TRIPLEX
P. LEEBEEK
MEUBELEN
TE KOOP
t. VAN DEN BERG
N.V. „H. BERGER'S HOUTHANDEL"
BOUWBT,AD No. 129 Verschijnt eiken Maandag)
MAANDAG 16 NOVEMBER 1931
O '|i "Goed"'triplex!*
beschermt alle gebouwen tegen
hitte - koude - vocht - lawaai
GRATIS DESKUNDIG ADVIES
N.V. Producten GrondstoffenHmij.
AMSTERDAMSarphatikade i - Tel. 34624 - 36824
ROTTERDAM: Stationsweg 37b - Telef. 11690
^.PICUS
p 1E !i'!J
K[erk der Vrije Evangelische Gemeente
te Bussum
Gemeente moest zich steeds ver-
Slaatsen van het eene gebouw naar het an-
ere, zij had geen eigen thuis en besloot al-
zoo een stukje grond te koopen, hetwelk
baar gelukte.
De gemeente Bussum had daarvoor een
schikt terrein aan den Veldweg en de koop
?am tegen een zeer billijken prijs tot stand
Door middel van deze wand is een zaal te
vormen van pl.m. 6 bij 12 M., die gebruikt
kan worden voor catechisatie, Zondags
school, naaikrans, enz.
De lambrisering is van mahonie triplex,
afgezet door donker grijze lijst en plint met
dito latjes voor vakverdeeling (kleur op
zwart af).
Entree der kerk van c
met medewerking van de autoriteiten.
De bouwcommissie onder leiding van Ds.
Hoekendijk verzocht den heer E. van Tuil
daarna een plan voor den bouw te ontwerpen
waaraan deze gaarne voldeed.
Zoo kwam dit gebouw tot stand.
Er is getracht het geheel een zeer intiem
karakter te geven.
De entree is zwaar, van blauwde Limburg-
gche klinkers waarin blanke eiken deuren,
en portaal met grijze en zwarte tegels.
Links en rechts van het portaal een deur,
welke toegang geven tot twee kleine ruimten
gescheiden van de groote zaal met-zware
gordijnen. Daarachter ligt de groote zaal
pijn. 12 bij 7.50 M.
Vervolgens is er een uitneembare wand
gemaakt van harmonicadeuren.
Deze scheidingswand, welke zeer gemak
kelijk naar links en rechts te schuiven is, is
aangebracht om zoo nood'ig het gebouw ge
heel te gebruiken.
Tusschen de ramen zijn zacht groene ban
den aangebracht doorloopend over het pla
fond, dat is gemaakt van sponningschroot
jes en in geelbruine kleur gebeitst.
Tusschen dieze banden zijn zwarte lijsten
Het'glas In lood is zeer eenvoudig, onder
donker geel, licht uitloopend naar boven.
De muren zijn grijs gestucadoord.
Voor verlichting zijn aangebracht drie
hoofdlampen, elk met drie wit glazen bollen
en zeven armen waaraan elk een wit glazen
bol, alles hangende aan zwart zijden koorden
In de achterzaal tevens twee wandlichten,
die daar 6 kasten aan den achterwand kun
nen belichten.
De preekstoel is afzonderlijk gemaakt op
6 kogelrollen om, zoo noodig deze gemakke
lijk te kunnen verplaatsen; deze is geheel
gemaakt van mahonie triplex. Voor verwar
ming zijn toegepast gasojaarsradiateuren
van d© firma Jan Jaarsma te Den Haag.
I-Iet bouwen van bruggen
over onze groote rivieren
Wat logisch is, is niet altijd schoon.
Deze zinspreuk komt in onze gedachten
op bij het ziien der groote bruggen in den
laatsten tijd door Rijkswaterstaat gebouwd
en in het bijzonder bij het beschouwen van
het ontwerp der in aanbouw zijnde brug
voor het gewoon verkeer over de Waal te
Zalt-Bommel1) (fig. 1).
