kmcib
Het weven van tapijten
A, VAN DER GIJP F
K. VAN DER GIJP
L. LEIJTEN - ROTTERDAM
MEUBELEN
Mooie HEERENHUIZEN
GLASHANDEL vl
H.SLAGMOLEN Go
BESCHERMT ALLE GEBOUWEN TEGEN
HITTE - KOUDE - VOCHT - LAWAAI
DESKUNDIG
N.V. Producten- Grondstoffen Hmij.
AMSTERDAM: Sarphatikade I - Tol. 34824-36821
ROTTERDAM: Stationsweg 37b Telef. 11690
BOUWBLAD No. 156 (Verschijnt eiken "Maandag)
MAANDAG 28 DECEMBER 1931
TRIPLEX!
Ned. Hervormde Kerk te Slikkerveer
.Led: K. v. d. GIJP, Slikkerveer
De gestadige groei van het rivierdorp Slik
kerveer met zijn nijvere bevolking, welke
in hoofdzaak haar arbeid vindt! op de groo-
te scheepswerven aan de rivier gelegen,
noodzaakte de kerkeraad van de Ned!. Herv.
Gemeente plannen te maken en zoo moge
lijk uit te voeren, voor een grootere plaats
van samenkomst van deze gemeente.
Zij waren in het bezit van een zooge
naamd wijkgebouw, doch dit was reeds lang
veel te klein, het was noodig de plannen,
welke men zich voorstelde, tot uitvoering
te doen brengen.
Ind'erdaad is dit gelukt, de plannen zijn
verwezenlijkt, het kerkgebouw is er geko
men, naast het genoemde wiikgebouw is een
mooi dorpskerkje met 476 plaatsen verrezen,
dat, hoewel de ligging niet direct gunstig is
te noemen (wat had deze kerk een mooi
pendant tegenover de nieuwe school kun
nen zijn), doch de grootste zuinigheid was
geboden, het nieuwe kerkgebouw sluit aan
bij het bestaande wijkgebouw, wat in het
plan is opgenomen en voldoend'e ruimte
bood om te voorzien in consistoriekamer en
vergaderruimte.
De middelen voor den bouw waren zeer
bescheiden, doch nu de kerk er staat moet
men respect voor den ontwerper hebben,
om het geheel, zoowel van buiten als bin
nen, zoo harmonisch in kleur en materiaal
op te vatten, iets waar het in onzen tijd nog
al eens aan hapert; men kan hier zien, dat
de ontwerper gevoeld heeft wat een kerkge
bouw vraagt, dat met liefde zich geven voor
een baak, waarin men met het wezen mede
leeft en vooral zich thuis gevoelt; wij kun
nen ook niet anders dan de architect felici-
teeren met het volbrengen van deze op
dracht, die m. i. als uitstekend geslaagd
mag genoemd worden.
Het exterieur, zooals hierbij afgebeeld,
geeft duidelijk weer hoe de verhoudingen
zijn; het geheel is opgetrokken in .een war
me Waalsteen. op een donker plint, de mu
ren zijn afgedekt met eenvoudig gedetail
leerde goten, waarboven de flinke dakvlak-
ken.
Een pitting en fraai van vorm en verhou
ding zijnd torentje boven een der zijingan
gen completeert het exterieur.
De dakvlakken zijn afgedekt met! Romaan
sche pannen met bijpassende vorsten en ge
velpannen; het doet prettig aan, dat de ar
chitect van ons eigen nationaal product ge
bruikt heeft gemaakt en het laat ons zien,
dat de mooie toon en nuanceering van deze
bedekking zeker niet onder behoeft te doen
voor het buitenlandsch product, dat in ons
land! nog al eens voor kerken en utiliteits-
werken wordt toegepast; het is een geluk
kig verschijnsel, dat meerdere architecten
bij het ontwerpen van hun plannen reke
ning houden met de prachtige en öoliede
materialen die de fabrieken in ops eigen
land produceeren.
