Jlietiuir ^TciJtsrijr (Courant
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(BeschikKlngskosten 0.15.)
Per week 0-25
Voor het Buitenland bij VVeke-
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
No. 3555 DINSDAG 12 JANUARI 1932
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regels
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend aM.0.10
12e Jaargang
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
TERUGBLIK
HET BUITENLAND IN 1931
Iy.
Bij het schrijven van deze artikelen
valt het ons op, dat we ditmaal in ons
Buitenlandsch jaaroverzicht veel meer
ruimte aan de algemeene politiek heb
ben moeten wijden dan vorige keeren.
Dat op zichzelf wijst al aan, dat er
zich gedurende 1931 een toenemende
samenhang in het wereldleven heeft ge
openbaard. Geen na-oorlogsch jaar heeft
krachtiger dan 1931 gedemonstreerd,
dat de volken op elkander zijn aange
wezen en zich niet als slakken in hun
eigen schulp kunnen terugtrekken. Dat
de tariefmuren in datzelfde jaar niet
verminderd en niet verlaagd, maar toe
genomen en verhoogd zijn, verandert
niets aan deze beschouwing, want ieder
weet, dat men overal dit kunstmatig
„welvaartsmiddel" tegen zijn overtui
ging in heeft aangegrepen en men er
dolgraag afstand van zou doen voor een
natuurlijke en vrije samenwerking op
economisch gebied.
Thans zijn we toegekomen aan onze
gewone beknopte behandeling van de
gebeurtenissen, die meer als van natio
nale beteekenis kunnen worden be
schouwd.
Daar het nationale en het internatio
nale meer dan anders in elkander vloei
de, waren we gedwongen reeds in onze
herinneringen van algemeenen aard een
reeks opvallende gebeurtenissen in
Duitschland en Engeland te betrekken.
Daarover kunnen we dus verder kort
zijn.
Wat Duitschland betreft, merkten we
reeds op, dat de Rijksregeering onder
leiding van den energieker, en moedigen
Dr. Brüning nagenoeg het geheele jaar
met presidentiëele noodverordeningen
Dat systeem is in de Grondwet van
Weimar wijselijk voorzien, al zal men
wellicht nooit hebben verwacht, dat het
in de mate zou worden toegepast als
thans het geval is.
De Rijksdagmeerderheid, die nog al
tijd in hoofdzaak gevormd wordt door
het centrum en de sociaal-democraten,
heeft in deze vrijwel dictatoriale regeer-
praktijk b.ewilligd, zij het dat de sociaal
democraten telkens, als het om pijnlijke
aderlatingen van het volk gaat, eerst
wat boos doen en wat tegenstribbelen.
Het verschijnsel, dat de sociaal-demo
cratie door den loop der gebeurtenissen
meer en meer gedwongen wordt in de
„burgerlijke" richting doet zich in
Duitschland wel zeer opvallend voor.
Om zich als macht in het parlementaire
lever, te handhaven is de sociaal-demo
cratie wel gedwongen zich aan het
steeds parate centrum vast te klampen.
In October, toen Brüning zijn tweede
kabinet zou vormen en er sprake van
was dat het centrum zich thans naar
rechts zou oriënteeren, heeft de isolatie
van de Duitsche sociaal-democratie even
gedreigd, maar de wolk is overgedreven.
Het ziet er naar uit, dat het in 1932
anders zal gaan. De uiterst-rechtsche
groep, de nationaal-socialistische arbei
derspartij, sinds enkele maanden gekop
peld aan de Duitsch-nationale partij,
neemt in beteekenis en aanhang sterk
toe, terwijl de leiders zich met den dag
meer legaal gaan voordoen en gedragen.
