llirnwr jTrih^rljr (tfmimut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Oproep aan hef
Nederlandsche Volk
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikklngskosten 0.15.)
Per week 0.25
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Vi cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
DINSDAG 24 NOVEMBER 1931
No. 3516
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regel3..„...«....«w... tlH
Elke regel meer0.22 Va
Ir.gez. Mededeelingen
Van 1—5 regels 240
Elke regel meer0.15
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
DE LEERLINGENSCHAAL
Minister Terpstra is er( wat de bezuini
ging betreft, wel het ergst aan toe van alle
ambtgenooten. Hij 'heeft om zoo te zeggen,
het meest onhandelbare departement. Door
de veelheid der posten op hun begrooting
kunnen de andere ministers hier en daar
bezuinigen en dus het totale eindcijfer aan
merkelijk verlagen; doch de minister van
onderwijs zit klem tusschen allerlei wette
lijke bepalingen, welke niet zoo gemakkelijk
gewijzigd kunnen worden en feitelijk heeft
hij slechts één object, waarop hij de bezui
niging richten moet; dat is het salarisbe
drag. En liet is, vooral voor de laagstbezol-
digden al erg genoeg, dat daaraan geraakt
moet worden.
Doch, krasser maatregelen zijn noodig en
die zijn alleen mogelijk door het aantal leer
krachten te verminderen. Vandaar, dat de
minister op het voetspoor der commissie
Rutgers voorstelt om de leerlingenschaal te
yerhoogen en het aantal leerlingen per on
derwijzer op uniform 45 te brengen.
Dat hiertegen een storm van verontwaar
diging is opgestoken, spreekt wel van zelf.
Welke bezuiniging doet dat niet? En hier
zijn zeer wezenlijke bezwaren.
Daartoe kunnen we niet rekenen het feit,
dat er in de toekomst minder leerkrachten
noodig zullen zijn. Natuurlijk, dat is voor be
langhebbenden een groote teleurstelling doch
■men kan moeilijk komen tot versobering van
den staatsdienst als men de salarissen niet
verlaagt en het personeel niet inkrimpt.
Dat is logisch en wie niets wil moet ook
niet over bezuiniging praten. Bovendien, men
zou kunnen beginnen met het ontslag der
gehuwde- onderwijzeressen, die geen kost-
winster zijn. Dan deed men nog een goede
daad bovendien.
Als bezwaar kunnen we ook niet doen
geld'en, dat voortaan een onderwijzer voor
een klas van hoogstens 45 leerlingen zou
moeten staan, in plaats van zooals nu heel
vaak het geval is, voor maximaal 30 leer
lingen. Natuurlijk, er zijn grenzen. Vroeger
waren or klasssen van bij de honderd wel
te verstaan bij het bij zon der onderwijs,
waar de leerkrachten ook vóór half geld
werkten en ieder zal begrijpen, dat daar
van werkelijk onderwijs geven nauwelijks
sprake kon zijn.
Doch het is de groote vraag nog, of een
klas van twintig leerlingen heter is dan één
yan veertig.
De gedwongen zelfwerkzaamheid, is een
groote factor bij het onderwijs.
Wij willen geen grens trekken, ook al,
omdat de aard der kinderen en de geschikt
heid van den onderwijzer van groot belang
Zijn; maar het misbaar övijr „de aanslag op
het peil van het volksonderwijs" laat ons
vrij koud. De middelmatige onderwijzer
speelt het wel klaar in een klas van m a-
.'X.imaal 45 leerlingen. Ons volksonderwijs
behoeft daardoor niet in het gedrang te ko
men en de financiën van rijk en gemeenten
vooral deze laatste zouden er wel bij
varen. Iets, wat volgens de opposanten van
heel weinig beteekenis is, doch wat thans
als één der hoofdzaken geldt.
We hebben echter een heel groot bezwaar.