De platte grond is pra'ctisch ingedeeld,
een hoofdgebouw met voorgebouwde hoofd
toegang en twee uitgebouwde gedeelten met
toegangen; deze toegangen zijn alle drie
met ruime tochtportalen gemaakt; in dat
van de hoofdtoegang is aan één zijde toilet
ruimte, aan den anderen kant garderobe,
een geslaagde oplossing, die in die practijk
zeker zal voldoen. Een doorloopende gang
als scheiding tusschen kerk en consistorie
kamer verbindt het oude gebouw met de
kerk; deze gang heeft toegangen van bui
ten en aan beide einden zijn toiletten inge
richt.
Het interieur is geslaagd, de geto<
elipsvormige plafonds van blank Oregon,
het geheel zal verfraaien en meer uitdruk-
beitst eikenhout, de zittingen van blank
Orégon-grenen; het profiel der banken is
goed, de zitplaatsen zijn ruim en gemakke
lijk; als bijzonderheid maken wij melding,
dat de aannemers, Firma A. v. d. Gijp en
Zoon, d*eze meubileering zelf in eigen werk
plaats hebben vervaardigd.
De glas-in-lood-ramen zijn eenvoudig, doch
smaakvol, de dagverlichting is goed, de
kunstverlichting, hoewel netjes verzorgd,
lijkt minder geslaagd, hoewel dit pas na de
ingebruikneming met zekerheid kan gecon
stateerd worden.
De centrale verwarming lijkt mij het best
wat er op 't oogenblik te maken is, elke
plaats is n.m. verwarmd door een systeem
wat ik op deze wijze nog niet toegepast zag;
waaruit de donker geverfde hoekspanten
doorhangen, is rustig en goed van toon, de
ventilatie is in orde en mooi toegepast.
Het platvorm, waarop kansel en banken
voor ouderlingen en diakenen, zijn smake
lijk en stemmig gedetailleerd, hierboven is
een orgelgalerij aangebracht, welke tijdelijk
door een eenvoudige ballustrade van het
schip der kerk is gescheiden; men hoopt in
de naaste toekomst tot aanschaffing van
een instrument over te kunnen gaan, wat
ook de tochtbestrijding bij de lichtramen
lijkt mij goed in orde.
De kleuren van verfwerken, muren, de be
tegeling enz. zijn alle met gevoel van wij
ding gekozen; wij kunnen ook niet anders
dan den ontwerper en uitvoerders in den
uitgebreid'en zin van het woord onze hulde
brengen voor het tot stand brengen van dit
mooie eenvoudige dorpskerkje.
G. T.
Houth. ¥/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL Co. Hoofdkantoor: Oosf°Admirali(eÜskade 47 Rotterdam
AÏVNO 1853 Opslagplaatsen, Zagerij en Schaverij:
"Y^anneer mag en moet
bouwvergunning worden geweigerd?
Belangrijke uitspraken van den Hoogen Raad.
Tot ide in de Woningwet als element van
stedebouw min of meer schuil gegane onder
werpen behoort ook de bouwvergunning.
Dit van oudsher aan de plaatselijke over
heid toekomende middel heeft in art. 5 van
de Woningwet 1901 uitdrukking gevonden
door het daarin opgenomen verbod om zon
der schriftelijke vergunning van B. en W.
een gebouw op te richten of voor een ge
deelte te vernieuwen.
Deze bepaling, welke meer ter beharti
ging van de belangen van de volkshuisves
ting dan nu juist tot regeling van den
stiedebouw strekte, is door de wetswijziging
.van 1921 ook voor dit laatste gebied van
groote beteekenis geworden, doordat de wet
gever de bouwvergunning toen heeft be
stemd om te dienen als sanctie op de na
leving van het uitbreidingsplan. Het voor
schrift dat vergunning alleen mpcht wor
den geweigerd op grond, dat het bouwplan
niet voldoet aan de eischen van de bouw
verordening, werd uitgebreid met het ge-
.val, dat dit afwijkt van een goedgekeurd
uitbreidingsplan.
