WOENSDAG 10 FEBRUARI 1932
VIERDE BLAD PAG. 11
Kerknieuws.
JUBILEA
Ds. J. Nauta, Ned. Herv. predikant te
Sexbierum (Fr.), mag 17 Fubr. a.a. zijn 25
jarig amb:»jubi;eum herdenken.
Jau Nauta werd 2 Maart 1881 in de ge
meente Wymbritseradeel geboion, waar zijn
vader vele jaren gemeenmiraaüö.Jd en wet
houder was. Hij «ftudeerae aan de aoad-smie
ie Utrecht en legde in 19ÜU zijn proponents
examen af voor het Frov. Kerkbestuur van
Groningen Als eerste gemeente diende hij
die ie Zoeterwoude, alwaar hij 17 Febr. 1907
bevestigd werd door zijn zwager L)s. B. Dijk
etra van Holysloot, thans te Steonwijker-
veld.
Hierna arbeidde de as. jubilaris te^Par-
jega (ID 10;. Mijneheeren-land (1914), Wor-
kum (1917), Katwijk aan Zee (1923) en nu
em-ds 27 Maart 1927 te Sexbierum. Ds. Nau
ta beweegt zich in zijn gemeente en daar
buiten op velschillend terreun. Dc Ring
Harlipgen dient hij als praetor, hij is vooiz.
der Chr. H.B.S. te Leeuwsrden en eveneons
voorzitter van de Hervormde Kweekschool
d. Mariénburg te Leeuwarden. Voorts is
bij lid van het Frov. Bestuur der Gonfit»
eioneele Vereeniging in Friesland en voorz.
het comité van actie voor kerkhersiel
in de classis F ra nek er.
De jubilaris hoopt 17 Febr. een gedachte
nisrede te houden, waarna hij zal recipiec-
ren in bet lokaal voor Ghr. Belangen, ter
wijl 's avonds een feestavond georgani
seerd wordt voor alle gemeenteleden.
KERKGEBOUWEN
Uit A mei de schrijft men ons:
Het kerkgebouw der Ned. Hervormde Ge
meente al'hier dateert reeds uit de 14e eeuw.
Het is opgetrokken van zware bakstecnen
en heeft een driebeukig schip met een ruiui
koor, beide door houten tongewelven over
dekt. Voorts is er een preekstoel uit de 18e
eeuw, een doophek van liüü, een heereu-
bank met zes koperen blakers van 1650,
een tekstbord van 1768 en een graftombe
van wit marmer ter gedachtenis aan J. W.
Ram, gestorven in 1789. Mede uit histor.ee!
oogpunt vormt het geheel een monument
van beteeken is.
In den loop der eeuwen hebben de buiten
muren en het dak veel van don tand des
tijds te lijdon gehad. Daarom zijn de gevels
gedurende de laatste 200 jaar regelmatig
gewit. Dit kon echter niet verhoeden, dal
vele eteencn, vooral van het koor in zeer
slechten staat zijn geraakt. Het achterste
gedeelte van het kerkgebouw bood den
laatsten tijd dan ook een onooglijkon aan
blik. De voorbijtrekkende vreemdeling, die
per fiets of autobus Ameide even aandoet
en het vriendelijke dorpskerkje in het oog
krijgt, zal bij nadere beschouwing ervan
wellicht het hoofd schudden over zulk een
vervallen toestand.
Gelukkig beireft het alleen het uitwen
dige, en zijn de brooze muren niet een af
spiegeling van het kerkelijk leven in de
Gemeente. Integendeel, op den dag de6
Heercn is de kerk geheel gevuld en een
vorig jaar werd door het aanbrengen van
ten aantal nieuwe zitplaatsen in een groote
behoefte voorzien.
Reeds geruimen tijd is het Kerkbestuur
in plan geweest de muren en het dak van
het koor te laten herstellen. Behalve dat
veleeteenen zullen worden vernieuwd, hoopt
men enkele blinde niseen, die in oude tijden
glas-Ln-lood-ramen bevat hebben, weer in
vroeger toestand terug te brengen. Ook hel
dak zal een goede beurt moeten hebben.
,a.w. er zal van restauratie sprake zijn.
Daar de Kerkvoogdij niet over voldoende
gelden beschikt om zulke extra-uitgaven te
bekostigen, werd subsidie aangevraagd bij
het Rijk. Aan d-it verzoek kon eohter niet
worden voldaan.
rna is besloten, de zaak zelf ter hand
nen, want het noodige moet tooh ge
beuren. De Gebr. Woudenberg te Utrecht
hebben inmiddels opdracht gekregen, het
reeta ure-eren alvast voor een gedeelte uit te
.voeren.