Natuurlijk is het mogelijk, dat een
verblijdende gang van de internationale
politiek, inzonderheid wat de kwestie
der herstelschulden betreft, van invloed
zal zijn op de politieke landkaart van
Duitschland. Wij herinneren aan de op
merking van het Fransche blad „Le
Depeche de Toulouse", dat Frankrijk nu
maar moest meewerken tot de annulee
ring van de herstelschulden, teneinde de
Hitlerbeweging den wind uit de zeilen
te nemen, waardoor dan voorkomen zou
worden, dat Duitschland straks in han
den der rechtsche extremisten valt en
Frankrijk in veel grooter moeilijkheden
brengt. Al gaat men van officieele zijde
in Frankrijk thans nog tegen dit denk
beeld in, het is toch niet geheel uitgeslo
ten, dat de herstelkwestie inderdaad dit
jaar wordt opgelost en dat daarmee het
wanhoop-complex in den geest van vele
Duitschers, die thans het Hitler-vaandel
als eenig symbool van de redding van
hun vaandel volgen, verdwijnt.
Voor het oogenblik moet evenwel met
Hitier worden rekening gehouden en de
laatste dagen hebben ook getoond, dat
Brüning's regeering dat ook wijselijk
doet, door met hem te overleggen over
de Presidentskeuze in verband met de
wellicht beslissende internationale con
ferenties, die voor de deur staan.
Na deze logische afwijking van het
retrospectieve komen we nog even terug
de noodverordeningen. Zooals men
zich zal herinneren, dienen die om het
bedrijfsleven en de financiën te be
schermen en om den binnenlandschen
vrede te verzekeren.
Wat het in stand houden van het
bedrijfsleven betreft valt het sterkste
op, dat de noodverordening van 8 De
cember met dwingende macht de prijzen
verlaagt, de salarissen en loonen ver
mindert, den rentevoet naar beneden
drukt, de omzetbelasting verhoogt en
den landbouw beschermt tegen execu
ties wegens schuld.
Al deze maatregelen zijn thans inge
gaan of worden doorgevoerd. Een waar
lijk heroïeke proef is het, die de Duit
sche regeering hiermee neemt, al zal
nog moeten blijken of zij kans van sla
gen heeft. Het ingetreden jaar zal op
deze open vraag een antwoord moeten
geven.
Dit is reeds thans zeker, dat na de
laatste noodverordening, die het levens
peil in Duitschland tot het uiterste ver
laagt, niemand zal kunnen beweren, dat
Duitschland niet al het mogelijke doet
om de uitgaven te beperken. En zoo
hebben deze harde binnenlandsche
maatregelen er ten slotte toe meege
werkt om de gewenschte conclusie van
de Commissie van Advies der B. I. B.
te Bazel in de wereld te brengen, op de
basis waarvan straks door de schuld-
eischende regeeringen de vraag behan
deld zal moeten worden of de Young-
regeling voor de schuldenbetalingen nog
bruikbaar is of dat de hoogste tijd voor
terzijdestelling van die regeling is aan
gebroken.
Wij zouden al te onvolledig zijn over
Duitschland wanneer we vergaten te
memoreeren, dat bij de nieuwe kabinets
formatie in October Dr. Curtius, de
rechtstreeksche opvolger van Dr. Stre-
semann, in verband met zijn Tolunie-
echec althans voorloopig van het poli
tieke tooneel verdween. Dr. Brüning
nam de buitenland-portefeuille zelf over,
wat op zichzelf het prestige van zijn
Kabinet al verhoogde. De andere ver
steviging van zijn regeering was, dat de
portefeuilles van binnenland en rijks-
weer tesamen aan den krachtigen Groe
ner werden toevertrouwd.
Met een sterke en daadkrachtige re
geering treedt Duitschland den nieuwen
jaarkring in, die van zoo groote wereld
historische beteekenis schijnt te zullen
worden.
RIEMEN SNIJDEN-,
Ons blad heeft als we ons niet ver
gissen het eerst de vermaning doen
uitgaan tot de besturen van bijzondere scho
len: vergt, als het even kan, in deze tijden
niet meer van de gemeenten, dan beslist
noodig is; neemt, zoo mogelijk, met minder
genoegen, dan waarop ge volgens de wet
aanspraak kunt maken.
Dit gebeurde reeds. De cijfers en statistie
ken wijzen liet uit, dat de besturen in do
regel minder exploitatiekosten maken dan de
gemeenten: ze bevoordeelen dus zonder
wettelijke verplichting de publieke kas.
