DE TWEE KOPPSGEN WOENSDAG 20 JANUARI 1932 EERSTE BLAD PAG. 2 BUITENLAND. HET FRANSCHE EN HET AMERIKAANSCHE STANDPUNT DE FRANSCHE VEILIGHEIDSEISCH IN HET KERNVRAAGSTUK Het is thans voldoende duidelijk, dat de uitsteltactiek ten aanzien van de Herstelcon ferentie te Lausanne van Frankrijk uitgaat. Duitschland wil er niets van weten en blijft er op aandringen, dat onmiddellijk de onderhandelingen over een definitieve op lossing der herstel-kwestie zullen worden op genomen. En Engeland kijkt de kat uit den «boom, zooals altijd, het wenschelijk vindend, dat de conferentie doorgaat maar toch ook bang om Frankrijk op de teenen te trappen. Frankrijk heeft het niet bij wenschen ge laten maar zijn minister-president Laval heeft de Vereen. Staten gepolst over de ver lenging van het moratorium van Hoover met zes maanden. We weten wel ongeveer hoe de Amerikaan sche regeering hier tegenover staat. Zij zou liever zien, dat de Europeanen nu maar eindelijk eens toegrepen en een einde aan de zaak maakten, maar als dat niet kan, och, dan wil het Congres misschien nog wel zes maanden aan het moratorium toevoegen. Een telegram uit Washington maakt echter duidelijk, dat de Franschen daarom niet moe ten denken dat het Congres door opschorting van de herstelkwestie welwillender gestemd zal worden ten aanzien van reductie der Fransche schulden. Als de Franschen dat deqken zullen ze, zegt het Amerikaansche bericht, dat uit parlementaire kringen komt, bedrogen uitkomen. Men voelt, dat hier de kneep van heel de schuldenkwestie zit De Franschen hebben ontzaglijk veel geld noodig voor hun reus achtig leger en de Amerikanen willen het hun niet nog gemakkelijker maken om die verspilling voort te zetten door hun de oor logsschulden kwijt te schelden. Maar hunnerzijds zeggen de Franschen en blijV i ze zeggen: wij kunnen Duitschland niet estaan op te houden met betalen zon der dat onze schulden aan Amerika voor het ze Iff'' bedrag vervallen. In e regeeringsverklaring, die Laval in de L~mer en de minister van justitie Bérard in den Senaat heeft afgelegd is dat nog eens nadrukkelijk herhaald. Wij kunnen zoo is de korte zin van die verklaring, voorzoover ze op de hc-s'cl- kwestie betrekking heeft ons niet inlaten met fantasieën over het annuleeren der her stelbetalingen en oorlogsschulden, omdat de feitelijke grondslag daarvan ontbreekt. Zou den wij, Franschen, aan Duitschland de her stelschulden kwijt schelden zonder dat onze schulden aan Amerika overeenkomstig ver minderd werden dan zouden wij de ontbre kende millioenen zelf aan belastingen moe ten opbrengen, waardoor we op de wereld markt in een ongunstigen toestand zouden vervallen. Wij moeten dus vasthouden aan de herstelbetalingen zoolamr Amerika niet alle oorlogsschulden vermindert of schrapt Dit is het Fransche standpunt ten aanzien van de schuldenkwestie. En daar Amerika, 1 blijkens het bovenvermelde, niet denkt aan zoo'n milliarden douceurtje aan Frankrijk, j dat militair op zoo grooten voet leeft, loopt jde zaak dus in wezen vast op de (Fransche veiligheids i,d,e,o,l,o g,i,e. Hoe het Fransche standpunt in dat op4 i zicht is, weet ieder. Het wordt uitgedrukt in I de met groote taaiheid verdedigde leus: eerst j veiligheid en dan ontwapening. De Franscha regeering heeft dit in de re- geeringsverklaring van Dinsdag weliswaar niet opnieuw met zooveel woorden gezegd, maar ze heeft verwezen naar de vroegere Fransche politiek en deze, naar Fransche i wijze, zelf als „humaan" geprezen, den naam I Briand in dit verband als vlag omhoog ge- i stoken, gezegd, dat dit ,.de onveranderlijke basis" der Fransche politiek is en er nog eens aan toegevoegd, dat het „verkeerd zou zijn te rekenen op de zwakheid of goedmoe- i digheid van Frankrijk en daarmede op het I prijsgeven van de principieele rechten van het land". Zoo staan dus onverzoenlijk tegenover el kander de vastbeslotenheid van de Ameri- kanen om Frankrijk geen cent kwijt te schelden