DINSDAG 10 NOVEMBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
De Woerdensche arrestant bekent
Bij een woordenwisseling heeft S. notaris Csurrech Staal neergeslagen
HET GELD IN DE LEK GEGOOID?
DE DADER TOONT GEEN BEROUW
Misère en geldzucht het motief
Gorinchem, 9 November.
De 28-jarige boerenarbeider C. S.
uit Woerden, die, als verdacht van
diefstal met geweldpleging in het
kantoor van notaris Courrech
Staal, was gearresteerd', heeft he
denmiddag te kwart over vier, na
een urenlang verhoor plotseling
een volledige bekentenis afgelegd.
De mecledeeling van de bekentenis va
den arrestant heeft tot in de kringen va
hen, die bij het onderzoek behulpzaam zijn
geweest, groot opzien gewekt.
In verband met de arrestatie waren wij ii
den loop van den dag -te Woerden geweest
en uit de mededeelingen; die wij daar
namen viel niet anders'af te leiden, dan dat
da verdachte wel weer 'spoedig op vrije
ten zou worden gesteld. Een oogenblik is
zelfs de stellige mcdedeeling gedaan, dat de
verdachte reeds 1 Woerden was terugge
keerd, enkele V. jerdetikars hadden hem
zelfs reeds zien loopenf
Juister was, dat wel' de vrouw, mede in
Kerband met haar overspannen toestand,
verlof had gekregen naar huis terug te koe
ren, doch op dat oogenblik werd te Gorin
chem de verdachte S. nog aan een streng
.verhoor onderworpen.
„Ik heb hier den daderl"
Toen wij te omstreeks kwart over vier op
het politiebureau te Gorinchem kwamen
heerschte daar een geagiteerde stemming,
er hing iets in de lucht van een crisis en
toen wij even later commissaris v. d. Marei
even te spreken vroegen zeide deze: „Wacht
U nog even; ik zal U zoo vertellen!" en er
lag iets van triomf in zijn stem.
Kort. daarop kwam de commissaris in de
Wachtkamer en op onze vraag of 'er nog wat
meer licht in de zaak was gekomen zeide
ons de heer v. d. Marei: „Ja, ik kan u ver
blijdend nieuws mededeelen; Ik heb hiei
den dader!"
En op onze vraag, of deze dan een -beken
tenis had afgelegd antwoordde de verheugde
politiechef bevestigend, .om direct daarop
naar boven te stormen ten einde den Offi
cier van Justitie en den Burgemeester te
Waarschuwen.
Gorkum In rep en roer.
Voor het stadhuis, waarin het politie
bureau is gevestigd, stonden .op dat oogen
blik drommen menschen te wachten op de
dingen, die komen zouden. Ieder, die de deur
•uitkwam of er binnenging, werd nauwkeurig
begluurd en men trachtte van de gezichten
af te lezen, hoe het er mee stond.
Want meer nog dan het feit van den
moord had de arrestatie de Gorkumsche ge
moederen in roer gebracht Men leefde har
telijk mede met het werk van de politie.
Toen dan ook een haastig verslaggever di
rect na de bekentenis ging telefoneeren werd
er braaf meegeluisterd en als een bom spat
te een minuut later het nieuws door het ves
tingstadje: De dader heeft, bekend! Met een
zucht van verlichting werd deze mededee-
ling ontvangen, want in Gorkum was in
tijden zulk een misdrijf niet gebeurd en op
het vinden van den dader was dan oolc
ieder inwoner gespitst.
Het onderzoek.
Later op den avond heeft commissaris
v. d. Marei gelegenheid gehad ons nadere
mededeelingen te doen omtrent het onder
zoek en de bekentenis van den verdachte
en met de bijzonderheden, die ons van
andere zijden gewerden levert dit het vol
gende relaas op:
In den loop van den Vrijdag en Zaterdag
morgen hebben zich tal van getuigen bij
de politie gemeld, een nauwkeurig onder
zoek ten kantore van den notaris was inge
steld en zoo had men reeds een vrij dik
dossier verzameld.
Dit dossier bood stof tot onderzoek in
verschillende richtingen, maar vooral na
het onderzoek in de correspondentie van
den verslagene stapelden zich steeds meer
aanwijzingen op tegen den arbeider S. uit
Woerden.
Die aanwijzingen werden zoo sterk, dat
men van een vermoede]ijken dader kon
gaan spreken. Wij deelden reeds iets mede
over den brief die S. aan den notaris had
gezonden om uitstel van betaling, maar
ook uit andere correspondentie bleek, dar
deze S. wat men noemt „in den knoei zat."
De man had voor November een bedrag
van f 300 bij den notaris moeten storten,
maar was hierover gaan chicaneeren, er
was heel wat over en weer over geschre
ven. Uit het feit, dat de notaris op Donder
dagavond „den man met, de fiets" zelf hao
binnengelaten was reeds af te leiden, dai
het een bekende, waarschijnlijk een cliënt
was geweest, die hem bezocht en in ver
band met de mededeelingen, die men bijeen
verzamelde omtrent den finantieelen toe
stand van S. lag het voor de hand om eens
te Woerden te informeeren, wat S. daar op
Donderdagavond had uitgevoerd.
De arrestatie.
Inspecteur Van Veldhuyzen trok op last
van den commissaris naar Woerden en
trof de familie niet thuis. Uit verklaringen
van de buren was echter op te maken, dat
S. een fiets had, die aan het signalement
van de fiets voor het kantoor beantwoordde.
