B
PRIMA GELDBELEGGING
Economie en Financiën
Ian*®*
BOUWBLAD Ho. 130. PAG. 3
MA AM DAG 23 MOVEMBER 1931
N.V HET ONDERLING CREDIET
Gevestigd te Rotterdam
HOOFD3TEEG 39 h. Toerijstuin j
Opgericht 1865
REKENING COURANT
IllllllilllllllllllllllllllllllllllM
u OKJ^IEKJ
iiiiiiiiiniiiiiik
betreffende
Hinderwets-aangelegenheden
Bureau van Ingen
Vlietstraat 8 b - Telefoon 11748
ROTTERDAM
ewaarschool van de Ned. Herv. Gemeente
a.d. Pasteurstraat te 's-Gravenhage
Architectuur: G. NIJHOFF, Architect B.N.A., Ben Haag
Aannemers: J. VAN RIJN <Ss Ziu te Delft
Ned. Hervormde Bewaarschool te BenHaag
De 'be-bmiwing van het stadsgedeelte ten
iWesten van de Rijswijksche \Vèg munt niet
uit door wel verozrgde architectuur.
Ook de Pasteurstraat, waar de nieuwe be
waarschool is gebouwd, ziet er vrij trooste
loos uil
-De Zuidwestzijde is echter reeds belang
rijk ibeter en rustiger als straatwand dan de
overzijde en van die betere straatwand la
3 nieuwe scihoul een goede moot.
Volkomen aansluitend wat vorm en kleur
betreft aan de naastgelegen woningbouw, Is
dit gebouw weer rustiger en van goede ar
chitectuur. De aardige ingangspartij is ge
flankeerd door de kamers van het hoofd-
aan de eene en het trappenhuis aan de an
dere zijde.
Verder zijn acMer den voorgevel de toil-
itten gelegen en boven nog een kamer voor
et personeel en keuken.
Ook de achterzijde van deze school ziet er
prettig uit en de ruime betegelde speel
plaats met gropten afgesloten zandbak en
overdekte speelplaats lijkt een dorado voor
de kleintjes.
Thans beschikt men over twee les- en
'twee speellokalen maar er is in de breedte
ng genoeg ruimte over om, zoodra de bevol
king toeneemt, nog een speel- en leslokaal
"lij te bouwen, die dan ook in het ontwerp
reeds waren opgenomen.
Door de vestibule komt men in een bree-
3 gang, die evenwijdig loopt aan de straat
Achter deze gang liggen de beide loka
len, vanuit het zuidwesten belicht, goed van
verhouding en met het welverzorgde uiter
lijk dat het kenmerk is van elk gebouw dat
met liefde door den bouwmeester is behan
deld.
De vmoolijke kinderlijke sfeer is hier op
uitstekende wijze tot uitdrukking gebracht
Zoo zijn in het geel geverfde speellokaa»
beneden aan weerszijden lage banken aan
gebracht tusschen uitgemetselde pilasters,
die ook constructief goede diensten bewijzen
Ze dienen nml. tevens om de groote span
ning der betonbalken te verminderen. Op
deze wijze is de „constructie" inderdaad
„opgelost" tot een prettig interieur. Zoo is
het in dit geheele gebouw. Het rood geschil
derde leslokaal belangrijk warmer dan het
voor een bewaarschool minder geschikte
grijze lokaal.
Gangen en trap zijn eveneens goed ver
zorgd. De eerste in blauwe kleur geverfd
met borstweringen van grijze tegels met
zwarte banden, die ook iangs de gesloten
trappen zijn voortgezet, terwijl de vloeren
m eveneens grijze en zwarte tegels zijn uit
gevoerd, maken een goeden indruk.
De meubelen, tafeltjes en stoeltjes, zijm
van blank gelakt, beukenhout.
Kamer hoofd en personeel zijn gezellig in
gericht met aardige meubelen.
De toilets keurig en doelmatig.
Een bewaarschool, waarop het Bestuur èn
de architect èn het (hoofd met haar perso
neel met recht trotsch kunnen zijn.
