EEN GROOTE HUISHOUDING
BINNENLAND.
Kerknieuws.
DE LIJST DER CANDIDATEN
WOENSDAG 2 MAART 1932
VIERDE BLAD PAG. 11
ALS GAST BIJ ..BARTIMEUS"
Gezellig, maar veel te klein
1
Er mogen dan groote huishoudens zijn in
ons land niemand, die een gewoon gezin
heeft zal zich er op kunnen beroemen eiken
dag een vijftig kinderen aan z'n disch te
hebben. Om daar orde onder te houden, en
om alles in zoo n huishouding geregeld te
doen loopen, daar hoort heel wat toe.
En toch gaat het op Bartimeus, het vrien
delijke tehuis van de Vereeniging tot bevor
dering van Chr. opvoeding en onderwijs voor
kinderen en jongelieden, alles uitstekend, en
geregeld. Wij hebben een middag doorge
bracht op Beeklust, aan den Utrechtschen
Weg te Zeist, het mooie buitengoed, waarop
Bartimeus, na den brand beslag wist te leg-
86Ja, die brand, die in 1924 het tehuis aan
het Zusterplein te Zeist, in de asch legde,
deed toen schier in vertwijfeling vragen:
Wat nu? Maar, zooals de vice-voorzltter van
het bestuur, burgemeester de Gaay Fortman
van Dordrecht ons meedeelde, er kwam uit*
komst op een wijze, welke deed zeggen: dat
is van den Heere geschied. Acht en dertig
duizend gulden werd bijeengebracht aan gif
ten, waarvan meer dan elfduizend gulden
door de Geref. Knapen- en Meisjesvereenl-
gingen. En een jaar na den brand kon do
nieuwe inrichting op Beeklust, welke villa
met bijbehoorende terreinen was aangekocht
voor f 72000.—, in gebruik worden genomen.
Voor een kwart ton werd een school ge
bouwd op het terrein. De heer en mevrouw
Fokker nam ende leiding van het internaat
op zich, de heer Aldus, die op het Zuster
plein zoowel hoofd der school als leider van
't internaat geweest was, kon zich nu bij de
verdere uitbreiding van de school, uitslui
tend aan 't onderwijs wijden.
In 1930 was het aantal kinderen gestegen
tot 44. Thans bedraagt het 53.
Ter inleiding alzoo eenige cijfers en feiten.
De lezer en lezeres heeft natuurlijk reeds
lang begrepen, dat het actieve bestuur vat.
Bartimeus, niet „voor niets" de vertegenwoor
digers van de Chr. dagbladpers naar Zeisi
noodigde, maar dat 't er iets meer voor had.
En wat het er mee voor had?
Geld, natuurlijk zegt degene, die geen
vreemdeling is in 't Jeruzalem der Chnste-
lijko barmhartigheid.
Wèl geraden, maar nu gaan we eerst wat
vertellen van deze groo'e huishouding, van
het leven van allen dag daar in het vriende
lijke tehuis van Bartimeus, en als we dan
uitverteld zijn. dan grijpt ge als vanzelf giro
biljet of postwisselformulier om een bedragie
groot of klein te zenden naar de penning
mees", er van Bartimeus.
Het huis Beeklust leende zich uitstekend
Voor een inrichting als deze. Men kon, zon
der al te veel te wijzigen, hoewel natuurlnk
tal van voorzieningen werden getroffen, de
villa inrichten voor blindentehuis. Wij zijn
het geheele huis door gewandeld, mochten
kijken, waar we wilden, en we moesten het
erkennen, dat het een ideaal oord was
Maar ookdat het veel te klein was
geworden. Door de gestadige uitbreiding van
het aanial kinderen moesten verschillende
maatregelen worden genomen. De school kan
niet meer allen bergen. Gymnastiekonder
wijs moet worden gegeven in de gang. Voor
handwerkonderwijs is geen plaats beschik
baar, en dit wordt nu gegeven in de serre
van het internaat Maar voor de school zijn
de moeilijkheden te boven gekomen. Het
bestuur zag de rijke zegeningen Gods zoo
overvloedig, dat het bouvvkapitaal voor de
uitbreiding der school bijeenkwam, zonder
dat hiervoor een heroep behoefde te worden
gedaan op de offervaardigheid van het pu
bliek. Het had voordeel bij grondverkoop,
eenige legaten vielen mee, en zoo het een
met het ander kon de bouwsom voor de uit
breiding worden verkregen, en nu gaat men
een flink stuk bij de school aanbouwen, zoo
dat dan voldoende ruimte zal zijn verkregen.
