MAANDAG 28 DECEMBER 1931 DERDE BLAD PAG. 9 Kerknieuws. NED. HERV. KERK. Beroepen: Te Ritthem (Z.)', cand. G. de Ru te Scheveningen. Te Burgh (op Schouwen), cand. P. P. Saraber te Boven- Leeuwen (G.). Te Delfzijl, A. H. ten Hove te Musselkanaal. Te Amsterdam (bij de Vereen, van Vrijzinnig-Hervormden), B. J. Aris te Oudkerk (Fr.). Aangenomen: Naar Delfshaven (6de predjpl.), A. Adriani te Baarn. Naar Lemele, cand. J. J. P. Valeton te Den Haag. Bedankt: Voor Oude-Tonge, S. Goverts Jr. te Gameren. Voor Nieuwe-Pekela (Bo ven), cand. G. de Ru te Soheveneningen. GEREF. KERKEN Beroepen: Te Bolsward, A. D. R. Pol man te Rosen (Dr.), CHR. GEREF. KERK Beroepen: Te Middelhands, J. A. Riekel te Sliedrecht. GEREF. GEMEENTEN Bedankt: Voor 's-Gravenpolder, M. Hof man te Krabbendüke. BEROEPINGSWERK. Te U t r e c h t in de Ned. Hervormde Ge meente zou, aldus schrijft men ons, in de vacature van Ds. H. H. Barger, naar een be lofte van den Kerkeraad een predikant van Gereformeerde richting (bedoeld is van den Geref. Bond), worden beroepen. Vanwege de bezuiniging in financiën zal tot het beroe- pingswerk nog niet worden overgegaan. Wel worden op kosten van de Kerkvoogdij de beur ten, aan dr.ze predikantsplaats verbonden, door Geref. predikanten van elders vervuld. AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE. Mr. E. D. G. vanderHorst, em.- pred. te Bussum, hoopt Zondag 6 Maart 1932 intrede te doen als predikant der Ned. Her vormde Gemeente te Heinenoord, na des mor gens bevestigd te zijn door Ds. J. A. ten Bokkel Huinink te Numansdorp. Ds. W. Spliethoff, predikant bij de Hersteld Evang. Luth. Gemeente te Gorin- chem, hoopt hier Zondag 21 Februari a.s. afscheid te preeken en Zondag 6 Maart d.a.v. te Pekela intrede te doen, na bevestiging door Ds. J. W. Brass, van Rotterdam. ZAAK-Dr. J. G. UBBINK Gemeld wordt, dat het protest van Dr. J. G. Ubbink te Zevenhoven bij de Classis Woer den der Geref. Kerken tegen zijn schorsing aangeteekend, door deze Classis niet ontvan kelijk verklaard is. PREDIKANTSWONINGEN. Te Huizen (N.-H.), wordt voor reke ning van de Ned. Herv. Kerkvoogdij een derde pastorie gebouwd. Met den bouw begint men goeden voortgang te maken. Het ligt, naar wij vernemen, in de bedoeling om in Huizen een derde predikantsplaats te stich ten. ALG. SYNODE NED. HERV. KERK De voorgestelde reglementswijzigingen De Byode zond de voorloopig aangenomen© reglementswijzigingen toe aan de kerkeraden. Het zün er slechts een zevental, die dus ln de kerkvergaderingen van D.V. 1932 in behande ling zullen genomen worden. Ie. Wijziging van art 1 van het Regl. voor de Kerkeraden. De bedoeling is om leemten en onduidelijkheden weg te nemen, zoo ten aan zien van de oorzaken van het onvoltallig wor den van den Kerkeraad. de bevoegdheid van de overgebleven kerkeraadsleden enz. 2e. de synode wil dat elke gemeente een 3e. wijziging in'artA- yan de kerkeraden subs. iu. Indien een groep van gemeenteleden welke yoldoet aaa de daarvoor gestelde elsohen, dit aanvraagt, staat de kerkeraad haar to£, dat jaarlijks eenige godsdienstoefeningen worden geleid door predikanten van haar keuzo, en wel ten minste twee voor het bedienen van den H. Doop en een voor de viering van het H. Avondmaal en één voor de Bevestiging van BIJ DEN KERSTBOOM psalmen, is het bekende boeikja van Ds. Wolf. We zijn daarom blij een nieuw, en naar is voorkomt zeer bruikbaar boekje te kun nen aankondigen dat onder de wijdsche.titel van „Hymnologisch Vademecum" van de hand van Ds. D. van Manen, Herv. pred. te Heerlen, hij Callenbach te Nijkerk het licht Lg. Het is van handig formaat, keurig uitge voerd, en verwijst volgens een gerieflijke indeeling zoowel naar in aanmerking komen de