Jliruuitgtiiisdft GTuitrant
Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
ABONNEMENT.
Per kwartaal
(Beschikklngskosten 0.15.)
Bij dagelijksche zending7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
N°- 3528 DINSDAG 8 DECEMBER 1931
ADVERTENTIEN
Van 1 tol 5 regels..................... 1.17%
Elke regel meerB 0.22%
lngez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2^0
Elke regel meerm 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
\2e Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
ALWEER: WIJ, WIJ, WIJ!
Kort geleden gaven we eenige lichte cri-
tiek over de zelfingenomenheid welke in de
roode pers tot uiting kwam bij de oprichting
van het Crisiscomité, gevolg van het geluk
kig initiatief van de Koningin en Prinses
Juliana, welke laatste door deze eerste daad
in het openbare leven een door de eeuwen
gewijde traditie van het Oranjehuis voortzet.
De roode pers kon dat initiatief niet waar-
deeren, zooals iedereen; och, dat verbaast
in öns land niemand! de voorzitter der
S. D. A. P. kon zelfs niet nalaten om honen
de woorden te spreken. Woorden trouwens,
waarvoor andere leiders zich zouden scha
men.
Echter, met nadruk werd geconstateerd,
dat de oprichting van het comité een gevolg
was direct of indirect, dat hindert niet
.van het optreden van de socialistische vak
organisatie. Verleent dit comité dus hulp,
dan komt de dank feitelijk toe aan het N.
V. V.
Men kan eigenlijk niet anders doen, dan er
om lachen. Maar het is soms noodig ook de
dwaasheid ernstig te nemen.
Overigens zou men, na het laatste artikel,
dat de Voorzitter der S. D. A. P. over deze
aangelegenheid schreef, toch wel twijfelen
aan de .vroeger opgezette stelling, dat het
N. V. V. de stuwende kracht was bij de
stichting van het comité.
Het blijkt, dat er in de partij nog al felle
oppositie leeft tegen 't feit, dat de S.D.A.P. en
N.V.V. zitting namen in het comité. En daar
om zou de heer Oudegeest de menschen nu
eens duidelijk maken, waarom mei
gegeven heeft aan de uitnoodiging van Jhr.
van Citters.
(Een bericht van heden bewijst wel, hoe
groot de tegenstand is).
Dit verzoek werd in partijvergaderingen
besproken en men kwam tot de meening,
dat men wel genoodzaakt was om af
gevaardigden naar het comité te zenden.
Dit klinkt al zonderling: men is genood
zaakt om mes te doen aan een beweging,
waarvan men onlangs vertelde, dat men zelf
op de stichting aangestuurd heeft.
Maar het wordt nog mooier. De gezamen
lijke besturen maken een brief op, waarin
de uitgenoodigde heeren verklaren, dat zij
onder zekere voorwaarden bereid
zijn in het comité zitting te nemen. Dat deze
vo.orwaarden niets beteekeneh, Omdat het
eenmaal 'n vaste regel in ons (achterlijke)
landje geworden is, dat steun aan werkloo-
zen zooveel mogelijk via de vakvereenigin-
gen wordt verleend, doet er niets toe. Het
feit blijft, dat men met aarzeling toetreedt
tot de organisatie, welke men zelf heeft
op gang gebracht.
Om nu deze inconsekwenties goed te pra
ten en de roode arbeiders duidelijk te ma
ken, dat de revolutionaire gezindheid blijft,
schrijft de heer Oudegeest een artikel, zóó
grof, zóó schandeijk, dat men er werkelijk
geen woorden voor weet te vinden.
Daarover straks een enkel jvoord, Doch
frappant is deze uitlating:
„Zouden wij zelf tot oprichting van zulk
een comité overgaan of er op aandringen?
Neen. "Wij zijn van meening, dat de Regee
ring uit 's rijks middelen voldoende werk-
loozenzorg heeft te betalen.'1
De heeren wilden zoo'n comité niet. En
'toch kon men onlangs lezen;
„Alles wijst erop, dat het Comité zijn
ontstaan te danken heeft aan een oproep,
dien het Ned. Verbond van Vakvereenigin-
gen een aantal maanden geleden publi
ceerde, waarin de noodzakelijkheid be
toogd werd, langdurige werkloozen te hel
pen."
