af. Het wil
allereerst zijn een getuigenis, dat de Kerk bij
de ontginning dezer gronden haar roeping
ft gevoeld. Een getuigenis, dat niet al
leen uitgaat tot de Gereformeerden maar tot
allen. Spreker is dankbaar dat de regeering
voor dit gebouw, en voor de gebouwen der
andere groepen steun heeft willen verleenen,
en hij eindigt met de bede, dat het gebouw
niet alleen voorspoedig moge worden vol
tooid, maar dat ook zij die er in werkzaam
zullen zijn en er het Voord des Heeren zul
len verkondigen rijken zegen mogen ontvan
gen.
Tenslotte bad Dr. Colijn het „Onze Vader".
Na de plechtigheid hebben Dr. Colijn en
de andere aanwezigen het bouwwerk, waar
van de muren reeds een eindweegs boven
den grond verrezen zijn. bezichtigd, en een
wandeling gemaakt door het dorp. Dr. Colijn
nam hierbij ook de in aanbouw zijnde Her
vormde en Roomsch-Katholieke kerken in
oogenschouw, bezocht eenige arbeidersgezin
nen in hun nieuwe woning, en vertoefde
enkele oogenblikken in het gebouwtje, dat
thans als school en kerkgebouw yoor de drie
gezindten dienst doet. wj-.
NED. LUTH. GENOOTSCHAP
voorjaarsvergadering van het Ned. Lutli
Genootschap voor In- en Uitw. Zending zal
gehouden worden a.s. Woensdag in Parkzicht
te Amsterdam. Ln verband met 't tachtigjarig
jubileum van het Genootschap zal aan den
avond van dien dag eveneens in Parkzicht een
feestelijke avond gehouden worden, waarin
spreken zullen Ds C. F. Westermann van Am
sterdam, voorzitter van het Zendingsgenoot
schap; zendeling W. L. Steinhart- thans met
verlof hier te lande; en Ds. J. C. Schroder,
predikant-directeur van het Luth. Diakones-
senhuis te Amsterdam, terwijl verder muzi
kale medewerking wordt verleend o.a. door
Mevr. G. Hartsteen-Heuwekemeyer (harp).
„PA" VAN DER STEUR.
Zyn zilveren bruiloft.
Heden, '4 April, viert .,Pa" van der Steur
zijn zilveren bruiloft. Wèl kwamen de laatste
weken berichten over ernstige ziekte en twee
operaties van zyn vrouw, maar God spaarde
haar nog naast hem. Vele zyn de zorgen ge
weest in de by na 40 jaren van zyn zelfver-
loochenenden arbeid voor het verwaarloosde
kind, dat in het Oranje-Nassau-Gesticht vrien
delijk werd opgenomen en een degelijke op
voeding ontving. (Er zyn er nu bijna 900).
Ook voor de militairen is hy een vriend.
Naar aanleiding van de berichten in de bla
den over het inhouden van de subsidie van
f 52.000 en den gedenkdag van heden, kwam
bij het Comité van Bystand in Nederland bijna
f 6000 in, die vandaag worden overgemaakt.
Ontmoedigd heeft het Regeeringsbesluit hem
niet; in het geloof gaat hy verder.
Wie verzuimde te offeren, kan het nog doen
op Giro 166060, Van der Steurfonds te Zeist.
Ook nagezonden gelden zyn welkom, want 10
September gedenkt hy den dag, dat hy vóór
40 jaar in Indië aankwam.
ZENDING.
N e d. Z e n d i n e s r a a d. In de U.tst. ver.
k' .'nnq V;'n den Ned. Zendingsraad werd hij
meerderheid van stemmen besloten de Zen-
dingsdeputaten der Geref. Kerken uit te
noodigen tot het renden van twee afgevaar
digden oio tot de eerstvolgende Synode der
Geref. Kerken als auditores aan de besprekin
gen en werkzaamheden van den Raad deel ta
nemen. Reeda vroeger hebben genoemde depu-
taten zich bereid verklaard tot het aannemen
dezer uitnoodigmg.
Onder de Chineezen op Midden-
Ja v a. Deputaten der Geref. Kerken, aanire-
weren m betrekking tot de Zending onder?.
Chineezen op Midden-Java, hebben niededee-
da'. ïelet op de hnidire t£
k nj?"1' er stemmen rijn opgegaan
om het beroepingswerk van een missionair
predikant voor dezen arbeid, te staken.
GIFTEN EN LEGATEN
\It ontving de Diaconie der
de wed R°^T"f* Va" W«len nicvr.
de wed. K. de Boer een legaat van f 2000.