Een zilveren feest
Het
Westlandsche BLOEMEN-TENTOONSTELLING
J. MONSTER Tel. 151
V
JA \'7>- EN TUINBOUW No. 110 (Vergehtjnt eJktn Donderdag)
DONDERDAG 29 OCTOBER 1931
Wt i nauwkeurig!
I v boekhouding moet tip-top zljnt
U administratie zij keurig In orde I
Laat mij er voor zorgen en gij kunt Uw lijd
geheel aan Uw zaak wijdenI
Giaa;. Kom ik er over spreken met U!
fldm istratie- en Assumntinkantoor P. BAKKER
Biet ersingei 29 GOUDA Telel. 544
C.VAN VEEN Gzn.,Zijde 71-73, Boskoop
HANDEL IN TU.NB0UW3EN00DI6DHEDEN
Levert nlt voorraad; Nico Kume poeder, cyano-
p-aa. NlcoJrook. Rookdood. Zw-jvel. faltfernlacho
pap. Bordeausche pap. Nicotine extract. Parfls-
Raffta. Puiverlaateura.' Handspuiten.
Wolf gereedschappen. TonKinaioKKen.
lersoorten. fap'.erwoL Touwsoorten etc
Vraagt prozen.
erlng van uitsluitend 1ste kwal.
I.sl-^>1,ni:ii-lalIMril., .:,t;Ll.-I jil,,:.-.: ';ir:I I 'lllllf—BW——
pet Inascontrolestation „Zuid-Holland" voor
volvette kaas. 30 Oct. 1906—1931.
Morgen zal het 25 jaar geleden zijn dat
het Kaascontrolestation Zuid-Holland voor
yolvette kaas werd opgericht. Dit station is
thans tot een groot, krachtig, evenwichtig
lichaam opgegroeid en ofschoon er alle
aanleiding zou zijn tot een min of meer
plechtige herdenking van dit feit, heeft het
Bestuur toch gemeend onder de tegenwoor
dige slechte oeconomische omstandigheden
van een openbare, eenigszins feestelijke
herdenking te moeten afzien.
Tochis het goed bij het voortsnellen der
jaren even bij dergelijke mijlpalen stil te
staan, in stille overdenking van wat gedaan
is en hoe het gedaan is.
Wij willen hierbij kort zijn en uit de
overmatig rijke stof slecht dat kiezen, wat
het verst van ons verwijderd en daardoor
het meest aan onzen gezichtskring ont
snapt Is.
Wij bedoelen dan een zeer beknopte be
schrijving te geven van wat de aanleiding
was tot de oprichting, hoe de oprichting tot
stand kwam, hoe de organisatie gedacht
werd en hoe het station werd ingericht.
Het eerste teeken van onrust over den
goeden naam van onze Goudsche volvette
kaas vinden wij in het behandelde op het
50e Nederlandsch Landhuishoudkundig Con
gres in 1S97 te Hoorn gehouden.
De vraag op dit congres was: „Zijn er
afdoende maatregelen te nemen, kaas van
volle mr-.J: te 1 eschermen tegen oneerlijke
concurrentie van minderwaardüge producten
in denzeifdeu vorm van afgeroomde melk
gemaak'.?".
Eig werd toen geklaagd over knoeierij in
'den kaashandel en de heer M. de Jong
toendertijd kaashandelaar te Hoorn, zeide op
dit congres: „als het zoo doorgaat als nu,
zal ik nog beleven dat wij de markt zelfs
yoor onze beste kaas gesloten vinden".
Men kwam hier niet tot een conclusie,
maar de zaak werd overgedragen aan het
Nederlandsch Landbouw Comité, dat een
Commissie benoemde om deze zaak nader te
onderzoeken.
Intussohen kwam er dn 1898 een klacht
van de Nederlandsche Kamer van Koop
handel te Londen bij het Ministerie van
Binnenlandsche Zaken binnen, over den
achteruitgang van den Nederlandschen Kaas
handel waarover de Minister aan het Ne
derlandsch Landbouw Comité advies vroeg.
In 1899 bracht de genoemde Commissie
'een uitvoerig rapport uit getiteld: „Rapport
over den achteruitgang van den handel in
Nederïaridsch'é kaas op Londen", waarvan
de conclusie was „dat er vooralsnog niet op
maatregelen kon worden aangedrongen om
een wettelijken standaard vast te stellen
van het vetgehalte van kaas uit volle melk
vervaardigd". Aangedrongen werd op d-p
oprichting van het Rijkszuivelstation te Lei
den „om gegevens van vetcijfers te ver
zamelen voor de rubrieken volvette, half
vette en .magere kaas",
Zoo was het. v i
Men wist niet welke elschen men aan
kaas moest en kon stellen en toen men
dieper op de uitvoering van de plannen in
ging, wist men niet in welken vorm de
controle gegoten moest worden en waarover
men de controle zou uitstrekken.