Men hoopt dat vele gemeenteleden don
erbeid geldelijk willen steunen. Reeds heb
ben sommigen al een goede bijdrage toege
zegd. Daar er echter veel geld noodig zal
i de financiee'e draagkracht In de Ge
meente over het geiheel genomen niet zao
groot is. zal ook hulp ven buiten zeer wel
kom zijn. Men verwacht, dat vele oud-Amei-
denaars ook wel een 6tecntje willen bijdra
gen om het kerkgebouw, dat bi] hon wellicht
sana-ename herinneringen opwekt, te hol-
pen herstellen en verfraaien.
MODERN NOORD-HOLLAND
Het volgende vertelt Iemand, die een fiets
tocht maakte door de streek, met het doe! de
Herv. predikanten te bezoeken, in de Enk-
huizer Courant.
„Van West-Frieslands hoofdstad uit trok ik
let eerst door Westerblokker. Ik zag er de
Hervormde Kerk staan, maar aangezien dit
dorp voor de Hervormde Kerk met Ooster
blokker oen gecombineerde gemeente vormt,
staat de pastorie dezer gemeente zoo licht
te men mij in in laatstgenoemd dorp-
Ik vervolgde mijn weg, en dra zag ik de
Hervormde kerk, aidaar, een groot en oud ge
bouw, waaraan de tand des tijds dueht'g
knaagt: daarnaast een hoerenhuis, dat wol de
pastorie moest zijn Ik belde ann en vroeg do
dominee te spreken. „De dominee vroeg
«en jong vrouwtje verwonderd. .Jawel, de
P'edikant", vervolgde ik. „Die 1? hier
riet", ging zij voort. Zoudt u m(j ook kun
nen zeggen, waar, of bij wier hy te spreken
is!" viel Ik in. „Dat zal niet gaan. mijn
beer! want de plaats is al gerumen tijd
vacant'*- „Ah, zoo!" hernam ik. „Mis-
ïchien een arme plaats?" „Integendeel,
mjjnheer! eon ryke". „En dan geen domi
nee? 't Is vreemd, juffrouw!" „Och, ja! de
n dood, de ander z'n brood. Wjj hebben
er een goede woning door; mijn man is rijks
ambtenaar en hij kon een andere woning hier
moeilijk bekomen". „En Is hij dan misschien
godsd'onstonderwijzer?" „Gods
dienstonderwijzer?" viel het vrouwtje luid
lachenae in. „Godsdienstonderwijzer! Hoe
komt u er bij'*.
De situatie werd m|j hoe langer hoe meer
duister; ik groette en ging verder, 'n R|jke
Remeente en geen dominee; do pastorie be
woond door een rijksambtenaar, dut alles
woelde door m'n brein, en ik begreep er
weinig van. Blyktear had men hier geen be
hoefte aan geestelijke verzorging, zoo over
peinsde ik.'
Bjj deze ervaring is het den peddelaar dien
dag niet gebiever. aldus gaat Ds. Hoek voort
h het N. H. Kerkb!., waaruit we een en ander
tnt'eenen. In B'nnenwijzend en D? Wijzend
bleek de toestand net eender te zijn als te
WesterblokVer. maar in Westwoud en Hoog-
karsoel trof hy dan toch de pastorie door een
predlant bewoond. Echter, èn In T.utfcbroek
in ln Grootebroek, èn in Bovenkarsoel was dr
pastorie achtereenvolgens bewoond door ee»
onderwijzer, een riiksambtenaar en een rus
tend geneesheer, terwyl, teen hy over Rroe
Verheven, Venbuizen en Hem naar Hoorn
terugkeerde, hl' meest ontdekken, dat ook
de pastorie geen nastorle meer was,
een aan dezen ef genen verhuurde
wen'ng
Als oorzaak veor deze toestand wordt vaak
opgegeven de weigering van de gemeenten op
do aanslag ln verband met het reglement op
ae predikantstractementen te voldoen. Ds.
Hoek wyst er echter terecht op, dat de eigen
lijke oorzaak een andere is en wel. dat men
in West-Friesland geen behoefte heeft aan
geestelijke verzorging. „Dat is veel erger dan
de koppigheid tegen een reglement. En het
ergste is, dat de dominees wier pastorieën
nu bewoond worden door rijksambtenaren
rustende geneesheeren, zélf d'e behoefte
geestelijke verzorging in hun gemeenten heb
ben gedood".
Bovenstaand droevig beeld wordt o m be
vestigd. door het volgende bericht, dat we
toegezonden kregen.
Te Burgerbrug (N.H.) was dezer dagen ln
een officleele godsdienstoefen'ng in de Ned.
Hervormde Kerk, aldaar, welke slechts een«
per maand wordt gehouden, niemand van
den Kerkeraad aanwezig. Een moderne pre
dikant uit den Ring ging voor
BELANGRIJKE GROEL
Volgens hrt hnndboek der voortgezette
Vereenigde Vriie Kerk van Schotland telde
deze kerk eind 1931. 115 gemeenten met 1R577
Avondmaalgansers. F.ind t930 waren deze
eiifers 106 en 13791 Het aantal Zondags
scholen steeg van 80 tot 110 h»t aantal pre
dikanten en zendelingen van 55 tot 81.
