Economie en Financiën
ia.ille
uni WKt.All \o. ua Han. 2
tlAANIlAH 20 FtHKUAHl 1032
«fei': i.Ui-
^ijn huurtermijnen roerende
of onroerende zaken
liillEIiil
,Over hedendaagsche kerkbouw"
Dit boek van architect Krophollerwordt door
Prof. 7j. de Korte aan een waar schuivende critielc
onderworpen.
Mag een verhuurder na beëindiging zijn eigendom hernemen?
Dp.ze twee rechtsvragen werden onlangs in
de praktijk behandeld, zoodanig, rlat menig
éisénaar ze lang in gedachten zal houden,
aldus Mr. K. .T. van N i.-uk erken in
..Ons Eigendom", waaraan wij het volgéu-
dg ontleenen:
Een eigenaar kon zijn hypotheekrente
en- aflossing niet. betalen. De eers e hyp.
crediteur maakte diensvolgens gebruik van
zijn onherroepelijke volmacht, oin negens
wa'nbe aluig het verhouden goed In hei
openbaar te gaan veilen, en wel in 3 per
centen.
Tn de vei Icoindi ties liet hij opnemen, dat
de - o koopei's zonden moe cn bijbetalen
i-esp. f 200.7*-, f 297."0 en f 100.— voor over
name houtgewas e.n aandeel in den loo
penden h'mirtenpiin. Dree bedragen zon de
hyp. crediteur dus incasseeren: ze zouden
den eigerjaar voorbijgaan. Zulks zal dien
eigenaar-'j^eU wel onverschillig hebben -se
la ten, omdat die bijbetaling :och op zijn
schuldmn mjmterin.fr valideerde, terwijl
z.ijii-'schuld, wel heel wat grooter zal zijn
sr^vee-st.
Maar middel edwijl was hij gefailleerd n
ziin curator moes dus ten hate van all»
rredi'^ureu zooveel mogelijk ac'iva veiy.a
mpten, óm de-ie dan onder ben nond.s-
mfias. cwvijzé t,p verdeèlen, De hypotheek
vehhimlt. -wel het onroerend goed met toe-
hehooren houtgewas doch niet de
roerende huunpenniiwren, zoodat eigenaar
en cura'.or deze t-e e gen ha e kunnen bjij-
ve.ii Jncasseewn. Totdat de koopers na-de
véili'rijg nieuw-eigenaar zullen zijn gewor
den.
Dieiisvolgens dagvaardde de curator den
hypotli. rft-diteur openbaar verkooper
voor den President, der Rechtbank, opdat
deze de veiling zou schorsen, totdat de
vellcondities zoodan'g zouden zijn gewij
zigd, dat de loopende huurtermijn nie'
meer aan den hyp, crediteur maar aan
hein als curator zou worden betaaldom
dat die huiten des hyp. creditem's volmacht
Sing:
IJet hvpoUiecair verband treft alle ver
bonden onroerende goederen in hun ge
heel, elk van die goederen en ieder gedeel
te. van dezelve, zoomede alle la'ere ver
beteringen en hetgeen door aanwas of op
bouw met. dezelvp vereênigd is, (120911
B W.)
^laar volgens art. Ö56 B.W. maakt al
hetgeen. Hóórrecht van natrek king (ver-
eeniging één deel uitmaken n.lnwas)
tot een zaak behoort, daaionder begrepen
de vruchten, zoowel natuurlijke als die
door nijverheid (bebouwing) verkregen wei
den, zoolang dezelve tak- af wortelvast., of
aan den grond gehecht zijn, een gedeelte
der zaak Tm.
Hetzelfde 'geldt mutatis mutandis ten
aanzien de-r burgerlijke vruchten, n.l. huur-
of pachtpenningen. interessen van geicl-
sommen en verschuidigde renten (5öS R
W,). Deae „worden alleen geacht een ce-
dee-1 e der zaak (in "biis geval onroerend
goed) uit te maken, zoolang dezelve niet
zijn
Nnjr niet vervallen huurtermijnen be-
hooren flus tot het onroerend goed en zijn
ev enzeer onroerend. Vandaar het onbetwist
bare recht eens koopers. op de huur ermij
non na transport-overdracht. Vandaar ook
he: hypothecair verband op die nog-niet-
vervallen 'huurte,miijne.n, waaronder das
ook de loopende huln-iemiijn begrepen
blijft zoolang deze niet ve.naJlen op
eischbaar is. Vandaar tensjo te ook het
recht van den hypoth. schuldeischer in het
onderhavig geval, om van zijn drie koo
pers bijbetaling te vorderen van dien loo
penden termijn bij de veilcouditjiën.
De Rechtbank-president oordeelde diens
volgens, dat voor zoodanig bijbe'.alingsbe-
ddng geen medoaerking v»n den eigenaar
of cura or noodig was; immers de ver
koopvolmacht aan den hy,potte .schuld
eischer omvatte het geheeie onroerend
goed. inbegrepen dien nog niet vervallen
nuurtermijn.