als het zijn geweldige bewapening j niet prijsgeeft en het even sterke voornemen van Frankrijk om zijn leger te handhaven en om zonder opheffing van eigen oorlogsschul den ook Duitschland geen sou cadeau te Daar Duitschland echter in de onmogelijk heid verkeert om te betalen, moet er een oplossing komen. En dat is nu juist het interessante van de situatie. Want Frankrijk en Amerika zullen toch tesa- men hun koppigheid niet tot het uiterste kunnen doorvoeren. Er zal een oplossing ge vonden moeten worden. NET TWEEDE KABINET-LAVAL REGEERINGSVERKLARING HET MORATORIUM AMERIKA NIET GENEIGD TOT VERLENGING WASHINGTON, 20 Januari. Het Ameri- kaahsche staatsparlemeht heeft den Ameri- kaansChen ambassadeur te Parijs, William Edge, gemachtigd den Franschen minister president Laval mede te deelen, dat de Ver. Staten zich op het oogenblik nog niet wen schen te binden ten aanzien van het vraag stuk van een verlenging van het bestaande moratorium. Het initiatief moet uitgaan van de Europeesche staten, die onderling tot overeenstemming moeten komen en zich dan weer tot Amerika kunnen wenden. Zoowel de democratische als de republi- keinsche partijleiders verklaren zich in het Representantenhuis tegen verlenging van het moratorium. ^Frankrijk kan wel betalen als het zijn bewapening slechts be perkt". PARIJS, 20 Januari. Hoewel het officieele antwoord der Amerikaansche regeering op het voorstel van Laval tot verlenging van het Hoover-moratorium nog niet is ontvangen, weet men te Parijs reeds uit de persberichten uit Amerika, dat Amerika het Fransche voor stel niet wenscht te aanvaarden. Een Fransch bericht uit Washington be vestigt, dat men in de Vereen. Staten zich pas met de zaak wil bemoeien, nadat de Euro peesche staten onderling tot overeenstem ming zijn gekomen omtrent het nemen van maatregelen, waardoor het vertrouwen kan Worden hersteld. Vóórdien zou er niet de ge ringste kans bestaan, dat het congres met een voorstel tot verlenging van het moratorium accoord zou eaan. Bovendien ris men in de Vereen. Staten van meening, dat de meeste schuldenaars- statën, met Frankrijk aan het hoofd, zeer wel in staat zouden zijn hun verplichtin gen na te komen, wanneer zij hun bewa- penings-uitigiaven slechts zouden willen be perken. 1 1 lil '1 iiHiMMi BRUENINGS AFTREDEN GEEISCHT Het nati on aal -socialistische partijblad te München publiceert een, klaarblijkelijk van toonaangevende zijde geïnspireerd buiten gewoon scherp artikel tegen rijkskanselier Bfünihg, waarin o.a, gezegd wordt: Wanneer men nog een bewijs noodig had gehad, hoe onmogelijk en onduldbaar rijks kanselier Brüning voor het Duitsche volk geworden is, dan is dat bewijs in de laatste dagen en weken volkomen geleverd. „Wil mijnheer Brüning nog langer een sacnenvat- tirte van alle nationale krachten van het volk tegenhouden, nu de rijkspresident zelve hem heeft moeten verzoeken zijn even succeslooze als pijnlijke parlementaire po gingen betreffende de verkiezing van een rijkspresident te staken? Was de wenk nog niet rlnidelijk genoog? Of moet. met nog meer nadruk gezegd worden, dat het Duitsche volk den generaakveldmaarschalk von Hinden burg in vrije volksverkiezing in zijn hooge functie aanstelde en geen rijkspresident bij de genade van den heer Brüning wenscht? Wanneer de heer Brüning niet eindelijk be grijpt datgene, waarover in de opvatting van het volk en in die van rijkspresident reeds lang overeenstemming heerscht. dan zal men ook vergeefs van dezen rijkskanselier verwachten, dat hij zich bewust is van de verantwoordelijkheid, die op hem vallen zal, wanneer door rijn nog langer aanblijven het volk vervreemd wordt van rijks-president von Hindenburg. Er bestaat geen twijfel meer, dat zoowel voor een binnenlandsche politiek nationale overeenstemming als voor een volkomen succesvolle politiek naar bui ten Dr. Brüning een niet langer te dulden hinderpaal is. Het Duitéche volk venvacht van den heer Brürjing op den