Van meer belang was nog de mededeeling
van een der buren, dat S. op den bewusten
Donderdagnacht eerst te half een op de fiets
was thuisgekomen, terwijl men den volgen
den dag had gezien, dat hij aan de hand ge
wond was.
Inspecteur Van Veldhuyzen belde naar
aanleiding van zijn onderzoekingen Gorkum
op en de commissaris aarzelde niet met
zijn besluit: onmiddellijk arresteeren.
In samenwerking met de Woerdensche
politie werd de wacht bij het station be
trokken, omdat men gehoord had, dat het
gezin naar Rotterdam was vertrokken en het
wachten werd beloond, want te half negen
kwam de familie S. te Woerden aan.
De man werd aangehouden; hij verzette
zich niet tegen zijn arrestatie, ipaar ging
gewillig mee naar het politiebureau, waar
heen ook de vrouw en het 6-jarig kind
werden geleid.
Al dadelijk deed men daarbij een zóer
merkwaardige ontdekking: in den koffer
van de vrouw vond men allerlei nieuwe en'
voor een werklooze vrij luxe voorwer
pen. Zoo bevond zich in den koffer een
mecanodoos van eenige guldens, bestemd
voor het zoontje, een nieuwe leeren dames-
tasch voor de vrouw en andere snuisterijen.
Dit wees er op, dat menschen, die niet met
geld om kunnen gaan plotseling een briefji
hadden „stukgeslagen".
Terwijl de familie S. op het politiebureau
werd vastgehouden heeft men in hun huis
aan den Wilhelminaweg een onderzoek
gesteld. Daarbij vond men een fiets, die wel
veel weg had van het rijwiel, dat men
zocht, doch waarop zich een electrische
lamp bevond, terwijl in het signalement een
carbidlantaarn was opgegeven.
Deze teleurstelling en nog enkele andere
omstandigheden maakten, dat voor de
Woerdensche politie de zaak vrij zwak
kwam te staan.
Dr. van Ledden Hulsebosch en inspecteur
Tas; inmiddels ook naar Woerden ontbo
den, stelden in samenwerking met
andere politiemannen een onderzoek in naar
ev. „stille getuigen", maar er werd geen wa
pen gevonden, geen geld ontdekt, terwijl
oogenschijnlijk ook op de kleeren van den
verdachte niets bijzonders was op te mer
ken.
De verdachte praat zich vast.
Zondagmorgen werd de verdachte per
auto naar Gorinchem overgebracht, terwijl
de vrouw en het kind op het politiebureau
te Woerden bleven.
De afwezigheid van haar man heeft blijk
baar bij de vrouw de veer der energie doen
springen: zij kreeg zenuwstuip op zenuw
stuip, zoodat een arts geroepen moest wor
den. Gistermorgen werd zij op vrije voeten
gesteld en kon dus naar haar huis terug
keeren, waar zij alle gordijnen sloot om zich
aan het oog van nieuwsgierigen te onttrek-
De man werd inmiddels Zondag door den
commissaris aan een urenlang kruisverhoor
onderworpen, een moeilijke bezigheid, omdat
de man een stotteraar is en vooral onder de
huidige omstandigheden niet uit zijn woor
den, kon komen.
Aanvankelijk ontkende de man iets met
den dood van notaris Courrech Staal uit
staande te hebben.
Waar of hij Donderdag geweest was?
Naar Rotterdam, waar hij een melkwijk had
overgenomen. Hij had met den man, van
wien hij deze wijk had overgenomen den
geheelen dag de klanten afgeloopen, was per
fiets naar Rotterdam gegaan, had het rijwiel
in Kralingéh gestald en was 's avonds weer
met de fiets naar Woerden teruggegaan.
Hoe hij aan de wond aan z'n hand
kwam? Heel eenvoudig: Bij Bodegraven was
de ketting van zijn fiets geloopen en bij de
pogingen om dat weer in orde te brengen
had hij zich bezeerd.
Hoe hij dan aan geld kwam om de
melkzaak te koopen? De verdachte kon die
en die opgeven, die voor hem wilden in
springen en de benoodigde f 1500 wilden
verschaffen.
Hoe laat S. op Donderdagavond was
thuisgekomen? Ongeveer half negen. Een
paar mannen door hem met name opgege
ven, hadden hem nog gezien.
Het eerste verhoor liep voor den verdachte
niet al te slecht af. Zoo op het eerste gezicht
aren zijn verklaringen niet onaannemelijk.
Maar toen kwam de controle: De mannen,
die hem in Woerden zouden hebben gezien,
verklaarden dat dit niet op Donderdag, maar
op Vrijdagavond was geweest, de personen,
die „goed" zouden zijn voor de f 1500.ble
ken van niets te weten of geweigerd te heb
ben bij te springen, in Kralingen was geen
fiets gestald door een man van zijn signale
ment en ten overvloede bleek, dat hij de
olgende week de gekochte melk-
aak mo.est betalen!.
Een rare schaats.
De financieele gedragingen van S. werden
nog eens nauwkeurig nagegaan en daarbij
kwam wel uit, dat hij een heel rare schaats
had gereden. De man bleek bij financieele
instellingen, die niet al te best bekend staan,
diép en diep in de schuld te zitten en had
geprobeerd daar onder uit te komen, maar
hij zat er volkomen „onder". Ten einde raad
had hij blijkbaar de melkzaak in Rotterdam
ergenomen, zonder d'e minste zekerheid
deze te kunnen betalen.