Nu worden in art, 6 met zooveel woor
den de drie gevallen opgenoemd, waarin
bouwvergunning „a 11 een mag en moet"
worden geweigerd.
Deze gevallen zijn:
a. afwijking in het bouwplan van een
goedgekeurd plan van uitbreiding;
b. strijd met bebouwingsvoorschriften voor
de bebouwde kom of een bouwverbod;
c. niet-voldoening aan de bepalingen van
de bouwverordening of rooilijnvoorschriften
(algemeens of bijzondere) behoudens moge
lijke vrijstelling ingevolge art 9.
Bij de behandeling in de Tweede Kamer
heeft de Regeering een oorspronkelijk voor
gestelden vierden weigeringsgrond terugge
nomen, uit hoofde waarvan verleening van
bouwvergunning mede zou moeten \worden
ontzegd, wanneer een bouwplan strekt tot
bouwen op gronden, die niet zijn gelegen
aan den weg, welke voldoet aan de daar
voor in de bouwverordening geldende voor
plan.
De bezwaren, die tegen deze, boven dien
.Weinig duidelijk gestelde bepaling werden
ingebracht, waren, dat iardoor zou worden
belet bouwvergunning te verleenen o.a.
voor boerderijen langs landwegen buiten
het in onderd'eelen uitgewerkte uitbreiding*
plan en evenzoo in gemeenten, die geen plan
yan uitbreiding hebben en dat anderzijds ver
gunning zou moeten .worden afgegeven voor
gebouwen aan niet aan de eischen voldoen
de wegen, mits deze maar in het gedetail
leerde uitbreidingsplan liggen. Men meende
dat deze materie beter kon worden overge
laten aan het uitbreidingsplan of de bouw
verordening. Trouwens, de Minister had
reeds opgemerkt, dat men zich bij de toepas
sing diende te houden aan hetgeen de bouw
verordening voor het begrip „weg" aangeeft
Dit punt is in het bijzonder van belang
voor gemeenten, die in verband met
regelen betreffende afstand van
grond en verbaal van kosten
van aanleg geen vergunning plegen te
verstrekken voor de uitvoering van bouw
plannen aan straten, waarvoor nog niet de
noodige grondafstand of bepaling voor de
kosten van aanleg heeft plaats gevonden.
Met deze materie raken wij tot een van
de neteligste kwesties, die zich op het ge
bied van den stedebouw voordoen. Er zijn
gemeentebesturen geweest, diie de overdracht
van grond voor straat bestemd en storting
van geld in de gemeentekas als
voorwaarde
hebben gesteld voor het verstrekken van
bouwvergunning. De Kroon heeft In 1922
zoo'n besluit vernietigd, omdat daarbij be
palingen waren gesteld, die niets hadden
uit te staan met het doel, waarmede de
vergunning verplichtend is gesteld, doch
strekken tot het verkrijgen van voordeelen,
die de gemeente zich langs anderen weg
moet trachten te verwerven.
Inderdaad kan zulk een „detournement de
pouvoir" aanwezig zijn, wanneer de veror
deningen der gemeente geen grondslag vor
men voor het stellen van 'den eisch van
grondafstand en vergoeding van kosten.
Anders is het echter, als de gemeentelijke
regelingen en met name de bouwverorde
ning het verbod inhouden om te bouwen
anders dan aan grond, die voor openbaren
weg is bestemd en nauwkeurig aangeven,
wat onder zoodanigen grond is te verstaan.
Alsdan hebben B. en W. het krachtens hoi
tweede lid sub c van art. 6 der wet in de
hnnd om elk bouwplan te weren aan weger;
die niet overeenstemmen met de gestelde
eischen.