psalmen als naar de gezangen uit de bundels in gebruik bij de Ned. Herv. Kerk. Niet minder dan 134 paragrafen, elk met sn apart onderwerp, zijn verdeeld over 52 bladz. en gegroepeerd in 6 afdeelingen, die alle een afgerond geheel vormen. Natuurlijk speelt, hier een rol de exegese die men heeft van bepaalde psalmverzen, maar tegelijk staat men verbaasd over de nauwkeurig heid waarmee de samensteller te werk ging. Van we hij lidmaten. ratel Ier tal elschen worden ln het euw art. 86 ln het De' Kerkeraad Is tot het nemen van zulk een ■besluit verplicht, wanneer een groep van ge meenteleden. welke voldoet aan de daarvoor 67 ln 't reglement op de vacaturen, hetwelk aan zen delingen. die 15 jaar in dienst van een zendings corporatie hebben gearbeid de bevoegdheid van predikant in de Herv. kerk wil verleenen. 6e. wijziging van art. 2 van 't reglement op de predikantstraktementen. Volgens het oude reglement werden de ont- het minimum s betalen, elk llèdig uit te .nomen. Het - jaar doen behandelen. 7e. kleine wijzigingen in verschillend; jaar in behandeling 5®noi inplaats van: „Deze oevatten de fondsen. Rijksverzekeringsbank belegd mogen worden de nieuw voorgestelde zinsnede: Deze lijst mag slechts bevatten fond- wet °vanr2!>e JSÏÏSKSSFb&SZ blad No. 507 de gelden van RiJksfondscn en instellingen kanbeleggen. KERKGEBOUWEN Te Zwinderscheveld (Dr.) za! het interieur der Ned. Herv. kapel worden vernieuwd, terwijl ook een nieuw orgel zal .worden geplaatst. KERKORGELS. Te Leeuwarden besloot de Kerkeraad kaankerk. De bouw is opgedragen aan de fir ma Valckx en Van Kouteren Co te Rotter dam, Een prachtig hulpmiddeL Gedurig afwisseling te brengen in de te zingen psalm- en gezangverzen, blijft voor vele predikanten slechts een begeerd ideaal. Het is blijkbaar- een heele kunst, die zelfs niet steeds door langdurige oefening wordt verkregen, te woekeren met de mogelijk heden die psalm- en gezangbundel in dezen bieden. En er bestaan weinig hulpmiddelen om deze moeilijkheden te overwinnen. Het eenige, Schoolnieuws. Prof. Dr. H. BLINK f In den oudeildom van 79 jaar is te Den Haag overleden Prof. Dr. H. Blink, oud- hoogleeraar. Hendrik Blink was geboren 12 Februari 1852 dn De Wijk (Dr.) Hij'heeft de normaal school voor onderwijzers tee Meppel ge volgd, maar studeerde daarna aan de Uni versiteit te Straatsburg en promoveerde in 1S87 tót Doctor in Ide Geografie. De heer Blink is tot 1874 practdsch in den land bouw werkzaam geweest, van 1875 tot 1879 was hij onderwijzer te Meppel en Arnhem, dan nog maar alleen voor de"rvolgens i» hij leeraar geweest aan de hoogere burgerschool te Hardingen en aan «en hoogere burgerschool te Rotterdam in rijkskunde, geschiedenis, staathuishoud kunde en staatsinrichting. Daarna is hij directeur geweest dier H.B.S. te Nieuwer- Amstel-Amsterdam. Na 1899 tot 1923 is hij nrivaa/t-docent aan de universiteit te Leiden lector aan de Handelshoogeschool te Rotter dam en hoogleeraar aan de Landibouwhooge school te Wageningen geweest In 1906 werd dr. Blink adviseur economische bibliotheek van het ment van handel. Hij was oprichter en hoofdredacteur van het maandschrift Vra gen van den Dag en oprichter en voorzitter der redactie van het Tijdschrift voor Eco nomische Gecpraphie. Als zijn voornaamste werken kunnen worden genoemd: Onze Aarde., handboek voor de natuurkundige aardrijkskunde (1S85); Wind ur.d Metresströmungen ira GefbLet der kleinen Sienda-Inseln, dmer- tatie (1887); Der Rhein in den Niederlan- ander diene als voorbeeld, dat! (1889)Nederland en zijn bewoners, in minder Lekende psalmen voor de deelen, (1887-1892); De bewoners der Christus vonden Ps.vreemde wereldideelen, vier deelen, (1900); homoivnnrt Pa ma Geschiedenis -van den boerenstand en van den landbouw in Nederland, in twee dee len (1902-1904); Van idle Earns tot. de Schelde, wandelingen door oud en nieuw Nederland, in vier Ideelen, (1902-1905); Ne- derlandsch Oost- en West-Indië, in twee deelen, (1905-1907); Economische Atlas van Nederland' (1912); Opkomst van Nederland als economisch-geografisoh gebied (1925); De inJandsohe lanldlbouw in Nederlandsch- Indië, (1926); Sumatra als economisch bied (1926); Duitschland als economisch- geogmafisch gebied (1927); Franikrijk als eoonomisch-geografisch gebied (1928) Woeste gronden, ontginning en bebossching tn Nederland, voormaals en thans (1929) Zeer geroemd werden ook dr. Blink's groote verdiensten als wetenschappelijk adviseur voor de economische bibliotheek van het departement van handel. Toen prof. Blink in- 1922 zeventig jaar werd, is bij edjn huldiging getuigd, dat het voor een groot deel aan zijn onvermoeiden arbeid te danken is, 'dat het aardrijkskun dig onderwijs hier te lande meer en meei rekening is gaan houden met de eischen der praotijk. Dr. Blink heeft ook den stoot geg aan de oprichting van de Nederlandsche Vereeniging voor Economische Geographie, menschwording 6 en voor de hemelvaart Ps. 7. Afzonderlijk wordt opgegeven in welke paragrafen ..zangstof" voor de Zonda gen van de Catechismus Is te vinden. Ook is toegevoegd een „sleutel tot verwisseling van eenige melodieën", een welkom hulp middel om te weinig bekende verzen weer in eere te herstellen. We durven gerust aanraden het met dit boekje eens te probeeren, en verwachten dat men voor het gerief dat het biedt steeds meer lof zal hebben. Met den samensteller hopen we dat het bijdrage tot verrijking van den zang der gemeente. ENCYCLIEK. Door den Paus van Rome is uitgevaardigd een nieuwe encycliek „Lux Veritatis", ter legènjheid van de herdenking van het Concilie van Ephese, dat 1500 jaar geleden gehouden werd en waarin in de allereerste plaats de dwaalleer der Nestorianen weerlegd oordeeld werd en waar uitgesproken werd, Christus twee naturen in één Persoon vereenigd zijn. EVANGELISATIE Te Schoonebeekerveld (Dr.) is de bouw van een nieuw lokaal van de Ned. Herv. Evangelisatie opgedragen aan de nemers Walken en Schulte te Nieuw-Schoone- beek voor f 1549. TeWieringen (Hippolytushoef) is als evangelist benoemd de heer O. Deen te Stadskanaal. Te Zuidwolde (Dr.) is voor het buurtschap Fort een lokaal voor Geref. Evan gelisatie geopend. LEGATEN. Te Alphen a.d. Rijn ontving de Ned. Herv. Gem. van wijlen den heer Gerrit Ver- duyn voor de diaconie een legaat van f 500 en voor het Ned. Herv. Tehuis dier gemeen te een legaat van f 250. Gefdiurendie den Boerenoorlog is dr. Blink een warm strijder voor de zaak der Boeren in ons land (geweest. De begrafenis is Woensdag in De Wijk, bij Meppel. VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Het Provinciaal Comité Z u i d-H o 11 a n d ten Zuiden der Vrije Universiteit te Amster dam, heeft tegen Dinsdag 5 Januari 1932 des middags 2.15 uur te Rotterdam, gebouw „De Eendracht", Goudscheweg 130132, een openbare vergadering bijeengeroepen. De agenda vermeldt: Na het openings woord van den heer J Schouten, „Hoe staat het met de actie tot verhooging der contributie in ons ressort", in te leiden door den secretaris Ds. M. G r a v e nd ij k .van Dordrecht. Professor Dr. G J S i z o o zal spreken over De vierde faculteit. Ds. CW J van Lu mm e 1 van Zuidland zal een slotwoord spreken. HOOFDBENOEMING EN. Hooge Zwaluwe (Herv. School). G. Ruitenberg, onderw. aan de Herv. Scnool Julianastraat te Loosduinen. Meliskerke School Geref. Gemeente. 