Getuigen.
Men wees den verdachte op de tegen
strijdigheden in zijn redeneeringen.
Daarbij kwamen de getuigen
Twee dames hadden Donderdagavond
iemand op de stoep van het notarishuis
gezien. Deze getuigen werden gehaald en
herkenden den verdachte pertinent aan
zijn postuur en aan zijn broek. De overbe
kend geworden „oude fietis met het puntige
zadel" Averd herkend, een scholier her
kende S. ook al als de man, die bij den no
taris geAveest was en (bij dit allies kAvamen
de resultaten Aian het onderzoek der des
kundigen: stille getuigen, vingerafdruk
ken, die verpletterende gelijkenis vertoon
den met die van S.
Dit alles werd den verdachte voorgehou
den en eindelijk, te kAvart over vieren, na
dat hij eerst ai eenige kenteekenen van in
zinking had vertoond, kwam het hooge
■oord er uit: „Ik zal het u maar zoggen;
ik heb het gedaan!"
Wat betreft het neerslaan van den nota
ris heeft S. daarop een volledige bekentenis
afgeOegd. Hij zat in de put en Avas Donder
dagavond te zes uur hij den notaris geko
men na zic.h per fiets naar Gorkum te
hebben IbegeA'en om dien over de finan
ciën te spreken. De heer Courrech Staal
had hem echter verzocht later terug ie
komen, omdat hij eerst Avilde eten. Om acht
is S. terug gekomen en door den nota
ris binnen gelaten. Men had gesproken over
de schuld, die S. had, deze had uitstel ge
raagd, maar de notaris wilde perse, dat
zijn cliënt niu eindelijk eens af zou lossen.
Er A\nas een twistgesprek ontstaan en
terwijl de heer Courrech Staat nog aan
zijn bureau zat te schrijven Avas S. plotse
ling op hem toegesprongen en had hem een
geweldige klap met de vuist boven op
het hoofd gegeven. Het slachtoffer was half
versuft opgestaan, maar S. smakte hem
met. het hoofd tusachen kachel en schoor
steen met zulk een kracht, dat de marme-
plaat in drie stukken brak cn de cons
sole omviel.
De notaris richtte zich nog even op, maar
nu greep S. een Goudia-vaasje en gaf er
den heer Courrech Staal een niemve klap
mee tegen den linker slaap, Avaardoor een
wonde ontstond. Volgens de verklaring van
S. a\ras de notaris onmiddellijk dood.
De diefstal en de vlucht
in het bovenste A'akje vond S. de bank-
tasch met groot geld. Hieruit heeft S. een
bedrag van f6100 in zijn zak gesitoken.
Met kai!m beraad heeft hij lüerna zijn
aftocht gedekt. Boven in de woonvertrek
ken van den notaris brandde nog licht. De
dader dacht: als dat blijft branden, krijgen
ze te gaiiAv argwaan en komen een onder
zoek instellen. Hij heeft daarom direct de
stoppen uitgedraaid. Met het afstrijken van
lucifers heeft hij verder zijn weg door het
huis ge\'onden. In het keukentje Avaschte
hij zijn bebloede handen (bebloed door do
wond aan rijn hand) onder de kraan af cn
droogde deze aan den later gevonden vaat
doek. Eerst heeft hij daarna de aohterdeu;
geopend, om te kijken of hij daarlangi
kon ontvluchten, maar toen hij de hooge
schutting in den tuin zag besloot hij kalui-
Aveg door de voordeur te verdwijnen. Hij
heeft de deur achter zich dicht getrokken
en is op de fiets gestapt om naar Woel
den terug te keeren.
Hierbij had hij althans één geweldige
handicap, n.1. dat liij een veer moest pas-
seeren. Hij heeft gebruik gemaakt van her
veer TiieiihovenJaarsveld, waar hij tus-
scjhen 11 uur en kwart over 11 is gepas
seerd en ook door den veerman is opge-
Ook deze veerman is met S. geconfron
teerd en heeft hem pertinent herkend aan
rijn breede gestalte.
Geen berouw.
Na zijn bekentenis betoonde S. geen bij
zondere kenteekenen van berouw. Hij Avas,
naar hij tegen den commissaris zeide ,(blij,
dat het er uit Avas" maar bleek Aveinig me
delijden te hebben met zijn slachtoffer.
Het geld.
Natuurlijk is aan den dader ook gevraagd,
wat hij met het geld heeft gedaan. Hij ver
klaarde, dat hij dit in de Lek had gegooid,
maar de politie is zoo vrij hieraan te tiwij-
De vrouw opnieuw gearresteerd.
Naar wij dan pok vernemen is nog gister
avond de vrouw van S. opnieuw gearres
teerd, verdacht van heling. Men hoopt me
de op deze wijze te ontdekken, a\-aar het
geld gebleven is.
De dader van den oanslag is vanmorgen
te 10 uur naar Dordrecht overgebracht om
in het Huis van Bewaring aldaar te Avor-
den ingesloten.
De tAvee kinderen zijn bij familie onder
gebracht
Na de bekentenis.
Nu het vast. staat, dat de dadier van het
gniAvelijk misdrijf te Gorinchem is gevat,
el een woord van hulde op zijn plaats
de politie aJdaar, die op zoo a-oortreffe-
lijke wijze het onderzoek heeft geleid.