ROOMSCH BISSCHOP VAN ROERMOND.
De „Maasbode" deelt mee, dat tot coadjutor
van mgr. L. J. A. H. Schr'ynen, bisschop van
Roermond, met recht van opvolging, benoemd
is Prof. Dr. J. H. G. Lemmens, hoogleeraar in
de mcraal-theologle nan het groot-semenarie
te Roermond.
De benoemde, die 47 jaar oud is, heeft ook
te Leuven en te Rome gestudeerd. In laatst
genoemde plaats verwierf hij het Doctoraat
in het Kerkelijk en Romcinsch Recht. Sinds
1918 bekleedt hy het genoemde hoogleraars
ambt.
KERKCONCERT IN STEGLITZ
(Van onzen Duitschen correspondent)
Drie conducteuren zaten vóAr m|j in de
autobus, die mij van Zehlendorf naar Steglitz
moest schommelen. Ik dacht: die zullen 't
wel weten en vroeg, waar de Friedriehsruher
Platz gelegen is? Algemeene verlegenheid.
Of men dan wellicht kon zeggen, waar de
Lucas-kerk staat? Liebcr Herr, kreeg ik ten
antwoord, Berlijn heeft 2600 kerken hoe
zullen wij dat weten! Dus stapte ik voor het
stadhuis in Steglitz uit en begon m|jn ont
dekkingstocht. Of het getal van den conduc
teur precies klopt, durf ik ni^t zeggen, maar
veel kerken bezit Berlijn, het oude centrum en
de vele voorsteden inderdaad. Keizerin Auguste
Victoria heeft, daar veel toe bijgedragen. Z|j
liet zich door den toenmaligen president der
Berlynsche politie precies op de hoogte hou
den, hoeveel inwoners iedere w|jk telde; was
het aantal 100000 bereikt, dan sring zij naar
den keizer, deelde hem dit heuglijk feit mede
zeide stralend: nu moet er ook een nieuwe
kerk gebouwd worden! Een wedstrijd werd
uitgeschreven, de architecten van gansch
Duitsehland gingen aan het werk. de keizer
besliste, aan wien de eerste pry's gegeven
moest worden en helaas koos hij niet altijd
het meest aantrekkelijke ontwerp uit. Een
half jaar later was de nieuwe kerk kant en
klaar. De eere-eompagnie kwam aanrukken,
alle klokken luidden, van iederon toren waa'de
de zwart-wit-roode driekleur, de geestelijk
heid van Berlijn kwam in groot ornaat onder
aanvoering van den opperhofprediker D.
Dryander aanwandelen en aan den ingang van
het nieuwe kerkgebouw werd aan den keizer
de sleutel gereikt. Als hoogste autoriteit op
kerkelijk gebied moest de inwijding door hem
geleid worden Na den plechtigen dienst werd
de parademarsrh Ingezet en werden de dienst
doende geestelüken tot het dejeuner in het
Rchloss aan tafel genood Hooge orden wer
den toegekend en zelfs de koster van de
nieuwe kerk werd met de Kroonorde vierde
"klasse bedacht!
Over pl deze vroegere zeden en gebruiken
mijmerend had ik langs de Bergstrasse einde
lijk de Lucaskerk bereikt. Ik las het program
even door. Voor het orgel stond Walter
Scharwenka aangegeven. Zyn vader gaf op
zyn ook in Nederland welbekend Instituut
het Scharwenka-conservatorium aan meni-
gen thans beroemden kunstenaar de muzikale
onleid-ng. Het concert ging uit van het
Nieuwe Orkest, een twintigtal we-klooze
kunstenaars, zooals we die in Berlijn bij dui
zenden tellen. De soliste was een Rotterd^m-
sche dame, de altzangeres Anny Lambrechts.
Tk keek om mij heen. Hoogstens zestig men-
schen De belangstelling voor kerkelijke mu
ziek sehjjnt niet groot te zyn. Onder le:ding
van den jeugdigen dirigent Rolf Galliesz
speelde men Handei's orgelconcert g-mol. Het
zwakke strijkorkest kon tegen den machtigen
inzet van Scharwenka niet op en van het
schoone adagio kwam zoodoende niet veel te
recht. Wat beter kwam Handel's concerto
grosso g-mol tot zijn recht, maar de acou-
stiek van het leege kerkgebouw droeg er niet
toe bij, het. klankeffect te verhoogen. Ik had
met de „erwerbslose"-kunstenaars te doen.
