Villa- en LandhuizenboBW te Oegstgeest
.MARBRITEGLAS
De
J. HN HEI WILD S
n.v Dordtsche Olashandel
in het PRINS HENDRIK-,
JULIANA- en ORANJEPARK
Geversslraa! 61 f© 0©ssfgs@sl
BOÜWBT.AÜ Ko. 127, Pag. 2
hAANDAG 2 NOVEMBER 1931
Glasindustrie „ROTTERDAM" - J. PIETERMAN
WandbekleeJing in alie kleuren
In onze showroom v. d. Duynstraat 23—2527—29 vindt
U het op allerlei wijzen voor muur-, vloer- en plalond-
bekieeding toegepast.
N.V. CENTRALE GLASHANDEL
Dir. W. J. LENGKEEK
Oppert 85 - Rotterdam - Tel. 50030
Het aangewezen adres voor
Bouwvakken en Industrie.
F\e Gereformeerde Kerk aan het Breeplein
te Rotterdam
Het is een gelukkige gedachte van de ker-
keraad geweest, de vierde Gereformeerde
Kejtk voor Rotterdam-Zuid, aan het Bree
plein, aan de bekwame architect Sutterland
op te dragen.
Hierdoor toch is bereikt, dat een niet
alleen zeer presentabel, doch tevens een
«.esthetisch op hoog plan staand kerkge
bouw opgericht is. En wat in het algemeen
wei niet mag gelden, doch maar al te dik
wijls van zeer groot belang is: een bouw
werk van goede vormgeving zonder dat dit
al te groote financieele offers met zich
brengt
Niet dat schoonheid synoniem aan kost
baarheid is, doch het mag als bekend wor
den verondersteld, dat in verreweg de mees
te gevallen een artistiek uitleven gepaard
gaat met. meerdere kosten. Daarom mag het
als een verdienste worden beschouwd
zonder dat het een hoofdfactor behoeft te
worden wanneer een architect het bestaat
de kosten van een bouwwerk laag te hou
den zonder dat het aesthetisch of construc-
tieve peil daardoor daalt.
Van doze kunst schijnt architect Sutter
land! het geheim te bezitten. Het gebruik
van prima, doch niet kostbare materialen,
uiterst vakkundig toegepast, waardoor ver
kwisting voorkomen wordt, integendeel de
volledige sterkte van alle bouwelementen
benut, waardoor een maximum rendement
is verkregen.
En behalve dit, een harmonisch® opeensta
peling waardoor het geheel van een groote
artistieke waarde geworden is.
De plattegrond is logisch en overzichtelijk,
terwijl de ruiinteverdeeling zoodanig is, dat
het uitzicht vanaf de zitplaatsen naar de
spreekplaats niet door steunpunten of ko
lommen belemmerd wordt.
Jammer dat in deze kerk wederom het
gysteem gehuldigd is, dat, wat niet in1 de
breedte te vinden is, dan maar in de hoogte
gevonden pioet worden. Met name de gale
rijen. Begrijpelijk is het dat vooral in de
steden met de toch al kostbare bouwgrond,
met de ruimtie gewoekerd moet worden en
men spoedig geneigd is de meest voor de
hand liggende op lossing te kiezen, nl. de
plaatsen boven elkaar door middel van ex
tra verdiepingen.
Dat dit voor gewone bouwwerken toege
past wordt is goed te praten, doch voor een
■kerkgebouw zou toch een uitzondering ge-
maaKt moeten worden. Waar is de grens als
men doorgaat met steeds galerijen boven
elkander aan te brengen en waar blijft het
karakter van kerk als men zich onder een
menschendak voelt opgesloten.
Hier is voor de Gereformeerde Kerk een
mooie taak weggelegd om het maken van
galerijen ontoelaatbaar te verklaren voor
gebedshuis en daardoor de leiding te nemen
om een misschien conservatieve, doch naar
alle waarschijnlijkheid juist» gedachten-
gang van eenvoud in het kerkgebouw terug
te bekomen.