Krachtens art, 5 bij sub 3° B.W. zijn alle
vorderingen, die opeischbare. geldsommen
tot onderwerp hebben, roerende zaken. De
eigenaar beweerde, dat al is een huurvorde-
ring nog niet opeischhaar. ze toch in de
toekomst een roerende .zaak geldsom tot
onderwerp heeft, daarom zelve ook roerend
is en buiten des hyp. schuldeisehers vol
macht staat, d.vy.z. door den kooper met
hem ze]ven als eigenaar verrekend moet
worden en niet niet dien crediteur.
Maar.als gzégd - met verwerping van
da.; verweer, handhaafde de President der
Rechtbank de juistheid dier vei'lconditie "»-□
de executie ging door.
We herinneren ons een kantonrechter,
van vvien vroeger verhaald werd, dat hij
zich beklaagde, over noodelooze pntniimirigs
vorderingen door verhuurders tegen huur
ders ingesteld, nl. niettegenstaande 'ezu
laatste het gehuurde al lang met gezin en
inboedel verlaten, dóch slechts tót plagerij
des verhuurders een s'oel me.; 1% póót in
de kamer, een paar kajiot.te- gordijnen voor
de ramen en kapotte emmers met. vuilnis,
matjes e.d. hadden achtergelaten en bo
vendien, vereuiind hadden de" sleutels le-
rug te geven.
Wanneer-zoo'n huurder plager voor dien
kan.'onrechter het. verweer zou hebben ge
voerd, dat hij al lang had onti-uimd en zijn
achterlat.eD' en verzuimen als boven om
schreven geenszins beteek enden, dat hij
voor zich 't gebruik vwilde bestendigen, dan
hadde de verhuurder de kans beJoopen, dat
hem zijn ontmimings vordering ware ont
zegd op grond van he. hie., bewezen zijn
zijner stellingen. En wat dan daarna?
Maar had.de hij die woning o-pengebrokeu
en hernomen, door zp te beóredeu, te laten
reinigen erna., dan zou hij ingeval van
kwaadwilligheid des huurders door de Am-
sterdamsohe Rechtbank allicht kunnen zijn
veroordeeld wegens huisvredebreuk.
Een huurder was opgelegd tegen 1 April
1531, doch had hiertegen gepro es eerd,
zoodat op dien datum over het al of met
eindigen der huur eeu proces liep; hij hield
hel gehuurde in gebruik.
Niettemin betrad de eigenaar de woning
en poogde blijkbaar den huurder tot. on-
ruiming !e dwingen of hein z-g.n. daarbij
een handje te helpen. Hij gehoorzaamde
niet. aan verzoek en aanmaningen des
huurders en zelfs niet van--de:n veldwachter
om de -woning zijn wettig en onbetwist
eigendom te veria en; met het gevolg
dh.. hij eigenaar werd geverbaliseerd
en.... door de Rechtbank tot f 25.boete
werd veroordeeld.
De eigenaar had zich tegen de beschuldi
ging van wederrechtelijk te vertoeven im
's huurders waning verdedigd met een be
roep op de huur-beëindAging; welke hem
het recht, gaf zijn eigepdom te hernemen.
Doch de- Rechtbank, overwoog, dat nu over
die huur-beëindigiing een geschil in rechten
nog aanhangig was, de eigenaar het ver
huurde „eigenmachtig" in bezit nam, eigen
richting pleegde en wederrechtelijk, (on
rechtmatig) handelde i.
De beslissing is juist,' omdat voor het ge
val de huurder het geschil over de huur
beëindiging zou hebben gewonnen, hij ge
acht moét worden gedurende het geheeie
proces huurder te zijn geweest'; terwijl zoo
lang het proces liep, hij zijn recht ontleen
de aan het huurder gebruiker zijn tot
den afloop van het 'proces; waartegenover
de eigenaar zelf geen gebruiksrecht kon
aantoonen, want 's huurders gebruiksrecht
staat onafhankelijk en vrij tegenover het
eigendomsrecht,-dat immers geen gebruiks
rechte bet eekent, zoolang -dat bij derden
berust:
De kwestie der eigen richting hadde- de
Róchtibank m. i. beter achterwege gelaten,
want naar de letter" van onze wet is ze niet
verboden en zelfs geoorloofd, mits ze-niet
gepaard gaat met inbreuk op rechten'van
derden.
Vandaar dat de klacht van eérstbedoelden
Kantonrechter nóg we-1 wat duren kan.