En ze protesteeren zelfs niet tegen deze be
voorrechting der openbare school.
Het is wel een zeer bizonder geval, dat een
college van B. en W. aan de raad kan schrij
ven, gelijk we dezer dagen lazen: de kosten
voor het openbaar onderwijs waren voor het
jaar 1925 zoo abnormaal laag, dat sommige
schoolbesturen, welke in 1928 80 pet voor
schot kregen, zelfs iets zullen moeten terug
betalen.
Men ziet het hier alweer: de openbare
school doet wat zij wil; de bijzondere moet
zich maar in de omstandigheden schikken.
Echter, juist omdat wij het maanwoord
deden uitgaan en omdat wij genegen zijn
het telkens en met meer nadruk te herhalen;
daarom zullen we ook niet aflaten telkens
te protesteeren tegen elke ongehoorde aan
val welke men op de bijzondere school doet.
Wijst men bepaalde fouten aan, dan zullen
we niets verdedigen; maar tegen generali-
seerende critiek verzetten we ons.
Zoo trof ons dezer dagen een... „meditatie"
in Voorwaarts onder het opschrift:
„Christelijke Bescheidenheid".
De schrijver leest daar de les aan een
schoolbestuur, dat in grove onbescheiden
heid... een stofzuiger vroeg. Doch de raad
weigerde en nu gaat het schoolbestuur in
hooger beroep.
Dat is schandelijk; een stofzuiger behoort
niet tot de noodzakelijke hulpmiddelen in
de school.
Laat ons aannemen, dat dit allemaal waar
is, (meestal kan men op dergelijke ver
haaltjes heel slecht aan), dan zou dit school
bestuur misschien wat veel gevraagd heb
ben. Een hoofd van een openbare school mag
het natuurlijk wèl vragen; maar een school,
bestuur moet meer bescheidenheid toonen.
Goed, allemaal goed; neem aan, dat het
schoolbestuur heelemaal scheef ging; mag
daaraan de schrijver het recht ontleenen
om deze critiek te oefenen:
De christelijke schoolbesturen zijn al
etende hongerig geworden. Zij maken
jacht op nieuwe scholen en passen bij die
jacht stroopersmanieren toe. Zij eischen
weelderige inrichting van hun scholen.
De gemeentekas is er goed voor. Van
christelijke bescheidenheid merkt men
al heel weinig. Het is goecl van een an
dermans leer riemen snijden, is geen
bijbelsch woord en past ook niet bij de
christelijke moraal, klaar de christelijke
schoolbesturen handelen er meer naar
dan naar de bijbelsche vermaning: Uw
bescheidenheid zij allen menschen be
kend!
Tegen dit generaliseeren dienen wij ons
protest in! Deze algemeene critiek heeft
geen recht van bestaan. We stellen er twee
dingen tegenover.
In de eerste plaats een geval. Een ge
meentebestuur bouwt bij een openbare
school een gymnastieklokaal, hoewel er op
twee minuten afstand een lokaal van een
bijzondere school disponibel is.
Korte tijd later vraagt een schoolbestuur
ook een gymnastieklokaal, omdat het zich
moet behelpen met enkele uren in het
lokaal van een openbare school. En dan
zeggen B. en W.wij zijn tegen deze aan
vrage want we moeten zuinig zijn; doch
bovendien en dit vooral: gymnastieklokalen
kunnen dienen voor gemeenschappelijk ge
bruik. Men moet maar samen doen.
Hierover zou men weer een mooi stukje
kunnen schrijven onder het motto: „De
schoolbesturen denken; de gemeente is er
goed voor".
Maar is dat billijk? En had het niet op
de weg van B. en W. gelegen eerst met het
school bestuur te gaan praten? Nu gaf men
de vrijzinnige pers gelegenheid er weer een
relletje van te maken.
In de tweede plaats mag gevraagd met
elk recht de schrijver zegt: Het is goed rie
men snijden van andermans leer? Van wie
is 't gemeentelijk leer dan toch Van da libe
ralen, die vroeger octrooi hadden op dit
verwijt; of van de sociaal-democraten?