Overigens zijn in dit gebouw de galerijen
behoorlijk opgelost en passen zich aan de
architectuur goed aan. Het neemt echter
niet weg. dat de buiten-, zoowel als binnen-
ordonnantie danig geschaad is en de groote
ruimtewerking geweld aangedaan is.
Het geheele interieur is zeer stemmig, de
spreekplaats is van steen waardoor de sug
gestie van los meubelstuk verlaten is en dit
zoo belangrijke onderdeel in de architectuur
Boven de spreekplaats bevindt zich een
machtig concertorgel, van de kerkruimte af
gesloten door een geestig gekleurd rooster
als aangenaam accent in de sobere ruimte.
Het orgel belooft een zeer belangrijke aan
winst te worden voor Rotterdam-Zuid', mede
omdat hierdoor de in de Laurenskerk zoo-
gewaardeerde orgelconcerten ook voor
dit stadsdeel plaats kunnen vinden. Het
muzikaal slechtbedachte zuidelijk Rotterdam
zal deze geste van de kerkeraad! zeker op
prijs weten te stellen.
De kerkruimte zelf is eenvoudig gehou
den met gemetselde plint eai wit geschuurde
wanden .terwijl de bovenafdekking gemaakt
tongewelfvorm van in mooie donker
bruin gebeitste cassetten.
De monotone glas-in-lood ramen in violet
en paars verhoogen de stemmigheid van het
interieur, terwijl door op enkele plaatsen
een pittige kleur een te groote soberheid
vermeden is.
De buiten-architectuur is van een geheel
eigen karakter. Wederom zou er te rede
twisten vallen of het streven, een meer mo
derne, een andere arichtectuur gewenscht
is, doch bij het aanschouwen van dit werk
is duidelijk gedemonstreerd dat niet alleen
de samenleving, doch ook de eeredienst met
deze architectonische opvatting gediend is.
Het gaat er immers om een stemmingsvol
gebouw te stichten, waarhij onze aandacht
niet afgeleid behoort te worden door gril
lige of misschien vernuftige vondsten.
Op zichzelf wellicht te waardeeren, doch
die veelal aan de geestelijke waarde groote
afbreuk doen.
Eenmaal die overtuiging toegedaan, is het
moeilijk ander werk dan het hier gepres
teerde naar waarde te schatten en is men
geneigd te hopen, diat, althans voor kerk
bouw, door een evolueerende beweging een
misschien beter aanpassen aan de tijd plaats
zal vinden, zonder storende uitingen die de
aandacht van het essentieele doel van een
kerkgebouw afleiden.
Architect Sutterland heeft een „kerk" ge
bouwd die deze naam waard'ig is. Een zeer
bijzondere opgaaf, iinede door het feit, dat
dit gebouw in een omgeving van eigen dis
tinctie staat.
Het Breeplein, de afsluiting van een der
schoonste tuindorpen, nog veel te weinig
bekend, zelfs bij de Rotterdammers, op een
dergelijk belangrijk punt vereischt een groot
bouwwerk een zeer bijzondere zorg. Het is
d®n architect volkomen gelukt de situatie
van het terrein zoodanig te benutten, dat een
voor de omgeving schoon geheel werd ver
kregen
Het rustige, hoog opgaande middenschip,
het immense dak met leien gedekt accen
tueert klaar de kern. van het gebouw. De
kloeke toren juist op den hoek, duidt de
plaats van het geheel aan, terwijl het sil
houet van dezen toren doet denken aan d»
zoo mooie, bijna frivolle torenbekroningen
der Amsterdamsche Renaissance kerken. Dit
teere spitsje is geheel met lood bekleed en
berekend om eeuwen te trotseeren.
Van groote schoonheid zijn ook de gevels,
speciaal de zijkant. De hooge, voorname ra
men geven een grootsch aspect aan. deze
gevel.