De geheele lengte der brug de beide
korte bruggen in gewapend beton die toe
gang geven tot de ijzeren brug, meegere
kend bedraagt ongeveer 930 Meter. Voeg
hier nog bij de toegangswegen aan de Noord
en Zuidzijde, die samén een groote lengte
hebben, dan begrijpt men, dat, dit een
werk is van uitermate groote beteekends,
zoowel udt technisch als aesthetisch oog
punt voor het tegenwoordige en de na ons
komende geslachten, evenals voor 't schoone
stadje Zalt-Bommel, waarvan het gezicht,
gezien van af de Noordelijke Waaloeveir,
door de spoorwegbrug reeds gedeeltelijk is
bedorven en dat nu door de in de onmid
dellijke nabijheid te bouwen brug voor ge
woon verkeer nog verder in de verdrukking
makt.
Wat de technische zijde betreft, kunnen
we rustig vertrouwen, dat dit bouwwerk
met groote nauwkeurigheid is bestudeerd
én dat er groote zorg aan is besteed. Wat
de aesthetisohe zijde betreft zijn wij min
der bevredigd. Wel is gepoogd door rechte
bovenranden over de geheele lengte der
,brug en door een eenvoudige doorzichtige
vorm een goed geheel te krijgen met de
reeds bestaande spoorwegbrug, die gebogen
bovenranden heeft, maar of men hierin is
geslaagd wagen we te betwijfelen. Want af
gezien van de indeeling der geheele brug
lengte, waarop we nader terugkomen, zou
den we willen vragen, wanneer we eerst, de
lange toegangswegen en daarna 923 Meter
bruglengte zien, is het dan te veel gevraagd
eenige verticale „accenten" in deze einde-
looze horizontale lijn aan te brengen?
Over den Rijn in Duitschland zijn vele
bruggen gebouwd met geweldige Romaan-
sche portaal gebouwen, die het begin van
de brug markeeren, zooals te Mainz en te
Worms. Dit is niet aanbevelenswaardig.
Niet alleen dat deze gebouwen een mis
plaatste romantiek vertoonen. Maar het
heeft ook geen zin het beginpunt van de
brag op deze wijze aan te duiden, vooral
nu verdedigingstorens hun reden van be
staan hebben verloren.
Toch is men hierin ook wat te ver gegaan,
door alle gebouwen als contrabande van de
brug te verbannen. Vooral op een lange brug
heeft het zeker zin een of meer gebouwen
aan te brengen, die dienst kunnen doen als
schuilplaats voor de werklieden, bergplaats
voor gereedschappen enz., terwijl die ge
bouwen dan tevens dienen voor het aan
elkander binden der verschillende elemen
ten van de brug, zooals b.v. te Bonn, waar
de bogen der brag, die anders los, zonder
architectonisch verband, naast elkander lig
gen, door gebouwen ter plaatse van de pij
lens tot één geheel zijn vereenigd. Men
denke ook aan schoone oude bruggen, waar
op bebouwing is te vinden als: de Ponte
Vecohio te Florence, de Pont Valentré te
Cahons, de brug over de Tessino te Pavia
het zomerbed in die van het winterbed over
gaan zoodat het aanbrengen van één of
beter nog van meerdere „accenten" noodza-
De gebouwen, die deze accenten vormen,
zijn gedacht in plaatijzer (tig. 2, 3 en 4;
met eventueele toepassing van koper bij
onderdeelen. Deze gebouwen zouden even
tueel ook dienst kunnen doen voor een ri
vierverlichting of ais lichtbaken voor vlieg
tuigen bij nacht, welke verlichting op het
dak ware aan te brengen.
Mochten deze gebouwen als Café-Restau
rant dienst doen, dan kon eventueel een
parkeerplaats voor auto's aan de Noord- en
Zuidzijde van de brug worden aangelegd.
Wellicht zal men tegen het aanbrengen
van „accenten" op de te bouwen bruggen
aanvoeren, dat deze het werk onnoodig
duur maken, wat vooral in dezen moeilijken
tijd een groot bezwaar zou zijn.