HET GROOTE BEZWAAR
Een k-las met hoogstens 45 leerlingen
in een lokaal is niet zoo verschrikkelijk als
Vélen het voorstellen.
Maar het groote bezwaar is, dat het hier
een uniforme regeling geldt.
Waait de eisch is niet dat er klassen van
45 leerlingen gevormd zullen worden, maar
dat ieder onderwijzer 45 leerlingen voor
zijn rekening zal krijgen, onverschillig of ze
in één dan wel in twee, drie of zelfs zes
klassen zitten.
Dit is het kardinale punt in de wetswij
ziging. Thans is de leerlingenschaal diffe
rentieel; dat wil in 't algemeen zeggen: hoe
kleiner school, hoe minder leerlingen per
onderwijzer. Omdat men van de grondge
dachte uitgaat: eén onderwijzer kan beter
45 leerlingen in één klas hebben, dan drie
klassen van 15 scholieren.
Dit behoeft o.i. geen nadere toelichting. En
principieel geven we daarom de afdeeling
Rotterdam van den Vrijz. dem. bond' gelijk,
welke op de algemeene vergadering van Za
terdag per motie wil uitspreken, dat di1
wetsontwerp Terpstra door de vastgestelde
45-leerlingcnschaal onherstelbare schade zal
berokkenen aan ons volksonderwijs, vooral
ten plattelande met zijn vele kleine scholen,
Dat is ongetwijfeld juist. Het platteland
vooral zou onherstelbare schade lijden, De
onderwijzer die 45 leerlingen in zes, of zelfs
in drie klassen moet onderwijzen, wordt af
gebeuld en het onderwijs kan niet op peil
gtaan. Al moeten we toegeven, dat in de
fcSturm- und Drangperiode" van het Chr.
onderwijs in dit opzicht wonderen zijn ge
daan door voortrekkers en „hulponderwij
zers".
Hoe het echter zij: die tijden keeren, ho
gelijk nimmer terug; zelfs niet in de bitter
ste crisisnood.
Maar de vrijz. democraten en allen, die
dezelfde opinie deelen, moeten toch enkele
dingen niet vergeten.
In de eerste plaats dit, dat het platteland,
voor de eerste tien jaar vrijwel veilig is ge
steld. En - in tien jaar kan er heel wat ge
beuren.
In de tweede plaats echter zouden we iets
anders in bespreking willen brengen; iets,
dat ook weer in onderwijzerskringen gaat
leven, al meenen sommigen, dat het denk
beeld zelfs geen overweging verdient.
We bedoelen dit. Zeer velen zijn van mee
ning, dat de schooltijden, vooral voor de
jonge kinderen, te lang duren. In Gronin
gen worden deze, naar wij meenen, dan ook
aanmerkelijk bekort.
Dit leidt er toe, dat alth&ns een deel der
onderwijzers een vrij beperkte dagtaak heeft,
welke zonder schade verzwaard kan wor-
Zou het daarom zoo dwaas zijn in deze
zorgvolle tijden nog eens het denkbeeld te
overwegen om een zoodanig rouleeringsstel-
sel in te voeren, dat één onderwijzer achter
een volgens (dus niet gelijktijdig) verschil
lende klassen onderwijst en dan gedurende
minder uren per dag, dan thans gewoonte is.
Wij zouden zoo meenen, dat men dit mid
del beter kan aanvaarden dan salarisverla
ging of verhooging van het aantal leerlingen
gedurende de zelfde uren van de dag.
Elke oplossing afwijzen is wel gemakkelijk
maar waar noodtoestanden heerschen zal
men naar de minst-schadelijke methode van
bezuiniging moeten zoeken. Laten de onder
wijzers organisaties zich daaraan niet ont
trekken. Met louter negatieve critiek zouden
ze slechts bereiken, dat bij hen, zonder hen,
maar toch over hen besluiten werden geno-
""EGEN DE KLEINE
SCHOOLTJES
Laat ons eens een oogenblik aannemen,
dat de kleine bijzondere scholen het onder
wijs duur maken.