1 Mei 1932 te openen), H. Jansen te Leiden. Rotterdam (Van Asch van Wijckschool) J. Spoelman, onderw. te Zutfen. Amsterdam (Keuchemusschool, Borger- straat), H. A. Broekzitter, thans eerste ond. aan die school, met ingang van 1 Sept. 1932. ONDERWIJZERSBENOEMINGEN. M i d w o 1 d a-0 1 d. (hoofd D. Boerema) uit 19 soil., K. G. Veldman te Nijmegen. 'recht (Pr. Julianaschool, hoofd G. J. Snijders) mej. T. van Vliet te Alphen a. d. Rijn; aang. "terveld (hoofd R. Holtrop) D. P. Bierma te IJmuiden-Oost. r d a m (Willem Hovyschool, liil- derdijkstraat 154, hoofd A. J. Drewes), R. Meijer, aldaar. n (Plantsoenschool, hoofd A. v. d. Baan), mej. J. W. de Stoppelaar te Vlaar- dingen. Aalst, voor vast, met ingang van 1 Jan. s., mej. A. v. d. Wal, thans tijdelijk aldaar werkzaam. SPLITSING VERMEDEN. Te 's-Gravenzand.e dreigde, zoo meldt len ons, een scheuring te ontstaan in de Ohr. Schoolvereeniging tusschen de Gereformeer de Christelijke Gereformeerden, doordat enkele personen in een vorige vergadering hadden voorgesteld, de Vereeniging om te zetten in een Geref. Vereeniging. In ae .than* gehouden vergadering hebben de voorstellers hun plan echter ingetrokken, zoodat deze splitsing is vermeden. WESTLANDSCHE UNIEDAG. Te De Lier zal D.V. Woensdag 20 Janu- _ri 1932 de Westlandsche Uniedag worden gehouden in de Geref. kerk. Des morgens om 10 uur hoopt Ds. L. J. Pierson, Voorzitter van den Schoolraad, te spreken over: „De School met den Bijbel, een dam in den revolutionairen stroom". Des middags spreekt de heer G. Meima, directeur van de Chr. Kweekschool te Groningen, over: „Tact", terwijl des avonds I Kloosterman, van Amsterdam, de Unierede zal houden. PERSONEEL-CHR. KWEEKSCHOLEN In het Verslag der Jaarvergadering van de Vereeniging van Onderwijzend Personeel aan Protestantsch-Ohristelijke Kweekscholen werd gesproken van Dr. H. Colyn, die de Commissie van Drie eenige malen ontving. Dit moet zijn het verslag geeft dit duidelijk aan Z.Exc. de Minister van O., K. en W., dus: Mr. J. Terpstra. SCHOOLARTSENDIENST Dezer dagen is er door de Oommissie van Uitvoering van het Gereformeerd Schoolver band te Utrecht onder leiding van Prof. Dr. A. Noordtzij een conferentie gehouden, toe de leden der A. R. en C. H. Statenclubs uit de verschillende provincies waren uitge- noodigd, om de vraag onder de oogen te zien, of en in hoeverre het instituut van den schoolartsendienst onze Christelijke Scholen ten goede zou kunnen komen en hoe dit na der zou moeten worden geregeld. 'Aan de hand van te voren toegezonden stel lingen betoogde Prof. Dr. J. Waterink, advi seur van G. S. V., dat er in de school geva ren voor de gezondheid dreigen, en dat, voor zoover het gevaren zijn, die uit het school leven zelf voortkomen, het bestuur in een roeping heeft, die het door het aanstel len van een schoolhygiënist vervullen kan. Bij de beraadslaging kwamen verschillen de vraagpunten naar voren, vooral deze, of die arbeid ressorteert onder „Volksgezond heid" dan wel door „de school zelf" dient te worden behartigd. Levendig gevoelde de ver gadering, dat de beslissing in dezen van ver gaande strekking zou zijn en dat, indien de schoolhygiënist onder „Volksgezondheid" werd gebracht, er geen reden was, waarom eenig terrein van het breed vertakte volks leven aan dezen dienst moest worden ont trokken. Daarmede zouden we dan onderwor pen worden aan den almachtigen staat, die van uit dit gezichtspunt ook het beslissende woord zou gaan spreken bij de inrichting van kerkgebouwen en lokalen voor catechisaties en vergaderingen. Vandaar dat de gedachte, door den inleider naar voren gebracht: iedere kring heeft onder nader te regelen toezicht van de Overheid de gevaren te bestrijden, die uit het kringleven voortkomen, bijna alge- meene instemming vond. Tot een bepaalde