brief van Hitler die niet misverstaan kan worden 6lechts een antwoord: Onmiddellijk aftredenl DE ONZEKERHEID OVER LAUSANNE LONDEN TELEFONEERT. De Engelsche Kabinetszitting, welke voor Dinsdag was vastgesteld, is onverwachts uit gesteld. Mac Donald heeft in plaats daarvan besprekingen gehad met den minister van buitenlandsche zaken en den minister van financiën. De politieke toestand is onduide lijk. Er is druk getelefoneerd tusschen de diplomatieke instanties te Londen, Parijs en Berlijn. In wel-ingelichte kringen gelooft men, dal de mogelijkheid van een uitstel van de her stelconferentie niet uitgesloten is. Voor het eind van de week kan echtei geen beslissing worden genomen. Amerika's standpunt. De laatste demarche van Laval betreffende het moratorium vindt hier in 't geheel geen aanmoediging. Waarschijnlijk zal de regeering der Ver eenigde Staten hem mededeelen, dat een re geling in Europa dient te worden gezocht In regeeringskringen is men niet van plan iedere mogelijkheid tot nieuwe Amerikaan sche concessies af te snijden, doch men be weert, «lat het noodzakelijk is, dat de Euro peanen maatregelen treffen, om het vertrou wen in hen te herstellen, voordat een ver zoek om nieuw uitstel van de betalingen der schulden de minste kans heeft, de sympathie van het congres te ontmoeten. Men herhaalt het Amerikaansche stand punt, dat herstelbetalingen en oorlogsschul den geen verband met elkander houden. Het denkbeeld om een eenheidsfront van debiteuren tegenover de Vereenigde Staten te vormen, wordt beschouwd als onlogisch. Men neemt aan, dat zekere debiteuren op het oogenblik misschien niet ten volle kun nen betalen, doch men verklaart, dat hel dan een kwestie is van individueele toegeef lijkheid, ten aanzien waarvan het onmoge lijk is, tevoren algemeene overeenkomsten te treffen. Duitsche persbeschtrawingen. Algemeen komt in de Duitsphe pers hel ook door officieele kringen ingenomen stand purit naar voren, dat een uitstel voor Duitschland de ergste gevolgen zou hebben De „Voss. Ztg." schrijft o. m.: Op zuiver wetenschappelijke gronden is het noodzak» lijk, «lat de deelnemende staten de bindende verplichting uitspreken, nog in den loop van dit jaar een oplossing van het herstelpro bleem te brengen. Zulk een verplichting kan niet door een „deskundigenconferenlie" op zich genomen worden, dóch vraagt de auto riteit der regeeringen. Het „Berliner Tageblatt" wijst erop, dat de verantwoordelijkheid voor een mogelijke ca tastrofale verscherping van de wereldcrisis op die staten zou rusten, die thans het uil- stel van de conferentie vragen en dat het in het geheel niet uitgesloten is, dat deze staten spoedig zelf den wensch zullen koesteren, een beslissing reeds voor het einde van di* eerste halfjaar tot stand te brengen, teneinde een snelle verergering van den economi- sehen wereldtocstand en van hun eigen eco nomische positie te stuiten. Zeer scherp stelt zich de „Börsen Zeitung" tegenover het Fransche streven. Het blad schrijft: „Nooit zal men in Duitschland ook maar één oogenblik met gedachten spelen, zooals zij in het Havas-comrrjuniqué over het uitstel-plan tot uiting komën. Wij den ken er niet aan, ons te Lausanne met de „belofte" tevreden te stellen, dat het mo ratorium verlengd zal worden als Amerika inzake zijn oorlogsschulden eenzelfde tege moetkoming betoont. Het Young-plan. de eenige basis, waarop Duitschland bereid kan zijn, de ondoorvoerbaarheid en effectieve nietigheid van het geheele herstel probleem ook internationaal te doen erkennen, is dood De „Lokal Anzelger" is van meening, dat een verlenging van het moratorium nie*s anders beteekenen zou, dan een nieuwe eï- kenning van het Youngplan-regiem. FRANKRIJK'S RECHT OP HERSTEL IS ONAANTASTBAAR Onveranderlijke basis der „ontwapeningspolitiek" De zrittiiig van de kamer werd Dinsdag middag geopend met een reriie van den voorzitter, den heer Bouisson. Hij merkte op. dal. de kamer wederom beslissingen