Nu in 1931 alles in den vorm gegoten en
afgepast klaar ligt, kunnen wij ons niet
voorstellen, dat nog een zoo langdurig over
leg moest plaats vinden, en dat jaren aaneen
nog zoo vele vergaderingen gehouden moes
ten worden, voordat de besprekingen in een
„daad" konden worden omgezet
En nu door de practische inrichting van
'den controledienst het feitelijk onmogelijk
is ge vorden nog „knoeierij in den kaashan
del" to bedrijven, beleven wij thans ook dat
velei. zeggen: „waartoe al die drukte van
cont, de, er wordt immers niet geknoeid".
Ec ter in gedachten leven wij nu in hot
begi van 1900. Van verschillende zijden
weni al langer hoe meer gevoeld, dat er iets
tege de knoeierij gebeuren moest
In 1903 zien wij o. a. adressen van d«
Nedi ri. Kamer van Koophandel te Londen
ovei dit punt en in 1903 en 1905 van de
„Vei ;eniging tot bestrijding van knoeierij in
den boter- en kaashandel" en kwamen er
klemmende publicaties daarover van Re-
geeringszijde in de „Verslagen en Mede-
deelingen van de afdeeling Landbouw" en
wel in 1904: „Medodeelingen van consulaire
ambtenaren over Nederlandsche kaas" en in
1906: „Onze Nederlandsche kaas".
Intusschen was de zaak ook aanhangig
gemaakt bij de Hollandsche Maatschappij
van Landbouw en werd in 1903 in een Al-
gemeene Vergadering de vraag behandeld:
„Is het gewenscht dat maatregelen worden
beraamd tot beveiliging van den goeden
naam der Goudsche en Edammer kaas".
Er werd toen als resultaat een Commissie
benoemd, bestaande uit handelaren, produ
centen en zuivelconsulenten uit de provin
ciën Noord- en Zuid-Holland en Friesland.
Men streefde toen reeds naar een Neder
landsche kaascontrole; de vraag was echter
zou deze van Rijkswege worden uitgeoefend
of zouden particuliere kaascontrolestations
worden opgericht. Als vettypen werden ge
noemd 40 %-, 25 %- en 15 %-ige kaas.
In 1904 en 1905 werd opnieuw hierover
'door de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw vergaderd en op 17 Mei 1905 be
sloot de algemeene vergadering tot oprich
ting van kaascontrolestations, dus volgens
het particulier initiatief.
De idee van een „Nederlandsche" kaas-
contx-ole had men laten schieten en zoowel
voor het kaascontrolestation in Noord-Hol
land als voor dat in Zuid-Holland werd de
4C plus kaas als de hoogste graad vastge
steld; wel was er dus nog de opzet van een
„Hollandsche" eenheid.
Met de wetenschap die wij nu hebben,
lijkt het een heel vreemd besluit de eigen
volvette Goudsche boerenkaas op deze wijze
naar beneden te drukken. Echter „staande
voor een geheel nieuwe zaak" werd hiertoe
besloten, conform het voorste>l van de door
de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw benoemde Commissie.
Op 30 October 1906 werd toen het Kaas
controlestation Zuid-Holland door de Holl.
Maatschappij van Landbouw opgericht en
hiermede was de grondslag gelegd tot
snelle ontwikkeling van een beter begrip
omtrent onze volvette kaas.
Op 3 September 1907 werd de vetgrens
door dit station reeds verhoogd tot 45
maar werd nog niet als verplichtend voor
geschreven dat de kaas moest wo/den be-
bereid uit volle melk, daar hiertegen van de
zijde van vele producenten en handelaren
bezwaren werden gemaakl.
Op 22 Januari 1909 besloot de Algemeene
Vergadering dat de gecontroleerde kaas
uitsluitend mocht worden bereid uit volle
melk, terwijl bij de bereiding geen onnoodig
vetverlies mocht plaats hebben.
De vetgrens van 45 is in 1920 in op
dracht van den Minister verhoogd tot 46
Toen het station was opgericht, stond men
voor de hoogst moeilijke vraag hoe het
controlewerk zou zijn, het moest zijn onuit-
wischbaar en niet na de bereiding aan te
brengen. Deze vraag werd voorloopig opge
lost door het invoeren van een indrukmerk
met de letters IC. C. Z. H. Dit merk is ge
bruikt tot Mei 1910. toen door een „merken-
commissie" een nieuw merk werd ingevoerd,
een combinatie van de letters V C als op-
drukmerk, met het woord „rijkscontrole" als
kleurmerk (tatoueerprikmerk). De Vereeni
ging kreeg van de regeering toestemming
dit controlemerk officieus als „rijksmerk"
in te voeren.
