Jlintwr geitedyt (üoumiit <g®ID VRIEND. Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreker EERSTE BLAD. BINNENLAND. DE CRISIS EN DE POLITIEKE TOESTAND Land- en Tuinbouw. ABONNEMENT: Per kwartaal 3.25 (Beschikkingskosten 0 15.) Per weck 0.25 Voor het Buitenland bi] Weke- lijksche zending 8.— Bij dagelijksche zending 7.— Alle9 bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7% cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar NO. 3504 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 DINSDAG 10 NOVEMBER 1931 ADVERTENTIEN Van 1 tot 5 regels1.17% Elke regel meerm 0.22% Ir.gez. Mededeelingen van 1—5 regels D 2.30 Elke regel meer0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 12e Jaargang Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EEN WELKOME GIDS De tijdelijke korting op de uitkeeringen jiit het We kennen geen aristocratische benaming voor iemand, die door „den man in de straat" een Manusje van alles en in een groote onderneming een factotum genoemd ■wordt. Ware zul les wel het geval, dan zou den we de Uitgeverij N. Samson te Alfen aan den Rijn aldus willen betitelen ten aan zien van de gemeentebesturen. Immers, slag op slag dient deze firma de gemeentebesturen van degelijk advies, en na elke wettelijke beslissing, welke het gemeen telijk beheer raakt, liggen toelichtingen en uitvoeringsformulieren bijna onmiddellijk op de secretariën gereed. Thans gaat men nog een stapje verder. 'Amper een week geleden verscheen het wetsontwerp „Tijdelijke kortingen op de uit- keering van het Rijk aan de Gemeenten en de Provinciën; en reeds gisteren waren wc in het bezit van een keurige toelichting èn geheel objectieve oritiek op dit wetsvoorstel, welke waardevolle gegevens brengen. Onder volkomen objectieve critiek verstaan we, dat deze brochure van 46 ^bladzijden geheel onbesproken laat de vraag of dit wetsontwerp staatsrechterlijk te aanvaarden is of dat het mogelijk strijdt met de auto nomie der gemeenten; doch dat alleen ge handeld wordt over de werkelijke beteeke- nis en de mogelijkheid van uitvoering. De eerste vraag is door het Bestuur van de Vereeniging van Nederl. gemeenten vol strekt ontkennend beantwoord; en ook in de Tweede Kamer zal menig spreker be- toogen, dat het strijdt met wet en recht. 'Anderen daarentegen zullen toegeven, dat de crisisomstandigheden rechtvja^rdigen, wat in andere omstandigheden niet geoor loofd is: het verminderen van 'een, bijdrage, welke bij de wet is vastgesteld;, en een overheidstoezicht op de salariëerihg van het De schrijver van bovengeiïoertid werkje gaat van de laatste hypothese uit: het wets ontwerp ligt er en men moet'rekening hou den met de waarschijnlijkheid, dat de Staten- Genéraal het goed zullen keuren. En dan komen twee vragen aan de orde: primo, wat houdt het wetsontwerp in en hoe is de motiveering; secundo, hoe staat het met de uitvoerbaar heid? De inhoud van het wetsontwerp wordt kort en bondig als volgt samengevat in deze hoofdpunten: 'Artikel 1, eerste lid: Op de uitkeering-per-inwoner uit het .ge meentefonds wordt een tijdelijke korting toegepast Deze korting vindt plaats ten aanzien van 'de uitke&ringsjaren 1932/33, 1933/34 en 1934/35. De korting bedraagt voor elk van die jaren drie percent van het totaal der in 1931 aan het gemeentepersoneel uitbetaalde salarissen. De salarissen van hen, die niet in vaste dienst zijn .blijven daarbij buiten beschou- wing. Eveneens blijven buiten beschouwing de salarissen, die niet door het