*H
Radio Nieuws.
uisvrouwen, Attentie!
IN DEN STORM
DONDERDAG 29 OCTOBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Moercapelle, M. Hofman te.
(Krabbendijke en B. van Neerbos te Terneuzen. handoplegging werd behalve door den bevesti-
u I ger, deelgenomen door den consulent. Ds. M.
Te Moercapelle, M. Holman fe^e™8van SeenwSk. Toegerengen werd
te Krabbendyke. Psalm 119 s3
NED. HERV. KERIK ®es namiddags half drie verbond Ds. Schro-
Beroepen: Te Zwartsluis, Dr. J. J. Wol-j ten^zich
dendorp te Stedum.
vacature van ruim twee Jaar aldaar weer werd M A
vervuld. De bevestiger had tot tekst gekozen j A IQ NED Dl NGSCO NFERENTIE
Spreuken 13 17b: „maar een getrouw gezant j
is medicyn", en bepaalde zijn gehoor bij: 1.
den gezant, 2. den getrouwen gezant en 3.
den zegen van een getrouw gezant. Aan de
Aangenomen: Naar Weerselo (JO.), H
'A. Loeff te jMedan (Sumatra), met verlof te
Amsterdam.
Bedankt: Voor Puttershoek, Jac. Ver-1
maas te Ter Aa (U.). Voor Workum, G.
Gerbrandy te Nieuw-Vennep. Voor Lathum.
H. A. Loeff te Medan (Sumatra), met verlof
te Amsterdam.
beroepingswerk.
Te R ij s s e n zal het beroepingswerk voor
een tweeden predikant bij de Ned. Herv. Ge
meente spoedig ter hand worden genomen.
CAN Dl DATEN TOT DEN H. DIENST.
Door het Prov. Kerkbestuur van Gelderland
Is tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk toegelaten de heer J. W. van der
Heil, Theol. cand. aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht. Hij stelt zich niet vóór Mei 1932 be
roepbaar.
Öand. M. H e u z e v'e 1 d t te Rotterdam,
beroepen predikant van de Geref. Kerk te
NieuWerkerk (Z.) werd gister door de classis
Zierikzee peremptoir geëxamineerd en toege
laten tot den dienst des Woords en der Sacra
menten. De heer Heuzeveldt denkt Zondag
29 Nov. intrede te doen. na bevestigd te zijn
door Ds. J. D. v. d. Velden, em.-predikant van
Kralingen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
De heer W. B a a ij deed Zondag, na
Donderdag 1.1. bevestigd te zijn door Ds. C. lem, de Evangeliebediening aanvaardde. Hij
de Jonge, van Kampen, zyn intrede als pre-1 heeft achtereenvolgens te Hall, Enter, Ste-
g-u gedurende 37 jaren te Haar
zijn Gemeente, met een preek
over Lucas 6 3132, stilstaande by de vol-
gende punten: 1 Christus roepstem, 2 ahtwoord
van den mensch. Na deze rede werden toespra
ken gehouden, tot bevestiger, consulent, Ker-
keraad, Kerkvoogdij, Gemeente en afgevaar
digden. Ds. Verweij sprak namens Kerkeraad
en Gemeente en liet toezingen Psalm 119 9
(gewijzigd) en de heer E. J. Beens, namens
de 8tudentenvereeniging „Voetius'', te Utrecht.
Tegenwoordig waren van den Ring Ds. P. J.
Steenbeek, van Oudewater; Ds. J. E. Uitman,
van Moercapelle als vriend, B. en W., de Ker
keraad van Reeuwijk, het hoofd der Chr.
School, Dr. Batelaan, en de heer Koudstaal,
godsdienstonderwijzer te Rotterdam.
EMERITAAT
Ds. F. M. Kuipers, Ned. Herv. predikant
te KerkwerveSerooskerke, heeft om gezond
heidsredenen tegen 1 Jan. 1932 emeritaat aan
gevraagd.
Ds. G. A. DEN HERTOG.
Ds. G. A. den Herftog, Ned. Herv. predikant
te Amsterdam, die in de „Ziekenverpleging"
aldaar een ernstige operatie heeft ondergaan,
is, naar de „Ned." meldt, in zooverre hersteld,
dat hij thans thuis verpleegd wordt. Zijn
toestand is goed vooruitgaande, doch het zal
nog wel eenige weken duren eer hij zijn
arbeid kan hervatten.
Ds. C. VEEN
Heden is het 55 jaar geleden, dat Ds. C.
Veen, sinds 1 November 1929 emeritus-predi
kant der Ned. Hervormde Gemeente te Haar-
dfkantttj' de"'vrije Geref. Gemeente te Tholen,
met een predikatie over Jesaja 30 :20, waar
bij hü sprak over: 1. een liefdevolle en nood
zakelijke verdrukking en 2. een dierbare en
souvereine belofte.
De nieuwe lecraar werd namens den er Ke
raad toegesproken door den heer D. Schout,
waarna hem staande de zegenbede uit Psalm
Cand-L. S. denBoer, van Apeldoorn,
werd Zondag tot zijn arbeid bij de Chr. Geref.
Kerk te Leerdam ingeleid door Prof. G.
Wisse, van Apeldoorn, met een predikatie
over Jesaja 62 6 en 7, waar wordt gespro
ken van de van God bestelde wachters op Je-
ruzalems muren. Spr. ging na: 1. hoe dit ge
tuigt van Gods zorgende trouw over Jeruza
lem- 2. hoe dit oproept tot Godzaligen arbeid
aan Jeruzalem; 3. hoe dit heenwijst naar een
Godverheerlijkend doel met Jeruzalem. Het
welk alles zeer toepasselijk werd verklaard
met het oog op de Gemeente van Leerdam en
de jeugdige leeraar.