.Waarlijk, het sluit als een bus, als het
comité iets goeds doet, dan moeten de werk
loozen denken, dat het aan de roode actie te
danken is. En wanneer men mort, dan moe
ten ze gelooven, dat de roode leiders een
veel betere manier kennen.
Zoo is men altijd aan de winnende hand.
En de propaganda zal er wel bij varen. Doch
dit wettigt niet de schandelijke taal, welke
de heer Oudegeest zich veroorloofde.
nu twee roode leiders zitting in het comité
als dwarskijkers. Tevens,
om te zorgen, dat onze werklooze arbei
ders niet zullen worden behandeld als
armlastigen; dat de verstrekking van nood
zakelijk levensonderhoud niet zal plaats
hebben door armbesturen, maar door onze
eigen besturen; dat de „soeploods" niet
zal komen en dat'dus de waardigheid van
onze arbeiders, die gedwongen zijn uitkee-
ringen te aanvaarden, niet zai worden
Blijven wij er buiten, aldus heet het in
schetterende, hoovaardige taal, „dan komt
de soeploods; gaan we er in, dan komt dc
soeploods niet".
Maar, de schrijver voorziet, terecht, dat de
revolutionaire linkervleugel dit argument
niet accepteert, en daarom moet hij die
gauw tevreden stellen en wel met deze ge
vaarlijke taal:
K SCHANDELIJKE TAAL.
De Voorzitter van de S.D.A.P. achtte het
noodig de volgelingen duidelijk te maken,
waarom men noodgedwongen aan de
arbeid van het Crisiscomité deelneemt. Hij
deed het op z ij n manier; en dan weet men
in ons land genoeg.
Een paar zinnen uit zijn lang artikel zijn
[voldoende, om de verontwaardiging van alle
weidenkenden op te wekken. Eerst deze ver
dachtmaking:
„Het comité zal voor een belangrijk deel
werken met belastinggeld; dit geld achten
wij niet veilig in handen uitsluitend van
burgerlijke vertegenwoordigers."
Ziet u, en vanwege de groote zorg voor de
goede besteding van het belastinggeld, namen
revolutionnaire actie geenszins. Tenzij
men (en dit hoop ik voor bepaalde partij-
genooten niet) van meening is, dat revo
lutionnaire actie alleen mogelijk is, wan
neer de arbeiders uitgehongerd zijn. De
oorlogsjaren hebben bewezen, dat èn door
het werk van het Nationaal Steun-Gomité,
Nietwaar, hier Is weer de hang naar 1918,
waarop we dezer dagen wezen.
De slotzin is wel bijzonder grof:
Niet in sensatie, maar in doelbewust op
treden tegen de machinaties onzer tegen
standers ligt onze kracht.
Het eerste deel schrijft dezelfde man, die
op het Rotterdamsche congres tot felle agi
tatie en sensatie opwekte, zoodat de heer
Albarda zelfs een kalmeerend artikel moest
schrijven.
Het laatste is eenvoudig lasterlijk. Dat
moet de voorstelling wekken en versterken,
dat Regeering en burgerij except dan de
S.D.A.P. er onophoudelijk op uit zijn om
door machinaties, dat zijn kuiperijen en lis
tige, sluwe berekeningen de noodlijdende
massa in de ellende te houden.
Het is eenvoudig te min om er over te
discussieeren; doch het is te erg om het zoo
maar voorbij te gaan; hoe onaangenaam het
is telkens weer dit optreden der S.D.A.P. te
kwalificeeren. Het moet echter, want er
schuilt een groot gevaar in, dat zulke per
sonen het leidinggevende woord moeten
spreken.
Wat zullen bezadigde mannen in de S.D.
A.P. het dezer dagen diep betreuren, dat
wethouder Drees van Den Haag blijkbaar
het rustige werk in het gemeentebestuur
verkoos boven het partijkrakeel, en dat toen
een man als Oudegeest op de yoorzitters-
stoel terecht kwam.
waar dat kan, de werkende arbeiders moe
ten worden toegevoegd. Alles onder volle
medewerking, leiding en aanvoering on
zer Pers, Kamerleden, wethiliders, partij
bestuurders, N. V. V.-bestuurders, etc."