In het internaat zelf is ook veel te weinic
ruimte. De eetzaal is te klein, de conversatie-
ruimte te weinig. De slaapzalen van jongens
en meisjes zijn te dicht bijeen, de ruimte
voor wasschen enz. is te gering. Men kan
zpggen dat in velerlei opzicht de villa te
klein geworden is. En uitbreiding is dan ook
dringend gewenscht, zelfs als het aantal kin.
deren niet grooler zou worden dan thans.
Maar dat aantal wordt'steeds grootcr omdat
het bestuur de ouders van blinde kinderen
er steeds op wijst, dat ze hun blinde jongens
en meisjes naar Bartimeus moeten zenden
en dan liefst nog zoo spoedig mogelijk, opdar
ze niet hulpbehoevend straks, groot gewor
den, in de maatschappij zullen staan.
Binnen zeer korten tijd zal het aantal kin
deren gestegen zijn tot zestig. Om daarvoor
plaats te kunnen vinden, moet dan een ver
trek, thans in gebruik bij het echtpaar Fok
ker,'voor het internaat worden ingericht.
Men loopt vast aan allen kant, als niet kan
.worden overgegaan tot uitbreiding.
Thans is de toegang tot het gebouw voor
de jongens er meisjes door het donkere sous
terrain. Dit wordt bij de verbouwing anders
Dan komen de kinderen door den erker het
gebouw binnen, en verdeelen zich in de gang
over de twee conversatiekamers. Onder de
nieuwe eetzaal komt een keuken. Thans moe
ten de spijzen het geheele gebouw door ge
zeuld worden naar de eetzaal. Men begrijp',
dat vijf en vijftig flinke jongens en meisjes
heel wat noodig hebben, dus wat de huidige
ongunstige ligging van de keuken tot de
j eetzaal, van het ppisoneel vergt
Is de nieuwe keuken er, en de nieuwe eet
zaal, dan gaan de spijzen per lift naar bo
ven. Een enorme besparing van tijd en ar-
I beid wordt daardoor verkregen.
I Een belangrijk voordeel van het verbou
wingsplan is, dat de jongelui, die hun vrije
pren voor studie willen gebruiken dan ook
I daartoe een betere gelegenheid krijgen dan
thans beschikbaar is.
In de zon-beschenen serre vonden we bij
onzen rondgang de meisjes bezig met hand
werken. Rappe vingers repten zich, en aller
lei soort van naaldwerk was onderhanden
Er was een genoeglijke stemming, en vol ver
wondering hoorden we, dat de kinderen ook
op de trapnaaimachine werken, waarbij de
handwerkonderwijzeres er wel wat trolsch
op was, dat ze op zoo eenvoudige manier
een middel had gevonden om het de kinde
ren mogelijk te maken dat ze het goed
recht hielden.
Buiten op het terrein waren de kin
deren aan het spelen. Ze renden den heuvel
af, als „gewone" kinderen.
Sssss»;, dat moet je hier op Beeklust niet
zeggen: gewone kinderen, want de kinderen
z ij n gewoon. Het is zelfs zoo, dat toen er
een radiotoestel kwam, en de onderwijzer
uitlegde, hoe alles precies in elkaar zat, één
van de jongens enthousiast uitriep: „ja, ik
zie het, meneer". Of een ander geval: een
onderwijzer had een nolenhouten orgel, dat
in den brand op 't Zusterplein teloor ging.
Hij kocht toen een ander orgel, 't zelfde mo
del, maar van eikenhout. En toen een blinde
knaap op bezoek kwam en met zijn vingers
het orgel „bezag" zeide hij: „meneer het n
hetzelfde orgel maar van ander hout". Hij
voelde dat aan de nerf.
Dat is het wonderlijke, en dat is toch ooi.
weer de goedheid Gods, dat als het ééne zoo
belangrijke zintuig van het gezicht wordt
weggenomen, de andere zinluigen scherpei
on beter ontwikkeld worden. Blinden kun
nen zich een voorstelling van de dingen ma
ken, door het hooren, het tasten sterk te ont.
wikkelen. En dat gaat als vanzelf, komt
voort uit de drang tot weten.
En daarom behandelt men op Bartimeus
de blinde kinderen als gewone kinderen.