op het gebied. der buitenLandeche poldiiek zal moeten treffen. Hij, aJs president der kamer, geloofldle niet de hem door zijn ambt. opgelegde reserve te buiten te gaan, als hij verklaarde, dat Frankrijk niets van zijn aanspraken als credd eurstaat kan laten vallen, zonder de garantie van een even groote verminde ring van zijn eigen schulden. Voorts wijiiid-e hij enke'e phrasen aan den vredelimenden wil waarvan Frankrijk al tijd blijk heeft gegeven. De regeeringsverklaring. In de Kamer werd door minister-presi dent Laval eo in den senaat door den mi- nis'er van Justitie, Bérard, de regeerings verklaring voorgelezen. Ook dleze houd' zidh bijna uitsluitend met de buitenlandsche polit'ek «bezig. Zij wijst op de noodzakelijkheid van een drachtige samenwerking, want de regeu ring staat voor groó'e bui'enlandsch-«poli 'iVl'ne vraags'aikken. Zij zal zich moeten be zighouden met problemen, waaromtrent in temalionale besprekingen noodig zijn, n.l de herstelbetalingen en vermindering der bewapening. De herstelkwestie. De crisis waarvan Frankrijk als gevolg van de wederkecn-ige economische afhanke lijkheid der verschHende staten, ook de ge vo'rm ondervindt, heeft niet alleen de open bare meening der vo'P<en in verwarring ge bracht, dooh ook talrijke systemen wakker gerrenen. die eerder op doctrinaire ver beeldingskracht., dan op de realiieit dei feiten, gebaseerd zijn. De wereld verlangt sterk naar formules die haar genezring kunnen brengen. Zij aan vaard't echJw met te groote bereidwillig beid die theorieën, die een algemeen ge neesmiddel zouden brengen. De gedachte van het annuleeren der hers1 eUbetalingen en oorlogsschulden is een gevolg van de zen geestestoestand. Wij kunnen echter ook in de toekomst geen oplossingen aanvaarden, die, zonderde crisis te bezweren. Frankrijk zouden tref fen in zijn wezenlijke belangen en zijn in vrijwillig gesloten verdragen vervat'e rech- Wij «rullen het recht od herstelbetalingen niet laten vervallen. Men eischt van ons een verlaging der schulden ten guns'e van onze schuldenaars. Wij hebben echter een dubbelen plicht, n.l. tegenover de genera ties, die den oorlog hebben medegemaakt, een plicht der rechtschgipenhend, die daar in bestaat, dat wij niets van ons tegoed zullen opofferen, zonder een dienovereen komstiige vermindering onzer eigen schul den en tegenover de komende generaties hebben wij den plicht der voorzichtigheid, n.l. alle overeenkom=ten afhankelijk te maken van een rechtvaardige...vereffening van de productie- en bestaansvoorwaarden.. Dit evenwicht zou echter verstoord zijn. als na de overwonnen crisis, de wanver houding tusschen de financieele en belas- tinglas'en, die de volken in hun activiteit belemmeren, Frankrijk on de wereldmarkt in een ongunstigen topstand zou brengen. De regeerinig zal bij de aanstaande be sprekingen en onderhandelingen, zich s'eeds vasthouden aan de grond-principes, die door het Fransche parlement steeds zijn goedgekeurd. In de regeeringsverik'aring worden ver- dier de pconomfeche positie van Frankrijk, de werkloosheid en de begrootingskwes- ties behandeld. De positie van Frankrijk Is nieit zoo be voorrecht als men het in het buitenland gr°g laa* uitkomen. De regeering heeft maatregelen moeten treffen en val dit hliiven doen ten gunste eener nationale bezuiniging. De ontwapening. Vervolgens behandelt de regeeringsver klaring het vraagstuk der on'wapening. De conferentie tot beperking der bcwa- oening zal op 2 Februari bijeenkomen. Het Fransche standpunt ten aanzien hiervan is vn-strrnWrri jn memorandum van 15 Juli 1931. Deze, in het volkenbondpact vas' gelegde noliti°k is sedert twaalf jaar ook die van den Volkenbond. Ons land heeft steeds weer de economi sche, poliMeke en humane beteekenis van dce politiek te aanschouwen gekregen. De regeeringsverklaring verklaart verder, dait he' protocol van 1924. hoewel nog, niet geratificeerd, het meest juist de Fransche onvat'ing weergeeft, terwijl