De Regeering deed een tweede stap, toen
op 17 Juni 1911 de wet op het Rijkskaas-
merk werd aangenomen.
In 1912 werd een volgende stap op het pad
van de ontwikkeling van het controlestation
gedaan, toen de heer Gramser uit Leeu
warden zijn vinding van het caseine-merk
deed, welke stap gevolgd werd door de be
slissende ontdekking door Dr. van SiMevoldt
van het thans gebruikte rijkskaasmerk. He*
tegenwoordige kaasmerk werd op 23 Febru
ari 1914 tot rijkskaasmerk gemaakt
Tot de „kinderziekte" van het Station
heeit nog gehoord een boycot, uitgesproken
dn >r de Nederlandsche Vereeniging van
Kaashandelaren, voortspruitende uit een
verkeerd begrijpen dat over en weer bestaan
heeft. Van 7 Maart 1907 tot Mei 1910 heeft
cleze boyrtt geduurd, die natuurlijkerwijs
een goede ontwikkeling van het station in
deze jaren zeer in den weg gestaan heeft
In 1914, bij het invoeren van het rijkskaas
merk, bedroeg het ledental 284;'in 1916
dit reeds 1074, in 1921 was het 2307 ei
1925 was het de 3U00 gepasseerd en thans
bedroeg cp 1 Januari het ledental: 3257
Zoo staal het kaascontrolestation thans
als een groot lichaam daar.
In den loop der jaren is in den opzet nog
al iets gewijzigd. Was het In het begin een
vereeniging waartoe men geheel vrijwillig
toetrad, hierin kwam in zooverre wijziging,
dat de beperkende bepalingen omtrent den
uitvoer voor ongecontroleerde kaas tijdens
den oorlog eri daarna volgens de Landbouw-
uitvoerwet, een dwang voor aansluiting
werd; dezelfde uitwerking had het Kaasbe-
sluit volgens de Warenwet, die het merken
van de kaas voor de Binnenlandsche con
sumptie verplichtend stelde.
Hierbij kwam nog dat in 1930 de Minister
een wijziging der Statuten voorschreef vol
gens welke de kleinste helft der bestuur
leden door de aangeslotenen zelve verkozen
moet worden.
Deze laatste maatregel was geen gering
oII'T vcoi de aangesloti non en is niet zonder
harden strijd tot stand gekomen.
Immers \oor de aangeslotenen, die gedu
rende de 25 jaren van liet bestaan van het
station getoond hadden te weten langs wel
ken weg zij het best hun werkelijke belan
gen moeten dienen, door zich zelf vrijwillig
in het belang van hun product allerlei in
grijpende beperkende bepalingen op te leg
gen. (waarover dan ook van hooger hand
geeneriei gegronde aanmerking bestond),
was het een hard gelag zich aan de nieuwe
voorschriften te onderwerpen.
Ondanks deze beperkende regeeringsbe-
palingen kunnen de aangeslotenen met trots
op de afgelegde 25 jaren terugzien.
Moge voor de komende 25 jaren, een tijd
perk van even groote kracht zijn weggelegd.
^uinigheid, die de
wijsheid bedriegt
Vanwege den Algemeenen Nederlandschen
Zuivelbond wordt medegedeeld:
Door kortzichtigheid van het Ministerie
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
heeft men een gunstige gelegenheid, om in
Engeland een doeltreffende propaganda
voor onze Nederlandsche kaas te voeren,
voorbij laten gaan.
De Algemeene Nederlandsche Zuivelbond
had n.l. van de „Daily Mail", het groote
Engelsche dagblad met een oplage van ruim
2 mill, exemplaren, dat jaarlijks de ..Ideal
Home Exhibition" te Londen organiseert,
de uitnoodiging ontvangen om op zeer aan
nemelijke voorwaarden aan deze tentoon
stelling deel te nemen als vertegenwoordi
gende eener typische, nationale industrio.