's Avonds deed Ds. L. S. den Boer zyn in
trede het Woord bedienend uit Markus 6 34
ged. en 37ged.: En Jezus werd innerlijk met
ontferming bewogen over hen, want zij wa-
schapen die geen herder hebben.
DS. R. SMEDING, f
Aangaande wylen Ds. R. Smeding, in leven
predikant bij de Geref. Kerk te Nijmegen, die
Vrijdagmorgen zoo plotseling overleed, zendt
een oud-lid der Geref. Kerk te IJsselmonde,
waar de overledene van 1894 tot 1910 predi
kant was, ons enkele persoonlijke herinne
ringen.
„Wie hem gekend hebben, zullen hem nooit
vergeten, den man uit één stuk, onderzoekend
en speurend tot in den wortel, maar dan ook
niet wykend, maar doorzettend, echter met be
scheidenheid en vriendelijkheid en een onver
stoorbaar optimisme. iMet vriendelijken drang
en toch doortastend wist hij wat hij als
standen zag te bestrijden.
„In alles trok hij dezelfde lyn door. Geen
toespraken en allerlei bijgemaakte formalitei
ten interesseerden hem by de verschillende ker
kelyke handelingen, die voor zichzelf spraken
en geen toevoeging van menschelyke woorden
noodig hadden. En hij mocht zegen zien op
zyn arbeid, zoodat hij meermalen dankbaar
zei: IJselmonde is een beste Gemeente. Hij
wa3 aller broeder en vriend. Ook moeilijke
dagen, critieke momenten in het gemeentelijk
geef gy hun te eten; h'ande-leven heeft hij er doorgemaakt, bijv. toen er
aan 7.i?n Hie-1 actie werd gevoerd over het al of met toelaten
En Jezus zeide: geei gy nun
lende over: 's Konings opdracht aan Zijn die- j actie werd gevoerd
naren, waarbij hij naging, dat deze wordt J,
geschonken uit innerlijke ontferming; 2. ont
vangen in groote zwakheid; ten 3. bekroond
met verrassend arbeidsloon.
Ds. den Boer hield verschillende toespraken,
o.m. tot den bevestiger, den Kerkeraad en tot
zyn vader. Hij werd hartelijk toegesproken
door ouderling A. Nagtegaal, ouderling Ver-
spuy, den heer Burggraaf als afgevaardigde
Meerkerk, de heer G. Sterk, wethouder,
namens het College van B. en W. en tenslotte
door den bevestiger Prof. G. Wisse. Verschil
lende verzen werden toegezongen. Het vrien
delijke pas gerestaureerde kerkgebouw kon
beide malen de groote schare belangstellenden
bijna niet bevatten.
Ds. J. W. Boogaard denkt Zondag
15 November a.s. afscheid te nemen van de
Ned. Herv. Gemeente te Burgh (Z.), om Zon
dag 22 November d.a.v. intrede te doen te
Hurwenen, na bevestiging door Ds. E. L. Smit,
te Zaltbommel.
Ds.J. Koopmans hoopt Zondag 29 Nov.
a.s. afscheid te nemen van de Ned. Herv.
Gemeente te Eikerzee en Zondag 6 December
d.a.v. intrede te doen te »s Heer Hendrikskin
deren, na bevestigd te zyn door Ds. J. H. O.
Kamsteeg, van GorsseL
Cand. H. Schroten, van Hasselt,
Werd Zondag door Ds. A. Luteyn, van Vlaar-
dingen, bevestigd als predikant bij de Ned.
Herv. Gemeente te Sluipwijk, waardoor de
tot belijdenis des geloofs van een paar spoor
wegarbeiders die enkele uren des Zondags
moesten werken. De zaak werd tot het uiter
ste gespannen, en maandenlang werkte Ds.
Smeding in de prediking om de Gemeente door
deze moeilijkheden veilig heen te leiden
rechten weg te wijzen".
Hoe hij soms op practische wijze zyn Ge
meenteleden hielp ,kan o.m. uit het volgende
blijken. „Op Maandagmorgen 6 uur stapt hy
van IJsselmonde naar Feijenoord om een in
genieur te spreken en op te wachten aan de
fabriek. Een man die zich had aangesloten
maakte bezwaar dat hij des Zondags verbon
den was aan een overzetveer. Dinsdagmorgen
kon hy gaan werken op de fabriek van Feije
noord, terwijl een vrije Zondag hem was ge
waarborgd. Zoo waakte hij als een vader over
de belangen der Gemeente"
„Met zijn liefde voor het Gereformeerde be-
ginsel'*, aldus onze correspondent verder, stond
in onmiddellijk verband zyn zelfrespect en
zelfcontrole. De fundamenteele waarheid van
het geestelijk gebouw liet hy zich door nie
mand ontfutselen. In het dienen van God gaf
hy zich met zyn geheele verstand, zyn gan-
sche hart en al zyn krachten*'.
EVANGELISATIE
Te N y m e g e n zullen voor de leden der
Ned. Herv. Vereeniging voor Evangelisatie
den a.s. winter vergaderingen worden gehou
den ter onderlinge behandeling van verschil-
i lende onderwerpen.
DR. WARNFCK EN DR. ISERLAND jÏ'ÏÏSM"tSia"
AAN HET WOORD
SLOTREDE VAN
PROF. Dr. SLOTEMAKER DE BRUINE
Gistermorgen werd de conferentie voort
gezet Allereerst iwerd het woord verleend
aan Dr. Joh. Warneck, ephorus der
Rijnsche Zending in de Bataklanden, om te
spreken over:
Zending en volksleven zooals ik dat
leerde kennen op Sumatra.