gemeentebestuur zelf zijn vastgesteld. Tweede lid: De korting wordt niet toegepast, indien de gemeente le. een gemiddelde salarisverlaging van drie percent óf meer, invoert; 2e. de opcenten op de gemeentefon dsbelas- ting niet naar een progressief tarief heft; 3e. alle andere belastingen,tot een redelijke hoogte heeft opgevoerd; en desondanks haar begrooting slechts slui tend kan maken door meer dan 40 opcenten op de gemeentefondsbelasting te beffen. Eventueel wordt de korting slechts ten deele achterwege gelaten. Derde1 lid: De korting wordt evenmin toegepast, in dien: le. de Kroon verl-laard heeft ,dat net ge middelde salarispeil niet voor verlaging in aanmerking komt; 2e. de opcenten op de gemeentefondsbelas ting niet naar een progressief tarief worden geheven; 3e. alle andere belastingen tot een redelijke hoogte zijn opgevoerd; en daarbij de begrooting slechts sluitend kan worden gemaakt door meer dan 40 op centen op de gemecntefondsbelasting te heffen. Eventueel blijft ook hier de korting slechts gedeeltelijk achterwege. Het eerste lid bevat derhalve den algemee- nen regel, terwijl het tweede en het derde lid bepalingen inhouden, welke beoogen een on evenredige werking van den algemeenen regel voor bijzondere gevallen te keeren. We veroorloofden ons deze twee blad zijden woordelijk over te nemen, omdat de inhoud nu voor ieder duidelijk is. Doch met des te meer interesse vraagt men dan ook naar de motiveering en vooral naar de toe passing. Wat het eerste betreft, wordt er, zonder dat eenige conclusie wordt getrokken, te recht de aandacht op gevestigd, dat bij de berekening van het uitgavcnpcil, noodig om de gemepntefondsuitkeering vast ts stellen, vooral gelet werd op de factoren; politie, lager onderwijs en armenzorg en dat om van de eerste twee maar niet te spre ken, vooral de laatste factor in de komende jaren niet van geringer, doch van grooter beteekenis zal zijn, dan het geval was toen de financieele verhoudingswet tot stand kwam. Ongewild is dit een ernstige critiek op de motiveering der korting, welke critiek alleen kracht verliest, als de regeering op andere wijze in deze nood helpt voorzien; gelijk trouwens voor de hand ligt en reeds aan enkele gemeenten is toegezegd. Maar deze hulp mag zich dan ook niet tot de groote steden bepalen; want we wezen er gister reeds op: het platteland zou dan dubbel getroffen worden. De voornaamste motiveering van het wets ontwerp ligt dan ook in het argument, dat voor de rageering doorslaggevend was: nu het rijk tot salariskorting overgaat, moeten de gemeenten het ook doen. Echter, deze overweging moet dan ook tot de conclusie leiden, dat het niet in de eer ste plaats gaat om het voordeel voor het rijk, maar dat zeer veel uitzonderingen op de regel mogelijk zijn. De uitwerking nu van het algemeen prin cipe en de tallooze uitzonderingen worden in een glashelder betoog behandeld en wij konden bijkans geen andere conclusie trek ken dan deze: het wetsontwerp moge recht vaardig en billijk zijn, het is nagenoeg on uitvoerbaar. Het is een ojieenstapeling van moeilijk heden; waarbij de regeering telkens weer en zonder voldoende kennis van plaatselijke ^toestanden de knoop zal moeten doorhakken, doch daarbij onbillijkheden niet zal kunnen vermijden. Telkens opnieuw krijgt men het gevoel: de zuinigheid van vroeger wordt gestraft en niet beloond. Behalve aan alles wat in de brochure ge noemd wordt, denken we b.v. nog aan het naar wij meenen niet genoemde geval, dat een gemeente de