Als dat niet de inzet voor
og is, wat is hij dan wel?
i burgeroor-
BINNENLAND.
V BURGEROORLOG OP KOMST?.
Niet ten onrechte stelt D e T ij d de vraag,
of de linkervleugel der S.D.A.P., gesterkt
door de revolutionaire taal, welke de voor
mannen bezigen om de .bourgeoisie" schrik
aan te jagen en de oproerige elementen in
de partij te bevredigen, op deze wijze, be
wust of onbewust, niet aanstuurt op een
burgeroorlog?
Helaas, het lijkt er heel veel op. Vooral
omdat de linkervleugel heel wel begrijpt, dat
de leiding ten slotte toch uit de handen der
gematigde leiders glipt, die zich niet vier
kant tegenover agitatie en gevaarlijke straat
demonstratie stellen.
Men leze slechts het linksche oppositie
blad. Daarin heet het:
„Na de plaatselijke oomlté's In Haarlem
met Monseigneur Aengenent aan het
hoofd, in Rotterdam met de Van Beunin-
gens, altijd in gezelschap van onze voor
mannen (en vrouwen), hebben we thans
de groote „daad" waarmee we nationaal
yooc de arbeidersklasse komen te staan."
Dan reageert de schrijver op wat de heer
Oudegeest in zoo beschaafde termen over de
.soeploods" schreef en hij toont, dat hij zich
ook in keurig Hollandsch kan uitdrukken:
„Zoolang 't snert is met de actie van
onze beweging, zit er ook niets anders op
dan als aanvulling van de snert plaats te
nemen in de soeploods.
Want de soeploods is óók een program.
Het is het program van onderwerping, ne
derigheid en rust Het is het program van:
ons lot in de handen van die nationale
bourgeoisie leggen.
Maar dat nooit! De soeploods en het
crisiscomité van prinses Juliana moeten
onder den voet geloopen."
Het zware betoog heeft blijkbaar niet veel
indruk op hem gemaakt, evenmin als op het
lid van het partijbestuur, feitelijk de leider
der linksche oppositie. De heer Schmidt is
echter niet zoo beeldenrijk, doch de taal is
duidelijk. Men moet de straat op. Rotterdam
was maar een begin, want
„Die straatdemonstraties en vergaderin
gen, die dan volgens het thans aangegeven
plan van actie van onze leiding plaatselijk
moeten beginnen, moeten uitgroeien tot
een nationale beweging. Wij denken hier
b.v. aan een gecombineerde actie der vier
groote steden, met alles wat er tusschen
in en omheen ligt, in den vorm van een
op Den Haag geconcentreerden „werkloo-
zen-marsch"; w»*-rw»u
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in
de Orde van den Nederlandschen Leeuw
ir. J. G. Bijdendijk, hoofd van de Bankatin-
winning in Nederlandsch-Indië.
VREEMDE EERETEEKENS
Bij Kon. besluit is aan H. W. D. Helle
brekers, te Rotterdam, verlof verleend tot
het aannemen van zijn benoeming tot com
mandeur in de Orde van den Heiligen
Grégorius den Grooten.
is aan dr. A. F. Philips, directeur der
N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eind
hoven, verlof verleend tot het aannemen van
zijn benoeming tot commandeur in de Orde
van het Hersteld Polen (Polonia Restituta).
