Een beeld in vogelvlucht over
de verschillende muntstelsels.
TWEEDE KAMER
DONDERDAG 22 OCTOBER 1931 TWEEDE BLAD PAG. 5
ECONOMISCHE WERELDPROBLEMEN
m. i
Ganoda.
Canada heeft practisch den band met
het goud verbroken door den goud-uit
voer te verbieden. Zware straffen zijn
op ontduiking van deze verbodsbepa
lingen gesteld om voldoende geel metaal
over te houden teneinde de Amerikaan-
sche betalingsbalans te kunnen nivel-
leeren. Het was te voorzien, dat Cana
da tot dezen stap moest besluiten, trou
wens de Canadeesche dollar was in
New-York al flink gedeprecieerd. Al
hoewel Canada in vele opzichten in
nauwer economische betrekking tot
Amerika staat dan tot Engeland, vormt
het land toch nog steeds een nauwen
band met het Britsche moederlandhet
verschil tusschen den nu verlaten gou
den Canadeeschen dollar en het papie
ren Pond werd bovendien té groot om
er goedschiks in te kunnen berusten.
Engeland verdrong Canada bij den
export in de andere Britsche dominions
en trouwens in bijna alle andere gebie
den. De stap van Canada zal verstrek
kende gevolgen hebben op een eventueel
besluit van Amerika ten opzichte van
het gele metaal. De onderhandelingen
tusschen de vertegenwoordigers van de
Banque de France en de Federal Reser
ve Board in Washington schijnen, ten
minste wanneer de berichten mogen
worden geloofd, die dienaangaande de
ronde doen, in een zeer critiek stadium
te zijn geland. De Banque de France
dreigt met het terughalen der nog aan
wezige saldi van die Bank ad 500
millioen; in allen gevalle zullen 200
millioen repatrieeren, terwijl het restant
ad 300 millioen zal kunnen blijven
mits Amerika verstrekkende ver
plichtingen op zich neemt, verplich
tingen, welke een zich respecteerer.de
Staat niet kan inwilligen. Frankrijk
schijnt ten eerste de goud-clausule te
eischen en ten tweede een hoogere
rente-vergoeding. Het grijpt daarmede,
wat het laatste betreft, in een gebied,
dat de Reserve Banken competeert en
waarbij het Staats-initiatief in zekere
mate is betrokken. De kwestie dei
goud-clausule is o.i. eveneens voor
Amerika on-aannemelijk. Heeft Frank
rijk dollars en verbreekt Washington
tijdelijk 'den band tusschen dollar en
goud, welnu dan moet Frankrijk ge
noegen nemen met die dollars en maar
zien, hoe het die dollars kan „verwer-
ten". Krijgt de Banque de France daar
entegen goud-dollars, dan kan Parijs op
dezelfde wijze als het ten opzichte van
Duitschland en Engeland geschied ls.
ernstige pressie op Washington uit
oefenen.
Doch om op Canada terug te komen
In Canada circuleeren drie soorten
biljetten
a. biljetten van het Dominion, uitge
geven door het Ministerie van Finan
ciën. Zij bestaan uit kleinere coupures
ten behoeve van het publiek en groote
coupures, boven 1000, als verrekening
middel tusschen de banken. Op 31 Jan.
1930 (latere gegevens hebben wij niet
direct bij de hand) stonden 42,5
millioen kleinere coupures en 65 mil
lioen grootere uit. Deze biljetten moe
ten door de Regeering op aanvraag in
goud worden ingewisseld, welke bepa
ling momenteel dus is ingetrokken,
b. biljetten van de Provinciën, die
slechts tot zeer matige bedragen circu
leeren en geleidelijk door dominion
biljetten worden vervangen. Zij staan
momenteel daarmede geliik en zijn dus
eveneens in goud inwisselbaar (dus nu
ook onderhevig aan de genomen maat
regelen). Op 31 Januari 1930 bedroeg
de circulatie slechts 27.000; vermoe
delijk zullen zij momenteel zelfs niet
meer in omloop zijn.
c. bankbiljetten, uitgegeven door de
II stond in ons blad van gister.