Daarom ook is het verkeerd, als blinde kin
deren lang thuis blijven. In den huiselijken
kring worden ze te veel medelijdend en toe
geeflijk behandeld; daardoor worden ze ver
wend, en zouden ze ongeschikt blijven voor
het maatschappelijk verkeer. Daar op Bar
timeus echter voeden ze elkaar op en wor
den ze opgevoed door den heer Fokker en
zijn echtgenoote, en door 't hoofd der school,
mijnheer Aldus niet zijn onderwijzend per
soneel. Daar in Bartimeus is alles er op in
gesteld om de kinderen ie's te laten worden
Langs die rennende kinderen, waarvan we
vertelden, kwamen we bij de vakschool. Stel
u niet teveel voor; ze is ondergebracht in
de vroegere garage van het buitengoed. Daar
vonden we de jongens bezig met allerlei
soort van manden- en vlechtwerk, onder lei.
ding van den vakonderwijzer. Bij de verbou
wing der school komt er een lokaal voor dit
vakondenvijs in de school zelf, en dan wordt
deze garage verbouwd tot gymnastieklokaal.
REGELING VAN DEN VLEESCH-
INVOER
WETSONTWERP INGEDIEND.
Voorloopig voor 3 maanden.
Ingediend is een wetsontwerp tot regeling
van den invoca' van versch of gekooid rund
en kalfsaleesch en van bevroren rund- en
kalfsvleesch.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
ontleend, dat dit wetsontwerp is samenge
steld 'er voldoening aan het voorschrift van
de crisis-invoerwet, dat onverwijld een wets
voorstel aan de Stat en-Generaal moet wor
den gedaan ter voorziening van een verbod
van invoer, geregeld in een Ivonink'ijk Be
slui-, krachtens düe «et genomen. De com
missie van advies, bij genoemde we* inge
steld, heeft den Minister van Arbeid op
17 Januari j.l. een desbetreffend advies uit
gebracht, naar aanleiding waarvan hij Kon.
Besluiten van 23 en van 30 Januari j.V in
zake contingenteering van i und- en kalfs
vleesch bepalingen zijn vasl'gesteld.
De commissie adviseert tot een
voorloopige contingenteering
overwegingen bepalen de Kon. bes-luiten in
afwijking van dit advies den aanvang van
til t ijdvak op 16 Januari 1932.
De Minister acht he; gewenscht dat de
regeling zoo eenvoudig mogelijk zij, om aan
de regeering gelegenheili te geven, in de
bij K. B. uit te werken onderdeelen dier
regeling veranderingen te kunnen aanbren
gen. die tijdens de toepassing noodzakelijk
zullen blijken, echter zonder in wezen in de
grondslagen wijziiging te brengen. Deze
grondslagen zijn dus in het wei soniAverp
neergelegd.
Art. 2 van het wetsontwerp bevat een op
gave van de hoeveelheden, waarboven de
invoer uit iedej- land zijn verboden, met
vermelding van den grondslag, waarvan bij
de vaststelling van die hoeveelheden is uit
gegaan en van he: con ingenteeringstijd
vak. Bepaald is. dat bij K. B. dit tijdvak
kan worden ingekort, indien de wensche-
h.kkheid mocht blijken, dee en grondslag te
wijzigen. lp «int geval kan een gewijzigde
grondslag worden vastgesteld bij K. B., dat
op zijn beurt bekrachtiging bij de wet be
hoeft
Aangezien het reeds gebleken is, dat het
wenschelijk kan zijn, in bijzondere omstan
digheden van deze hoeveelheden af te wij
ken, krijgt de minister daartoe de bevoegd
heid. Het is b.v. gewensch', om den handel
zoo min mogelijk ie verstoren en evenzeer
zoo weinig mogelijk schade toe te brengen
Goederen, die hij inwerkingtreding van de
wet reeds ten rechtstreeksch vervoer naa-r
Nederland waren verzonden, behooren. naar
de meening van den minister, zoo mogelijk
te worden 'oeigelaten, ook al moch-t daar
door de 'toegelaten hoeveelheid ran eenig
land worden overschreden.
DE HOLLANDSCHE KOLONIE TE
SHANGHAI
DE „VAN GALEN" AANGEKOMEN.
Aneta meldde gisteren uit Sjanghai:
De torpedobootjager Van Galen is vanmor
gen alhier gearriveerd ep meerde a. d. boeien,
ongeveer tegenover den Nantoabund bij de
Fransche concessie.
De Ncdcrlandsche consul-generaal geeft
Donderdag een receptie.