(jereformeerde Kerk te Terbregge
Aan de Rechter Rottekade te Terbregge ge
meente Hillegersberg is een nieuwe Geref.
Kerk gebouwd. Waar vroeger het oude
schuuraclitige kerkje stond is thans een
bouwwerk verrezen, van grootere afmetin
gen dan de vroegere kerk en van veel
fraaier uiterlijk.
Architect: C. J. L. VAN LEEUWEN.
Oorspronkelijk was het plan om er weer
een geheel houten kerk te bouwen, maar
op advies van den architect en na overleg
met de bouwcommissie is hiervan afgezien
waardoor een fraaier aspect is verkregen.
Het eigenlijke geraamte van de kerk be
staat uit houten spanten, waarop de hooge
kap rust. De vakken tusschen deze spam- f
ten zijn dichtgemaakt met een borstwering I
van metselwerk, waarop de kozijnen; boven
de kozijnen is de gevel gemaakt van dubbel
houten schotwerk.
Het geheele gebouw rust op een stevige j
paalfundeering.
De gevels van de kerk zijn zeer goed ge- I
slaagd.
Op een borstwering van dumne Brabant-
sche steen van mooie kleur de kozijnen in
lichtgele verf. Daarboven de donkerbruin j
gebeitste topgevels. In de topgevels zijn i
hooge slanke vensters aangebracht, welke
door zware naar buiten stekende stijlen extra
gemarkeerd worden. Twee dezer stijlen loo
pen door tot het dak en vormen met een j
afdakje een soort klokkentorentje, dat al- i
leen nog wacht op een klok om 's Zondags
de menschen ter kerke te klepelen.
Deze partij van ramen en torentje vor
men het hoofdmotief van den gevel en ma
ken deze wat massaler en meer monumen
taal.
De strakke lijn van het geheel komt er
meer door tot uiting.
Het geheele gebouw is afgedekt met een
hoog steil dak, met een bedekking van bi
tumen tekt met natuur steenslag van rood
bruine tint, welke zeer goed komt bij de
andere gekozen kleuren.
Jammer is alleen dat de kerk wat te veel
ingebouwd staat een weinig meer ruimte
opzij en voor aan de straat zou het geheel
beter doen uitkomen.
Bijzonder goed van lijn en kleur is het in
terieur van de kerk.
De kapspanten en het gewelf van hout heb
ben den vorm van een parabool (d.i. een
gebogen lijn welke nooit samenkomt).
De hoofdconstructiedeelen nl. de spanten
komen het sterkste uit. Ze zijn in een prach
tige blauwe kleur geschilderd welke goed
spreekt tegen het donker gebeitst gewelf.
Dan zijn ramen en deuren geverfd in een
warm beigegrijs en paarsachtig bruin, ter
wijl de paneelen grijsgebeitst en gevernist
zijn.
Het glas in lood is heel fijn van lijn en
voornaam van kleur het geeft aan het ge
heel een rijker cachet-
Vooral is het niet bont van kleur gemaakt
omdat de kleuren in de ramen.de aandacht
te veel afleiden.
De kansel vormt één geheel met de ban
ken van diakenen en ouderlingen.
Ook deze zijn geslaagd tot een goed geheel,
terwijl een groot horizontaal klankbord de
kansel overdekt en het kubistisch karakter
hiervan markeert.
Boven de kansel zijn de pijpen van het
orgel ingebouwd.
Voor orgelruimte is benut de ruimte ge
legen boven de consistoriekamer welke
achter de kerk is aangebouwd.
Verder is gezorgd voor behoorlijke privaat,
bergruimte, catechisatielokaal, branduit-
gangen enz. alles naar de eischen des tijds.
Allen welke aan den bouw hebben meege
werkt hebben het beste gepresteerd wat mo
gelijk was.
