BINNENLAND. 33 WOENSDAG 10 FEBRUARI 1932 TWEEDE BLAD PAG 5 DE ACHTERUITGANG VAN HET GEBOORTECIJFER De Rotterdamsche gegevens uit voerig onderzocht. Het groot ste kindertal bij de Calvinisten. Groote predikantsgezinnen De meeste kinderlooze huwelijken bij de hoogere ambtenaren en onder de gemengde huwelijken. De laatste jaren is noga! eens uitgespro ken. dat het geboortecijfer vergeleken bi| een 25 tot -10 jaar terug aanmerkelijk zou zijn achteruitgegaan. Maar een nauwkeurige uitwerking van statistisch materiaal dat hier op betrekking heeft, ging met deze bewering meestal niet gepaard. En vooral hier zou de statistiek kostelijke diensten kunnen be wijzen. f-Iet onderwerp is er bovendien be- langrijkgenoeg voor zich het vele werk van verzameling en bestudeering der noodige ge gcvons te getroosten. Daarom is het met zeld zaam genoegen (hoewel niet over de resul taten van het onderzoek!) dat we de aan dacht vestigen op een onlangs verschenen' studie van D r. J Sanders, arts te Rot terdam, over het onderwerp „The declining birth rate in Rotterdam". Als ondertitel voert deze studie: een statistische ontleding van de afname van het kindertal in 24664 Rotterdamsche gezinnen gedurende de laat ste 50 jaar. De gegevens gaan tot 1 Januari 1929. Wie van de schitterende wijze waarop in dit boek een schat van materiaal Is verwerkt, kennis neemt, kan alleen maar wenschen, dat ook eens steden van een au- der karakter, of een streek van het platte- j land, zoo mogelijk een geheel land aan een dergelijk onderzoek worden onderworpen, j De resultaten zouden nog te meer waarde i krijgen. Ook thans echter is kennismaking i ermee buitengewoon dankbaar werk want ze hebben ons veel te zeggen. In verband met het bovenstaande zal men het ons echter zeker niet euvel duiden ■wanneer we ervoor waarschuwen, de gevolg trekkingen die uit de verschillende verge lijkende berekeningen voortvloeien, een tè algemeen karakter toe te kennen. Men dient steeds in het oog te houden, dat men hier alleen met Rotterdam te doen heeft. Ieder hepale dan voor zichzelf in hoeverre hij de ze stad als maatgevend voor andere plaat sen of landstreken meent te mogen beschou wen. We moeten voor we nu iets uit deze stu die moedeelcn, eerst enkele van de inleiden de opmerkingen releveeren. Dr. Sanders heeft bijzijn onderzoek velerlei factoren met elkaar vergeleken, gelijk straks vanzelf zal blijken. Maar door al deze verschillende groepeeringen van zijn materiaal loopt toch heen het onderzoek i naar de verhouding tussciien de cultureele j ontwikkeling der ouders en het kindertal, terwijl hij daarnaast wenschte na te gaan in hoeverre het de kerk was gelukt het streven naar geboortebeperking te stuiten. We vermoeden dat men niet het minst voor het resultaat van het laatstgenoemde on derzoek belangstelling zal hébben. Inderdaad lijkt ons deze schikking van de cijfers ge lukkig gekozen. Ze hangt onmiddellijk sa men met de allereerste vragen die bij het bespreken der kinderbeperking ais vanzelf naar voren dringen. Echter is ook thans bij het maken van con clusies voorzichtigheid weer eisch. Het al gemecne gevaar van statistieken vooral wanneer d\>or de onderverdeelingen de ah solute cijfers zeer gering worden, geldt ook hier. namelijk dat men bij het besluiten van het past of hieir dan van het iuxta tot het propter niet voldoende rekent met onver moede of vergeten andere factoren, die óók hun invloed hebben kunnen doen gelden. erder bedenke men, dut de conclu sies die verband houden met de invloed der kerk in dezen, eigenlijk niet zeggen of een bepaalde ethische beschouwing bij machte het hier bedoelde verschijnsel te stuiten, maar slechts in hoeverre zulk een beschou ng in een bepaalde kring die macht uit oefent. En zoo opgevat zijn de gevolgtrek kingen die worden gemaakt, van veel be lang. Ter onderscheiding van de cultureele ont wikkeling verdeelt de schrijver in zeven groepen. Onder A vat hij samen de rijkere zakenmenschen en menschen als predikan ten, advocaten, dokters, notarissen enz. Groep B bevat de ambtenaren, (uitgezonderd de laagste rangen) inspecteurs van politie, onderwijzers enz. Hij neemt dezen tezamen, omdat het menschen zijn die door hun werk zijn gedwongen volgens vaste regels, in af gepaste tijden, hun leven te leiden. Ze kun nen voor jaren te voren hun inkomen over zien en munten daardoor uit in de kunst van De volgende groep, C. omvat vooral de winkeliers van allerlei gading. Na