Uit" do beslissing der Rechtbank blijkt
wel.'dat de eigenaar voorzichtig moet' zijn
met. het hernemen van zijn eigendom. De
huurder kan allicht met gordijn, rommel
en sleutels bedoelen; eens beXvonersrecht uit
te oefenen; hij kan een huurbeëindigïngs
proces uitte kiken en volhouden.' Hijzou het
recht ook kunnen voorwendentussehen de
!n zijn boek: „Over hedendaagsche kerk
bouw; met afbeeldingen van kerkelijke cn
profane werken van den schrijver", beant-
wóordt de schrijver, de bekende bouwmees
ter A. J. Kropholler in zijn tekst de vol
gende drie vragen:
1. Welke is de godsdienstige
2. Welke de economische
3. Welke' de aesthetisclie eischen van onze
hedendaagschen kerkbouw?
Hedendaagsche kerkbouw! Lezen we wat
Kropholler daarmede bedoelt:
„Last not least is het een eisch voor den
hedendaagschen kerkbouw, dat deze aan
sluiting vertoont aan den ouden inheem
se hen. Er is inuners geen reden, om uitdruk-
kelijk met 't verleden te breken! Deze aan
sluiting zal grootcndeels vanzelf komen,
wanneer wij van de tot heden in gebruik
zijnde elementen van den kerkbouw niet
méér laten varen dan" juist die, welke z'>n
ontwikkeling belemmeren. Zeer goed te uo-
houden is b.v. de spitsboog. In de kerkelijke
bouwkunst is deze nu reeds sedert langen
tijd algemeen terwijl men daarbuiten den
spitsboog bijna niet ziet toegepast Tot de
tradition©;:le elementen van den kerkbouw
nehooren ook de basiliekvormen, de steun-
beeren, de klokketorens.
1. In de beantwoording van zijn eerste,
vraag, n.l. welke de godsdienstige
eischen zijn, houdt Kropholler zich
hoofdzakelijk met een katholieke kerk bezig.
Wij ontleenen daaraan: korte en breede
kerken zijn te verkiezen bóven smalle en
diepe. De kunst-lichtbron moet bij voor
keur niet in het oog vallen. Getemperd
licht is steeds verkieselijk. Met de acous-
tiek wordt bij den bouw .der kerk j-eeds reke
ning gehouden.
2. Welke zijn deeconomisclie eischen
Van onzen kerkbouw?
Dat de kerk zonder noodeloozen omslag
is gebouwd en dat zoo noodig ook met een
voudige middelen een bruikbaar en waardig
geheel wordt gesticht Derhalve: stevige mu
ren waarop direct het dak kan beginnen,
dat van een dergelijke constructie zij, zoodat
gemetselde of zandsteenen kolommen des
noods gemist kunnen worden. Iedere
streek gebruikt z'n eigen bouwmateriaal.
werkelijkheid en hetgeen daarvan blijft
voor oogeri treedt, is al bitter weinig ver
schil.
We mogen daarbij echter van zoo'n huur
der vergen, dat hij tegen 't huunbeëindigings
exploit heeft geprotesteerd, althans op den
vérkeerden huurbeëindigingsda.tum in per
soon of voor derden zijn vermetend recht
handhaaft.; gelijk die in bovenbedoeld pro
ces had gestaan. Want anders, als de eige
naar ér eenmaal in is, en zich met getui
gen fieeft verzekerd van het ontbreken van
bewoners en van een normalen inboedel,
dan mag hij er in blijven en den terugkeer
van den weggetrokken ex-huurder beletten
èn met, zijn exploit, èn met. zijn eigen feite
lijk uitgeoefend wordend eigendomsrecht.,
't. welk burners hesrhikkings- en gebruiks-
engen ntsreoht omvat.
3. En de a e s t h e 11 s c h eischen?
Ook de schoonheid van een gebouw
ontstaat niet naar de vaste we,ten. De kun-
s ten aars 'volgen die wetten hoofdzakelijk in
tuïtief. Maar 't spreekt van zelf, dat niet
iedereen s.eeds die intuïtie sterk genoeg
heeft, can een werk in alle deelen tot iets
moois te maken. Daarom heeft men steeds
en in alle kunsten er naar gezocht-, ora een
leidraad voor de intuïtie te vindenIn de
bouwkunst is daarin het verst gekomen V i-
o 11 e t 1 e Due. Deze laatste heeft als het
voornaamste schoonheidsbeginsel gevonden,
dat van een bouwkunstwerk tot
in. ouderdeelen het doel moet
spreken. Hij was de leermeester van on
ze groo.e landgenoot Dr. Cu ij p e rs. Deze
heeft gedurende zijn geheeie loopbaan ge
streden om .lederen vorm, dien hij schiep
uitvloeisel te doen zijn van het doel, dat
men zich stelde.
Do bekende lit.urgist Prof. Z. de Korte
geeft nu in Van Bouwen en Sieren eenige
critiek op het drievoudig antwoord van
Kropholler. De schrijver constateert
dat Kropholler zelf. althans in de laat
ste tien jaren, aau de door hem gestelde
eischen heeft trach'.en te voldoen, zooveel
als mogelijk was. Nu zou meri verwachten,
dat dan ock die kerken als beantwoordend
aan die eischen, zoo goed als geheel zouden
voldoen aan allen, die deze eischen met hem
onderschrijven.