Deze hulde geldt natuurlijk allereerst den
>mmissaris, de heer v. d. Marei, die gister-
rond niet zonder iedht opmerkte, dat
groote zaken ook nog wel eens op kleine
plaatsen worden opgelost, maar ook inspec
teur Van Ve/ldbuvzcn en de andere politie
mannen te Gorinchem.
Dat deze laatsten met ambitie hun taak
verrichten, blijkt wel uit het feit, dat men
herhaaldelijk deskundigen op bet gebied
van opsporing van misdrijven leringen laat
houden om zich te bekAvamen.
Commissaris v. d. Marei wenschte ook
dank te brengen voor het prachtige werk,
dat. de deskundigen Dr. van'Ledden Hulse-
bosdh, Dr. Hulst en de heer Tas hebben
'erricht. Vooral ook het werk van den
laatste is van veel nut geweest, terwijl
uiteraard de onderzoekingen van de andere
deskundigen eerst bij de rechtbank voor 't
forum komen.
Een Avooi-d 'van bijizondere hulde is ook
erdiend wij kunnen het zelf getuigen
- door den telefoondienst te Gorinchem.
die gewerkt heeft op een Avijze, die men in
grootere steden niet geëvenaard vindt.
Nog enkele bijzonderheden
Na de bekentenis aran S. is te zijnen huize
een nieuAve huiszoeking gedaan naar het
verdwenen geld; ook nu bleven echter de
nasporingen vruchteloos. Daarna is tot ar
restatie van de vtouav overgegaan.
De dader blijkt zich nu nog wel eens
meer aan geAveld te hebben schuldig ge
maakt. Hij is oorspronkelijk afkomstig uit
Noordeloos en heeft daar met behulp van
een broer zijn ouden vader mishandeld. Na
dien leefde hij met de familie in onmin.
Te Gorinchem woonde hij in het Laantje,
vlak bij het huis van de notaris, zoodat hij
volkomen met diens doen en laten op de
hoogte Avas. In de stad was niet veel van
hem bekend; alleen heeft, hij eens tijdens
een a'eehtpartij tAA'ee militairen tegelijk te
gen den grond geslagen, een bewijs, dat S.
een forsch persoon was.
Kerknieuws-
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Zevenhuizen (Gron.), L.
Seinhorst te Pesse (Dr.).
Aangenomen: Naar Raamsdonk, H.
Guittart te Oosterend (Fr.).
Bedankt: Voor Krimpen a. d. IJssel, N.
Luijendijk te Hoek van Holland. Voor
Hedel, S. Goverts Jr. te Gameren.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Baambrugge, cand. H. M.
Matter te Amsterdam. Te Burum, P. Veen-
huizen te Oudega (W.).
Aangenomen: Naar Gerkeskloster-Stroo
bos, J. B. Vanhaelen te Hoek (Z.).
Bedankt: Voor Bolsward, R. J. van der
Meulen te IJmuiden.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Den Haag-West, P. de
Groot te Amersfoort en G. Salomons te 's-Gra-
venzande.
CANDI DATEN TOT DE H. DIENST
t— De heeren P. B o e r m a te Groningen
(Adelheidstr. 8) en W. E. van den Berg,
e\'eneens te Groningen (Mr. de Sitterstr. 8a)
beidon theol. candidaat aan de Rijksuniversi
teit te Groningen, zijn, resp. door de prov.
kerkbesturen van Drenthe en Zeeland toegela
ten tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk.
De heer A. A de Bruyn te Utreoht, theol.
cand. van de Universiteit aldaar, is door het
Prov. Kerkbestuur van Drente toegelaten tot
de Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk.
Dr. H. v. Oyen nam wegens vertrek
naar Breda Zondag afscheid van de Ned. Hen'.
Gem. te Ritthem, het Woord bedienende uit
1 Petr. 5 10. Toespraken werden gericht tot
kerkeraad, kerkvoogden en notabelen en allen
die een kerkelijke betrekking verrolden. Dr.
A'an Oyen uitte de beste Avenschen voor de
Zondagsschool, de Chr. School en het dage-
lijksch bestuur der gemeente. Hij herdacht ook
den overleden burgemeester, wijlen den heer
M. Barentsen. Tenslotte richtte hij zich tot
de aanwezige ringcollega's en tot de gemeente
in haar geheel. Ouderling J. Lijnse sprak den
vertrekkenden predikant toe namens kerkeraad
en gemeente, terwijl verder nog het woord:
voerde Ds. L. C. Spijkerboer \'an O.- en W.-
Souburg (van welke gemeente Dr. v. Oyen
indertijd consilient was geweest), die verzocht
toe te zingen Ps. 121 4. De belangstelling
voor deze plechtige samenkomst, ook uit na
burige gemeenten, Avas zeer groot.
AFSCHEID BEVESTIGING INTREDE
Cand. P. W. D a m van Lutten a. d.
Dedemsvaart werd Zondag aan de Chr. Geref.
Kerk te Onstwedde-Mussel verbonden door
Prof. P. J. M. de Bruin van Apeldoorn,
waardoor deze gemeente na een vacature van
8 jaar weer een eigen dienaar des Woords
verkreeg. Prof. de Bruin had tot tekst voor
zijn bevestigingspredikatie gekozen Jes. 26 6
en 7. Des middags deed Ds. Dam zijn intrede
mot een preek over Ps. 62 9.