Behalve de redding der individuee/le zie-
n heeft de Zending ook de taak om de
breede kringen van het volk te doordrin
gen met den izuurdesum van het Evangelie
Dit doet zij door de geloovige Christenen,
die zij gewonnen heeft. Van 't eerste oogen-
blik aan werkt de Zending op het volk,
waaronder zij arbeidt Onder het Batakvolk
is het thans gekomen tot een kerk van
300.000 gedoopten. Daar ondergaat het volks
leven een geweldige verandering; het fami
lieleven, de plaats van de vrouw en het
kind worden anders. Door de volks- enmeei
uitgebreide scholen wordt de jeugd opge
voed in Christelijke gedachten. Van betee-
kenis is thans ook de verzorging van de
studeerende jeugd. Het Christelijk volksdeel
voert ernstig den strijd tegen de oude zon
den en gebruiken. Het handhaaft de tucht,
het strijdt tegen het hier en daar wper op
levende heidendom (syncretisme) en tegen
bijgeloof. Er vormt zich een Christelijk ge
fundeerde publieke opinie. Humaniteit en
naastenliefde ontwaken; men erbarmt zich
over den broeder die lijdt. Men overweegt
in hoeverre de oude adat in de gemeenten
moet worden gewijzigd onder invloed van
de Christelijke 'beginselen. Nieuwe standen
worden ook gevormd: Christelijke beambten,
inheemsche predikanten, onderwijzers en
menschen die een kerkelijk ambt bekleeden.
De Kerk is een macht in bet volksleven ge
worden; rij vereenigt de stammen, die an
ders uit elkander zouden gaan en geeft aan
het dagelijksch leven meer kleur; haar fees
ten rijn volksfeesten geworden. Hier kan
men werkelijk spreken van een volkskerk,
die voor allen iets beteekent. Aan het uit
werken van de nieuwe kerkorde, in welke
aan de Bataksehe Kerk een groote mate
van medezeggenschap en verantwoordelijk
heid is gegeven, nam bijna het geheele
Christelrke volk deel. Zoo kan men de spo
ren der Zending of liever van het Evange
lie dat de Zending verkondigt, dieip in het
volksleven nagaan.
Dit heeft niet de zendingsmethode be
reikt of de zendingswetenschap, maar het
Woord Gods, dat in het volk is binnenge
dragen en dat als goed zaad is opgekomen.
De invloed dezer heilige woorden gaat ui!
ver over de grenzen van de gemeenten en
trekt ook steeds meer de heidenen aan. D-*
werkelijke verandering van het volksleven
gaat verder van binnen naar buiten, van
den enkeling op de groote massa. De Zen
ding doet echter geen direct sociaal werk,
maar zij helpt mee om innerlijk de voor
waarden van zoodanigen arheid te scheppen
Zij zorgt voor de krachten waaruit het
nieuwe geboren wordt. Wanneer het Evan
gelie van Jezus Christus de harten heeft
aangegrepen, dan wordt de verhouding
van echtgenootcn, die van ouders en kin
deren, die van hoogere en lagere Wassen,
de adat. de zedelijkheid, het openbare le
ven, vaii binnen naar huiten anders Daar
toe is noodig dat de Bijbel het volksboek
wordt. De bewerking van groote gemeen
schappen gaat slechts langzaam. Zendelin
gen zoowel als inheemsche Christenen moe
ten geduld leeren oefenen. Iets groots als
een Christelijk volk rijpt niet in één gene
ratie en ook niet in één eeuw. Dat kost
veel strijd en In zulken strijd staat thans
de Bataksehe Kerk. Dat die strijd er echter
is getuigt van echt leven. Wij gelooven, dat
de kracht Gods de volkeren als eenheden
aangrijpt en verandert
Daarna sprak Dr. Otto Tserland, een
der directeuren van het Bureau voor socia
len arbeid te Genève, welk bureau onlangs
werd opgericht door den Internationalen
Zendingsraad. Dr. Iserland studeerde In de
oeconomie en werd leeraar aan een der
hoogere scholen in Japan, waar hij door
verschillende reizen kennis kon nemen
van de toestanden in China en Japan). Hij
sprak over de
zorg den mensch? De werkelijke i
tot wien het Evangelie zich richt, bestaat
uit ziel en lichaam. Hij is ook niet een ge-
isoleerd individu, maar staat in maatschap-
pelijken samenhang. Om dezen werkelijken
mensch te bereiken moet de Zending we
ten hoe het gesteld is met zijn ziel en zijn
lichaam en zijn maatschappelijke verhou
dingen. Op grond hiervan moet de Zending
zich met sociale en oeconomische vragen
inlaten. Welke ellende er uit voorkomt wan
neer dit verzuimd wordt, toonen ons de
Kerken in het Oosten van Europa, die spre
ken tot menschen zcoals zij in de Middel
eeuwen waren en niet tot menschen van
dezen tijd. Innerlijke nood houdt steeds ver
band met bepaalde concrete situaties, die
staan onder invloed van oeconomische en
sociale toestanden. Inzonderheid onder pri
mitieve volkeren verwachten de Christenen
van den zendeling raad en bijstand in hun
uitwendige behoeften. De zendeling kan
echter die hulp niet verleenen als hij geen
oog heeft voor sociale verhoudingen on
oeconomische toestanden. In de opleiding
moet men de oogen der zendelingen bier
vonr openen.