Het is niet waar; de vrijzinnige pers heeft
nooit het bewijs geleverd; doch zij heeft het
zoo vaak herhaald, dat ze 't zelf gelooft.
Goed, we gaan eens een oogenblik naast
haar staan. En vragen dan: zouden we 't
niet eens een paar jaar probeeren met de
uniforme leerlingenschaal van 45? Want,
wat zal daarvan het gevolg zijn? Heel een
voudig dit, dat er van bouw van bijzondere
scholen op 't platteland voorloopig nauw-
lijks sprake zal zijn.
Wanneer de voorstanders van 't bijzonder
onderwijs minster Terpstra zouden verwijten
dat hij dit onderwijs in moeilijker positie
brengt, dan hadden ze het gelijk aan hun
kant; al zouden ze er direct aan toevoegen,
dat ze 's ministers houding volkomen kun
nen begrijpen.
We hebben het meermalen gezegd: ook
naar onze meening drijft men zoo hier en
daar de splitsing te ver door en in zeldzame
gevallen wordt er wel eens onnoodig een
Christelijke school gébouwd; waarom het ge-
wenscht zou zijn als men zich, vooral nu,
eenige vrijwillige zelfbeperking op legde.
We kunnen echter het middel, dat vele
vrijzinnigen aan de hand doen, niet aanvaar-
De overheid, welke ook, mag niet over de
consciëntie der ouders oordeelen en vóór
de ouders beslissen. In vrijzinnige kringen
dringt men weer in die richting en geeft
men duchtig af op een seclarisme, dat men
niet begrijpt
Doch op die weg vindt men heel cïe rechter
zijde -aaneengesloten tegenover zich.
Iets anders is het echter, of de nood niet
tot beperking zal moeten dwingen. Een be
perking, die Christenen van onderscheiden
kerkfonnatie wel eens tot elkander kon
brengen om dan te ervaren, dat samenwer
king beter mogelijk is, dan men waande.
Wanneer d'e bepaling wet mocht worden
dan ware het gedaan met het onnoodig split
sen van bizondere scholen. En in dit opzicht
kon de nood wel eens zegen brengen.
Voelen de vrijzinnigen nu niets voor dit
goede gevolg van de 45-leerlingenschaal? Of
is het eindelijk tot hen doorgedrongen, wat
het beteekent, dat er, volgens de laatste on-
derwijsstatistiek 102 openbare scholen waren
met minder dan 20 leerlingen en slechts
v ij f bizondere; dat 243 openbare scholen van
21 tot 40 leerlingen telden en slechts 63 bi
zondere scholen zóó klein waren?
Het ware te wenschen dat zij deze dingen
eindelijk eens begrepen.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
AUDIËNTIES.
De audiëntie van den Minister van Wa
terstaat zal a.s. Woensdag 25 dezer, die van
den minister van Koloniën op 27 dezer
niet plaats hebben.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau N. Treurniet,
notaris te Moordrecht.
VOOGDIJRAAD.
BijKon. besl. is aan mej. C. F. Delhes,
op haar verdoek, eervol' uitslag verleend
als lid van den Voogdiiraad te Almelo, on-
der dankbetuiging voor bewezen diensten
DE BEPERKING VAN DEN
INVOER
NOODZAKELIJKE CONTINGEN-
TEERING
MEMORIE VAN ANTWOORD
Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag over het wets
ontwerp tot toekenning van de bevoegdheid
tot het tijdelijk treffen van maatregelen ter
beperking van den invoer van goederen waar
aan wij het volgende ontleenen:
De Minister van Arbeid zet uiteen dat de
omstandigheden, in welker licht dit wets
ontwerp moet worden beschouwd, van dien
aard zijn, dat over bezwaren, die in meer
normale tijden aan de invoering ervan in
den weg zouden staan, moet worden heen
gestapt. Dat het bedrijfsleven van Neder
land ernstige moeilijkheden beleeft, behoeft
wel geen nader bewijs. In het begin van de
volgende maand hoopt de minister aan de
Kamer te kunnen overleggen de resultaten
van het onderzoek, ingesteld door den direc
teur-generaal van den arbeid.