tarieven onredelijk hoog hield, om zoo de begrooting sluitend te maken en dat dit oorzaak kan zijn van kor ting op de uitkeering. Voorts is van belang de slotopmerking in de brochure, dat in kleine gemeenten, zelfs tot 5000 inwoners toe, het voordeel voor de rijksschatkist kleiner zal zijn, dan de onkos ten van het onderzoek; zoodat praktisch ge sproken de gemeente-ambtenaren het sala ris zullen moeten betalen van hen, die heb ben te becijferen of het loonpeil in de ge meente al of niet bovën rijkspeil ligt Er zou dan ook alles voor te zeggen zijn, om de kleine gemeenten, waar de salarissen, welke voor deze korting in aanmerking ko men, in den regel toch niet hoog zijn, buiten beschouwing te laten. Het wetsontwerp moge op zich zelf goed zrn; dat is hierbij niet aan de orde uit deze toelichting blijkt klaar als de dag, dat het niet ongewijzigd aanvaard kan worden. AUDIËNTIES Dé gewone audiëntie van den Minister van Arbeid, zal op Donderdag 12 November a.s. niet plaats hebben. De gewone audiëntie van den Minister in Justitie zal Vrijdag 13 November a.s. niet plaats hebben. ONDERSCHEIDING Kon. besl. is toegekend de aan de Orde van Oranje-Nassau verbonden eeremedaille, in brons, aan D. F. Becker, te Amsterdam; zilver aan J. W. Klopper, te Waddinx- OCTROOIRAAD Bij Kon. besluit is, benoemd tot ingenieur by den Octrooiraad de heer R. Vogel thans reeds tijdelyk als zoodanig werkzaam. HOFBERICHTEN PRINS HENDRTK Prins Hendrik wordt 15 dezer van zyn v blijf in Duitschland op Het Loo verwacht. PR0V. STATEN VAN GRONINGEN VAC. P. H. VEENDORP. De voorzitter van het Centraal Stembureau heeft benoemd in plaats van den heer P. H. Veendorp te Westeremden, die ontslag nam, den heer J. Buiskool te Delfzyl. SALARISSEN HOOGERE AMBTENAREN KORTING OP VASTGESTELDE WEDDEN Volgens het verslag over genoemd wets ontwerp zouden verscheidene leden boven de voorgestelde regeling de voorkeur heb ben gegeven aan die heffing van een vast. voor allen gelijk percentage van 3%. De salarissen van de hoogerc ambtenaren zijn in verhouding tot de overige in het alge meen reeds laag en deze leden achtten het niet billijk door middel van progressie die hoogere ambtenaren opnieuw in een naar verhouding ongunstige positie te brengen. Andere leden stelden hier tegenover, dat zij. die een betrekkelijk groot salaris heb ben, daarvan gemakkelijker een zeker ge deelte kunnen afstaan, dan zij die slechts weinig verdienen. Van verschillende zijden werd verschui ving van den datum van ingang der kor ting bepleit tot 1 April. REDEVOERINGEN VAN,Mr. J. A. DE WILDE en Mr. TH. HEEMSKERK 's-Gravenhage, 10 NovB Uitgaande van de Centr. Anti-Rev. Kies- vereeniging hebben gisterenavond voor een stampvolle zaal in de Oranje-Societeit een tweetal zeer bevoegde sprekers het woord gevoerd over de crisis en den politieken toestand. Bepaalde de oud-wethouder van financiën, dae tevens als voorzitter fungeerde, zich meer in het bizonder tot de crisis, de heer Heemskerk gaf in een uitvoerige rede een beschouwing over den politieken toestand. Omstii%eks S uur opende de heer De Wilde als gebruikelijk en maakte onmiddellijk met z'n rede een aanvang. Rede Mr. J. A. de Wilde. Spr. begon met er op te wijzen, dat zelfs de grootste staatslieden met de crisis geen uitweg weten. Dit kan worden opgemaakt uiit de verschillende meeningen, welke wor- Mr. J. A. DE WILDE den geuit inzake de oorzaak. De volgende redenen worden genoemd. lo. de schuld ligt aan Versailles, met name aan de regeling der herstelbetalingen, waardoor Duitschland een last op de schou ders is geworpen, waaronder het zich niet weg kan werken. 