Uit de geheele bouw blijkt duidelijk, dat
hieraan niet alleen door de architect, doch
ook door de aannemers met liefde gewerkt
is. Alles ziet. er zeer verzorgd uit wat aan
de aesthetische waarde nog ten goede komt.
Binnenkort zal, in aansluiting met de
kerk, ook een school en woningcomplex bij
gebouwd worden, waardoor de wand van het
Breeplein geheel voltooid is.
J. P. L. Hendriks
hooge prijzen van den grond mogelijk. Heb
ben hooge grondprijzen eenmaal vasten
voet gekregen, dan kan het gewone woon
huis niet meer gebouwd worden, en is men
verplicht de huurkazerne te bouwen.
De bouwondernemer te 's-Gravenhage
voelt ziich de verzorger van de woonbelan-
gen der ingezetenen. De huurkazerne heeft
zijn sympathie niet, hetgeen een gelukkige
omstandigheid is.
Vorenstaande beschouwingen, hoewel
geenszins volledig, doen zien, dat de wo-
ningvoorzien/ing een vraagstuk is, dat bij
voortduring belangstelling en zorg ver
eischt.
Hoe beter de bij het woningvraagstuk be
trokken partijen elkaar begrijpen, des te ge
makkelijker is de taak van de overheid, due
het algemeen belang moet dienen door re
gelend op te treden.
Houth. v/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL S Co. 47 K°"erdam
ANNO 1853 Nassauhaven—Boerengat
j3e woningvoorziening in de Hofstad
Jarenlang heeft een gelukkig evervwlcht beslaan tusschen de be
langen van den grondeigenaar, den bouwondernemer en de burgerij;
dit evenwicht dreigt thans verstoord te worden.
De huurkazerne heeft niet de sympathie van den bouwer
lai de prospectus voor de Ne Bo, schrijft
de heer G. A. Meijer, directeur van het
Gemeente Bouw- en Woningtoezicht te
'e-Gravenbage. over de woningvoorziemng
van deze stad.
Wie kennis neemt van de Woningwet,
ziet, dat de wetgever allerlei bepalingen ge
maakt heeft om den ophouw van een goed
«reorganiseerde en gezonde stad mogelijk te
maken. Voorop staat zijn zorg voor de wo
ning. De eerste artikelen van de wet hebben
in het bijzonder betrekking op den bouw
en de inrichting van woningen en de plaat
sing ten opzichte van de straat en van be
lendingen. De wetgever heeft de gemeente
besturen verplicht hieromtrent voorschriften
te maken, welke zijn samengevat xn de
Bouw- en Woonverordenmg.
Zoodanige verordening bestond te e-L»na-
venhage reeds vele jatren, voordat sn ïau»
de Woningwet van kracht werd.
De Haagsohe burgerij heeft steeds hooge
eischen aan de woning gesteld. Het belang
van de bouwdndustrie brengt mede aan die
eischen te. voldoen. Het bestuur dor ge
meente heeft in den loop der jaren zich er
toe kunnen beperken leiding aan den wo
ningbouw te geven om te voorkomen dat
de eene buurman den anderen zal schaden,
om de soliditeit welke onder de concurrentie
lijden kan, te bevorderen en om te voorko
men, dat een type huis gebouwd zal worden,
hetwelk niet aan de eischen van gezondheid
en veiligheid voldoet, doch wegens de gromt
kosten onder den druk van grond exploitan-
ten toch ingang zou vinden.
Ondanks herhaalde wijziging en aanvul
ling is onze Bouw- en Woon verordening een
boekje van bescheiden omvang gebleven,
waarin niet meer staat dan bepaald noo-
De verordening is gericht op den lichten
en goedkoopen bouw van heclc hulzen, bo
ven- en benedenhuizen en étagewoningen.