Het doel van den Zendingsarbeid is g&
meente-vorming. Eerst door de gemeenten
kriigt het Christelijk leven wortel in hef
volk. De gemeenten moeten aanknoopen
aan bestaande sociale verhoudingen, deze
zoo lang mogelijk behouden en hooger op
voeren. De zielszorg omvat de Christelijke
liefdadigheid. Maar de Zending wordt ook
gedwongen positief stelling te nemen mot
betrekking tot de oeoonomische en sociale
vragen. Neutraliteit zou hier ergernis ge
Spr. begon met te wijzen op het gevaar
dat de Evangelie prediking opgaat in een
sociale boodschap: dat zou de dood voor de
Zending rijn. De Zending heeft geen andere
taak dan verkondiging van het Evangelie
en zielszorg. Wij vragen echter: hoe berei-
vatten wat deze conferentie voor het ver
band tusschen Zending en volksleven heeft
heteekend. Treffend is al dadelijk, dat het
onderwerp is aan de orde gesteld en daar
mee de Zending is geplaatst in een^ wijd
sociologisch milieu, niet enkel in de inner
lijke wereld van ziel en mystiek. Ongetwij
feld zal het laatste een hoofdbestanddeel in
al het zendingsbemoeien moeten blijven,
wil dit laatste niet zijn wezen verliezen en
opgaan in humanisme of sociaal stre%Ten.
Maar het is evenzeer waar. dat de enkeling
en de ziel niet los van het geheele volksle
ven gezien kan worden.
Drieërlei dringt er dan toe, het on
derwerp te stellen.
Ten eerste ontwaakt het Oosten, nationaal
en politiek; bovendien brengt de industria
lisatie gansch nieuwe sociale toestanden
Ten tweede hebben wij ontdekt, dat overal
en dus ook in het Oosten, de sociologische
structuur gedragen wordt door religie en
wereldbeschouwing. Men onderzoeke, wat 't
voor een volksleven beduidt, of 't pantheïs
tisch, wereldontvluchtend, fatalistisch wordt
gestuwd, dan wel Christelijk. Ten derde is
het Westen verantwoordelijk voor vele nieu
we toestanden in het Oosten. Immers bracht
het daar het Christendom, zijn cultuur, zijn
industrialisatie en zijn zonden men denke
maar aan den alcohol. Door dit alles is «n
wordt het leven ginds ontwricht. De zen
dende gemeente in het Westen draagt nu
de zware verantwoordelijkheid om in de
nieuwe sociologische wereld haar oude doch
ginds nieuwe krachten in te dragen. Spr
illustreert een en ander met voorbeelden,
aan de voordrachten ontleend.
Samenvattend en concludeerend
wijst hij dan op vier dingen. Eerst op de
noodzaak van kennis omtrent de toestanden
en ontwikkeling. Hier kan het instituut te
Genève veel goed werk doen. Daarna op de
gevaren voor de Zending, als zij zich socio
logisch oriënteert. Zij loopt gevaar om een
VrUdas SO October.
RUIZES (1875 M.) NCRV. 8 Tüd*«ln. 8—4-15
Schriftlexing. 8.16— 3.45 Concert. 10.30 TUtVwio.
10.3011 Korte zlekendlenst. te lelden door De.
J. W. Easelink, Geref. Pred. te Doorn. 11 TtJd-
seln. 11—12 Een uurtje xaag. 1212.15 Politie-
tirlchten. 12.1512.30 Gramofoon. 11,30 TtJdxeln
12.302 Middagconcert: G. Strasbourg. bM-bn-
rlton, H. Hermann, viool. H. v. d. Horst Jr. cello
Bleekrode, plana 2 Tijd
sein. 2—3 Gramofoon. 3«.30
Corrle Bijster, sopr.n
MaJ.
Jac La gas. bas. Douw*
looi. MeJ. Emmy van Eden. bege
leiding. 4.301.45 Gramofoon. 4.455 Verxor-
gmg van den zender. 5 Tijdsein. 5—5.30 Cau
ser.e ever; ..Een presenteerblaadje door den
hee. R. J. StelnvoorC te Hilversum. 5.306-30
runeert te geven door den heer Frans
laar te Amsterdam, ter gelegenheid wan
25-iar|g jat Ileum als toonkunstenaar. 6.30
srle o'
A J. Herwig te Buse
Politieberichten. 7.468 Spreker
H Sillcm, p.
de Restauratie
irerp: ..De Historie en de restauratic van de
.oudsohe glazen". 8 Tüd*eln. S3 Wijdlngsur.
er gelegenheid van de herdenking van d
Hervorming". Voorganger: Da K. H. W
Ev. Luth. Predlkai
muziek In het leven van Luther"
Concert, tegeven door het Symphonie-
der NCRV. (do H.O.V.). onder leiding
n heer Frits Schuurman. Solisten: MeJ.
v. d. Veen, plano; de heer v. d. Beek
Plm. 10.10 Persberichten van Vax Dia».
1111.30 Gramofoon.
ven. Boete-prediking en negatieve critlek politieke en sociale grootheid te worden,
kunnen hier niet afdoende helpen. inplaats^ van een geestelijke £H>otheid^te
blijven. Voorts nog op de soberheid en pië
teit. die volgens alle sprekers de Zending
moét betrachten jegens het bestaande volks
leven.. Hier spreekt de God der historie tot
ons. Eindelijk op den grooten moed, die alle
Zendingsvrienden uit het verhandelde kun
nen putten. Er is een gezegende zendings
invloed. Maar bovendien wijst alles aar,
hoe er een roep is in de wereld om datgene,
wat God in Christus voor de wereld heeft
mijnen* moet werken. Verder spreekt bereid; en ook dit weder niet enkel speci-
hij over den dwangarbeid, over de Colour i fiek-geestelijk. maar algemeen-sociaal.