Hiertegenover staat, dat „accenten" enkel
noodig zijn op bruggen van groote lengte,
die dus miilliocnen kosten, en waarop duo
enkele gebouwen niet te bezwarend zullen
werken. Bovendien bedenke men, dat een
brug een der monumenten is, die kilo
meters ver in den omtrek worden gezien,
waarvan we alle de schoonheid kunnen
genieten of de ergernis van een gemis aan
gevoelige aesthetlische verzorging kunnen
ondergaan.
Bij de brug te Zalt-Bommel streeft men
naar een behoorlijk aesthetisch uiterlijk,
wat op zichzelf al hoopvol stemt Een der
middelen om dit te bereiken is, dat men de
pijlers bekleedt met graniet Men laat dus
de beton niet in het gezicht Dit lijkt mij
niet geheel juist Velen meenen, dat beton
beklad moet worden, want onbekleed© be
ton zou leelijk zijn. Toch is dit niet het
geval. Afgezien van enkele gevallen, als het
bekleeden van gewapend beton uit con
structief oogpunt en van monumentale ge
bouwen in steden, waarvan het geraamte in
gewapend beton is opgetrokken en waar be
kleeding uit constructief of aesthetisch oog
punt wenschelijk kan zijn om een rijk uiten
lijk te verkrijgen, is bekleedimg van stamp-
beton uit dit materiaal bestaan de
stroompijlers der brug buiten in de vrije
natuur onnoodig. Beton, niet afgepleisterd,
past zich uitstekend aan bij het landschap,
bovendien verweert 't spoedig en wordt
daardoor nog aantrekkelijker.2) Een be-
kieediing van een groot aantal pijlers met
natuursteen als te Zalt-Bommel, zal wel
zooveel kosten, dat daaruit een groot ge
deelte, zoo niet die geheele kosten, der beide
„accenten" zou kunnen worden bestreden.
Daarbij komt njog, dat van een bekleeding
der pijlers met graniet door de groote af
stand van de dijken en de richting der toe
gangswegen zoo goed als niets wordt gezien
ook niet wanneer men op de brug staat of
zich daarover beweegt, daarentegen zouden
eventueel te stichten bouwwerken in het
aspect der brug een zeer belangrijke rol
spelen en aan de eindelooze horizontale
lijn der brug haar eentonig karakter ont
nemen. Verder kaïn men nog boven de steun
punten der liggers, dus boven de pijlers,
enkele Meters vol construeeren (fig. 3 en
4), wat ook wee-r eenige afwisseling in het
beeld van de brug brengt en rustpunten
aan het oog geeft.
Bij de brug te Bonn over den Rijn,
men de afmetingen der gebouwen niet heeft
overdreven, heeft men door deze bebouwing,
hoewel wat conventioneel, de verschillend©
hogen der brug zooals gezegd op aange
name wijze aan elkaar verbonden, evenals
bij de Nord Brücke te Keulen.
Een ongunstige omstandigheid bij deze
laatste brug is, dat hier eenige bruggen
naast elkander liggen, waardoor, op korten
afstand gezien, de verticalen een waar
bosch vormen; op grooteren afstand is deze
brug beter, toch harmonieert ze niet met
den Keulschen Dom, die daar het stads
beeld beheersoht
De bebouwing op al deze bruggen over
den Rijn is in steen uitgevoerd, dus niet
iin ijzer, het materiaal dezer bruggen. Dit
en het feit, dat de gebouwen in oude stijl-
1 vormen zijn opgetrokken, zijn de voor-
Men kan tegen ijzeren vakwerkbrug uit
bogen bestaande, het bezwaar opperen, dat
architectonisch geen eenheid wordt verkre
gen. Het was daarom in dit opzicht goed
gezien te Zalt-Bommel de bogen te vermij
den en rechte bovenranden te kiezen, die
tenminste een eenheid vormen.
Zooals reeds gezegd is te Zalt-Bommel in
de brug over 92S Meter geen onderbreking
behalve dan, waar de spanningen van
naamste oorzaken, dat hierbij geen hoogere
eenheid, dus schoonheid, werd verkregen.