„Chartered Banks"; omtrent de beta
ling in goud was bij de wet van 30 Juni
1923 niets bepaald. Zij hebben de biljet
ten in te wisselen, hetzij in goud, hetzij
in biljetten van het Dominion, doch
mochten zij daartoe niet in staat zijn,
dan zouden zij een rente van 5 per
jaar dragen. Er werd een goud-reserve
kas gevormdeen bank mocht niet meer
biljetten uitgeven dan gelijk aan het
bedrag van zijn kapitaal, de gouden
munt, welke aanwezig is benevens de
beschikbare dominion-biljetten; deze
beide laatsten behoorden gedeponeerd
te worden in de hierboven genoemde
reserve-kas. Tijdens het oogstseizoen
waren speciale voorzieningen te dezen
opzichte getroffen, die wij in dit ver
band niet behoeven te detailleeren,
maar die erop neer kwamen, dat deze
bankbiljetten-emissies tijdelijk konden
worden verhoogd.
Bovendien werd een „Circulation
fund" gesticht, waarin elke Chartered
Bank een bedrag in goud en dominion
biljetten moest storten ten bedrage van
5 der gemiddelde fiduciaire circula
tie. Dit fonds diende om biljetten van
eventueel noodlijdende banken te kun
nen inwisselen.
Goud behoeft noch door de schatkist
noch door de Chartered Bank te worden
aangenomen. De Minister van Finan
ciën echter is verplicht dominion-biljet
ten af te geven tegen ingeleverde gou
den munt, die wettelijken koers hebben.
Deze gouden munten zijn die van de
Vereenigde Staten, van Engeland en
van Canada zelf.
De „munt" moet op verzoek gouden
munt laten slaan uit aangeboden goud
tegen een vastgestelden prijs. Engeland
heeft aan de Canadeesche munt toege
staan gouden Pondjes te slaan, die in
Engeland op dezelfde voorwaarden als
de Engelsche gouden munten mogen cir
culeeren en die zich in niets van de
Engelsche onderscheiden. Alleen is er
een microscopisch toeken C op aange
bracht.
In- en uitvoer van goud was tot op
19 October j.l. vrij.
Ten opzichte van de Dominion-biljet
ten waren eveneens enkele bepalingen
gemaaktten eerste moest de Staat een
minimum goud-depot van 25 aanhou
den. Circa 26 millioen mochten zon
der deze bepaling worden ge-emitteerd,
mits een effecten-depot van 16 mil
lioen van de Canadeesche spoorwegen
(door den Staat gegarandeerd) wordt
aangehouden. De Staat mocht verder in
oorlogstijd of in paniek-perioden 66
millioen biljetten extra uitgeven.
De Canadeesche Regeering onder
houdt uitstekende betrekkingen met
Amerika, met wie zij op verschillend
gebied ingrijpende overeenkomsten
heeft gesloten. Canada vormt een be
langrijk afzetgebied voor Amerikaan-
sche artikelen, terwijl de invoer van
Canada in Amerika eveneens groot kan
worden genoemd. Vandaar dat Canada
zijn krachtiger collega niet voor het
hoofd wil stooten door een te sterke
nadruk te leggen op de door haar geno
men monetaire maatregelen. In wezen
beteekent deze stap echter de erkenning,
dat de affiniteit tusschen Engeland en
Canada per saldo grooter is dan tus
schen Canada en Amerika, wat voor
velen allicht nog een verrassing zal be-
teekenen.
DE CRISIS-INTERPELLATIE
OVERZICHT
„Het is zoo weerzinwekkend gemakkelijk,
maar ook zoo onverantwoordelijk klein, om
felle critiek op het kapitalisme in ons land
rustig te laten samenwonen met de onmacht
om het arbeidersleger tot eenheid van wil
en geloof te bezielen."
„Zoolang wij tegenover de masëa-ellende
onzer makkers nog zoo ver beneden onze
socialistische taak blijven, dat vrij geen een
heid kunnen vinden, omdat men van weers
kanten (revolutionairen en reformisten)
wordt opgevreten door haat en wantrouwen
zoolang moeten wij onze schimp en haat
tegen het kapitalisme en zijn leiders maar
wat temperen."
„Het is inderdaad tegenover de geweldige
krisistijd waarin wij leven, één van de mar
telend» en pijnigende dingen, dat wij niet
kunnen zeggen, wat „het" socialisme kon
kreet en reëel tegenover de moeilijkheden
van het oogenblik stellen kan misschien
zijn er naïevelingen of dogmatici, die menen
dat zij het wèl kunnen maar dan zijn ze
te gevaarlijker voor de beweging, die hel
moet doen en het niét kan."