Zijn zij de first-class-burgers en behoort de
rechterzijde tot de paria's?.
OFFICIEELE BERICHTEN
CONSULAIRE DIENST
Bij Kon. besluit is aan den heer M. Cope-
land, op verzoek, eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van vice-consul der Neder
landen te Auckland (Nieuw-Zeeland). De
waarneming van het vice-consulaat is opge
dragen aan den heer Claude W. Heather,
aan wien in de Engelsche taal moet worden
geschreven.
AUDIËNTIE
De audiëntie van den Minister van Water-
ONTEIGENIN" VAN SPOORWEGAANLEG
Bij Kon. besl. zijn ten behoeve van
aanleg van eene spoorwegverbinding
den Staatsspoorweg Amsterdam—Den Helder
met den ontworpen afsluitdijk door de Zui
derzee en van den Rijksweg langs een ge
deelte van die spoorwegverbinding, ten alge
meenen nutte, verschillende perceelen ont
eigend in de gemeenten Anna Paulowna en
Wieringen.
KANTONRECHTER-PLAATSVERV ANGER
Bij Kon. besluit zijn herbenoemd tot kan-
tonrechter-plaatsvervanger: in kanton Til
burg mr. J. W. A. de Voort en mr. Th. J. A
II. Mertens; in kanton Enschedé mr. P. S.
Noyon; in kanton Rotterdam mr. W. Nolst
Trenité, mr. N. J. Bink, mr. A. F. Zwaarde
maker, mr. A. G. W. van Renterghem; in
kanton Winschoten mr. H. E. Timmerman;
in kanton Amsterdam mr G. J. Salm; in kan
ton Oostburg A. A. M. Corthals en J. Mijs;
in kanton Gouda mr. R. Rensma; in kanton
Venlo mr. R. H. van Basten Batenburg;
kanton Brielle mr. H. P. Hermans.
BURGEMEESTERS
Bij Kon. besluit is aan R. J. van Doveren,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeenten Wijk en Aal
burg en Veen.
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit
is verleend, de eere-medaille, verbonden
aan de Órde van Oranje-Nassau, in brons,
aan A. Sonne veld. te Schiedam;
is benoemd tot ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw prof. dr. G. van Rijn
berk, te Amsterdam, hoofdredacteur van hot
Ncderlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde;
is toegekend de aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden eere-medaille, in goud,
aan H. C. Bource, te Amsterdam; in zilver,
aan A. Zuiver, te Amsterdam:
VS benoemd tot broeder in de Orde van der
Nederlandschen Leeuw Teungkoe Moeham-
mad Noerdin, corrector bij het Kantoor voor
de Volkslectuur en aanverwante aangelegen
heden te Batavia.
VREEMD EERETEEKEN
Bij Kon. besluit is aan mr. J. Terpstra,
Minister van Onderwiis, Kunsten en Weten
schappen. verlof verleend tot het aannemen
van het grootkruis der Orde van dc Kroon
van België.
ALG. NED. HUURnrRCROND
Te Amsterdam heeft de oprichtingsverga
dering plaats gehad van den Algemeenen Ne
derlandschen Huurdersbond. welke zich ten
doel zal stellen, de huren mee. in overeen
stemming te brengen met den huldigen le
vensstandaard. Het secrete lit i voorloopig
-•westigd Keizersgracht 441, te Amsterdam.
DE POSITIE VAN UTRECHT
HET OORDEEL VAN DEN
BURGEMEESTER
DE TOESTAND NIET BESLIST
ONGUNSTIS
„De algemeene ontreddering van het be
drijfsleven heeft uiteraard de gemeente
Utrecht niet onberoerd gelaten" aldus
ing de Burgemeester van Utrecht. Dr. J. P.
Fockerna Andrae de beantwoording aan van
de vragen, die hem over den toestand van
zijn gemeente werden gesteld.