beslissing kwam de ver gadering echter niet, daar merdere provinciën in gebreke gebleven waren afgevaardigden te zenden. Daarom zal de Commissie van Utrecht na der overwegen, hoe de zaak nader onder de aandacht te brengen, is niet alleen voor de Prov. Staten, maar ook van de Gemeenteraden en van de Staten-Generaal. NIJVERHEIDSONDERWIJS Internationale tentoonstelling. De internationale tentoonstelling van leer methoden en leermiddelen ten behoeve van het nijverheidsonderwijs voor jongens en meisjes in het gebouw der R.K. Ambachts school St Jozef aan de Ammunitiehaven te Den Haag is Donderdagmiddag geopend. Daarbij hebben gesproken de heer H. El lens, voorzitter der verzainelcommissie van de vereeniging van directies van nijverheids scholen in Nederland, welke commissie deze' tentoonstelling heeft georganiseerd, de heer M. Worp, voorz. van de commissie van uit voering en de inspectêur-generaal Ir. Hof- De tentoonstelling wordt gehouden ter gelegenheid van het congres voor vakoplei dingsvraagstukken. Geëxposeerd worden onderscheidene leer methoden van binnen- en buitenlandsche 6cholen, zoowel nijverheids- als fabrieks scholen, waarbij de beginselen, waarnaar deze methoden zijn samengesteld, zijn ver duidelijkt Het buitenland is ruim vertegenwoordigd en ook uit Oost- en West-Indië zijn talrijke inzendingen. TENTOONSTELLING VAN LEERMIDDELEN. Te Den Haag werd Donderdagmiddag door den Inspecteur-Generaal van het Nijver heidsonderwijs Ir. Hofstede de Internationale tentoonstelling van Leermiddelen voor 't Ny- verheidsonderwij s geopend. De heer Ellens, voorzitter van de Verzamel commissie, die de tentoonstelling heeft geor ganiseerd, wees in zijn inleiding op het be lang van deze tentoonstelling, die niet alleen de eerste in Nederland, maar ook de eerste in Europa is. Ook de heer Ir. Hofstede wees op het groo te belang van deze tentoonstelling voor het onderwijs. De tentoonstelling is geopend van 28 tot en met 31 December en wordt gehouden in het de R.K. Ambachtsschool St. Jo zef te Den Haag. ONDERWIJSFONDS VOOR DE SCHEEPVAART. Ook te Amsterdam heeft de film voor een aantal genoodigden proef gedraaid. In cijfers en beelden vertelt de film o.m. van den grooten achterstand van het Lager Onderwijs aan schipperskinderen en laat dan, op overzichtelijke wijze zien, wat het Onderwijsfonds op dit gebied doet Alle leermiddelen, welke het Onderwijs fonds zelf uitgeeft zijn in beeld gebracht: Leerboeken, de Binnenvaart-Almanak, de Radio-Vaklessen, het Weekblad „De Binnen vaart" enz. alles geleid uit het centraal bu reau dat te Amsterdam (Binnenkant 22) is gevestigd. Het slot geeft een beeld van de practische opleiding aan boord van de Instructievaar tuigen „Prins Hendrik" en „Prinses Juliana" EXAMENS ACADEMISCHE EXAMENS TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT. Bouwkundig: Ingenieur. Ztf die wenschen deel te nemen aan het lngenieure-examen voor bomw kundig ingenieur, dat zal worden afg< Ingenieur, dat sal w hebben zich daarvoor vóór 8 Jan. bU don secretaris van de afd. der Mijnbouwkunde. RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geslaagd teneeskunde, arts-ex., mej. M. A. M. Schllte. totterdam en de heer J. C. Schraagen, Den Radio Nieuws. 20 DECEMBER 8.01 Hilversum A.V.R.O.: Grai 10.10 H u I e n K.fiO.: Gramofom 10.15 Hilversum A.V.R.O.: Grai li.CO Hilversum A.V.R.O.: V> v. d. Woude 11.20 Kalundborg Strijkorkest 11 45 Hilversum 12 01 Hilversum 12.15 Hulzen K.R. 13.20 Dave n try: 13.25 Langenber 13.20 Da v e n t r v: H ui z Hilv ..50 Kalu 00 Hui: 30 H u 1 z 30 H i 1 .50 15.00 15.30 16.20 D EXAMENS HOOG-DUITSCHE TAAL GRONINGEN, 2 mej. C. C. Bauw EXAMENS ENGELSCHE TAAL GRONINGEN, 2« Dec. Akte M.O. (.B). Geal. mej. C. H. van der Noordaa, RüswUk; de heer S. Teernstra. Scheveningen. K.R.O.: Gramoloonmuzlek r y: Trocadero-orkest b e r g: Vesper-concert. 