Tesamen met de architect C. J. L. van
Leeuwen te Rotterdam hebben aan den bouw
meegewerkt: de heer W. Looye te Hillegers
berg als aannemer; de heer J, van Strien als
dagelij ksoh opzichter; de fa. Nemaho uit Doe-
tinchem leverde de houtconstructie, terwijl
de Ta. v. Baarle het schilderwerk verzorgde.
We wenschen dat. de gemeente welke een
fraaie kerk van ruim 500 plaatsen rijk is ge
worden spoedig zoo in bloei toeneemt, dat
ook het nieuwe gebouw te klein zal worden.
TE KOOP of TE HUUR aan groot plein te DELFT
Nieuw gebouwde Winkelgalerij en/met Beneden
en Bovenwoningen met spouwmuren gebouwd.
Te bevragen: BOUWBUREAU VAN DEN BERG - RIJSWIJK
KONINülNNELAAN 76 TELEFOON 119480
^ï,iii»jl[i;illljlllli:::>j!:'!:iiiinuiiuiililil!lllil!.. !...LLj:iiil;i;i]liiiiiiiiii!iiiii!iiii[io[ii:!li:!!!!!':..::iiiiiiy.ii!ii:].|;i
Excursie van Chr. Bouwvakarbei
ders naar de School- en üym-
nastïekmeubelfabriek der firma
J. Rothuizen Zonen te Heeisum
Dezer dagen maakte de afdeeling van de
Chr. Bouwvakorganisatie te Wageningen een
excursie naar bovengenoemde fabriek.
Door de firma Rothuizen hiertoe welwil
lend in staat gesteld maakten zeer velen
hiervan een dankbaar gebruik.
Het gezelschap werd door een der firman
ten de heer C. G. Rothuizen in het schaft
lokaal ontvangen en in de fabriek rondge
leid.
De geheele ontwikkeling van het product
werd gevolgd vanaf het ruwe hout tot de
verzending.
Geruimen tijd werd stilgestaan bij de zeer
vele houtbewerkingsmachines waarbij aan
getoond werd wat er met dergelijke machi
nes te bereiken is.
Bijzondere aandacht werd gegeven aan
de afdeeling metaalbewerking.
In deze afdeeling zag men de meest mo
derne ijzermachine's, waardoor het mogelijk
is gemaakt al het ijzerwerk voor de schooi
en gymnastiekmeubelen in een minimum
van tijd gereed te hebben.
Tenslotte werd bezichtigd de lak- en verf-
afdeelingen met magazijnen.
Na den rondgang werd onder het genot
van een sigaar in een der lokalen verschil?
lende vragen besproken.
De voorzitter der afdeeling, de heer Drost
bracht namens de leden een woord van dank
aan den heer Rothuizen voor diens bereid
willigheid om deze excursie mogelijk te maken.
Na dezen leerrijken middag ging het ge
zelschap naar huis, overtuigd een der best
geoutilleerde fabrieken op het gebied van
school- en gymnastiekmeubelen in Nederland
gezien te hebben.
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET CONFLICT IN DE TEXTIEL-
I INDUSTRIE
bestuur van de landelijke federatie van
textielarbeiders zal aan de samenwerkende
bonden van textielarbeiders vooratellen doen.
om een z.g.n. strljdfront te vormen tot afweer
van elke v&rlagüng van het levenspeil der tex
tielarbeiders.
HET LEDENTAL VAN HET C. N. V.
In „De Gids" les
wl. ._j 95.556 op 1 Juli
tot 99.210 op 1 October. Een vooruitgang dus
Van6 twee organisaties bleef het ledental^ go-
98. Landarbeider*
Metaalbewerkers
666. Mljnwerki
Personeel ln Publieken Dienst 158, Politieperso
neel 28, Fostperson-eel 34. Spoor-
10_ Techn:icl 42, Text!»
Tramweg-
jxtielarbeldeo-s 121.
enten 5. Voedings- en Genotmid-
en Werkmeesters 20.
Een vooruitgang, die gezii
.vooral wanneer mer
Cijfers betreffen het
taal. de maanden Juli, Augustus en September.
