lliruuie $Viterijf (tourant
Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
'.rs?' ^straffer
ABONNEMENT!
Per kwartaal 3.25
(Beschikklngskosten f 0 15.)
Per week 0 25
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche tending B---
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbae*
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 5f ;936
NO. 3556 WOENSDAG 13 JANUARI 1932
i t i n?
0-22 Vf
ADVuRTENTIEN
Van 1 tot 5 regels
Elke reset meer
Ir.gez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
TERUGBLIK
HET BUITENLAND IN 1931
V.
Als wij En geland'8 geschiedenis in
1931 aan ons oog laten voorbijtrekken
dan kunnen wij deze nauwelijks anders
zien dan met de elkander verdringende
gebeurtenissen van Augustus, Septem
ber en October. Dat was een periode
zonder weerga.
Met een Labourregeering, die door de
ongunstige tijden in vrijwel al haar
voornemens gefaald had, was Engeland
het jaar zonder verwachting ingegaan.
De eensgezindheid en de moed ontbra
ken in het regeeringskamp om het roer
met forschen zwaai om te gooien.
Wel sprak reeds in Februari de kan
selier van de schatkist Snowden som
bere woorden over den financieelen toe
stand van het rijk. Maar voorloopig
bleef het bij afwachten van de gebeurte
nissen.
En ondertusschen nam de werkloos
heid hand over hand toe. Geen enkel
middel baatte om den Engelschen han
del te herstellen in een wereld, die vrij
wel geheel onder dezelfde verlammende
omstandigheden zuchtte.
Dan komt in Juli de crisis in Cen
traal Europa, die het Hoover-morato-
rium noodzakelijk maakt, maar ook de
Engelsche financieele wereld dra voor
het feit stelt, dat de volledige ineenstor
ting aanstaande is.
Mac Donald en de andere ministers
en de groote partijleiders genieten rus
tig hun vacantie als hun het alarm uit
den bankiershoek bereikt.
En nu toont de leider van het Labour-
kabinet zijn groote kwaliteiten als
mensch en als vaderlander en als staats
man. Zijn land is in gevaar en nu hü
dat weet, vallen voor hem de politieke
scheidsmuren weg.
Hij roept de leiders der oppositie bij
een. Met zijn trouwen en wilskraóhti-
gen vriend Snowden wijst hij het volk
op den grooten ernst van den toestand.
Hij trotseert in de Kabinetsvergadering
de luchthartige principiënreiterei van
zijn partijgenooten, die waarlijk nog
aan een bankiersrelletje, gericht tegen
de dure sociale wetgeving, gelooven. Eu
als het niet buigen wil, laat Mac Donald
het barsten. Dan stelt hij zich mè*
Snowden en mèt Thomas vóór het va-1
derland in de bres om dat te verdedigen
tegen zijn vrienden, tegen de partij die
hij oprichtte en groot maakte en hij
vormt zijn nationaal kabinet tesamen
met Conservatieven en Liberalen.
Van de noodige volmachten van het
parlement voorzien grijpt het nieuwe
kabinet onmiddellijk in en keert de drei
gende debacle nog juist bij tijds door
bezuinigingen in grooten stijl.
Straks baten ook deze bezuinigingen
niet meer om het financieel vertrouwen
in Engeland op peil te houden. En als
de manschappen van de Britsche vloot
ongehoorde gebeurtenis in Albion's
historie gaan muiten, in verband met
de verlaging van hun gage, is het goud
niet meer in het klassieke land van de
goudreserves te houden. Vrees van dc
buitenwereld en ook wel van de eigen
inwoners doet het betaalmiddel-bij-uit
nemendheid wegstroomen.
En dan wordt het volgende kloeke be
sluit genomen. De gouden standaard
wordt opgeheven. Het faillissement van
Engeland wordt als het ware erkend.
Het Pond Sterling wordt aan de gunst
en ongunst van de koersstemminger.
overgegeven. Zoo wordt de toestand
voor het oogenblik gered.
Het onwaarschijnlijke, dat het finan
cieel onaantastbaar schijnend Engeland
in 1931 in dezen toestand zou komen te
verkeeren is een feit geworden.