En dat is het geval niet!
Al beantwoordt de plaatsing van den
preekstoel, de ruimte van hot schip tot plaat
sen der geloövigen enz. enz. alles op zich
aan zijn doel dan is daarmede een zeer voor
name
godsdienstige eisch
nog niet vervuld. Want dan is nog niet ge
geven een zekere wijding, een tot bidden
stemmend geheel. Ik weet, die woorden zijn
vaag. maar een huis-des-gebeds vraagt, hoe
men dat ook noemen wil, iets meer dan een
bouwcomplex met inventaris, waarbij ieder
onderdeel voor zijn doel berekend is.
Een raadhuis, een expositie-gebouw, een
postkantoor, een bankgebouw, deze alle vra
gen een inrichting waarbij overeenkomstig
ieders doel de aPcleelingeu practisch uiterst
verzorgd zijn en dan zjjn die gebouwen wat
doe.lmatigheid betreft af, maar een kerk
vraagt meer, zij vraagt als geheel een
g-e e s t e 1 ij k e sfeer.
F. A. J. Vermeulen wijst er on in zijn
handboek*) hoe in de Romaansche kerken
door de aaneenrijing van ruimte-kubussen,
die niet anders omschreven zijn dan in de
vier hoeken door pijlers of zuilen, de indruk
van stof-ontkenning gevestigd wordt, wat de
geestelijke sfeer ten goede komt; de Gothiek
met haar oirjhoogwijzend gebaar in bogen,
bundelpijlers en gewelflijnen, zij geurt de
votie uit als wierook, zoodat haar stemmige
inferieure de geliefkoosde achtergrond vor
men van de Madonna's der groote Vlaam-
sche schilders; en ja, de gesmade Renais
sance zelfs geeft een geestelijke stemming,
stemming van huiverenden eerbied bij het
betreden van de deftige troonzaal van Chris»
tus Koning.
Het tweede antwoord vind ik ruim genoeg
uitgewerkt maar dat op de derde vraag lijdt
evenzeer als het eerste aan onvolledigheid.
Graag wordt toegegeven dat het allervoor
naamste beginsel voor het verzorgen der
aesthetiek in een gebouw is dat tot. in onider»
deelen het doel moet spreken. En ik zie het
len, hinten, muren en zuilen maak ook in bij-
de zuivcr-constructievp. deelen als dakstoe-
Ion binten muren en zuilen maar ook in bij
komstige: deuren, banken en zelfs in iedere
gekleurde nagelkop, die hang schijnt niet
opgemerkt te worden. Daaraan ontbreekt het
niet. En het zoo uitspelen van de stof tn
haar meest waren vorm heeft inderdaad een
eigenaardige aantrekkelijkheid: die nuchtere
oprechtheid van „ik uil zijn wat ik ben"
doet goed. Hst is een heel nersoonlijke ver
dienste van den meester. Maar.... er zijn
nog andere schoonheHseischen al vallen
ze niet zoo gemakkelük op te noemen en
een van de mee^t onmisbare is d e c oratie.
Ook deze is vastgelegd in de wetten .der na
tuur (blz. 25!) door den Schepper. Die aan
het blad van den boom zijn decoratieve om
lijsting niet onthield, ons planten en bloemen
gaf tot opluistering en met wondprlijk pen?
seel de, schepping polychromeerde.
Twee mogelijkheden heeft die wet In de
bouwkunst. H?t volmaakste is wanneer de
bouwstijl zelf die decoratie met zich mee
draagt; daarin is de Gothiek volkomen
meesteres, want uit haar constructies zelf
bloeien op de machtige bundelpijlers, de ge
welf ribben in sierliike zwenking naar de or-
namentieke sluitsteen, de veelvoudige om
arming der luchtbogen en naar verijling
zoekende pinakels.
..Eerst wanneer tengevolge van het ontdek
ken on toepassen van nieuwe constructieve
meihoden, nieuwe vormen als van zelf ont
staan. en in verband daarmede an
dere decoratieve oplossingen ge
boren w o r d e n Is er redelijkerwijze spra
ke van een nieuwen stijl" zegt Dr.- Cu ij-
per s aan J h r. de Stuers, waaruit ook
diens meening duidelijk spreekt, dat deco
ratie tot volledigheid van schoone bouworde
onmisbaar is.
Is dan de eerste mogelijkheid in een botiw-
methnde niet gegeven, dan diene deze. op
z'n minst genomen een gelukkige gelegen
heid aan te bieden door in te geven
versiering, die met ha ar v or men
rekening houdt.