Onder laatstgenoemde worden verstaan drie
boven elkaar gelegen woningen, elk met *n
eigen buitendeur. De bouw van huurkazer
nes met meerdere woningen op één afgeslo
ten hoofdingang laat de verordening niet toe
Het wedmig intensief gebruik van den
grond was een beletsel voor de vorming vam
nooge grondprijzen. Jarenlang heeft een ge
lukkig evenwicht bestaan tusschen de belan
gen van den grondeigenaar, den bouwonder
nemer en de burgerij. Dit evenwicht direigt
thans verstoord te worden.
Het heele huis, ook genoemd het één9ge-
zinshuis, levert de beste woning voor den
minst bedeelde en ook voor den welgestelde.
De minst bedeelde kan slechts een kleine
woning betalen. Voor het gemis van ruimte
in de woning vindt hij vergoeding in
stukje open grond.
Voor den welgestelde beteekent het één-
gezdnslhuis dat hij kan wonen in zijn el
dom en zich onafhankelijk voelt.
Tussdhen beide uitersten ligt een groote
laag der bevolking, welke zich moet schik
ken of bevrediging vindt in het wonen in
een boven- of benedenhuis of een étagewo
ning, indien het heele huis niet betaald kan
worden, of de behoefte eraan niet gevoeld
wordt. De laatste jaren zijn nieuwe eischen
ontstaan. De lichte afscheiding tusschen bo
ven elkaar gelegen woningen is dikwijls on
voldoende, nu de mensohen elkaar niet meer
die mate ontzien als het vroeger het ge
val was, en de luidspreker zich gedurende
vele uren van den dag in nagenoeg elke
woning doet hooren. Ook de scheiding tus
schen naast elkaar staande woningen ls
soms onvoldoende. De isolatie tegen geluld
staat dn het teeken der algemeene belang
stelling.
Goede afscheidingen kunnen gemaakt wor
den, doch gaan gepaard met verhooging van
bouwkosten. De bouwindustrie zal goed doen
te onderzoeken, wat het zwaarste moet we
gen. Zooals de toestand door mij gezien
wordt, zai de woningexploitaait, die begint
met behoorlijk geïsoleerde woningen te ver
huren, goede zaken maken.
Het geval is echter niet zoo eenvoudig, als
oppervlakkig lijkt, want de bouwondernemer
loopt het risico, en moet afwachten, of de
kooper en exploitant van woningen de bete-
welstand der
bebouwing
Het bouwtype in de verschillen
de wijken moet met groote zorg
worden ontworpen, vastgesteld
en worden omschreven wat be
treft vorm en materiaal.
geven van voorschriften bemiddelend moet
optreden.
De waardeering van sommige welgestel-
den voor het heele huis is verminderd, nu
ouderwetsche, zorgende dienstbode
sdhaarsöh geworden is, en de genoegens
door velen meer buiten dan in huis gezocht
worden. Vele welgestelden stellen zich thans
tevreden met een beperkt aantal kamers in
groot woongebouw, waarin, door toepas-
j van moderne hulpmiddelen en gemak
ken en de gemeenschappelijke verzorging
belangen, de bezwaren en nadeelen van
de huurkazerne ondervangen worden.
Flatgebouwen.
De aldus ontstane woongebouwen, bekend
onder den naam van flatgebouwen, zijn niet
vrij van gebreken. De waarde van de lift
wordit door de ontwerpers niet voldoende
ingezien. De bewoners van de Haagsche
flatgebouwen moeten meestal groote afstan
den door lange gangen afleggen. De indee
ling van flatgebouwen behoort zoodanig te
zijn, dat een woning op enkele passen van
een lift ligt. Ook de groepeering van de ver
trekken van een woning aan één buiten
muur is niet goed. In tal van flatwoningen
komt wegens de ligging op het Noorden
nimmer een zonnestraal. Het wonen aan
lange gangen geeft een gevoel van onvrij
heid; de bewoners zien te veel van elkaar.