En ook een feit werd, dat in 1931 het
klassieke land van den vrijhandel, met
instemming zelfs van velen der libera
len, de eerste maar besliste stappen
zette op den weg naar de bescherming.
Doch dat kon eerst gebeuren nadat de
breuk tusschen Mac Donald, Snowden
en Thomas met hun partij volkomen ge
worden was en zij als verraders waren
buitengesloten; nadat het Engelsche
parlement was ontbonden en het Engel
sche volk met een ongelooflijk groote
meerderheid had gekozen voor de man
nen, die niet verbergden, dat zij in de
gegeven omstandigheden in een tarie
venpolitiek het voorloopig redmiddel
zagen: de Conservatieven.
Dat de parlementsverkiezing van Oc-
IV stond in ons blad van 12 Januari.
tober een waarlijk nationale uitspraak,
een waarlijk nationaal gericht was,
bleek ook uit de herkiezing van die La-
bourleiders, die niet geaarzeld hadden
op de brug te blijven toen het schip door
den vernielenden orkaan werd aange
grepen en uit de diepe nederlaag van
degenen, die het éclatante bewijs had
den geleverd, dat zij in dezen beslissen-
den tijd den moed en het inzicht misten
om aan het roer te staan.
Een groote tijd brengt, zooals de his
torie leert, in den regel ook groote man
nen voort.
Wij mogen bij den overgang van het
crisisjaar 1931 naar het jaar der beslis
sing, zooals we 1932 wellicht mogen
noemen, constateeren, dat in de beidu
groote landen waarin het Noordelijk ras
overwegend is, mannen van kloeke gees
telijke statuur aan het hoofd staan.
Men moet dat niet onderschatten,
want het zijn door heel de geschiedenis
heen de democratie heeft daar niets
aan veranderd de groote leiders ge
weest, die door denkkracht en daad
kracht de massa den weg hebben ge
wezen.
In Duitschland Brüning, in Engeland
Mac Donald en deze beide leiders meer
en meer het oog richtend op hetzelfde
groote doel dat is het beeld dat wy
steeds duidelijker zich zien ontwikkelen
in dezen tijd, nu het langzamerhand
gaat om een niet geringer vraag dan
deze of onze wereld met zijn hoogge
roemde beschaving vooreerst nog be
woonbaar zal blijven of dat wy met al
les wat wij aan cultuurgoederen bezit
ten naar den chaos zullen terugzinken
OFFICIEELE BERICHTEN
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit is de officier van adminis
tratie der le klasse bij de zeemacht mr. G.
H. van Driel, in verband met diens uit
zending naar Nederlandsch-lndië, ontheven
van de opdracht der werkzaamheden van
fiscaal bij den krijgsraad i. de directie der
marine Willemsoord en zijn, met ingang
van dcnzelfden datum, bedoelde werkzaam
heden opgedragen aan den hoofdofficier van
administratie der 2e klasse bij de zeemacht
mr. D. Tollenaar, benoemd leeraar aan
het Kon. Instituut voor de Marine.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is de gouden eere-medaille.
verbonden aan de Orde van Oranjc-Nassau,
toegekend aan A. VVayboer, hoofdopzich
ter bij de gemeentetram, te Amsterdam.
DE WEG ROTTERDAM—HEENVLIET
Onteigeningen.
Bij Kon. besl. is bepaald, dat in de ge
meenten Rhoon, Poortugaal en Hoogvliet
voor den aanleg van een weg van Rotter
dam naar Hoogvliet ten algemeenen nutte
en ten name van de provincie Zuid-Holland,
zullen worden onteigend de perceelen, aan
geduid in de grondteekeningen, welke inge
volge artikel 12 der onteigeningswet op de
secretarieën van genoemde gemeenten ter
inzage van een ieder hebben gelegen.
TEGEN HEERENVEEN-EEN
De commissie van ingezetenen uit de ge
meente Haskerland aangaande het grens
wijzigingsplan „Heerenveen-één" heeft gis
teren besloten, aan Ged. Staten van Fries
land mede te deelen, dat zij zich niet met
dit plan kan vereenigen, deels uit overwe
ging. dat er leden zijn, die niet overtuigd
zijn van de noodzakelijkheid of wensche
lijkheid van de grenswijziging, deels omdFit
er leden zijn, die bevreesd zijn voor de fi
nancieele gevolgen van de voorgeste'/de
vereeniging van gemeenten en wijziging
van grenzen van Haskerland.
provinciale staten van
zuid-holland
HET AMBTENARENREGLEMENT
DE POSITIE DER CEHUWDE
AMBTE 'ARES.