18.30 B e r 1 30 Hilv 10 Hilv :9.4U D a v 21.30 Hul 2 21S5 Hilv 21.65 Dav 22.15 Hilv K.R.O.: K.R.O.-salon-oi el: Omroep-orkest n K.R.O.: Kunst-ensemble rsum A.V.R.O.: Concert door ensemble n: Populair concert, rsum A.V.R.O.: Gramof.muzlek. rsum A.V.R.O.Gramof.muziek. try: Org el-rooital rsum A.V.R.O.: Omroep-orkest dhorg: Duetten van Rubinstein rsum A.V.R.O.: Kovaca Lajoa en 'ulea Bledsoe salon-orkest. Gramof.muzlek. sum A.V.R.O.Kovacs Dajos en sum A.V.R.O.: Gramof.muzlek sum A.V.R.O.: Orkest Kerkdiensten, enz. sum A.V.R.O.: Morgenwijding 1 K.R.O.: Halfuurtje voor zieken Lezingen. Cursussen, en*, •sum A.V.R.O.Oudejaaraavond- sum A.V.R.O.: 8. K. Roos: „Wo« iing" a K.R.O.: Vrouwenuurtje sum A.V.R.O.W. Inden: „De onze nationale Jongeren" sum A.V.R.O.Prof. dr. D. Cohen A.V.R.O.: Kinderuurtje DE IDZERDA-ZENDER OPGEHEVEN Geen vergunning meer Naar de Residentiebode meedeelt zal het be kende radiostation van den heer Idzerda in Den Haag, dat eiken Zaterdagnacht na afloop van de programma's d< eenlgingen de lulsteraj nog lang placht bezig te houden, „_w van 1 Januari a-s. het zwijgen worden opgelegd. De^directeurygeneraal der P.T.T. heeft geen LANGENBERG ZENDT MET 75 K.W. De nieuwe 75 K.W. sterke zender Langenberg ls van 20 December af voorlooptg voor de uit zendingen op werkdagen van 15.30 af en op Zon. en feestdagen den geheelen dag ln dienst gesteld, d.w.z. de. voormiddagen op werkdagen worden voorloopig benut om eenige doormetin gen aan de zendapparatuur te verrichten, om er van vej.ekerd te kunnen zijn, dat de zen- EXAMENS NEDERL. GESCHIEDENIS AARDRIJKSKUNDE De einduitslag van_ de_ te Amsterdam ge- Geschiedenis: geëx. -14 cand., n.l. 27 mann. en .7 vr.; geslaagd 12, nl. 9 mann. en 3 vr. cand. AardrUkakunde: geëx. IS candldaten, n.L 9 PRINS HENDRIK TE ROTTERDAM De te Rotterdam gehouden voetbalwedstrijd SpartaFeijenoord teji'bate van de Rotter- darnsche Bloedtransfusiedienst werd bijgewoond door Prins Hendrik, Burgemeester Droogleever Fortuyn en vele andere autoriteiten. FEUILLETON Nabij hst Macedonische front Door IVANKA TERUG NAAR SERVIE Toen -de oorlog ten etód» was, wend mij voorgesteld, todlien ik er liust toe gevoelde, mij opnieuw naar Servië te begeven. Ver scheidene doktoren en venpteegsteiis had den zich reeds bereid verklaard zich even eens in diienst te et allien van die Serviiedhe regearimg, teneinde daar nuttig werk te kunnen verrichten. Ik sloot mij dadelijk bij de anderen aan. Ditmaal toestond de ambulance uit ongeveer zestien personen. Tegen het einde van 1918 begaven we ons vanuit Rotterdam per Hol- landsche boot.naar Duinkerken, vanwaar we via Parijs verder reisden naar Toulon; we vertrokken vandaar met het Fransche schip „La Fayette" XII, voeren langs de kust van Afrika, waar we Bizerte, de interessante, onvergetelijke stad aandeden; verder langs Corsica, Sardinië, Dalmatië naar Ragusa, waar we één dag bleven en een bijzonderen indruk kregen van de idyllisch gelegen, sprookjesachtige stad met haar in fantasti sche kleuren gekleede inwoners. We vertoef den eenigen tijd bij zonsondergang op het mooist gelegen punt der stad, vanwaar men een zeldzaam prachtig uitzicht had over dé zee wier turkooisachtige kleurschakeeringen aulk een overweldigenden indruk op maakten eh ons dn stille verrukking brach- Deze onvergelijkelijke stöd achter ons la tend, reisden we verder met den trein doot Dalmatië en Bosnië naar Serajewo, de stad zoo nauw verbonden met de voorgeschiede nis van den oorlog; waar Aartshertog Ferdi nand en zijn gemalin vermoord werden door een jongenman, die zich