Is volgens de verordening onder het be
grip van weg of straat alleen te verstaan de
grond, die voor aanleg daarvan vooraf ten
volle aan de gemeente is geleverd met beta
ling van de kosten van aanleg, dan moet
hieraan eerst zijn voldaan, voordat een aan
vraag tot het bouwen aan den betrokken
weg yoor inwilliging .vatbaar is. Wanneer
NassatthavenBoerengat
een bouwer dien straatgrond aldus afstaat
en de kosten van den aanleg afdraagt, doet
hij het zijne om den rechtstoestand in het
leven te roepen, waarbij hij bouwverguo
ning zal kunnen verkrijgen; en het staat er
dan niet zóó voor, dat hij, dusdoende voor
waarden vervult, welke hem bij de verlee
ning dier vergunning worden gesteld, doch
die mot zijn plan niets hebben uit te staan
Integendeel: zonder dat, krijgt hij een wei
gering, omdat zijn ontwerp niet aan de ver-
eischen van de (bouw)-verordening voldoet
Voor een juiste regeling te dezen zal het
dus meer dan ooit noodig zijn, dat de ge
meenten in hun verordeningen deugdelijk
en duidelijk aangeven, wat onder 't begrip
weg of straat is te verstaan.
Wel buitengewoon toevallig is het, dat
juist in de dagen, toen de Tweede Kamer
art. 6 van de Woningwet behandelde, de
Hooge Raad met betrekking tot 't verderen
van kosten voor straataanleg een belang
rijke uitspraak heeft gedaan, waarbij alweer
een van de Kroon afwijkend standpunt werd
ingenomen. Bij arrest van 19 Maart 1931
(N. J. 1931, blad 471, W. 12266) heeft dit
college beslist, dat het aan de gemeente
vrijstaat aan het verleenen van een bouw
vergunning als voorwaarde te verbinden de
betaling van een geldelijk bedrag, in den
vorm van storting van gelden in 't Wegen
fonds eener gemeente.
Levert dit arrest derhalve op dit voor
naamste punt een
belangrijk verschil
op met het bovenvermelde Kon. besluit,
het vormt daarmede een even groote tegen
stelling. in zooverre het uitdrukkelijk de
vrijheid van de gemeenten heeft erkend om
gelden in ontvangst te nemen, ook ter dek
king van publieke behoefte in verband met
het verstrekken van een vergunning of ont
heffing ter zake van het betrokken bouw
plan, wat dan niet is op te vatten als het
verstrekken van een dienst, noch ook als
een der in art 275 in het bijzonder opge-
somdte retributiën. De Hooge Raad be
schouwt de bijdrage in het Wegenfonds, in
overeenstemming met het hierboven aange
geven rechtskarakter van de storting, niet
als de oplegging van een eenzijdige gelde
lijke verplichting, die slechts bij wijze van
belasting kan worden geheven, doch als een
vrijwillige betaling, die de bouwer doet om
dat hij die in zijn belang acht. Evenzoo be
sliste de Hooge Raad1 een dag later bij zijn
arrest van 20 Maart 1931 (N. J. 1931 bl. 491).
Intusschen zal het ingevolge de gewij
zigde Woningwet in de toekomst toch niet
meer mogelijk zijn grondafstand en beta
ling van gelden als voorwaarde aan een
bouwvergunning te verbinden. Met name is
het dc geestelijke vader van het nieuwe
art 92 Onteigeningswet, de heer Van der
Hoeven, geweest, die er zich in de Eerste
Kamer bezorgd voor heeft gemaakt, d'at de
gemeentebesturen alsnog voorwaarden aan
gaande storting van gelden zouden kunnen
blijven stellen.
De Minister stelde hem gerust dooi1 de
mededeeling, dat „eenigszins kwaadwillige
gemeenten, die met achterbaksche middelen
handelen", tooh geen toepassing van moge
lijke geldelijke voorwaarden zullen kunnen
verkrijgen, omdat krachtens den nieuwen
slotzin van art. 6, de voorwaarden, die ge
steld worden, „alleen mogen strekken tot
naleving van de bepalingen van wet en
verordening, krachtens welke de vergun
ning wordt verleend en waaraan het plan
voor welks uitvoering deze worcilt gevraagd,
moet voldoen" en een verordening, die gel
delijke verplichtingen in houdt, den toets
van art. 6 niet zal kunnen doorstaan. Naar
de Minister verder nog verklaarde, kunnen
de voorwaarden door de gekozen redactie
nimmer van gelcïelijken aard zijn.