Bar Act in Zuid-Afrika, slavernij, alcohol, I Na deze rede werd de conferentie door den
opium, enz. Het is de vraag of de taak dor i voorzitter, den heer C J. van Wijk, mot
Zending in dergeliike gebieden haar krach-een opwekkend woord gesloten,
ten niet overschrijdt
Noodig is allereerst kennis van de feiten
en studie van de ontwikkeling. Hiervan
geeft Spr. enkele voorbeelden: de verhuizing
van het land naar de industrie-centra; de
gevolgen hiervan met be'rekking tot belas
ting eh landverdeeling. Dit alles heeft in
vloed op de Christelijke gemeente, op de
dorpsgemeenschap en het stamlcven, inzon
derheid wanneer de mannelijke bevolking,
gerulmen tijd door contracten gebonden, in
Het spreekt vaneelf. dat hier de taak ligt
in de Regceringen. maar de Zending moet
in al dergelijke vraagstukken de gewetens
scherpen. Zij moet de verantwoordelijke
autoriteiten in kennis stellen van de wer
king van bepaalde maatregelen; zij moet
op wantoestanden wijzen, moet raad geven
door constructieve voorstellen enz. De Zen
ding kan aan de millioenen, dip thans stom
zijn, een stem geven; zij kan feiten bekend
zending
Teleurgesteld. Het Zendingsbureau
te Oegstgeest verzocht ons opname van het
volgende:
De maand October heeft ons dit jaar zeer
teleurgesteld. Verleden jaar was de opbrengst
f57.000, tot heden is het in de bijna afgeloo-
pen maand nog niet de helft, f28.000. En ook
bij de beide vorige maanden van dit jaar
maken en daardoor invloed oefenen op de biyft October zeer ver achter. Heeft men reeds
publieke opinie; zi! kan als zij daartoe tie alle krachten I00 voor de Zendinrsweek ge-
middclen heeft, deskundigen op dit pebied| rt, Hel is de achter-
naar de Zendingsvelden zenden op dezelfde d t
wijze als men artsen uitzendt.
In dit alles is de werkzaamheid van het
Bureau voor sociaal en oeconomisch onder
zoek te Genève aangegeven. Dit bureau wil
rijn een centrale voor het verzamelen van
feitenmateriaal en een Informatiebureau.
In Afrika is men met een uitgebreid onder
zoek begonnen, vooral in het mijngebicd
van Noord-Rodezië en Katanga. Een memo
randum over de .internationale conventie
tot beperking van het aanmaken van narco
tische vergiften Is reeds verzonden. Meer
van soortgelijke memoranda zijn in bewer
king. Het bureau wil met rijn arbeid do
Zending dienen.
Slotrede.
De slotrede werd uitgesproken door Prof.
Dr. J. R. Slotemaker de Bruine.
Spr. ziet het als zijn taak om saam te
Zendingsweek, 18 November. Ds.
D. M. Blankhar t, van Hillegersberg,
schrijft ons:
De Meester is daar, en Hij roept u! Maria
als zy dat hoorde, stond haastiglyk op en
ging tot Hem. Dat verstaan wy. Ja zelfs, wij
verstaan het zoo goed, dat wy het ons niet
anders kunnen denken. Stel u voor, dat Maria
van haar zuster zou hooren, dat de Heere
Jezus er is en haar roept en dat zij niet zou
gaan, niet haastiglyk zou gaan! Neen, dat i:
niet te denken. En tochJezus Christus
is gisteren en heden dezelfde en tot in
eeuwighéid. Hij roept u, opdat by Hem weg-
valle de smart over zondedood en opdat
in Hem openbaar worde de overwinning
het leven over den dood. Hy roept n, opdat
het woord verkondigd worde, het woord van
Weet U, dat de kwaliteit en zuiverheid
van het echte Quaker havermout ge
waarborgd wordt door 43 nauwkeurige
controles? Quaker wordt reeds meer
dan 50 jaar door ervaren dokters aan
bevolen. At
Alleen echt in de geel-blauw-roode
origineele pakken met bon voor zwaar
verzilverde gebruiksvoorwerpen. De
tegenwoordige groote pakken, die 5
ons netto bevatten, zijn voordeeliger.-
door
n. 7.30—7.45
de heer X.
Goudsche glazen. Onder-
Weesp. Mede'
xlecnt het Dameskoor van het Lut
erkkocr te Weesp. 33.30 Sprekei
Ferdinand Kloek
lemble. 22.30 Schoolultzendlpg. 2.303 Gra>
nofoon. 34 Aansluiting van N V. Mag.
- isemble. VARA 4 Gra-
De
mofooi
t 6.45 Radio'
•t. 7.30 Actueel allerlei
tnkorf, 'Rotterdam.
1.40 Na schooltijd. 6.40 Vot
dracht. 7.15 Vervolg Con-
■■M WR Herlei uit de arbelderspe-
ging. 7.45 Vervolg en slot Concert. 8 Einde
n het VARA-programma (tweede deel). VPRO
S Weekuitzendlng. 8 Tödseln. 8.01 Catechisatie
Kerkgeschiedenis 17e20e eeuw. VI. Frankrök:
Bayle. Voltaire. Rou»veau. Spreekster MeJ. Dr.