Dat de eerste mogelijkheid in Krophol-
er's bouwwijze ontbreekt mag; niet als een
te kort bestempeld worden. Dat eerst bedóel-
de uitbloeien van versiering uit de bouwvor-
men zelf is inderdaad afwezig en zelfs lijkt
mi j de vraag niet ongewettigd of dit' uitge
sproken streven om de constructieve deelen
te laten zien in al haar naaktheid niet is
een sta-in-den-weg tot decoratieve oplossin
gen. Ik vrees echter ,dat Kropholler»
bouwkunst ook voor de tweedemogelijk
heid een belemmering inhoudt.
Gevolg van beide schaduwzijden, die" ik
aangaf èn he'. gemis aan geestelijke sfeer
èn het afwijzen van decoratief is dat deze
kerken velen zelfs te kil. te doodsch zijn.
Dat is wat na lang overdenken de oplossing
schi jnt van de vraag, waarom voldoen deze
schoone gebouwen niet als kerk. Want als
gebouw zijn ze indrukwekkend mooi. Toont
het raadhuis te Noordwijkerhout en het
bankgebouw te Alkmaar niet duidelijk dat
deze kunst zich veel gelukkiger leent voor
profanen bouw dan voor een kerk? Daar al
thans is de eisch niet noodzakelijk, dat de
stof vergeestelijkt wordt.
HET PLAN-CHADBOURNE
Nieuwe bijeenkomst te Parijs
nrop-eeseh e, Peru-^ansche en Ned. IncM-
dek-,geerden van den internationalen ,rd-
lie-bben Vrijdag
BINNENLAND
GEMEENTELIJKE LEENINGEN
Bij raadsbesluit van 14 Dec.. 1031 he-u
groot f77.700. hij de Maatschappij voor Oe-
rn e e n t-eer-di
R o o's e n d a n 1 en N 1 s p n stallen on 4
Maart de Inschrijving open op f 600.000 51 '5,
fi-Jf*rVge Qbligatic-p.
Na-ar wij vernemen heeft de gemeente Zia n-
<jam bij d- UevensvtT^ke ïng-Mlj. van 't Ned.
dividend, ov
Ms'.lW j.'"f.
VAN RANZOWS BANK
Dividend i
-.ari.-sen der Vmn Ranzows Bank te
zullen aan de jaarli.lkac.be. aleamecne
us van aandeelhouders
i afschrijving
op I (v. J.
ALGEMEENE HYPOTEEKBANK
;nV HyiI "otheekban k* te "vrits te rd'am s bc-
"oor te stellen het
op f21 (v. j. f 23)
i die, t
10 e.
N V. CENTR. ESPERANTO BOEKHANDEL
.'In 'de.' Zn tertiair 1.1. ge-houden 'jaarlljkftbhe si-
S torree n e vergadering van a.a.u deel houders van
de N.V. Ceiuraie KN per an to Boekhandel le.P-'-n
Hijag wei-den de balans, verlies- en winstreke
ning :oyer 1021 goedgekeurd én hel dividend
va-stgostelfl op 7 (a's v\ j.).
SPAARNEBANK
Netto-winst f 152.924 (vorig jaar
f 185.550).
Het Jaarv-vslag van de Spaamebank overn'31
crisis.1 Pc'VqufdUeTt bleef "volkomen onUnge-
wordt voorgesteld uit°de netto-winst ad 15- 024
(v..L f 1,85,550) een dividend uit to kee "mj un
4 pet. (v.,t. SI). Von .het dan,, na nftiek von oe-
Iast.li)gen r. Meefcnde saldo wordt fSO.OöJ
wetae.zigd voo'r de exira-i' serve. Hieraan woidt
DE SODALITAS MEDICORUM-AFFAIRE
Het Gerechtshof vernietigt het
vonnis in kort geding
koj't"ged...„
Bank aan
,c van obllganehou-d"
''i)iö))Pldvrd. zulks op
SlSPE!
Mr. von V.
van Wi.lck va
lijk hooger.b
rfohtshoi' i
Til dit M IlJ'él
spraak k.mIm.'m
dÓéllnp van.
I U.S. do.
ol.dtian.
EEN CENTRALE ORGANISATIE
VOOR DEN HANDEL
n ren te den Haag gehouden vergadering Is
us definitief opgerlcbit een Centrale voor
ndedao.rs in Aardappelen. Groemten en Fruit,
'or diree.teor van deze Central- is benoemd
-heer D. G. M. de Vries.
DE CQNTINGENTEERINGSMAAT-
REGELEN VOOR HET WESTLAND
>e vcilingvereeniglng te'Naa.ldwijlc, heeft bij
i Boud Wes-tland een Voorstel ingwliend. om
it3ult het bul ten 'and! in°\onbijzonder van
druiven. Gewezen wordt hierbij op de groote
ern-rentie door Italië veroorzaakt. De frnit-
It is vooral wat het-fijne fruit betreft, ven
clale Wmtlandsche cultuur. waArvoor een
''■'gISis. Bes-JPen
bedoeld 1
vCn en daarna in bespreking te geven voor de
algemeene vergkdoring.