Met het oog op verdere gevaren, die ons he
drijfsleven bedreigen, kan contingenteering
van den invocv noodzakelijk zijn.
Ongetwijfeld moet dit wetsontwerp in ver
band worden gebracht met onze betalings
balans. Actueele gegevens omtrent den stand
dier balans zijn echter niet beschikbaar.
Het is thans de hoogste tijd om voorzienin
gen te treffen, ten einde den belangrijken de-
bgtpost der betalingsbalans, den invoer van
goederen, te kunnen beperken. Gezien de
bezwaren, heeft de regeering echter tot het
uiterste gewacht, voordat zij dezen stap deed.
De voorgestelde
delegatie van bevoegdheid
is noodig om de noodige voortvarendheid te
kunnen betrachten, die onder de snelle wisse
ling der omstandigheden meer dan ooit ver-
eischt wordt, wil men niet het juiste oogen
blik ongebruikt voorbij laten gaan. Het is
niet noodig, dat de commissie van advies
wordt uitgeschakeld, inschakeling van derj
Raad van State zou echter te veel vertra
ging teweeg brengen. Ook in den oorlogstijd
zijn bepaalde bevoegdheden gedelegeerd. Als
voorbeelden worden genoemd de distributie-
wet 1916, de schepen vorderingswet 1917, de
wet van 1 September 1917, houdende bij
zondere maatregelen ten aanzien van het
goederenverkeer met het buitenland, de wet
van 23 Februari 1918, houdende bepalingeft
betreffende het slachten van paarden enz:,
de scheurwet 1918. Goedkeuring van het par
lement achteraf van genomen maatregelen,
komt den minister ongewenscht voor.
De door de Kroon te benoemen commissie
van advies zal mede de waarborgen ver
schaffen voor een deskundige en objectieve
toepassing van de wet. Na instelling van
den in uitzicht gestelden Economischeu Raat
zal worden overwogen in hoever deze com
missie van advies nog noodig is.
Dat in het hijzonder ook met
de belangen der consnmenten
rekening zal worden gehouden, volgt ook
reeds hieruit, dat bij contingenteering
de concurrentie blijft bestaan. Bij de
uitvoering kan tegen onredelijken prijs ge
waakt worden door waar zulks noodig mocht
blijken, het contingent te vergrooten.
De minister zet verder uitvoerig- uiteen,
dat dit ontwerp
niet protectionistisch
is. Ook zonder het buitenland op den weg
der protectie a outrance te volgen, kan men
er althans naar streven aan het Nederland-
sche productie-apparaat onder de huidige
abnormale omstandigheden zijn door buiten-
landsche invloeden bedreigd voortbestaan te
verzekeren. Hiertoe doet het onderhavige
wetsontwerp een middel aan de hand, dat
niet de kenmerken van het protectionisme
in zich draagt.
De bepaling, volgens welke de Kroon en
niet de wetgever zal bepalen, wanneer de wet
zal vervallen, is geen novum in onze wet
geving. Als voorbeelden noemt de minister:
de binnenscheepvaartwet 1918, de huurcom-
missiewet en de huuropzeggingswet.
In verband met de gemaakte opmerkingen
wenscht de minister de considerans zóó te
wijzigen, dat het ontvverp ook dienstbaar
kan worden gemaakt aan invoerbeperking
van artikelen die hier te lande niet ver
vaardigd worden. Hij denkt daarbij aan
weelde artikelen. Een nota van wijziging
strekt daartoe.
In deze nota wordt thans verandering ge
bracht in de omschrijving van het tijdvak,
waarover de invoercijfers ter bepaling van
den maatstaf van vergelijking zullen wor
den gebezigd.