toen ze.ker nog niet ten volle bewust was van de groote rol, die hij speelde en wiens daad, in koelen bloedt bedreven, de aanleiding werd tot het groote werelddrama, Eenige oogenblikken verwijlden we op de plek, waar dit droef gebeuren zich in enkele minuten afspeelde, om daenzelfden namid dag onze reis voort te zetten in een dier zeer verwaarloosde treinen, waarvan ongeveer alle ruiten gebroken waren en die door de vele wandluizen en ander ongedierte nog steeds verontreinigd werden. Aangezien er nergens plaats was, probeerden we de nach ten, die we gedwongen waren door te bren gen in den trein, die des nachts op het per ron bleef staan, zoo goed mogelijk door te komen. Eindelijk, na dagen en nachten in de el lendige, koude wagens doorgebracht te heb ben, kwamen we op een zeer laten avond te Semldn aam. Toen daar geen plaats voor ons bleek te zijn, aangezien er nog Fransche militairen waren, zagen we genoodzaakt tot 's morgens zes uur in den trein te blijven, waar echter van slapen al heel weinig kwam en we bovendien des mor gens tot de onaangename ontdekking kwa men, dat eenigen van ons van hun hand koffers en tasschen met inhoud waren be- roofd, wat ons een paar sombere uren be zorgde. Daarna werd, en dat nog met de grootste moeite, voor een. korten tijd plaats voor ons gevonden in der vuile hotels, waai /eer dadelijk in aanraking kwamen met het gehate insectenleger, dat zich steeds meer en meer om ons scheen uit te breiden. In Belgrado waren eveneens alle hotels overvol, zoodat, wanneer daar besprekingen moesten worden gehouden in het Ministerie van Binnenlandsche Zaken, wij ons per boot naar Belgrado moesten begeven, aangezien de groote Donaubrug, die Semlin met Bel grado verbindt, toen nog geheel verwoest Op een dier dagen zouden we gezamenlijk des middags te Belgrado ten paleize worden ontvangen, aan welke gebeurtenis ik echter een vermakelijke herinnering bewaard heb. We waren namelijk op het laatste nip pertje uit ons hotel vertrokken en spoedden ons naar de boot, waar we hoopten op den aangegeven tijd te zullen afvaren. Daar aan gekomen vernamen we echter tot onze groote ontsteltenis, dat het schip tengevolge van het slechte, regenachtige weer ruim een half uur vertraging had, zoodat we genood zaakt waren allereerst een telefonisch be richt betreffende onze verlate komst naar het paleis te zenden. Aangezien wij, als vruowelijke leden der ambulance, geheel in het wit gekleed waren, hadden wij voor alle zekerheid een extra paar witte schoenen ln een kleinen handkoffer medegenomen, die wij, na te Belgrado in de fiacre's plaats ge nomen te hebben, met het oog op den be perkten tijd. onderweg in de wagens verwis selden. Bij het paleis aangekomen, depo neerden wij stilzwijgend de koffertjes met de bemodderde schoenen in de huisjes d v beide schildwachten, die zich echter tegen over deze dwaze en ongewone situatie, zoo als te begrijpen is, ietwat verbaasd toonden. Daarna werden we door den koning zeer vriendelijk ontvangen, die zich geruimen tijd met ons onderhield. Te Semlin moesten we weken wachten, alsvorens men definitief had vastgesteld, naar welk deel van Servië men ons zou zenden. Hoewel ik in stilte had gehoopt, in Mo- nastir geplaatst te worden, werd den mees ten van ons als als arbeidsterrein de Sand- sjak aangewezen, het primitiefste oord van Macedonië; dat deel van het land, waar de beruchte komitadji-benden zich op verschil lende plaatsen ophielden; de z.g. idealisten, die echter in koelen bloede de ontelbare moorden pleegden, vaak uit bloedwraak en rassenhaat, ook wel om hinderlijke personen uit den weg te ruimen, of in het bezit te ge raken van een geweer of ander wapen. In dat deel van Macedonië had