AUDIËNTIES
De gewone audiëntie van den Minister
van Koloniën zal Vrijdag niet plaats heb-
INHALEN VERZUIMDE WERK
UREN
De minister van Arbeid heeft vergunning
verleend aan hoofden of bestuurders van
dernemingen in alle gemeenten des rijks,
wier fabrieken of werkplaatsen of onderdéelen
daarvan op Zaterdag 2 Januari 1932 geen
beid wordt verricht, in afwijking van het be
paalde bij artikel 24 der Arbeidswet 1919 het
aantal daardoor verzuimde uren, tot een maxi
mum van 5Vs uur, te doen inhalen op ten hoog
ste elf achtereenvolgende werkdagen, vallende
in het tijdvak van 16 December 1931 tot en met
18 Januari 1932, met uitzondering van de Za-
terdagën, en met dien verstande, dat de werk
tijd per dag ten hoogste 9% uur mag bedra
gen, en verder onder voorwaarde, dat de ar
beidstijd van de betrokken arbeiders in zijn ge
heel is gelegen tusschen 7 uur des voormid
dags en 7 uur des namiddags, of, in de geval
len, waarin krachtens het Werktijdenbesluit
voor fabrieken of werkplaatsen 1923 rui
tijdgrenzen zijn toegestaan, tusschen de daar
aangegeven tijdgrenzen, en alsdan met dien
verstande, dat de arbeid van jeugdige perso
nen en vrouwen op twee achtereenvolgende
dagen moet zijn afgewisseld door een rusttijd
van ten minste 11 uren achtereen.
De vergunning geschiedt onder de bekende
voorwaarden.
BESTRIJDING
DER WERKLOOSHEID
HERSTEL VAN HANDELSVERKEER
In zijn laatste vergadering heeft de
Nijverheidsraad weder een aantal Volken
bondsaangelegenheden behandeld. Daarbij
heeft de Raad in het bijzonder zijn aan
dacht gewijd aan het rapport van de Studie
commissie voor de Europeesche Unie en
het rapport van het Comité d'experts
Wat het eerstgenoemde document betreft,
is de Raad tot de conclusie gekomen, dat
het in dat stuk opgenomen voorstel, om
te trachten de werkloosheid internationaal
te bestrijden door het doen uitvoeren van
bepaalde groote werken, waarvan de tot
standkoming voor meerdere Staten van be
lang zou zijn alleen dan aan het daarmede
beoogde doel zou kunnen beantwoorden, als
daaraan groote kapitalen zouden worden
besteed, waarover naar de Raad vreest on
der de tegenwoordige omstandigheden niet
zal kunnen worden beschikt. Ook is volgens
den Raad aan de uitvoering van dit voor
stel het nadeel verbonden, dat daardoor de
eenige oplossing, om uit de internationale
verwikkelingen te geraken, n.l. het weg
nemen van de belemmeringen, die het her
stel van het vrije verkeer van goederen
en kapitaal tegenhouden, op den achter
grond zal worden gedrongen. Een ander be
zwaar, dat de Raad tegen genoemd voorstel
heeft, is, dat de studiecommissie heeft aan
bevolen, voor het ondernemen van bedoelde
groote werken industrieele kartels op te
richten. De Raad heeft de gronden waarop
de Nederlandsche gedelegeerde, dr. H. Co-
lijn, deze aanbeveling te Genève heeft be
streden, geheel kunnen onderschrijven.
GEEN PUFVERBOD
WANT DE EENDEN MOETEN OOK LEVEN
Aan de leden van de Tweede Kamer is
toegezonden een brochure van de Nederl.
Vereen, van belanghebbenden bij de schar
en scholvisscherij, getiteld: „Waarom geen
pufverbod".
In eenige rubrieken wordt het nut van
de puf (jonge schol en schar) en de nadee-
len verbonden aan het verbod uiteengezet.
Wanneer een pufverbod in het leven ge
roepen wordt, zegt de brochure, is dit hoofd
zakelijk gericht tegen de kustvisschers, die
do inkomsten hiervan onmogelijk kunnen
missen.
Ook eendenhouders worden gedupeerd,
daar deze dan genoodzaakt zijn visch in
IJmuiden te koopen, die zeer duur moet
worden betaald. In hetzelfde geval verkee-
ren de vischmeelfabriikanten, die door de
nood gedwongen, gedeeltelijk hun bedrijf
zullen moeten sluiten.
Aan den anderen kant is de pufvisscherij
in zooverre niet schadelijk, dat het onmo
gelijk is om uitsluitend kleine ondermaat-
sche visch te vangen.