Met de voorgestelde regeling wordt niet be
oogd de
bevordering van den uitvoer
door haar te bezigen als onderhandelings
object. Dit neemt niet weg, dat de regeering
gebruik wil maken van alles wat aan bevor
dering van dien uitvoer op gepaste wijze
dienstbaar zou zijn te maken, voor zoover
zulks met handhaving van de meestbegun-
stigingsclausule in overeenstemming is.
Het is der regeering bekend, dat steeds
meer landen het stelsel der invoercontingen-
teering gaan toepassen. In verband hiermede
zal binnen eenige dagen een wetsontwerp
houdende toekenning van de bevoegdheid tot
het tijdelijk treffen van maatregelen ter rege
ling van den uitvoer van bepaalde goederen
d- Kamer bereiken.
De vraag, of doeltreffende maatregelen zijn
te nemen tot afweer van de gevolgen van
noodverordeningen op deviezen, wordt nader
onderzocht.
Belgisch brood
De vraag of van de bevoegdheid tot con
tingenteering gebruik zal kunnen worden ge
maakt ter beperking van den invoer van bui
tenlandsch brood zou de minister zeer zeker
bevestigend beantwoorden indien hij de over
tuiging had, dat het brood in het algemeen
op den juisten prijs stond.
Alvorens zich uit te spreken omtrent de
wenschelijkheid van verdere behandeling
van het anti-dumpings-wetsontwerp wil de
regeering eerst ervaring opdoen met het stel
sel van contingenteering.
Ten slotte deelt de minister nog mede, dat
de commissie van advies voor bepaalde ge
vallen zal worden bijgestaan door deskun-
j digen, j
NATIONAAL CRISIS-COMITÉ
DE INSTALLATIE
In de kleurige Trèveszaal, waarin een
turfvuur brandde en die door het zachte
licht, in het' plafond aangebracht, een aan
blik bood, deze historische gebeurtenis waar
dig, is gistermiddag het Nationaal Crisis
comité door Prinses Juliana als eere-voor-
zitster geïnstalleerd.
Om een lange tafel hadden de ruim 50 da
mes en heeren, leden van het comité, plaats
genomen. De Prinses was gezeten tusschen
den voorzitter van het comité, jhr. van Cit-
ters en dr. van Aalst.
Nadat de heer van Citters met een hamer
slag de bijeenkomst had geopend, nam de
Prinses dadelijk het woord tot het uitspre
ken van de installatie-rede, welke zij zitten
de voordroeg, met zachte doch zeer duide
lijke stem.
Tijdens deze rede werd een aantal foto
grafische opnamen gemaakt en onder an
dere een opname van een geluidsfilm door
de Profilti.
Vervolgens heeft de voorzitter staande
met krachtige stem zijn rede uitgesproken,
waarna hij het comité verzocht heeft nog
eenige oogenhlikken in huishoudelijke ver
gadering bijeen te blijven.
De redevoeringen, zoowel van de Prinses
als van den voorzitter zijn zoowel door de
Avro als dooi de N. C. R. V. uitgezonden.
De eerste vergadering.
Omtrent de eerste vergadering, welke het
Comité-Van Citters na de installatie heeft
gehouden, vernemen wij het volgende:
Tot onder-voorzitter van het Comité is be
noemd mr. A. J. A. A. baron van Heemstra,
oud-burgemeester van Arnhem en oud-gou
verneur van Suriname.
De penningmeester, mr. E. E. Menten, zal
worden terzijde gestaan door een financieel
comité, bestaande uit de heeren J. R. Snoeck
Henkemans, jhr. mr. L. E. M. von Fisenne
en mr. A. C. Josephus Jitta.
Uit het Comité zelf werden drie afdeelin-
gen benoemd en wel de volgende:
Afd. I Land- en tuinbouw; Afd. II Nijver
heid en middenstand; Afd. III Maatschap
pelijk werk.
