Het nieuwe Diaconessenhuis „Bronovo" te Den Haag
Opening der Ontwapenings-Conferentie te Genève
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1932
TWEEDE BLAD PAG. 5
Geen pijnlijke Brandblaren
zullen U lang eraan herinneren, dat U zich brandde. Geen
rauwe epen vleeschwonden zullen bet gevolg zijn van het
U niet getelde brandwondje. Geen infectie zal U van
af aan bedreigen. Neem om al die narigheid te voor-
het voor brandwonden aangewezen middel, de on
middellijk verzachtende, wondzuiverende en snel genezende
akker-. Kloosterbalsem "li'"giV/-
hMMHMMMMHMNMMMMMMMMMMMMMMM
EEN OVEREENKOMST
l ZONDER OORZAAK
Aan elke overeenkomst moet een oorzaak
ten grondslag liggen. De wet stelt dit ver-
eischte nadrukkelijk in art. 1371 van het
Burgerlijk Wetboek. Blijkbaar vonden de
aamenstellers van het Wetboek het indertijd
noodzakelijk om vele waarborgen te schep
pen ter bescherming van diegenen, die zich
bij overeenkomst tot een prestatie verbinden.
Behalve de bepaling, dat van elke overeen
komst, welk in strijd is met de goede zeden
of met de openbare orde, de nietigheid kan
worden ingeroepen, werd nog zelfstandig
het aanwezig zijn van een „oorzaak" noodig
geoordeeld.
Over de beteekenis van dit wetstartikel
is, vooral in vroegere jaren, herhaaldelijk in
woord en geschrift gestreden. Er waren
rechtsgeleerden, die de'bepaling van zeer
groot belang achtten, er waren anderen, die
de waarde vrijwel tot nul wilden terug
voeren.
In latere jaren heeft de laatste richting,
ook in de rechtspraak, meer en, rn^er. de
overhand gekregen.
Ge. behoeft slechts een ..onderzoek in -te
stellen naar de definities,'door verschillende
rechterlijke colleges omtrent strekking en
beteekenis van het wettelijk oorzaak-begrip
gegeven, om U te overtuigen, van hoe wei
nig practische waarde dit vereischte wel is.
De oorzaak der overeenkomst is datgene,
iwat partijen door haar willen bewerken. Al
dus de Hooge Raad in een arrest van 6
Januari 1922.
In gelijke zin oordeelde het Hof te Am
sterdam op 26 April 1929, toen het als oor
zaak eener overeenkomst beschouwde haar
doel en strekking, datgene wat partijen met
baar beoogen te bereiken.
Nu spreekt het wel vanzelf, dat er achter
iedere overeenkomst een bedoeling schuilt.
Partijen sluiten juist een contract af, omdat
zij iets wenschen te bereiken. Zij streven
paar een bepaald oogmerk en met het oog
daarop gaan zij een verbintenis aan.
Wanneer derhalve onder „oorzaak" van
feen overeenkomst naar d«e hedendaagsche
interpretatie wordt verstaan haar doel en
haar strekking, dan kan men gevoegelijk
aannemen, dat er vrijwel geen enkele over
eenkomst nietig kan worden verklaard bij
gebrek aan een „oorzaak". Zooals ieder ge
bouw rust op een fundament, zoo is iedere
overeenkomst gefundeerd in zekere motieven,
die er aan ten grondslag liggen. Of die mo
tieven zuiver of onzuiver zijn, doet niet ter
zake, zij zijn er altijd.
In de practijk ziet men dan ook, dat het
beroep in een procedure op een gemis aan
„oorzaak" maar heel zelden slaagt
Juist daarom is het niet onaardig om even
de aandacht te vestigen op een vonnis van
den Kantonrechter te Amsterdam, die wel
een vordering meende te moeten afwijzen,
omdat de overeenkomst, waarop beroep werd
gedaan, geen oorzaak had.
Het geval was aldus:
A. was bij X in dienst geweest als reiziger
voor den verkoop van de artikelen der Ven
nootschap tegen een vast salaris, vermeer
derd met een bedrag aan provisie.
De dienstbetrekking werd in 1930 verbro
ken en A vorderde in rechte zijn restant
salaris op van ongeveer 300.— X ontkende
niet dit bedrag schuldig te zijn, maar be
weerde een tegenvordering te hebben van
332.— en stelde derhalve een eisch in re
conventie- in tot genoemd bedrag. De post
van 332.— had betrekking op goederen
door A aan een zekeren Dortwegt. geleverd,
terwijl achteraf bleek, dat deze er niet goed
voor was-en cverhaal als uitgesloten.kon wor
den beschouwd. Herhaaldelijk was .nu door
de directie van X aan-A verweten, dat hij
deze post had afgesloten.