Door dit alles is aan de gemeenten hét
recht ontzegd om bouwvergunning overeen
komstig hetgeen hierboven werd aangege
ven te
weigeren,
zoolang de rechtstoestand niet voldoet aan
de voorschriften, die de verordening uitdruk
kelijk stelt ten aanzien van den weg, waar
aan zal worden gebouwd en dientengevolge
m. n. in geval het bouwplan strekt tot het
bouwen aan een weg, waarvoor d'e grond
niet of niet geheel aan de gemeente is ge
leverd en de kosten van aanleg niet zijn ver
goed, indien krachtens de verordening alleen
mag worden gebouwd aan strooken, welke
in die vereischten voldoen.
Hierin is niets kwaadaardigs of achterbaks
gelegen. Door art. 92a Onteigeningswet heeft
de wetgever de rechtmatigheid om grond
en gelden te vorderen voor aanleg van stra
ten e.d.
uitdrukkelijk erkend
Daarbij moge in het bijzonder zijn ge
dacht aan het in exploitatie brengen van
meer- of minder uitgestrekte grond-com
plexen. Dezelfde rechtsgrond t. w. dat
degenen, die aan de straten willen bouwen,
in de kosten van aanleg daarvan moeten
bijdragen bestaat evenzeer ten aanzien
van het bouwen op perceelen aan reeds be
staande straten, zoolang het op die percee
len rustende aandeel nog niet is voldaan.
Over de „voorwaardelijke" bouwvergun
ning in een volgend artikel.
Ook Duitschland heeft zich reeds vroeg
tijdig met de vervaardiging van handge
knoopte tapijten naar Oostersche bewerking
bezig gehouden. Schmiedeberg knoop
te reeds in de vijftiger jaren, evenals Kott-
bus, Wurzen, Springer, Linden en
sëdert 1883 hebben Koek Koek zich met
goede, mooi bewerkte knooptapijten een
naam gemaakt
Het Duitsch knooptapijt, in het buiten
land bekend onder den naam „Schmiedeberg
tapijt", in Amerika ook wel „Berlijnsch Ta
pijt" genoemd, is met zorg uit goede, zui
vere schapenwol gemaakt, de woltappen
zijn om sterke linnengaren-kettingen ge
knoopt; kleuren zoowel als kwaliteit zijn
buitengewoon duurzaam. De Duitsche tapijt-
fabrieken munten steeds uit door stijlvolle,
prachtig gekleurde patronen en zoo is het
geen wonder, dat het Duitsche knooptapijt
in alle geciviliseerde dieelen der wereld be
kend en gezocht is.
Overigens oefent niet alleen Azië heden
ten dage de knooperij uit, ook bijna iedere
staat in Europa, de Russen, de Noren, Engel
schen en Franschen; in Holland, België,
Spanje en zelfs in Amerika wordt geknoopt.
Naast Duitschland is in het bijzonder de be
vriende nevenstaat, Oostenrijk-Hongarije, in
staat het knoopen kundig uit te voeren.
Zooals op elk gebied der weverij, bracht
ook hier de nieuwe
Jacquard-uitvinding
Het eerst ontstond 't Kidderminster]
of Schotsche tapijt met kamgaren ketting
en wollen inslag.
Daarna kwam het Brussels-tapijt'
van gekamden wollen garen, door middel
van staaldraadnaalden geribd; ook het
Brussels tapijt werd in Engeland voor 't
eerst in het stadje Wilton voortgebracht.
Tot het jaar 1851 werden alle Brussels- en
Wiltontapijten op handweefspoelen gefabri
ceerd. In dien tijd gelukte het den Ameri-
kaanschen uitvinder E. B. B ig e 1 o w een
mechanische weefspoel voor tapijten te con-
strueeren, ten gevolge waarvan dit artikel
veel voordecliger gemaakt kon worden dan
met de handspoel.