Onder de kinderen van de Nederlandsche
kolonie hecrscht op het oogenbMk hevig de
mazelen, hetgeen de aandacht goeddeels
opeischt.
De Nederlandsche schepen loopen weer
geregeld Sjanghai aan Er is een.ge vraag
ontstaan naar Javasuiker, doch wanneer de
handel niet spoedig normaler wordt, zal er
lastig pakhuisruimte te vinden zijn.
EEN ENGELSCH-HOLLANDSCH
SCANDINAVISCH HANDELS
VERBOND
BESPREKINGEN TE LONDEN.
Het „Vad." verneemt uit Stockholm:
De vaak zeer goed ingelichte Londensche
correspondent van Dagcns Nyhctcr bericht,
dat hij uit volstrekt betrouwbare bron heeft
vernomen dat mon in kringen van Engel-
sche vrij handelaren ernstige plannen koes
tert, om zoo spoedig mogelijk te Londen
personen uit Denemarken, Nederland, Noor
wegen en Zweden en misschien ook uit
Zwitserland, ten einde na te gaan, in hoe
verre het stichten van een han
delsverbond tusschen deze lan
den mogelijk is. Men hoopt door deze offi
cieuze besprekingen den weg te effenen voor
eventueele latere besprekingen tusschen de
vertegenwoordigers van de regeeringen der
genoemde landen.
DE SCHELDE-RIJN-VERBIND1NG
In een vergadering van een R.K. Rijks-
kieskringorganisatie te Breda heeft Ir. M.
Bongaerts, oud-minister van Waterstaat
er op gewezen, dat uit de onderhandelingen
van Versailles onze verplichting is voortge
komen, om België in economisch opzicht te
gemoet te komen, hetwelk in den kanalen-
aanleg zou moeien worden gerealiseerd.
Thans wordt echter in deze aangelegenheid
ene ander element gemengd, namelijk de
Fransche hegemonie-politiek, welke Antwer
pen wil gebruiken als een belangnjk steun
punt voor zijn militaire en economische he
gemonie. Daarom is de kwestie van dc
Schelde-Rijnverbinding van veel wijder
strekking dan enkel Nederlandsch belang;
het is een vraagstuk van internationalen
aard, en van den eerslen rgng.
Komende tot de practische kwesties der
Schelde-Rijn verbinding, legde de heer Bon
gaerts uit, dat de concessies, die na het
verzet tegen de aanvankelijke plannen van
minister Beelaert6 zijn gedaan, onvoldoende
zijn, vooral met het oog op de afwatering
van West-Brkbant en 2ijn scheepvaartmo
gelijkheden. Bij totstandkoming van het
Belgische plan, wordt Brabant inderdaad in
zijn ontwikkeling ernstig belemmerd. En
wie lacht met het plan van een open zee
haven te Bergen op Zoom, moet eerst eens
.ernstig bestudeeren wat er allemaal mede
samenhangt en wat een eigen zeehaven voor
tot industriegebied voorbestemde gewesten
als Brabant en Limburg herkent
Alles moet gedaan worden aldus Ir. Bon
gaerts, om te voorkomen, dat de Brabant-
sche wal van de open Schelde, dus de zee,
wordt afgesloten of verwijderd gehouden.
DE BEEEDIGING VAN MR. DR. J. SCHOKKING
Het bestuur voert een voorzichtig beheer,
het zorgt steeds voor een sluitende exploita
tierekening. Voor de uitbreiding mag echter
niet worden geleend, dan zou de rentelast te
zwaar worden. Een kapitaal van een halve
ton is benoodigd. En dat hoopt men bijeen
te krijgen door giften uit den Christelijken
Er is een mooi plan lot uitbreiding, name
lijk door aan het bestaande huis een helft
aan te bouwen, die in denzelfden stijl
worden opgetrokken. Komt deze uitbreiding
tot stand, dan komt een nieuwe slaapzaal
voor de jongens tot stand, waardoor het toe
zicht veel verbeterd wordt. Deze slaapzaal
komt een verdieping lager dan de tegen
woordige jongensslaapzaal. De tegenwoordige
slaapkamer Nan het hoofd van het internaat
ligt dan juist tusschen de nachtverblijven
der jongens en meisjes in. Links van het be
staande gebouw heeft het bestuur zich een
gang gedacht van 20 M. lengte en 2% M
broedte, waarin een trap komt naar de nieu
we jongcnsslaapzaal, en waarin behalve de
w.c.'s ook is ondergebracht de gelegenheid
tot het bergen der daagsche overkleeren. De
meisjes blijven gebruik maken van de be
staande opgang, zontiat de scheiding volledig
wordt In de nieuwe gang komt verder een
toegang naar de nieuwe eetzaal en een groo
te eonversatiezaal voor de jongens. Deze laai
sta ruimte is geen weelde, zooals men wel
licht denken zou. De tegenwoordige conver- Gisteren werd Mr. Dr. J. Schokking doo* H.M. de Koningin beëedigd als lid van den
«tieruimte is veel en veel te klein voor i Raad van State. Onze foto werd genonien toen Mr. Schokking het Palels aan het
soo'n groot aantal kinderen, l Noordeinde verliet,
GEREF. KERKEN*
Tweetal: Te Groningen (7de pred.plaats)