Dit drietal uitspraken van onverdacht
socialistische zijde ze zijn ontleend aan de
„Blijde Wereld" en ontvloeiden aan de pen
van Dr. W. Banning, socialistisch theoloog
en bestuurder der S.D.A.P. komt ons tel
kens weer voor de aandacht bij het debat
over de crisisinterpellatie van den heer v. d.
Tempel. Hoe meer er over gesproken wordt,
hoe minder er over blijft van den groot-
schen opzet en hoe armoediger de soc.-demo-
cratie voor het forum der publieke opinie
verschijnt. Indien men maar eerlijk wil zijn
zal moeten worden erkend dat de S.D.A.P.
in moeilijke tijden wel over veel groote
woorden beschikt, maar practisch met leege
handen staat. Zij heeft geen eigen oplossing
van de moeilijkheden, waarvoor zij anderen
verantwoordelijk poogt te maken, maar die
voor een niet gering deel op haar rekening
mogen worden gesteld.
Gelijk b.v. Snowden in Engeland thans
rondweg heeft gedaan, toen hij uiteenzette
waarom hij niet wenschte te buigen voor „de
vakvereenigingspolitiek", die met haar roe
keloos drijven Engeland naar den kelder
zou hebben geholpen.
En dit geldt niet alleen van de S.D.A.P.,
maar mutatis mutandis van al die men-
schen in de Kamer, die er buiten een groo-
ten mond opzetten tegen de Regeering, hun
volgelingen, heele of halvie inhoudlooze
socialistische propagandaleuzen voorpraten,
maar sprekende in de Kamer hun eigen agi-
ROME ONDER HET HOUWEEL'
Tegenover het machtige Vlctor-Emanuël-gedenkteeken le Rome, tusschen Piazza
\enezia en Colosseum, worden huizen die vele eeuwen hebben getrotseerd, wegqebro-
Ken voor een nieuwen verkeersweg, die noodig is geworden voor het moderne verkeer.
DE AMSTERDAMSCHE BANK
Het nieuwe kantoorgebouw der Amsterdam sche Bank nadert zijn voltooiing. De schut
ting is reeds weggenomen, zoodat men nu nog een beteren indruk krijgt van het
geweldige gebouw.
roffel-rijmen
MAG MET
Heden wordt over de drie moties gestemd.
Het lot daarvan is niet twijfelachtig, nu in
het debat de zwakke positie van den voor
steller met onmiskenbare duidelijkheid is ge
bleken.
De heer v. d. Tempel
dan het Rotterd;
rorg. congres-c"
tatorisch gedoé glad vergeten zijn, omdat ze
daar met praatjes geen gaatjes kunnen vul
len.
We raden dan ook een ieder aan: Denkt
aan het drietal ware uitspraken van Dr.
Banning en ge weet precies wat al die socia
listische agitatie en dreiging waard is. Het
les even onwaarachtig, een stuk poli
tieke propaganda, met negatie van on
loochenbare economische feiten, misleiding
van de arbeiders, die groot gevaar loopen
aan grooter ellende te worden prijsgegeven.
Hooger slaan zij, die niet minder deernis
hebben voor de slachtoffers van den crisis
nood dan de soc.-democraten, allerminst de
handen werkeloos in den schoot willen laten
rusten, maar de werkelijkheid onder
oogen ziende, den moed hebben te erkennen,
dat de toekomst anders zal zijn dan het he
den en de arbeiders niet aan gevaarlijke
experimenten en illusies wenschen op te
offeren. Zij erkennen eigen beperktheid,
maar wenschen toch alle zorg te wijden'
het bevorderen van een zoo geleidelijk
gelijken overgang naar een levenspeil
lager economisch niveau, opdat de alge-
mee.ne welvaartstoestand zoo weinig moge
lijk worde geschaad.
Dat moge geen dankbare taak zijn zij
is in ieder geval in het welbegrepen belang
van ons volk als geheel.
Zie nu in dit licht de positie der soc.-dem.
in het crisisdebat. Zij hebben niets eige
Het was een wanhopig pogen van den hi
Albarda om de Plan-Wirtschaft te redden en
daarbij de hoop uit te spreken, dat het bij
ons wel zonder dictatuur en dwang zou
gaan. Op dit zwakke punt wees Mr. de
Wilde bij interruptie. De heer Albarda
praatte er maar gauw over heen. Maar was
hij dan, sprekende over nieuwe opgaven,
vergeten, zoo zouden we willen vragen, dat
zijn eigen partijgenooten Wibaut en Bonger
dat eigenlijk niet veel anders dan larie
achten?