Gistermorgen zijn de Provinciale Staten van
Zuid-Holland In vergadering bijeengekomen ter
Dortzettlng van de behandeling van het pro-
inclaal ambtenaren-reglement.
Aan de orde was art. 52. in het algemeen
jpalende, dat Indien en voor zoover de kosten
in geneeskundige hulp. verpleging en genees-
lddelen, die de ambtenaar binnen een jaar
oor zich en degenen, wier kostwinner hij ia,
r Is.
.nders
ledrag i
drievierden woi l,_.
De heer VAN DER MEULKN (lib.) verdedigde
n amendement, .krachtens hetwelk dit artikel
welke tien ja;
(a.r.). Ud van Gedep.
zijn ge?
leilijkheden.^wejke !n
financieele gevolgen
dachte, dat ziekte met
haar intrede kon doen.
De heer VAN DER MEULEN (11b.) repliceerde.
Daar de r
dat Gedeput'
ook de than;
HEUKEoS
(lib), zijn
werd goedgekeurd.
irtike
VAN SLEEN (s.d.),
tl0De'heeren SCHOUTEN '(a.r.) en HKU
(a.r.). lid van Gedep. Staten, ec.iter beto.
dat men niet moet beknibbelen op het v
van Gedeputeerden, dat royaal genoeg is.
De heer VAN SLEEN (s.d.) handhaafd
amendement.
De heer SCHOUTEN (a-r.) wees^ er oj
HET NIEUW ..BRONOVO"
Het nieuwe j Ziekenhuis „Bronovo" te Den Haag, dat 4 Februari a.s. door Prinses Juliana
zal worden geopend.
GEMENGD NIEUWS
De heer HEUKELS (a.r.) 2
het georganiseerd
De Staten
aan de orde.
beperking PP
cantle: het bulten aanmerking iaten van
diensttijd van ten hoogste vi» ]T jaren
prlodleke loonsverhooging en loonsvermi
in hoogste het bedrag van de l
laatst toegekende periodieke
Isatie zich tet
artikel beeft verzet.
BIJ de replieken word' q,j, door den heer
VAN SLEEN (s.d.) opw _.merkt, dat men geen
beroep mag doen op he* georganiseerd overleg,
omdat de Prov. Staten Iet van dat overleg In
kennis zijn gesteld. 15
De heer SCHAPER lid van Ged. Staten,
zeide, da. de kleiner jrende wijzei waarop één
zijner politieke vriep den over het georganiseerd
overleg had gesprok .en_ hPm aanleidmg gaf. tot
korte verklaring. Het
georganis
Staten is
Borghols,
bljwor
ergel/j^ei? aan afd.
toer
mei sc'vescu waartoe in de gelegenheid zoi
stellen. Spr. 1s toen b|j het &eheele georgan!
geweest en het is openlijk ei
De vakvereeniging van spr.\
irtlkel heb), èn "gemaakt. zóodat
mag aanne men. dat zij zich aan plichtverzuim
hebber. se) )Uldig gemaakt zij het ermede eens
stemman.6 Spr' ZOU °olt voor he,t artikel
De hee t VAN SLEEN (s.d.) zeide. dat. als Iets
hem ver wonderde, het dc rede van zijn vriend
jr Schaper was. (Beweging). Spr. had
niet kl Éineerend gesproken over het eeoreant.
seerd r yverleg.
Staten er ni|',
geste ja.
Staten verwierpen het amendemei
Vlss tr met 63 tegen 2 stemmen.
z li verwierpen met 48 tegen 18 stemmei
arr Andement-Van sieen.
De artikelen tot en met 82 warden
fS esteld
Art. 83 werd na verwerping van een a
dement van den heer Gardenier (e.d.) evei
i vastgesteld.
Hierna worden de artikelen tot en mi
vastgesteld.