L. Oranje Czn. te Laren (N.-H.) en j.
Wyminga te Charlois (Rotterdam).
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Ridderkerk, P. J. Steen-
beek te Oudewater. Te Zevenbergen, J. J.
H. Pop te Gorinchem. Te 's-Grevelduin-
Capelle, C. van der Wal te Dirksland. Te
Dantumawoude, sand. P. L. Tasseron te Huis
ter Heide. Te Beerta, W. P. Stratingh te
J orwerd.
BEROEPINGSWERK
Te Amsterdam heeft de Algem. Kerke-
raad der Ned. Hervormde Gemeente goedge
keurd een concept-reglement op het benoemen
van predikanten, ouderlingen en diakenen,
zulks naar aanleiding van de afschaffing van
het kiescollege .De regeling houdt, voorzoover
het het beroepen van predikanten betreft,
o.m. het volgende in: telkens wordt voor den
duur van een jaar, een tijdelijke commissie
van voorbereiding van 15 personen benoemd,
die ten minste 21 dagen van te voren een uit
de groslijst gevormd drietal van predikanten
indient; twintig leden van de Kerkeraad
kunnen binnen een week na de publicatie van
dit drietal een afwijkende voordracht indienen.
Uiterlijk een week van te voren kan de com
missie een der predikanten van het drietal ter
benoeming voordragen.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
De heer P. G. van den Hooff, Theol.
Cand. aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, is
gisteren door de Voorloopige Classis Amster
dam der Geref. Kerken in Hersteld Verband
praeparatoir geëxamineerd en met algemeene
stemmen beroepbaar verklaard.
JUBILEA
Ds. H. Meijer. Men schrijft ons:
Naar wij vernemen, zal het Vrijdag 11
Maart a.s. 40 jaar geleden zijn, dat Ds. H.
Meijer, predikant by de Vrije Evang. Ge
meente te Heerde (Gld.), aldaar zyn intrede
Vóór dien tijd arbeidde hij als evangelist in
de navolgende Gemeenten: Zwartsluis, Den
Flam en Hardenberg (welk laatste onder wij
len Dr. C. C. Schot), zoodat hy ongeveer een
halve eeuw in den dienst des Heeien werk
zaam is, waarvan de laatste 40 jaren als pre
dikant van eerstgenoemde Gemeente.
Op 11 Maan werd Z. Eerw. in den dienst des
Woords bevestigd door wylen zijn voorganger
Ds. Deunink. Op 11 Maart 1917 hield hy een
gedachtenis-predikatie ter gelegenheid zyner
25-jarige ambtsbediening naar aanleiding van
Joh. 17 3: „Dit is het eeuwige leven, dat zy
U kennen, den eenigen waarachtigen God en
Ds. H. MEIJER
dien Gij gezonden hebt Jezus Christus".
Z. Eerw. behoudt zich het recht, dien dag
niet te jubileeren, doch hoopt D.V. Zondag 13
Maart a.s. een herdenkingsrede uit te spreken.
Daar hij thans nog volkomen gezond en
krachtig is, en er voorlopig niet over denkt
om emeritaat aan te vragen, moge het hem
op zijn hoogen leeftijd gegeven zyn, nog
eenige jaren het Woord te mogen bly'ven be
dienen.
Dr. O. Norel Jzn. Morgen, Donderdag
3 Maart, viert Dr. O. Norel Jzn., predikant der
Diakonesseninrichting te Amsterdam ::yn zil
veren ambtsjubileum. Geboren 1832, werd hij
in 1906 candidaat in Overijssel. Op 3 Maart
1907 aanvaardde hij de ambtelijke icdiening
te Hindeloopen. Na 5 jaar vertrok by naar
Texel, in 1916 weer naar V'issingen. Op 1 Jan.