2o. Anderen geven de schuld aan de zie kelijke concentratie van het goud, dat olj bepaalde plaatsen liigt opgestapeld (New- York, Parijs). 3o. Weer anderen wijten de crisis aan de geperfectioneerde productiewijze, waar uit blijlkt, hoezeer de menschel ij ke dwaas heid door de Goddelijke wijsheid wordt overstraald. Immers, heette het een eeuw geleden, dat er bij een evenredig zich voort zettende bevolkingsaanwas een tekort aan goederen zou ontstaan, thans constateert men een groot overschot, 4o. Nog anderen zoeken de oorzaak van de crisis in het feit, dat de grootste afne mers als China, Rusland en Britsch-Indiè practisch niet meer tot de afnemers behoo 5o. Ook het te hoog opvóeren van de ert- dieten wordt als oorzaak genoemd, waarbij nog komt het diepdoorgewerkte afbetalings- systeem, dat reeds de „koopkracht in de toekomst" heeft vernietigd. 6o. De ver opgeschroefde invoerrechten, tengevolge waarvan de circulatie der goe deren wordt tegengehouden. 7o. Het kapitalistische stelsel. So. Het wederzijdsche wantrouwen. Uit deze verscheidenheid van meenings- uitingen zien we, dat men in het duistei tast. Hoe ver de economische wetenschap het ook heeft gebracht, zij reikt niet ver genoeg, om de moeilijke problemen tot klaar heid te brengen. Spr. heeft een gevoel, dat het wat beter wordt. Indien het inderdaad zoo mocht zijn, is dit niet te danken aan Hoover, Laval, Mac Donald en Brüning, want deze crisis bewijst afdoende de zwakheid, nietigheid en onmacht van den mensoh. Deze onmacht leidt ons tot de belijdenis van de almacht en voorzienigheid Gods. Op die voorzienigheid komt het aan. Mar cheert alles goed, dan schijnt het te gaan langs het kalme pad van oorzaak en ge volg, doch zoodra het minder wordt, wordt verder gedacht 1 van plannen zijn reeds geboren als gevolg van den slechten economischen toe stand. (Dawes, Young, Hoover.) En de Nederlandsche S. D. A. P. wil zelfs een Planwirtschaft! Het Kamerlid Schouten was het, die dit fel heeft bestreden, zoodat Albarda het ge sprokene niet kon weerleggen. Voor de samenstelling van een Planwirt Schaft zou een geniaal mcnsch noodig zijn om het uit te voeren een Caesar of een Napoleon, die allen voor z'n scepter zou kunnen doen buigen. Er is maar één plan, nl. Gods Raads besluit Groote mannen zoowel als hun plannen hebben zeer zeker waarde, doch deze zijn allen aan God ondergeschikt. Dientengevolge rust op de schouders van degenen, die Zijn naam belijden, 'n zware taak. Wat God met deze wereld voorne- 5 is, weten we niet. De Schrift geeft slechts gedeeltelijk een antwoord. Gods Raadsbesluit is voor ons verborgen. Bij ons mag daarom geen plaats zijn yor zenuwachtigheid en sensatie, terwijl e met name aan het heden de aandarlit moeten schenken. Tn gunstiger tijden kan heter vooruit worden gezien, wat helaas aar al të weinig is gedaan. Want al klinkt het paradoxaal, het is ook i weer gebleken, dat regeeren veel moei lijker is in tijden van weelde dan ia tijden van armoede. De Regeering zit in een buitengewoon moeilijk parket Wij Antirev. willen niet alles critiekloos slikken, maar haar toch zoo veel mogelijk helpen. Geenszins om de Re geering een pleizier te doen;, doch om haar in staat te stellen, haar economische en staatkundige zelfstandigheid te handhaven. Daarvoor moet een offer worden gebracht, want alleen een volk, dat tot offeren bereid is, is waard te