deze drie groepen volgt de arbeidende stand. Eerst in groep D, de theoretisch gevormden. Zij hebben meer dan lager onderwijs genoten of bezochten een technische school. Zij moe ten even goed met hun hoofd als met hun hand voor hun onderhoud werken. Bij deze groep worden ook gerekend kantoorklerken e. d. Dan worden onder E aangeduid zij die ook voor een belangrijk deel met hun denk kracht hun brood moeten verdienen, maar die j toch geen speciale opleiding ontvingen, als trampersoneel, politieagenten, chauffeurs, reizigers enz. Tenslotte volgen onder F de losse ongeoefende niet vakarbeiders die van de eene dag in de andere leven. Hieraan worden dan onder G nog toegevoegd de 1065 leden in Rotterdam van de Nieuw Mal thusiaansche Bond; 97 pCL van hen behoo ren tot de arbeidende klassc.en 80 pCt. van deze Neo Malthusiaansche huwelijken wer den gesloten na den oorlog. Ze worden apart genomen, om na te gaan of hun openlijk uitgesproken opvattingen hen in de practische consequenties ook een af zonderlijke positie doen innemen. De verschillende gezinnen zijn ook inge deeld naar hun godsdienst, en wel als volg': I beide ouders zijn Ned. Hervormd; II beiden hehooren tot een Geref. of tot de Chr. Geref Kerk Waarschijnlijk zullen hieronder ook zijn begrepen de leden der Geref. gemeenten De schrijver vat de heele groep II samen als Calvinisten; III heiden zijn Roomsch Katho liek; IV heiden zijn Joden; V heiden behoo ren tot eenzelfde andere godsdienstige ge meenschap; VI beiden staan buiten elke godsdienstige groepeering; VII de vader is Protestant, de moeder Roomsch Katholiek; VIII de vader is Roomsch Katholiek; de moeder Protestant; IX andere gemengde hu welijken. In zijn eerste hoofdstuk vergelijkt de heer Sanders Over het geheel genomen is het aantal kinderen per 100 gezinnen gemiddeld 280. Ge specialiseerd is het in de groepen A—G (zie boven) gemiddeld resp. 249 (de predikanten met 355 per 100 gezinnen vallen hier het verst buiten) 228, 328, 280, 318, 373 en 170. Verhoudingsgewijze zijn de meeste gezin nen met 1 kind in de groepen D en G aan te treffen, terwijl het grootste aantal kinder looze huwelijken wordt bereikt door B (hoo- gere ambtenaren). Het volgende hoofdstuk gaat na de ver houding tusschen kindertal en godsdien stige richting. Ook hier zijn de uitkom sten alle aandacht waard. Naar het aanta; kinderen per 100 gezinnen volgen de grne pen elkaar als volgt op: II Calvinisten 409 III Roomsehen 367; I Hervormden 325; V 299 VI 294; VIII eveneens 294; VII 283; IV 272 en IX 254. Percentsgewijze telt groep II (Calv.) de minste kinderlooze gezinnen; nl. 9.15 pCt.; dan volgt V met 12.93; de meeste kinderlooze gezinnen treft men aan onder de gemengde huwelij ken. Als men van elke groep 100 gezinnen ver deelt al naar dat ze 0, 1, 2. enz. kinderen hebben, valt hpt hoogste percentage voor de groepen VI, VII. VIII en IX onder de ge zinnen met 1 kind; voor de andere groepen onder die met 2 kinderen en voor de Calvi nisten (II) onder die met 3 kinderen. Voor deze groep II bedraagt dit hoogste percen tage 15.78. Voor een goede beoordeeling van de on derlinge verhouding is het echter ook noodig tegelijk te vergelijken kinderental, beroep en religie. Want gelijk blijkt loopt de .eniee- ling der verschillende beroepen over de resp. godsdienstige groepen zeer uilecn men zal ep misschien niet van staan Ie kijken, dat een betreffende tabel aanwijst, dat bijna 64 pCt. der Joden valt onder groep C, de winkeliers;ook groep V en groep II ;de Calvinisten, hebben hier hun hoogste per centages nl.resp. ruim 47 en ruim 45; der vermelding waard is voorts nog, d'at 7.66 pCt van groep VI. de huwelijken waarin beidp ouders godsdienstloos zijn, behooren tot de Neo Malthusianen, terwijl dit percentage voor de andere groepen schommelt tusschen 1.18 (Calvinisten) en 5.44 (Ned. Herv.) - Nu is het mogelijk dat het kindertal in een be paalde godsdienstgroep wordt beïnvloed door het aantal leden van die groep die tot de kindc. rijke of kinderarme beroepsgroe pen behooren. Daarom is een vergelijking als bovengenoemd voor een juiste beoordeeling gèwenscht En dan valt het allereerst op, dat In alle maatschappelijke groepen de calvinis'.en het grootste aan tal kinderen hebben. berekening toelaat, zoodat er voor dit groote kindertal een speciale reden moet zijn. Voor de Roomsch Katholieken is dit leatste het geval in de groepen A. B. C en D: in de groepen E F en G vallen ze binnen