De industrie, in het bijzonder de export-
industrie, verkeert in zeer zorgelijke om
standigheden. Verschillende fabrieken of af-
BURGEMEESTER FOCKEMA ANDRAEA
deelingen van fabrieken zijn stilgelegd, in
andere moest tot belangrijke inkrimping
van het bedrijf worden overgegaan met ge
volg: ontslag van personeel of verkorting
van den arbeidsduur. Het cijfer van de
werkloosheid is dan ook met sprongen om
hoog gegaan. Het aantal ingeschrevenen bij
de Gemeentelijke Arbeidsbeurs bedroeg op
19 December j.l. 7259. In de laatste weken
was het gemiddeld 7143, in de overeenkom
stige periode van het vorig jaar 4731. De cij
fers zijn nu dus wel zeer hoog; zij komen
voor rekening van vrijwel alle industrie-
groepen, met dien verstande, dat die. welke
uitsluitend werken voor de binnenlandsche
markt en in het bijzonder der consumptie-
inc istric, vooralsnog niet in gelijke mate
a,ls de exportindustrie door de huidige con-
,urictuur worden getroffen.
Het is bekend, dat niet alle ingeschreve
nen \ycrkloos zijn. Over de werkloosheid
onder tie verzekerde leden van vakvereeni-
gingen staan mij nog geen cijfers overlde
laatste twee maanden ten dienste. Over het
derde kwartaal van 1931 omvatte deze 1532
leden, van werkloozen-kassen of bijna 12%
van het totaal aantal. De metaalbewerkers
maken hiervan éénderde deel uit, de bouw
vakarbeiders ruim éénvijfde. Van het totaal
aantal verzekerde metaalbewerkers vormden
de door werkloosheid getroffenen ruim 18%,
voor de bouwvarkarbeiders was dit cijfer
11. Het hoogst was het percentage onder de
sigarenmakers; het bedroeg voor hen bijna
27. Van het totaal aantal werklooze verze
kerden vormt deze groep van werknemers
in Utrecht evenwel geen belangrijk contin
gent Van bijzondere, meer algemeene betee
kenis acht ik het verschijnsel, dat de werk
loosheid onder de arbeiders in de grafische
vakken belangrijk toenam.
Andere cijfers, welke den ongunstigen
toestand van de arbeidsmarkt aangeven,
zijn die van de steunverleenin? aan werk-
loozen. Het voor 1931 benor gde bedrag
aan uitkeeringen uit de werklozenkassen,
bijzondere gemeentesteun en steunverlee-
ning door den Dienst voor Maatschappelijk
Hulpbetoon wordt geschat op f 1.490.000.
in 1930 werd S90.000 gulden uitgegeven.
Wijst het voorafgaande erop, aldus ver
volgde de burgemeester, dat Utrecht in rui
me mate de nadeelige gevolgen van de cri
sis ondervindt, het komt mij toch voor, dat
de algemeene toestand zich hier niet zóó
ongunstig heeft ontwikkeld als in tal van
andere gemeenten. Ik schrijf dit toe aan het
bijzondere karakter van deze staid. Utrecht
is namelijk niet in de eerste plaats aange
wezen op de industrie. Het is vooral een
ambtenaren-stad en in verband hiermede
teekencn tijden van ongunstige conjunctuur
zoowel als hausse-perioden zich minder
scherp dan in industrie-gemeenten. Voorts
heeft Utrecht haar Universiteit en het is de
stad van congressen en vergaderingen, wat
er ook toe bijdraagt dat het bestaan van
tal van inwoners bij de huidige depressie
niet zoo spoedig wordt bedreigd.
De financieele toes'and van de gemeente
is in het algemeen gunstig te noemen, het
geen nader werd toegelicht.
De heer Dr. Fockema Andreae deelde
mede, dat ter bestrijding van de werkloos
heid de uitvoering van verschillende wer
ken in overweging is.
„Wat tenslotte mijn verwachtingen voor
het volgend jaar betreft, besloot de burge
meester, moge ik slechts opmerken, dat
naar mijn oordeel er voor Utrecht geen bij
zondere plaatselijke omstandigheden zijn,
welke een opleving kunnen doen verwach
ten, onafhankelijk van een opbloei in 't ge
heele land en daar buiten. Teekenen van
herstel ontbreken ook in deze gemeente ge
heel en al. Ik acht het intusschen een ver
heugend verschijnsel, dat voor de komende
voorjaarsheurs reeds thans een zeer groot
aantal deelnemers is ingeschreven. Dat men
zich de opofferingen van deelneming aan dit
instituut getroost, is naar mijn meening een
bewijs van taaie volharding bij onze in
dustrie en onzen handel."