Bij
IS
ideJtng
mtslaan van de huwende ambtenares. Spreek
ster wijst op de positie van de vrouw, welke
slch.in den loop der tijden geheel gewijzigd
DE POSITIE VAN HEEF:LEN
Nederlandschc kolen gebruik/ »n-
De Burgemeester van Heerlen, de heer
M. F. G. M. van Grunsven, heeft, medega-
deeld, dat de financieele toestaru j van zija
gemeente gezond is te noemen. Zulks ka
o.m. blijken uit de omstandigh eid, dat de
gewone dienst der laatste jarer^ regelma-
.ig een batig .saldo heeft opgeleverd. Deze
batige sloten zijn gebezigid vochet vormen
van een reservefonds, dat th ans ruim vijf
honderdduizend gulden groc/t is.
De werkloosheid is than g iets groo'èr
•dan in vorige jaren het gr j val was. Zij be
perkt zich in hoofdzaak t<?;t de arbeiders in
de bouwvakken en de b/etonwerkers, zoo
dat zij meer als seizoen/^werkloosheid kan
worden aangemerkt. Hfjt aantal steun'rek
kende werkloozen beloopt thans nog geen
honderd. In de mijnindustrie hebben tot
dusver nog geen on/^slagen plaats gevon
den.
De bevolkingstoe name der gemeente is
nog s'eeds meer i'ian normaal. In verband
daarmede zijn nc,g vele groote werken in
uitvoering of in voorbereiding, zooals wo-
ninghouw. scb olenbouw. wegen-aanleg,
enz. Bij deze werken worden zooveel zulks
mogelijk is. werkloozen te werk gesteld.
Ten aanzien van do mijnindustrie in het
bijeonder zij or/gemerkt, dat o.a. de contiu-
genteerings-po) itiek van verschillende
vreemde lana/jn reeds tot ernstige moeilijk
heden bij den afzet van de Nederlandsc'ie
steenkolen h'eeft geleid. Indien het Neder-
landsche vo'ik ech'er aan onze nationale
producten My gelijke kwaliteit en pr"s,
de voorkeVi.r geeft boven buitenlandse!) -
zuPen ook 'eoor onze nvjn:ndustrie vele moei
lijkheden kunnen worden weggenomen en ben
ik voor de. toekomst van Heorien riet bezorgd.
ieft. De gewijzigde oositie
lijk niet plof
zullen na na
i behvaden. Gedep. Staten schijnen
wezlg voor de stelling.""dat beroepsarbeid "nu
de gehuwde vrouw 'eldt »ot gezinsbeperking.
Zoodra er één of meer Kinderen komen, verlaat
de vrouw meestal den beroepsarbeid Vandaar
dat de vrouwen, die overblijven, geen kinderen
hebben. Dit mag men dus niet als een bewijs
Mevr. WENNTGER (Lib.) sluit aich gehee! aan
bij mevr. De Vries—Bruins.
Mej. MEIJER (rk.) bestrijdt den arbeid bul-
gehuwde vrouw Zij houdt vast
Deirei'fende prog
ziet hierin een
dat hel
la. Individueele rechten moeten hle
worden gfelegd ten bate der geme
hooge zlektecljfei
INWISSELING VAN OUDE
GULDENS
De Minister van Financiën brengt ter al-
gemeene kennis, dat de inwisseing der bui
ten omlooop gestelde guldens, welke een
vroeger jaartal dragen dan 1920. voortaan
uitsluitend mogelijk zal zijn bij 'e Rijks
Munt tc Utrecht. Leidsche weg 90.
De guldens kunnen, desverlangd, aange-
teekend aan bovenstaand adres worden ge
zonden, met duidelijke opgave van naam en
adres van den afzender; de toezending moet
vrachtvrij geschieden. Ter bevordering van
eene spoedige afdoening zullen de inzenders
goed doen bij de munten te voegen een be
hoorlijk gefrankeerd en aan hen zelf geadres
seerd formulier van een postwissel, ten he-
loope van het bedrag der door hen ingezon
den guldens, dan wel het nummer van
I"'ine rekening bij den post chèque- en giro
dienct op te geven.
troebelen bij
Me werkverschaffingen
IN FRIESLAND EN GRONINGEN
HET WROETEN DER COMMUNISTEN.