In de beste gevallen bereiken zij slechts
het schilderachtige.
In een vorig artikel werd door schrijver
dezes besproken, hoe men te Haemerten de
verschil lende overspanningen der brug over
rle Elbe door verschil in hoogte en fraaie
overgangen van hoog naar laag op prettige
wijze beef! gekoppeld en daardoor een ver
betering heeft bereikt to.v. het oude type
vakwerkbrug (fig. 6). Dit verbeterde vak
werk heeft men ook toegepast bij een brag
over den Rijn te Hoohfeid, ofschoon dooi
de ongunstige indeeling deze brug de min
dere is, van die te Haemerten over de Elbe.
In den laatsten tijd heeft men nog een
ander type vakwerkbrug toegepast, o.a. tus
schen Diisseldorf en Ueuss over den Rijn
(fig. 7). Deze brug geeft eveneens een ver
beterd type te zien, t-o.v. de gewone hoog-
brug, ook hier is in zekeren zin eenheid
bereikt De bovenrand wordt gevormd door
een bekende kromme lijn, de kubische pa
rabool, verder bestaat ze uit de gewone
verticalen en diagonalen en het rijvlak. De
brug, samengesteld uit drie overspanningen,
heeft de verdienste, een verbetering te gé
ven van de gewone vakwerkbrug, toch kan
ze ook niet geheel bevredigen. Terugkeerend
tot ZalbBommel, zou het brugvraagstuk
daar het schoonst zijn opgelost .indien een
combinatie hangbrug-plaatijzeren brug ware
toegepast (fig. 5). De grootste overspanning
van de hangbrug had daar dan pl.m. 250
Meter kunnen zijn, een maat die waarschijn
lijk eenig voordeel in de kosten boven de
gewone vakwerkbrug zal geven, zooals die
nu te Zalt-BommeJ wordt gebouwd. Verder
geeft dat systeem dan te zien, zooals ge-
bruggen met volle wand, z.g. plaat
ijzeren bruggen. Bij de spanningen van 60
Meter over het. winterbed, die door deze
plaatijzeren bruggen zouden worden ge
vormd .zullen de kosten waarschijnlijk wel
iets hooger zijn dan die van de vakwerk-
ilgger, zooals die nu wordt uitgevoerd. Het
gedeelte, dat uit een plaatijzeren brug be
staat, zal ook iets minder doorzichtig zijn
dan een vakwerkbrug, maar
le. Is het niet noodig, dat de minder
fraaie, reeds bestaande spoorbrug, zicht
baar blijft
2e. Een brug mag in het algemeen af
sluiten, daardoor wordt de schoonheid ze
ker niet minder, zelfs het landschap of het
stadsbeeld kan er door winnen, denken we
slechts aan de oude Maasbrug te Maas
tricht
Een ander geval van massieve ijzercon
structie, dat zeer schilderachtig werkt, is
het moderne vliegtuigmoederschip met zijn
hooge massieve torens, die ook door de
groote massa afsluitend kunnen werken,
maar juist bekoring geven door fraaie lij
nen en machtige indrukwekkende vormen.3)
Bij een toepassing van een hangbrug te
aZlt-Bommel zie fig. 5) zouden twee pijlers
bespaard kunnen worden, terwijl hiertegen
over staat, dat de pij lex's onder de pylonen
van de hangbrug verzwaard zouden moe
ten worden, wat ook eenige meerdere kos
ten met zich brengt
Toch zal het ook voor den leek wel dui
delijk zijn, dat er van de hangbrug in com
binatie met een plaatijzeren brug (volle
wandligger) een bekoring uitgaat (fig. 5),
die heel wat anders te zien geeft dan de
brug die de Waterstaat daar nu bouwt
(fi«-
Alles is niet onder cijfers te brengen. La
ten we zelfs aannemen, dat een hangbrug
constructie duurder zou uitkomen dan de
gewone vakwerkbrug, maar op hoeveel is
de geestelijke schade te ramen, die de ijze
ren vakwerkbrag toebrengt aan de teere
schoonheid van ons rivier- en polderland?