1921 begon hy zyn arbeid als directeur der
Inw. Zending te Amsterdam. In 1926 nam hij
het gewone predikambt weer op en deed 24
October van dat jaar intrede bij de Ned. Kerv.
Gemeente te Leeuwarden. Met ingang van 1
Jan. 1932 werd hy benoemd als predikant-
directeur der Ned. Herv. Diaconesseninrich-
ting te Amsterdam, als opvolger van Ds. A.
J. Ttoozemeyer.
Ds. J. Ravesloot, pred. der Ned.
Hcrv. Gemeente te Den Ha3g, viert morgei»,
Donderdag 3 Maart, zyn zilveren ambtsteest.
Ily werd 14 Aug. 1878 te Harderwijk geboren,
studeerde te Utrecht, werd in 1906 cannid>-it
in Groningen en aanvaardde 3 Maart 1907 het
ambt te Tuil en 't Waal (U.), vertrok in 1913
r.aar Heukelum, in 1916 naar Rotterdam, in
1922 naar Driebergen en staat «inds 1 Maart
1925 in de Residentie.
In Heukelum heeft Ds. Ravesloot tijdens de
mobilisatie-jaren veel voor de militairen ge
daan. Hy hield er in hun Tehuis niet minder
dan 160 avondpreeken.
Te Rotterdam was hy voorzitter *an het
college van regenten der Scholen van de Ned.
Herv. Gemeente, werkte ook speciaal onder
de Jantjes op het opleidingsschip voor matro
zen „De Nederlander" en onder de gevangei-en
cp den Noordsingel.
Wegens overspanning moest hy een beroep
naar een kleinere Gemeente aanvaarden,
waar het Kerkelijk meeleven en de offervaar
digheid floreerden.
Nu alweer 7 jaar is hy met groote energie
in Den Haag werkzaam. Hy is er byna 4 jaren
scriba van den Kerkeraad en was ruim een
jaar werkzaam onder de gedetineerden in de
gevangen'ssen te Scheveningen. Hy geeft les
aar. de Chr. Kweekschool voor Onderwijzers en
vervult de vac.-Ds. F. G. Petersen als reserve-
legerprcdikant.
RECHTS EN LINKS
Te Amsterdam heeft de Kerkeraad der
Ned. Hervormde Gemeente een verzoek afge
wezen van de Ver. van Vrijzinnig-Hervormden
om voor de bevestiging van hun nieuwen voor
ganger Ds. B. J. Aris door Prof. Dr. J. Linde
boom op Zondagmiddag 20 Maart de
Oran ekerk te harer beschikking te mogen
hebben.
Ds. .T. C. Koningsberger had dit verzoek,
ten einde het vatbaar te maken voor behande
ling, ondersteund, en verdedigde het op
dezen grond, dat het afstaan dezer kerk een
kleine contra-prestatie zou beteekenen tegen
over de groep, die het contact met de Ned.
Herv. Kerk wenscht te bewaren en daarom het
hoofdgeld blijft betalen.
Eenige leden van de vergadering waren het
met dit argument eens, maar de meerderheid
bleef tegen.
HERDENKING
Te Roden (Dr.) is door de Geref. Kerk
het 75-jarig bestaan van den thans als zooda
nig geïnstitueerde Kerk herdacht. Het woord
is gevoerd door Ds. A. D. R. Polman, pastor
lcoi; den heer Aukema, de vroegere predikan
ten Ds. J. Scholten, van Varsseveld, ci. Ps.
G. Diemer, van Scheemda; en namens de Clas
sis Assen Ds. J. Dijkstra, van Ilaulerwyk.
VERKIEZINGEN
In de Ned. Herv. Kerk:
Den Haag. Bij de verkiezing voor Nota
belen zijn de zeven aftredenden, nl. de heeren
L. F. Duymaer van Twist c.s., die door de ver
schillende partyen waren gecandideerd, her
kozen. Voorts zijn gekozen 2 candidatcn van
de confess, kiesvereeniging „Evangelie cn
Belijdenis", terwijl nog herstemming moet
plaats hebben voor 1 candidaat, nl. tusschen
ue heeren G. Remeyer (cand. van „E. cn B.")
en Mr. A. H. A. van Voorst Vader (cand. van
„De Band des Vredes"), die resp. 192 en 182
'temmen verkregen. De volstrekte meerder
heid was 194. Van de 60Oy stemgerechtigden
(lie verder blz. 10)
HINDENBURG OF HITLER
„ADOLF DE TOEKOMSTIGE"
(Van onzen Duitschen correspondent)
Reden tot verbazing.