De brochure eindigt met de hoop, dat de
Regeering, bij allen aandrong om een puf
verbod, bet standpunt zal innemen, dat
met bestaande toestanden rekening moet
worden gehouden en het niei aangaart om
bestaande bedrijven en industrieën ta ver-
DE UTRECHTSCHE JAARBEURS
Een kijkje in het in aanbouw zijnde derde Jaarbeursgebouw te Utrecht.
NATIONAAL CRISIS-COMITE
GIFTEN.
De leerlingen van de Van Oldenbarnevelt-
school te Rotterdam zullen elke week een bij
drage storten.
De leerlingen van het Christelijk Gymnasium
te Utrecht hebben besloten wekelijks 2% cent
ieder bij te dragen.
De vereeniging voor den Effectenhandel te
Amsterdam heeft een voorstel aangenomen
om een bijdrage aan het Crisiscomité te ver-
leenen.
Het personeel van de Provinciale Zeeuwsche
Electriciteitsmaatschappij, af deeling Midden
groep, heeft op een circuleerende lijst f 16 per
week ingeschreven.
NEDERLAND-BELGIE
INTELLECTUEELE TOENADERING.
De Minister van Onderwijs heeft in zijn
hoedanigheid van voorzitter van de Neder
landsche afdeeling van de technische com
missie ter uitvoering van het verdrag be
treffende intellectueele toenadering tus
schen Ndderland en België gisteren een
vereenigde samenkomst van deze commis
sie te 's-Gravenhage bijeengeroepen. Verle
den jaar werd de commissie te Brussel door
den vorigen Belgischen minister van Kun
sten en Wetenschappen, den heer Vau-
thier, geïnstalleerd. Thans is de eerste bij
eenkomst te 's-Gravenhage gehouden. Ter
gelegenheid hiervan heeft Minister Terp
stra aan de leden van de Commissie een
noenmaal aangeboden in het hotel De
Witte Brug Behalve de Minister zaten
hierbij aan de heeren Jhr. Mr. C. Fei'h,
secretaris-generaal en Mr. A. J. L. van
Beeck Calkoen, administrateur aan het
Departement van Onderwijs, K. en W., L.
Bauwens, directeur-generaal bij de depar
tement van K. en W. te Brussel, onder
voorzitter van de Belgische afdeeling en de
leden van deze afdeeling de hoogleeraren
A. Bessemans (Gent), A. Hegenscheidt
(Brussel) en B. Verdeijen (Luik), voorts
staatsraad Mr. J Limburg, ondervoorzitter
•van de Nederlandsche afdeeling en de leden
Prof. Barge, Prof. Roland Holst en ir. C.
F .Stork D.W.zn., alsmede de secretaris van
de Belgische afdeeling Dr. J. Grants en de
secretaris van de Nederlandsche afdeeling
Mr. H. J. Smidt.
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
Indertijd lichtten wij uit een brief van
Dr. Colijn aan de redactie van Bouwen
Bewaren de opmerking, dat men ten
onrechte van de Ontwapeningscon
ferentie spreekt. In Genève komt niet
ontwapening, maar als alles goed gaat
vermindering der bewapening aan
de orde.
Hoe nuttig die öhderscheiding was,
bleef direct wel uit de belangstelling, welke
alom in de pers getoond werd; het blijkt
ook zeer duidelijk uit hetgeen thans in de
roode pers gezegd werd, naar aanleiding
van waf, mevr. Van Amstel-van Löben Seis
sprak op de Vrouwen Vredesconferentie tc
Amsterdam.
.Jammer", zoo heet het, „dat na deze
roerende woorden ,die slechts tot alge-
heele ontwapening kunnen strekken, een
motie werd voorgesteld en aangenomen,
aarin van Genève slechts beperking van
•aipening werd gevraagd".
Jammer is het zeker, maar iets anders
ran Genève vragen, ware dwaasheid, want
ontwapening komt daar niet aan de orde
Jammer, dat men de menschen dit niet
•lijk -TAsrtf
BIJZ. LAGERE SCHOLEN
VOORSCHOT RIJKSVERGOEDING
De minister van Onderwijs brengt in de
Stct. ter kennis van besturen der op 1 Jan.