Nu reeds zijn er verschillend© steden en
landschappen, waar vroeger veel touristen
en schilders kwamen om de schoonheid er
van te genieten en op het doek te brengen,
die van huin schoonheid beroofd voor kun
stenaars geen bekoring meer bezitten. En
wij zelf, de inwoners, hebben ook recht op
het behoud van de schoonheid van otia
In de bergstreken bouwt men de bruggen
en viaducten met meer zorg in aesthetisch
opzicht dan bij ons, talrijke schoone betan-
bruggen en enkele goede ijzeren bruggen ge
tuigen hiervan en dat waar een heiglana
schap meer verdraagt dan ons vlakke pol
derland met zijn teer droomerige, innig poë
tische atmospheer.
In ons Indië past men als regel voor de
bruggen van eenigszins groote overspan
ning de ijzeren vakwerkbrug toe. Zoo is er
een brug van even over de 100 Meter span
ning in aanbouw over de Kali Progo,
De ontwerper is er bij deze brug in ge
slaagd een vakwerk te construeeren, dat
een belangrijke besparing geeft op de ge
wone bekende constructies. Verder is een
ontwerp in bewerking voor een brug over
de Moesi bij Palemibang van meer dan 600
Meter lengte.4)
Wat de technische en economische zijde
betreft wordt aan beide ontwerpen groote
zorg besteed. Toch brengen constructies als
deze beide bruggen ten slotte groote des
illusies, want de schoonheid van het tro
pische landschap wordt er door bedorven,
evenals door de gegolfd ijzeren dakbedek
king, die helaas de plaats inneemt van
pannen of van de inlandsche atapdakbe-
dekking.
Voor velen is het reizen op Java hierom
een teleurstelling geworden.
Ten slotte de kleur. Ook dioor de kleur
kan de werking van een brug in goeden
of sJechten zin worden beïnvloed. Het is
niet nioodig, al is liet zoo langzamerhand
traditie geworden, om alle bruggen grijs te
schilderen. Allerlei andere kleuren, als
groen, blauw, geel, rood, enz. kunnen ook
worden toegepast De ijzerconstructies der
stationsgebouwen geven reeds jarenlang
goede kleurtoepassingen te zien, evenals de
verschillende bruggen in Amsterdam5)
andere steden.
Voor de nieuw te bouw brug over het
Hollandsch Diep met de prachtige verge
zichten over het wijde watervlak en het
drukke internationale verkeer is het
mogelijk van nog grooter belang dan voor
de andere bruggen om aan het ontwerp
groote zorg te besteden.
Wanneer de brug te Moerdijk komt, zal
zi wel in de omr'Adellijke nabiihc.d va
be-taande brug worden gepro' eerc^ om
redenen van navigatie. In dat geval is de
verdeeling der pijlers van tevoren vastge
legd, dan zou ook een aaneenschakeling
van hangbruggen te overwegen zijn.
Bouwt men een vakwerkbrug met b.v,
evenwijdige randen, dan is het noodig ac
centen aan te brengen om de eentonigheid
te breken. Komt de brug niet te Moerdijk,
maar te Willemstad, dan is men vrij in de
verdeeling der pijlers en kan men een reeks
van hangbruggen of een combinatie van
hangbruggen en plaatijzeren bruggen (volle
wandliggers) toepassen. Men spreekt veel
van vlagvertoon in verband met onze
loniën en ons prestige in het buitenland.
Aan dit vlagvertoon zijn kosten en niet
geringe verhonden. Bouwt men ochoone
bruggen, dan doet men ook aan vlagver
toon, want hierdoor verhoogt men zijn aan
zien aammei'kelij k in den vreemde, en dai
niet alleen, het geeft ook ons zelf vreugde.
„A thing of beauty is a joy for ever".
Papendrecht. Ir. ARIE VISSER.