Niet ten onrechte wees de heer de Visser
later den soc.-dem. leider er op, dat alleen
het Russische systeem van het kapitalisme
af helpt, al vergat deze weer er bij te zeg
gen, dat zijn geliefde sovjet-unie op het
oogenblik reeds in den hevigsten geldnood
verkeert
De heer v. d. Tempel bracht het er in zijn
niet zeer fraaie dupliek niet veel beter af.
Zoo langs z'n neus weg vroeg minister Ver
schuur hem aan 't sjot: en wat kost dat
alles nu wat ge wenscht? Maar de heer v.
d. Tempel zweeg. Had hij open kaart ge
speeld, dan zou hij een zoo respectabel aan
tal millioenen hebben moeten noemen, dat
het ongerijmde van zijn standpunt voor
ieder klaar als de dag zou zijn geweest Hij
bleef maar liever in het vage; dat is gemak
kelijker om de bewuste, goedgeloovige roode
arbeiders in de goede stemming te houden.
En dan zoo'n klein insinuatietje, waarop
minister Ruys hem attent maakte, er bij,
wel, dan loopt het wel weer en is de vaan
van het socialisme hooggehouden.
Het valt te betreuren, dat een bekwaam,
rustig man als de heer v. d. Tempel zich
leent voor het werk, dat men hem heeft la
ten opknappen. Hij moet toch weten, dat
het volkomen misgaat als naar zijn adviezen
gehandeld wordt Zijn partijgenooten in den
.-reemde kunnen hem dat toch wel duidelijk
leeren.
We moeten verder over deze redevoeringen
zwijgen, hoeveel waardeering we b.v. ook
hebben voor wat door de heeren Smeenk en
Slotemaker de Bruine in het midden is ge
bracht Er was ook wel een en ander, dat
ver bleef beneden de maat van het probleem
dat aan de orde was. Daartoe rekenen we in
één adem de redevoeringen van de heeren
Guit en Kernten. Laatstgenoemde sleepte de
coalitie er zelfs bij en luchtte nog eens zijn
onbegrensde liefde voor massale armenzorg
toegepast op de gansche arbeidersbevolking.
Ze moeten maar bedeeld worden als ze in
armoede en ellende verkeeren, maar mogen
niet leven van hun eigen door verzekering
bespaarde loon. Het is me een opvatting. En
dat zou dan ook nog het toppunt van chris
telijkheid zijn!
Het denkbeeld is wie even nadenkt be
grijpt het niet alleen practisch volslagen
onuitvoerbaar, maar is bovendien ten eenen-
male in strijd met de doorgaande leer der
Heilige Schrift. De heer Kei-sten is op dit
punt, gelijk reeds herhaaldelijk is aange
toond, volslagen in dwaling.
Het was kwart voor achfen toen het con
sult over de crisiszieke, die er na nog net
zoo ver was als er voor, was afgeloopen.
VERSLAG
arbeiders in den
'VAN 'POL.L (R K.)
verklaarde het voor
In het kapitallstlsoh stelsel ls veel. dat ver
moedelijk ook de inlerpciia.it mei «i.
Maar afkeuring vond bij den heer v. Poll het
menschelijk streven naar steods meer stoffe
lijke goederen en eiconomls^he^mac
onbeperkte vrijheil ln' het~gewraakte streven
mag niet worden bestendigd. Dat streven vindt
alleen verklaring aLs breuk in de mcnschelljke
^"christen ooit
..TO u. (S.D.)Dat komt nog.
Prof. SLOTEMAKER meende, dat hij dan
nog sterker staat in wat hij ging zeggen.
Er moet veel gebeuren, zeiden de heeren v. d.
Tempel en Hlemstra, ander» komt er oPrf/-
'aar er komt geen oproer, als ons volk maar
shoorlijk en eerlijk wordt ingelicht. Men moet
J zijn eischen zeggen: het geld ls er niet of
e weten hoe het te krijgen.
Het is onbegrijpelijk, dat men door werktijd
verkorting en ploesenstelsel de bedrijven wU
-moeilijken om te blijven doorwerken.