deze bovendien bli'kt uit de houding van Locarno, het Ke.1- logg-nao* en de overeenkomsten tot het bui ten de wet verklaren van den oorlog, alle maatregelen, waarmede de naam van Briand verbonden blijft. Deze vormen de onveranderlijke basis dpi* Fransche politiek. Aan deze politiek heb ben a'le partijen deelgenomen en alle Franschen zullen haar handhaven. Alle verklaren bovendien, dat zij van de conferentie slechts een slagen binnen ze kere grenzen venvachten n.l. met ins'antl houding der verriiragen, der scheidsrechter lijke uitspraken, het defmieeren van den aanvaller en de wederkeerige hulp. Het zou verkeerd zijn, te rekenen op de zrrikftend of de goedmoedigheid van Frank rijk en daarmede op het nriiVgeven van de princrpiee'e rechten van bet land. De «wensch van Frankrijk, den vrede te organiseeren, sluit beide uit. De debatten. De openingsrede van den Kamervoorzit ter. evenals de door den heer Laval afge legde programmatische verklaring vonden bij de passages, welke den nadruk leggen op Frankrijke; aanspraken op herstel betalin gen en veiligheid, bijna algemeene instem- Toen, in verband met de vermelding der bemoeiingen om die veiligheid te verkrij gen, de naam van Briand werd genoem<i, barst e de Kamer los in geweldige bijvals betuigingen. Als eerste interpellant verklaarde die af gevaairdigde Ledoux (radicaal), «lat hij het nieuwe kabinet zijn vertrouwen niet kon schenken. De vclgende in'erpell'nt, de socialistische afgevaardigde Frossard, zerde, dat men in Frankriik schijnbaar die illusie koestert, dat Frankrijk verschoond zal blijven van de economische wereldcrisis. Op het oogenblil kan men zulk een meening niet meer hanr" Spreker verklaarde, dat de dood van Mn ginot in geen geval de demissie van het ge- DE UITVAART VAN KONINGIN SOPHIA «rrw? Naar vorstelijken trant stond het lijk van Koningin Sophia, koningin-weduwe van Grie kenland, opgebaard in het slot Friedrichshof. En velen brachten de Vorstin een laatsten heele Kabdnet tengevolge had moeten heb ben. Het schijnt echter, dat Laval er slechts op bedacht is geweest, zonder Briand terug te keeren. Onder geweldigen bijval van twee-derde der Kamer sprak hij zijn erkenning uit voor het werk van Briand. De conservatieve afgevaardigde Louis Ma rin interrumpeerde: „Vandaag verdwijnt de persoon van Briand; morgen zal zijn poli triek vendiwijnen". Frossard vervolgde zijn rede: De meer derheid toont thans haar «ware gedaan e De, vredespolitiek is echter mei een rear lionnaire meerderheid onmogelijk. Minister president Laval moe: verklaren, of hij wer kelijk Briands werk vernietigen wi«l. Vervolgens interpelleerde de leider der socialisten, Léon Blum, de regeering over de aanstaande conferenties. Men moet, aldus spreker, de verklaringen van rijkskanselier Dr. Brvning niet door den bril der perscommentaren beschouwen, doch «zich afvragen, of zij nie.! gelijktijdig afgegeven zijn aan den Franschen en En- gelschen gezant. De rijkskanselier heeft, uit het tijdelijke onvermogen van Duitschland tot betalen, 'ot een definitief onvermogen geconclu deerd. Voor hean en voor Duitschland is 't vraagstuk der schadevergoeding daarmede EEN ONGELUKKIGE VORSTIN Op de herhaalde protesten van «dg recht- sche en van de middenpartijen stelde Léon Blum de vraag of de verschillende regee ringen van Frankrijk wel alles hebben ge daan om de republikeinen en democraten in Dui'schland te steunen. Inidien Frankrijk zich aan zijn recht vast klemt, begunstigt het de propaganda van Hitier. De kwestie, of Duitschland de kos«*en van het herstel reeds heeft betaald, kan aan een internationaal scheidsgerecht worden voor gelegd. De aansprak em van Frankrijk als schuld: either zijn gerechtvaardigd, doch Duitsch- lmi;T kan wegens zijn tegenwoordigen toe stand niet betalen. Wil de reigieering tot de politiek van dwang of onderpanden terugkeeren? Blum wenscht niet, dat het Younigplan eenzijdig zal worden verscheurd, doch hij wenscht