Strenge politiemaatregelen.
Men meldt ons uit Heerenveen:
De vergaderingen voor arbeiders bij de
werkverschaffingen, die op vele plaatsan
worden gehouden en die ten doel hebben
de arbeiders te bewegen om over alle linies
het werk neer te leggen, hebben weinig
succes gehad. Op alle plaatsen wordt gere
geld doorgewerkt. Alleen te Beets, waar
ongeveer 700 arbeiders te werk gesteld zijn,
had men eenig succes. Hiervan wilde de
helf't staken en de andere helft aan het
werk blijven, doch deze laatsten waren be
vreesd gemolesteerd te worden. Om dit te
voorkomen werd politiebewaking gerequi-
reerd, doch nu gaven de werkwilligen te
kennen niet onder politietoezicht te willen
werken en legden zij het werk ook neer.
Daarop werd aldaar een vergadering ge
houden, welke werd toegestaan, doch do
menigte, die bij het café, waar de vergade
ring plaats vond, samenschoolde, werd
door de politie uiteengedreven, terwijl de
Hoofdbrug over het polderkanaal aldaar
gesloten werd verklaard en orrder politie
bewaking werd gesteld, zoodat niemand
mag paseeren, zonder opgaaf van redenen
Wat de loonen aangaat kan gemeld wor
den, dat in doorsnee bijna 30 cent per uur
wordt verdiend, terwijl er, wanneer er bij
regenval niet gewerkt wordt, 20 cent per
uur wordt uitgekeerd. Dc loonregeling
moet dan ook niet als oorzaak beschouwd
worden van dit conflict, maar wel de com
munistische agitatie in den Zuid-Oosthoek
van Sohoterland.
Van de 4000 arbeiders, die in Friesland
in de werkverschaffing werkzaam zijn, ziin
er thans te Hoornsterzwaag 250 uitgesloten.
Te Nijelamer mogen de 150 uitgeslo en
Leeuwarders a-s. Maandag weer aan het»
werk gaan, terwijl nu te Beets ruim 400
arbei'ders het werk hebben neergelegd.
PolT.iema a treg elen-
In verband met de troebelen hebben de
burgemeesters van verschillende gemeen
ten, zooals Schoterland, Aengwlrden, Has
kerland, Opsterland, enz. een groot aantal
politieverordeningen uitgevaardigd, oa. het
verbod van samenscholing; het zich t*is
schen 's avonds 10 uur en 's morgens 5 uur
op den openbaren weg bevinden, behou
dens gewettigde noodzakelijkheid; verder
het verbod van mededragen van knuppels
of andere aanvals- en verdedigingsmidde
len en van wapens in den zin van de Y\a
penwet; het verbod om zich anders dan
langs den koristen weg gaan naar of terug-
keeren van den arbeid met gereedschappen
of werktuigen.
Geen loonsverlaging/
Naar aanleiding van berichten betref
fende 10 pet. loonsverlaging bij de werk
verschaffing in Friesland verzoekt de heer
I. J. G. S. Falkcna, Rijksinspecteur der
Werkverschaffing in Friesland, ons te wil
len melden, dat deze berichten volkomen
uit de lucht gegrepen en van allen grond
ontbloot zijn.
STRAATGEVECHTEN TE GRONINGEN.
Men meldt ons uit Groningen:
Nadat de Groningsche stakers uit Jip-
Ringhuizen, opgestookt door communisten,
getracht hadden relletjes in de binnenstad
te veroorzaken, zijn zij Dinsdagavond we-
I der op de Groote Markt bijeengekomen.
I Te ongeveer acht uur aft de politie
oenige charges met uw manke sabel ui'co
Ivoerd, toen er met steenen gegooid werd.
De menigte ging uiteen, doch liep lang7.a
merhand weer tehoop.
Te negen uur was de Markt weer vol en
werd wederom met steenen naar de politie
geworpen. Alle uitgangen naar de noord
zijde werden afgezet, waarop de menigte
naar andere zijden uiteengeslagen werd.