Dr. H. NANNING's
|U I WA TANDPASTA
Vi I ¥M25&75cp.tube
reinigt mond en tanden
HET CONGRES DER S.D.A.P. Voornaamste Nieuws.
ONTWERP-RESOLUTIE TEGEN
DEN LINKERVLEUGEL
„GEEN AGRESSIEF GEWELD
Naar bet „Volksblad"' meldt, heeft het be
stuur der S.D.A.P. Zaterdag j.l. te Amster
dam vergaderd. Op deze bijeenkomst werd
een ontwerp-resolutie vastgesteld voor het
congres dat de partij op 20, 27 en 28 Maart
aanstaande te Haarlem zal' houden
Deze ontwerp-resolutie luidt als volgt:
I. overwegende, dat het economisch
..ven, zoowel in Nederland als in de meeste
andere landen der wereld, door een hevige
internationale crisis getroffen is, welke voor
landbouw, nijverheid, handel en verkeer
ongekende moeilijkheden heeft veroorzaakt
en voor de arbeidersklasse een zeer uitge
breide en langdurige werkloosheid heeft
medegebracht:
dat bovendien, mede onder den invloed
der economische crisis, in verscheidene lan-
tusschen klassen en groepen politieke
spanningen zijn ontstaan, die zich kunnen
ontladen in hevige uitbarstingen, waarvan
•ok in andere landen de uitwerking gevoeld
zal worden;
verklaart opnieuw, dat het in
deze ernstige omstandigheden nog meer dan
ooit de taak der sociaal-democratie is de
balangen der werkende en die der werk
looze arbeiders, der kleine boeren en der
andere noodlijdende groepen, in de crisis
zeer ernstig bedreigd, met al haar kiacht
le beschermen;
dat de macht der vakorganisaties en die
der Partij moeten worden aangewend om 't
levenspeil der arbeidersklasse zooveel mo
gelijk te handhaven, door verdediging van
den loonstandaard. en van de sociale wet
geving en door strijd voor de verruiming
van de werkgelegenheid en van den steun,
waarop de werkloozen aanspraak mogen
maken;
3. stelt vast, dat uit deze groote eco
nomische verwording de onhoudbaarheid
van het kapitalisme voldoende blijkt, in die
mate, dat liet vertrouwen in de houdbaar
heid dier productiewijze bij breede groe
pen, ook buiten de sociaal-democratie, ern
stig is geschokt:
dat evenwel hieruit niet mag worden af
geleid, dat het kapitalisme reeds nu in de
bedrijfswereld heeft afgedaan en tijdelijke
opleving van dc bedrijvigheid zou zijn uit
gesloten,
dat het belang van de arbeidersk'asse
slechts gediend is met den opbouw van een
nieuw stelsel van voortbrenging, ter ver
vanging van het kapitalisme, terwijl de to
tale ineenstorting van het eoonomisch leven
thans voor de arbeidersklasse onn.»emp.!ijke
ellende zou medebrengen, zonder de econo
mische en geestelijke voorwaarden voor het
socialisme gunstiger te maken;
4. i s v a n o o r d e e 1, dat wilde bewe
gingen van groepen grootendeels ongeorga
niseerde arbeiders, welke uit de crisis ten
deele spontaan voortkomen, ten deele wor
den gekweekt, de kracht van de arbeiders
klasse voor de bescherming van haar levens
belangen en voor de verwezenlijking van
het socialisme niet vergrooten, veeleer zul
len leiden tot uitkomsten, voor de arbeiders
en het socialisme nadeelig;
dat de Partij in deze moeilijke omstandig
heden onwrikbaar moet blijven vasthouden
aan haar beginselen en aan haar strijdwijze
en niet wankelen mag in haar overtuiging,
dat slechts door toenemende scholing en
groeiende organisatie, op den grondslag der
sociaal-democratie, het proletariaat het ver
mogen zal verwerven, om zijn socialistische
doeleinden te bereiken;
dat derhalve door de Partij ook geen voed
sel mag worden gegeven aan den waan,
alsof thans met agressief geweld de weg
naar het socialisme beter en sneller, dan met
de beproefde strijdmiddelen der sociaal-
democratie zou kunnen worden gebaand;
dat inzonderheid moet worden gewaakt
tegen het gevaar, dat de arbeidersklasse zou
verzwakken in haar strijd voor de hand
having en de verdere ontwikkeling der
democratie, die een wezenlijk bestanddeel is
van de beginselen en do idealen der Faitij;
5. spreekt als zijn wil uit, dat de
afdeelingen en de leden der Partij trouw zui
len blijven aan haar grondslagen, strijd
wijze en doeleinden en dat haar actie niet
zal worden geschaad door tegenleiding var.