De overige leden van het comité worden
als algemeene leden beschouwd.
Op voorstel van den voorzitter werd be
sloten, aan het comité den juridischen vorm
te geven van een stichting, opdat het comité
wettelijke bevoegdheden zal hebben.
Het departement van Justitie heeft in
dezen geest mede geadviseerd.
Voorts deelde de voorzitter mede. van den
Minister van Binnenlandsche Zaken bericht
te hebben ontvangen, dat de Regeering gaar
ne iets zou doen om den arbeid van
comité te steunen, inzonderheid wat betreft
het verleenen van extra hulp voor hen, die
door langdurige werkloosheid werden ge
troffen. De Regeering is bereid daarvoor ge
durende het eerste jaar een bedrag van
f 750.000 ter beschikking van het comité te
stellen.
Op voorstel van den voorzitter werd beslo
ten dat het werkcomité nader bij de Regee
ring zal informeeren onder welke voorwaar
den precies bedoelde hulp zou moeten wor
den verleend. Zoodra deze informaties ver
kregen zijn, zal deze aangelegenheid nader
in het comité ter sprake worden gebracht
Voorts deelde de heer Van Citters mede,
dat aan de leden van het comité spoedig een
schema van een algemeen werkplan zal
den toegezonden, waaromtrent dan nader
overleg zal worden gepleegd.
Vóór de installatie had Prinses Juliana
tegenover den voorzitter van den Journalis
tenkring de hoop uitgesproken, dat de ge-
heele Nederlandsche pers de actie van het
comité zou steunen. In aansluiting hieraan
deed ook de voorzitter, de heer Van Citter
een krachtig beroep op de hulp der pers, den
wensch uitsprekend, dat de bladen bereid
zouden zijn, giften ten behoeve van het co
mité in ontvangst te nemen.
Aan het slot der eerste vergadering die
tot het eind toe door de Prinses werd bijge
woond, werd een oproep aan het Nederland
sche volk vastgesteld die binnenkort zal
den gepubliceerd.
Nadat de voorzitter het slotwoord van do
vergadering had gesproken, riep de heer
Van Aalst met luider stem: Leve Prinses
Juliana, waarmede de aanwezigen door een
drietal hoera's instemden.
Hierna gingen de ondercomité's in afzon
derlijke vergadering.
Gilt der Koningin
De voorzitter van het Nationaal Crisis-
Comité heeft medegedeeld, dat de Regeering
gedurende het eerste jaar een bedrag van
750,000 ter beschikking van het Comité zal
stellen.
Koningin Wilhelmina heeft een bedrag
van 10.000 geschonken.
Aan verschillende vragers zij medege
deeld, dat het adres van het Nationaal
Crisis-Comité is: Kneuterdijk, Den
Haag.
VEERDIENST
ENKHUIZEN--STAVOREN
ADRES AAN DEN MINISTER.
Door de Vereen, van Zuiderzee-gemeen-
ten is in een adres aan den minister van
Waterstaat adhaesie betuigd aan 't request
door de comité's van actie in de provincies
Noord-Holland en Friesland, tot behoud
van den veerdienst EnkhuizenStavoren.
Verklaard wordt, dat het een ramp zou
zijn voor een belangrijk deel van ons land.
als de veerdienst, en daarmede ook de daar
aan annex snelverbindiingen. werden opge
heven.
Den minister wordt verzocht zijn bijzon
der aandacht aan deze kwestie te wijden.
BESMETTE HAVEN
De Minister van Arbeid heeft de haven
plaats Hospitaiet (Spanje) besmet verklaard
wegcüü pest.
Nationaal Crisis-Comité
Het Nationaal Crisis-Comité, op ini
tiatief van Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses Juliana ingesteld, heeft zijn
taak aanvaard.
Hare Koninklijke Hoogheid is opge
treden als Eere-voorzitster van het
Comité, terwijl het Hare Majesteit de
Koningin behaagd heeft, Hoogst Der
zei ver Naam als Beschermvrouwe aan
het Comité te verbinden.