Hierbij werden rake klappen uitgedeeld. In
de Poelestraat, Heerenstraat en Ooster
straat werden verscheidene winkelruit» n
ingegooid. In de Gerhrand Bakkerstraat
hield een communist een redevoering. Een
sociaal-democraat ging hier tegen in, waar
door gevechten ontstonden. Ook daar
moesten vele ruiten het ontgelden, evena's
op de Vischmarkt en Rademarkt In het
ziekenhuis werden vele gewonden opge
nomen,
Te ongeveer halfien was de Markt leag
en werd de binnenstad afgesloten.
In verschillende straten bleef het n»>g
langen tijd rumoerig, doch te ongeveer
half elf was het overal weer rustig.
Ongeveer een 200 stakers en een 40-tal
vrouwen hebben van Foxham af via Kolham
een betooging gehouden naar Slochteren tot
dicht bij het gemeentehuis, geëscorteerd door
rijksveldwachters en een politie-auto. De bur
gemeester deelde aan een der communisti
sche leiders mede, dat hij voortaan elke op
tocht door de gemeente zou verbieden.
Door de stakers bij de werkverschaffing te
Hoogezand zou een optocht worden gehou
den. Een groote politie-macht was aanwezig,
alsmede de burgemeester, die den leider
j mededeelde, dat hij het houden van een op
tocht had verboden en dat er ook niet mocht
worden gesproken.
De stakers vertrokken daarop in de rich
ting Sappemeer in groepjes van twee en drie.
Op de grens SappemeerZuidbroek ont
moetten zij stakers uit Zuidbroek, waar een
optocht eveneens was verboden.
Uit Sappemeer en Hoogezand zijn enkele
stakers, zonder dat ze werden gemolesteerd,
weer te Jipsinghuizen aan den arbeid gegaan.
In Finsterwolde zijn de loonen. welke de
vorige week in de werkverschaffingen zijn
verdiend, uitbetaald, 's Middags zou een de
monstratie worden gehouden, waaraan ook
werkloozen uit de omliggende gemeenten
deel wilden nemen, zoodat men een stoet van
1500 personen verwachtte.
In verband hie-mede heeft de burge
meester van Finsterwolde een verbod van
samenscholingen afgekondigd. Verboden
werd op of aan den openbaren weg samen
scholingen of bijeenkomsten van meer dan
vijf personen to houden of daaraan deel te
nemen.
De werkloozen bij de werkverschaffing te
Diepenveen (Ov.) hebben he' werk neerge
legd. De stakers, voornamelijk werkloozen
uit Deventer, zijn door den minister v:in
het werk uitgsloten.
BENZINE IN BESCHUITBUSSEN.
Opnieuw hebben de ambtenaren der Ac
cijnzen te Helmond succes gehad met het
opsporen der benzinehelastingnntduikingen
Te Stipthout is een hoeveelheid benzine ge
vonden die in den grond verborgen was.
Door met sondeerijzers den grond te bewer
ken vond men de benzine in allerlei emhal
lage, zelfs in beschuitbussen begraven. Daai
de bussen dun waren is een hoeveelheid ben
'ine door het steken met de sondeerijzers
verloren gegaan. Men heeft echter nog een
hoeveel van 750 liter in beslag kunnen
nemen.
WONDERLIJK BEWAARD.
Aan de vroegere stopplaats „De Snippe-
ling", nabij Deventer, i.° een ernstig au'o-
ongeluk gebeurd. Toen n.L de heer W. Span
jaard uit Rijssen per auto van Deventer
naar huis re«>d, bemerkte bij te laat dat de
boomen van den spoorwegovergang gesleten
waren. In volle vaart botste hij legen de
hoornen niet het gevolg dat de radiator zich
door het ijzeren netwerk wrong. Voor de ver
ciere vernieling van den wagen zorgde de
juist aanstuivende trein die het voorstel let
terlijk van het chassis rukte. Een frontlan
taarn van de locomotief henevens een der
au'owielen werden later op de spoorbaan
teruggevonden. De bestuurder, die wonder
boven wonder slecht weinig letsel bekomen
had, verklaarde, dat hij niet goed had uit
gekeken.
Voornaamste Nieu ws.
fblz. I).
Vergadering der Provinciale Staten van
Zuid-Holland.
Troebelen bij de werkveivhaffingen in
Friesland en Groningen.