tot haar behoorende personen of groepen;
6. erkent als een belang voor de
P a r t ij het recht van alle leden, om in
zichten, vereenigbaar met de beginselen ('er
Partij, doch afwijkende van die barer ir-eer
derheid en harer leidende organen te zijn
toegedaan en aan deze op organisatorische
wijze uiting te geven;
7. stelt vast, dat zoowel in de afdee
lingen der Partij als in haar pers. met
name in het door haar uitgegeven week
blad „De Sociaal-Democraat", de vrije rnee-
ningsuiting gewaarborgd is;
8. eischt van alle leden der ^arlij', da:
zij zich zullen onthouden van de vorming
en de instandhouding van bijzondere l-ith-
peeringen alsmede van andere handelingen
die de eenheid der Partij in gevaar brengen
en haar strijdkracht schaden;
9. eischt derhalve, dat de bladen
,.De Socialist" en „De Fakkel" zullen worden
opgeheven en dat een einde zal komen aan
alle bijeenkomsten van groepen partiige-
nooten, die ten doel hebben de taktiek der
Partij tc behandelen en belegd zijn door
andere dan de daartoe door de Partij be
voegd verklaarde instanties:
10. draagt aan het P a r t ij b e s u u r
op. voor de naleving van deze eischen met
gestrengheid te zorgen, voorzoover do af
deelingen daartoe geen gebruik maken van
haar statutaire bevoegdheid en machtigt hei
Partijbestuur om zoo noodig hen. die tegen
dit Congresbesluit handelen, den Partij
raad gehoord, als lid der Partij te royceren;
II. roept alle leden d r P a r t ij op.
om op den grondslag der sociaal-democratie
den strijd voor de bescherming van de ar
beidersklasse tegen gevaren van de c. isis
en voor de verwezenlijking van de sociaal
democratie eendrachtig te voeren.
BANK VAN INTERN. BETALINGEN
Tot opvolger van Mr. G. Vissering, als lid
van den Raad van Beheer der B. I. B js
henoemd Mr. Trip, president van de Neder-
landscho Bank.
(blz. 1).
Het oordeel van de burgemeester van
Utrecht over de positie der gemeente.
(blz. 2.)
Frankrijk gaat ondanks de verklaring van
Dr. Brüning, naar de conferentie te Lau
sanne.
De besprekingen der Duitsche Rijksregee
ring met Hitler en Hugenberg over verlen
ging van het mandaat van Hindenburg zijn
mislukt. De kans bestaat echter dat Hinden
burg de gemeenschappelijke candidaat van
alle partijen, op.de communisten na, wordt
De mogelijkheid schijnt tc bestaan, dat
Briand minister van Buitenlandsche Zaken
blijft.
De Japanneezen rukken op naar Peking.
De Chineesche regeering trekt naar Sjang-.
Japan's antwoord aan Amerika.
Het gerucht gaat, dat Gandhi uit de ge
vangenis zal worden ontslagen om daarna
naar een afgelegen plaats te worden ge
bracht De katoenmakelaars te Bombay pro-
rtameeren den boycot.
(blz. 3)
Kerkelijk Leven. VIII (Slot).