Mevrouw Lambrechts is leerares aan de
muziekschool van Walter Howars. Zjj zong in
haar moedertaal een drietal liederen uit de
15e en 10e eeuw, onder begeleiding van orkest
en orgel. Zij beschikt over een voortreffelijke
altstem, uitnemend geschikt voor kerkconccr-
ten, beheerscht haar sonoor stemgeluid volko
men en had stellig een grooter gehoor ver
diend. Den 7en Februari verleent zy haar me
dewerking aan een kerkconcert in de Friedrich
Wilhelmkerk aan de Kaiserallee. Ik hoop, dat
zy dan een grooter gehoor zal vinden, om van
haar voortreffelijk geschoolde stem te ge
nieten.
ALS DE MINISTER THUIS IS..
WOORD EN DAAD
Ons werd toegezonden het eerste nummer
van de elfde jaargang van het drie-maande-
lijksche tijdschrift voor inwendige zending
„Woord en Daad", orgaan van den Centraal
Bond voor inwendige zending en Chr. phi
lantropische inrichtingen. De hoofdredactie
berust bij Dr. O. Norel, terwijl medewer
king verleenen Prol. Mr. F. A. Diepenhors!
Ds. J Gouverneur. Prof. Dr F. VV. Gros
heide. Dr. J. Lammerts van Bueren, Da W.
W. Meynen. E. René van Ouwenaller, Prol
Dr. J. R. Siotemakep de Bruine en de heei
L. J. van Wijk.
Op dit met zorg geredigeerde tijdschrift
vestigen we gaarne de aandacht. Voor hen.
die zich op de hoogte willen stellen van en
zich willen laten inlichten over allerlei
kwesties waarmee men op het terrein van
de inwendige zending in aanraking komt, is
hier gpregeld belangrijke lectuur te vinden
Door het verschijnen met lange tusschcn-
poozen is het ook bijzonder geschikt "om te
worden opgenomen in de portefeuille van
leesgezelschappen of ter inzage te worden
gelegd in leeszalen.
Om eenigszins een beeld tc krijgen van
wat hier wordt geboden, gevon we een over
zicht van de inhoud der ons toegezonden af
levering.
Deze begint met een artikel van den heei
H. A. Kooistra to Niemvvoen over de zorg
voorde maatschappelijk ongoschikten. Hij be
strijdt o.m. het gruwelijk, goddeloos streven
dat een idioot en ongeneeslijk zwakzinnige
van het leven en het leven van hem wii
verlossen.
Treffend laat hij zien hoe ook het leven
van dezulken „nuttig" kan zijn. Jonkvr. C.
M. van Asch van Wijck bespreekt do vraag
of in dezen tijd van crisis internationaal
contact voor allerlei organisaties niet a!s
eci. soort overbodige luxe moet worden be
schouwd. Om verschillende redenen beant
woordt ze die vraag ontkennend: uitvoerig
verdedigt ze Ijaar opvatting, daarbij er op
v. u-end. dat men er naar mopt streven ineei
og dan tot nu toe dit contact vruchtb*a»
te d iui zijn. door het afvaardigen van wur
k geschikte en kundige personen.
Uit een somber beeld over den huidigen
tij-I trekt de heer Noordnm vervolgens in
zijn artikel ..de crisis in de moraal" de con
clusie, dat het thans vooral noodig Is, mei
alle macht positie?, te bouwen en het werk
aan te vatten. De heer H. Kluin van Neer-
bosch bespreekt verschillende uitingen die
hem doen waarschuwen op het terrein van
in- en uitwendige zending toch te waken
voor vervloeiing der grenzen tnsschen chris
tendom en humanisme, tnsschen christen
dom en algemeene zedelijkheid of religicu-
siteit. Tenslotte releveert de heer ,T. Oou-
emeur, van Roscndal (Gld.). nnder het op
schrift „uit de practijk". verschillende din-
iiit het werk van verecnigingen en or
ganisaties.
Uit dit bovenstaande kan men reeds zien.
dat hier veel belangrijks wordt geboden
We vermelden tenslotte nog dat ..Woord en
Daad" wordt uitgegeven door de Algemeene
Boekhandel voor inwendige en uitwendige
zending te Den Haag.
Schoolnieuws.
Uiteraard verschijnen van ministers vaak
foto's in de krant. Maar dit is wel een se*"
minister Groener. Ms de minister thuis i*
vraagt ln de eerste plaats zijn soon van
negen maandln de volle aandacht van Zijne
Excellentie,
VERGOEDINGEN BIJZ. ONDERWIJS
Te Gasselte (Dr.) heeft de Raad f
Dec. '30 de vergoeding voor de Bijzondere
School in die gemeente vastgesteld over het
jaar 1929 Bij de berekening van dat be
drag zijn de uitgaven der gemeente gemaakt
wegens het bezoeken van sollicitanten in hun
klas ter vervulling van de vacature van
hoofd- of onderwijzer (es) aan de openbare
lagere school echter tot een bedrag
f 450.42 buiten beschouwing gelaten, omdat
de Gemeenteraad oordeelde dat dit niet door
de wet geë'scht wordt. Daardoor bleef de
uitkeerinp aan de Bijzondere school ietwat
lager dan anders het geval zoude zjjn ge
weest. Gasselte heeft vier Openbare Scholen
en één Bijzondere school.