"Evenals zoo menig Kamerlid voelt de heer
slotemaker van de crisis niets. Te grooter so
berheid past dan in wat gevraagd wordt.
..stelsel", dat menschelijke instellingen, de red
ding kunnen brengen.
Onbeperkte concurrentlevrljheld Is de diepste
oorzaak van veel stoffelijke ellende, die thans
nm ons heen bestaat. De overheid moet regelend
Ingrijpen in het verdelingsproces om de vruoh-
van den arbeid op rechtvaardige wijze ook
m - de te doen ko-
haax apparaat
wordt gevraagd ver
nieuwing der juridische en maatschappelijke
Instellingen. Die sprong moet nu worden ge
maakt. willen we aan de revolutionaire sociale
De heer ALBARDA (S.D.) begon met te wij
zen op de periodiciteit In de crisisverschijnse
len. kenmerkend voor het kapitalisme, dat een
stelsel van stelselloosheid is. een bandelooze
Jacht, waarin telkens de verhouding tusschen
productie en koopkracht wordt verstoken.
Toch ls de tegenwoordige crisis niet uitslui
tend zoo'n periodieke crisis ronder meer. er
hebben ook andere factoren grooten Invloed op
gehad. o.a. de wereldoorlog enz Ijn gevolgen.
Amerika heeft op Europa een grooten voor
sprong gekregen. Rusland was uitgeschakeld
en er waren 17 nieuwe staten, elk met eigen
Om den export te bevorderen, ging men over
al. vooral In Duitschland. ratlonallsceren. Dat
cht enorme opleving, maar een instorting
>st volgen toen allerlei Industrieën van nieu-
iddelen waren voorzien. Die Inzinking
het Inkrimpende oonsumptievermo-
nog komen verergeren.
De soc.-dem. moet zich bij haar werk op de
basis van het kapitalisme stellen, maar zij aan
vaardt het niet. De heer Vos. die deed of het
liberalisme alleen maar vrijhandel ls, vergat,
dat ook de vrijhandelslanden niet aan de crisis
zijn ontkomen. Het liberalisme is ook de leer
van het vrije spel der maatschappelijke krach
ten. Had die leer gegolden, dan waren de arbei
ders ln steeds grooter ellende gevallen. De vak
organisatie heeft daartegen een tegentendens
gevormd; anders was de „Verelendung" door-
s°sr^, DE VISSER (Comm.): En nu niet?
De heer WIJNKOOP (Comm.): Deftige glad
dekker.
De heer ALBARDA: Het kapitalisme heeft de
productiemogelijkheden sterk opgevoerd.
de arbeiders hebb
bben daarin I
en heeft behoefte aan or-
i Isa tie. Dal voelt men en daarom is er zoo
groote belangstelling
kapital' -
>1 tal isme. dat
DE WILDE (AR.): Die hoort
lodzakelijk bij!
De heer ALBARDA: In het West.
m zoo'n dictatuur niet weten
geen kans
"ij zoo'n
iilljkhed'
n euwe organen
Ten slotte wijdde de heer Alt
:ls er mi
;ich er
"Den
Wijnkooj
vrijheid
ieti
.usland
slaagt, welk»
1930 afgeschaft
wongen aan het "werk te gaai
rijven, &d|ne°men mU
Er^komen uit Rusland, waar
n schrijven en spreken bestaat ge.
re berichten. Vast staat dat Ri
groote materieele zorgen komt
het 5-.-
kelljk.
>-jarenpIan
M,en heeft de werkloosheid
Wie niet werkte kreeg tooh geen steun
i gedwongen i
ln de bedrijven, Bd?e eoms tot over de 60
liepen, een eind te maken. Er was slechte voed
selvoorziening. loonen waren laag en werden
onregelmatig uitbetaald. Toen heeft men dc
arbeidens aan de bedrijven geketend.
Uit deze crisis wil de arbeidersklasse niet
den Noord-Hollandschen
suikerbieten boeren.
kapitallstlsoh stelsel mei c
hij toch nog honderdmaal 1
nietlsche.
eer GUIT (R.K.) was met
Tempel van oordeel.
mc-entebeoturen uitoefenen. Dit ls de
het georganiseerd overleg, waar dergelijke
vraagstukken kunnen worden besproken. Van
arbeiderszijde kan bezwaarlijk worden ver
wacht. dat men zich zaJ gedragen als kalveren,
die hun eigen slagers uitkiezen.