Wanneer een wever op het handgetou\i
per dag 7 Meter Brussels tapijt maakte, dan
was dat een prestatie. Met Bigelow's weef
getouw maakte dezelfde wever dadelijk
21 M. en meer per dag. Nu zijn deze weefge
touwen zoo vervolmaakt, dat zij 3035 M.
per dag leveren.
Bij het streven om, zoowel het knoopen
met de hand te vermijden, als de Jaquard-
machine en de drukbehandeling niet toe te
passen, maar het wolgaren in strengen te
verven en toch alle voordeelen van het knoo
pen en drukken te hebben, bij welke toepas
tapijt te maken en de machinale roedespoel
te kunnen ontberen, kwam de fa. Tempel-
ton te Glasgow op het idee, de manipula
tie der vervaardiging over 2 afzonderlijke
weefstoelen te verdeelen; de eerste maakt
het patroon, de pluche; op de tweede wordt
pas deze wolpluche met den gebruikelijken
vasten, dikken ondergrond tezamen gewe
ven. Zoo ontstond het „Patent Axminster
tapijt, dat langen tijd slechts in Engeland
in het stadje Glasgow en Kidderminster ge
fabriceerd werd. Later maakten de Fran
schen door middel van hetzelfde idee een
licht, goedkoop tapijt en ook in Berlijn pro
beerde men daarna „Patent-Axminster" ta
pijten te fabriceeren; het bleef echter bij
probeeren, de zaak zette niet door en de goe
deren waren niet gewild op de markt
Een nieuwe schrede op het gebied var;
tapijtindustrie, is de machinale buizenstoet,
'n Amerikaansche uitvinding van Alexan
der Smidt Skinner. Deze wonder
volle machine steekt d.m.v. een systeem
van blikken buizen, op geheel machinale
wijze, de vroeger naar teekening gearran
geerde, dikke woldraden in de grondstof
van het tapijt en een draaimes dat dwars
over de stof circuleert, snijdt de woldraden
op de juiste plaats af. Dit tapijt is bekena
onder den naam „Royal-Axminster", heeft
echter met de hierboven genoemde Axmin-
stertapijtfabricatie niet uit te staan, maar
komt in principe meer overeen met de van
ouds bekende Fransche handstoel, waarmee
de Fransche „Aubusson" of „Hautelaine'
tapijten uit vroegere tijden gefabriceero
werden.
De nieuwste uitvinding voor „Axminster"-
tapijten is van den Franschen L e t a 11 e, die
een soort „Patent-Axminster" probeert te
maken, op machinale weefstoelen. Voor deze
bewerking zijn 2 weefstoelen noodig, de
eerste levert het patroon, de eigenlijke wol
pluche, terwijl hij zonder de gebruikelijke
schietspoel werkt. De inslag is op grootere
kettingspoelen, zijwaarts van de stoel gele
gen, aangebracht en een stalen roede duwt
naar behoefte de betreffende kleur in het
open weefvak. Men kan slechts een dikkere
woldraad gebruiken en fijne „Axminster"-
tapijten kunnen op die manier niet goed
gemaakt worden. Het geheele idee is meer
voor het goedkoope, Fransche Aubusson
tapijt bestemd. De tweede weefstoel, die
het tapijt afmaakt, voltooid het anders door
middel van handarbeid volbrachte, zware en
moeilijke werk van het plaatsen der patro
nen en het uitkammen van de wolpluche
geheel machinaal. Daar de machine deze be
langrijke handelingen slechts onvolmaakt
verricht, belooft de uitvinding geen grooi
succes te hebben.
Nieuwe winkelgalerij te Zwijndrecht
Architectuur D. Pürer, Rotterdam.
Rouwkundigen: C. v. d. Wetering v Ieperen
Het gemeentebestuur van Zwijndrecht
meent ondanks de tijdsomstandigheden niet
stil te moeten zitten. Het architectenbureau
Grenpré, Molière, Verhagen en Kok te Rotter
dam heeft een uitbreidingsplan ontworpen
en hiermede is thans een begin gemaakt.