Het Schoolbestuur van Gasseltemyeveen
heeft tegen het verwaarloozen van genoemd
bedrag bij Gedep. Staten bezwaar ingebracht
Gedep. Stalen van Drente hebben de bere
kening thans op andere zuiver formeele
gronden vernietigd, doch te verstaan gege
ven, dat bedoeld bedrag in de berekening
moet worden geleden.
De Raad heeft Vrijdagavond onnieuw een
berekening behandeld. Deze berekening was
dezelfde als welke reeds in December 1930
werd vastgesteld. Die beslissing werd geno
men met 7 tegen 4 stemmen, links en rechts.
Het is de bedoeling een beslissing ln hoog
ste instanti» uit te lokken, daar de Raad
meent dal wel de kosten wegens het geven
van proeflessen ln de gemeente onder de be
rekening vallen, doch niet de kosten wegens
het brengen van bezoeken van sollicitanten
elders.
„GERITO"
Cursus paedagogie en psychologie.
Het Instituut „Gerito*' (adres te Vlaard'n-
gen) bekend door zijn schriftelijken cursus
voor theologische ontwikkeling op Gerefor
meerde grondslagen en die voor christelijke
sociale ontwikkeling, komt weer met iets
nieuws, namelijk een schriftelijke cursus voor
paedagogie en psychologie, onder leiding van
Prof. Dr. J. Waterink van Amsterdam. Be
halve voor bestuurders van oudercommissies
en leiders en leidsters en ook leden van jeugd
vereenigingen. zal deze nieuwe cursus die
een jaar duurt en bestaat uit 22 lessen van
16 bladzijden, die den cursisten tweemaal per
maand worden toegezonden, ook voor vele
onderen, bijv. onderwijzers, naar we verwach
ten, niet van belang ontbloot zijn.
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS.
Jaarboekle 1932.
Dezer dagen is verschennn hot jaarboekje
voor 1932 van de Unie van Chr. onderwijzers,
met de noodige offirieele gegevens, unie-lied
met muziek, enz. Uit het jaarverslag van
den secretaris, don hoer A. P. Jungcurt re-
leveercn we dat het aantal leden steeg, hoe
wel er 56 bedankjes binnen kwamen (waarl
van 26 wegens verlaten van onderwijs,
hoofdbenoeming ed) van 1 Oct. 1930 lot 30
Sept 1931 van 1101 tot 1203. Het aantal af-
dcelingen nam niet toe. maar er wordt ge
waagd van erootere activiteit. Over het alge
meen loopt door het verslag een optimist!
«chc toon, en met voldoening wordt gecon
stateerd. dat In dc 35 jaren van hnnr be
staan de Unie de organisatie der klasse-
onderwijzers. ..getoond heeft, nimmer van
Iransigeeron te weten, wanneer de vrijheid
•n de zelfstandigheid van de onderwijzer in
het gedrang dreigen te komen". De werk-
-aamheden van het bureau der Unie groei-
len gestadig. Het aantal gegeven adviezen
teeg van 312 op 465 Uitgesproken wordt dat
de actie gevoerd in verhand met het hoofd
akte examen van het vorige jaar. niet zon
der resultaten bleef Van vorsrhiRende kan
kwam bericht ..dat in het leopende jaar hh
verschillende comm'sries ren meer bekwame
geest heerschte" ..WH zullen echter", zoo
gaat de heer Jungcurt verder. ..niet meten
voor we de Koofd-cte afgeschaft alen en ver
in Brazilië was dit jaar de koffieoogsl zoo overvloedig, dat groote voorraden als waarde
loos werden vernietigd. Op onze foto ziet m en een tender gevuld met koffieboonen, die
als stookmateriaal voor de locomotief worden gebruikt.
vangen door één examen met volledige be
voegdheid."
Verder worden gememoreerd de actie
tegen liet rapport Rutgers en in verband inei
het spel lings vraagstuk, en de motie van het
hoofdbestuur tegen de ..veel te rigoureuze sa
larisverlaging" der Indische collega's. Uitge
sproken wordt dat er nog steeds veel werk
is voor de Unie. in verband o.a. mot het ont-
wcrp-Terpstra, dat „een bedreiging en een
ramp is voor ons onderwijs en onze onder
wijzers."
Verder treft men in dit jaarhopkje o.m. c
overzicht der salarisregeling, het werkpro
gram der Unie, statuten, commissies, fond
sen enz., alsmede een bijdrage van den heer
J. Pilon over „de Unie in het Noorden."
CHR. ONDERWIJZERS IN INDIË.
Een welkome gast onder de verschillende
jaarboeken is weer het jaarboek van de Chr.