Aan do 100.000 mankeerden er dus op 1 Oot.
nog 790. Aangenomen mag worden, gezien de
ihlllende
mededeellngen
os de^lOO.OOO zijn o'
S5f>
bonden, dat
ende dagen nog
i dan de maand
i de propaganda
Land- en Tuinbouw.
UITVOER VAN BLOEMKOOL
NAAR ITALIË
de ItaMaansche regeering is met Ingang
van 13 October eeri nieuwe k wall tel tskeiurimg
vastgesteld, waaraan bloemkool moet voldoen
öie ondeir het Italiaanache regeeringsmerk wordt
Jeihalve kwalitei
stgesteld omtren
folidfteit
BINNENLAND
HYP. BANK HOLLAND—AMERIKA
Reorganisatievoorstellen aange
nomen
.otterdam de vergadering
gehouden dar N.V. Hyp.-
i in llq. Aan do orde wa-
•ganiisatlevoorstellien. De
verplichtingen te voldoen als gevolg
nden lm Canada.-De boe-
en tot
gaan. De toestand werd vooral
van het vorig Jaar zeer acuut. Verkoop der
activa aan een Fransche Mij. was ook niet meer
mogelijk. De verkoop sprong op het laatste
Het advie^ van de ^accountants is nu lnge-
beken-de reorganisatievoorstel.
Aan de pandbriefhouders kan nu worden aan
geboden een obligatie van f 400 en een reacant-
bewijs van f 600.
De 3 ®al leder jaar op de obligaties be
taald kunnen worden en de restantbewljzen
zouden later urft verkoop van activa afgelost
kunnen worden. De restantbewijzen komen dan
na werd de vergadering gesloten.
Hler-
LEENING 'S-HERTOGENBOSCH
Zeer vele malen overteekend
leening van f 2.500.000 5 6-jarige obll-
Sn ten Laste der gemeente 's-Hertogenbosch
ier vele malen overteekend. Bij de toewlj-
ALG. MIJ. VAN ONROERENDE GOEDEREN
Int div. i (onv.).
Alg. MIJ.
elsohte afschrijvingen Slechts tot de volgende
cijfers komen, waardoor het feitelijk beeld ge
heel onder» werd. -Bezittingen: Gebouwen
f 46.000, effecten f 3317, debiteuren f 187.700,
meubilair f 1000: kas f 20.953, totaal f259.971.
Schulden: obligaties f 54.400, hypotheken f29.100
Alle overige schulden f 421.174. Deposito's f 70.000
Totaal f 594.674.
Diverse oinderdeelen der Bank werden nog
besproken, waarna de bewindvoerder als zijn
meienlng te kennen gaf. dat bij gedeeltelijke
liquidatie aan concurrente schuldeis oh ers een uit-
keerlng van 35 zou kunnen geschieden.
Br worden momenteel serieuze handelingen
gevoerd, die tot gevolg zouden kunnen hebben,
dat crediteuren nog meer worden gebaat dan
bij liquidatie. Positieve gegevens daaromtrent
konden in dit stadium niet worden verstr
Bij de daarop gevolgde stemming bleek, dat
overgroote deel der crediteuren zich voor
séance uitsprak. Het benoodigde aantal alsn
he.t verelschte bedrag bleek geheel aanwi
De rechtbank aal
Dinsdag beslissen.
LANDBOUW-MIJ. NGOEPIT
Int. div. 40 per aandeel
directie der Landbouw-Mij. „Ngoeplt"
dat een interlm-dSvidend
i4o boekjaar ad f 1000 per
INVOERRECHTEN IN ENGELAND
SO van de waarde
De Afd. Handel en Nijverheid van het Depar
tement van Arbeiid, Handel en Nijverheid heeft
bericht ontvangen uit Honden, dat vanaf Woena
dag a-s. met een Invoerrecht van 50 pot. van de
waarde zullen zijn belast de navolgende artike
len:
Aardewerk, sanitaire artikelen, muurtegels,
glaswerk, metalen meubelen, snijwerk (messen
enz.), timmermansgereedschappen, stofzuigers,
draadl. toestellen, schrijfmachines, alle wollen
stoffen, zijden kousen, linnen of halfLlnnen zak
doeken en stoffen, gemaakte kleeren (voor
nen, pakpapier (niet het zwi
vrij blijft), fietsbanden, rubber, z
parfumerieën en toilet-artikelen.