Na de prediking volgden de gebruikelijke
toespraken tot den bevestiger en leermeester
Prof. de Bruin; tót de consulent Ds. J. Ho-
vius van N.-Pekela, voor wat hij aan de ge
meenten te Onstwedde en Mussel gedaan had;
tot den kerkeraad, tot de catechisanten en
eindelyk tot de gemeente.
De nieuwe predikant werd toegesproken
door Prof. de Bruin, op wiens verzoek werd
gezengen Ps. 72 11, door Ds. Hovius als con
sulent en door ouderlhg D. Wubs. Beide malen
was de kerk geheel bezet.
Ds. J. C. M. J a n s e n nam wegens
vertrek naar IJlst Zondag j.l. afscheid van de
Ned. Herv. Gemeente te Zevenhuizen (Gr.)
met een prediking over Hand. 20 27. Het
ruime kerkgebouw was geheel geAiild. Aan
wezig waren de ringpredikanten W. A. Noest,
B. R. Knottnerus en G. Teensma. De vertrek
kende leeraar Averd toegesproken door Ds.
Noest, door ouderling Meek ma en door den
consulent Ds. Teensma. Toegezongen Averd Ps.
121 4. Velen kwamen na afloop
dienst Ds Jansen en zijn vrouw nog groeten.
Ook uit omliggende plaatsen war
tegertwoordi g.
Cand. J. Tamminga van Franeker
werd Zondag tot zijn dienstwerk ingeleid bij
de Chr. Geref. Kerk van Harderwijk door Ls.
M. Holtrop van Franeker, die het Woord
diende uit. Ezech. 33 7. Na de handoplegging
werd gezongen Ps. 134 3. 's Avonds had ds
"intrede plaats met een predikatie over Efeze
6 19. Thema: De voorbede der gemeente
voor den Dienaar des Woords. Gelet werd:
1. op de noodzakelijkheid, en 2. op de inhoud
der voorbede. Toespraken volgden tot bev,
tiger, B. en W., ouders, kerkeraad, gemeente
vereenigingen. Oud. Kok sprak namens
kerkeraad en gemeente en liet zingen Ps.
1. Daarna sprak de vader van Ds. Tam-
minga. Nadat de sprekers beantwoord Avaren,
werd gezongen Ps. 72 11.
Ds. D. J. B. ALLAART
D. J. B. Allaart A'an Voorschoten, be
roepen predikant bij de Geref. Kerk van Am
sterdam voor de missionaire dienst te Djokja
karta, heeft Zondag voor het laatst voor ziin
vertrek naar Indië op 19 Nov. a.s. het Woord
bediend te Kollum, zijn vorige gemeente. Het
was voor predikant en gemeente een bijzondere
dag. Des morgens had Ds. Allaart tot tekst
gekozen 1 Sam. 2 30 (laatste gedeelte) en des
"ags 2 Petr. 3 15 (eerste gedeelte). Har
telijk werd hij namens kerkeraad en gemeente
toegesproken door den pastor loci, Ds. A.
Mout. Staande zong men Ds. en mevr. Allaart
toe de zegenbede uit Ps. 121. Na de dienst
wérd door velen van de gelegenheid gebruik
gemaakt Ds. en mevr. Allaart te groeten.
Ds. J. [KELLER
De door de Algemeene Synode der Ned.
Her\'. Kerk ontslagen predikant van IJselmui-
den, Ds. J. Keiler, heeft zich metterwoon te
Steenwijk gevestigd, om van daar in zijn oude
Gemeente te blijven preeken. Zijn aanhangers
hebben voor een half jaar beslag gelegd op
'h'et Veilingsgebouw te IJselmuiden en de ver
pachting van zitplaatsen in dit gebouw levert
ruim f 1200 op.
JUBILEA.
Is. G. J. v. d. Vegt te Bergen (N.-PI.),
ritus predikant van de Geref. Kerk te
Haren (Gr.), denkt 22 Nov. zyn veertigjarig
ambtsjubileum te vieren. Hij werd geboren 8
Sept. 1862, en ontving zijn opleiding aan de
Theol. School te Kampen, waar hij in 1891
zijn studie voltooide. Den 22sten Nov. van
dat jaar verbond hij zich aan de Geref. Kerk
te Haren, welke gemeente hy 32% jaar heefl
mogen dienen, en wel tot 15 Juni 1924, toen
hy met eervol emeritaat den actieven dienst
verliet. Hij is thans woonachtig te Ber
gen (N.-H.), waar hij A'oor de kleine Geref.
Kerk hulpdiensten verricht. Op uitnood iging
van den kerkeraad te Haren zal Ds. v. d. Vcgt
Zondag 22 Nov. aldaar een gedachtenisrede
uitspreken, terwijl Maandag d.a.v. de jubilaris
in de groote zaal achter de kerk zal recipi-
eeien. De daarna volgende Zondag en Maandag
zal hy te Bergen zijn jubileum gedenken.
ZELDZAME WEG NAAR DEN KANSEL
De heer P. B o e r m a, Theol. candidaat te
Groningen, die A'oor het Prov. Kerkbestuur
Drente slaagde voor het proponentsexamen
in de Ned. Herv. Kerk, heeft zich voor zyn
proponentsexamen voorbereid, terwijl hij te
vens zyn functie als onderwijzer aan de Chr.