Na gepleegd overleg met de betreffende af
deeling van de Directie van den Landbouw,
waar men zeer sympathiek tegenover het
plan stond en optimistisch gestemd was
omtrent de verkrijging eener regeerings-
bijdrage, werd een schema voor een inzen
ding, omvattende een demonstratie der
kaasbereiding op de boerderij, zoowel als
in de fabriek, de Alkmaarsche kaasmarkt,
de verkoop van kaas aan het pu'bfliek enz.
opgesteld, waarvan de kosten op f 32.000
werden geraamd. De helft van dit bedrag
zou worden opgebracht door den F. N. Z.
en den Bond van Kaasproducenten te
Gouda, welke hieromtrent tot overeenstem
ming en samenwerking waren gekomen
De deelname was dus verzekerd, mits de
regeering voor de ontbrekende f 15.000.—,
waarop bij den opzet der plannen gerekend
was, instond. Tenslotte maakte de Minister
van B. Z. en Landbouw evenwel bezwaar
tegen het bedrag der bijdrage en stelde der»
op ten hoogst^ 25 pet. der kosten maximaal
dus pl.m. f 8000.—.
Gezien het feit, dat geen der genoemde
vereenigingen van te voren een regeerings-
bijdrage voor deelname aan een buitenland
6che tentoonstelling heeft gevraagd, de coöd.
zuivelbereiding de laatste 10 jaar gemiddeld
[jaarlijks ipl.m. i 15.000.— aan tentoonstellin
'gen in het buitenland ten koste heef'
gelegd, is deze ervaring wel zeer teleur
stellend. Deze teleurstelling slaat over in
ontstemming, wanneer men ziet, dat de
Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
terzelfder tijd een voorstel aan de Staten-
Generaal doet, om f 100.000.beschikbaar
te stellen voor propaganda voor de artike
len van de Nederlandsche nijverheid.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft blijkbaar niet begrepen,
welk een gunstige gelegenheid zich hier
voordeed om een onzer belangrijkste export
artikelen, dat thans van alle kanten in de
knel zit, met een klein bedrag te helpen,
nieuw afzetgebied te veroveren.
Zoo bedriegt jn ons land de zuinigheid
de wijsheid.
nieuwe urgentie
program van den Bond
van Landpachters
Bespreking over het pachtmoratorinm en
ontbinding der pachtcontracïen.
Dezer dagen vergaderde te Zwolle de
Studiecommissie tot het definitief vaststel
len van haar voorstellen aan het Bondsbe
stuur. Alle leden nl. de Bondsvoorzitter, de
voorzitters der Provinciale afdeelingen en
de algemeen-secretaris, waren aanwezig.
Met algemeene stemmen werd besloten aan
het Bondsbestuur voor te stellen, het Urgen-
«ieprogram van den Bond voortaan als volgt
t« lezen:
Art. 1. Afschaffing van publieke verhui
zingen en al wat daarmee is gelijk te stel
len (o.a. verhuizing bij gesloten briefjes).
Art. 2. Instelling van regeeringswege van
pachtcommissies, aan welker taxaties en
waarloozing van het verpachte verplicht is
den verpachter te betalen:
3o- het bedrag vast te stellen, dat de pach
ter ter zake van natuurrampen (water
schade, misoogst, veeziekte enz.) van de
pachtsom mag inhouden.
Art. 8. Bij verwaarloozing van zijn plich
ten door den pachter kan de pachtcommis
sie op verzoek van den verpachter, rle pacht
overeenkomst ten allen tijde beëindigen.
Wenscht de pachter na afloop der huurpe-
riode de pacht te beëindigen, dan moet litj
tenminste een jaar van tevoren opzeggen.
Art 9. Indien de verpachter zijn verplich
tingen inzake onderhoud, herstelling eic.
niet nakomt, kan de pachtcommissie op ver
zoek van den pachter dezen machtigen, be
doelde werkzaamheden zelve te doen ver
richten en de kosten te verrekenen met de
te betalen pachtsom, onverminderd des
pachters recht op vergoeding voor even-
tueele schade.
k. Ingeval van groote prijsdaling of -stij
ging der producten kan de minister, waar-
onder „Landbouw" ressorteert, de pacht
commissies gehoord, verklaren, dat de ge
wijzigde tijdsomstandigheden reden zijn, dat
de pachtcommissies, ongeacht of de pacht-
periode al dan niet afgeloopen is, indien een
van de beide partijen zulks wenscht, de
pachtsom opnieuw kunnen vaststellen.
I. De pachtcommissies worden ingesteld
x>r een betrekkelijk klein gebied en hebben
het recht, zioh voor de uitvoering van haar
taak de medewerking te verzekeren van
plaatselijke deskundigen, die aangewezen
worden door de georganiseerde pachters en
verpachters. Zij maken ieder jaar een uit
voerig rapport omtrent haar arbeid, open
baar.
m. Ter bestrijding van de kosten der pacht
commissies, echter met uitzondering van het
salaris van den voorzitter, worde van ver
pachter en pachter een gelijk bedrag per
hectare geheven,
n. De leden der pachtcommissies genieten
I VEILINGEN
Rotterdam Zwaanshals-
kade 79), dagelijks 7.30 urn*
v.m.