Productie October 1931 1.155.788
tons (v. j. 1.100.899)
De totale netto-produotio van steenkool der
Limburgsehe mijnen bedroeg In October 1931
1.155.788,742 tons (v. j. October 1.100.899,263
tons). Het totaal aantal arbeiders bovengronds
bedroeg op 1 November 1931 26.881 (v. J. 26.239)
en 11.259 (v. J. 11.000) bovengronds, of in totaal
Gedeeltelijk zijn deze voorsc
«passing op bloemkool zonder
eawege Is Rijkscontrole ing»
oerd op allen NED. HANDELS- EN LANDBOUWBANK
Een nitkeering van ca. 35
TEGEN ONZE BLOEMENEX
tegen de Hollandsche Invoer
Op 24 Nov. a.s. zullen namens den Itlngelschen werd uiteengezet hoe reeds v
landbouw stappen gedaan worden bij den-oprichting steedis te weinig
premier om te lcomen tot meerdere besohormlng en Je ^lichtvaardigcredleten
dennovei
bloemen
wfc5'
BIJ den
roduceerd 10.748.01
October), behalve
isau IV
■genten
,(V. J. 10.211.040)
KOLONIËN
JAVASUIKER-INDUSTRIE
Flinke stijging in de productie
PASAROBAN. 21 Nov. 1931 (Aneta) Het Proef
station voor de Javasulker-lndustirie deelt om- I
trent bet verloop van den maaltijd mede. dat
tengevolge van het feit. dat de rendementen
veelal flink oploopen, vele producties op het I
einde een flinke etijging vertoonen. Het heeft
November overal gere-
BUITENLAND I
DE ITALIAANSCHE BEGROOTING
Stijgende tekorten
Volgens offioieele cijfers
van financiën was het tekc
van. Italië op 31 October J.l. tot
Do&btanfnïandsche schulden zijn met 156 mll-
lloen lire toegenomen en bedragen thans 92.3
milliard lire.
De bankbiljebtencdroulatle la met 40 mlllloen
thans 14.4 mlllard
Lagere winst over 1931.
De I. G. Farben heeft' i
niqué uitgegeven betreffende den gang x
ken ln 1931. Dit communiqué deelt me
de algemeene crisis is den afzet van kleurs
fen, pharmaceutisohe en photografiache arti
(en en gedeeltelijk ook van chemicaliën i
al te belangrijk heeft beïnvloed. Bij stikstof
den behaald. Niettegenstaande dat blijft 't to<
noodzakelijk om aan do verdere ontwikkelin
van dezen bedrijfstak temeer de aandacht
schenken, omdat deze bedrijfstak evenals
stl ka tof industrie uitsluitend op de verwerkln
>ranohe kan geen winst wor-
Met het oog op deze verhoudingen moet voor
het loopen.de jaar op een lagere winst gere
kend worden. Algemeene bezuinigingsmaatirege
len zullen vooral ln het belang van de eanee-
ring van enkele bedrijfstakken niet vermeden
kunnen worden. De flnancieele toestand van de
geheele onderneming Is gunstig.
Noch ln het binnenland, noch ln het buiten
land heeft de maatschappij bankschulden.
SODALITAS MEDICORUM
De zaak voor het Haagsche
Gerechtshof. Er kan nog f-5
pCt. van het kapitaal terecht
komen.