Onderwijzersvereniging in Nod.-Indië.
Voorin staat ditmaal een mooi portret van
don heer J. W. de Groote, thans te Den Haag
de nestor der Ind. Chr. onderwijzers. Ook
verder zijn verschillende foto's op kunst
drukpapier opgenomen van scholen en per
soneel. Natuurlijk wordt het grootste deel
ingenomen door officieele en practische c
gevens, bijv. statuten, bestuursleden, salaris-
regeling. aanwijzing hoe pensioen moet wor
den aangevraagd. ..wat er gebeuren moot"
bij schoolstichting, subsidieaanvrage, een
zeer uitvoerige lijst van Chr Scholen met
het personeel, en van de leden der vereen
ging (Nederlanders en Inlanders), waarbij
men zeer velen en bekenden zal aantref-
ten, enz.
Het jaarverslag der C.O.V. over 1931 Is in
dankbare toon. maar wijst tegelijk op de
moeilijke toekomst die waarschijnlijk op
komst is. Het ledental steeg van 1 Oct. 1930
tot Oct. 1931 van 699 tot 768. Dit kan volgens
de secretaris ongeveer 900 worden, als iedere
chr. onderwijzer of onderwijzeres toetreedt.
Hel aantal afdeelingen steeg met 1 cn be
draagt thans 16. De onderwijzersbezuiniging
in Indië met zijn onaangename mnterleele
gevolgen wordt gememoreord. on dc secr.
wekt op 't ideëole van de arbeid voor oogen
te houden.
Een afzonderlijk verslag wordt gegeven van
het inlichtingenbureau dor organisatie dat
te Voorburg Is gevestigd. (Park Vronesteijn
20. dir. J. de Wit) ten dienste van verlof
gangers en aanstaande Indischmannen. Het
trad hegin Oct. 1030 in werking. Er is sa
menwerking met het uitzendende comité
van ..de Groote" Heel wat werk is reeds
verzet. Laat men er veel gebruik van maken!
Verder Is opgenomen een pneilngocische ca
talogus en treft men verschillende interes
sante en belangrijke bijdragen aan, bijv.
over Internnntswerk. dp toekomst van hot
chr. onderwijs en Indië. de chr. onderwijzers
in de Goiiv. School enz.
Voor iedpr die iets voelt voor het chr.
onderwijs in Indië. zal dit jaarboek een ge
waardeerd bezit zijn.
Men staat verbaasd over de onkundo. dip
men In liet buitenland over Nederland toont
te bezitten. Zoo meenen de schrijvers van
een Frans; h aardrijkskundig leerboek, dat
Nederland strenge winters heeft. Onze gol
ven, rivieren, moorassen en kanalen zouden
ieder jaar bevroren zijn. De Hollnndsche
jeugd weet wel boter. Zelfs do slootjes kun
nen de meeste jaren hun lichte last niet dra
gen.
Holland, dat lage land, is bekend om zijn
sluizen. We hebben er een menigto. Die van
IJmuidon zijn zelfs de grootste van de we
reld. We krijgen echter -veer te veel van hel
goede als de schrijvers meedeelen, dat onze
groote rivieren door sluizen van de zee af
gesloten zijn.
De energie van do Nederlanders wordt, en
terecht meermalen in het boek gomemd
Aan deze energie zou toch afbreuk worden
gedaan als het juist was, dat meer dan Vi
van den Nederlandschon bodem „superfice
Unproductive" zou zijn.
Gelukkig, dat het percentage voor de
woeste gronden aanzienlijk lager Is, nl. ruim
12 pCt.
In de boven anngohanlde boeken wordt den
leerlingen verder meegedeeld, dal Nederland
noch metalen noch steenkol in bezit. Nu mag
het waar zijn dat vóór den wereldoorlog onze
kolonproductie niet veel te hotoekenon heeft
gehad, de snelle stijging van deze productie
na den oorlog tot ruim 12 millioen ton in
1930 en de uiterst moderne outillage onzpr
mijnen hebben aanspraak op een betere be
kendheid.dan waarvan bovenstaande boeken
getuigen.
Als Industrieland valt Nederland in de
beide leerboeken nauwelijks op. Slant men
het Statistiek Zakboek van 1931 op, dan be
grijpt men hoe het komt dat men er zoo
zeer de klemtoon op legt. Nederland als bet
land van de boter, kaas cn haring voor te
stellen. Inderdaad zijn het zeer voorname
uitvoerartikelen van Nederland pn hebben
ze in de betrokken landen een zekere ver
maardheid. Dit mag echter geen reden zijn
om de Nedcrlandsehe nijverheid, die bij ons
'iet belangrijkste middel van bestaan is. vrij
wel geht-el weg te doezelen.
Willem Beukelsz. vond do bolc
liing alt.