N ij m e g e n, Groenten en
Fruit: Dinsdag, Vrijdag 1
uur n.m. Bloemen: Woens
dag lOVfe uur v.m.
Amersfoort, Dinsdag.
Donderdag, Zaterdag 9 uur
v.m.
Aalsmeer (Bloemenlust),
dagelijks 10 uur v.m.
Aalsmeer (Centrale), Snij
bloemen dagelijks vanaf 7ty
uur v.m. Potplanten: Dins
dag, Donderdag, Zaterdag
8V2 uur v.m.
Boskoop, Maandag, Woens
dag, Vrijdag, Zaterdag 9
uur v.m.
Groningen, Snijbloemen
en potplanten: Maandag
Woensdag, 2 uur, Vrijdag
10 uur v.m.
Honselersdijk, dagelijks
8y2 uur v.m. (Woensdag
Vrijdag 8 uur).
H o n s e 1 e r s d ij k (C. W. S.)
Snijbloemen, dagelijks 8
uur v.m.
B e r k e 1, dagelijks 9V4 UUI
v m.
Rijnsburg (Flora), dage,
Westlands Bloemenschat
prijkt In volle schoonheid op de
die bij de OPENING van het NIEUWE VEILINGGEBOUW der
COöP. CENTRALE WESTLANDSCHE SNIJBLOEMENVEILING
de grootste en meest moderne veiling van het Westland
in dat gebouw aan den
DIJKWEG te HONSELERSDIJK
gehouden wordt vam
DINSDAG 3 tot en met ZATERDAG 7 NOVEMBER a.s.
Houdt een van deze dagen vrij
Rondom de Bloemen-Expositie zijn RUIM VIJFTIG HANDELS-FIRMA'S
met SCHITTERENDE STANDS vertegenwoordigd. De Westlandsche
Bloemententoonstelling is tevens do
WESTLANDSCHE NAJAARSBEURS 1931
KOMT NAAR HONSELERSDIJK met een drieledig doel:
lo. Bezichtiging der bloemententoonstelling;
2o. Bezichtiging van het nieuwe veilinggebouw;
3o. Rondgang door de Hondelsafdeedingen.
UREN VAN OPENSTELLING
Dinsdag na 6 uur 's middags;
Volgende dagen van 's morgens
10 uur tot s' avonds 11 uur.
Toegangsprijs 50 ot. per persoon, &nes inbegrepen.
Vraagt aan het loket het officieele programmaboekje, dat
eiken bezoeker GRATIS door het bestuur wordt aangeboden.
Komt bij voorkeur ln da
ochtend- of middaguren.
Men kan dan de tentoon-
stelling RUSTIG bekijken
Verbindingen: Den Haag: Autobus W. S. M. vanaf de Lijnbaan.
Vertrek 13 min. over elk vol uur en 13 min. over elk half uur.
Delft: Autobus VIOS vanaf het station. Vertrek elk vol uur.
beslissingen bindende kracht worde ver
leend.
Art. 8. De leden-pachters der in art 2 be
doelde commissies worden door den minister
benoemd uit een voordracht, opgemaakt
door de organisatie(s) van landpachters.
Eveneens de leden-verpachters door de geor
ganiseerde verpachters. Indien in bepaalde
streken de verpachters of pachters niet ge
organiseerd zijn, dan worden de betreffende
leden der pachtcommissie benoemd uit een
voordracht opgemaakt door Gedeputeerde
Staten der provincie. Het aantal pachters-
en verpachtersleden zij in iedere commissie
gelijk. De voorzitter worde rechtstreeks door
den minister benoemd.
Art. 4. De eigenaren van boerderijen en
land zijn verplicht bij elke wisseling van
huurder gebruik te maken van de in art 2
genoemde pachtcommissie.
Art. 5. Bij wederinhuring (verlenging der
pacht) worden beide partijen vrijgelaten,
echter voor beide met recht van beroep op
de pachtcommissie, ingeval zij het over den
pachtprijs niet eens kunnen worden.