Het wekt in niet geringe mate mijn ver
bazing, dat er niet veel meer liefhebbers
voor den presidentzetel canelideeren. De
politiek zit eiken rechtgeaarden Duitscher
in 't bloed en zelfs kinderen in de korte
hroek doen er dapper aan mee. Knapen, die
van de oorlogsgruwelen geen flauw benul
hebben, houden u aan de hoeken der straten
staande en stellen zich als „frontsoldaten"
aan u voor. Ze heffen hun hand in de lucht
en roepen: Front hPill
Heeft men uit de gebeurtenissen der laat-
derdduizenden. die het hopelooze van zijn
candidatuur tijdig erkenden, kozen het ha
zenpad en lieten den armen professor aan
zyn lot over.
Ik vermoed, dat het Duesterberg, den
zwart-wit-rooden staalhelm-candidaat niet
veel beter zal gaan. Op alle reclamezuilen
ziet men zijn portret in staalhelmuniform
met dreigenden blik. Erg aantrekkelijk
werkt zulk een effect op menschep, die den
oorloe en zijn booze gevolgen hartelijk zat
zijn, stellie niet. Slechts weinige Duitsch-
nationalen zullen hun 6tem op hem uitbren
gen en ongetwijfeld kan Hitier meer op den
staalhelm rekenen dan Duesterberg! Het
prestige van geheimraad Hugcnberg zal door
deze zondelinge vergissing niet bevorderd
worden.
Over Thalmann, den candidaat der com
munisten, behoeven we geen woorden te
verliezen. Naast Hindenburg en zelfs naast
Hitier geraakt hij op den achtergrond en
DiLSTERBERG
ste dagen geleerd, dat de kans van slagen
niet bijster groot is? Heeft de uiteenzetting
tusschen den kanselier en de oppositie de
vechtlustige stemming beïnvloed? Gaat men
nu reeds erkennen dat er tenslotte maar
twee kansen zijn: Hindenburg of Hitier? En
hebben de stichters van het darde rijk het
henauwend gevoel, dat de kansen voor hun
aanvoerder niet zoo enorm zijn als hun or
ganen zulks met dikke letters wereldkundig
maken?
Het candideeren heeft zijn mee. maar voor
al ook zijn tegen. Speciaal de telcandidaten
moeten een hard gelag en soms ook hard
gelach betalen! Dat mrost zeven jaar geleden
professor Hellpach beleven, een democraat
van den Moede en hoog aanges breven ge
leerde. Niet eens zijn democratische vrier.
den braduen hun stem op Hen uit: hoi<-
ERNST THdLMANN
dit kwaad wordt er ntot beter op, ook al
hebben Seydewitz en Rosenfeld in Moskou
voor hem gepropageerd.
Ds keuze: Hindenburg o! Hitier.
Nu het Hahsburgsche front verbroken
werd. de staalhelm met Duesterberg een
sprong in 't ongewisse waagt en Hugcnberg
met zijn handen in den schoot is blijven zit
ten, is Duitschiand aangewezen op de keuze:
Hindenburg of Hitier. Dr. Goebbels geeft
met de voorbarigheid, welke hem eigen is,
op deze vraag al weker van te voren het
antwoord; met dikke fetters, rood onder
streept, laat hii al<= opschrift op de voor
pagina van zijn inmiddel« 'veer eens ver
boden „Angriff" drukken: DEITSCHLAN'
^VAFLT HITLER! Wie het van nabij in den
rijksdag beeft beleefd, hoe deze Dr. Goebbels
werd uitgejoeld, toen hij in bet vuur der
rede Hindenburg in eenen adem met de
deserteurs van den 9en November noemde,
die schudt het hoord over zooveel voorba
righeid. Traditie kan men \an een party,
die tot politieke beginnelingen gerekend
moet worden, niet eischen, tactiek is lang
niet ieders gave maar kwajongensachtigo
onbeschoftheid is toch stellig een hedenke-
.ijke waardemeter voor de beteekenis eener
partij, die 107 volksvertegenwoordigers telt!