A Brulnlng. Scheveningen. 8.30 Concert. 9
•sus. Rellgieuse achtergronden van onxe he-
dendaagsche cultuur IV. Het Christendom. 3e
'oordracht. Handhaving van het Christendom In
tnze cultuur Spreker: Prof. Dr. M. C. van
Mourlk Broekman. 9.30 Concert. 10 Persberichten
van het VrQxInnlg Godsdienstig Persbureau.
10.06 Persbureau Vax Dlas. 10.15 Lesing. Het
Twistgesprek te Marburg ln 1629 Spreker D«.
D. Drüver. Haarlem. 10.45 Gramofoon. VARA
11 Toespraak. 11.30 Gramofoon. 12 TQdseln.
DE KLOKKEN LUIDEN.
Men schryft ons uit Baarn:
Onze gemeente had de eer al hee! spoedig
kennis te maken met deze film der N.O.R.V.,
welke als propagandamiddel van den Ch riste-
lijken omroep door het land zal gaan om deze
nog nader tot het volk te brengen.
Wy danken deze bevoorrechting aan het
ei actieve en voortvarende bestuur onzer
afdeeling en het verheugt ons daarom uiter
mate, dat haar activiteit zoozeer beloond is
geworden. Kwam er by de kindervoorstelling
byna plaats te kort, het bezoek aan de avond
voorstelling was van dien aard, dat velen rich
met een staanplaats moesten vergenoegen.
Ock hier heeft de film den verdienden byval
gehad, waarop ze recht heeft, al moet erkend
worden, dat de welwillende critiek op deze
film, voorkomende in dit blad van 23 October,
alleszins kan onderstreept worden.
- d. D o o 1, godsdien stonderwyzer,
leidde dezen avond in met gebed en een toe
passelijk woord, terwyl Ds. W. Seinen, G-ref.
pred. alhier, het slotwoord sprak, waartoe hy
tot uitgangspunt koos de drie woorden die de
klok doet zien: Soli Deo Gloria!
Spr. wekte op dit heerlijk werk van de
N.C.R.V. te steunen. Daarna ging hy voor ia
dankzegging.
God, dat is het zaad der wedergeboorte (1
Petrus 1:2325). En er zyn er, die niet
haastiglyk gaan. Want zy hebben hun veront
schuldigingen, heele redelijke, hoor! Ook gij
myn lezer of lezeres? Dat zal zyn en blyven
de groote levensarmoede. Maar die gaat,
haastiglyk gaat, als Hy roep.t tot Hem ge
trokken door Zyn genade, die zal bemerken,
dat by Hem altyd levensverryking is, ook, ja
juist als Hy roept tot geven voor Zyn zaak.
Dan zal de Zendingsweek weer zyn een week
van vele en groote offers, omdat 's Hee ren
stem gehoord is; dc Meester is daar en Hij
roept ui
De Protestantsehe Zending. Op
4 November a.s. in de Zendingsweek der Sa
menwerkende Zendingscorporaties zal er in
Rotterdam, des avonds om 8 uur, een
groote Zendingssamenkomst worden gehouden,
die door de Radio (Huizen) zal worden uitge
zonden. Na een openingswoord door Ds. B.
J. C. Rynders, Zendingsdirector, zullen ala
sprekers optreden: Prof. Dr. J. R. Slotemaker
de Bruine, oud-Minister van Arbeid, en Mr,
H. de Bie, rechter te Rotterdam. Mevr. Hek-
kertVan Eysden, sopraanzangeres, zal en
kele liederen ten gehoore brengen en het Da-
meskoor „Capella* van de Vereeniging tot be
vordering der Zendingszaak, zal zingen. De
toegang is vry voor ieder.
Door WJERNY
XXXIII
KORTE INHOUD VAN HET VOORGAANDE
Op treffende wljxe
llji en geteek<""*
Rusland dat
De
riteTten "moesten worden
De oorlog tegen Folen l
bij gaf Ru3lanfl op econon
deslag. De resultaten van
Economische Folitlek. de
waren in veler oog niet anders
atel van het kapitalistisch stelsel.
Grlsha, een der hoofdpc
ht groote ellende,
gevolgde Nieuwe
haa
Ziehen dit opzicht vergist had.
groote partljschoonmaalc, die
Ros»of mantschappHtlk
Eindelijk kreeg Grlshs
stelling: hij -
zekeren dag kwam hü boos tbula: hü
werken aan 't vaststellen van een
üf Jaar. Hü noemde dit plan on-
ln Moskou brachten ze hem wel
te hebben en daarvoor geld te hebben ontvan
gen uit het buitenland. Het was een ver-
fchrikkelfike gedacht» met varatrelUende ge.
In eommiee opzichten bracht dit proces
aen terugélag naar da diverse en wanho
pige toestanden uit de eerste jaren der
revolutie. Weg \va6 opeens de prestige
dé autoriteiten, die moeizaam en voor i-
tig verkregen wae.
De heerechappU der massa werd nage
noeg ten volle hersteld. Weliswaar wae de
chaoe niet meer zoo groot al6 vroeger, want
de verschillende organisaties hadden ste
vig wortel geschoten, doch het resultaat
werd daarom nog niet beter. Ieder be
ambte van de Sow jets, van de vakvereeni-
gingen, van de partij, van de arbeidsinpsec-
tie en ven tallooze andere organisaties, al
les mengde zich wantrouwend in den dage-
liiksohen gang van het bedrijf. Een arbeider
verstuikte zijn voet of verbrandde zijn ge
zichtonderzoek naar de schuldigen
onder het hoogere personeel. Een oude ma
chine ging kapot en veroorzaakte stagnatie,
een leiding zet verstopt, een motor brandde
door, bij elk ongelukje, dat overal ter we
reld voorkomt, en wel zeer zeker nog meer
bij onze verouderde en versleten installa
ties 't geval was, 6teeds kreeg men hetzelf
de beeld te zien. De arbeiders schreeuwden
om een oommissie van onderzoek; uitten
zonder eenogen grond beschuldigingen van
sabotage, van opzet, hoonden hun chefs en
verweten hen, dat ze hun valk niet kenden
en de commissie van onderzoek, die meestal
niet in staat was de zaak en de gegevens
te beoordeelen, trachtte op alle mogelijke
manieren schuldigen te vinden voor din
gen, waaraan niemand schuld had.