»uw van het Rotterdai
:rst In beton werd opget
stlsch en aantrekkelijk,
luivwerk was. later bü t
bekleeding me^tufsteen
i onbeduidend geworden.
rergeliike de kortgeleden
de De Ruyterkade te Ai
Ir. W. C. COEP1JN
Ir. W. C. Co e p ij n, uitvoerder bij de N.V.
Nederland', af deeling Wegenbouw te Den
Haag, is met ingang van 1 Januari a.s. be
noemd tot ingenieur bij de N.V. Betondak te
Arkel.
iderwets-aangelegen heden
Bureau van Ingen
Vlietstraat 8 b - Telefoon 11748
ROTTERDAM
£)e annexatie voor
Groot Den Haag
Plaatselijk bestuur in de voorsteden?
In Gemeentebesturen zegt (prof.) v.
P(oelje):
De invoeringswet van de wet op de ge
meentelijke nieuwe organisatie van hot
Rijnsoh-Westfaalsch Industriegebied van 29
Juli 1929 houdt het volgende voorschrift m:
42. I. In groote steden kan voor gedeel
ten, wel'ke dee beteekenis van een engeie,
plaatselijke gemeenschap bezitten, een plaat
selijk bestuur worden ingericht, met betrek
king waartoe afwijkingen van de alge
meen geldende wettelijke voorschriften in
zake de inrichting van de gemeente, voor-
zoover ze niet het Kommunalabgabenrecht
betreffen, op de volgende punten toelaat
baar zijn:
1. Bevoegdheid der plaatselijke organen;
2. Keus der plaatselijke organen door
directe stemming binnen de afzonderlijke
gedeelten der plaats;
3. Het besluit van het gemeentebestuur,
waardoor een van de algemeene wettelijke
voorschriften betreffende het beheer der ge
meente afwijkend plaatselijk bestuur wordt
ingevoerd, moet worden goedgekeurd door
de toezicht houdende autoriteiten.
Men vraagt zich af, of niet door opneming
van een analoog voorschrift in de Grens-
wijzigingswet aan redelijke verlangens van
bepaalde deelen der groote stad zou kun
nen worden tegemoet- gekomen.
techniek van het dak
Een beslissende invloed op de bouwvor
men heeft de techniek. Alleen indien de
drang naar een dakbedekking, die zich
aanpast aan de maatschappelijke eischen,
heeft geleid tot inderdaad practische en niet
te kostbare mogelijkheden en uitvindingen,
alleen dèn zal de algemeene toepassing
kunnen volgen. Deze stelling werd bewe
zen in de dagen toen het zink als dakbe
dekking in zwang kwam. (Het lood was
van oudsher een te kostbare dakbedekking
gebleven om algemeen te kunnen worden
toegepast). Hoewel dit zink in, voor den
woningbouw passende, eigenschappen ach
ter staat bij pannen- of leibedekking,
zien we toch direct de opkomst van het
flauw-hellende en platte dak in de neo
klassieke bouwwerken van de eerste helft
der 19e eeuw, door toepassing van zink
mogelijk gemaakt. Dit verschijnsel blijft, in
het derde kwart van die eeuw, ook bij archl
tectuur van andere vormgeving, bestaan.
Vooal de gebrekkige zakgoten en keulsche
goten (ook indien bij die bouwwerken de
grootte van het dak vlak onaangetast blijft)
worden vervangen door de toepassing van
het platte dak.
In het laatste kwart van die eeuw Is,
bij den grooten vluoht van den revolutie
bouw door ondeskundigen, het dakschild
steeds verkleind, terwille van den drang
naar het platte dak; in lateren tijd zelf»
zóó, dat aan de achtergevels ten volle erkend
werd dat het schuine dak geheel gemist
kon worden. Toch bleef aan den voorkant,
naast schijn-topgevels, nog een stuksken
dakhelling bewaard.