(blz. 5)
Economische Wereldproblemen. Leert
Frankrijk nooit?
(blz. 6)
Stormachtige vergadering van de Federatie
Rotterdam der S.D.A.P.
R lletjes op de Coolsingel te Rotterdam.
(blz. 10)
De positie van de gemeente New-York.
(Economie en Financiën).
De ongeregeldheden bij de Werkverschaf
fing te Hoornsterzwaag.
(blz. 11)
Het Communisme in de practijk.
ONGRONDWETTIG
MAAR: DE TAAL IS GANSCH HET VOLK.
Ge schrijft ongrondwettige taall
Aldus luidde de beschuldiging, welke tegen
ons ingebracht wordt
En de pen beeft in mijn trillende vingers,
nu ik probeer een korte verantwoording te
schrijven.
Eerst de erkentenis: het is waar, volkomen
waar. 'k Heb er de grondwet op na geslagen
en daarin wordt niet gesproken van Oost-
Indië, zooals wij gewoonlijk doen, maar van
Ncderlandsch Indiê en daarmee wordt dan
onze...... Oost bedoeld. We plegen dus door
te schrijven en te spreken van Oost-Indiö
een ongrondwettig bedrijf.
Doch. ter verontschuldiging voer ik aan
het is slap en banaal, ik erken het dat
iedereen het doet Krant na krant sla ik
op en overal vind ik rubrieken: Oost Indië;
nergens Nederl. Indië; want onder deze ru
briek volgt steevast een andere: West Indië
Maar, fout is het, absoluut fout: ongrond
wettig.
Echter, we hebben de historie mee. De
spreekwoorden: 't is met hem rijk Oostinje;
of. wat hetzelfde beteekent: wie uit Oostinje
komt, ziet niet op een aap; zijn niet van de
laatste tijd, doch stammen uit de periode,
loen men hier midden in do turfmakingen
zat en het spreekwoord— weer hetzelfde als
boven leerde gebruiken; in 't veen ziet
men niet op een turfje.
Ook ken ik een oud en achtenswaardig
geslacht dat Oostindie heet en de „vannen"
werden evenmin in de laatste eeuw gege-
Ik concludeer dus dat het ongrondwet
tige woord geijkt is door eeuwenlange ver
jaring en dat men het daarom een ander niet
te zwaar moet aanrekenen als hij het bezigt.
Och, er zijn wel boeken verschenen onder de
titel: „Oost Indien" en de handelsmaat
schappij welke 20 Maart 1602 werd opge
richt .noemde men ook O. I. C.
Ja, en sindsdien hebben de kranten maar
steeds geschreven: Oost Indië en volgens de
wet der traagheid doen ze het nog en ik
voorspel: ze zullen het nog vele jaren doen,
ondanks de Grondwet. Men mag dit vreese-
lijk en revolutionair vinden, het gebeurt.
Want journalisten in do eerste plaats leven
naar de (gevaarlijke) regel: de taal is gansch
een volk.
Trouwens, het moge dan waar zijn, dat
de Oost Indische kers ten onrechte zoo heet
omdat ze uit Peru afkomstig is en haar of
ficieel e naam luidt: Tropaeolum ma jus;
ik geef het u te doen om te laten zeggen
door uw buurvrouw: de tropaeolums majus
of de tropaeolum majusscn op mijn achter-
balronnetje staan al in bloei.
Daar komt niets van: liet blijft Oost Indi-
Kers e" W°rdt DOOit Ncder,andsch Indische
En zelfs, al viel er niet te bezuinigen, de
gemeentebesturen denken er niet aan Laan
van Oost of zelfs Nieuw Oostindie te ver-
rangen door Laan van Ned Indië Eer is
kans J?' wordt: Laan tan Indonesia
(op zijn Moskouwsch).
Ik kan er niets aan doen, hoewol ik van
goeden wille ben als taalzuiveraars mij ont-
VJiïSS?1,k. schrijven met Oost
Indische inkt >:n ik blijf zooals iedereen
inzake deze naamsveranderingOost-
Indisch doof.
ik^eerbied?01 hifitorisch Sowordene heb