VEREEN. TOT OPR. EN INSTANDH. VAN
CHR. SCHOLEN VOOR M.UA.O.
TE DEN HAAG
Uitg. van 35.000 obL
De N.V. Hvt Amsterdamsche Effectenkantoor
Anna Faulowna^tr. 49 te Den Haa.g bericht, dat
than.s de inschrijving is opengesbtld op een 5%
obligo,tl el oeh'ing 1932. groot f 35.000. ten laate
der Vereeniging tot oprichting en instandhou
ding vamChr.-scholen voor M.U.L.O. te.'s-«ra-
venhage. tegen den koens van 100%. De rente
wordt betaa.ld op halfjaariijksche coupons per
1 Februari-en 1 Augustus vs.n ieder Jaar. tór-
Ijl do Ie coupon por 1 Aug. 1932 over 4 maai-
■n zal loopen. De leening i.= verdeeld in stuk-
schuldeisc.ifi
stellen. Voor
DE PACHT-EN HYPOTHEEKBOEREN
eh ouden vergaderliu
uren van len Ohr
■sbond in Nederland, 't Kon
dagolijksche
Ned. Eandboii-
Tuindersbond is o.m. besloten op korten te-mijn
■■erleg te treden met de Rogeo.-lng omtrent
ïogelijkhcld van het verleehen van hulp
paolut- e.n hypotheekbooron, die In moeili.lk-
•nven, de aandacht v;
i op hetgeen te dier
lien wet is bepaald.
i ondferzbek ln
edrljfsresultaten' de;
.verband ipet een even
ïii van de vc-rpliohtïng i
itglnn-ingeouerderljon
>eel tijdelHk (-psch-r
it betaling vin reilt'j
FRIESCH-GRONINGSCHE HYPOTHEEK
BANK N.V.
Winst 1931 ƒ625.057.71 (v. J.
585.196.04). Reserves stijgen tot
4.243.674.34. Dividend 50 per
oud en ƒ25 per nieuw aandeeL
Groningen gehouden.
de Frlose-h-
w.M-d het Jaa.r
ndeel
d»; Inschrijver
Aon het pro.
gende:_
f 500, en f 100.
?ectus tvn-tleenen wij no® t
Do. Vereepiglng exploit
Da Cos-taschool. Verhulstsfa-at 102: Prof. Dr.
GUnnlngsChb.ol,PrlnsegraNlt 73b; Van, Hoog;
rdradenachool. Doulst Henriët.tesiLraat 27: Come-
hlus.Hc.hool, 'Kfefipetraat 128: O. G. Heldring-.
choól. tJav'ogelpléin 10; 'Oranje -Nasi-auschool.
VeissenbrucShstrnat 119.
Deze leening mag ongetwijfeld gerekend wor-
heeft het best
9.900 (v. j. 1 7.0
5.900 fv. j. f 1.37
-1.500 (V. j. f 1.632.600).
over. het afgeloopen Jaa.r oe-draa.
(v. J. f 4.076.300) ,en oj> 31 Dec. j.l.
en uitstond 1' 63.425.500.
ór de dagell jksohe koersenscho
taste-rentegevondo fon-disen' wa^s
mogelijk alle aangeboden pandbrlevor
li en is eind Sep tem b
Liidbrleven voorloopig t
on Ingekocht. Tot hoden- zijn alle
tan de True
Ink té Den
ing, die de
nlgtm
dé
No
Van de gom
-olgeni
7-9
ren igl n c hij
leder halfjaar, di
Hang. heit hc-dra®,
betaling" van de c
De afl.<
lijk In het Ja'a.r 1
De vereen I wing
leder "ja.;
deren heeft,
i. van de door --
,n,gt de Trustee
an de gemeente Den
;ij noodig heeft voor do
mholen.
br-houdit zioh het recht
cf 1
bepalen deel
DE CRITIEKE TOESTAND
VAN DE BLOEMENTELERS
Wat zal met de betalingen
gebeuren.
•Vrijdagmiddag is te Naaldwijk c.eti druk be-
oohte vergadering gehouden van tulpentrek-
:ers in het XVostlnnd ter beapi
het afgeloopen j;
leeningen afgesloten .1
f 12.479.720 (v. j. fl2.4S2.125). terwijl
lossingen werd ontvangen f 10.683.830.50 tv. J.
f 8:035.170). De. vooruitgang aan uitstaande hy-
itheken bedraagt derhalve dit jaar f 1.795.889 50
j. f 4.4-16.955), waardoor het. uitstaamd be-
■a.g is gestegen tot f 67.686.819.50.
De in bet afgeloopen Jaar behaalde wlnat be-
•aa«t f 625.057.71 (v. j. f 585.186.04).
De op de reverses gekweekte rente ad
f 175.838.22 werd dlreet bij de reserves geboekt.
Het koersverlies-op bet effeotenbezlt geleden
pd f,375.608.06 werd op dc reserves afgeschreven
De effecten zijn opgenomen naa.r den beurs
tere van 30 December 1931.