evenmrim, dat het met geweld wondt opgedwongen. Ook Blum verklaarde zich voor de Fran sche stelling, dat aan de Vereen. Staten geen cen'ime meer moet worden betaald dan Frankrijk van Duitschland ontvangt Met betrekking tot het ontwapenings waagstuk verklaarde B'«um. dat indien de Fransche regeering vas/hotidt aan baar s'andmint, zooals dat in bet memorandum ontwikkeld is. het de moeite niet waard zal zijn de conferentie bijeen te laten komen Frankrijk zal dan nie' slechts in politiek opzicht, doch ook intellectueel geïsoleerd Tenslotte richtte Léon Blum tot die regee- ring de vraag, of zij de politiek van Briand, wil voortzetten. Lawaai Vegen Blum en Marin. De rede van Blum werd herhaaldelijk on- derhroken door levendige protesten van rechts. Toen Louis Marin het woord wilde voe ren, begonnen de socialisten lawaai te ma ken, zooda«t hij zich niet verstaanbaar kon maken. Op wensch van de regeering wer den daarop de beraadslagingen tot Donder- De indruk van Lavals verklaring. In politieke kringen te Parijs werd de reriie van Laval druk besproken. Algemeen was de indruk, dat Laval zich in een zeer krassen vorm heeft geuit, zoodat men zich in Duitschland geen illusies behoeft te ma- Klaaihlijikelijk heeft Laval zich door de zen vorm 'egenover de Kamer willen bin den en rich daardoor tevens den noodigen steun van de Kamer voor de aanstaande onderhandelingen willen verzekeren. De pers keurt Lavals regeeringsverkla ring over het algemeen goed. De linksche „Soix" kan in de regeerings verklaring geen practische stellingname vinden. Weloverwogen woorden, aldus ge noemd blad, en klinkende phrasen, doch di* is niet voldoeni-'e tot oplossing van de tegen woordige moeilijkheden. GENERAAL DAWES. Leider van het nieuwe credlet lichaam. Dawes, de Amerikaansche ambassadeur te Londen, heeft gister verklaard, dat zijn on langs aangekondigd ontslag als ambassa deur reeds nu in werking treed. Hij zal zich ook niet als hoofd van de Amerikaansche delegatie naar de ontwapeningsconferentie te Genève begeven (Gibson en Stimson zul len de delegatie aanvoeren), maar bij word/ leiider van de zoo juist ingestelde Recon struction Finance Corporation, het door pre sident Hoover voorgestelde en door het Con gres goedgekeurde groot credietlichaam, waardoor men de in moeiijkheden verkee- rende credietinstellingen hoopt te helpen. NIEUWE GOUD ONTTREKKINGEN VAN FRANKRIJK AAN AMERIKA. NEW.YORK, 20 Jan. ITel opnieuw onttrek ken \an goud door «de bank van Frankrijk aan haar New-Yorksche goud-deposito's heeft in financieele kringen te New-York z'op £rcl 0i>id Het gaat om een nieuw bedrag van l^o.OOO.OOO dollar. De ver schopug zal ge'-.cl.jpden in tien zendingen van 11, 12 en 14 millioen dclLr. (Van onzen Duitschen correspondent) Het bericht, dat de voormalige koningin van Griekenland aan de gevolgen eener maagoperatie te Frankfort a. d. Main in de kliniek van prof. von Noorden overleden is, beteekent het tragisch einde van een tra gisch leven. Net als haar keizerlijke broeder moest ook deze vrouw haar laatste levens jaren in ballingschap slijten. Tweemaal werd zij met haar echtgenoot, koning Kon- stantijn, van den troon in Athene verdre ven en bitter moest zij «de wankelbaarheid van de volksgunst ervaren. Sophie, prinses van Pruisen, vormde door haar huwelijk met Konstantijn een enge relatie tusschen de vorstenhuizen Hohenzollern en Holstein Sonderburg-Gli>cksburg. Zij was een dochter van den tateren keizer Frederik III en diens gemalin Victoria. Haar oudste zust«'.r, herto gin Charlotte von Sachsen-Meiningen stierf reeds 1919. Haar tweede zuster, prinses Vic toria, vestigde de publieke aandacht op zich door haar huwelijk met den Russischen avonturier Zoubkoff en haar tragisoh einde als onbemiddelde vrouw in Godesiberg ligt nog in onze herinnering. Na het overlijden van koningin Sophie leeft van 's keizers zus ter thans nog prinses Margaretha, die ge huwd is met prins Friedrich Karl von Hes