Een crisis van ongekende hevigheid,
uitgebreidheid en duur, teistert het
economisch en maatschappelijk leven,
teistert ook ons land, veroorzaakt stoor
nis en stilstand in het bedrijfsleven,
werkloosheid en armoede in menig ge
zin.
Een ruim veld van hulpbetoon staat
hier ter bearbeiding open en steun
dient te worden geboden aan degenen,
die buiten hun schuld ten gevolge van
de buitengewone omstandigheden be
hoeftig zijn geworden, of dreigen ten
onder te gaan.
Het Comité tracht dit doel zooveel
mogelijk in samenwerking met bestaan
de organisaties te bereiken.
Zeer vele landgenooten zouden hier
toe kunnen medewerken en de helpende
hand toesteken.
Landgenooten, helpt. Uw hulp kan
niet gemist worden.
De Overheid draagt thans reeds mil-
lioenen b\j- Laat de offerzin, in vroe
gere moeilyke tijden betoond. U tot
voorbeeld strekken.
Het Comité erkent, dat de tyden voor
geven niet gunstig zijn, maar voor
velen, zelfs voor degenen, die thans in
materieelen zin hebben verloren, blijft
het afstaan van een bijdrage ten behoe
ve van hen, die het noodigste missen,
mogelijk, en de beteekenis eener gave
is grooter naarmate het gebrachte offer
meer gevoeld wordt.
Het Comité aanvaardt zijn taak in
het vaste vertrouwen, dat het beroep
op de offervaardigheid van het Neder
landsche volk niet tevergeefsch zal zijn.
Hoe ernstig de naaste economische
toekomst ook moge zijn, de daaruit ont
stane nood zal grootendeels gelenigd
kunnen worden, indien het overgroote
deel der landgenooten, naar ieders ver
mogen, het Comité steunt
S. VAN CITTERS, Voorzitter
K. J. FREDERIKS,
Algemeen Secretaris
Bijdragen kunnen gestort worden op
Postgirorekening No. 186000 of by de
Nederlandsche Handel-Maatschappy te
's-Gravenhage.
Zetel van het Comité en secretariaat!
Kneuterdijk 20 te 's-Gravenhage.
CHR. NAT. VAKVERBOND
DE VIJFDE VRIJGESTELDE.
In de Buitengewone Algemeene Vergade
ring van het Chr. Nationaal Vakverbond
werd als vijfde gesalarieerd bestuurder ge
kozen de heer A. Stapelkamp, te 's-Gra
venhage, secretaris van den Ned. Bond
Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders.
A. STAPELKAMP
De benoeming geschiedde na twee vrije
stemmeningen en herstemming met den heer
R. Hagoort van Utrecht. De gekozene heeft
reeds een belangrijken staat van dienst in
onze Christelijke Vakbeweging en geniet in
zijn kring groot vertrouwen. Het is een we
zenlijk verlies voor de organisatie, welke hij
t.hans dient en het C. N. V. mag zich geluk
kig prijzen, dat zich personen, met zoo dege
lijk karakter als de heer Stapelkamp, die
nu, en de heer J. Schinper, die onlangs be
noemd werd. beschikbaar stellen.
Beiden werden thans als lid van het dage-
lijksch bestuur aangewezen.
WIJDINGSSTONDEN
De Vrijz.-democraten houden bij hun alge
meene vergaderingen tegenwoordig wijdinqs-
stonden. 't Vorig jaar was dat in Hengelo
(O.) het geval; dit jaar zal het Zondagmor
gen in Alkmaar geschieden.
Dat men er nog eenigszins onwennig
tegenover staat en de kunst van offeren nog
niet geleerd heeft, blijkt wel uit de finan-
cieele rekening van 't vorig jaar.