De ontwerpers van flatgebouwen voeren
te hunner verontschuldiging aan, dat zij re
kening moeten houden met de eigenaardige
eischen van de toekomstige bewoners, waar
van de een twee en de andere zes kamers
verlangt, hetgeen aanleiding geeft tot het
ontwerpen van lange gangen, en het ver-
deelen van de ruimte langs de gangen in
het verlangde aantal vertrekken.
Regelend optreden van gemeentewege
door het geven van voorschriften, zal wel
niet kunnen uitblijven. Deze voorschriften
zullen tevens kunnen dienen om een groot
gevaar voor de huisvesting van de massa
af te wenden.
Wat toch is het geval?
Het wonen in flatgebouwen ls wegens de
bijzondere voorzieningen en diensten kost
baar. Vele meenen, dat tusschen de gewone
ouderwetsche woning en de flatwoning Iets
geleverd kan worden, dat het midden tus
schen beide houdt. De besparing op de kos
ten van een flatgebouw kan echter alleen
verkregen worden door in onvoldoende mate
de bezwaren, verbonden aan gemeenschap
pelijk wonen, te ondervangen. Bij het vol
gen van een tusschenweg zal geïntrodu
ceerd worden de huurkazerne, waaraan men
zich in het buitenland tracht te onttrekken.
De huurkazerne maakt wegens de inten
sieve bebouwing en de beperkte bouwkosten
Schoonheidscommissies blijken onmisbaar
De apeculatdebouw is een noodzakelijk
economisch verschijnsel van de grootste be-
teekenis voor de volkshuisvesting. Hoe zou
den b.v. zonder hem de 2500 woningen eco
nomisch gebouwd kunnen worden, die Den
Haag noodig heeft om zijn aanwas van circa
10.000 zielen te herbergen. Van andere vor
men van massabouw, de woningvoorziening
door coöperatieve bouwvereenigiingen ei
gemeentelijke 'woningbouw is hij verre de
belangrijkste.
Hij heeft de bouwopdracht van „de eigen
haard" verkeerd voorshands in die van geld-
belegginigsobject, maar de mogelijkheid tot
een wijdere bouwopdracht dan die van de
particuliere waning, is met hem ontstaan
nl. die van de woningen der gemeenschap 1
De eigen bouwer kan uit zich zelf deze op
dracht niet stellen; de kleinere eigenbouwer
absoluut niet, maar ook de groot-kapitalis
tische bouwondernemer as daartoe niet in
staat, omdat zijn eigenlijke bedoeling, ni.
winstmaken, het hein belet
De eigen bouwer kaïn zich aanpassen, d e
gemeenschap zelf moet de bouwopdracht
'stellen. En het sentiment van den gemen
schapszin, waarmede zij de opdracht stelt,
zeevoeren tot werkelijke architectuur.
gemeenschap, bij monde van het ge
meentebestuur, as reeds sinds jaren bezig
met het stellen van diie opdracht: de uitbrei
dingsplannen en de bouwverordening zijn
ez«n niets andere dan het begin, de om
lijsting daarvan. Zij zijn van publiekrechte
lijke voorschriften waaraan ieder zich in
principe kan en wil houden. Tot nu toe be
palen zij zich tot het eerst noodige: met het
oog op goede situatie, constructie en
giène. Maar zij kunnen uitgebreid worden
met voorshriften ten bate, om te beginnen,
van den welstand en ten slotte, in hoogeren
in, van de cultuur.
In groote lijn kan nu reeds aangegeven
worden dn welke richting die ontwikkeling
zou kunnen voltrokken worden: de bestem
mingsplannen, die tot nu toe in twee dimen
sies gedacht zijn en zeer onvolledig zijn ge
houden, zouden in drie dimensies ontwor
pen moeten worden en een schematisch,
maar zoo volledig mogelijk beeld moet ge
ven van de toekomstige bebouwing. Dit al
gemeene beeld der toekomstige stad zou
met groote zorg ontworpen moeten worden;
het bouwtype in de verschillende wijken
nader vastgesteld en nader omschreven wat
betreft vorm en materiaal.