Na storting van f 10.000 ln het Pensioenfonds
r beambten, afschrijving ad f 11.315.94 op het
antoorgebóuw te Groningen èn het te boek
ellen der Ingekochte onderpanden
in "de 'bedrijven.
grin-
in dat ze dan- dc
-binding heeft gesteld met het Nat. Crisis-
Comité en H K,H. P-"nses Juliana heeft be. Icht
dat het (Jomlté
i f 23.998
;t de netto winst f 579.843,77.
i dit bedrag wordt f 14.646.28 be
ivoegd f 511.29f
BUITENLAND
GOUD VERSCHEPINGEN
dig I
laad gezoadezu
relegei
Cuba dei
Febr. gedagteeke
ische &uike.rlnstltu
ing vai
zijn
irblj hei
van de cijfers moot geschiede!
'geest van de bestaande overeenkomst De gede
legeerden waren van meénln®, dat een Hoeveel
heid 'van 2.350.000 ton passend zou zijn.
In de derde plaats stelden dé gedelegeerde!
zich op het sta.ndpuut, dat, nadat Java zijn aan
plant voor 1933 heeft beperkt tot op ongevi-e:
1.350.000 ton. de statistische positie aanmerke-
ïatige beperkini
i Cuba.
het Cu'
exportqui
sche
•eft. hebben de gedel
M-klaard, da.t zulks buiten het kad
i de bestaande internationale suJkerovereo
ast ligt en ook niet in deze oveveenkomst
In de overtuiging, dat Cuba de ove
:n. hebben de gadet
eerstvolgende
te beraadsla.ger
Cuba tot herzi.
dering zal op
edigenf'heb
laard, bereid te zijn, i.-i
Parijs pla-a'
DE FRANSCHE PONDEN-DEPOSITO'S
Verdere terugtrekkingen
uit Londen
„Fin. News" meldt, diat, na een korte rustpoos,
an s weer Fran sche deposito's uit Londen wor-
n teruggetrokken. Het blad ziet hierin neg
>en bewijs, dat dè houding va.n'Frankrijk zich
kiert het tot stand komen van het nieuwe
ibinet-Tard'iéu gewijzigd heeft. Indien de
judzendlngen uit Indië blijven voortduren, d^n
- April waarschijnlijk
a.l-le Fra.nsoho ponden-deposito's geliquidt
ilsch standpuo
iderhamdelingi
Engelse
i de Duitsehe Rijks
buite.hla.ndsclie goederen i
systeem in werking treed
wor,den verhoogd tot 20
dels verdragen zullen worden opgezegd. De
kell.ik. y
zijf) koloniën.
ïomlsch lever
NORDWOLLE
Hoe groot was het verlios?
Volgens geruchten, welke te Bremen de ronde
doen, zou een Treuhand-gesellschaft hebben
verzekerd.'dat de verliezen van de Nordwolle in
Juli j.l., niet, zooaJs door de banken werd ine-
- slechts 95 millloen
u-rator van de Nord-
opdraclit
-namelijk
door ,de Deutsche Treuhand A.G., do aangeie-
"a is tot de conclusie
21 Juli 257 mi Ui o en
genheid is ondei
mark bedroeger
iet reservefonds, dat in de laatste balam
!3.5 inillioen mark vei-meld stond, niet b
ien. Bij de activa had men geen rekenin
louden mot de waapdo der onroerende goe
in fabrieken, welke In do balans nog m
Gemeenschappelijke politiek
Op lnitiabiof van de Turksche regeer ing zal
binnenkort to Stamboul een conferentie van de
alcprodi
R de.vim
volgen politiek betreffondi
ling en bepaling var
gevolge van de ond«
prijs ."dor tabak sterk gedaald.
ihaopelljk
Ijzen der tabak. Ter
;- kvraJ.i tei t der tabak
40 mill ioen Kg. in 1931
wijl de resultafe
Lchteruit liepen,
zij voomem.
klje ia va.r
perkt. In het Roergebied werkten in Februa.r
slechts ongeveer 200.000 mijnwerkers tegei
361.000 i.n 1929. Deze toestand is voor den rijks-
kolencommissaris aanleiding geweest, het cljfeo
voo.r den koleninvoer in Duitschiand voor Maan
met 50.000 ton te verlagen, waarin in April nog
NATIONALE BANK VAN BELGIÉ
Uit het jaarverslag
der
In het jaarv
lelgië.