1932 bestaande bijzondere lagere scholen,
de voorwaarden waarop voorschotten op de
rij les vergoeding 1932 zijn te verkrijgen.
DE TOL BIJ MAARTENSDIJK
De heer Jac. Doets, wonende te Hilversum,
heeft aan de Ministers van Binnenlandsche
Zaken en van Justitie een telegram gezonden,
waarin hii mededeelt, dat hij zich ernstig ge
schaad acht door het gesloten houden van der
tolboom te Maartensdijk in den nacht van
op 6 Dec., ondanks zijn bereidverklaring om
het verschuldigde tolgeld te betalen. De ge
meenteveldwachter heeft geweigerd proces
verbaal op te maken. De heer Doets dringt
aan op maatregelen van de Ministers om her
haling te voorkomen.
BEHOUD VAN NATUUR
MONUMENTEN
ONTGINNING VAN KORENBURGERVEEN
In verband met de geruchten tot ont
watering en ontginning van een gedeelte
van het Korenburgerveen bij Winterswijk,
heeft de Vereeniging tot Behoud van Natuur
monumenten in Nederland, zich gewend tot
Gedeputeerde Staten van Gelderlarfd.
Het bedoelde terrein, bekend als Vragen-
der veen, grenst aan een bezitting van onge
veer 100 H.A. van de Vereeniging, terwijl
bovendien het gebied, in de onlginnings-
plannen bedoeld, natuurhistorisch van zeer
groot belang is vooral op botanisch gebied.
De Vereeniging vraagt Gedeputeerde Staten,
rekening te willen houden met de hooge,
wetenschappelijke beteekenis van het gc-
heele Korenburgerveen, voor het geval een
aanvrage om provincialen steun mocht wor
den ingediend.
Tenslotte spreekt de Vereeniging 'den
wensch uit, dat in ieder geval al het moge
lijke zal worden gedaan om ontwatering,
met de daarmede onherroepelijk gepaard
gaande natuurverarming, van haar eigen
terrein in het Korenburgerveen. te willen
voorkomen.
MET TWEE MONDEN
Hoort men de S.D.A.P. ten ontzeilt. dan
zijn de arbeiders in Nederland er ellendi
ger aan toe dan ergens in de wereld.
Heeft deze partij echter iets tegen het
buitenland te zeggen, dan plaatst de di
rectie van de roode pers de volgende ad
vertentie in het Novembernummer van het
Engelsche advertentieblad: „Overseas Mar
keting en Publicity":
„De 1ste November 1931 is een groote dag
in Holland voor de kranten- en adverten
tiewereld. De Arbeiderspers vangt aan met
haar nieuwe organisatie een nationale
pers. Zij trok in haar nieuwe gebouwen in
7 steden, volledig uitgerust met de prach
tigste nieuwe machines. Het hoofdkantoor
in Amsterdam is een van de prachtigste
krantenbedrijven van het vasteland. De
lezers zijn en zullen zijn de sociaal-demn-
ra'en over 't geheele landMenschen
an alle lagen der maatschappij, doch na
tuurlijk voornamelijk de welvarende arbei
ders-klasse. georganiseerd, wel betaald, in
staat om alle levensbenoodigdheden te koo-
?n en vele weelde-artikelen".
Och, het \yoord „soeploods" zouden ze In
rurotflTKl T>W bftgrijpen". i
Voornaamste Nieuws*
(blz. 2)
Wanneer Hitier aan het bewind komt.
(Van onzen Duitschen correspondent).
De Chineesche generaal in Mandsjoerije
weigert een Japansch ultimatum. De onder
handelingen te Parijs zijn vrijwel mislukt.
De Commissie der B.I.B. is haar vergade
ringen begonnen. Engelsche en Fransche
voorbeschouwingen over de onderhandelin
gen, die wel van langen duur zullen zijn.
Agrarische invoerrechten in het Engel
sche Lagerhuis aangenomen.
De besprekingen van Hijmans te Londen.
Wijzigingen in 't fascistisch partijbestuur.
De zitting van het Congres der V. SL ge
opend. Heden de boodschap van Hoover.
(blz. 5)
De Ponden-transactie van de Ned. Bank.