blijven bestaan. Wij voelen, dat redding alleen van God kan komen. Ook in ons vaderland wordt alles naar Zijn raadsplan uitgevoerd. Het is een voorrecht, daaronder begrepen te zijn. Zoo wij dit in het hart hebben, dan kun nen we toonen een politieke partij te zijn, die een steunpilaar beteekent voor het Ne derlandsche volk! (Daverend applaus.) Rede Mr. Th. Heemskerk. Hierna was het woord aan oud-Mindster Heemskerk, die er allereerst op wees, dat de politieke, toestand geheel beheerscht wordt door de crisis, waarmee God de we reld bezoekt. De crisis, welke internationaal is, ziet er uit als overproductie. De arbeid is niet meer loonelid genoeg en het is moeilijk een afzetgebied te vinden. Naast Rusland, China en Brjtsch-Indië is ook Nederiandsch-Indië en Nederland zelf aanzienlijk in koopkracht achteruit gegaan. Het is niet gemakkelijk de juiste oorzaken aan te geven, doch het is wel mogelijk en kele omstandigheden te noemen. Daartoe behooren naar spr's meening o.a. het teveel aan techniek en het vergevorderde feminisme. Toen de koopkracht van Europa vermin derde zocht men baat bij leeningen, doch deze hebben zware belastingen tot gevolg gehad (Duitschland, Engeland). Voorts is door het bouwen van tolmuren, waartoe men vaak gedwongen werd, het na tionalisme op de spits gedreven. De S.D.A.P. geeft de schuld aan het kapi talisme, doch het kapitalisme is geen stelsel. Vergeten wordt, dat het door God is gege ven en gegroeid. Het heeft echter geen afzet gebied. De S.D.A.P. wil een Planwirtschaft. Het eerste beswaar daartegen is, dat er geen plan is, waarbij nog komt, dat het lajleen internationaal verwezenlijkt zou kunnen worden, gelijk Wibaut zelf tot z'n partijge- nooten heeft gezegd. In een groot land als Rusland b.v. zou het mogelijk uitvoerbaar zijn. Voor een internationale Planwirtschaft zou slechts kans bestaan, zoo er een werelddic tator was, die de productie regelde. Ook de heer Colijn heeft daarop onlangs in de Ka mer met een enkel woord gewezen en dacht toen aan Openbaring 13. Spr. acht het denkbeeld niet absoluut onmogelijk. Alle goederen aan de gemeenschap, is de leus van de S.D.A.P. De resultaten daarvan zien we in Rusland. Spr. vraagt zich af, ot de schuld niet moet worden gezooht bij een teveel aan egoïsme? Stellig schuilt bij 't kapitaal egoïsme en Mr. Th. HEEMSKERK daartegen is spr. steeds opgekomen, doch kan het ook niet aan de zijde der werkne mers liggen? In deze tijden van tegenspoed kan men nu eenmaal niet alles behouden wat in tijden van voorspoed is verkregen. Te oordeel en naar verschillende stemmen op de jongste congressen schijnt men dit toch te meenen. Men wil in geen geval loons verlaging. Zoo is er ook een internationaal egoïsme. Maar naastenliefde wordt even goed in de international© vei houdingen gevraagd. Men moet iets voelen voor de rechten en nooden van anderen. Verootmoediging voor Goa moet de basis van samenwerking zijn, zoo wel nationaal als internationaal. Bovendien is noodig internat welwillend heid en een vrij ruilverkeer. De Volkenbond, die ongetwijfeld goede kwaliteiten bezit, heeft behoefte aan regeneratie. Tot dusver ls Internationaal nog weinig licht Daarom moet nationaal worden gedaan wat moge lijk is. Zoo zal de regeering er voor zorg hebben te dragen, dat de bedrijven op de been wor den gehouden, de werkloozen niet vergeten en het budget sluitend gemaakt. Als uitvloeisel van het eerste kregen we reeds een tarwewetje en een suikerwetje voor de boeren. Merkwaardig