Aangedrongen werd op de toestandkomtng
van een algemeene steunregeling voor de werk-
loozen in overleg mot de gemeentebesturen.
Prof. SLOTEMAKER DE BRUINE
debat meer liep
der socialisten.
denkbeel'denr'dTê" vele millioenen
de regeering deed. i
...ag men dank-
zijn. Zij overwege eohter ernstig of het
beschikbare niet wat anders kan worden ge
bruikt.
De regeering houde vooi
assen in stand, opdat zij
lentalren tijd.
snging kunnen
Practisch zal onderscheid
De afd. Delft van do S.D.A.P. heeft
besloten, dat de heeren Stek en
Lausbcrg gemeenteraadsleden moeten
treden uit het kleedingcomité, dat de
werkeloozen van alle gezindten steunt
In 't dorpje Delft, zoo welbekend
Om z'n antikiteit
Is laatst een comité gesticht,
Dat in liefdadigheid
De werkloozen aan kleeding helpt;
Medunkt, dat is een doel
Dat ieder reeds waardeeren kan
Uit menschlijk meegevoel.
In 't comité zat rijp en groen
Rood, roomsch en protestant:
Een zuivre spiegel van ons vrij,
Goeddadig vaderland.
De eenheid der verscheidenheid
Stond stukken boven peil:
Elk geeft, in tijd van nood, een brok
Van zijn verlangens veil.
Twee leden van het comitd.
Twee leden van de Raad,
Rood, vroed, gezeten burgers, maar
Toch mannen van de daad
Genoten al bij voorbaat van
Het toekomstperspectief;
(Wat rood is heeft bijzonderlijk
De werkeloozen lief!)
Helaas! het mocht alzoo niet zijn:
Hun werkzaam medelij
Strookt niet met het „beginsel" van
,J)e" Arbeiderspartij.
Ze hadden over 't hoofd gezien
Dat de Partij belijdt:
Weldadigheid is slechts de plicht
Van onze Overheid
De roode werklooze bewaart
Heel wijslijk zijn verstand
En grijpt trots die belijdenis
De toegestoken hand;
Hij vraagt niet: is die rood of zwart,
Oranje, wit of blauw;
Alleen: hoe kom ik gauw en goed
Behoorlijk uit de kou.
leo lens*
•gelijk.
in op het punt
kloosheid weinig verschil maken,
üci „.erleg tusschen werkgevers en arbeiders
is goed. Er moet niet gedicteerd worden. Ls er
geen aanleiding om ook den Middenstand In het
overleg te betrekken? De besprekingen moeten
ln de goede sfeer geschieden en ze mogen niet
vertroebeld worden door geruchten als In de
soc.-dem. en de R.K. arbeiderspers, waarvan
echter de juistheid door den minister-president
Is ontkend. Daarmee is het uit
Loonsverlaging, men vergete het niet betee
kent niet altijd levenspeilverlaging.
Gehoopt werd dat voor de leniging van den
crisisnood alom Ln den lande veel steun zal
"D?Be?re>BOON' <Ub.) ra oor«e«. «at.
ke regeering met de tegenwoordige moeilljk-
?den te kampen zou hebben gehad.
De rede van den heer Albarda was zuiver
negatief: diagnose zonder geneeswijze.
Ook de liberalen wenschen «jonrectieB In het
maatschappelijk leven.
Voor het 5-jarenplan der sovjets had de heer
Albarda critiek en afschuw. Maar een eigen op
lossing bleef achterwege.
E?
Er zijn
woordelijke posities.
lood gehad ln allerlei
meegewerkt
(Nadruk verboden)
Men mag bij de menschan geen onvervulbare
t0Dl,0nhlirDE6 vfsSER (Comm.) kwam vertel-
len. dat de burgerlijke reseerlJ^^ed^&n
al fee n.^He t* wog/te^rvende kapitaal is met
dat
alle
gedokter. zelfs niet door
den. Zij zijn niet wat ze moesten zijn. de dooo-
van het kapitaal,
tand te houden. Zt
;ot de arbeiders en
de bourgeoisie,
ironie werd het optreden der soc.-
Hun moties beteekenen min*
r ls geen aasje socialisme la.
Voorgesteld werden enkele modes, maM M
werden niet onderstednd en bleven «Jus bulten
bvb ifi lrling.