Tenslotte had A bij een dezer gesprekken
onder getuigen verklaard: „Als die man
niet betaalt, dan betaal ik". „Nu dan", zoo
redeneerde X. „die man heeft niet betaald,
zoodat wij dit bedrag mogen afhouden van
hetgeen wij aan A als salaris verschuldigd
zijn".
Merkwaardig is nu de beslissing van den
Kantonrechter in zijn vonnis van 16 Oct '30.
Hij constateerde allereerst, dat A er geen
schuld aan had, dat deze post was afgeslo
ten, aangezien de directie van X zelf Dort
wegt met A in verbinding had gebracht Bo
vendien stelde hij vast, dat A geen enkele
belang had om deze post voor zijn reke
ning te nemen.
„Welnu", zoo was zijn conclusie, „er is
derhalve geen enkel motief aanwezig om een
garantie te verleenen. Indien inderdaad een
dergelijke verklaring is afgelegd als X bij
antwoord heeft gesteld, dan moet deze wor
den beschouwd als een losse opmerking
zonder dat daaruit een verbintenis is ont
staan".
De Kantonrechter oordeelde dan ook het
verweer van X onjuist en wees de vordering
van A toe.
Inderdaad kan men in het hierboven ge
schetste geval een verbintenis zonder oor
zaak zien. Als schenking kan een verklaring
om zelf te betalen, indien een ander niet be
taalt, onmogelijk worden beschouwd.
Een ander motief b.v. het besef van on
een handelen onder pressie van de directie
voorzichtig de post te hebben afgesloten of
van X was niet aanwezig naar het oor
deel van den Kantonrechter.
Vandaar, dat in de uitlating van X veel
eerder is te zien een weinig overwogen haas
tige opmerking en daaruit niet mag worden
afgeleid een verklaring, die krachtens haar
bedoeling een zeker rechtsgevolg moest in
het leven roepen.
Op zichzelf is deze redeneering volkomen
juist en acceptabel. Maar opgemerkt dient
te worden, dat reeds bij een kleine nuan
ceering in de feiten de conclusie niet meer
houdbaar is. Zoodra b.v. bepaalde feiten er
op zouden wijzen, dat A, teneinde een drei
gend ontslag te voorkomen, tot deze verkla
ring was gebracht, zou deze stelling niet
meer te handhaven zijn. Immers dan zou er
wel een motief geweest zijn en in dat gevaï
zou hoogstens van een ongeoorloofde oorzaak
als in strijd met.de goede zeden kunnen wor-
den-gesproken.
In bijzondere omstandigheden kan. derhal
ve inderdaad een beroep op een gepiis aan
oorzaak worden gedaan. Maar tevens blijkt
uit het bovenstaande, hoe spaarzameslijk een
dergelijk beroep met succes zal worden be
kroond.
Velen hebben indertijd in de bepaling van
art. 1371 B.W. een van de grondzuilen van
het verbintenissenrecht gezien. Thans is dé
waarde er van in de practijk belangrijk ver
minderd.
Bijzonder tragisch is dit overigens niet, om
dat er nog genoeg andere waarborgen in de
wet gegeven zijn om gedupeerden te be
schermen.
Mr. H. BAVINCK.
BINNENLAND.
NEDERL. SPOORWEGEN
Over 1931 is door de Nederlandsche Spoor
wegen aan verschillende schadevergoedin
gen uitbetaald een bedrag van f 161.151.
weerzinwekkende Godslasterlijke taal gebë»
zigd, worden Overheidspersonen, wordt zelfs
het Koninklijk Huis gesmaad. Ondanks da
radiocontrole wordt door den aether wantrou
wen in de Regeering gewekt en de eerbied
voor het gezag ondermijnd. De burgemeester
van de tweede stad des lands laat toe, dat
een communistische, in uniform gekleeds
wacht bij een begrafenis de orde bewaart.
En zoo zou men kunnen voortgaan.
Indien het Openbaar Ministerie te veel
over zijn kant laat gaan, behoort de minis»
ter van Justitie vervolgingen te bevelen.
GRENSWIJZIGING OUD- EN
NIEUW-BEIJERLAND
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
komen op Maandag 8 Februari des n.m. 2
uur in openbare vergadering bijeen in het
gouvernementsgebouw aan het Korte Voor
hout No. 9 in Den Haag, ter behandeling
van de grenswijziging der gemeon'en Oud-
Beijerland en Nieuw-Beijerland. Rapporteur!
is de heer H. van Booijen.
1
DE RADFO-OMROEP i
CORRESPONDENTIE TÜSSCHEN
MINISTER EN OMROEP.VER j
Blijkens het Voorl. Verslag der Eerstö
Kamer nopens de Postbegrooting, verklaar
den eenige leden, allerminst te behooren
tot de bewonderaars van het gekozen stel
sel van radio-distributie.