deze afwijking maar gaan ze het gemiddelde toch te boven. De Calvinisten en de Boomsrhen steken over de heele linie dus boven de anderen uit. Daarop volgen de Hervormden in A (hoog ste klasse) bijna in D (winkpliers) en eigen lijk ook in F (niet vak arbeiders). Wanneer we de Neo Malthusianen buiten beschouwing laten want hiertoe behooren nieesl pasgetrouwde menschen bobben allp godsdienstige groepen de kleinste gezinnen onder A (hoogste klasse) of B (hoogere amhte naren) en de grootste onder F (niet vak ar heiders) en C (winkeliers). Kinderlooze huwelijken zijn in alle gods dienstgroepen zeer ongelijkmatig over de be roepsklassen verdeeld. Over de geheele linip worden ze onder de Calvinisten het minst aangetroffen. De Roomschen maken in dezen geen gunstige uitzondering boven de andere groepen Het hoogste percentage valt (de Neo Malthusianen laten we buiten beschou wing om bovengenoemde reden) onder de gemengde huwelijken. SUIKER-INVOER IN FRANKRIJK VERSCHERPTE CONTINGENTEERING Naar de „Tel." verneemt, is de Fronsche regeering voornemens den suikerinvoer n Frankrijk aan een verscherpte contiDgen- teering te onderwerpen. DE VERJAARDAG VAN DR. DE VISSER GELUK WENSCH VAN H. M. Dr. J. Th. de Viêser ontving ter gelegen heid van zijn 75sten verjaardag ook een te'e gram met de persoonlijke gelukwenschen van H. M. de Koningin. BOOTTREIN af smeer te RottPriam. me' It. ia» de boottrein, aansluiting gevend op het m.s. Chr Huv ger.s, hetwelk 12 Febr as van vaart, I)on-1erdaemorgen 11 Febr. van R fprdom (Maas) zal vertr <kken te 7.13 ui Vertrek van Den Haag (S.S.) te 8 uur. DE BEGROOTING VAN KOLONIËN Verschenen is het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over de begrooting van het de partement van Koloniën voor 1932, waaraan wij het volgende ontkenen: Ter zake van de Curacaosche begrooting werd de aandacht gevestigd op het feit, dat de koloniale huishoudelijke begrooting definitief door de wet moet worden vastgesteld, indien tot aanvulling van de koloniale middelen een bijdrage uit 's Rijks schatkist wordt gevorderd Treden evenwel in de plaats van een bijdrage z.g voorschotten, dan neemt men aan, dat be doelde goedkeuring niet wordt vereischt, ook al is de terugbetaling der gecrediteerde gel den niet te voorzien. Nu een ontwerp tot wij ziging van het regeerings reglement van Cu racao bij den kolonialen raad in behande'ing is ter fine van advies, drongen de leden, hier aan het woord aan op spoed bij het te plegen overleg, opdat aan den tegen woo rdigen onre- gelmatigen tnestanu binnen niet te langen tyd een einde moge komen. Met betrekking tot het Hof van Justitie te Willemstad achtten eenige leden het noodza kelijk, dat de rechtspositie van den bekleeder van een zoo hoog ambt als het lidmaatschap van genoemd hof, in alle opzichten gewaar borgd zijn. De leden, hier aan het woord, ver trouwden. dat recht zou worden gedaan aan een lid van het Hof, ten aanzien van wiens rechtspositie moeilijkheden zijn gerezen, en dat de minister niet zal nalaten, het initiatief daartoe zelf te nemen. Huns inziens is het meer dan tijd, dat aan den onwettigen toe stand bij de rechterlijke macht op Curacao een einde woidt gemaakt. De qualificatie „onwet tig" achtten zij ook toepasselijk op de positie van den procureur-generaal bij het Hof, die eveneens tijdelijk en niet by K B. is benoemd. Mochten de toestanden, zooals zy thans be staan, vooralsnog gehandhaafd blijven, dan achten zy het gewenscht, dat een uitspraak der Staten-Generaal werd uitgelokt, waarbij wordt vastgesteld, dat de rechterlijke macht in het koninkrijk nimmer en nergens van het uit voerend gezag afhankelijk mag zyn. Het huis te Hemmenwaar de roof moord op mej. v. Brakel plaats vond. icU tierlipi8che Sportpaleis werd een ijroote betooging voor Duitsche cultuur gehouden. Hierboven ziet men afgevaardigden met de vaandels van hun organisaties. üe leuioviisteUing van schuierwerk van H. M de Koningin wordt thans te Amster dam gehouden. De aankomst der schilderijen aan het Stedelijk Museum. Op tiet terrein van de mijnramp te Marchienne, die aan een twintigtal arbeiders het leven kostte. Links: dt wachtende, menigte aan den ingang der mijnIn 't midden, het delguscht xo mug spaar jp de plaats des onheils. Rechts: het bergen dei slachtoffert door de reddingsbrigade. Een schitterende pauoiamakiek van Schiedam, een van de oudste steden van ons land.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 5