Ook de uitvinding van Willem Beukelsz
v.-ui Biervliet ia, hoewel deze toen tijd ge
n>>0£ heoft gehad om in rijn juists vorm m
P.iriis Kik and te worden, geheel verdraaid
a\ ergek< men. Hij zou den bokking uitgovon
den hebben!
Ook met onze groote riv eren on de plaat
•ca daarua woet man niet altijd goed raad.
Arnhem en Rotterdam zouden aan de Lek
liggen. Voor Rotterdam wordt dit nog eens
geaccentueerd door er hij te vermelden, dat
de gewone en „onjuiste" opvatting is, dat
het aan de Nieuwe Maas ligt.
De schrijvers meenen de Rotterdamsche in
dustrie juist geteekend te hohben door hier
van te vermelden: suikerfabrieken, sigaren
fabrieken en distilleerderijen. De juiste en
meest bekende industrieën worden genegeerd
De fout van de distilleerderijen wordt be
grijpolijk als we even verder lezen dat
Schiedam en Vlaardingen voorsteden van
Rotterdam zijn. De indeeling van de Neder
landsche bevolking in Hollanders, Friezen
Vlamingen en Duitschers, is ook al weer pen
bewijs da» het met de kennis van Nederland
in het buitenland allertreurigst gesteld Is
Grappig deed hij de beschrijving van Batavia
aan, dat naar de schrijvers meenen, dezt
stad haar naam te danken heeft aan hei
feit, dat men hier do huizen naar het voor
beeld van die der Batavieren heeft gemaakt.
Uit het bovenstaande blijkt wel, dat de
vereeniginp .Nederland in den Vreemde"
geen overbodig werk doet met haar versprpi
ding van juistere en hetere kennis over Ne
derland en zijn koloniën in het buitenland
Dank zij de bemoeienissen van deze vereen!
ging werd reeds In ve-schillende Europeesche
landen dit streven met veel succes bekroond
Haar onderwijskundig leider Dra R. G. L
M. Tossera m. mocht reeds nu uit Frank
rijk. aan welk land thans meer in het hij
zonder de aandacht is gewijd zoowel uit Mid
delhare als uit Hoogor Onderwijskringen be
richten ontvangen welke de verwachting
rechtvaardigen dat binnenkort. In elk geval
uit de voornaamste leerboeken, de onjuiste
voorstellingen omtrent Nederland en zijn
koloniën zullen verdwijnen.
„PAEDAGOGISCH TIJDSCHRIFT"
Het Paedagog-isch Tijdschrift voor het Chr.
Onderwys laat in zijn Februari-nummer den
heer G, de Vries van Heemstede iets vertel
len over de opvoeding der kinderen by de
Mohammedanen. Voor die van de jongens be
staan talrijke voorschriften, maar van de op
voeding der meisjes wordt niet gerept. Dit
komt door de minderwaardigheid der vrouw
bij de Islam. Tot de huwbare leeftijd, plm. 12
iaar, loopt ze vrij rond, zonder dat iemand
zich om haar geestelijke en verstandelijke
ontwikkeling bekommert, en daarna leidt ze
een plantenleven, opgesloten en bewaakt tus-
sehen de vier muren van het vrouwenverblijf.
O Meima van Groningen ging door een soort
herinneringeer.iiUfr.e na wat kinderen verve
lend vinden Hierbij wordt onder „vervelend"
niet steede hetzelfde verstaan Van belang Is
deze aflevering nir; het minst door het uit
voerige overrfcht dal Prof. Waterink geeft van
de ontwikkeling gedurende de laatste jaren
van de wetenschip der paedagogiek. HU
brengt de verschillende onderdeden samen In
een deugdeliik schema, verdeeld over: histori
sche. experimenteele en theoretische paeda
gogiek. Verder bevat dit nummer de gewone
rubrieken critische revue, van D. Wouters,
uit de paedsgogis'-he literatuur, van .T. v. d.
Kooy en boekbesprekingen, alsmede een aardig
schetsje van m«vr. N. DrenthBokhout,
HET GESCHIEDENISONDERWIJS
Volgens de „Temps" heeft de internationale
conferentie de laatste dagen op aanstichten
van het internationale comité van de histori
sche wetenschappen te Parijs gehouden tot be
studeering van de kwesties, die samenhangen
met het geschiedenisonderricht, tot voorzitter
gekozen den heer R. Altamira, rechter in het
internationale gerechtshof in Den Haag en tot
onder-voorzitter o.a. Prof. Dr. Colenbrander,
t« Leiden. De conferentie zal ter gelegenheid
van de vergadering, die ze van 30 Juni tot 2
Juli in Den Haag zal houden, haar organisatie
aanvullen.
Dan komen de volgende punten ln behan
deling: verbetering van de schoolboeken; het
geschiedenisonderwijs voor het kind bevatte
lijker maken; de plaats in dit onderricht
aan de beschavingsgeschiedenis ln te ruimen
en die, welke ln het onderwijs van het verle
den aan de algemeene geschiedenis toekomt.