Adolf de Toekomstige voelde zich geroepen
om de blamage van zijn partijgenoot in 't
openbaar te corrigecren. Meer uit nieuws
gierigheid dan uit mijn steeds minder ge
worden belangstelling heb ik mij met levens
gevaar naar het stampvolle Sponpaiast be
geven, om naar beide agitatoren weer eens
te luisteren. Ik moest met een staanplaats
op het podium tevreden zijn en ben er mpt
een vuile jas nog heelhuids van afgekomen.
Goebbels moest de komst van den grooten
Adolf rhetorisch voorbereiden on hij deed
dat op de pakkende wijze, welke hem eigen
is. Als redenaar beschikt hij ongetwijfeld
over meer talent en exacte kennis dan Hitb
Het teere punt der deserteurs en Brtlning's
terechtwijzing bleven wijselijk onaangeraakt
Omstreeks half tien hoorde men plotseling
commandeeren: Stillgestanden! en als ecu
stuk marmer wachtten de gehoorzame S. A.
mannen op de komst van hun hoogsten
commandeur. Hitier gooit zijn jas op een
gereed staanden stoel, wijst het applaus der
volgzame menigte van de hand en valt met
de deur in huis. Het gaat niet om het orw-
sidentschap, om zijn candidatuur, het gaat
om het herstel van den 9en November. De
vaderlandsloore gezellen moeien eindelijk
gestraft worden. Het systeem moet er aan
gelooven. Dertien jaar heeft hij er vergeefs
tegen gevochten, smaad en hoon heeft hij
moeien dragen, thans n»oet in Berliin bereikt
worden, wat in den Miinchner Bierkeiler op
een fiasco is uitgeloopen. Het chaos, waar
Rri'ming. voor terugdeinst, moet door hem
met ijzeren vuist verhinderd worden. In ge
zwollen woorden declameert hij de tenden
ties. welke op electrisch verlichte transpa
ranten aan den wanden staan te lezen: Rea
volk zonder eer is een volk zonder recht!
Wii willen den staat van n»iit*chen arbeid!
rtoebbels. die een kwartier tevoren Hin-
denhurg opnieuw attaqueerde, wordt bleek,
nu hii zijn chef hoort zeggen: ..In trouw en
gehoorzaamheid hehlien wii inifertiid onder
Hindenburg gediend. Thans zoggen wii: gij
7.iit ons te waardevol, orrt nog langer to
dulden, dat zii achter u verborgen staan, die
wii niet langer willen dulden! Du musst uur
Seite treton!"
Hij besluit zijn geïmproviseerde toespraak
mot een Dleidooi voor zichzelf: _Den l.'fen
Maart zal beslist worden, of het boek der
Puitsche geschiedenis noe eenmaal wordt
opgeslagen. om de smadelijke bladzijde,
welke den 9en November als datum draagt,
eruit te scheuren! Ou het nieuwe blad moet
staan: het Duitsrha volk heeft zijn eer terug
gevonden!" De bijval, welke Goebbels in 't
Wallnthuis onthouden bleef, wordt Hitler in
<'en kring zijner volgelingen gul geschonken.
Het gejubel wil geen einde nemen.
Hindenburg, wiens eenig overgebleven
broeder deze week ter aarde gebracht wordt,
laat al deze uitbundigheden aan zich voor
bijgaan Wii heliben in den rijksdag den
diepen indruk gadegeslagen, welke Brü-
ning's waarschuwende woorden op de volks
vertegenwoordiging maakte, toen hij erken
de, als geloovig christen slechts rijn zware
taak vervuld te hebben onder de hooge ba-
scherming en waardeering van dezen rijks-
president. Wie het voorrecht had, dezen hl»-
torischen namiddag des avonds nogmaals
per radio te volgen, die roeide: hier spreekt
een staatsman van formaat, een goed katho
liek, wiens liefde voor volk en vaderland
uitgaat boven de belangen zijner partij Hier
spreekt een man van -rvaring cn exacte
kennis, aan wiens legaliteit niet t** twijfelen
valt. Wij weten hoe Hitler over legaliteit
denkt Het Duiische volk komt voor de keurs
te staan: Hindenburg of Hitier? De strijd la
in vollen geng. Het dure geld wordt ver-
srild ae.ii propaganda binnen en buiten de
ergaderzaal. De naaste toekomst der Dult-
scbe republiek ral weldra beslist zijn. Het
«?;n'dr»s-.i iaat zal ons zeggen, of de over
groot moei derheid van dit volk nr* beseft,
van welk een onschatbare waarde Hinden*
burg's bereidwilligheid om opnletiw te can*
didtKren voor Duitechland ia.