Art. 6. Den pachter worde toegekend een
wettelijk recht op continuatie, naar den
tijdsduur onbeperkt De eigenaar heeft ten
allen tijde het recht om na afloop eener
paehtperiode zelf het verpachte te gaan ex-
ploiteeren of in exploitatie te geven aan per
sonen, die hem in den eersten of tweeden
graad van bloedverwantschap bestaan, mits
ten minste een jaar van te voren opzage
heeft plaats gehad. De pachter heeft, wan
neer hij tegen zijn wensch genoodzaakt
wordt het gepachte te verlaten, recht van
beroep op de pachtcommissie. die de opzage
kan vernietigen: waarborgen kan vragen
den verpachter, om te voorkomen, dat
de opzage slechts in schijn eigen- of familie-
'xploitatie beteekent, doch enkel en alleen
hedoeld den pachter te verdrijven. Verkoop
tast het contimuatierecht van den pachter
niet aan.
Art 7. Aan de pachtcommissie worde op-
eed ragen op verzrek van een van beide par-
tifm:
1o. hlf het heWnriigen der nacht (hetzit vril
willig, hetzii na onzaee door den vprnncbtprl
•le firnn vast te stelten. die de vemarhtpr
aan den pachter moet hetateu als vergoeding
voor aangebrachte verbeteringen:
?n. bij bet he&'ndieen der nacht de som
vast te stellen, die de pachter wegens ver
geen vaste belooning, doch alleen een billij
ke vergoeding van reis- en verblijfkosten en
tijdverlies
Voorts werd besloten aan het bondsbe
stuur in overweging te geven door een vra
genlijst nog verschillende zaken aan de
orde stellen o.a.:
A. Hoe denken de afdeelingen over
actie voor een paohtmoratorium (uitstel
van betaling krachtens een noodwet)
ontbinding van alle op 1 Mei 1932 nog loo-
pen-de pachtconiracten, welke afgesloten zijn
vóór 1 Mei 1931, met recht voor den zittcn-
den pachter van weder inhuur voor een
pachtsom, vast te stellen door pachtcommis
sies, benoemd en samengesteld als in het
aanhangige wetsontwerp op de pachtcom
missies, wanneer partijen onderling niet tot
overeenstemming kunnen komen:
B. hoe denken de afdeelingen over een
actie voor zoodanige invoerrechten op gra
nen, vleesch en vetten, dat onze landbouw
en veeteelt op de binnenlandsche markt kan
ooncurreeren, tegen prijzen, die het bedrijf
loonend maken;
C. komt het pachten van land door amb
tenaren en andere in publieken dienst zijnde
personen in zulk een omvang voor, dat een
actie daartegen gewenscht is?
D. Hoe denken de afdeelingen over deel-
paoht en veranderlijke pacht.
Besloten werd om aan het bondsbestuur
nog voor te stellen, zoo mogelijk in iedere
provincie een der bnndshestuursleden aan
te wijzen, die onder leiding van en in sa
menwerking met den algemeenen secretaris
de propaganda regelt en bevordert; den
leden van voorlirhtingdienst en het contact
tusschen de afdeelingen en bondsbestuur
verstrekt. Tn Friesland achtte men hiervoor
twee personen noodig, wegens het groot
aantal leden dat de bond daar telt. Voor
deze werkzaamheden behoort eenige vergoe
ding te worden gegeven, bijvoorbeeld hon
derd gulden per persoon en per jaar.
Eveneens zal aan het bondsbestuur wor
den geadviseerd te trachten in iedere pro
vincie een bureau op fe richten ter voorlich
ting der leden betreffende vemnohters. te
huur of te koon ziinde boerderijen pacht-
kweefteg enz. Deze huremir behonren rnvter
le'dïng van een bondsbestnnrslid te staan.
Na zeer uitvoerige besnreking werd ten
slotte met algemeene stemmen besloten,
aan het Bondsbestuur voor te stellen, de
geen mais In de uitwerpselen
Nadere inlichtingen bij:
N.V. BONDA
Lange jas 8.75
Jekker ƒ5.75
Oliebroek 4.25
Pijpen, per paar 3.50
Laat U niet natregenen
BESTEL NOS HEDEN, bt).
ENKHUIZER ZAADWINKEL
-1.
R ij*n sburg Bloemenlustmm BLÜKNllII. SUKKUll
Maandag, VVoan«lag. Vru
dag Sy2 uur vjn., anderd pröscour&nt gr4tJs op aanvrage
dagen 8 uur VJU. Actieve agenten gevraagd
statutenwijziging te beperken tot enkele for-
meele zaken, de verkiezing van voorzitter
en secretaris-nenninenreester te latpn als
die nu is: bet aantal bnndshestuursleden
der provincie terug te brengen op twee
(voorzitter en secretaris der provinciale af
deelingen),
7. Hetzelfde geidt ook voor de koolzure
kalk, doch dezelfde hoeveelheid in den
vorm van slak ken meel gegeven, werkt veel
ongunstiger.