Loui
Bolgië betrekkelijk
niet zoo zwaar beproefd is door de economi-johe
crisis als sommige andere Euro pees oh 6 'an den
het wel zijn. De meeste Belgische ondernemin
gen doen krachtige pogingen om zich bij de
huidige moeilijkheden aan te passen. Ongetwij
feld hebben de Belgische rijksfinanciën onder
de crisis geleden, maar de regeering is va.sibe-
-ten het evenwicht der begrooti:
ut gat
didelen waarover zij beschikt. Bij
htlgheid te work gatfn. Onde.r een
-Igië de toekomst
zien. Niemand kan
sluite:
>rzichtig beleid mag België'
n-spen/n
trale.
statuten duideHjk
lid van een aangesloten tumot
aansprakelijk ts voor de verbinte
Bond in verhouding van zün br
de veiling, -gedui-ende de laatste
boekjagen tot het totale bedrag c
geveilde producten, evenwel tot
van f 100.—.
it Broek op Langend Uk:
de LangendUker Groenten-
deratief onderscheiden tu|n-
samenwerken, besloot ln' d©
te doen uitkomen, dat ieder
ind.
;elük
Wijl door de geldende regeling .voor het sa-
ris van den hetaa.lmeest.er. deze door de -ge-
producten
ordt hier-
(jziglng aangebracht. Het salaris zal
-i als
tiende pr<
in 't vorig jaar geen
ln een wijziging ia
thans zijn als volgt: Voor do
.agt c
n, dooi
de tweede f 500.000.-—
3% millloen be-
■ovisie een half procent Waar
no-salaris afgoa
Belanlmee&t-er te voldoen.
i twijfelen, aldus
-sident i'ranck, dat het we
len gouden standaard door -
BANKCONSORTIUM TE LUIK
r stede in moeilijkheden zijn gekom
el te steunen. Hiertoe is de N.V. IJn
Liëgols gevormd met een kapitaal i
het Besttn
omvangrijk en "verantwoordêlljk werk niet to
royaal is.
Uit de gehouden besprekingen bleek verder
nog. dat de Provinciale Commissie zich beijvert
om de door Burgem. en Wethouders der ver
schillende gemeenten benevens de Comm. vain
I advies aangenomen aanvragen yan renteloos©
voorschotten, ook door de Regeering toegewe
zen te krijgen. Tevens wordt er op aangedron
gen, dat het bü te dragen percentage der ge-
nieente.n niet 30, maar 10 zal bedragen.
BOND WESTLAND
In de gehouden vergadering van het best-in r
van den Bond Westland, was ingekomen een
schrijven va.n den Kooplledenvereen. Eendrecht
nopenB de vaetste-lling van do minimumprijzen
Besloten werd om deze aangelegenheid In een
volgende vergadering te bezien. Het financieel
verslag dat werd uitgebracht gaf een batig
saldo van f S2.44, benevens een.saldo uit vorige.
jaren van f 1425.71. Do fustre-kenln,
ontvangsi
Land- cn Tuinbouw.
DE EERSTE AARDBEIEN 36 CENT PER
STUK,
Aan de Utrechtsche veiling z(jn heden de eer
ste aardbeien aangevoerd. De prijs bedroeg 36
trdbei
ukt.
GEVAAR VAN FRANSCHE ZIJDE?
Een adres aan het Comité van
Economisch verweer.
In aansluiting op het adres van de Nederland-
sche Wijnhandelaars tegen de door den Minister
voorgestelde verhooging van de wijnaccijns van
20 op 80 opcenten, waarin gewezen werd op het
zijde ter
leeft het
uit de dri
ïzer landbouw
imilé van Economisch
•ale Landbouworganisat
wijst dat het bjjzondT'
- gehouden, dat d
.or den prtis, he
afgeleid zjjnde
Nederlandeclie land-
et gerechtvaardigd is. aan
en. de behandeling van dit
doen plaals hebben, alvo-
met de Regeering der Fransche Republiek 1
zake de middelen, die kunnen dienen om d
afzet der wederzjjdscbe landbouwproducten zi
-•-el en wjjn te bevorder
Min
lar.dsch
■e,(..en va-i crediet
in moeilijkheden
riet Bestuur va.n c
ins besloten aan d
tuinen, omdat de B
.eft i:
q adres gezonden aan den
dm. Minister va.n Blnni»-
jsndbonw, n jpens het ver-
Inders. dio 'tnomon-
Bond Westlajid heeft
xsiie te
fltund-
op I
aLg^"'
adliaorie
jsver het
producten. Het adres van
van 's-Gravenzande echter bepaalt zich tot steun
aan den tuinbouwer individucel en tewerkstel
ling vaj) werkloozen. Voorts wérd behandeld
e-en adres van de veilingvereeniglng 'e-Oraven-
zande. waarin gevraagd wordt, dat de Bond
West.land er bij de Regeering op aan dringt,
dat de socials lasten tijdelijk door haar worden
overgenomen. Na een uitvoerige bespreking.
dat de malaise d.
doch dn t men d
Mocht
spr.
Duitschiand. Het
•ekpaardenfokkerlj ook trof
enige opleving komen, dan voorziet
belangrijke vraag met name uit
aantal leden verminderde niet
Besloten werd dit .jaar- ta
Juni en 1 Juli een ten»