Deze terrasvormige bouwtrant is in de
hand gewerkt door de techniek, die in hout
cement, in ruberoïd, in mastiek, en in ge-
wapend-beton, even zoovele materialen aan
de markt bracht, die zulk een plat-dak con
structie niet alleen mogelijk doch in ze
keren zin voordeelig maakte. Daarbij wordt
direct toegegeven dat een pannendak, ecu
looden dak, enz., van langer duur zijn;
doch de steeds korter wordende leeftijds-
eisoh, (niet uitsluitend door ondernemers uit
speculatieve doeleinden) aan onze woon
huizen gesteld, maakte deze bezwaren des
te geringer naarmate de prijs dier dakbe
dekkingen lager wordt, en dus het her-
dekken minder bezwaarlijk. Bovendien
komen tegenwoordig naast den prijs van
het materiaal, de arbeidskosten scherper op
den voorgrond. En nu spreekt het vanzelf,
dat voor de constructie van het platte dak
zelf in zijn waterdichte afdekking, minder
intelligente, dus goedkoopere, arbeidskrach
ten korter van noode zijn dan voor het ver
vaardigen van de dikwijls niet eenvoudige
houten kappen met toebehooren.
Zoodat ook op het gebied der techniek
de conclusie luidt dat. voor velen onopge
merkt, het platte dak er al reeds is, en
niet meer op den achtergrond zal zijn te
dringen. Het gaat er om dit feit te aan
vaarden en onbevangen: „To make the most
of it!"
Noorden - St. Vitusstraat 59
Aannemer van de
Vrije Evangelische
Kerk (e Bussum
BINNENHUIS-INRICHTINGEN
1 ROTTERDAM
Woonhaii: LAMBERTUSST. 101 - Wirkplutt: SCHOUTEISTI. Ut
N.V. FABRIEKEN „WADOINXVEEN"
v/h. a. KEMPKES St Co.
TEL.17 WADDINXVEEN
VOOR O E
TEGENWOORDIGE WONING
LEVERING DOOR DEN
HANDEL. - TOONKAMERS
CRABET HSTRAAT57
GOU DA T.O. HET STATION
H.R.LAUWAARS &Z0NEN
Pijnackerplein 44 - Rotterdam
Magazijnen: Schommelstr. 8-30
Waai-, IJssel-, Kalkzandsteen
Handvorm in verschillend formaat
Speciaal dunne gevelsteen
HILLEGERSBERG
DANnCM 7an 10 M- breedte.be-
I ANULlv «taande nlt 1 Beneden-
Indeellne reap. 3 kamers, 2 slaapkamer»,
keuken, badkamer, groote voor en achter-
Te bevragen:
L. D. SUNDERMEYER
IJsclubstraat 68, Telefoon 13866
HANDEL MAATSCHAPPIJ N.V.
„HET BOUWBEDRIJF"
Handel in BOUWMATERIALEN
DRIJFSTEEN-BETONBLOKJES
voor BETONWERKEN
Kantoor, Magazijnen en Industrie:
AELBRECHTSKADE 1 - Tel. 30933
ROTTERDAM
Mooie HEERENHUIZEN
TC KOOR, gelegen Franool» M«»»r»chmidtl.an
Ne. 42 tot 48 te SCHIEDAM, met ruim uitzicht
Bij Jullanapark en Steirebosch. Bevatt: 2 Kamer»
en suite. Keuken, Zijkamer, Irtasche groote Kelder.
Ie verdieplne 2 Slaapkamer», gr>ote Zijkamer,
Badkamer, vijf Kasten, oveidekt Balcon, Zolder
met Slaapkamer, groote Voor- en Achtertuin.
Koopprijs: Hoekpand I 18.600, Tusschenpanden
Inlichtingen:
H. v. d. KRAAN
Vondellaan 50 SCHIEDAM
Zondags.
Gewapend Beton- en Kunststeenwerken
Terrazzovloeren en Gootsteenen
Houtgranietvloeren
Kerstant v. d. Bergelaan 2a
HILLEGERSBERG
Telefoon 42587 Rotterdam
SCHEEPMAKERSSTRAAT 55 - DEN HAAG - TELEF. 772240
ELZEN - BERKEN