sen en slot Friedrichshof in «den Taunus be woont. Prinses Sophie van Pruisen werd 14 Juni 1870 geboren en trad October 1889 in 't hu welijk met den toenmaligen kroonprins Kon stantijn van Griekenland. In tegenwoordig heid van keizer Wolhelm II vond het huwe lijk, in Athene plaats, Twee jaar later ging 's keizers zuster over tot het Grieksch-Ortho dóxe geloof, De keizer was het met deze handelwijze niet eens en verbood in zijn keizerlijiken toom zijn zuster het betreden van den Pruisischen bodem, 's Keizers ont stemming maakte zich ook op politiek ge bied merkbaar: Fë?rst Bülow vertelt in zijn mémoires, hoe Wilhelm II aan den jultan van Turkije een hartelijk telegram zond, nadat deze 1897 in den oorlog tusschen Griekenland en Turkije de overwinning be haald had. In Griekenland wekte dit tele gram een storm van verontwaardiging en Konstantijn heeft zijn zwager deze daad zwaar aangerekend. Konstantijn publiceer de 1899 een uitvoerig rapport, om zich aan de hand van historische documenten te rechtvaardigen. Van het begin der regeeriag beteekende het leven in Griekenland v<x>r Koningin Sophie een lijdensweg. Dat werd men weer bijzonder duidelijk gewaar, toen Konstan tijn bij het uitbreken van den wereldoorlog op aandringen der Entente ten gunste van zijn oudsten zoon, prins Alexander, afstand moest doen van den troon. Konstantijn en Sophie verlieten Griekenland en begaven zich naar Zwitserland. Daar stierf koning Alexander December 1920. Het Grieksche volk riep zijn vroegeren koning terug naar Athene en 19 December 1920 nam koning Konstantijn opnieuw de regeering ter hand. Maar ook zijn tweede bewind was niet van langen d«uur. Een veldtocht tegen de Tur ken. waarbij de Helleensche troepen op nieuw verslagen werden, liep ongelukkig af. De overwinning van Kemal Pasja noop te hem, voorgoed afstand te doen van den Griekschen troon. September 1922 keerde het koninklijke echtpaar Griekenland voor goed den rug toe. Konstantijn en Sophie begaven zich naar het Italiaansche eiland Sicilië, waar de koning Januari 1923 in Palermo overleed. Van toen af leefde zijn weduwe teruggetrokken in de buurl van Florence. Haar tweede zoon. die als koning George II den troon besteeg, had niel veel meer geluk dan ziin vader. Reeds 1924 brak in Griekenland de revolutie uit en werd de Helleensche republiek onder Veni- zelos uitgeroepen. Als vorstin en als moeder heeft Sophie weinig vreugde beleefd. Haar oudste dochter prinses Helcne, was gehuwd met den kroon prins Carol van Roemenië, die zelf buitens lands moest leven, totdat hij vrij onver wacht tot koning geproclameerd werd Ook dit huweliik was verre van gelukkig en koningin Hèlene leeft in scheiding in F.nge- land. Slechts eenmaal per jaar mag zij haar zoon, den kroonprins van Roemenië bezoe ken. Uit het huweliik van de thans over leden koningin Sophie zijn nog drie andere kinderen voortgekomen, prins Paul en dc prinsessen Irene en Katharina van Grieken- Weerbericht- DE MANDSJORRIJSCHE REPUBLIEK „GEEN LEGER NOODIG." Het Janansche dagblad Tokio Asabi Sjim hoen verklaart, dat de nieuwe Mandsioprij sche republiek op den steun van Japan kan rekenen. De Janansche regeerong is bereid polit'ptroenen ter besebikk'ng van den nieu wen Mandsioerijschen staat te stellen, ten einde dezen te helpen, ziin steatsannaraal op te houwen. De nieuwe Mandsioe- •ijsche republiek heeft geen le ter noodig omdat de Janansche •prerine let ieuw Mandsjne- •iische rijk z. 1 steunen. Fr zullen •poonvr- n moeten worden aangelegd om iet e-' - v va- den Chineeschen Ooster- 'poorweg onnoodig te ken. t dunne püïtje geeft d« Hoogste stand te Weenen 782.1. Laagste stand te Jan Mayen 744.4. Stand vanmorgen halftwaalf 775.7. WEERVERW ACHTING. (Medeged. duur i K«in Nni MeieoroIogiscÜ Instituut tp De Rilri Meest zwakke wind uit Z. richtingen, neve lig tot half bewolkt, weinig of geen neer slag, lichte vurst des nacJits, overdag zelfde temperatuur. BUITENLANDSCH