8. Het ongunstigste werkt chilisalpeter en
natronsalpeter, dat ais gevolg van zijn ster
ke basische natrium-rest de aantasting met
schurft sterk bevordert
9. Iets minder gevaarlijk is de kalksalpe-
ter, waarvan de basische rest door koolzuur
spoedig verzadigd is.
Prof. Eichinger deelt nog mede, dat vol
gens zijn onderzoekingen voor aardappelen
zwalvelzure ammoniak de beste stikstofmest
is. De aardappel is een typische ammoniak-
plant. die opbrengstvermeerderend en
schurftwerend werkt.
Voor de kalibehoefte komt zwavelzure kali
patentkali, vooral in aanmerking-
Men moet nu ech.'er niet meenen, dat aan
deze zure bemesting der aardappels geen
grenzen zijn.
De bodem kan ook voor aardappels te
zuur, te kalkarm zijn en dan mag de kwa
liteit der aardappels nog zoo goed zijn, de
geringe opbrengst zal door deze kwaliteit
niet vergoed worden.
Ook hier is de maat kostelijk.
In dit verband wijzen we op de mede-
deeling in het Gron. Landb.blad van Ir. P.
G. Meïjers, warain deze als bemesting voor
aardapnels zwavelzure ammoniak aanbe
veelt, doch voor «ure gronden: kalkammon-
salpeter. Men houde zich aan dit advies.
Aardappelschurft en bemesting
Zwavelzure Ammoniak de aangewezen meststof voor aardappels.
Een verhoogde hoeveelheid uittvisseib aar zuur doet de oogst echter dalen.
In het laatste nummer van het „Land
bouwkundig 'tijdschrift" komt een leerzaam
artikel voor van den Duiischen hoogleeraar
Prof. Dr. Eioluuger, waarin deze aan de
hand van 200 op gelijke wijze ingerichte
proeven tol de slotsom komt dat een ver
hoogde hoeveelheid uilwisselbaar zuur wal
te vergelijken is met een grooiere kalkar-
moede, de opbrengsten aan aardappels doet
Het aantal proeven was zooveel en op alle
mogelijke bodemsoorteu werden ze geno
men, zoodat de uniformiteit der omgekeerde,
verhouding tusschen kalkgehalte en op
brengst wel toegeschreven moet worden aan
de kalktoestand van den bodem.
Opmerkelijk, neen begrijpelijk voor wie
eenigszins doordenkt en ook gelezen heefi,
wat wij in een der vorige nummers over de
stikstofbemesting schreven, is het. dat de
stikstofmeststoffen en met name de zure een
minder gunstige invloed op de opbrengst
hebben bij lager kalkgehalte van dec bouw-
voor.
Kalkarme grond bracht zonder stikstof
bewerking 17.60 ton aardappels per H.A. op,
zéér kalkarme slechts 16.00 ton. Diezelfde
grond bemest met 300 K.G. Zwavelzure Am
moniak gaf in het eerste geval 10.40 ton
meer opbrengst. En op de zeer kalkarme
gaf die drie baal Zwavelzure Ammoniak
slechts 2.80 ton aardappelen meer. Dit
bracht prof. Eichinger tot de in de kop ver
melde slotsom.
Men zou dadelijk geneigd zijn te zeggen:
dan maar het toekomstige aardappelland
„in de kalk zetten". Maar ieder aardappel-
verbouwende boer zal daartegen bedenkin
gen maken omdat hij vreest voor schurft
bij de aardappels, als het land bekalkt
wordt. En daar is reden voor.
Maar, al is het waar, dat er een zekere
samenhang is tusschen kalkgehalte en aard-
appelschurft, zoo is het nog niet waar dat
een hooger kalkgehalte ook meerder kans
op aardappelschurft geeft.
Wanneer de in den bodem ontstane alcali-
sche reactie niet op de een of andere wijzi»
geneutraliseerd wordt, dan is er kans op de
schurftziekte.
De neutraliseering kan plaats vinden door
alles wat het z.g. „bufferend" vermogen van
den bodem in de hand werkt
Als dus de grond van nature niet voldoen
de buffert moeten stoffen aangebracht wor
den die dit wel kunnen. In de eerste plaat»
rekent men daartoe de stalmest en di>
groenbemesting, doch als ook deze tekort
schiet kunnen kunstmeststoffen medehelpen
Als zoodanig kunnen vooral Zwavelzure
Ammoniak en superfosfaat genoemd worden
Prof. Hudig te Wageningen nam de gun
stige werking in dit opzicht van deze twee
meststoffen waar en ook de door ons ge
noemde prof. dr. Eichinger nam gedurende
vele jaren proeven, die hetzelfde uitwezen.