Radio Nieuws.
DONDERDAG, 11 VBBRVARI
I K.R.O.: Morsenconewt
sum A.V.R.O.Gr» mof. muziek
i N.C.R.V.Jramofoorimuziek
au m A.V.R.O.; Oramof.muzie*
sum A.V.R.O.: Solislen-concer
-'.R.V.: OramofoonmuzieW
u m A-V.H O.Oremof.muziek
i K.R.O.. K R.O.-orkeet
i R.: Orkest
sum A.V.R.O.. Omroep-orkest
i N.C.R.V.: Concert
i R.: Octet
sum A.V.R.O.: Omrosp-orkest
..V.R.O.! Concertgebouw»
C-orkest
12.45
o. i
23.00 1
15 00 H u I a
10.01 H 11 v
10.15 H u I z
Vliet
19 30 Hult
19.45 Huil
22.00 H u 1 z
i A.V.R.O Knlpcuri
i A V RO.Halfuur
R.V.: Zlekenuurtje Ds. J,
i A.V.R.O.: Zlekenuur
l N.C.R.V.: Handenarbeid -
N C R.V.: Polltlebe
i N.C.R.V.: Pereberlc
i N.C.R.V.: Tersberl
EEN GRAMOFOON-REVOLUTIE
In Radio-Expres vraagt dr F Nonck de i
(modulatie In
Dit Edlsonscli
door het Be
uekeert tot het Edlson-schrift
-i op g imofoonplaten.
IndertHd verdrongen
leli Telephone bltlkt nu een pickup voop
brengt gevat
daarom wil
ftJnkorr
svül vo<
•etyl-cellu'
m. Dit
■an de
erslag van goud. verkregen
ulvlng.
n terugkeer tot het Edison*
e In de weergave van hoo-
n de mogelükheid om bU
auiatie grootcre sterkte-variaties toe
dan by breedte-modulatie, waar de
schen de groeven ern erena «»*n in
erband daarmede kan
door kathode-ve
Pe reden voor
schrift ligt. behi
eere freouentlos
dti
nd tusschen de
■rband diMHtiHHWB
dichter btf elkaar brengen en due den apëeltÖd
t plaat vergrooten.
Intusschen staat de groote verbreiding der
rs. zowel b(l particulieren.
nutuur!tjk I
iestaande
nieuwtje al
dat geheel
"Jnt hel
komen
ultvoe.
WREVEL
De heer E H. B(os) klaagt z'n nood in het
Chr. Schoolblad „Onze Vacature*" over het in
vullen van modellen en Statistieken waarmee,
zooais we weten, de Januarimaand de heeren
hoofden van scholen zoo aangenaam be
zig houdt
De schrijver is in een stemming gekomen die
niet doet denken aan het opstrijken van sala
ris, Het slot althans is verrassend. Men oor-
deele:
Lezer, ik ben ernstig.
Heusch: ik ben niet moer zóó piepjong,
dat ik gekheid maak Maar ik vraag me wel
eens af, wat er zou gebeuren, als wv eena
flinkweg, royaal tegen dien meneer, die
daar vèrweg ons lasten oplegt, die hijzelf
niet aanroert met zijn vinger zonder er zijn
broodje mee te verdienen, zeiden: ,wij ver
tikken het."
Ik zeg. de onzin verdient het dubbel
en dwars.
Want, alles wat men vraagt, wéét
men.
En méér dan dat.
We nemen, aldus het orgaan voor Chr. M.O.,
zyn voorstel „eum grono salie", doch is de
boutade niet verklaarbaar? leder, die van
nabij bekend is met d^-rgelyke administrate,
zoowel by L.O. of M O zal hem gelijk geven.
Wat een bezuiniging souden we krygen door
vereenvoudiging
Wat een besparing van energie, die nutti
ger kon worden aangewend.
Wat meer practische zin in de betrokken
ambteiyke regionen en de „St. Vitusdans"
neemt een einde,
Er wordt teveel papier beklad.
NIEUWE AVONTUREN VAN PIEPNEUS EN BIBBERSNOET
33 Halverwege de straat was een op»n
plek waar eon huif gebouwd -noest wor
den. DaAr zat ouwe Toon. de opperman
wa' u!t "e rus'en: zijn hoed lap nansi hem.
Ei in!p pte ik. on wip. wip sprongen
we In den hoed. Fik. die al 'n aard u
34 Pas op. daar s'ond Toon op. HIJ
sloep het Stof van z n knieën en wou tija
hoed nrcelfen. \u -vos de brave men eeh'»r
oevalllg donde fik h-ne voor mm/en -n
niet *oo eeuw had hil »>i* In de pn'on if
foets! daar gooide hij *|jn moo'e hoed,
met ona er ln! toomaar over de schut-
ting!
Wordt Vrijdag varvolgd.