WEERBERICHT (Medegedeeld door hei Kon Ned. Met. Instituut te De Rilt) De hooge drukking handhaafde zich in Oost-Duitsohland en Polen en de Oostelijke winden braohten in W. en Z. Duitschland en ons land opklaring. De lucht is echter op meer dan 2 K.M. h<Jogte nog vrij warm en vochtig in de onderste lagen, zood«at nergens meer dan enkele graden vorst voorkwam en voorloopig slechts tichte vorst :n den nacht te wachten is. Een nieuwe daling bij IJsland doet aanhouden /am het zachte weer op de Briteohe Eilanden en in Scandinavië ver wachten met tijdelijk eenige opklaring in Scandinavië. In 4 -ko viel in twee dagen 80 m.M. neerslag, a rootendeels sneeuw. Op de Britsche Eilanden viel matige regen. TEMPERATUUR. Stand vanmorgen halftwaalf 4.4 C. 21 JANUARI Zonsopgang 8.00 u.; Zonsondergang 4.23 u. Maansopgang 1.29 u.; Maansondergang 7.03 o. VOERTUIGEN MO^"EN HUN LICHTEN OP hJFBEN Van 's avonds 4.53 u. tot 's morgens 7.29 u. WATERSTANDEN RIVIEREN Heden Vorg Waldfhnt2,2.' 9,2 Base, (>,*215 0.J4 Hunmgen ".81 Rheinweller -1.41 -1,47 Kehi 2,3 2,12 Mnsaa 18 4, 6 Wiedefhelm 1,5 1,51 Mannheim 3,-2 3,3 Lohr *.,35 2,43 Mainz 1, 9 1,39 Blngen 2,2» 2,38 Heden Vorig Canp 2,5 2,'19 Eidh 1,32 1,35 Coblenz 2,1*4 3; 0 Trier i,4u 1.49 Keulen 3,0 i 3,21 Ruhrort 1,97 2, 0 Wesr, 2,15 2,30 Emmerik 3 3d 3,19 Dn -«se dorf 2,56 2,77 M.iastr cht 2,1*4 2,10 Venlo )2,75 1 ,47 HOOGWATER NED ZEEHAVENS Delfzijl 9.24 22,1,0 Terschelling 6 4J 19,17 Har, ingen 7.24 19 «8 He der ie 2.-8 5,iu Idem 2e 14 55 17.47 lJinuiden ).i7 13,34 H v. Ho land 0.3» 13.36 Scheveningen u.4j 12.6J Rotterdam 2.z4 1442 Z,erikzee Wemeidingt 1,11 13,33 1I.5U 12,18 i'- Officieel wordt te Tokio medegedeeld, dat 't kabinet Maandag het ministerie van Oorlog 16 millioen, het ministerie van Buitenland sche Zaken 3 millioen en het ministerie van Marine 2 millioen Yen heeft toegestaan voor den veldtocht in Mandsjoerije. De verdere besluiten betreffende de financiering van het optreden in Mandsjoerije zullen in April worden aangenomen. Generaal Blucher brengt te Mo*> kou rapport nit. Naar uit Moskou wordt gemeld, werd -/p de partijconferentie van het Roode Leger in het Verre Oosten een groep gedelegeer den o.m. generaal Blucher. de leider van het Roode Leger in het Verre Oosten gekozen. Generaal Blucher en de andere gedelegeer den zullen onverwijld uit Tschita naar M-a- kou vertrekken om deel te nemen aan db partijconferentie. Tijdens zijn aanwezigheid te Moskou zal Blucher Stalin en den Volkscommissaris van Oorlog Worosjilw rapport uitbrengen, over den toestand in het Verre Oosten. De Chineesche regeering heeft te Peking, Tientsin en Sjanghai alle studentendemon straties verboden. De Chineesche regeering verklaart dat zij, indien de Chineesche stu denten de politieke manifestaties niet sta ken, gedwongen zal zijn de hoogescholen voor onbepaalden tijd te sluiten. HET CALMETTE PROCES. Gevangenisstraffen geelscht te gen de drie medicL Aan het einde van zijn requisitoir eischte de Oberstaatanwalt Dr. Lienau tegen Prof. Dr. Deycke en tegen den geneesheer Dr. Alt- stedt wryns dood door schuld en het veroor- oorzaken van lichamelijk letsel bij de be handeling hunner patiënten met het cala- mette-praeperaat elk 3 jaar gevangenisstraf. Tegen Prof. Klotz werd wegens het zelfde vergrijp 1 jaar gevangenisstraf geëischt, ter wijl de verpleegster A. Scheutze werd vrij- DE ONLUSTEN IN SPANJE. De Spaansche regeering heeft buitenge woon strenge maatregelen ter handhaving van de orde aangekondigd. Te Bilbao zijn tot dusverre ruim 70 personen gearresteerd. Onder de gearresteerden bevinden zich ook aanzienlijke burgers, die politiek rechts staan. De.rechtsche pers concludeert hieruit, dat de toegepaste maatregelen eenzijdig te gen rechts worden gericht. Te Pamplona is het heden tusschen socia listen en communisten tot bloedige botsin gen gekomen in den loop waarvan 35 per sonen werden ge' oud.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 2