is, dat het juist de S.D.A.P. is, d,ie er tegen ageert. Voorts is steun noodig aan de veenkoloniën; anti-dumping-wetje, evenals een wet voor de contingeering van de invoer. Want steeds moeilijker wordt de strijd tegen het buitenland. Vooral door de daling van het pond sterling, waardoor in Enge land automatisch een loonsverlaging van 20 a 25 procent is ontstaan. De Nederland sche producten zijn nu te duur geworden en dus koopt men in de Scandinavische lan den (met name Denemarken) die den gou den standaard ook hebben losgelaten. Er wordt wel eens geadviseerd hier het zelfde te doen, doch spr. acht een derge lijke loonsverlaging niet verantwoord, al is gebleken, dat aan een bepaalde verlaging van het loon niet te ontkomen is. De vakbeweging komt er met klem tegen op, doch als de werkgevers niet kunnen toegeven zal er eenmaal een einde komen aan de ondersteuning van werkloozen. Dan zou het wel eens kunnen blijken, dat or ganisaties. die in voorspoedige tijden gun stig werkten, in deze 'tijden een ramp be- teekenen. Gelijk opgemerkt moet de regeering de begpooting sluitend maken. Dit kost heel veel mopite en de S.D.A.P. tracht een mid del aan te hand te doen door der defen- siebegrooting te schrappen. Hoewel dit prac tisch reeds niet veel te beteekenen heeft, is het voorts een op toelaatbare eisch, gezien het in volkomen strijd is met den tijd. Als we er geen leger en een B.V.L. op na hiel den, was het revolutiegevaar nog veel grooter dan het nu al is. Verhooging der inkomstenbelasting acht spr. op dit oogenblik zeer ongewenscht, om dat tal van inkomens in korten tijd met sprongen achteruit zijn gegaan. Een vol gend jaar ware deze maatregel wellicht te overwegen. Thans is ze ongerijmd. Over de Zuiderzee-inpoldering zal spr. niet veel zeggen. Het is een lastig probleem omdat destijds het land meer opbracht dan de zee terwijl thans het omgekeerde het geval is. Stopzetting zou opnieuw- duizen den arbeiders werkloos maken, doch na de droogmaking komen vele visschers broo deloos. daar allen maar niet direct een an der bestaan hebben gevonden. En nu de eigenlijke toestand. a.) van het kabinet, b.) van de partijen. Het Kabinet is extra-parlementair en rechts georiënteerd. Thans spreekt men van een crisis-kabinet; doch in deze moet z'n positie zeer voorzichtig bekeken worden. Van de troonrede is door de pers weinig goeds gezegd. Spr. kan haar nog zoo slecht niet vinden, want onder de gegeven om standigheden kan de regeering weinig voor- uitzeggen. Op den moeilijken toestand is trouwens nadrukkelijk gewezen. Te oordeelen naar het Voorloopig Verslag, leek de Kamer heel wijs, doch uit de Me morie van Antwoord blijkt dat van het Kabinet heel wat meer zakelijke kracht uitgaat dan van de uitlatingen in het V.V. der Kamer. Vast staat voor spr., dat het kabinet niet omver mag, want dan zou een heillooze toestand geschapen worden. De situatie van het Kabinet is hoogst eigenaardig. Er is geen ministerpartij; wel een oppositie, waartoe spr. behalve S.D.A.P. en Communisten ook de Vrijz. Dem. rekent. Laatstgenoemden opponeerden echter niet meer zoo sterk als weleer. Spr. wijst op de rede van den heer Aal- berse, kortgeleden door hem in de Kamer gehouden. Deze is om tweeërlei redenen be langwekkend. Eerstens voor de eenheid der Katholieken en ten tweede met het oog op de positie van het Kabinet. De heer Aalberse heeft getoond, niet alleen in naam maar ook in der daad de plaats van No- lens te hebben ingenomen. Hij heeft zich een positie