In dit overzicht leest men, dat er in het
fonds voor wijdingsstonden nog een voordee-
lig saldo was van 1.46. 't Vorig jaar in
Hengelo moest voor 't gebruik van de Doops
gezinde kerk 15.— betaald wrden (wat
geen afzetterij is) en de dame, die de kar.sel
betrad, vorderde slechts een vergoeding van
14.60; uitsluitend reiskosten dus; honora
rium werd niet gevraagd.
Die onkosten moesten gedekt worden door
een collecte en deze bracht10.73 op;
zoodat er thans een nadeelig saldo is van
J 17.41.
Laat ons hopen, dat de leden van den
Bond de kunst van offeren nu iets beter
ve'*°' an, en dat de collecte-opbrengst een
blijde verrassing is voor de Commissie.
Anders zou men nog tot een hoofdelijke om
slag moeten hesluiten!
Voornaamste Nieuws.
(blz. 1)
De installatie van het Crisis-Comité.
Giften der regeering en van H. M. da
Koningin voor bet Nationaal Crisis Comité.
Memorie van Antwoord betreffende de in
voerbeperking.
(blz. 2)
Mobiliseering van het geheele economi
sche leven in Duitschland. Het resultaat der
bespreking envan den Economisphen Raad
van Advies.
Van de zijde der Vakvereenigingen wordt
bij voorbaat scherpe critiek geoefend. De
sociaal-democratische leiders hebben reeds
geconfereerd met de Rijksminister.
Vruchteloos tracht de Volkenbondsraad
het conflict in het Verre Oosten te beïnvloe
den. Charhin en Tsjing Tsjou worden thans
door de Japansche strijdkrachten bedreigd.
(blz. 5)
Algemeene vergadering van het Chr. Nat
Vakverknid. De heer Stapelkamp benoemd
tot vijfde vrijgestelde.
(blz. 9)
De afsluitdijk Noord-Holland—Friesland.
Met een tanker naar Amerika en Zwe
den. ill.
In dienst van het Vreemdelingen-legioen,
(blz. 10).
Het resultaat van de inschrijving op schat
kistpromessen en -biljetten.
Het Japansch Chineesch conflict (Econo
mie en Financiën).
De Coöp. Melkfabriek te Fijnaart zal sur
séance van betaling aanvragen.
ALG. MILITAIRE PENSIOENBOND
In een te Amsterdam op 21 November 1931
gehouden Openbare Vergadering, uitgeschre
ven door den Algemeenen Militairen Pensioen
bond, traden als sprekers op de Hoofdbestuurs
leden van dien Bond Carol en Van Geest met
het onderwerp: De Oud-gepensionneerde Mili
tairen en hun Weduwen kunnen en mogen
niet zwijgen.
Na de redevoeringen werd de volgends
motie aangenomen
De Algemeene Militaire Pensioenbond, enz.
constateert:
lo dat de oud-gepensionneerde Militairen van
Land-, Zeemacht en Kolon:ën, die onder
toekenning van een zoogenaamd standpen
sioen den dienst hebben verlaten, in pen
sioen. evenals gedurende den tijd in actie
ven dienst doorgebracht, in salaris en ook
in Weduwenverzorging, in hooge mate zijn
achtergesteld bij de burgerlandsdienaren;
2o dat de Militaire Weduwen van Land- en
Zeemacht, wier echtgenooten voor bet jaar
1909 zjin overleden of genen s'onneerd, nog
altijd buiten de weduwenoensioenwetten
zijn gesloten, niettegenstaande ten onzïcbte
van anderen, geen weduwen van in 's lands
dienst geweest ründe nersonen van bet
Biironder Ondenviis. "eheel tegenoverge
steld werden behandeld;
Drea«rt het. TToofdhestnur on. met de meeste
■echt- bii Re<*ee,-nig Pri Vo!lcsverten"(mwoft'v-
m'ng aan te drno-PT, 0n Ve+ nemen van die
aafcree-elpn. die de oude Militaire neuaioerven
overeenstemming brengen met den levens-
standaard.