De structuur van het Britsche Rijk. I.
De vliegramp te Bangkok. De „Ekster"
boven het veld.
Het drama bij Echt Wanneer is Rou-
broeks vennoord?
(blz. 3)
De uitspraak in het proces Unilever tegen
de Noorsche ondernemingen.
Buitenlandsche maatregelen op deviezen-
(blz. 9)
Het paleis van de Koningin-Moeder en de
Delftsche Poort te Rotterdam, door E. D. J.
de Jongh Jr.
ARME MAN!
Ac-h ja, zoover is het nu gekomen, dat
op de tafel van den overste der proletaren
margarine en paardevleesch moest komen.
Neen, hij zegt dat zelf niet, daarvoor is hij
te bescheiden om te klagen; hij lijdt liever
als een stille arme; maar ik heb het
daarom wel begrepen. Want door jaren
lange oefening heb ik zoo ongeveer geleerd
om in de sobere taal van onze sociaal-demo
craten de ingehouden verontwaardiging en
de beheerschte toorn te voelen; of ook de
verborgen smart.
fijngevoeligen voorzitter van de S.D.A.P.,
toen hij met droefheid in zijn stem zich
elders liet hooren: „Er is niemand in het
land, die het gelooft", alzoo sprak de heer
Oudegeest, „dat de levensstandaard van de
„Ik acht dit „schoone gebaar" van ons
Vorstelijk Huis uitermate geschikt om als
gangmaker te dienen voor de schandelijke
algemeene loons- en salarisverlaging, waar
voor ik het tegendeel van eerbied neb.
H.M. zal er geen margarine of paarden-
vleesch voor behoeven te eten."
Sommige perskoelies, om met A. B. K. te
spreken, „die het plein des openbaren levens
vol knoeien met hun inkt- en stroopklod-
ders", (hoe zinrijk en beschaafd is die taal!)
beweren wel, dat Oranje immer met het
lijdende volk meeleeft, maar Oudegeest ver
onderstelt, dat op de tafel der Koningin
vooreerst nog wel geen margarine en paar-
denvleesch zal komen, zooalsnatuurlijk,
dat spreekt toch vanzelf.reeds maanden
bij hem het geval is.
Hij heeft zijn pachters, de contribuabelen
der S.D.A.P. al sinds lang ontheffing der
pachtsom verleend, vrijwillig, ongevraagd;
want als in de S.D.A.P. één lid lijdt, dan
lijden alle leden mee, gelijk dat past En
van wie veel heeft, wordt dan veel genomen;
of liever: het vrijwillige offer is groot;
margarine op het grauwe brood der rij
ken; paardevleesch en beentjes, een beetje
doorregen, in plaats van koeiohaas, ossen-
tong of kalfsfrincandeau.
En, haal nu geen oude koeien uit de
sloot- Vertel me niet, dat deze zelfde heer
Oudegeest voor een paar jaar beweerde,
dat hij als lid der Eerste Kamer heel sober
moest leven in Den Haag van de f 20 per
dag presentiegeld; wijs er ook niet op,
dat er heel wat te doen geweest is over de
contributie-regeling in de S. D. A. P., waar
bij volgens vele irtzenders in de roode
pers de armen geschoren en de rijken
gespaard werden; herinner ook niet aan
het feit, dat indertijd en ook nu liberale en
rechtsche kamerleden 5 h 10 pet. van hun
vergoeding lieten vallen, terwijl de roode
fractie van zoo iets niets moest hebben;
zeg ook niet, dat gij wel eens paardevleesch
gegeten hebt, zoo smakelijk toebereid, dat.
het u heerlijk ruuderbief toescheen; of dat
er op de tafel van menig burgerlijk burger-
gezin ook wel margarine komt; ik wil
van dat alles thans niets, niets weten
Ik zie voor mij de schamele volkswoning
van den man, die de solidariteit tusschen
alle proletariërs uitgevonden heeft en dage
lijks in praktijk brengt en hij verontschul
digt zich tegenover de arme partijgenootcn,
die hij aan zijn eenvoudige disrli noodde!
dat ze met hem margarine en paardevleesch
moeten deelernsm.