men echter onze hulp het meest noodig en we zouden ons daar zeker nuttig kunnen maken. De reis er heen was ongelooflijk primitief; we maakten den langen tocht ten deele met den trein, doch moesten daarna een la ïg eind met een vrachtauto afleggen. De wegen waren zeer slecht en, aangezien het terrein tevens bergachtig is, moeilijk te berijden. Het land werd, vooral op het laat ste traject, zeer schaarsch bewoond. Bovenop den open wagen, waarop we met onze koffers hadden plaats genomen, reden we, al hotsend en stootend, langs diepe ra vijnen, hergop, bergafwaarts, terwijl we bo- vend'en overvallen werden door een zwaren, onophoudelijken regen, dae het terrein meer en meer ongeschikt maakte voor den verde ren tocht Eindelijk, op het laatste gedeelte, bleef de wagen in de diepe modder steken en waren we gedwongen acht uren achter een naar ons voorloopig einddoel, Prijispoli, door den doorweekten grond te waden, waai in onze enkels telkens bleven steken, terwijl de regen steeds aanhield. Een der doktoren, die gelukkig één dag tevoren was gegaan, zou trachten voor een geschikt onderdak te zorgen, terwijl een der anderen in den wagen met onze groote en kleine bagage achterbleef en probeeren zou den volgenden morgen met eenige fiacre's verder te reizen. Midden in den nacht kwamen we totaal uitgeput en verkleumd door de koude, in het kleine stadje aan, waar in het lugubere ho telletje, waar we voorloopig zouden verblij ven, een groote kachel was aangemaakt, ter wijl de dokter, die vooruitgegaan was en een deel van zijn bagage had kunnen mee nemen, ons elk van een droog kleedingstuk voorzag. We waren echter zeer gelukkig op de voorloopige plaats van bestemming te zijn. De warme kachel, een goed maal en droge kleeren deden wonderen! Den volgen den dag waren we allen weer monter en op gewekt Na een paar dagen zou ons groepje zich moeten splitsen. Eenigen zouden te Prijipoljl en Novi-Sad, een heel klein plaatsje daar dicht in de buurt, werkzaam blijven. De overigen, waartoe, ik behoorde, zouden naar Sjenitza en Novi-Pasar vertrekken. Aange zien deze beide plaatsen in dezelfde richting lagen, legden we gezamenlijk den langen tocht af in wagens, begeleid door een aantal gendarmen, die met het oog op de komi- tadji's, die zich daar in de buurt ophielden, van goede wapens waren voorzien. Des mid dags kwamen we te Novi-Pasar aan, stap ten met ons drieën uit, terwijl de anderen den eigenaardigon tocht door de verlaten bergen voortzetten, totdat ze eindelijk te middernacht zeer vermoeid te Sjenitza aan kwamen, waar zij een voorloopig onderdak vonden in het zeer onwelriekende kleine hotelletje Petrolea. De perfect te Novi-Pasar ontving ons zeer vriendelijk en wees ons het hospitaal aan, dat uit twee gebouwen bestond, waar we aan den arbeid zouden gaan. Deze gebouwen nu waren vol met na-oorlogsgewonden en zieken, die zich in een zeer verwaarloosden toestand bevonden. Er waren voor de vele patiënten nauwelijks eenige bedden beschik baar; de meesten van hen lagen met hun dagkleeren aan op den harden grond. Tot nu toe was voor hen slechts één dokter aange wezen, die helaas den arbeid niet al te se rieus opnam. Deze werd bijgestaan door een Servische vrouw, die zeer vriendelijk en hulpvaardig, doch zoo goed als niet op de hoogte was van het vaak moeilijke werk. Op onze eerste vraag reeds aan den Mon- tenegrijnschen doktor, waarom de noodige bedden niet voorradig waren, althans voor de ernstige patiënten, gaf hij ten antwoord: „Och, waarom zou men deze eenvoudige boeren verwennen? Thuis bezitten zij ook die luxe niet en slapen vanaf hun prilste jeugd op den grond. Ze zijn er dus aan ge- Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 9