School te Groningen bleef Avaaniemen voor
het onderhoud van zijn gezin. Hij is thans 33
KOSTER CONTRA VOORLEZER.
Te Axel heeft de Kereraad der vacante
Ned. Hervormde Gemeente den voorlezer
(niet godsdienstonderwijzer zijnde) aange
steld om preek te lezen. Een kerkbewaaruer
der Gemeente heeft tegen deze aanstelling een
bezwaarschrift bij het Class. Bestuur van
IJzendyke ingediend (Art. 25 Regl. Vac. en
Art. 30 en 31 Ned. Gel.). Het Class. Bestuur
heeft het bezwaar afgewezen. Thans heeft de
koster der Gemeente tegen deze beschikking-
appèl aangeteekend bij het Prov. Kerkbestuur
rn Zeeland.
TEGEN VROUWENKIESRECHT.
Te S t.-A n n a 1 a n d blijft de Kerkeraad
der Ne d.Hervormde Gemeente weigeren een
lijst van stemgerechtigde leden op te maken,
die ook de namen der Ai-ouwelijke lidmaten
bevat. Hy acht het vrouwenkiesrecht in strijd
met Gods Woord. De consulent heeft tever
geefs gebracht den Kerkeraad te bewegen in
dit opzicht de bepalingen der Kerk na te
komen. De Kerkeraad vraagt A'an het (.'lass.
Bestuur van Zierikzee bewijs uit Gods Woord,
dat hij dwaalt. Hij kan niet inzien, dat een
predikant in de Ned. Her\r. Kerk wel lid der
S.D.A.P. of communist mag zijn, (wat z.i.
Strydt met Art. 11 Alg. Regl.), zonder ont
zetting uit zyn ambt. doch dat een Kerke
raad, die Avegens principieele bezwaardheid
het -vrouwenkiesrecht niet. invoert, onmiddel
lijk geschorst wordt. Hij vraagt daarom ont
heffing van de uitvoering dezer Kerkelijke
wet. Het Class. Bestuur heeft nu in buiten
gewone vergadering besloten de zaak voor het
Trov. Kerkbestuur van Zeeland te brengen.
Te Oudemirdum heeft de Kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente geAveigerd de kie-
"jst van de vrouwelijke stemgerechtigden
te teekenen, uit oorzaak van gewetensbezwa
rn- tegen deelneming aan de verkiezing door
vrouwen.
KERKGEBOUWEN.
Te Rotterdam zal in een vergadering
Maandag a.s. van het college van gecommit
teerden tot de zaken der Ned. Her\'. Gemeente
met contribueerende manslidmaten der Ge- j
kerk met
RUSTHUIZEN.
Niet te Rctterdam-Zuid, gelijk we Zaterdag
meldden, maar in Rotterda m-C entrura
zal het college van diakenen der 'hr. Geref.
Kerk overeenkomstig besluit van den Kerke
raad onderzoek doen betreffende de mogelijke
stichting van 'n Tehuis voor ouden van dagen.
OUD-KATHOLIEKEN EN
GRIEKSCH-ORTHODOXEN
Op weg naar eenheid?
Eind October is te Bonn een conferentie ge
houden ter bespreking van pogingen tot \-er-
eeniging. De bedoeling is niet, in elkaar op te
gaan, maar meer een soort federatieve
te vormen van kerkelijke gemeenschap. De
orthodoxen (de Grieksch-Katholieken) achten
een hereeniging alleen mogelijk op den bodem
des geloofs en der belijdenis van de oude
verdeelde kerk der zeven oecomenische i
cilies A'an de eerste acht eeuwen. En de oud-
katholieke kerk wil vasthouden aan het geloof
der oude kerk, zooals het in de oecumenische
geloofsbelijdenis en in de algemeen aangeno
men leerstellige uitspraken van de oecumeni
sche synoden der onverdeelde kerk van df
eerste tien eeuwen is uitgedrukt. De bespre
kingen te Bonn liepen over deze beide uitspra
ken, over liturgieën, catechismussen, het ge
zag der Schrift, het gezag der oA'erle\'ering, de
sacramenten, 't „filioque", priesterhuwelijk,
heiligenvereering enz. Het officieel A'erslag
der besprekingen is nog niet bekend, maar
schijnt elkaar wel te zijn genaderd. Op
schillende synodes zal de zaak besproken a
den en de groote algemeene synode der
thodoxe kerken, te houden 19 Juni 1932 zal
gaande de unie met de oud-katholieken eei
sluit moeten nemen.
KLEEDINGWEEK.
Van 9-14 November wordt door het Leger
des Heils (stichter William' Booth) een „klee-
óingweek" gehouden. Met een B. v. B. wagen
(B. v. B. is de Bond van Barmhartigheid,
zonder bestuur en zonder reglement, die wil
aanduiden een eenheid van allen die aan dit
barmhar.tigheidswerk willen meedoen) trekt
men langs de huizen om „afgedankte" kle
dingstukken en beddegoed op te halen,
dan door het Leger met zorg en oordeel
worden uitgedeeld aan behoeftigen.
Gaarne heeft men ieders medewerking ook
in het bijzonder van menschen met een
vrachtauto of met vryen tijd. De actie is
ingezet met een radiorede 8 en 9 Nov., door
majoor F. Buiterman.
PROTESTANTSCH-BELGISCHE ZENDING
IN DE CONGO.