Een belangrijk punt in dit plan is het
nieuwe Raadhuis. Wel een bewijs dat het
Zwijndrechtsche Gemeentebestuur niet bij
de pakken neerzit. Al direct rijst de vraag,
wat met het oude stadhuis is gebeurd. Op
de plaats waar dit. gestaan heeft en waarbij
ook het politiebureau en het belastingkan
toor zijn geweest, Jg thans naar de plannen
van den Rotterd.amschen architect D. Dllrrer
een winkelgalerij gebouwd.
Hierbij reproduceeron wij een foto van dit
lomplex dat gelegen is aan het drukke Veer-
plein. De firma Jamin betrok reeds het hoek
winkelpand. Het exterieur mag geslaagd ge
noemd worden. Het rustige maar tevens for-
sche doet weldai
bestemd voor w Hl
naar huurders of koopers keuze kan inge
richt worden. De puien zijn van teakhout,
geleverd door L. Leijten van Rotterdam,
waarvan venvacht wordt dat ze heel goed
voldoen zullen.
Wij mogen gerust aannemen, dat de win
keliers deze goede gelegenheid niet voorbij
zullen lat.n gaan. Het punt is een van de
beste van deze steeds groeiende plaats.
De uitgevoerde woningen zullen bij de
Zw'jndrechtsche bevolking ook wel in den
smaak vallen. Wij gelooven dat de prijzen
niet hoog zijn, mede in verband met de
goede inrichting. Alhoewel de prijs een bo-
langrijke rol speelt bij de verhuur, wordt
tegenwoordig ook nauwkeurig gelet op de
woning zelf. Men ga zelf eens kijken of
informeere eens bij de bouwers.
AANNEMERS
ridderkerk
tel. 24
■mnmniiiiMHiwwiBiHiiiiiaiiMiyiiBmiBBmiiimfflMiMiiaaiaMai
lUïinnïïiüiiiiiïïiiiininininiüïïHüiinMflnfl
ARCHITECT
slikkerveer
tel. 216
BERGSCHELAAN 140b, Tel. 42183
LEVERANCIER DER
teakhouten
winkelpuien
WINKELGALERIJ VEERPLEIN
ZWIJNDRECHT
N.V. FABRIEKEN „WADDINXVEEN"
a. KEMPKES Co.
TEL.17 WADDINXVEEN
VOOR DE
TEGENWOORDIGE WONING
LEVERING DOOR OEN
HANDEL. - TOONKAMERS
CRABETHSTRAAT57
GOU DA T.O. HET station
TE KOOP, gelegen Francois Haverschmldllaan
No. 12 tot 48 te SCHIEDAM, met ruim uitzicht
Bij Julianapark en Steirebosch. Bevatt: 2 Kamers
en suite. Keuken, Zijkamer, frlsscbe groote Kelder.
Ie verdicpine 2 Slaapkamers, gr ote Zijkamer,
Badkamer, vijf Kasten, oveidekt Balcon, Zolder
met Slaapkamer, groote Voor- en Achtertuin.
Kooporljs: Hoekpand I 15.500, Tusschenpanden
113.500.
Inlichtingen:
HL v. d. KRAAN
Vondellaan 50 - SCHIEDAM
Dagelijks te bezichtigen, behalve s Zondags.
of
TC l/nnO a.d.ROZENLAAN,
I L IxUUr HILLEGERSBERQ
PANDEN
huls en 2 Bovenhuizen.
Indeeling resp. 3 kamers, 2 slaapkamers,
keuken^badkamer, groote voor en achter-
3 slaapkamers, badkamer, zolder over hei
geheele huls.
L D. SUNDERMEYER
IJsclubstraat 68, Telefoon 13866
het glas in lood
voor de Winkelgalerij
te Zwijndrecht werd
verzorgd door de
Directie H. C. H. GOOSENS
BAAN 86 ROTTERDAM
TELEFOON 60990
BINNENHUIS-INRICHTINGEN
•inkuil: LiMSERTUSST. 10!-«irktliit,: SCMTIISTI. Bl