Het was bijna
STEN (S.G.P.) nog I
stateerde dat de t
heeft
Kr; I
r,'pV,'K:
Met feil.
De reg-eerlng
een ge- Coalitie, sociale verzekering kregen vervol
de u,t. eens een beurt als tljd-afgoden. De arrnbestu-
De weer- ren moeten maar helpen als er armoede en
S'wehebben ^Rusland een staatskapltallstl-
sche slavenstaat gekregen met een peil voor
den arbeider ver beneden wat wij kennen. Maar
het zal komen te staan voor groote geldelijke
moeilijkheden.
Het kapitalisme kleven fouten
Wirtechaft heeft ook
fb^nIecSU
king. Het stelsel der planmatige productie
ook falen bij elke natuurverrasslng.
We moeten trachten in eigen land
zoo goed mogelijk te doen gaan. Dat
geschieden op een lager stabllisatievlak.
passen aan lager loonpeil. Onju:
dat hooge loonen de productie bevorderen,
theorie heeft afgedaan, ook bij Ford. In An
ka zijn groote loonsverlagingen gekomei
Met gematigdheid en voorzichtlghi
oet ook de kassen der «rbed-
We moeten eenvoudig en sober
de lnterpellaat wil niet weten
rlaging. Verlagen we niet. dan
dreigt Inflatie. Niet alleen de arbeiders, maar
°°De^h eer*1 Kerst en" rr^tfv^erde verdw zijn stem
tegen de moües-v. d. Tempel.
Vermakelijkheden
°°KhInr!
'"dI* levensstandaard 1.
Met den werktijd betraohts
groote soepelheid.
Stakingen
steld. Voort
KM
end om dei
in plaats van geld. geen goeder*
oe»ten producten
loonsverlagingen worden toegepast. Een loon- Cumulatie van betrekkingen ls ongewenecht
peil ls niet hetzelfde als welvaartspeil, gelijk De gehuwde vrouw moet met to betrekkingen
ook de heer v. d. Waerden ln de Socialistische werkzaam *Un.
Gids betoogd heeft I
Als algemeen middel ts een 40-urige werk
week ondeugdelijk; ook dat heeft de heer v. d.
Waerden betoogd. HIJ acht het denkbeeld voor
den tegenwoordigen tijd fataal voor het bedrljfs
leven. Bespreking te Genève beteekent voor
deze crisis niets.
Verhooging van de werkloosheddsultkeerlng
Is niet geraden, omdat er een behoorlijke marge
mo»4 blijven en de financiën laten verhooging
Herzien moet de regeling voor werkloosheid,
die ontstaat bij short-time werken. Van een
stroom van overwerkvergunningen is geen
De heer SMEENK (AR.) wilue aannemen, dat
geen Kamerlid niet bewogen is met het lot van
zoovelen. die in moeite gekomen zijn.
Welke concrete middelen zijn in het debat aam
de hand gedaan ter be-strijdlng van de werk
loosheid? De heer Albarda heeft zelfs elke po
ging achterwege gelaten om de financleele en
economische mogelijkheid aan te toonen van de
buiten de Kamer door de soc.-de«m. gestelde
■r?
Met exportpremies en loonbljslagen vervalt
men ln een soort dumpingspolltlek. Met tarlefs-
verhooging komt men er ook niet.
De verarming der heele wereld maakt noodig
verlaging van kostprijzen voor de export-arti
kelen. Dat ls een zeer moeilijk werk. De ver
laging van de geldloonen In die industrieën en
ook ln den landbouw. Is feitelijk reeds begon
nen. Geen macht ter wereld kan dat tegenhou
den; misschien tijdelijk, maar dan ten koste
van nog grooter moeilijkheden.
In dit verband werd gewezen op de noodzaak
om bijzondere aandacht te wijden aan de loon-
bepallng en prijsvorming ln beschutte bedrijven
en diensten. Dit punt moet ook bekeken worden
In het overleg, dat gaande is. Verminderen de
openbare uitgaven niet. dan stijgen de belas
tingen en vermindert de koopkracht. Daaronder
zullen de minst bedeelden het ergst lijden.