Het personeel wisselde met een snelheid,
waarbij die van vorige jaren kinderspel
was. En niet alleen het fabriekspersoneel,
maar ook de besturen van verschillende
staats- «n arbeidsorganisaties werden van
lioogerhand ontbonden en vervangen door
anderen, die grimmiger optraden, volgens
speciale instructies. De gevoelens van haat
on wantrouwen vierden weer hoogtij en
zooals het altijd gaat, profiteerden velen
daarvan om ondervonden beleedigingen of
achteruitzetting t« wreken. „Persoonlijke
afrekening" was vaak de ondergrond van
verklikkerij, doch dat veranderde niets aan
het feit, dat met craagte alle klachten aan
gehoord en terethnd onderzocht werden.
De Tegeerlng moedigde het kwaadspre
ken aan, door Stalin'a offlcleele verklaring:
Als er maar vijf prooent waarheid schuilt
:n de kritiek der arbeiders is het al górij
laat de rest verdichtsel zijn, dat doet er
niets toe.
Het werd weer een tijd van algemeene
verwarring, waarin ieder de schuld van fou
ten en tekortkomingen op anderen trachtte
te schu ven,
HOOFDSTUK X
Aan den Tweesprong
Achteraf beschouwd, lijkt all=« dui lelijk
en kan men zich bijna niet voo stolon, hoe
men vrorger, toen de gebeurtoi isseu elkaar
opvolg'.en, den samenhang niet heeft ge
zien. Tooh Is het een feit, dat ik zwak en
wankelend was in mijn verzot, tegen de
wending, die de gebeurtenissen namen.
Natuurlyk had ik, als huisvrouw, zelfs al6
de vrouw van een rooden directeur, niets
te beteekenen en kon ik niet den minsten
invloed uitoefenen, zoomin op de hande
lingen van mijn man als op die van ande
ren. Hoogstens kon ik mij er toe beperken
zoo nu en dan ophelderingen te vragen,
waarbij het lang niet altijd zeker was.,
ik antwoord kreeg. Vaak wes een onwillig
schouderophalen of een norsch zwijgen het
eenige, wat ik uitlokte met mijn opmerkin
gen.
Wanneer eohter Grisha, of een der an
dere roode leiders, die nu vaker bij ons
thuis kwamen, zich verwaardigde tot een
uitlegging, klonk die hard, doch zakelijk.
Zoo deelde de nieuwe voorzitter der vak-
vereeniging, die kersversch uit Moskou
kwam, mede, instructies te hebben
principieel wantrouwen tegenover iederen
intellectueel te koesteren.
„De G.P.Oe. heeft bewijzen, dat de contra
revolutie diep doorgevreten is in onze heele
industrie", verklaarde hy, „en degt
die niet actief daaraan meedoen, weten
toch genoeg van de anderen en laten da
saboteurs bun gang gaan. De gansche in-
tellectueelenbenda ia een kliek, die met
hun mooie praatjes ons traoht te misleiden.
Niet één i6 er te vertrouwen, zelfs niet die
genen, die oogenschijnHjk met succes weir-
ken. Je kunt nooit weten of ze niet van
plan zijn later een vuile streek uit te ha
len!"
Ik kon me met inhouden by het aanhoo-
ren van deze monsterachtige beschuldlgiug
zonder eenig bewijs en vroeg 6cberp spot
tend: „Wel, wel, kameraad Prosorenko,
veel goed6 ziet U dus niet in de menschen,
waarmee U moet werken. Ieder is dus
riede van te voren veroordeo'd en U loert
aüeen op een gelegenheid om z* erbij te
lappen. Waarom neemt U z niet dadelijk
allemaal gevangen en schiet ze dood9"
,.We hebben ze nog voorloopig noodig,
kame-aad Wedrina', gaf Prosorenko gc-
raakke.ijk ten antwoord. Vror het geval hij
het vczet en de spot in miju vraag ge
hoerd had, sloeg hij er ge9n acht op; mis
schien ook, dat hij zich ex dergelijke on
eerlijkheid jegens de officieele wijsheid niet
kon voorstellen van de vrouw v
directeur. In ieder geval lichtte hij
gene de gangbare methode in.
„Wacht maar, als we eeret onze eigen
menschen hebben opgekweekt, kan al dat
tuig naar de weerga loopen".
„Dat is geen nieuwe voor mijn vrouw,
Prosorenkawierp Grisha er luchtig tus
tenen in, „van mij krijgt ze deze voor.ich-
t'ni» genoeg te hooren. »I tar het schijnt
haar genoegen te doen, ook andei
aan den tand te voelen om na te
die wel het juiste inzicht hebben."
Grisha keek me strak en vee'.beteekcnend
aan. Ik voelde aandrang in zijn blik.
mee hij wilde duidelijk maken: „Hou je
wysheden voor je, bezorg my geen last
daarmee."