verworven die goede verwach tingen geeft. Moet het kabinet, dat dan een crisis- kabinet heet te zijn een nationaal kabinet worden Dit is niet mógelijk, omdat de S.D.A.P. niet daartoe bereid is. Zij schijnt vóór alles klassepartij te willen blijven inplaats van naar Snowden te luisteren. Zij stelt blijk baar prijs erop. half parlementair, half re volutionair te zijn. Van de Vrijheidsbond zou oogenschijn- lijk meer steun te verwachten zijn, doch deze komt sterk op tegen protectie en strijdt voor feminisme. Zooals de zaken thans staan gelooft spr., dat een samengaan met de V. B. onmogelijk is, want dan dreigt in de Voornaamste Nieuws. (blz. 1) Mr. Heemskerk en Mr. de Wilde spreken over de Crisis en de politieke toesiand. De strijd in Mandsjoerije. (blz. 5.) De pensioenpremie van het ontslagen per soneel der R.T.M. (hldz. 3). Het standpunt van de Vereen, van Groot Werkgevers over de kleinhandel- en groot- handelprijzen. De toestand in het mijnbedrijf. (Blz. 7) Vergadering van de Haagsclie „dubbele Dr H.MANNING'S SUPP05IT0RIA (Zetpillen (eqen aambeien) ƒ1.75 per doosje van 12 stuks. R.K. Staatspartij een scheuring te ontstaan. En juist de Katholieke eenheid is van zeer veel belang, daar anders stellig veel Katho lieke arbeiders naar de S.D.A.P. zullen af zakken. Blijft er eenheid, dan blijft er samenwer king mogelijk op den grondslag van Gods Woord met de Anti-Rev. en Chr. Hist, par tijen. Wel is waar is die samenwerking niet ideaal, maar ze behelst nochtans groote voordeelen. Voor handhaving dezer samenwerking is godsdienstvrijheid volstrekte voorwaarde. Dat is de grondsjag van ons politieke leven. Wanneer het kabinet een crisiskabinet is, behoeft daarom de godsdienst nog niet in het gedrang te komen. In deze woelige tijden is noodig groote stabiliteit van de regeering, vooral als men leest, hoe Moskou nu al weer plannen smeedt om de herdenking van Christus' geboorte te verstoren. Revolutie brengt ze ker voor ons land geen verbetering voor niemand, doch wel geestelijke ontreddering. Het gevaar voor revolutie onderschat spr. niet Ook over de grenzen gist het (Duitsch land, Balkan enz.), doch bij alle moeilijk heden is er één ding. waaraan de A.R. partij een grooten steun heeft. Dat is haar be ginsel, waarvan ze niet behoeft af te wijken. Zij zoekt verzoening door recht, nationaal en internationaal onder de souvereiniteit Qpds. (Daverend applaus). Op de gewone wijze kwam hierna het einde. gedurende de .©drijf (bagger. regeling troffen. Maar een goede krant is het ook! En zeker niet minder, want die krant komt eiken dag weer terug1. En wat is een goede krant Nu verwacht ge natuurlijk dat we zullen zeggen: De Nieuwe Leidsche. Maar die conclusie laten we graag aan U over!! Een goede krant geeft U allereerst een kijk op 's levens gebeuren bij het licht der beginselen; ze geeft U daarnaast een beknopt, maar toch zoo volledig mogelijk overzicht van het dagelijksch gebeuren; ze houdt U op de hoogte van de verhoudingen in de wereld op allerlei gebied; kortom ze maakt dat U „by" blijft en ze doet dat* met de bedoeling, die zoo schoon ligt uit gedrukt in Newtons gevleugeld woord: ik lees mijn krant om te zien hoe myn God de wereld regeert. Zulk een krant weert ook alles, wat de eere des Heeren te na komt, ze geeft geen vrijbrief voor dancing of cabaret, voor schouwburg of bioscoop, ze wyst U den weg, die ten leven leidt. We laten de conclusie graag aan U over. DE DIHECTIE.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1