Dergelijke maatregelen zijn mogelijk inde
naaste toekomst De onlangs gewijzigde Wo
ningwet schrijft ze ten deele voor en laat
de mogelijkheid open op dien weg voort te
gaan. Hoever men daarop moet voortgaan
zal de toekomst ie eren. De weg is nog nier
of nauwelijks betreden en het zou zeer voor
barig zijn nu reeds te wallen aanduiden
waartoe jaren van wetgevenden arbeid noo
dig zullen zijn.
We zijn nog niet zoo ver, aldus de heer
R. C. Ma uwe, architect en secretaris der
Schoonheidscommissie, maar toch zijn reeds
voorbeelden van regeling te vinaen.
Zij doen denken aan overweldigen. Am
sterdam-Zuid speciaal, wekt den indruk ais-
of de architecten er op los gelaten zijn. Dat
neemt niet weg, dat evenals Laren, Amster
dam een eerepalm toekomt voor het als eer
ste bereiken van een mijlpaal in den wed
loop naar de betere toekomst. Den Haag kan
wijzen op Marlot, Ericalaan, en dergelijke
wijken en straten, waar de bebouwing is
ontworpen en vastgesteld, voor de uitgifte
d'eir terreinen. 1-Iet is echter de vraag of de-
methode, waaraan altijd vast zit, dat de
architectuur der gebouwen aan de toekom
stige bezitter van den grond opgedrongen
wordt, stand zal houden.
Het voornaamste middel om den welstand
te bevorderen is het welstandsartikel in de
Bouwverordening, waar B. en W. de hand
aan moeten houden. Daartoe is noodig dat
zij geadviseerd worden door de Schoonheids
commissies.
Over de geste" der Schoonheidscommis
sies klagien voor- en tegenstanders.
De Schoonheidscommissies zelf klagen het
hardst. Zij doen het werk en mogen oproeien
tegen den permanenten strooru van slappe
ontwerpen van niet bij elkaar passende
bouwplannen, die de keuring noodzakelijker
wijs op een laag peil houdt en de totstand
koming van een goed stadsbeeld vrijwel on
mogelijk maakt
Allen klagen maar, wonderlijk! de Schoon
heidscommissies blijven bestaan en groeien
aantal. Zij blijken onmisbaar te zijn»
Is het niet duidelijk dat de klachten tegen
de Schoonheidscommissies verkeerd gericht
zijn, en dat wij nog staan in de aanvangs-
periode van het toezicht op den welstand
dat gekomen is ,en niet meer kan weggaan?
En is datgene, wat ontbreekt aan wel-
standszorg, niet de voorzorg van een volle
dige publiekrechtelijke regeling voor de be-
bouwingswijze in onze gemeenten?
Een regeling, die doorgevoerd, zal leiden
tot het werkelijke architectonische bouwpro-
gram van de toekomstige volkshuisvesting!
Maar men zal hier haast moeten maken,
want de gemeente is haast volgebouwd!
Glasleverancier voor
deze kerk
RANDWEG5 TEL.II004-U
Nationale prijsvraag
Het bestuur van het Genootschap Archi
tecture et Amicitia heeft zich met een adres
gewend tot B. en W. van Leiden inzake d"e
plannen voor den bouw van het nieuwe
Stadhuis.
Het bestuur veroorlooft zich, voor het ge
val dat thans teruggekomen mocht worden
op een vroeger besluit, aan één architect de
voorbereiding der plannen op te dragen, de
aandacht te vragen voor het feit, dat archi
tectonische vraagstukken, die den stadhuis
bouw van Leiden beheerschen, d» belang
stelling van het geheele land hebben
trokken.
Het komt het bestuur van het genoot
schap voor, dat voor de oplossing van een
vraagstuk van zoo algemeen Nederlandsch
belang, het uitschrijven van een vrije open
bare prijsvraag zeker gewenscht zou zijn.