De Protestantsch-Belgische Zending in de
Congo zal 22 November haar tienjarig be
staan kunnen vieren. Dit zal geschieden door
eer. zendingsdag in de Museumkerk te Brussel,
terwijl des morgens- in de verschillende Pro-
testantsche kerken van Brussel zendings
diensten in de Nederlandsche, Fransche en
Engelsche taal gehouden zullen worden.
EVANGELISATIE
De Jaarvergadering van het Centraal-Conri-
té voor Evangelisatie in de Classis Deventer
der Geref. Kerken, die was bepaald op 12 Nov.
a.s. te Glanerbrug, kan door onvoorziene om
standigheden niet doorgaan en zal op een na
der te bepalen datum worden gehouden.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Aalsmeer ontrving de Kerkvoogdij
der Ned. Hervormde Gemeente van. wijlen
mevr. öe wed. J. a'an B.-K. een legaat, waar-
ran dé jaarlijksche reiite ongeveer f 700 zal
bedragen.
Te Ryssen s voor de nieuwe Wester-
kerk der Ned. Hervormde Gemeente door een
familie aldaar, die onbekend wenscht te
blyven, een prachtig zilveren avondmaalsstel
geschonken.
Radio Nieuws.
1S75 M.) NCRV. 8 Tijdsein. 8—8.15
8.15—9.45 Morgenconcert. 10—12
den Minister van Watenstraat af-
L2~3o Tijdsein 12.302 Mid da ge on-
mnn viool. 1-' v d Hurk. fluit. K F
Ei. van Ginkel. clarinet, Alex Ad.
1.30—4.45 Gramofoon. 4 155 A'erz.
dm zender. 5 Tijdsein. 5—G Kindei
leiden dooi Mej. A. J. Mle.rendorff t<
Schoolnieuws.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN
Dr. C. J. van der |K!aauw, privaat-do-
cent in de Dierkunde aan de Leidsche Univer
siteit, benoemd tot lector in dit vak, heeft
hedenmiddag iet lectoraat aanvaard met het
houden van een rede in het klein auditorium,
„Plaats, omvang en beteekenis der
morphologie in verband met het systeem der
biologie".
N.C.S.V.
De Ned. Christen-Studenten-Vereen, heeft
rezen zomer 32 conferenties kampen en clubs
georganiseerd; 6 studenten-conferenties telden
581 deelnemers; 17 jongenskampen 656 deelne
mers niet 162 leiders en 32 adjudanten; 10
meisjeskampen 349 deelneemsters met 87 leid
Eters en 19 dravertjes; samen 1986 deelne-
KOL. LANDBOUWSCHOOL TE DEVENTER
Tot leeraar voor het tijdvak van 1 Januari
1 September 1932 is benoemd de heer W. F.
an Vliet te Eindhoven.
EINDEXAMENS H.B.S.
Meer uniformiteit in de beoordeeling.
De (Minister van Onderwijs, K. en W. heeft
an circulaire rondgezonden o.m. aan de bestu
ren van de bijzondere lycea en hoogere bur
gerscholen, Avaarin hy de wenschelijkheid uit
spreekt, teneinde meer uniformiteit in de be
oordeeling bij de eindexamens der hoogere bur
gerscholen met vijfjarigen cursus te verkrij
gen, omtrent de te stellen eischen in het al
gemeen en de normen ter beoordeeling van het
schriftelijk werk in het bijzonder, samenspre-
kingen te houden tusschen directeuren en
leeraren van de A'erschillende scholen. Hij is
oordeel, dat de thans bestaande ongeljjk-
I A'oor een belangrijk gedeelte weggenomen
kunnen worden, indien er by de docenten
zelf, die aan de examens hebben mede te wer
ken, de ernstige wil bestaat om door overleg
tot overeenstemming te geraken.
HOOFDBENOEMINGEN.
Z a a m s 1 a g Geref. School Reuzen-
hoek), de heer G. Wiegers, Hoofd te Othene
by Temeuzen, Avegens benoeming van den
heer J. J. de Ridder te Axel.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Waspik (Herv. School, hoofd J. Dubbel
man), mej. A. H. Hajénius te Nijmegen.
W outers w oude (hoofd J. Braaksma)
T. Tennissen te Sloten (Fr.).
s-Gravenhage (Dr. H. Piersonsc'nool
voor B. L. O. Prinsegracht, hoofd P. C.
Brandwijk), mej. J. P. Meijer te Scheveningen
Gouderak (hoofd M. Noteboom)mej.
M. de Bruyn te Leerbroek.
W. KOOIMAN f
De op 64-jarigen leeftijd overleden heer W.
Kooiman, Avas niet Christelijk onderwijzer te
Arnhem, zooals in een deel der oplage A'an
ons vorig nummer abusievelijk stond, maar te
Aalsmeer (Dorp).
>rt). 7 T U cl se m7—7.3 o"op
Kaag, georganiseerd door de Ve
ling Ee red
l'rof. "Dr. J K. Slotemaker de Bruine. Onderwc
Protestant?" Dr M. M. den Hert-
'Irulnakerk. Sprekers
de Bruine
>r M. M.
tikpredikant- Medewerkenden; Mei
sfonds voor dc Binni
HILVERSUM (298.8 M.) VARA. 6.45—7 en
'.207.45 Lichaamsoefeningen 8 Tijdsein. 8.01
ïramofoon. a'PRO. 10 Morgenwijding. vara
ti-Oorlogsgedichten. 6.45 Spreker.