Na negen jaren op een proefveld op leemi
gen zandgrond de werking van verschillen
de meststoffen-combinaties te hebben nape
gaan (in die 9 jaren werden 3 keer aardap
pels verbouwd), zijn de conclusies ten op
zichte van het schurftig worden der knollen
de volgende:
1. De sedert jaren zonder kunstmeststoffen
verbouwde aardappels hadden geen schurft.
Dit wil niet zeggen, dat zulks steeds het ge
val zal zijn; evenmin, dat bemesting met
kunstmeststoffen steeds het schurftig wor
den der knollen tengevolge moet hebben.
Integendeel, bij een juiste keuze der kunst
meststoffen meent de onderzoeker, dat de
aantasting met schurft bijna geheel verme
den kan worden.
2. Zwavelzure ammoniak heeft ongetwij
feld een sterk schurftwerende werking.
Werd op dit proefveld 9 jaar geheel alleen
met zwavelz. amm. gemest, dan bleven de
aardappels practisch vrij van schurft. (Jam
mer, dat niet medegedeeld wordt hoe groot
de oogeten waren en bleven op dit en de
andere perceelen).
3. Ook het superfosfaat heeft in hooge
mate een schurftwerende werulng.
i. Dezelfde werking heeft de patentkali-
5. De chloorhoudende kalizouten hebben
geen schurftwerende werking, integendeel
schijnen ze de aantasting door schurft te be
vorderen.
6. Slakkenmeel doet de schurftwerende
wprking van de zwav. ammoniak sterk af
nemen.
eevervoer per auto
Het Hoofdbestuur van de Ned. Ver. tot
bescherming van dieren heeft een request
gezonden aan de ministens van Binnenland
sche Zaken en van Waterstaat, waarin de
aandacht wordt gevestigd op het veever-
voer per auto dat volgens request ranten
dringend om wettelijke regeling roept.
Dit vervoer per auto is verre van vol
maakt en tegen de huidige ongebreidelde
toepassing ervan bestaan ernstige beden
kingen: Noch voor de constructie der wa
gens. nooh voor de inrichting bestaan voor
schriften, terwijl niet gezorgd wordt voor d«
hygiëne van mensch en dier, zoomin al*
voor een goede behandeling der dieren hij
laden en lossen en tijdens den rit.
Zoo ziet men dan ook naast enkele goede
wagens, die gewoonlijk ook zindelijk zijn
en goed bediend worden, een groot percen
tage middelmatige en vele slechte langs den
weg en we zien de dieren alle kwade kan
sen loopen van onsolide en verkeerd gecon
strueerd materiaal, van onvoldoende ruim
te. van roekeloos snel vervoer langs smalle
wegen en in sterke bochten van den weg.
Zonder daarmede te kort te doen aan de
mogelijkheid, zelfs sterk bepleitend de wen-
schelijkheid. dat er spoedig kopie een „die-
renwet", waarin alle belangen der dieren
worden tezamen gebracht, wordt thans
reeds aangedrongen op een behoorlijke rege
ling van het veevervoer per auto.
Aen te bevelen is een voorlooplge rege
ling daar niet afgewacht kan worden het
ontwikkelen van oen nieuwe wet.
WEET GE
dat in Hongarije voor het eerst en met
succes rijst verbouwd is rondom de stad
Szeged op braakliggenden sodahoudenden
grond, en dat deze cultuur het volgend
Jaar zoo zal worden uitgehreid, dat H n-
gnrije zijn eigen rijstbehoefte kan voor
zien:
dat de Duitscbe regeering door een nood
verordening de nedeu-zetting der bevolking
ten plattelande wil bevorderen om werke
loosheid tegen te gaan ên de voedselvoor
ziening te bevorderen;
dat de aardappeloogst in F.ngeland slechts
voor 86 percent de behoefte dekt;
dat de algemeene index der prijzen van de
landbouwproducten in Amerika reeds tot
72 is gedaald bij 94 in Januari 1931;
dat bijna overal in de wereld over rle aard
appeloogst gekleagd wordt, zoodat de
prijzen zullen stijgen:
dat volgens een officieel rapport het kunst-
mestgebrulk in Noorwegen zonder nadeel
verdrievoudigd kan worden;
dat in Dir'tprht«nd bet vrnvirbt verbmiX
van aardanoe'meel d«ir tarwemeel voor
cehak gebruik* werketilVbeld is geworden;
dat de invoer stikstofmeststoffen ir.
Frarkn'ik alleen vrij is na een Invoerver
gunning;