Het bestuur begrijpt, dat daartegenover
het uitnoodigen van een beperkt aantal
architecten van gevestigde reputatie voor
een Gemeentebestuur ziekere waarborgen kan
bieden.
Wij zouden het echter zeer betreuren
zegt het bestuur indien juist in dit geval
aan alle Levende Nederlandsche bouwmees
ters niet cüe gelegenheid kop worden gege
ven hun krachten aan dit nationale vraag
stuk te wijden, temeer omdat ons bestuur
doordrongen is van het verlangen dat leeft
in de geheele Nederlandsche architecten
wereld naar de mogelijkheid zich met dit
vraagstuk daadwerkelijk te kunnen b
houden.
Het bestuur verzoekt alsnog een vorm te
kiezen waarbij zoowel de belangen van de
Gemeente als mogelijkheid van vrije deel
neming gewaarborgd zijn.
Het bestuur meent, dat deze vorm
kunnen bestaan in het uitschrijven van
nationale prijsvraag met een afzonderlijke
uitnoodiging daaraan deel te nemen, gericht
tot een beperkt aantal architecten van
h gericl
i planne
voor het stichten van een nieuw studio
gebouw.
Hij vraagt ook hiervoor een algemeene
en nationale prijsvraag uit te schrijven, waar
aan alle levende Nederlandsche bouw
meesters, vrij kunnen mededingen.
Het bestuur is overtuigd, dat de belang-
Kuipershaven 28-29-30
Tel. 5522 - Dordrecht- B.g.g. 5525
Gebruikt ons Kristalvensterglas, Spie
gel-, brut-, draad- en geribd glas.
Laat Uw GLAS IN LOOD door ons
maken en U zult tevreden zijn!
Mooie HEERENHUIZEN
TE KOOP, gelegen Francois Haverschmidtlaan
No. 42 tot 48 te SCHIEDAM, met ruim uitzicht
Bi] Julianapark en Steireboscli. Bevatt: 2 Kamers
en suite, Keuken, Zijkamer, frlssche groote Kelder.
Ie verdieping 2 Slaapkamers, groote Zijkamer,
Badkamer, vijf Kasten, overdekt Balcon, Zolder
met Slaapkamer, groote Voor- en Achtertuin.
Kooporljs: Hoekpand f 15.500, Tusschenpanden
I 13.500.
Inlichtingen:
H. v. d. KRAAN
Vondellaan 50 - SCHIEDAM
Dagelijks te bezichtigen, behalve s'Zondags.
of
TC l/nnD a.d.R0ZENLAAN,
I L IxUUr HILLEGERSBERG
PANDEN a&ftW&S:
keuken, badkamer, groote voor en achter
tuin. Bovenhuizen: 2 kamers en suite.
3 slaapkamers, badkamer, zolder over het
geheele huis.
Te bevragen:
L. D. SUNDERMEYER,
IJsclubstraat 68, Telefoon 13866
Voorbeitsen, Wasbeitsen, Mateeringen,
Spuitlakken van Meubelen en Betimme
ringen van Kerken, Gestichten, Maga
zijnen, Cafe's, Bioscopen, enz.:
Stoomfabriek van Chemische producten:
Fa. J. KOPPEL Zn.
ZUTPHEN TELEF. 550
stelling voor een dergelijke prijsvraag inder
daad zeer groot zal blijken te zijn en dat
het uitschrijven daarvan een nationaal ge
baar zou kunnen beteekenen, dat zoowel in
de architecten-wereld, als daarbuiten niet
zou nalaten weerklank te vinden.
Prijzen van I 1©.-- tot f IS.-- per M2.
Zandbodem. Alle terreinen voorzien van gas, Electrici-
teit, Duinwater en Rioleering.
Uitstekend onderwijs. Lage belasting.
Alle verdere inlichtingen verstrekt de Direct.e