Door hoogere steunregelingen bestaat de
financieels mogelijkheid niet. noch voor den
staat, noch voor de gemeenten. Ook zijn er
kapitalisme dan c
>ele
iven zal zee
Wat de heer Slotemaker over de werkloozen-
■ing had gezegd, werd onderschreven. In
inder werd echter de aandacht gevraagd
i kas van de landarbeiders. Indien eonlgs-
zlna mogelijk, zal daarvoor iets moeten gc-
Sprekende over kapitalisme en Plan-Wlrt-
om loonsverlaging ln de schaft, merkte ook de heer Smeenk op. dat
a te bewerken. De regee- i kapi Lil isme iets is. dat gegroeid Is. en onhoud-
op «Ie ge- baar is de stelling, dat de soc.-dcm. er niet ver-
taak van antwoordelijk voor zouden zijn.
Kapitalisme is natuurlijk geen onverander
lijke grootheid. In den toestand van het heden
werken
niets te makt
zoo zei de heer Wiba
doelt wel ruil, maar g«
In de laatste Jaren" heeft
op de grootste koopkraoht en nu loopt
Het a fbetalingsstelsel is daaraan ook niet
onschuldig.
Er is In dc afgeloopen Jaren, breed gezien,
te weinig kapitaalvorming geweest. Er is te
veel ook voor onren»labele uitgaven gebruikt
Het welvaartspeil ln verschillende landen Is
gelijk, dat het ruilen van goederen
I.), die
r de crisis-!
kapitaJlsm
■ak elk financieel e
tven de materie, maar we hebben te
et economische mogelijkheden bij
log niet
ls in het deba
kapital
b.v. Want.
kapitalisme be-
geantlclpeerd
gebrekkig Is
ais regeertngsportlj geen schitter
oor zijn Plan-Wirtschaft dacht
centrale leiding zijn. die
:nd flguui
zijde gegeven-
kwam de MINISTER VAN
BUITEN LANDSCHE ZAKEN
oord. HU had niet veel meei
passing aan lager levensniveau
leid r
Engel
oeten gesch!
nd deed me
aan het
?en. Aan-
met be»
Duitschland en
uitkeeringen z(Jn
toe leiden, dat het snoeimes
zeer scherp 2zou moeten worden gehanteerd.
Te hooge loonen In beschutte bedrUven hebben
een noodlottige Invloed op de koopkracht van
ons heelo volk. Tüdlg moeten de bakens worden
verzet ln gemeenschappelijk overleg. Anders
dreigen groote gevaren.
Gehoopt werd. dut men alsnog ln het aan.
geboden overleg zal willen treden. De ingeko
men antwoorden zUn slechts ten deele berooe-
wensch om den Middenstand ln de
besprekingen ^te betrekken, zal de Regeering
Geen extra bijslag voor de werkloosheidsver
zekering zal worden verleend, daar waar de
loonen "zoo hoog zijn. dat de arbeiders zelf
gemakkelijk de premiën kunnen betalen. Het
ware anders onblUUk tegenover tal van an
dere getroffen groepen. In de bouwvakken be
staat nog bijzondere bedrijvigheid. Zou er crisis
zjjn, dan zou het loonpeil er wel anders uit.
De extra-uitkeerlng erkent de Regeering als
moreel belangrijk, maar er Is ook een finan
cleele kant De Regeering zal de zaak nog
eens nauwgezet overwegen. Maar zij moet on
verbiddelijk afwllzen alles wat door den stand
der Rijksfinanciën niet wordt toegelaten.
Er is geen reden voor een motie. Invoer
beperking kon wel eens erger middel ziln dan
de kwaal. Meer wordt gevoeld voor export-
de andore redevoeringen sullen
worden.
De Minister
en Kamer dichter I
Vrijwillige verkortli
do Regeering gaarm
•ft gebracht
an den werktüd wil
het overleg doen be-
heerscht. Het groote r
iclple»
leuwe kapitaalsvorming.
Over steun aan den tuinbouw ln Noord-Hol-
nd kan de minister zich niet definitief uit
ten. Op bescheiden schaal werd de vlascul-
ur reeds geholpen ln den vorm van werk-
rschafflng. De kwestie van exportpremiss
jet onderzocht; aan loontoeslagen kleven
oote beiwar.u. Men weet niet waar het eind
van ls. De werkverschaffingsvoorwaardsn
n nog niet zoo slecht Nieuwe objecten voor
)rk zal de minister gaarne zien aangewezen.
behoefte aan geld
per ellende
rempel be-
TEMl'EL S.D.i
De interpellatie
wur ls er stemming over de moties.
Te kwart voor acht ging de Kamer aiteeët