Voor de civiele kamer van het Haagsche
Gerechtshof zUn pleidooien gehouden Inzake het
hooger beroep van Burgers en Co.'s Bank te-
kort geding van den pre-
ichrü'ving der hypotheek,
le trustee om zich zoodanig
terwijl
mbehe.me?nd€'
gend. In de vli
meer zal dan ook rewezen worden op
matigen invoel- van bultenlandsehe
helft
:te ln Oost-Java
gering.
ln Wer-t-
danjn begin October. In Mld-
de W&stmoeson
uitgebracht van de analyse der balansen en
bevindingen omtrent de reëele waarde der i gekome
activa, was blijkens de overgelegde statuten den on-
door de N.V. Ned. Handels- en Lamdbouwbank witte luis op terwijl nier en daar het
passiva de aotlva slechts mat i peroentage vaak nog gering is. De saw.
3358 zouden overtreffen, de kring verloopt overal vlot nu de debiett
het doen van de ver- I zijn boegenomen;
bewlndvoerdor kon
lijn. Hij bestreed, dat
lingen zouden zi)n gemaakt en betoogde, dat de
oude trustee to^n bleek, dat het Zoutbad niet
rendeerde, de belangen van aandeelhouders zoo
goed mogelijk behartigde, in tegenstelling met
hetgeen het vonnis van den president dien.
aangaande zegt HU bestreed de geldigheid der
vergadering van 13 September en meende, dat
de voorgeschle-
toogde dat In he'
.jlstheden voork
commissie, die een onderzoek had ln te stellen
naar de geuite grieven, al direct op tegen
werking stuitte van de zUde van de oude
Pleiter betoogde, dat de vergadering
later gebleken ls, dat de leening ln geen enkel
opzicht gedekt was. Verder zette hU uiteen, dat
hypotheek onder Burgers
onregelmatigheid was om.
obligatiehouders daardoor niets anders
konden doen, dan de oude trustee afzetten, ter
wijl bleek, dat verschillende onderpanden uit
en Co.'s
i ontslagen zonder dat c
de hypotheek
gatlehouders waren gekend.
Op een vraag van den president, of de heele
boel nu op de flesch was. antwoordde mr.
van Velzen, dat hU geloofde, dat nog wel 85
van het kapitaal terecht zou komen.
De uitspraak werd bepaald op 24 December.
LICHAMELIJKE OEFENING
VOETBAL
UITSLAGEN VAN ZATERDAG
Pro Patrla IExcelsior I
D.V.V. I—R.C.K.
Unicum I—Olympla I
Zwart-WitOranje-Wit I
Groen-Wit I—V.V.S. I
ZwaluwenOdlveo
V.V.O.—H.B.S.
B.V.A.Stormvogels
.(onder protest van W.I.A.)
O.D.K.D.V.V. II niet doorgega;
Z.O.—Steeds Hooger 1—3
reis II—V.V.O. II 1—0
~.B. 0—I
A II 10—L
W.I.A. nZwaluwen II
Oranje-Wit IISe Ready
H.B.S. II—Eendracht II
V.V.S. II—Pro Patrla II
Unicum IIIT.T.B. II
KORFBAL
UITSLAGEN VAN ZATERDAG
Afd. A:
Blauw-Wlt I—Quick II 4—0
T.O.P. II—Rapldltas II
HolLandla IISpechten I
Afd. B:
Hollandta III—Bli
Spechten II—D.I. O. I
-Wit H 0—1
GYMNASTIEK
EXCELSIOR TE DELFT
Viering van het 25-jarig bestaan
De Chr. Gymnastiekvereniging „Excelsior"
te Delft geeft tej- gelegenheid van het 25-Jarig
jubileum
md samengesteld.
der onderdee
14.400 leden va
uitgevoerd). H<
programma geert naast ee
van Delftsche predikanten
i bljzc
Sokol-organlsatle werd
t talrijke foto's verlucl
den loop der,
25 man nu 2S
Dit kleine groepje
groeld. Geen
ZE SPRONGEN HOOG....
Ze sprongen hoog en ze sprongen laagmaar toch moesten de Schiedamsche Pro Patrt/x-
nen Zaterdag het onderspit delven tegen Excelsior .Hierboven een moment voor het
k—- P.P.-doel,