Onlusten te Enschedé.
(hlz. 2.)
Washington verwacht een verzoek van
Engeland en Frankrijk om een vijfjarig
moratorium.
Kabinetscrisis in Frankrijk. Briand trekt
zich uit het openbare leven terug om ge
zondheidsredenen.
Omvangrijke preventieve arrestatie van
communisten te Parijs.
Prins Stahremberg dreigt in Oostenrijk
met een opmarsch der Heimwehreu.
Brand bij het circus Sarassani te Ant
werpen. Duizenden costuums vernield.
Twaalf olifanten gewond.
(blz. 3)
De weekstaat van de Nederlandsche Bank.
(hlz. 5)
Gereformeerden in Berlijn. Van onzen
Duitschen correspondent
de troebelen te enschede
HERHAALDE WANORDELIJKHEDEN
Ongewenschte vreemdelingen
uitgewezen
De burgemeester van Enschedé heeft
gisteravond 6 uur een verklaring gepubli
ceerd en het bevel uitgevaardigd, dat, aan
gezien werd verondersteld, dat de onrust
in de gemeente direct of indirect wortu
veroorzaakt door personen buiten de ge
meente en dat dat deze de gemeente moe
ten verlaten, indien blijkt, dat zij op een
of andere wijze met de laatste ongeregeld
heden in verbinding 6taan. Indien zij bij
nieuwe ongeregeldheden worden aangetrof
fen, zullen zij, na door den commissaris
van poli ie te zijn verhoord, over de gren
zen der gemeente worden geleid.
Ook gisteravond was het in verschillen'.»
stadsdeelen weer erg onrustig.
Wanordelijkheden hebben zich voorge
daan in den Laaresch. In de omgeving van
het Elshofplein zijn lantaarns stuk gegooi 1,
terwijl tevens een twee'alwoningen van
werkwilligen het moest ontgelden. De po
litie, die in grooten getale aanwezig was,
nam onmiddellijk uitgebreide maatregelen.
Zij beval iedereen binnenshuis te gaan en
deuren en ramen te sluiten. Een aantal
personen is als verdacht met steenen te
hebben geworpen, gearresteerd.
De politie en rijks veld wacht patrouilleer!
in bijna alle wijken der stad.
Verschillende werkwilligen, die een h»
ïoek van de stakers verwachten, ontruimen
de kamers aan de s'raatzijde gelegen. op<lat
niet meer dan de ruiten vernield worden.
De touwbazen en kaminhangers bij de fa.
Jannink (in totaal 30 man), die in verband
met de ongeregeldheden buiten de tabr ek
waren gebleven, hadden van de firma aan
zegging gekregen. Maandag den arbeid te
hervatten. Zij hebben daarop een bespre
king gehad met de drie samenwerkende
organisaties, die hun adviseerden niet weer
aan den arbeid te gaan. Met dit adv es
waren het echter niet allen eens en 16 hun
ner zijn dan ook weer in de fabriek gegaan.
Intusschen is een bespreking gevolgd met
de organisaties, en het aantal, dat den vol
genden morgen den arbeid hervatte, bo-
droeg slechts zes man.
INBREKERS BETRAPT
Revolverschoten in den nacht
Men meldt ons uit Gieten (Dr.). Toen
's nachts de heer W. Aalingh. een bekend
persoon op paardenfokkerseebied *ich te
ruim één uur toevalligerwijze vanuit zijr
slaapvertrek naar de anncebouwde scht>
begaf, ontdekte hij, dat de groote schuurde
open stond. Hij deed daarop enkele pa*
naar voren, waarop plotseling een
knalde. De heer A. sprong daarop, b*
in nachtgewaad, naar voren, waart
drie maal met eon revolver werd ge.
evenwel zonder resultaat. De heer'
drie mannen vluchten. Het bleek oen'
van de in rijn schuur slaand*^"™;
rogge reeds 19 zakken win 70
nuiten waren gedragen. Door RiJks; en
Gemeentepolitie wordt een nrd'rzock
steld, waarbij de Commissarisvan P°HV'e.
Groningen met zijn technisch'" 8ta' assisten
tic verleent.
Tot dusver is nog geo» spoor van <M
daders te bekennen.