Arbeiders(sters) in het Bakker---. Choeolade-
•l-.b drijf) 8.15 Muzp* 8.35 Col
het Bak:
8.15 Ml
el. 9.30 Vervolg Ooi
toorbedi
Tijdsein"
Alg. Ned. Bond van Handels- c
1 lT G«
10 Uitzending
NIEUWE CHR SCHOLEN.
Te Hilversum is Zaterdag
de
's-Gravenzandelaan de derde Chr. school i
oorbereïdend onderwijs geopend. Hierbij
oerden het woord de voorzitter der vereeni-
ging, waarvan de school uitgaat, Prof. Dr.
G. Ch. Aalders, Avethouder Kuyper namens
B. en. W., de heer Eringa namens de kerke
raad der Geref, Kerken en de heer v. Hasselt
dien der Ned. Herv. Gemeente, de
architect, de heer Dillewijn, die een electri
sche klok aanbood voor de hal en mej. de
Graaf, het hoofd der nieuwe school.
CHR. KWEEKSCHOOL TE GORINCHEM.
Uit het jaarverslag dezer Kweekschool meldt
men ons als de twee belangrijkste gebeurte-
het leven der Vereeniging gedurende
het afgeloopen jaar: de staking der betalingen
de Handels- en Landbouwbank, waardoor
de Vereeniging een groot financieel verlies
leed en het heengaan a'an den heer J. den
Boeft, die de Vereeniging van haar oprichting
af als bestuurslid diende. In verband met de
ramp op financieel gebied is een krachtige
actie gevoerd voor uitbreiding van het ledental
der Vereeniging, een actie, die over het alge
met succes werd bekroond. Jammer
slechts, dat veel meer belangstelling van par
ticulieren werd ondervonden dan van School
besturen. Van de 34 brieven aan Besturen van
Christelijke Scholen in de omgeving gezonden,
werden 14 beantwoord en slechts 6 traden toe
tot de Kweekschoolvereeniging. Het bestuur
constateert hier een aanmerkelijk en betreu-
tekort in het besef van het be
lang, dat de Besturen der Chr. Scholen by een
jede opleiding hebben.
De cursus 19301931 begon met 48 m. en
47 vr. leerlingen, totaal 95; de nieuwe cursus
(1931—1932) met 59 m. en 46 vr. leerlingen,
totaal 105. Opnieuw valt dus een aanmerkelijke
stijging van het aantal mannelijke leerlingen
waar te nemen, Avaarmee liet platteland zijn
roep handhaaft, dat het een groot deel der
mannelijke ondenvijskrachten onzer Chr. Scho
len levert. Echter is ook het aantal vrouwelijke
leerlingen zeer bevredigend.
Aan het Schooleindexamen voor onderwij
zeres) namen deel 10 m. en 7 at. candidaten,
die allen slaagden. In de afgeloopen 5 jaar
slaagden 89 leerlingen, sinds de oprichting der
school 249.
Voor het examen Nuttige Handwerken
aagden 5 meisjes, één werd afgewezen.
Voor het examen Bijb. Gesch. en de metho
diek ervan slaagden 11 m. en 4 vr. cand., één
t. cand. werd afgewezen.
De B-cursus (opleiding voor de hoofdacte)
werd op 16 Sept. j.l. bezocht door 26 onderwij-
4 onderwijzeressen. Van deze afdeeling
namen 8 mann. en 2 vrouwelijke leerlingen
deel aan het hoofdacte-examen; 4 mann. en 2
•ouav. candidaten slaagden.
GEREFORMEERD SCHOOLVERBAND
Het District „V1 a a r d i n g e n en Omstre
ken" van Gereformeerd Schoolverband houdt
zyn najaarsvergadering D.V. op Zaterdag 21
November a.s., des namiddags om 3 uur, in
de zaal T.A.V.E.N.U., te Maasland.
Behalve bespreking der inleiding van den
heer J. A. Haverkamp, over de lichamelijke
oefening, vermeldt de agenda o.a. nog een re
feraat van den heer T. van der Kooy, van
Vlaardingen, oA'er: „Het oorlogsvraagstuk en
de Gereformeerde School". OngetAvijfeld actu-
eele onderwex-penl
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
TEIT TE
-ex.. mej.
124. J. He.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge-
vaae<) Godgeleerdheid, cand-ex.. de hoeren M.
J. J. Gaaikema en S. M. A. Doulder.
Sociale geograpltle, doct.-ex.. dc heer F. J.
J. Taselai
otier:
idem letter G. cand-ex., de heer G. J. Llgt-
J 1chm,Tlh°°fdV' pharmacle' doct-ox.. de heer
Apothekers-ai
Maagd mej. A. Groei
D. Netto. Arnhem.
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN Ge-
-riagrd Geneeskunde, doet.-ex.. de hoeren j
Huisjes en M. dc Vries.
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT Gesl
Bouwk^lng. prop -ex.. T. \V. M. v. d. Berg.
EXAMENS-NEDERLANDSCHE TAAL
AMSTERDAM. 9 Nov. Akte K 7. C.eöx. 4
EXAMENS-GESCHIEDENIS
AMSTERDAM. 9 Nov. Akte K 8. Ge*x
eslnagrd 1 cand,, n.l. do heer F H. M. Brc