Zij zouden 't betreuren, indien dit vraag
stuk nog mere dan thans het geval is, een
politiek vraagstuk wordt
Door de onlangs gepubliceerde corres
pondentie tusschen den Minister en da
voorzitters van de Nederlandsche Christe
lijke Radio-Vereeniging en van den Katho
lieken Radio-Omroep blijkt, dai de schijn
niet is vermeden, dat moreele steun is be
loofd. mits de regeling van den zendtijd
zou worden, zooals deze vereenigingen
wenschten.
De leden, hier aan het woord, konden da
houding van de voorzitters dier omroep-
vereenigingen niet goedkeuren.
1
GED. STATEN VAN ZEELAND
JAARWEDDEN BURGEMEESTERS,
SECRETARISSEN EN ONTVANGERS.
Ged. Staten van Zeeland hebben aan de
colleges van B. en W. medegedeeld, dat het
inhun voornemen ligt, tijdelijk een wijzi
ging te brengen in de regeling van de jaar
wadden van'burgemeesters, secretarissen en
ontvangers der gemeenten in Zeeland en wel
door met ingang van 1'Maart a.s. en voor
loopig voor-den tijd van 3 jaren op die jaar
wedden een korting toe te passen: a. voor
■hen,' die gehuwd zijn en voor hen, die ge
huwd geweest zijn, 2pcL van de eerste
f 2000 en 5 pet. van het meerdere der jaar-
lijksche bezoldiging; b. voor hen, die onge
huwd zijn en nimmer gehuwd zijn geweest
2'A pet van de eerste f 1000 en 5 pet van
het meerdere der jaarlijksche bezoldiging.
Dit alles met uitzondering van het bedrag,
hetwelk aan kindertoelage wordt genoten.
Het is de bedoeling, dat de korting niet
zal worden toegepast op de jaarwedden van
die titularissen, op wie reeds het maximum-
pensioenverhaal wordt toegepast.
NEDERLANDSCH GEZANT
TE PRAAG
De minister van buitenlandsche zaken
brengt ter algemeene kennis, dat Hr. Ms. be
noemd gezant te Praag, jhr. mr. H. M. van
Haersma de With, vóór vertrek naar
zijn standplaats, voor belanghebbenden bij
aangelegenheden betreffende Tsjechoslowa-
kije te spreken zal zijn in een lokaliteit van
bovenvermeld departement, Plein 23, Den
Haag, op Donderdag 11 Februari a.s. des
voormiddags van 10 tot 12 uren.
HET HANDHAVEN VAN GEZAG
EN ORDE
KRACHTIGE HOUDING GEWENSCHT!
In het Voorloopig Verslag der Eerste Ka
mer nopens de algemeene beschouwingen
over de Rijksbegrooting 1932 lezen wij het
volgende:
Van verschillende zijden werd de wensch
uitgesproken, dat de Regeering er niet voor
zou terugdeinzen, waar de omstandigheden
dat noodig maakten, krachtig op te treden.
Men dacht daarbij niet alleen aan het crisis-
beeld, maar ook aan het handhaven van de
openbare orde en wat daarmede verband
houdt. Ook in dit opzicht vorderen de bijzon
dere tijdsomstandigheden bijzondere maat
regelen.
Kalmweg wordt In het publiek gediscussi
eerd over de vraag, welk onwettig revolution
nair middel het meest geschikt is om een
eventueele mobilisatie te doen- mislukken, uf
wel zelfs om een omwenteling te doen sla
gen. Communistische leden van vertegen
woordigende lichamen verklaren openlijk,
zich aan hun ambtsbelofte niet gebonden te
achten. Uit het archief der communistische
partij blijkt, dat in het leger revolutionnaire
cellen worden gevormd. In de Tribune wordt
Op den strandboulevard te Scheveniv gen had een proefneming plaats met
nieuw 6 c.M. luchtgeschut.
Interieur van de conversatiezaal der zusters in „Bronovo", het nieuwe Diaconessenhuis te Den
Haag, dat gisteren door Prinses Juliana werd geopend.
De Ned. Herv. kerk te Terheyde, welk gebouw
den laatsten tijd in verval was geraakt, wordt
gerestaureerd. Dit oude gebouw is nog een
stichting van Prins Willem van Oranje. Zoo
men op onze foto ziet, wordt het restauratie
werk grondig aangepakt, 't Is verblijdend, dot
dit oude kerkgebouw voor de toekomst zal
blijven behouden.
De vesting „El Moro" bij Santiago op Cuba, dat door de aardbeving ernstig
geteisterd moet zijn.
De deelnemers aan de Ontwapenings-Conferentie te Genève, tijdens de openingszitting, die ondet Een typische, oude boerderij nabij het Surlnameplein te Amsterdam, tegen een
presidium van Henderson in het ,J?a>lais Electoral" werd gehoudenachtergrond van moderne huizen-in-aanbouw.
Het Vrouwen-petitionnement voot.
Ontwapening arriveert te Genève