Op dat oogenblik voelde ik werkelijk
walging en afkeer jegens mijn man. Merk
waardig helder beoordeelde ik opeens zijn
houding en zag het onmiskenbaar: Die man
dringt zijn eigen gedachten weg, hij w i 1
niet anders denken zelfs, dan hetgeen door
de party wordt voorgeschreven, hij is e.n
werktuig en streeft er alleen naar zijn po
sitie te behouden en te verbeteren ten kes-
te van alles. MUn verzet vlamie op. zooiat
ik moeite had me te beheerechen; maar ten
slotte gelukte het mij op kalmen toon te ant
woorden, waarbij ik hem even koud en
dwingend aankeek als hij mij zooeven: ,J)us
[dat geldt voor allen? Ook voor je oude
I vriend Preenof, dien je zetf hierheen hebt
gehaald als een betrouwbaar raadgever, op
wiens loyaliteit je staat kan maken?"
Voordat ik de woorden uitte wist ik het
Dit was de oorlogsverklaring. De kyk, dien
ik echter plotseling op mijn man had ge
kregen, dwong mij er toe, hem deze verkla
ring in het gezicht te werpen. Ik wilde, dat
hij zou voelen, hoe ik in dit laffe verraad
jegens mijn oude vrienden lijnrecht tegen
hem zou ingaan.
Mijn woorden troffen doel; een oogenblik
dacht ik dat Grisha mij zou aanvliegen en
een pak slaag geven. Ik zag, hoe hij het
mondstuk van zijn sigaret doorbeet, zoo
krachtig klemde hy zijn tanden op elkaar.
Zijn oogen werden donker en 6trak.
Prosorenko redde de situatie door met
spottende blik op te merken: „Wat zou dat,
hoeveel oude vrienden hebben elkaar in de
revolutie niet om hals gebracht Broers
zelfs, de naaste familieleden."
Natuurlijk beaamde Grisha met doffe
stem „ik vertrouw Presnof niet meer dan
welken anderen 6pets ook; alleen voor zoo
ver ik hem controleeren kan."
Hij keek me niet meer aan en ook ik
bleef 6trak zitten. Prosorenko nam spoedig
daarop afscheid van my. Grisha bracht
hem een eind weg, wilde een luchtje schep
pen.
Zoo bleef ik alleen met myn gedachten,
met mijn ontgoocheling en vernedering.
Hoe kon Grisha zoo laag zinken, boe kon
hij, omdat zijn functie dat meebracht in
stemmen m.t de verdachtmaking van men
schen, waarvan hij de goede trouw even
goed, zoo niet beter kende, dan ik! Met op
zet had ik hem gekwetst had ik hem doen
voelen, in het bijzijn van dien hopeloos-
éénzijdigen, met partijgif volgestopten vak-
I vereenigingsnian, dat Presnof en de zijnen
oude persoonlijke vrienden van hem varen
dat ook hij kwam uit het milieu, waaruit
j volgens de partij, alleen maar verraders en
bedriegers voortkwamen. Ik had doel ge-
trxffen. dat hart ik bemerkt, doeh daardoor
tevens Grisha doen voelen hoe ik onverbid-
Idelljk en scherp tegenover tem «topd.
Toen hij thuio kwam schoen zijn woede,
bedaard te zijn. Met ijzige kalmte zei hij
kortweg: „Je hebt getracht mij een spaak
in de wielen to 6teken? Misl ik', hoor. Van
mii accepteeren ze zelfs hek L-lt dat Ik uit
net intellect ben voortgekom»u. Ik moet
alleen toonen, dat ik nog afwijzender sta
tegenover mijn oude groepgenoooton dan
de partij en de arbeiders ze'f Ln dat zal
ik "l'anja, tegenover allen, die tot die groep
behooren of er mee 6ympathiseeren, allen,
zonder één enkele uitzonderingJat
oegrijp je, nietwaar Tatjana Niki'lajefna?"
De overgang naar het fornieaie Tatjana
Nikolajefna was nog ijziger on scherper
dan de duidelijke dreiging jegens mijn per
soon. Nooit had hij my zoo aangesproken
na onze hernieuwde ontmoeting in Rostaf,
toon een half jaar geleden.
Wanneer ik een boakenheldin gaweest
zou rijn, had ik mijn man natuurlijk hoog
hartig moeten antwoorden, dat onze ideecn
te zofr uit elkaar waren g9gtan en iat er
daa- om in het vervolg geen grondslag nieor
bestond voor een gemeenschappo.ijk .even.
Maar ik was een vrouw van vleesch en
nioed een vrouw, 6taande tag)oovar den
uian, met wien zij jaren en jaren !ang de
I gevaren, 't geluk en de teleurstellingen had
I gedeeld. Gri6ha was mij zo innig ver-
1 trouwd geraakt, dat ik ondanks mijn
tegenstand, ondanks mUn inz-chi in de laf
heid en zelfzucht van zijn houding mij
in gedachten niet van hem kon losmaken.
Hij was een stuk van mijzelf, rte »iu*arding
van aijn vroeger zoo hoog gestemde ideajen
deed my ontzettende pijn, maar Grisoa was
de irjan, dien ik liefhad met al rijn gebre
ken. Dat alles flitse door mijn gedachten
en 't meest voelde ik het by den sueek, toen
hy met „Tatjana Nikolajefnanoemde.
MUn trots en verzet waren plotseling ge
broken en als een kind, dat ajn ö'.ag ge
kregen heeft, strekte ik mUn handen af
werend uit tegen de volgende «lagen en
buierte in een hartstochtelijke huilbui u!L
„Neen, Grisha, dat niet! O, dat kun jé
me toch niet aandoenik hoor bij
Jou
(Word» vervolgd.)
